vla-flip EPISCOPAAT REAGEERT KRACHTIG OP VRAGEN VAN KARD. OTTAVIANI Jurion wil stoppen, Anderlecht boos maak 'n Geen reden en geen tijd voor veroordelingen Betere organisatie van onderwijs nodig Olivetti naar de beurs ASPA breidt kapitaal uit Muur sprak Rickey toe VRIJDAG 29 DECEMBER 1967 DE LEIDSE COURANT PAGINA 7 (Van een onzer redacteuren) UTRECHT De bisschoppen en de hogere over sten van religieuze orden en congregaties in Neder land hebben kardinaal Ottaviani in antwoord op zijn bekende brief van ruim een jaar geleden laten weten, dat zij de situatie van het geloofsleven in de Kerk van Nederland zeer positief beoordelen. Hun antwoord, dat begin 1967 werd verzonden, is pas thans bekend geworden. Kardinaal Ottaviani had in zijn brief, die hij eind 1966 aan alle bis schoppen en religieuze oversten van de hele wereld verzond, een reeks „zonderlinge en gevaarlijke meningen" gesignaleerd en de geadresseerden verzocht, daarnaar een onderzoek in te stellen en de uitslag van het onderzoek aan hem te rappor teren. De Nederlandse bisschoppen hebben aan dit verzoek voldaan, echter niet dan na eerst een uitvoerig pleidooi te hebben gehouden voor het achterwege laten van nieuwe veroordelingen en het toestaan van alle mogelijke vrijheid aan de theologen. Het leergezag, aldus de bisschoppen, moet niet negatief, veroordelend optreden, maar positief stimulerend. De Nederlandse bisschoppen beginnen met erop te wijzen, dat de tien door kardinaal Ottaviani genoemde dwalingen allemaal reeds zijn veroordeeld. Zij zeggen een loutere herhaling van deze Veroordeling niet opportuun te vinden, ten eerste omdat deze het gezag zou kunnen schaden, ten tweede omdat zfl de vertrouwenssfeer tussen hiërarchie en kerkvolk zou kunnen vertroebelen. „Een loutere herhaling van de veroordeling van reeds veroordeelde stellingen ls in de huidige situatie van Kerk en wereld niet aanbevelens waard en zou bovendien de aanleiding worden, dat de kern van waarheid, die er in elke overgeaccentueerde stelling ligt, wordt afgegrendeld, zodat zij de eerst komende jaren geen levenskansen meer heeft, tot groot nadeel van het gelovige volk, dat wellicht niet de eenzijdigheid maar de kern van waarheid daarin als een voor zijn geloof steunende, bemoedigende en aan sprekende factor ervaart. De huidige geloofscrisis bij velen vraagt dat wij terwille van de gelovigen, juist die kern van waarheid die hen over de geloofsmoeilijkheden heen helpt, niet zouden veroordelen terwille van eventueel links en rechts daarbijkomende minder gelukkige accenten. Het geloof vraagt vandaag de dag de integratie van juist die nieuw ontdekte elementen. Een eenzijdig wijzen op het gevaar daarvan lijkt aan de gelovigen een motie van wantrouwen aan hun echte wil katholiek-gelovige te zijn. Zij vragen veeleer om een bemoediging ook van hogerhand van deze nieuwe geloofsgevoeligheden, niet om veroordeling, maar om integratie daarvan in de totaliteit van 't katholieke geloof". Verder wijzen de bisschoppen erop, dat de theologen zelf op elkaar een soort „censuur" uitoefenen, die veel effectiever is dan welke van bovenaf opgelegde censuur ook en die door deze laatste zou worden gehinderd of „Katholieke theologen durven uit naastenliefde medetheologen vaak niet „aan te vallen", omdat ze daaruit kerkrechtelijke sancties verwachten voor hun confrater. Deze situatie lijkt ons ongezond. Een groter vertrouwen van de centrale kerkelijke instanties in de theologen zal in de toekomst de mogelijkheid scheppen om door theologische, vrijmoedige discussie gebeurlijke eenzijdigheden veel vlugger te doen verdwijnen dan dit kan door officiële lijsten van „dwalingen" of „halve dwalingen". Indien