Merkel: toneel ALARMERING BIJ VERKEERSONGEVALLEN GEBONDEN AAN „HEILIGE HUISJES" Star-trainer té kernachtige uitspraken Blokkeer betrokken bij twee topduels Danielsson tekende maar zijn opstelling is voorlopig onzeker Pierre Myin 75 jaar Staatssecretaris Kruisinga zit met problemen DONDERDAG 21 DECEMBER 1967 DE LEIDSE COURANT PAGINA 7 (Van onze correspondent Jan Bouwer) FRANKFURT De Duitse Voetbalbond wil het er niet bij laten zitten, dat de trainer van F. C. Nürnberg, Max Merkel, dreigementen uitstotend over de Westduitse voetbalvelden loopt. Max Merkel zal zich eind januari voor zijn gedrag moeten verantwoorden voor de straf- commissie van de D.F.B. in Frankfurt. De advocaat uit Bonn, dr. Hubert Claessen, die optreedt als „openbare aanklager" is bezig met het opstellen van de akte van beschuldiging. Max Merkels club speelde met 33 gelijk in het Müngen- dorferstadion in Keulen. De F.C. Köln en diens gentleman- trainer Willy Multhaup, hoorden Merkel toen schreeuwen: „Als jij met je club naar Nürnberg komt, schoppen we jullie in elkaar". Tegen de assistent-trainer van F.C. Köln, de vroegere internationaal Hans Schaf er, zou Merkel hebben gezegd: „Elk van mijn spelers, die jullie bij de returnmatch in Nürnberg in elkaar slaat, krijgt van mij honderd Mark premie extra". Dit zijn niet de enige beledigende uitlatingen, die aan de rand van de Westduitse voetbalvelden uit de mond van Max Merkel zijn genoteerd en aan de D.F.B. zijn ge rapporteerd. Op 13 september, toen Nürnberg met pijn en moeite met 10 won van Borussia Mönchen-Gladbach, zou Max Merkel hebben gezegd: „Als de Borussen bij ons komen, moet het toegaan als in een folterkamer". En nadat Max Merkels boys in Frankfurt met 21 van Eintracht Frankfurt hadden gewqpnen, zei Merkel: „Als die bij ons komen, trekken we hen de benen onder het lijf Akte van beschuldiging Misschien is dit van Max Merkel een soort psychologische oorlogsvoering om de overige clubs al van te voren angst in te boezemen voor de returnmatch in het Hans Sachs- stadion in Nürnberg. In ieder geval zijn de overige clubs niet langer bereid de dreigementen van Max Merkel te accepteren. De een na de ander gaat naar de D.F.B. Daarom zal het voor advocaat Claessen nog wel even duren voor hij in samenwerking met de Stuttgartse rechter Hans Kindermann de akte van beschuldiging tegen Max Markel gereed heeft. Er is te veel materiaal tegen de „beklaagde". De bovengenoemde gevallen zijn wel de ernstigste. Zij worden door de D.F.B. gezien als een bewuste poging om de atmosfeer in de Bundesliga aan te tasten en de clubs tegen elkaar op te zetten. Daarbij staat de club van Max Merkel geenszins als zachtzinnig bekend. Men mompelt dat de grote voorsprong van „Der Klub" niet alleen te danken is aan de conditie en de spelkwaliteit, maar ook aan het nogal harde (om geen ander woord te gebruiken) spel van aanvoerder Heinz Strehl en z'n mannetjes (putters). Multhaup en Merkel hebben zich intussen door bemiddeling van trainer Herbert Schön weer verzoend. Dit behoeft even wel voor de D.F.B. geen aanleiding te zijn geen maatregelen tegen Max Merkel te nemen. Max Merkel zelf neemt de hele zaak nogal filosofisch op. „Als u eens wist, wat ik allemaal voor beledigingen moet slikken', zegt hij. „Maar goed, als ik fouten heb gemaakt, dan draag ik daarvoor de verantwoording". Overigens gelooft niemand dat een D.F.B.