HV1SA ONTWIKKELINGSHULP VAN MISSIONARIS NIET IN TEL Vlaamse profs in 'Leuven gaan week lang in staking Hogere huur van vier pet mogelijk Clifford opvolger van McNamara Pater E. Langendam: ...Er bestaat ook nog zoiets als genade... De veilige manier van sparen Rijkspostspaarbank altijd safe! IJZEREN HERMANN DRINGT IN OOSTENRIJKSE REGERING DOOR Subsidies voor economische onderzoeken Klacht over „hoge lieren in Den Haag Beraad Brown in Bonn geëindigd ZATERDAG 20 JANUARI 1968 DE LEIDSE COURANT De MEMISA voluit Medische Missie Actie houdt morgen weer haar traditionele Jaarlijkse inzameling. Uw gulle naastenliefde zal dan weer moeten zorgen voor twaalf maanden medicamen ten voor de ontwikkelingslanden. Daarmee steunt u het moeizame werk van Nederlandse paters, zusters en broeders in honderden ziekenhuizen en missieposten. Eén van de 4392 Nederlandse mis sionarissen is pater Elias Langendam. die veertig jaar in China en op Borneo heeft gewerkt. Aan hem hebben wj) zjjn visie op missie en missonaris anno 1968 gevraagd. (Van een onzer verslaggevers VOORBURG Pater Elias Langen dam. 67 jaar, bijna 68. Smal. door groefd hoofd met peper en zoutkleu rige apostelbaard, attente ogen ach ter brilleglas, bruine, verschoten pij (met rozenkrans), die hij voor geen goud wenst te ruilen voor grijs con fectiepak, zclfstrijkend overhemd en parelgrijze dag. „Ik schaam me nog steeds niet voor deze kleding", zegt hij opbeurend, „maar beste man, je bent toch priester en zolang er nog een massa mensen zijn, die je all zo danig willen herkennen, trek ik die pij niet uit. Ik kan het risico niet lo pen, dat ze me misschien nodig heb ben en op dat moment denken, dat ik een ouwe monteur van dieselmotoren ^^^■tot lerls missionarissen, die Gods water over Gods wereldakker lieten vloeien. Persoonlijk heeft hij het veertig jaar volgehouden, twee jaar in het zuiden van China, 38 jaar tussen de Chine zen van Borneo. Hij heeft er nog steeds geen spijt van. „Het is de gro te mode om het werk van de missio naris bespottelijk te maken", zegt hij, „ze hebben al onze fouten op een hoop geveegd en toen geroepen, dat het allemaal waardeloos was. wat we deden. Wij waren een stel avonturiers, die geen geld hadden om op een an dere manier te reizen, wij waren er alleen op uit om zieltjes te winnen, om de statistieken te spekken met hoofdjes van heidenkinderen, die nog nat waren van het doopwater. Wat een absurd, verschrikkelijk idee. Als- f een grote vent daar zijn leven mee l m vullen. Ik ben vanaf 1927 in de missie ge weest. ik heb nooit op school een kind gedoopt, nooit in het ziekenhuis van Pontianak een stervende gauw be keerd, omdat ie toch van niks wist. Ze zijn in die veertig jaar wel naar me toegekomen. Naar een vent uit Holland met een wit gezicht en een witte pij aan, die moeizaam probeer de de boodschap van God in hun ei gen taal over te brengen. Waarom hebben die honderden Chinezen dat gedaan? Omdat ik een Nederlander ben? Vergeet het maar. Omdat ik een ander pak droeg? Als dat waar is, hadden ze ook naar de eerste de bes te gouvernementsambtenaar kunnen lo pen. Heus, je zult eraan moeten ge loven, dat er ook nog zoiets bestaat als de werking van de genade. De duivel heb ik in al die jaren nooit in het oerwoud gezien, wel het ge zicht van God. De mensen, die me in 1930 nog vervloekten, knielden vorig jaar bij mij aan de communiebank. De psycholoog, die dat moet verkla ren. komt er nooit uit. En toch is de oplossing simpel: Ze wilden gewoon dezelfde zekerheden, die jij ook had. Barre hitte Om de twee maanden ging ik alle buitenposten af. dat was uren fietsen in de barre hitte. Eerst langs het strand, dan door de kopraplantages Je was bekaf, als