het tenslotte toch nog nodig mocht blijken, kerkrechtelijk tussenbeide te komen, dan geschiedde zulks in eerste Instantie alleen op het persoonlijke vlak. „Openbaar stelling nemen heeft immers vaak tot consequentie, dat een tegenstelling overbeklemtoond wordt en de eensgezindheid van het kerkvolk nog méér verontrust. Veroordelingen vergroten in feite getuige de geschiedenis het gevaar van een ver scherping van meningsverschillen: zij jagen één deel van het gelovige kerkvolk op tegen een ander (even zeer gelovig) deel van het kerkvolk. Dit schaadt de kerkelijke eenheid". Aanmoedigen Op algemeen-Kerkelijk vlak lijkt het daarom beter de theologen „veeleer aan te moedigen om de nieuw ont dekte aspecten trouw te integreren in de katholieke geloofstotaliteit, dan wel het eventueel overtrokken accent op zichzelf te veroordelen. Een lijst van „halve dwalingen", zoals deze brief suggereert, is bij definitie misleidend, omdat zulk een schematisering van wat er reëel gaande is, de feitelijke werkelijkheid simplificeert en mét het eventueel kwade ook het goede afgrendelt." De bisschoppen verwezen dan naar de treurige erva ringen die wjj in het verleden met de veroordeling van de oosterse orthodoxie cn van de oud-katholieke leer hebben opgedaan en naar de droevige schisma's, die eruit z\jn gevolgd. Dit houdt voor ons „een providen tiële waarschuwing in, om niet te herhalen in het heden, wat we nu in betrekking tot het verleden, oprecht be treuren. Het vertrouwen in de uitoefening van het Kerkelijk leergezag heeft daarbij alleen te winnen, niets te verliezen." Kortom, aldus de bisschoppen, het leergezag moet zijn taak eer positief dan negatief opvatten. Zij zeggen deze overigens conciliaire gevoeligheid in de brief van Ottaviani te missen, „hoezeer wij ook meevoelen met de zorg voor de gevaren waaraan het katholieke geloof in onze tijd is blootgesteld". Tegen deze achtergrond oeantwoorden zijn dan de tien vragen, die door Ottaviani rijn gesteld. Niet apart De eerste vraag had betrekking op de Openbaring. „De overlevering wordt verwaarloosd. Wat de Heilige Schrift betreft, is er de neging om het aandeel van de inspiratie en van de waarheidsgetrouwheid te beperken, terwijl de historische waarde van de gewijde tekstenbetwist wordt". De Nederlandse bisschoppen antwoorden, dat de Neder landse theologen de overlevering niet met opzet uitscha kelen maar dat ze haar niet als een aparte bron naast de schrift beschouwen, zulks in overeenstemming met de leer van het concilie. Wat de rest van de vraag betreft antwoorden zij, dat de verantwoorde theologen „binnen de grenzen willen blijven van de constitutie der open- De tweede vraag betreft de leerstellige formules: „Men beweert", aldus de brief van Ottaviani, „dat zij onder worpen zijn aan de historische evolutie en men oppert dat him objectieve betekenis vatbaar is voor verande ring". Zij hangt nauw samen met de vierde vraag: „In plaats van een absolute, vaste, onveranderlijke waarheid, beoefenen sommigen een relativisme, volgens hetwelk de waarheid onderworpen is aan het ritme van de evo lutie en van de geschiedenis". De bisschoppen antwoor den, dat de nieuwe theologie, zoals die in Nederland beoefend wordt, de substantiële onveranderlijkheid van het geloof als vanzelfsprekend veronderstelt, maar vooral gevoelig is voor het feit, dat het gaat om een onveran derlijkheid binnen een reële historiciteit. Gelovigen, die niet meer mee kunnen met de oude formuleringen, vin den juist in die nieuwe formuleringen hun oude onver anderlijke geloof terug. Dit afremmen zou een ramp zijn voor onze gelovigen, een bron van nieuwe onkerkelijk heid". Ongenuanceerd Vraag drie betreft