Katholieke dokters achten abortus
in bepaalde gevallen wel geoorloofd
j'SOVJETHULP AAN
I NOORD-VIETNAM
V er keersge wonden
te lang langs weg
SPANNINGEN TUSSEN
EIGEN GEWETEN EN
DE LEER VAN DE KERK
Ui
Kritiek van
Paus Paulus
Gedood onder
baal papier
van 600 kilo
Trein rijdt
jongetje (9)
voeten af
Geweldige
watersnood
in Texas
Rijk moet
betere hulp
stimuleren
Boycot van
schepen die op
Cuba varen
Israël bouwt dorpen
in bezette gebieden
VUURGEVECHT
BIJ NABLOES
Schröder uit
ziekenhuis
MAANDAG 25 SEPTEMBER 196T
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
(Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM „De opzettelijke be
ëindiging van ongeboren leven fa ethisch
onverantwoord, tenzij het In uitzonderlij
ke gevallen gebeurt op objectieve recht
vaardigingsgrond. Dit betekent concreet,
r redding van een ander leven (li
chamelijk of geestelijk) ot van een daar-
gelljkwaardlg belang tegenover
noet staan. Dit betekent ook, dat we
loor de situatie zelf gedwongen moeten
lijn deze weg te gaan om een groter of
n groot goed te kunnen redden. Abor-
provocatus zal daarom hoe verant
woord die In sommige noodgevallen ook
noge zijn altijd het karakter vertonen
en noodzakelijk kwaad, van iets
vat eigenlijk niet zou moeten, van on
heil".
Aldus prof. dr. C. P. Sporken, profes-
>r in de theologische ethiek aan het
heologisch instituut te Eindhoven in een
voordracht voor de katholieke artsenver-
•niging, die zaterdag een studlebijeen-
comst over het abortusvraagstuk heeft
gehouden.
Hij erkende, dat de Kerk zeggingschap
voegde hij e
„het
heeft over de ethische aspecten van dit
vraagstuk en ook dat zij abortus provo-
catus altijd veroordeeld heeft in de over-
tuiging, dat het ongeboren leven reeds
menselijk leven is. Deze overtuiging
wordt door praktisch alle medici gedeeld,
minstens voor de vrucht die zich in de
baarmoederwand haeft Ingenesteld. „De
eis tot eerbiediging van het menselijk le
ven moet daarom als ethische grondhou
ding geldend geacht worden voor alle
menselijk leven, ook voor het ongeboren
leven". Dit wil echter niet zeggen, dat
deze grondhouding in alle gevallen de op
zettelijke beëindiging van dit ongeboren
leven verbiedt. In extreme situaties kan
dit zelfs het enige zijn, dat de medicus
te doen staat.
Spreker erkende in de eerste plaats de
medische indicatie, maar weigerde de
rechtvaardiging van abortus in bepaalde
gevallen te baseren op het beginsel van
de handeling met dubbel effect. Hante
ring van dit beginsel in de officiële ker
kelijke leer heeft volgens hem veelal ge
leid tot een soort ethische acrobatiek. De
uitspraken van het kerkelijk leergezag
zijn inzoverre bindend, dat zij ons een
MOSKOU (Reuter) De Sovjet-Unie
il in 1968 aan Noord-Vietnam vliegtui-
en, raketten, luchtdoelgeschut, artilerie-
apens, lichte wapens en munitie en
rusting, voertuigen, olieprodukten en
J ere goederen leveren, die noodzakelijk
oor de verdere uitbreiding va:
s erdedigingskracht en de economische
ntwikkeling van Noord-Vietnam, 2
i Moskou bekend gemaakt.
In het communiqué wordt niets gezegd
'er de omvang van de leveranties, wel
at zij kosteloos zijn. De overeenkomsten
'erden in Moskou ondertekend door de
lussische Vice-premier Vladimir Novi-
ov en de Noordvietnamees Nghi.
De Russische hulp wordt over ze<
oornamelijk naar de grote Noordvietna-
haven Haiphong vervoerd en pei
rein door China. De Sovjet-Unie heeft
Chinezen er herhadelijk van beschul-
Igd, deze zendingen op te houden.