je het eerste dorp bereikte. Het lag aan een kruispunt van een stel kreken en het belangrijk ste huis voor mij was op zo'n ogen blik de koffieshop, waar ik wat tas sen dronk om weer wat vocht in mijr lijf te krijgen. Dacht je nou werkelijk, dat ik daar het kruis uit mijn binnen zak trok en het evangelie ging ver kondigen? Man, ik was al blij, dat ik zat. Toch werd ik maanden later door de nachtzuster in het ziekenhuis van Pon tianak opgebeld met de boodschap, dat een katholiek uit datzelfde dorp je zwaargewond was binnengebracht en om mij vroeg. Ik kleedde me aan, ofschoon ik wist, dat in dat hele dorp geen katholiek te bekken was en ik ging naar het ziekenhuis. Daar vond ik een wildvreemde man, die straal de, toen ie me zag. Ik zei, dat ik hem niet kende en toen antwoordde hij: „U kent me wel. Ik zat in die koffieshop, toen u binnenkwam. Ik wil hetzelfde, als u, ik hoor er ook bij". Op zo'n ogenblik tellen de teleurstel lingen niet meer. Dan is het alleen belangrijk, dat het zuurdeeg heeft ge werkt. Je probeert ze uit te leggen, wat de zin van het leven is, je tuilf lopen om zijn statie te bereiken. Tt werken in ons bisdom priester», die eén keer per week vlees eten. Deer kun je de bisschop niet <>p aankijken, want die kan ook moeilijk een pond biefstuk over de post sturen. Het la ■•en groot geluk, dat die missionaris belangrijker zaken aan zijn kop heeft dan die warme hap 's avonds. Ala hij nu veertig jaar thuiskomt en hij kan zeggen ..Er is één vent, die Ik op het spoor van God heb gezet' dan beeft niemand het recht om hem uit Wel baggermolen Het vervelende is. dat het toch ge beurt. Als er tegenwoordig over ont wikkelingshulp wordt gepraat, dan gaat het gelijk hurry up. Alles wordt groots aangepakt Als mijn bisschop een paar duizend gulden nodig heeft im een paar mensen uit de puree te halen, dan krijgt ie ze niet, maar re willen hem wel een baggermolen ge ven. Dut is ontwikkelingshulp. En dan krijgt ie ook nog zijn naam. De mon seigneur Herculanls diept de haven uit. Prachtig. We hebben een paar jaar terug mensen van Unicef bij ons gehad. Zr maakten een boottochtje langs «Ie kust en als cadeautje kregen we een complete ziekenwagen. We vonden het nauwelijks erg. toen die wagen binnen de korste keren in de prak werd gereden. Hoe moesten we die Of wil ts u'ant Floret droog als gort en de mensen tijn doodarm. Ze voelden er alles voor, totdat één van die kerels vroep, tule het plan ontworpen had. Dat was toe vallig een pafer van het Goddelijk Woord, die in Wageningen had gestu deerd. Sorry", riepen ze toen, ,,ws Tobberige figuur Pater Lagenda gewoon, dat ze vollediger mens zijn. In een onverstaanbaar taaltje preek je tepen ze aan. je bouwt scholen, je bepint een melaatsenkolonie, maar dat zijn de bijkomstigheden, alleen middelen om dat ene doel te berei ken. Je wilt, dat ze het gezicht van God herkennen, dat ze er ook geeste lijk rijker door worden. Betweters Na veertig jaar hoor je, dat jouw ideeën geen stuiver waard zijn. Je komt terug in een land vol betweters, die nooit in de missielanden zijn ge weest, maar er wel alles over vertel len. Ze provoceren je, herhalen hun vragen zo vaak. dat de goegemeente zich die alleen maar herinnert. Waar- peen verloren tijd. zieltjes te winnen? Maar man. dat heb ik helemaal niet gedaan. Waarom was u er alleen op uit om zieltjes te winnen pater? Ze hebben hun zin, de pater gaat af. Gisteren zijn er nog zestig missiona rissen van Schiphol vertrokken. Er stonden geen twee regels over in de kranten. Ook niet in de katholieke. Of zijn er geen katholieke kranten meer? Als er acht kerels naar Israël gaan om in een ziekenhuis te gaan werken, word je dagen achter me