de eerbied voor het leergezag. „Dit wordt", aldus de klacht van Ottaviani, „geminimaliseerd, zowel dat van de bisschoppen als dat van de Paus. Het wordt teruggebracht tot de rang van opinies-zonder meer". De Nederlandse bisschoppen noemen deze voor stelling van zaken ongenunaceerd. Er moet onderscheid worden gemaakt tussen de leer zelf. die in de documen ten van het gewone leergezag, in het bijzonder van de Paus, besloten is en de wijze, waarop deze leer wordt gepresenteerd. Tegen het tweede zouden bezwaren kun nen bestaan, terwijl de leer zelf toch onderschreven Vraag vijf gaat over de figuur van Christus. „Zelfs wat Christus betreft", aldus de brief van Ottaviani, „aan vaardt men begrippen van „natuur" en van „persoon", waarvan niet kan worden ingezien, hoe zij te rijmen zijn met de leerstellige definities en komt men er toe, om Christus te herleiden tot eenvoudig een Man, die zich geleidelijk aan bewust zou zijn geworden van zijn goddelijke afkomst. Hetzelfde geldt voor zijn maagdelijke ontvangenis, zijn wonderen en zijn verrijzenis, die „in woord toegegeven worden", maar die in werkelijkheid „herleid worden tot zuiver natuurlijke feiten". De bis schoppen antwoorden, dat het er in het geloof vooral om gaat, „zich gelovend aan God in Jesus als Gods de finitieve openbaring toe te vertrouwen". Heeft men dat eenmaal gedaan, dan komt de vraag in welke woorden dit geloof zich kan uitdrukken. De Nederlandse theo logen zijn daarmee op gewetensvolle wijze bezig. „Onder degenen die menen het mysterie van Jezus Christus in andere termen en begrippen te kunnen uit drukken dan die van Chalcedon, kunnen er natuurlijk zijn, die de uniciteit en transcendentie van Christus niet meer durven uitspreken. Er zijn echter ook ernstige theologen, die menen aan de bedoeling van de oude concilies, met name dat van Chalcedon, niet te kort te doen. Zij willen dus niet de godheid van Christus weg laten, maar haar in een ander kader weergeven." Onbeslist In dit kader gaan de bisschoppen nader in op de leer over Christus' verrijzenis en zijn maagdelijke geboorte. Wat de verrijzenis betreft erkennen zij, dat „het aan de christelijke boodschap te kort doet de verrezen en ver heerlijkte Christus tot een immanent object van onze herinnering te reduceren, maar het kan een verdieping van een geloof in de Verrezene meebrengen, zijn voort leven te zien als de transcendente bekroning van wat in ieder herdenken wordt verlangd, namelijk dat de herdachte en verwachte persoon zelf zich tegenwoordig stelt." Over de maagdelijke geboorte sprekend, zeggen z(j dat er een meningsverschil bestaat over de vraag of het verhaal van de maagdelijke geboorte en het daaraan verbonden geloofsartikel figuurlijk of letterlijk moet worden verstaan. Zij menen, dat dit meningsverschil door de Heilige Schrift niet wordt uitgemaakt. „Wat binnen de bijbelse traditie onbeslist bleef, la ook In da nabijbelse niet geheel beslist." Z(J bedoelen t« zeggen, dat een beslissing op het hoogste niveau van het leer gezag over het al of niet letterlijk verstaan van deae boodschap niet ls gevallen. De vragen zes tot en met tien hebben betrekking op de sacramenten, in het bijzonder op dat van de eucharistie en de biecht, over de zedenleer en over het oecumenisme. Het antwoord van de bisschoppen op deze vragen heeft voor de geïnteresseerde lezer weinig verrassends. Zij ontkennen, dat het geloof in de werkelijke tegenwoor digheid in gevaar zou zijn; zij benadrukken, dat er voor het boetesacrament naar een nieuwe belevings- vorm moet worden gezocht; zij stellen, dat de Neder landse theologen zich niet schuldig maken een 'n situa- tie-ethiek, maar alleen proberen los te