Paus Paulus VI heeft gisteren in een
tespraak kritiek geleverd op het Russi
sche besluit wapens naar Noord-Vietnam
e sturen. Hij zei, dat er onlangs tekenen
faren geweest van hoop op een vreed-
NIEUWE PEKELA (ANP) Op het
'rrein van de papier- en kartonfabriek
'ekela nv te Nieuwe Pekela is de 50-
arige MeJndert Borg om het leven ge-
omen, toen hij bij het lossen van een
rachtwagen met oud papier door tot
u onbekende oorzaak een baal papier
600 kilo op zich kreeg. De man
op slag dood.
IJsbreker in
moeilijkheden
JUNEAU (AP) De IJsbreker „North-
hter 'ud" van de Amerikaanse kustwacht
it 470 mijl ten noord-we9ten van Bar-
ow (Alaska) in het Ijs vast na dieper
~'an enig ander schip In de Ijsmassa's
i zijn doorgedrongen.
Volgens de kustwacht heeft, het schip
mi blad van zijn stuurboordschroef ver
ren zodat het zich niet meer uit het
ikker wordende ijs kan losmaken.
Hoewel er geen direct gevaar voor het
2-meter lange schip en zijn 200 beman
ningsleden bestaat, heeft het hulp nodig.
De Canadese ljsbreker John A. Mac
tonale is naar de in moeilijkheden eer
zame regeling, in plaats daarvan „hebben
we nu het droeve vooruitzicht op nieuwe
wapens en nieuwe gevechten".
(Van onze correspondent)
BREDA Doordat de spoorbomen te
vroeg opengingen heeft zaterdagmiddag
een rangeerlocomoticf de beide voetjes
afgereden van het negenjarige jongetje
G. van der P. Het kind is In levensge
vaarlijke toestand opgenomen In het zie
kenhuis. Vlak nadat een trein was ge
passeerd gingen de spoorbomen open,
maar precies op dat moment arriveer
de uit de andere richting een aangekon
digde extra-trein. De overwegwachter
gaat vrijwel zeker vrijuit. In afwachting
van een onderzoek ls hij naar huis ge
stuurd.
ARNHEM Een vrachtwagen met
aanhanger is in volle vaart op.een per
sonenwagen gevlogen, die onverlicht stil
stond op de rijksweg 12 (Utrecht-Arn
hem). De personenauto vloog hierdoor
in brand. De beide inzittenden, twee in
Duitsland wonende Spanjaarden, kwa
men om het leven.
DRUTEN De 63-jarige wielrijder
J. C. van Schaik uit Horssem werd ge
grepen door een personenauto en was
op slag dood.
ARCEN en VELDEN Bij een fron
tale botsdng tussen een auto en een bus
is de bestuurder van de auto, de 26-
jarige H. M. Goertz uit Roermond om
het leven gekomen.
SCHIJNDEL De bromfietser A. P.
van der Heijden kwam frontaal in bot
sing met een personenauto. Hij overleed
ter plaatse.
WADDINXVEEN. De rijkspolitie
la op zoek naar de bestuurster van een
geelgrijze Peugeot 404, die zaterdagmor
gen op de Gouwebrug een aanrijding
had, waarbij een ambtenaar van de
rijkswaterstaat werd aangereden. Tele
fonische meldingen: 070180095.
HALLE Een personenauto, die
Slechts één koplicht voerde en waarvan
de bestuurder de rijbevoegdheid was
ontnomen, greep in een laat avonduur
de 19-jarige bromfietser H. D. J. Wen-
neker, die daardoor om het leven kwam.
SOESTERBERG De 33-jarige C.
Legemaat, die op zijn brommer reed,
werd aangereden door een vrachtwa
gen. Hij was op slag dood.
ENSCHEDE De 15-jarige Harm
Jalvdng, die stond te liften, werd van
achteren aangereden door een perso
nenauto. Hij overleed aan zijn verwon
dingen.