kaar op de voorpagina ingepeperd met hun opzienbarende daad. De mis sionaris is onbelangrijk geworden. Hij hoeft geen schouderklopje meer te hebben, laat hem maar ploeteren In het oerwoud, tweehonderd kilometer Ik ben me ervan bewust, dat ik in de hoek zit. waar dc slagen vallen. Van de missionaris willen ze een tobberig figuur maken, die kralen en kleren uitdeelt. God hebben ze niet meer no dig. Ze doen het zelf wel. Ze gooien alles over boord tot het evangelie toe en verzinnen zelf maar wat. Een kaars opsteken vinden ze onzin, een stalletje op Kerstmis is romantische flauwekul. Heiligenverering ls afgode rij. maar we weten met zijn allen wel alles over Brigitte Bnrdot. Toch beschouw ik die missiejaren niet als verloren tijd. Ik heb Gods aanwezigheid in honderden dingen ont dekt, ik heb vriendschap gesloten met mensen, die mijn vijanden hadden kunnen zijn. Als ik alleen spiegetjes had moeten uitdelen, zou ik het nooit zo lang hebben volgehouden". ADVERTENTIE Academische raad: oplossing in politiek vlak (Van i correspondent BRUSSEL Het grootste deel van de Vlaamse professoren in Leuven heeft gisteravond besloten een week lang in staking te gaan. In het weekend zal in overleg met de studenten en de ver eniging van wetenschappelijk en tech nisch personeel beslist worden, wanneer dc staking zal beginnen. Het besluit om staken werd genomen in de vergade- g van de vereniging van Vlaamse professoren, waarin 75 pet. van alle Vlaamse hoogleraren in Leuven georga niseerd zjjn. De academische raad van Leuven- lederlands heeft zijn standpunt bepaald het conflict van de Leuvense univer- iteiten. De raad heeft uitgesproken dat iet expansieplan van Leuven-Frans vol- edig onaanvaardbaar is, dat de enige ing voor het probleem Leuven is Ie geleidelijke overplanting van de 'ranstalige afdeling naar'Vallonië, een iplossing die in het politieke vlak ge- moet worden. De academische aad heeft de stakenden studenten en iet sedert gisteren eveneens stakende lersoneel van Leuven-Nederlands op- leroepen weer gewoon aan het werk te :aan. „De raad", aldus de officiële mede- leling", begrijpt de verontwaardiging de studenten, maar keurt elke vorm geweld af". et is de studenten in Leuven bijzon- Ier tegengevallen, dat de academische aad wel hun geweldpleging maar niet an de rijkswacht heeft afgekeurd, kinderdagmiddag trad de rijkswacht op Oude Markt waar 2000 studenten een sit-in hadden georganiseerd ongekend hard op. Met gummiknuppels werden de studenten de stoepen opgedreven en aanvankelijk leek het erop, dat zij daar op mochten blijven staan om de afloop van de vergadering van de academische raad af te wachten, maar plotseling, zon der enige waarschuwing, reden de water kanonnen de Oude Markt op. Enige honderden studenten doorston den deze ijskoude frontale aanval moe dig en vastberaden. Omdat de water kanonnen de stoepen niet van studen ten konden zuiveren, kwamen opnieuw de gummiknuppels te voorschijn. Zeker tweehonderd doornatte studen- j ten werden gearresteerd en dat ging met zoveel geweld gepaard, dat vele Leuve naars daartegen protesteerden. Jongens en meisjes werden door elkaar heen in overvolle politiewagens geduwd en ge slagen. Korte tijd nadien werden zij allen vrijgelaten omdat de rijkswacht niet de verantwoordelijkheid op zich wenste te nemen voor ernstige verkoud heden en longontstekingen als gevolg van de drijfnatte kleding. Inmiddels hebben bijna alle Vlaamse organisaties en dat zijn er nogal wat in verklaringen en telegrammen ge tuigd van hun solidariteit met de Vlaamse strijd die in Leuven gestreden wordt. In een telegram van een aantal Vlaamse organisaties aan de regering wordt „de ellendige beleidsmentaliteit