komen uit een zuiver begrippelijke moraal, die abstracties als concrete levenswerkelijkheden behandelt; zij vertellen wat er op oecumenisch gebied in ons land aan de hand is en zeggen een diepgaand onderzoek naar de mogelijkheid van intercommunie gewenst te achten. Hun brief sluit aldus: „Volkomen meevoelend met een zekere verontrusting, die in de brief van kardinaal Ottaviani tot uiting komt, adviseren wij niettemin, dat de theologen hoogstens alleen gewezen worden op hun plicht om de nieuwe aspecten te integreren in de ge loofstotaliteit. Een „Syllabus" van nieuwe „halve kette rijen" zou het geloof meer schaden dan baten." Zonodig meer rattenvangers aanstellen (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG. Indien dit nodig mocht blijken zullen meer rattenvangers wor den aangesteld ter bestrijding van de steeds veelvuldiger voorkomende mus kusratten in de Zeeuwse en Westbra bantse grensgebieden. Thans zijn in deze gebieden twee rijksrattenbestrqders werkzaam, die door een vrij groot aan tal vrijwilligers worden geassisteerd. Deze vrijwilligers krijgen 5 gulden voor elke gedode rat en nemen de helft van het totaal van de vangsten voor rekening. Dit zegt minister Lardinois (Landbouw) in antwoord op vragen uit de Kamer. De muskusrat kan drager zijn van zo wel voor mensen als dieren schadelijke parasieten, zo is bij onderzoekingen bleken. Mede met het oog hierop is langs op een congres te Parijs var European Plant Protection besloten dat de bestrijdingsdiensten van deelnemende landen regelmatig gegevens zullen uit wisselen over de muskusrat en de be strijding ervan. Prof. Van Gelder op ABOP-congres Star klassikaal stelsel doorbroken (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Prof. dr. L. van Gel der heeft vandaag in een voordracht op de algemene vergadering van de Algemene Bond van Onderwijzend Per soneel, die in Den Haag wordt gehouden, een aantal wegen aangegeven om te komen tot een systematische verbetering van het onderwijs. Als voornaamste taken voor de toekomst zag prof. Van het formeren van sluitende systemen van onderwijsvoorzieningen voor de leef tijd van 5 tot 18 jaar en voor steeds grotere groepen van 2225-jarigen; De modieuze snit maakte plaats voor een middeleeuws kostuum, de lange haren werden gekortwiekt tot de zogenaomde „page-look" en zie: „Outsider" WaJly Tax werd gepromoveerd tot troubadour van het Nederlandse tienerlied. Voor deze verdiensten ontving hif gisteravond een Oeeekar\ de integratie van het gedifferentieerd voortgezet onderwijs in de richting van een veelomvattend systeem; integratie van het algemeen vormend en het beroepsonderwijs tot een even wichtig systeem van theoretisch en praktisch gericht onderwijs; de integratie van het hoger beroeps onderwijs in de leeftijd van 18 tot 25 in universitair of semi-universitair verband. Hierbij zijn o.m. betrokken de hogere beroepsopleidingen voor de op leiding van leraren en onderwijzers; het voltooien van de emancipatie var achtergebleven groepen die hun kansen het onderwijs nog onvoldoende ge kregen hebben arbeidsgroepen en delen an de agrarische bevolking). Als voornaamste vernieuwingstaken Dor de lagere school noemde prof. Van Gelder de herziening van de leefstof- inhouden, de scholing van de onderwijzer' hernieuwing van de schoolorganisatie, waarbij het gaat om het doorbreken van starre klassikale stelsel. In plaats daarvan denken velen nu aan een afwis seling van individuele en groepsinstruc- tie, waarbij kleine en grote groepen mogelijk zijn. Prof. Van Gelder onderstreepte het belang van een goede onderwijsresearch in het proces van veranderingen. Die research is nodig om een beter inzicht te