-proces tegen Max Merkel de startralner in de Bundesliga de mond kan snoeren. Zijn kernachtige uitspraken behoren tot de vocabu laire van de Oostenrijker. Een sterk volleyprogramma ten afscheid (Van onze volleybalmedewerker) DEN HAAG De laatste competitie zaterdag van dit jaar brengt een uitste kend programma, al speelt het belang rijkste gebeuren zich buiten Den Haag af. In Amsterdam komen AMVJ-RC en Blokkeer tegenover elkaar te staan om uit te maken wie het predikaat „onge slagen" zal behouden. De damesploeg van Celebes-OVC heeft zich na de zwakke start tegen Valbovol prachtig hersteld en speelt weer mee op het voorplan. Het op bezoek komende SOS zal niet in staat zijn de weg naar de top voor Celebes te versperren. De' heren van HML krijgen het veel zwaar der tegen Tornado. In de hoofdklasse dames leidt Zand vliet mét Octopus. Armanda 2 is nog zonder winstpunt en zal Zandvliet niet van de winst kunnen afhouden. Het re serveteam van Blokkeer speelt tegen de gevaarlijkste tegenstander, het Amster damse Zeemeeuwen. Het is met deze wedstrijd een zonderlinge geschiedenis. Bij het uitkomen van het programma vroeg Zeemeeuwen wijziging voor deze wedstrijd. Het meende deze gevonden te hebben door een andere wedstrijd te verschuiven. Na overleg met de hierbij betrokken verenigingen, die akkoord gingen, willigde de competitieleider het verzoek van Zeemeeuwen in. Daarna echter trok deze vereniging het eerder gedane verzoek in. Blokkeer 2 moet uiteraard de beste spelers aan het eer ste afstaan en moet dus verzwakt tegen de naaste concurrent aantreden. Voor de overgangsklasse dames twee plaatselijke ontmoetingen, waarbij vooral Celebes-OVC 2—PVC van belang is. Bij de heren komen de reserves van HML Driemaal succes voor Tom Okker BAST LONDON Tom Okker is gis teren doorgedrongen tot de kwartfina les van het herenenkelspel in de Border- tennlskampioensohappendie in East London (Zuid-Afrika) worden gehouden. De Nederlanse kampioen, die als vijfde la geplaatst schakelde de Zuidafrikaan- se Davis Cupspeler Ray Moore in drie sets uit. De cijfers waren: 64, 4—6 en 62. Deoverige uitslagen van de derde ronde waren: Cox (GB) versl. Lensch- ley (Den) 04 en 62; Ulrich (Den) versl. Bob Hewitt (Z afr.) 62, 64; McMUlan (Z Afr.) versl. Mandarino (Braz.) 3—6, 6—4 en 6—1; Riessen (VS) versl. Hutchins (GB) 62, 62; Graeb- ner (V.S.) versloeg Schroeder (Zuid.Afr.) 6—2, 6—4. Ook in de dubbelspelen kwam onze landgenoot een ronde verder. In het he- rendubbel (derde ronde) versloeg Tom Okker met de Zuidafrikaan Saul het Zuidafrikaanse duo Buwald a-Webster met 86 en ft—7. Weinig moeite had Tom Okker om met zijn vrouwelijke partner Pat Walkden (Rihodesië) van het Zuidafrikaanse paar Seegers-Behrman te winnen. Met tweemaal 8—1 kwam Tom Okker ook hier de derde ronde uit tegen PVC en zal VVC-Syrèna zwa re strijd moeten leveren tegen MVC 2. Het volledige programma luidt: Eredivisie: dames: Celebes-OVC—SOS 15.30 uur; heren: HML-CLV—Tornado 15.30 uur. Hoofdklasse: dames: ZandvlietAr mada 2 14.00 uur; heren: Blokkeer 2 Zeemeeuwen 15.30 uur. Overgangsklassedames :Celebes-OVC 2—PVC 14.00 uur; Blokkeer—HML-CLV 2 14.00 uur; heren: PVC—HML-CLV 2 15.30 uur; VVC-Syrèna-MVC 2 15.30 u. Waterpoloteam in laatste duel gelijk JOHANNESBURG Het Nederlandse waterpoloteam heeft gisteren in Johan nesburg de derde interlandontmoeting tegen Zuld-Afrika gelijkgespeeld: 22. De eerste twee wedstrijden waren in een Nederlandse zege geëindigd. Na een eerste periode oznder