van de kardinaal, de bisschop en de regering" aangeklaagd. Kardinaal Suenens schijnt overigens langs niet officiële wegen te hebben doen weten, dat het Belgische episcopaat nog steeds vasthoudt aan het mandement van 13 mei 1966, waarin de geografische eenheid en ondeelbaarheid van de Leu vense universiteit werd geïdealiseerd De onrust die in de belegerde vesten te Leuven heerst slaat langzamerhand ook naar andere universiteiten over. Zowel in Antwerpen als in Gent kwam het tot botsingen tussen de politie en de studenten. •r zijn 2200 vestigingen. Op de postkantoren kunt u de hele dag terecht, n aantal daarvan i' zelfs ook op vrijdagavond oi de plaatselijke koopavond geopend. Voor de postagentschappen gelden aparte openingstijden. (Van o e parlementaire redactie) DEN HAAG Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp tot wijiiglng van de huurwet ingediend. Hiermee wil minister Schut (Volkshuisvesting) het mogelijk maken, dat in de gebieden waar de huur prijzen niet vrij zijn, de huren van wo ningen waarvoor geen rijksbijdrage meer wordt gegeven jaarlijks met ma ximaal vier percent kunnen worden verhoogd. De eerste huurverhoging zou kunnen ingaan op 1 april van dit jaar, de volgende verhogingen ieder jaar op Huurder en verhuurder kunnen in vrij overleg tot een afspraak op een jaarlijk se huurverhoging komen. De huurverho ging kan niet eenzijdig door de verhuur der worden opgelegd; als de huurder een bepaalde huurverhoging niet wil aan vaarden. kan de verhuurder de huurad viescommissie om een advies vragen. De huurverhoging kan ook worden toe gepast op bedrijfspanden. Sinds 1954 be- VIER NIEUWE MINISTERS AANGEWEZEN (Van onze correspondent W. Oberleitner) WENEN Oostenrijk heeft, van de me dag op de andere een nieuwe rege ring gekregen. Deze regering staat wel iswaar onder de persoonlijke leiding van >ondskanselier Klaus, maar de nieuwe l'lce-kansclier dr. Hermann YVithalm heeft er wel een nadrukkelijk stempel °P gedrukt. Dr. Withalm heef' als se- •fetaris-generaal en als fractievoorzitter v*n de volkspartij een flinke vinger in d* pap. Niet minder dan vier ministers :eer belangrijke portefeuilles sijn vervangen en bondskanselie moet het nu waar maken dat nieuwe ploeg de problemen vat rijk opgelost kunnen worden. De achtergrond van deze vervanging is terug te brengen tot de zware verlie zen, die de volkspartij te incasseren had bij de provinciale verkiezingen in het afgelopen najaar, waarbij veren ge laten moesten worden aan de socialisti sche partij. Over tijdstip en omvang van de wijzigingen was men het bepaald niet eens, cn dat gaf weer voedsel tot ge ruchten over het aftreden van de bonds kanselier. Er waren stemmen opgegaan, die Klaus graag vervangen zagen door de „ijzeren Hermann" (Withalm), die met zijn afkeer van compromissen, de volkspartij tot nieuwe hoogten zou kun nen stuwen. Dc opvattingen van Withalm zelf waren bescheidener: hij had geen behoefte om een functie in het ka- I binet te aanvaarden, bovendien was hij de mening toegedaan, dat een vervan ging van Klaus wel. maar een andere fractievoorzitter in zijn plaats niet mo gelijk was. Door de knieën Uiteindelijk ls Withalm door de knie- en gegaan, maar daarmee is de vraag niet beantwoord of hij in staat is alle drie de functies, namelijk vice-kanselier, secretaris-generaal en discipline-eisende fractieleider naar behoren te vervullen. Gezien zijn dynamische persoonlijkheid is het te verwachten, dat hij Klaus in de schaduw stelt, hetgeen nieuwe spannin gen in het huidige regeringsteam zou kunnen oproepen. Withalm is nooit een voorstander geweest van de politiek ten aanzien van Oost-Europa, die Klaus tot dusverre gevolgd heeft; hij meer