l.TJJD
NIEUWE POLITIEK
VALT OF STAAT
DE P.y.d.A.
MET
Radicaal
pastoraal
stuk leidt
concilie in
solidus-gas
wwm A :V
Progressieven
wachten op
ons antwoord
3.50
Auto rijdt in
op groepje
wachtenden
HAFKEMEYER BIEDT
HOLLAND IN V.S.
VOOR KOOPJE AAN
„Ik kom ook
voor streek op'
GEZAG
IS DIENEN
Vissersbootje
vast op dijk
Gouden stormaanval
op positie VS-dollar
Financiële
wereld aan
prof. Zijlstra
voorgesteld
'AG 24 NOVEMBER 1967
DE LEIDSE COURANT
Dr. Tans op socialistisch congres
ADVERTENTIE1)
(Van onze parlementaire redactie)
AMSTERDAM De kans op nieuwe
lolitieke ontwikkelingen in Nederland
itaat of valt volgens dr. Tans, voorzit-
ler van de Partij van de Arbeid, met de
leslissing van deze partij. Daarbij
zo zei hij gisteravond in Amster-
bij de opening van het driedaags
locialistisch congres, belangen op het
pel die ver uitreiken boven die van de
artij. „Het is daarom geen wonder,
at heel Nederland vol spanning ult-
ijkt hoe deze beslissing bij ons zal uit-
rallen", aldus dr. Tans. De vooruitstre-
rende groeperingen wachten op het so
talistisch antwoord.
De doorbraak naar een nieuwe tijd,
ïaar de 20ste eeuw met geheel andere
jpvattingen, verlangens, verhoudingen
n strevingen, is begonnen, zei dr.
rans. Bijna twintig jaar heeft hot er-
Sint
vervult
harte
Dames
stretch broekjes
met lange pijpen.
wensen
HERENSTRAAT l
naar ultgzien dat de vernieuwingen
aan nationale en partijpolitiek voorbij
zouden gaan, en dat ook de doorbraak,
waarmee de PvdA in 1946 begonnen is
schipbreuk geleden had. Maar de laat
ste tijd is het wel heel duidelijk gewor
den dat er onder de oppervlakte
het denken in ons vol'k veel meer
beurd is. Gezien de verschillende onder
zoekingen hoeft men er niet meer
te twijfelen dat de deconfessionalisering
nog een kwestie van betrekkelijk korte
tijd is geworden. En daar gaat het im
mers om bij het zoeken naar nieuwe
partijpolitieke verhoudingen, aldus dr.
Tans. „Wij kunnen de vernieuwing nu
al een stap dichterbij brengen door
nieuwe samenwerkingsvormen aan te
gaan, dit als afweer tegen de onduide
lijke centrumpolitiek van de confessio
nele partijen. De acties van de christen-
radicalen zijn hierbij al 'n teken aan de
wand".
Niets te verwachten
Dr. Tans deed in zijn openingsrede
een felle aanval op D '66, die hij een po
litieke opstelling verweet, precies gelijk
aan die van de confessionele partijen.
Van D '66 is volgens hem daarom niets
te verwachten bij de partijpolitieke
vernieuwingen.
Hij wees het congres erop, dat de in
terne partijdemocratie de opvattin
gen van de diverse stromingen bedoel
de hij hiermee in studie zal komen
bij een permanente programcommissie.
Deze zal ook het basisprogram, waar
mee de PvdA een stembus akkoord wi l
aangaan met andere vooruitstrevende
groeperingen in voortdurende studie hou
den. „Intern is de PvdA nog niet gereed
met alle nieuwe verlangens en strevin
gen, maar de partij blijft er zich voort
durend op bezinnen", aldus dr. Tans.
Het congres zal zich vandaag en mor
gen bezighouden met de richting die de
partij thans moet inslaan, om de Ne
derlandse vooruitstrevende krachten in
de toekomst te kunnen bundelen.