doelpun ten nam Nederland de leiding in de volgende speeltijd toen Nico van der Voet scoorde. Dezelfde speler bracht Ne derland een 20-voorsprong, waarna Zuid-Afrika alsnog een gelijkspel in de wacht wist te slepen. De gelijkmaker kwam in de vierde en laatste periode tot srtand juist voor het eindsignaal. Het was de laatste interland van het natio nale zevental tegen Zuid-Afrika. Piet Keizer naar B-elftal Van onze sportredactie) AMSTERDAM De Zweedse international Inge Danielsson heeft gisteravond onder het contract van Ajax zUn handtekening gezet. Dit houdt in, dat de Zweed zich voor 2/i Jaar heeft verbonden aan de Amsterdamse ploeg. Of hU evenwel onmiddellijk voor Ajax zal kunnen spelen is nog geenszins zeker, want met ingang van 7 december is hU door de Zweedse voetbalbond voorlopig geschorst. Deze schorsing heeft Danielsson, niet opgelopen omdat hij met Ajax in Israël heeft gespeeld, maar omdat hij kort daarvoor zonder toestemming heeft getramd en gespeeld bij FC Nürnberg. Ongeveer half januari zal in Zweden beslist worden voor hoe lange tijd Inge Danielsson eventueel zal worden geschorst. Piet Keizer, wiens schorsing na de thuiswedstrijd van zondag tegen Telstar voorbij is, zal tweede kerstdag weer in het veld komen. Hij speelt dan in het B-elftal tegen Volendam-B. Op 30 december zal Piet Keizer evenmin in het eerste elftal van Ajax worden opgesteld, want Ajax heeft inmiddels reeds besloten dat hij op die datum zal spelen met het B-elftal tegen DWS-B. Het reserve-elftal van Ajax, dat momenteel de punten hard nodig heeft, verheugd zich reeds op deze belangrijke versterking. Ada Kok hoog op wereldranglijst MOSKOU Dertien nieuwsagent schappen uit Amerika, Europa en Azië hebben in een gezamenlijke enquête de Amerikaanse zwemster Debbie Meyr er tot sportvrouw van het jaar uitgeroe pen. De vijftienjarige Californische is houd ster van de wereldrecords op de 400, 800 en 1500 meter vrije slag. Zij behaal de 113 punten uit een mogelijk totaal van 130. Ada Kok bracht het tot de vier de plaats met 51 punten. Tussen deze twee zwemsters verschenen de Tjechi- sche turnster Vera Caslavska en de Duit se atlete Liesel Westermann. De ranglijst ziet er als volgt uit: 1. Debbie Meyer (Ver. Staten), zwemmen 13 pnt; 2. Liesel Westermann (West- Duitsland), atletiek 93 pnt; 3. Vera Cas lavska (Tsj.-Slowakije), gymnastiek 54 pn.t; 4. Ada Kok (Nederland zwemmen 51 pnt; 5. Natalia Kutsjlnskaja (Rus land), gymnastiek 46 pnt; 6. Billy Jean King (Ver. Staten), tennis 43 pnt.; 7. Irena Rlrszenstein (Polen), atletiek 31 pnt.; 8. Katie Ball (Ver. Staten) zwem men, en Nancy Green (Canada), skiën 29 pnt.; 10. Claudia Kolb (Ver. Staten) 28 pnt. Rinus Michels bij oud-internationals DEN HAAG AJax-trainer Rinus Mi chels zal als actief voetballer te zien zijn bij de traditionele nieuwjaarswed strijd Kon. HFCOud Internationals op het terrein aan de Spanjaardslaan in Heemstede. Michels staat middenvoor met naast zich Fons van Wissen en Bosselaar. In de achterhoede van de 4-2-4-opstel- ling opereren Wiersma en Van der Hart als centrale verdedigers. De opstelling is: doel: Kraak, achter: Schaap, Wiersma. Van der Hart en Kuys. midden: Kreyenmaat en Klaassens. voor: Biesbrouck, Van Wissen, Mi chels en Bosselaar. Schaatsploeg voor Noorwegen DEVENTER De Nederlandse schaatsploeg die op 6 en 7 januari in De venter uitkomt tegen Noorwegen, is als volgt samengesteld: Jan Bols (Hooge- veen), Arie