voor nauwe contacten met de christen-democratische partijen vat Drijfkracht Een van de slachtoffers van de rege ringswijzigingen is de minister van Bui tenlandse Zaken Toncic, die in de kwes tie Zuid-Tirol niet zo'n beste beurt heeft gemaakt en bovendien een tegenstander was van een associatieverdrag met de EEG. Zijn opvolger dr. Kuit Waldheim heeft als vertegenwoordiger bij de V.N. een blanco-register. Men mag wel aan nemen. dat Klaus meer dan met Ton cic het geval was. de drijfkracht is van de politiek die Waldheim zal uitvoeren. Waldheim moest overigens eerst over het politieke lijk van Gredler (vrijheids partij) stappen voor hij zijn opwach ting in het kabinet kon maken. Voorts hebben twee ministeries in de financieel-economische sector nieuwe portefeuilledragers: namelijk Financiën en Handel. Wat de eerste post betreft wordt Schmitz vervangen door prof. Stephan Koren, een man van grote bekwaamheid; de 2e functie wordt vervuld door Otto Mitte- rer, die het nooit onder stoelen of ban ken had gestoken dat hij een minister post ambieerde. Minister van Binnenlandse Zaken Het- (Van onze parlementaire redactie DEN HAAG Het ministerie van Economische Zaken heeft subsidies toe gekend tot een totaalbedrag van ruim een miljoen gulden. Doel van de subsi dies is de produktivitelt in diverse bran ches te verhogen. Aan de in Tilburg gevestigde federa tie Nederlandse wolindustrie is meer dan 400.000 gulden toegezegd, met welk bedrag onderzoeken moeten wor den ingesteld onder de strijkgaren- spinnerijen en de kamgarenweverijen. Ook zullen structuuronderzoeken plaats vinden in de schoenen- en leerindustrie. De betrokken bedrijfschappen, eveneens in Tilburg gevestigd, zullen ook bedra gen ontvangen van het ministerie. soortgelijke regeling voor deze panden. De minister meent, dat de regeling nu ook voor woningen o.m. in de randstand kan worden toegepast, om dat ook daar het einde van het woning tekort in zicht komt. Naar de mening van de minister moet ervoor worden gezorgd, dat de hu ren niet als gevolg van wettelijke huur- voorschriften door het te verwachten evenwichtsniveau zullen heenschleten. De minister acht een stelsel van facul tatieve huurverhogingen een geschikt middel om huurders en verhuurders er weer mee vertrouwd te maken, dat huur en verhuur een overeenkomst is w over moet worden onderhandeld. De gedachte dat een huurder in een gebied mot vrije huren wat betreft de huur prijs. volledig afhankelijk is van de huurder is onjuist. De huurder behoeft onderhandelingen niet te schromen, al- Schut. ASSEN Burgemeester mr. P. D. Aster van de Drentse hoofdstad Assen heeft in zijn gemeenteraad een hefti ge aanval gedaan op de „hoge ambts dragers" in Den Haag. die als onaan tastbare autoriteiten alleen maar schij nen te betuttelen op alles wat de ge meenten onder hun eigen verantwoor delijkheid beslist hebben. ..Wie waarborgt ons eigenlijk, dat de slotsom van deze heren uit Don Haag of van waar ook de enig juiste is? Zijn zij geen feilbare mensen? Zijn degenen, die het hoge ambt begeerd en verkre gen hebben, alleen door dit feit al on aantastbare autoriteiten geworden?" aldus mr. Agter, dte er zich bijzonder over opwond dat de gemeenten tn Ne derland door Den Haag In feite als on mondige bestuursorganen behandeld worden uer is eveneens uitgenodigd om heen te gaan. Hetzenauer heeft nooit goed wil len begrijpen, dat men, om zich te kun nen handhaven, over enige populariteit, ook in naaste omgeving moet beschikken Zijn opvolger is Franz Soronics. die voor dien op hetzelfde ministerie staatssecre- Voorlichting Een novum Is het instellen van een staatssecretariaat van voorlichting, welks taak het vooral is het