Roodgloeiend
Het gaat er intern vooral om de ver
schillende opvattingen binnen de partij
over de toekomst van de PvdA samen
te voegen. Enkele stromingen, zoals
Nieuw Links en Tien over rood, enigs
zins te vergelijken met de christen-radi
calen van de confessionele partijen, wil
len namelijk een nogal ingrijpende her
vorming van de partij tot stand bren
gen. Tot nu toe heeft zich de meerder
heid daartegen kunnen verzetten. Ver
wacht wordt dat enkele vertegenwoor
digers van deze stromingen in het par
tijbestuur worden opgenomen,
Reeds de eerste avond van het con
gres bleek dat de radicale stromingen
wilden proberen het congres op hun
hand te krijgen. De woordvoerders er-
yan dreigden direct a^. met een aantal
moties over de interne partijdemocra
tie. De meerderheid wees dit af, zeer
tot ongenoegen van deze woordvoerders.
Zij werden, zoals enkele oudere socia
listen het noemden, niet alleen opnieuw
rood, maar zelfs roodgloeiend.
ENNEPTAL (DPA) In het Wcst-
duitse plaatsje Ennepetal is woensdag
avond een 23-jarlge automobilist op
groepje mensen Ingereden, dat bij
bushalte stond te wachten. Vijf
hen, onder wie een moeder met twee
kinderen, kwamen om het leven. Drie
personen, onder wie de automobilist,
werden zwaar gewond.
Naar de politie donderdag meedeel-
'de was de bestuurder van de ongeluks
wagen do macht over het stuur kwijt
geraakt, nadat hij tegen een geparkeer
de auto was gereden.
De plaats van het ongeluk bood een
afschuwelijke aanblik. De slachtoffers
waren meters weggeslingerd. De twee
kinderen, een meisje van acht en een
jongetje van twaalf, waren op slag
dood. Hun 42-jarige moeder en een 42-ja-
rige man overleden op weg naar hel
ziekenhuis, waar een 36-jarige vrouw
kort na aankomst aan haar verwondin
gen bezweek.
Wetenschap in het kielzog van Jules Verne
ONDERWATËRWAFDELINGEN OP
GROTE DIEPTE MOGELIJK
fVan een onzer verslaggevers)
DEN HAAG „De volgende week
ga ik de regio in, naar het noorden,
naar Zeeland, naar Brabant en Lim
burg, want ik wil niet alleen op papier
de vestigingsmogelijkheden voor Ameri
kaanse industrieën kennen, maar de si
tuatie ook zelf gezien hebben.
Ik hoop te praten met burgemeesters
en industrieschappen, met gouverneurs
en economische technologische institu
ten. Volgestampt met kennis hoop ik
half januari in New York van start te
gaan met mijn werving van Amerikaan
se ondernemingen".
Aan het woprd is J. G. Hafkemeyer
(46), sinds vorige week in dienst van
het ministerie van Economische Zaken,
speciaal aangesteld als acquisiteur van
Amerikaanse bedrijven met als toekom
stige standplaats het cojisblaat-generaal
in New York.
Zijn achtergrond: waarnemend consul
in München, tien jaar internationale
sales promotion bij Philips, er tussen
door studerend in de leer en de toepas
sing der massacommunicatiemiddelen
aan de universiteit van Berkeley (USA).
„De belangstelling van de Amerikaan
se industrie om zich (ook) in het Euro
marktgebied te vestigen, aldus meepro
fiterend van de voordelen van de EEG,
is groot. Het is mijn taak die onderne
mers ervan te overtuigen, dat ze het
beste naar Nederland kunnen komen.
Ons land heeft vele pluspunten: gunsti
ge ligging, sociale rust, aardgas, stich
tingsfaciliteiten, noem maar op. De
Amerikanen weten dat niet. Ik ga het
allemaal vertellen.
Tot dusver heeft Nederland nog niet
veel aan acquisitie gedaan. De meestp
Amerikanen kwamen vanzelf. Maar nu
gaan we in het offensief. Ik ga vooral
mikken op bedrijven met een omzet tot
500 miljoen gulden per jaar en met gro
te expansiemogelijkheden. Het aantal ar
beidsplaatsen, dat beschikbaar komt, is
niet in de eerste plaats maatgevend.
Het is uiteraard wel meegenomen.
Voorts denk ik vooral aan industrieën,
die Nederlandse bedrijven geen concur
rentie aandoen. En dan krijgt een on
derneming, die produkten maakt, die
nu nog ingevoerd moeten worden, een
extra plus".