Eriks (St. Maarten), Mar- ten Hoekstra (Heerenveen), Jorrlt Jor- ritsma (Rotterdam), Ab Krook (Loos- drecht), Peter Nottet, Loosduinen), Ard Schenk (Anna Paulowna), Kees Ver kerk (Putotersihoek), Edy Verhel jen (Deventer) en Karei te Winkel (Brunnen) Zege Lubbers in bokstoernooi MOSKOU De Nederlandse afvaar diging naar het internationale bokstoer nooi In Moskou, waaraan negen landen deelnemen, heeft gisteravond zijn eerste succes geboekt. Rudi Lubbers zegevier de in de beste partij van de tweede avond op punten over de Oostdultse zwaargewicht Bernd Anders. Het tweetal stond in Moskou voor de tweede maal tegenover elkaar. In 1965 tijdens de Europese kampioenschappen in Oost-Berlijn, toen beiden nog in het halfzwaargewicht uitkwamen, verloor Lubbers op punten van Anders, die later beslag legde op een bronzen medaille. In de finale, die vrijdagavond wordt gehouden krijgt Rudi Lubbers die enkele weken geleden afzag van zijn plannen om professional te worden, de Rus Ar kady Turkin, die de Roemeen Mariua- tan op punten versloeg, als tegenstander. Peter Prasing, de Nederlandse half zwaargewicht verloor op punten van de Rus Miron Krokhmalny. Vanavond komt de vierde Nederlandse vertegenwoordiger Jan van Ispelen (middengewicht) in de ring. Op de eerste avond werd bantam- géwicht Jan Huppen uitgeschakeld. N.E.C. verloor van F.C. Köln NIJMEGEN NEC heeft gisteraond in de Goffert voor 8000 toeschouwers met 41 verloren van FC Köln. De Duitsers werden vrijwel direct superi eur omdat zij zich beter aanpasten het harde veld. Binnen een half uur FC Köln al een 2—O-voorsprong door treffers van Hornig en Ruhl. Na de her vatting kwam NEC even terug en Ven- neker kon toen tegenscoren. Via twe< doelpunten van Löhr, met Weber de bes te man van het veld, werd heit tenslotte DEN HAAG (ANP) De toneelspeler Pierre Myin uit Amsterdam wordt mor gen 75 jaar. Ondanks die respectable leeftijd is hij niet van plan het werken er aan te geven. Op dit moment vertolkt de bejaarde acteur, zoals hij zelf trots meedeelde, de rol van anselm in „de Vrek" van Moliere, bij de Neder landse Comedie. „Ik heb enorm veel gereisd door Ne derland, vertelde Pierre Myin. „Door Indië heb ik drie grote tournees ge maakt". Zo komt het dat deze acteur in heel Nederland bekendheid geniet. Veel trad hij op in Den Haag, maar ook in theaters in provinciesteden is hij beslist geen onbekende. „Dat deden we nofe zonder subsidie", merkte Pierre My in schertsend op. Het is aanstaande vrijdag 55 jaar ge leden dat de acteur zijn toneeldebuut maakte. „Ik speelde toen een kleine rol in „Het cafeetje van Tristan Bernard" Op zijn verjaardag blijft Pierre Myin thuis. Hij is niet van plan een groot feest te geven. „Ik woon in de Van Wou- straat, nummer zeven. Degenen die wil len komen zijn welkom". Zeventien jaar heeft Myin bij de Ne derlandse Comedie gespeeld. Guus Os- ter noemde de samenwerking „uitste kend en langharig". Hij zei verder: „We zijn niet van plan die samenwerking te verbreken, ondanks de hoge leeftijd van Myin. Hij is een man die uit een school voortkomt, die hoe langer hoe meer sterft. Ik bedoel daarmee: hij heeft vakbekwaamheid en een aandacht voor kleine rollen die hoe langer hoe meei in onbruik raakt; hij heeft een vakken nis en een toewijding die je altijd weei in zijn rollen terugvindt". Moderne kunst hoog geprijsd AMSTERDAM (ANP) Onder zeer grote, vooral Internationale belangstel ling, is gisteren bij Mak van Waay in Amsterdam een collectie moderne schil derijen geveild. Er werden hoge prij zen gemaakt. Vier Karei Appels brach ten resp. 1900, 4200, 6000 en 3600 gulden op. Een werk van Frits van den Berghe 5400 gulden, een kleine Breitner 2000 gulden, Après le Déluge van Comeille 7800 gulden, een Blond meisje met blauwe hoed van Kees van Dongen 8600 gulden. Een aantal werken Anton Heyboer werden verkocht bedragen tussen de 380 en e00 gulden. 