regeringswerk wat populairder te maken. Deze op dracht is nu in handen gelegd van de voordien bij de radio werkzame journa list dr. Karl Pisa, wat een Ietwat onver wachte terugkeer is. Tn 1966 had hij na melijk zijn ontslag genomen als voor- lichtingshoofd van de volkspartij, omdat hij ongenoegen kreeg met Klaus, wiens redevoeringen hij op papier placht te zet ten. Dankbaar is overigens zijn nieuwe functie niet: als het met de populariteit van de partij niet zo best gaat, zal hij er waarschijnlijk wel voor verantwoor delijk worden gesteld. Voorstander ran luchtaanvallen op N- Vietnam WASHINGTON (Reuter, A.P.) Pre sident Johnson heeft Clark M. Clifford, die ruim twintig jaar adviseur van het Witte Huis op het gebied van de delen- j sie en de diplomatie is geweest, tot minis ter vin Defensie benoemd, als opvolger van Robert McNamara die het president schap van de wereldbank heeft aan- vaard. Clark M. Clifford 1* op 25 decembei 1906 geboren. Hij is advocaat en werkte als deskundige op het gebied van het handels- en arbeidsrecht in St.-Louis (Missouri) tot hij in 1944 bij de Ameri kaanse marine in dienst trad. President Truman, toen nog senator, vroeg hom in 1944 zijn marine-adjudant te worden In juli 1!)4H werd Clifford Trumans speciale juridische adviseur en belast met het schrijven .in diens redevoer in- I gen. In lïlöii li .ui i hlf.n il .ils .mg I af om zijn particuliere advoclenpraktijk w eer op te nemyn. In hetzelfde jaar werd I hjj benoemd tot dlnctcui ren de Netio- nale Bank in Washington en de Washing ton Sheratonmaatschappij. Clifford, die democraat is. werd dooi president Johnson benoemd tot voor zitter van de adviescommissie voor de buitenlandse inlichtingendienst. Als Johnsons speciale afgezant heeft hij vele reizen in het buitenland gemaakt en daarbij steeds dc nadruk gelegd op de noodzaak de bombardementen op Noord- Vletnam voort te zetten Zo bezocht hij Vietnam voort te zetten. Zo bezocht hij Vietnam in 1965 en 1967 Op dc laat ste reis. die hij samen met generaal Maxwell Taylor maakte, bezocht Clifford ook Thailand, Australië, Nieuw-Zeeland cn Zuid-Korea om de meningen van Amerika's bondgenoten in de oorlog te peilen. Na afloop van deze reis zei hij niet te geloven dat China in Vietnam tussenbeide zal komen als de Amenkaan- se luchtmacht haar bombardementen op de Noordvietnamcsc gebieden bi) de I Chinese grens zou verhevigen. Clifford huwde in 1931 met Margciy j Kimball Het echtpaar heeft drie dochters, die allen getrouwd zijn. Zijn benoeming j moet nog door het congres bekrachtigd O BONN (I)PA) Na 'het bezoek van de Britse minister van Buitenlandse Za ken. Brown, aan Bonn ia In de Westduit - se hoofdstad een communiqué uitgege ven waarin gezegd wordt dat dr W'cst- duiUe regering in bilaterale gesprekken alle mogelijkheden beproeft om de uit breiding van dc EEG. Beide staatslieden hebben een onder houd van ongeveer drie uur gehad. Zo spoedig mogelijk, nog In februari, zullen heide landen weer uaan onderhande len over het vraagstuk van devlezenbe- talingen voor het Britse Rljnleger. Brown heeft het Britse standpunt her haald dat Engeland met niet minder dan het volledige lidmaatschap van de EEG genoegen neemt en dat de enige weg daartoe bestaat uit het aangaan van officiële onderhandelingen tussen Engeland en dc EEG. DEVENTER (ANP) De N.V. me chanische tapijtweverij van H. J. Pe ters gevestigd te Deventer, deelt mede het besluit te hebben moeten nemen het bedrijf tegen het einde van het seizoen namelijk per 1 mei 1968 t»> sluiten. Aan directie cn personeel (ca 50 merendeels oudere personen) Is heden met ingang van 1 mei 1968 ontslag aangezegd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 5