Zijn plan de campagne heeft de heer
Hafkemeyer nog niet gereed. „Ik voel
me zo'n beetje als een handelsreiziger
met als verkoopartikcl Nederland. Maar
het is ook weer niet zo. dat ik bij wijze
van spreken huis aan huis ga aanbel
len. Ik heb uiteraard al wel een reeks
potentiële vestigingen genoteerd staan.
Daarnaast zal ik echter ook wel een al
gemene voorlichting gaan doen, bijvoor
beeld via lezingen voor ondernemersor
ganisaties en rotaryclubs.
Wat eruit komt weet Ik uiteraard nog
niet. Belangrijk is, dat we zo snel
gelijk starten, want er zijn meer
pers op de kust. Twee maanden lang be
reid ik me in Nederland voor. Noem
maar een stoomcursus. Iedereen
stampt mij vol met kennis, zodat ik be
slagen ten ijs kom. Als lk eenmaal in de
VS ben, zal men mij vanuit Den Haag
blijven voeden".
De heer Hafkemeyer zou het niet ver
standig vinden als bepaalde regionale
gebieden zelf ook acquisiteurs zouden uit
zenden, uitsluitend ten eigen bate. „De
Amerikanen, die al moeite hebben om
Nederland op de wereldkaart te vinden,
zouden er helemaal niets meer van be
grijpen als iemand zou komen werven
voor bijvoorbeeld Groningen. We zou
den elkaar maar in de wielen rijden. Ik
kom voor Nederland als totaliteit, zal
de diverse mogelijkheden bekendmaken,
ook die van de regio. Over een jaar we
ten we waarschijnlijk wel of we het
goed aanpakken. Als we maar een be
ging hebben".
DEN HAAG (KNP) Het rapport
over gezagsopvatting en gesagsbelcvlng
ln dc Katholieke Kerk, dat als eerste
voorbereidend stuk voor het Neder
lands pastoraal concilie is uitgekomen,
ls het meest radicale stuk, dat het con
cilie tot op heden bereikt heeft. Het
kan, als de tendens die erin ligt, z
worden aanvaard en xou gaan doorwi
ken, niet alleen voor de verhouding v
de Nederlandse kerkprovincie tot 1
centraal gezag in Rome, maar ook vo
de Kerken van de reformatie hier
lande van zeer grote betekenis worden.
Dit schrijft dr. F, H. Landsman,
oretaris-generaa! van de Generale Sy
node van de Ned. Hervormde Kerk. Ds.
Landsman lioht enkele essentiële pun
ten uit het rapport en geeft aan, welke
betekenis zij hebben voor de Reforma
torische Kerken.
1. Ten aanzien van het gezag in de
Kerk zet het rapport uiteen, hoe het ge
zag in de Kerk vanaf de vroegste tijden
ie opgevat. Dat was niet ln de zin van
hiërarchie of macht of priesterschap,
maar als diaconie of bediening. Daar
bij wordt de bediening van herders en
leraren gesteld naast andere bedienin
gen of gaven ln de gemeente.
2. Is deze opvatting voor de reforma
tie geen nieuws, zegt ds. Landsman,
omdat zij zuiver bijbels ls, wij zijn zelf
nog niet zo ver gekomen, om daaruit
onze conclusies te trekken. Hopelijk
zullen wij ooit dezelfde nuchterheid kun-
(Van onze correspondent)
PETTEN De kotter Wieringen 188
is gisteravond waarschijnlijk als gevolg
van een motorstoring voor de kust van
Petten, op drift geraakt en op de Honds-
bossche Zeewering vastgelopen. Het
schip zond onmiddellijk noodseinen uit
in de vorm van vuurpijlen. Toen een
maal hulp was komen opdagen gaf de
bemanning echter te kennen toch maar
liever aan boord te willen blijven.