3100 gulden werd een interessante prijs genoemd voor een kleurenlitho van Paul Klee. Een aquarel van Piet Mondriaan kocht een Nederlandse kunsthandel voor 8000 gulden .Naar Engeland werd een werk van Redon verkocht voor 9200 gulden. Een landschap van Permeke bleef in Nederland voor 4000 gulden. Ook Jan Cremer was op de veiling ver tegenwoordigd met drie werken, onder andere „De flipstand" Zij brachten samen 420 gulden op. Eergisteren waren op de veiling in hoofdzaak romantische schilderijen aan de beurt. Twee kleine 17-eeuwse schil derijtjes van Philips Koninck brachten samen 10600 gulden op. Ze gingen naai Engeland. Een marktgezlcht van Sprin ger haalde 6500 gulden en een marktge- zicht van Henry Lot 5000 gulden. Studentendamtitel (Van onze dammedewerker) AMSTERDAM Drie finalisten den gisteren reeds bekend in het toer nooi om de nationale studentendamtdtel in het ABN-gebouw. Het zijn de Leide- naar F. Ong en de titelhouder C. van Duijvenbode, die in htm groep reeds onbereikbaar werden voor de Limburger F. Klein en de Hagenaar Frans Poorter. Voorts de bekende Leidenaar Evert Bronstring, die eveneens vier punten uit twee partijen veroverde. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Staatssecretaris Kruisinga van Volksgezondheid en minister Den Toom van Defensie gaan praten over de bijstand van sommige krijgsmachtonderdelen bij ver keersongelukken. De vraag is echter of beide bewindslieden daarvoor een gezamenlijke overeenkomst kunnen vinden. De minister van Defensie wil wel althans onder be paalde voorwaarden. In officiële kringen van de volksgezondheid twijfelt men hier en daar nog sterk aan het nut van deze bijstand uit militaire kringen, overigens op grond van toch wel achterhaalde opvattingen. Dezer dagen komt wel een wetsontwerp af over het ambulancevervoer van o.m. verkeersge- wonden. Daarin wordt met geen woord gerept over eventuele hulp van militaire kant. Al geruime tfld wacht men op de publikatie van de rapporten, die hierover door de commissie- Muntendam en door Rijkswaterstaat opgesteld zijn. De rapporten liggen al vrij lang gereed. Dat zij nog niet openbaar gemaakt zijn, vindt zijn oorzaak in het moeizame overleg tussen allerlei instanties over onder meer een veel effectiever en sneller vervoer van verkeers slachtoffers. De verantwoordelijkheden liggen chaotisch verspreid: tussen de vele instanties van de volksgezondheid, tussen de politie- instanties, tussen de gemeenten, tussen de ambulancediensten. Bovendien wordt in het wetsontwerp nog steeds niet gesproken over een landelijk alarmerings systeem, waardoor verschillende diensten on middellijk in actie komen. Hier en daar is men in het land al zelfstandig overgegaan tot een betere coördinatie. In verschillende gemeenten werken politie-lnstanties samen bij wegcontrole, bij verkeersongevallen. De Wegenwacht is uit gerust met eerste-hulpmiddelen en de ANWB heeft langs enkele rijkswegen telefoonpalen «taan. Maar het blijft in het totaalbeeld