krijgen in nieuwe werkmethoden, leer- stofinhouden en onderwijsvormen. Het gevaar bestaat echter dat de doorstro ming van nieuwe inzichten r onderwijs belemmerd wordt door gebrek aan communicatie tussen de onderzoe kers en het onderwijs. Tijdens de vergadering werd besloten de vereniging van hoofden van scholen op te heffen. Daarmee is een splijtzwam de kringen van hoofden van scholen i het openbaar onderwijs verdwenen. Leden van de vereniging zullen worden benoemd in bestuursfuncties Algemene Bond van Onderwijzend Per soneel (ABOP). De 338 leden van de vereniging van hoofden van scholen zul len thans kunnen worden opgenomen in de functiegroep hoofden van scholen van de ABOP. Bombardement met radar op Noord-Vietnam SAIGON (A.F.P.) De Amerikaanse luchtmacht heeft gisteren voor het eerst ondanks een dicht wolkendek doelen in Noord-Vietnam gebombardeerd met be hulp van radar. De aanvallen waren ge richt op het vliegveld van Hoa Lak, der tig kilometer ten westen van Hanoi op een spoor- en verkeersbrug op i kilometer ten zuidoosten van llalphong. Sedert gistermorgen woedt een felle strijd tussen meer dan duizend geallieer de militairen en Zuidvietnamezen ener zijds en een sterke eenheid van de Viet- kong, gesteund door Noordvietnamese troepen anderzijds ten westen van Hai An, 25 kilometer ten zuiden van de grote Amerikaanse basis Da Nang. Aan ge allieerde zijde zijn minstens twaalf man gesneuveld en een zestigtal gewond. De Zuidvietnamezen hebben „lichte verlie zen" gemeld en meegedeeld 52 soldaten ven de Vlet kon g te hebben gedoo4 (Van onze sportredactie BRUSSEL Het bestuur van Anderlecht heeft aanvoerder Jef Jurion (30) tot 11 januari een speelverbod opgelegd. Op die datum moet Jurion voor het bestuur van de Belgische kampioensclub verschijnen om klaarheid te brengen In een zaak. waar de bestuurders van Anderlecht nogal kwaad over zijn geworden. Jurion heeft namelijk verklaard aan het eind van dit seizoen te willen stoppen. Hjj verzuimde het Anderlechtbestuur hiervan in kennis te stellen en dat namen de heren niet. Om te beginnen hebben zij Jurion het spelen verboden. Nadere maatregelen worden overwogen. In Brussel heerst algemeen de mening, dat Jurion voor een groot deel schuld zou hebben aan het feit dat Anderlecht door Spartak Praag uitgeschakeld werd voor de Europa Cup. In Brussel eindigde de wedstrijd in een 33-gelijkspel en daarmee verspeelde de Belgische kampioen het recht om verder te bekeren, omdat Spartak de eerste wedstrijd met 32 had gewonnen. Men verwijt Jurion een gebrek aan inzet. Het speelverbod houdt in feite niet zo veel in. De twee hoogste Belgische voetbal afdelingen hebben afgelopen zondag een rustdag gehad en ook komende zondag is dat weer het geval. De Israëlische strijdkrachten hebben hun patrouilleactiviteit opgevoerd om de saboteurs van de Syrisohe El Fatahbeweging beter te kunnen be strijden. Hier wordt een eenheid, bestaande uit halftracks en een commandowagen, op de westoever van de Jordaan voorafgegaan door manschappen met mijndetectors. ADVERTENTIE (ADVERTENTIE) LEIDEN Aari de rijksuniversiteit ge slaagd voor het kand. ex. gen. XI mej. M. M. de Ble, Den Haag; R. D. van Caubergh, GRONINGEN Geslaagd voor doet. ge neeskunde: H. C. van Soest, Den Haag; be vorderd tot arts: F. A. H. Laurman, Den TILBURG - slaagd voor kand. rechtswet M. jL^auw^ 'i-Gravenhage. de schoolaktw nu, B. t A, ft t, i tarr AMSTERDAM (ANP) Met ingang van 8 januari zullen ter beurze van Am sterdam worden verhandeld 6% pet 15- jarige obligaties 1987 in stukken van 1.000 dollar (uitgegeven in september 1967 tegen 98 Vu pet) ten laste van Oli vetti International in Luxemburg en ge garandeerd door de