Pogingen om het vaartuig vlot te trek
ken mislukten. Vandaag zou opnieuw ge
tracht worden het schip vlot te krijgen.
nen opbrengen, als die, welke uit ctTt
„roomse" rapport naar voren komt, bij
zonder ln de conclusies. Het trekt niet
de dwaze conclusie, dat een terugkeer
naar apostolische tijden dc uitkomst
geeft. Integendeel, het stelt, dat de
Kerk een levende historische werkelijk
heid is en haur gestalte bepaald naar
tijd en cultuur. ,,ln de Hervormde Kerk
plegen wij elkaar nogal eens voor de
gek te houden naar aanleiding vnn de
ze vragen en te doen alsof de ambten,
die bij ons ln gebruik zijn, regelrecht
uit de H. Schrift stammen en het begin
en het einde zijn van een goede Kerkre
geling".
3. Het derde punt dat ds. Landsman
aanraakt, is de visie van de moderns
mens op het gezag en zijn democratisch
denken en handelen. Het rapport stelt,
dat Kerk en ambtsdrager zich moeten
concentreren op verkondiging en dienst
verlening. „Deze opvatting valt geheel
samen met die welke door de Hervorm
de Kerk in het herderlijk schrijven van
1956 over christenziijn in de Nederland
se samenleving werd gegeven", zegt
de schrijver ln Hervormd Nederland,
„maar we kunnen toch wel iets van on
ze roomse broeder» hieruit leren".
Als algemene gedachte knoopt ds.
Landsman deze aan zijn beschouwingen
vast: „Het ls goed, dat het gesprek.van
Rome en reformatie voortgaat, ook
voor het gezagsprobleem ln de heden
daagse wereld. Ook lijkt het dat wij aan
dit rapport nog een en ander kunnen
hebben voor onze eigen bezinning".
Twee jaar voor
flessetrekkerij
AMSTERDAM (ANP) De Amster
damse rechtbank heeft de 80-jarige
M. H. uit Zaandam terzake van het
medeplegen van flessentrekkerij alsmede
valsheid in geschrifte veroordeeld tot
twee jaar gevangenisstraf van het voor
arrest. Er waa 2Mi jaar met aftrek ge-
eist. Door de flessentrekkerij waren de
firma's in Nederland, België en Duits
land gedupeerd voor een totaalbedrag
van ca. f 170.000.
H. was directeur geweest van de in
mei 1966 gefailleerde N.V. Cohomach,
gevestigd in Amsterdam en Bussem, die
hij tezamen met twee anderen had op
gezet. In februari 1966 was hij afgetreden
omdat er toen volgens hem niets meer
te redden was en hij het faillisement had
willen aanvragen. Een werkloze Am
sterdamse kelner was in de plaats van
H. tot directeur benoemd. De Zaan
dammer was echter bij de N.V. gebleven
en had tot april op verzoek nog allerlei
bestellingen voor de N.V. gedaan.
(ADVERTENTIE)
Solidus "liliput"
dames moael in chroom
en goudkleur
xx**xX
X
X
X
X
X
Solidus"liliput"
in chroom 16.75
in goudkleur 17.50
Solidus "liliput** leer,
in pigskin, rood, bruin,
groen, zwart 17.50
Solidus "chroom" 18.50
Goudpool onder
Verlies van
2 duikers
schrikt
deskundigen
in Amerika
niet af
(Van
redacteuren)
LOS ANGELES. In het
kielzog van Jules Vernes
„Nautilus", de duikboot uit
tUn bekende boek „Twintig
duizend myien onder zee",
zullen in de toekomst onge
twijfeld mensen van vlees en
bloed onderwaterwandelingen
maken, zoals in de fantasie
van de sohrijver de opvaren
den van do „Nautilus" dat
deden.
Geleerden van de ruimte
vaartafdeling van de Ameri
kaanse Lookheedfabriek, die
de ruimte ook onder water
zoeken, zijn al een eind op
weg geraakt door de con
structie van een kleine, ex
perimentele duikboot, de
„Deep Quest", die onlangs te
water is gelaten. Met een
bemanning van twee koppen
en twee onderzoekers aan
boord kan dit vaartuig tot
2.400 meter onder de zee
spiegel duiken. De eerste
duikproeven zijn al met suc
ces bekroond.
Deze „Deep Quest" zou heel
goed bruikbaar zijn om op 'n
diepte van aanvankelijk 180
meter, later van 300 meter,
onderwaterexpedities te on
dernemen. Naast de twee bol
vormige verblijven voor de
inzittenden zou dan wel een
derde ruimte moeten komen.