van de verkeers onveiligheid nog maar een schaars hulpmiddel vooral bij massale verkeersongelukken, zoals die zich steeds meer voordoen. De vraag of militairen bij dergelijke calamiteiten op kleinere of grote schaal Ingeschakeld kunnen worden, is enige jaren geleden al gesteld, maar nog nooit beantwoord. In kringen van de volks gezondheid twijfelt men aan het werkelijk nut ervan. Bij Defensie ziet men vele mogelijkheden, Wanneer maar overeenstemming bereikt kan worden met andere autoriteiten en instanties. Snel optreden Incidenteel is het echter al meer dan eens ge beurd, dat dank zij snét optreden van militairen en hun materiaal eerste-hulp- en opruimings werkzaamheden een minimum aan tijd gevergd hebben. Overal in het land staan militair medisch- en ambulancepersoneel met hun materiaal paraat, even paraat als de andere parate onderdelen. Zij kunnen wanneer daarvoor regelingen getroffen zijn dikwijls heel eenvoudige regelingen, aldus militaire zegslieden onmiddellijk in actie komen bij het eerste alarm. Luchtmaoht en marine beschikken over een voldoends aantal helikopters om direct op te treden. „Binnen enkele ..li.iuiisii kunnen zij ondertoog zijn naar de plaats van alarmeringaldus Defensie. „Binnen een beperkt aantal minuten kunnen ze de patiënten afgeleverd hebben bij de ziekeninrichtingen, zo nodig bij de militaire hospitalen". Een duidelijk voorbeeld van snelheid, van paraat heid en van kunde levert herhaaldelijk het opsporlngs- en reddingssquadron van de marine luchtvaartdienst op het vliegkamp Valkenburg. De logboeken spreken duidelijke taal, al jaren lang: van geredde schipbreukelingen, van ernstig zieke zeelleden, die door snel optreden van de marlnevllegers en hun helikopters in leven konden blijven. Het ziekenvervoer door de luchtmacht van de Waddeneilanden is een ander duidelijk voorbeeld. Bovendien liggen verschillende mili taire vliegvelden in vrij dichte omgeving ven de drukke rijkswegen* Maar nog steeds bestaan op dit terrein heilige huisjes. Dit is waarschijnlijk voor staatssecretaris Kruisinga het grootste probleem, dat hij moet overwinnen. Maar tal van negatieve voorbeelden liggen op zijn bureau: de tragische gang van zaken direct na de spoorwegramp ln Harmeien, de ernstige verkeersgewonden, die veel te lang op de weg moeten blijven liggen, de onmacht van politie functionarissen om snel op te treden, omdat de ambtsgebieden zo angstig nauwkeurig afgepaald zijn, de Rode-Kruiskolonnes, die vaak veel te laat gewaarschuwd worden, de G.G.D.'s, die onvol doende materiaal hebben, te druk bezet zijn, of eveneens te maken hebben met grenzen verantwoordelijkheid, particuliere ambulance diensten, die weer met andere moeilijkheden te kampen hebben enz. enz. Het meest tragische is eohtrr, dat steeds mensen zich steeds minder gelegen laten liggen aan slachtoffers langs de weg en de eerste hulp de directe maatregelen maar aan anderen over laten. Iedere dokter, iedere politieman weet daar bijna onmenselijke verhalen over te vertellen. Verkeersdeskundigen zeggen: „Wanneer ergens in de wereld een zieke ligt, die door snel optreden van de luchtvaartdiensten bij het vervoer x noodzakelijke medicamenten gered ls, komen terecht enthousiaste verhalen. Wanneer ln eigen land, vlakbij ons, mensen langs de weg liggen te sterven, omdat hulp te lang uitblijft, houdt Iedereen zijn mond". Medici: „Heel wat verkeersslachtoffers hadden gered kunnen worden, wanneer