moedermaatschappij Ing. C. Olivetti in Italië. De lening is groot 15 min dollar en werd overgeno men door een internationaal syndicaat waarin van Nederlandse zijde werd deel genomen door een consortium onder lei ding van de AMRO-bank. De obligaties zijn reeds genoteerd in Luxemburg. De lening is a pari aflosbaar ln 8 gelijke termijnen van 250.000 dollar in 1970/1972 en ln 10 termijnen van 1.425.000 dollar ln 1973/1982. Vervroegde aflossing la toegestaan vanaf oktober im Officier van justitie: Schipholwegen niet openbaar HAARLEM (ANP) In tegenstelling tot de kantonrechter, mr. J. E. Goud smit, Is de officier van de Haarlemse rechtbank mr. G. W. F. van der Valk Bouman, van mening, dat de wegen In eigendom van de luchtvaarthaven Schip hol niet openbaar zijn. HIJ eiste vernie tiging van het vonnis van de kantonrech ter en vrijspraak van het ten laste ge legde voor de 34-Jarlge mr. C. H. G. uit Amstelveen, adjunct-hoofd van de afde ling Juridische zaken van Schiphol, dia een proefproces had uitgelokt. Mr. G. was in beroep gegaan tegen het vonnis van de kantonrechte^ waar bij hij wegens het rijden in een auto zonder kentekens op het terrein van Schiphol veroordeeld was tot een boete van 11 gulden, subsidiair twee dagen hechtenis. De president van da rechtbank, mr. J. P. Petersen vernam van mr. G., dat Schiphol zowel de aanleg als da grond van de wegen, die weliswaar op da an dere rijkswegen gelijken en liggen op het grondgebied van Schiphol, betaald heeft. Uitspraak 11 januari. HOBAHOHALLEN te LISSE van 2 t/m 5 januari a.s. Geopend: dinsd. woensd. en donderdag 9—22 uur, vrijdag 9—18 uur. ZAANDAM In een op 22 december gehouden algemene aandeelhoudersver gadering van ASPA N.V. ls besloten tot uitbreiding van het geplaatste aandelen kapitaal met nominaal 250.000.Deze emissie is inmiddels tegen inschrijvlngs- voorwaarden bij de bestaande aandeel houders geplaatst. Het aandelenkapitaal van ASPA N.V. bedraagt, na deze emis sie, 2.234.000.— nominaal Deze emissie was noodzakelijk in verband met de sterke uitbreiding van aotivitelten In de ASPA-groep. Nederland weet met Griekenland nog geen raad (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Alle ambassades in Athene, ook die van Nederland, hebben van de Griekae regering een kenniage- ving ontvangen over de regering* wisse - ling in dat land. De Nederlandse regering pleegt thana overleg met België en Luxemburg „over het eventueel aan de kennisgeving Inzake de regeringswisse ling te geven gevolg". Ook met andere daarvoor ln aanmerking komende landen zal Nederland overleg plegen over de te volgen gedragslijn. Dit antwoordt minister Luns op vra gen van het Tweede-Kamerlid Van der Stoel (P.v.d.A.). Minister Luns zegt ln zijn antwoord dat de situatie, die na de recente gebeur tenissen in Griekenland ls ontstaan, op het ogenblik nog niet duidelijk is. Mi nister Luns wijst in dit'verband op de veelvuldige contacten van de afgelopen dagen tussen de Griekse koning cn da machthebbers in Athene. Onder deze omstandigheden blijft het dan ook vol gens minister Luns nog een open vraag, welke waarde aan de ontvangen kennis geving moet worden toegekend. DENISON (AP) De vierjarige Ricky Bhearer begreep niets van de intercom in het Madonna-zie kenhuis in Denison waar hij ziek lag. Een verpleegster, die wilde zien of de lijn naar Rickeys kamer het nog wel deed, die uitkwam In een luidsprekertje bij het hoofd einde van zijn bed, kon maar geen untwoord krijgen. Ze zei: „Zeg toch wat, Rickey. Ik weet dat je er bent". Tenslotte na veel aarzeling en met groot onaag zei Rickey met een klein etemmetjei Ja muur,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1967 | | pagina 7