Die derde bol, via een luik
afgesloten van de twee an
dere bollen, zou dan dienst
kunnen d„en als verblijf voor
de duikers, die via een sluis
aan hun onderwaterwande
ling zouden kunnen begin
nen. De bol zou tevens al6
drukcabine dienst moeten
Lockheeddeskundigen zijn er
van overtuigd, dat de mens
op die manier perioden tot
48 uur onder water door kan
brengen. Na terugkeer in de
„Deep Quest" zouden de dui
kers dan echter zeer lange
tijd moeten doorbrengen in
een drukcabine, waarin de
druk geleidelijk aan tot een
voor de mens normale hoog
te wordt teruggebracht. Op
300 meter diepte is de druk
van het water op het mense
lijk lichaam ongeveer 32 kilo
per vierkante centimeter;
normaal leven we onder een
druk van een kilo per vier
kante centimeter. Wie meer
dan twaalf uur onder water
ls geweest op een diepte van
300 meter heeft ongeveer 210
de mens normale drukom-
standigheden te wennen.
De gevaren, die aan derge
lijke onderwaterwandelingen
zijn verbonden, zijn zo groot,
dat beslist afgeraden moet
worden op een dergelijke
diepte wat voor zijn genoe
gen te gaan kuieren. Het ri-
siao zal alleen genomen wor
sen blik in de toekomst zo
denken Amerikaanse ruimte
vaartdeskundigen onderwa
terwandelingen op grote
diepte te kunnen verwezen
lijken. De „Deep Quest" van
Lockheed is hier al uitgerust
met de derde bol, die als
drukcabine dienst moet doen.
Net als in de ruimte blijft de
onderwaterwandelaar met e
lijn aan z'n cabine verbond'
den om onderzoekingen of
werkzaamheden te ver rich
ten. Er zijn tot nu toe (aan
deze zijde van het IJzeren
Gordijn) drié maal duikers
afgedaald tot 300 meter.
Hiervan heeft slechts één
duiker het avontuur over
leefd en deze man was
slechts vier minuten op die
grote diepte. Deskund.gen
zijn ervan overtuigd dat
net als in de ruimte ver
boven het aardoppervlak
de gevaren en problemen op
grote diepte bedwongen kun
nen worden. Dat is het doel
van de huidige onderzoekin
gen met de .Deep Queet",
AMSTERDAM (ANP) De Neder
landse Bank heeft aan de financiële we
reld gelegenheid geboden kennis te ma
ken met de nieuwe president, prof. dr.
J. /ijlstra. Daartoe werd in het Am.stel-
hotel een rceeptie gehouden, die zeer
druk bei
ebt 4
Vele prominente figuren uit de bank
en effectenwereld hadden gevolg gege
ven aan de uitnodiging om de nieuwe
president de hand te drukken. Twee uur
lang was 't stampvol in de grote ont
vangstzaal van 't hotel, waar tevens vol
op gelegenheid was onder elkaar de laat-
ste financiële ontwikkelingen te b esp re-
In het voorjaar van 1968 zal het nieu
we hoofdgebouw van de Nederlandse
Bank aan het Frederikspleln te Amster
dam oflcieel worden geopend.
zware druk
LONDEN (AP) Een wilde vlucht
ln goudaankopen heeft gisteren op de
Westeuropese goud- en zilvermarkten
twijfel doen rijzen aan het vermogen
van de Amerikaanse dollar om aan de
ze aanval te weerstaan. Op de markten
in Londen, Parijs en Zlirich werden
recordverkopen geboekt. De kopers be
schouwen goud als de enige stabiele
rots in de financiële branding die is ont
staan door de devaluatie van het Britse
pond sterling.
De door acht landen gevormde goud-
pool, waaruit Frankrijk zich in juni
heeft teruggetrokken, moest opnieuw
zijn reserves aanspreken om het beno
digde goud te leveren voor de kopers.
Een gezaghebbende handelaar ln edele
metalen verklaarde hierover: „Zelfs de
Amerikaanse goudvoorraad kan niet
voor onbepaalde tijd standhouden bij
een dergelijke vraag".