z(J sneller medisch of operatief geholpen waren". Eerste-hulpers: „Het ls soms afschuwelijk te zien hoe lang het slachtoffer op vervoer moet wachten". Wegenwachters: „Wij doen ons best, zo goed kunnen. Maar we staan dikwijls machteloos' Defensie: „Als zij willen, kunnen wij". Militaire vliegers: „Waarom niet, ze hoeven maar te knikken en we zitten voor ze in de lucht". Staatssecretaris Kruisinga: „Volgend jaar komen er wettelijke en praktij kregels voor de verbetering van de E.H.B.O. voor beroepschauffeurs, tekening gewondenvervoer voor de zlekenhuls- verpleging, uniforme brancards, studie van de efficiënte inrichting van ambulances". Over een centraal alarmsysteem voor het gehele land wordt nog steeds niet gesproken. Noch over het Inschakelen van alle krachten, die voor deze calamiteiten Ingeschakeld kunnen worden. Ver keersongevallen zijn volgens verkeersdeskundigen altjjd calamiteiten. Zij betekenen namelijk een abrupte en tragische onderbreking van eet iedere mens Ingestelde maatschappij, hoe klein deaa msatschapptj vond het slachtoffer ook ie. 'ACTUEEL (door Jan Verstappen) Twee belangrijke rapporten zijn kor* na elkaar aan de openbaarheid prijs gegeven. Het eerste ls het „Rapport van de Commissie Toneel-Televisie", vorige week In deze kolom al vermeld, waarin de volgende personen het hun ne hebben bijgedragen als commissie lid: P. J- W. de Brauw, Joris Dlels, Kees van Ierscl, Davtd Koning, L. B. van Ommen, II. Schaafsma en J. J. Onland. Het tweede belangrijke rap port komt van de Vereniging Neder landse Toneelgezelschappen, die een commissie had benoemd om het plan van de drie westelijke gezelschappen te onderzoeken op zijn mogelijkheden. Commissieleden: mevr. L. Wleringa. Menso Carpcntier Altlng, Hans Crolset en Rob de Vries. De eerste commissie hield zich bezig met de verhouding tussen toneel en tv, die zodanig moet zijn dat beiden el kaar steunen of op zijn minst elkaar niet benadelen. Er zijn problemen van structurele aard: Moeten er gekoppel de opleidingen komen voor mensen, the gaan werken In het theater of bij de tv? Hoe zit het met de honorering in bedde sectoren? Is er voldoende tijd beschikbaar voor tv-produkties, waar bij doorgaans veel korter gerepeteerd wordt? Hoe zit het met de verhouding tussen toneel- en tv-repertolre? Don adviseert de commissie bepaalde zaken, die tv en toneel samen voor hun rekening kunnen nemen: voor- sn nabesprekingen tnet medewerking van auteurs, acteurs, regisseurs enz.: „voorbespreking" van de stukken, dis gespeeld gaan worden; een regelmati ge toneelrubriek op de telc Isla. Op de teach-in, afgelopen zaterdagnacht over het Toneel in Den Haag, ging een jon ge medewerker van de NCRV-tv nog verder, door een voorstel te doen over reclamespotjes voor toneelvoorstellin- Na een vergelijking over de mogelijk heden van toneel- cn tv-rcglsseurs, het gebruik dat zij ervan maken en de reactie van de kijkers, komt de com missie aan het belangrijkste punt: de structuur van het Nederlandse to neel is een enorme moeilijkheid voor de tv. De indeling ln gezelschappen, die alle een zware taak hebben en de verdeling van de zendtijd over een aantal omroepverenigingen maken het nog moeilijker. Er wordt gewezen op de mogelijkheid van kleine onafhanke lijke produktlegroepen: kernen van dra maturgische oreativltelt. Niet alleen voor toneel, evengoed voor de tv. De oonclusles van dit rapport gaan dan ook sterk in deze richting. Er moeten culturele oentra komen, waar die pro- duktlegroepen gevestigd zijn: in die plaatsen zou men de beschikking moe ten hebben over televisiestudio's. De voordelen hiervan zijn legio. Het zou de acteurs veel gemakkelijker worden gemaakt tijd beschikbaar te stellen voor tclcvlslerollen. Op en neer relsen van niet-Amsterdammers naar de hoofdstad voor de repetities, naar Bus- sum voor de opnamen heeft vaak bij zonder veel praktische bezwaren, bij voorbeeld wanneer een acteur van Theater overdag ln Amsterdam voor de tv repeteert en 's avonds om acht uur in Assen een rol moest spelen In 'n voorstelling van zijn gezelschap. Wan neer de studio gevestigd was ln Arn hem, zou hij rustig met sljn groep mee kunnen In de bus cn geen onzinnige tocht per trein, bus, taxi, of speciale NTS-wagens hoeven te maken, een tocht, die alleen maar zenuwen en geld kost. Het tweede rapport houdt zich voor namelijk bezgl met de plannen van „de grote drie", die onlangs door de minister zijn goedgekeurd. De schrijvers ervan voeren allerlei ar gumenten aan, die deze plannen kracht bijzetten. Eén van de intereseante pun ten uit hun betoog, ts de passage die ge wijd is aan de Indeling van de speel- gebieden. De drie grote steden zouden leder be diend worden door hun eigen gezel schap (Haagse Comedie voor Den Haag; Nederlandse Comedie voor Am sterdam; Nieuw Rotterdams Toneel voor Rotterdam). Centrum neemt Noord-Hollond en Utrecht voor zijn rekening, met als standplaatsen Haar lem en Utrecht; verder zal deze groep spelen ln Amersfoort, Amsterdam, Den Helder, Hilversum, Hoorn, Laren en Velsen. Ensemble zal zich moeten vestigen ln het zuiden en dan gaan samenwerken met Proloog (al meent dat gezelschap, dat het een heel eigen taak heeft) en liefst ook met het Groot Limburgs Toneel. Theater houdt Gelderland en Overijssel, cn Drente, Friesland en Groningen moeten door da Noordsr Compagnie worden bediend. Dit laat ste gezelschap krijgt volgens dit rap port echter nog veel te weinig subsidia. Het zal dus met ingang wan het vol gend seizoen nog niet in staat zijn ac teurs en actrices die bij de grote gezel schappen geen plaats meer vinden te engageren en zo het tableau te ver sterken. De omstandigheden, waaron der de acteurs zullen moeten leven en werken, kunnen niet zp aantrekkelijk zijn, De andere gezelschappen beloven wel hulp aan Jaap Maarleveld en Ma- non Alving, de directie van da Noorder Compagnie, bijvoorbeeld door het ter beschikking stellen van decors en kos- De commissie geeft zeer gedetailleerd een herindeling van de aantal voorstel lingen In verschillende steden. De Ne derlandse Comedie zal volgens deze UJst niet meer 25, maar slechts 20 maal In Den Ilaag komen, even vaak als het NRT dat met één voorstelling minder op hetzelfde aantal komt. Aile andere aantallen blijven gelijk. In to taal zal de Nederlandse Comedie vol gend seizoen 93 voorstellingen minder geven, van de 425. De Haagse Comedie 50 minder dan 414. In totaal worden er In ons land dan maar liefst 213 voor stellingen minder gegeven door de gro te drie en Theater, dat ook voorstellin gen tal afstoten. Dat wordt niet ge compenseerd door voldoende groei bij andere gezelschappen, die ln totaal maar 76 maal vaker kunnen spelen. Dat betekent dat het plan, zoals bet en nu ligt een niet geringe vermindering van het aantal speelbeurten tot gevotf sal bobben.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1967 | | pagina 7