De rush op het goud levert een dubbe
le bedreiging op voor de dollar. Ten eer
ste omdat deze munteenheid op goud
is gebaseerd en ten tweede als gevolg
van zijn koppeling aan het pond ster
ling als valuta. Tenminste 50 procent
van het goud dat aan de goudpool wordt
onttrokken is afkomstig van Fort Knox.
De Amerikaanse regering Is verplicht
om goud te kopen en te verkopen van
een vastgesteld bedrag. Als de prijs
daarboven stijgt ls ln feite sprake van
een devaluatie van de dollar.
De buffervoorraad van pool is 300 mil
joen dollar goud. In he<t afgelopen Jaar
zou de pool echter voor meer dan een
miljon dollar geoud aan de reserves van
de acht landen hebben moeten onttrek
ken. Frankrijk trok rich op 1 juni terug,
nadat de pool het had aangemaand
«mi goud beschikbaar te stellen. Gis
teravond werd gemeld dat België
Italië oip het punt staan het Franse voor
beeld te volgen ondanks de dementi's in
zowel Brussel en Rome.
Britse regeringsfunctionarissen en fi
nanciële deskundigen verhelen niet dat
naar hun mening de aanval op het goud
een onderdeel is van een vastberaden
poging van president De Gaulle de fi
nanciële standing van de V.S. en Groot-
Brlttannië aan te tasten.
MET LOEP EN PINCET
postcheque en girodienst
1018 1968
11
j'
s S
20
Ter gelegenheid van het vijftigjarig
>j0stann van de Postcheque- en
Girodienst zal van 16 januari tot
rn met 17 februari 1968 en zoveel
langer als de voorraad strekt een
bijzondere frankeerzegel van to
cent zonder toeslag op alle
Nederlandse postinrichtingen ver
krijgbaar zijn. De voorstelling van
deze tegel, die ontworpen is door
de heer P. Zwart ts Wassenaar,
geeft een suggestie van een geauto
matiseerd Jinancieel bedrijf, waar
bij de ronde schijfjes en de recht
hoekige blokjes cm vrije inter
pretatie nijivan respectievelijk geld
en ponskaarten. De frankeerzegel is
uitgevoerd in de kleuren rood, zwart
sn goud-geel.
Ontstemming
over onthulling
geheim rapport
academische raad
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Op het ministerie van
Onderwijs en Wetenschappen en in uni
versitaire bestuurskrlnKcn bestaat ont
stemming over het feit, dat het Utrecht
se onafhankelijk studentenblad „Tropho-
nios" nu voor de derde maai In korte
tijd een geheim advies van de acade
mische raad heeft gepubliceerd.
DJtmanl betreft het een rapport over
de „zelfstandige taakvervulling vun do
universiteiten en hogescholen", opge
steld door een commissie onder leiding
van ir. A. G. Marls, de vroegere voor
zitter van de academische ruad.
De conclusies van dit rapport luiden:
het bestuur van de universiteit is een
taak voor managers. Niet voor hoogle
raren. De faculteiten worden geleid
door een decaan. Deze wordt door het
bestuur van de universiteit benoemd en
is daaraan uitsluitend verantwoording
schuldig. Alle overleg- en beslissings
procedures moeten goed gereglemen
teerd zijn.
Het rapport bepleit het bestuur van
de universiteit tot taak te maken van
een driemanschup: het presidium. Ten
minste één lid hiervan zou op dc hoogte
moeten zijn met wetenschappelijk on
derzoek. Voor de figuur von de rector-
magniflcus is in deze opzet geheel geen
plaats meer. Het presidium wordt bij
gestaan door een algemeen college van
overleg. Ds decaan wordt ln zijn taak
bijgestaan door een faculteitscollcge,
waarin de voorzitters van d® subfacul
teiten c.q. ds instituten zitten.
Men is doende om na te gaan waar
zich het „lek" bevindt dat „Trophonios"
steeds geheime rapporten en adviezen
van ds academische rand in handen
«peelt. Sommigen juichen de voortijdige
publikatles toe, omdat die in brede kring
discussies over de behandelde materie
uitlokken.