BARNEVELD Een personenbusje
met acht inzittenden vloog op een
vrachtwagen, die uiterst rechts van de
weg stond. Het busje werd opengereten
en vloog tn brand. De 61-jarige H. Bos
uit Nleuw-Weerdinge werd uH de v*-
en was op toag dood,
Twee nieter hoog staat het water
in Texaswaar"" de Rio Grande als
gevolg van het geteeld van de
orkaan Beulah buiten zijn oevers
is getreden.
CORPUS CHRISTI (Reuter). De
overstromingen als gevolg van hevige
regenval na het overtrekken van de
orkaan Beulah hebben één derde van
Texas een gebied zo groot als En
geland en een groot deel van Mexico
onder water gezet.
Ongeveer een miljoen
van de buitenwereld afgesneden. Ame
rikaanse hefschroefvliegtulgen en am-
fibievoertulgen voeren in hoog tempo
levensmiddelen, kleding en medicamen
ten naar de getroffen gebieden. In de
opvangcentra voor Mexicaanse vluchte
lingen in Texas is men de tel kwijt
geraakt.
In de valei van de Rio Grande kan
het uitgebreide stelsel van afwaterings
kanalen het water nog maar nauwelijks
verwerken. Gisteren werd het werk aan
de verhoging van de dijken zeer ernstig
belemmerd door duizenden nieuws
gierigen.
Bij Mcallen (Texas) namen duizen
den mensen de vlucht, toen de dijk
doorbrak, maar de nationale garde
slaagde er later in het gat te dichten.
Hefschroefvliegtulgen evacueerden men
sen uit laaggelegen gebieden van Ma-
tamores en Camargo, maar de voorge
nomen massa-evacuatie van 175.000 in
woners van Matamoros en Reynosa
werd voorlopig afgelast. Men vreest nog
wel dat deze steden en Bronsville in
Texas gevaar lopen als het water ver
der mocht stijgen.
Piloten Tsjombe
weer terug in
Engeland
LONDEN De twee Britse piloten,
die sedert dc ontvoering van de voorma
lige Kongolese premier. Moise Tsjombe,
86 dagen in Algiers hebben vastgezeten
zijn gisteren per vliegtuig in Londen ge
arriveerd. Zij ontkenden iets te maken
te hebben gehad met het ontvoerings-
komplot.
De beide piloten, de 27-jarige David
Taylor en de 38-jarige Trevor Copleston
werden zaterdag plotseling vrijgelaten.
Zij hadden vastgezeten sinds 30 juni,
toen het straalvliegtuig, waarmee ze
van Ibiza naar Palma op Marjorca on
derweg waren, gedwongen werd een
andere koers te kiezen.
Taylor vertelde de verslaggevers, dat
hij noch Copleston Iets te maken hadden
met het plan Tsjombe terug "te brengen
naar Kongo. Hij zei dat ze tien minuten
na het opstijgen twee schoten gehoord
hadden en het bevel hadden gekregen
naar Algiers te vliegen. „Om verschil
lende redenen, geloofde Ik, dat het een
goed voorbereide overval was", vervolg
de Taylor. „En omdat de druk die op me
werd uitgeoefend sterk was, bealooé Sc,
koers to zetten naar Algiers".
I lijke overheden om aan de medici van
I alle tijden voor te schrijven, wat zij heel
I precies in deze medische situatie wel en
niet mogen doen. Of in een bepaald ge
val een werkelijke en eerlijk gestelde
medische indicatie tot zwangerschapson
derbreking aanwezig is, kan alleen dc
katholieke medicus zelf beoordelen". In
zeer uitzonderlijke gevallen zag hij ook
dc mogelijkheid van een psychiatrische
indicatie en van een psychosociale Indi
catie.
De louter sociale Indicatie echter
meende hij te moeten verwerpen. Wan
neer de arts er in geweten van overtuigd
is, dat abortus moet worden toegepast,
moet hij de moed opbrengen er zelf toe
over te gaan. „Het zal in geen geval mo
gen gebeuren, dat katholieke medici in
een noodgeval de indicatie wel stellen,
maar dan zelf niet durvend hun pa
tiënte doorsturen naar een niet-katholle-
ke collega, waarvan ze weten dat hij
consequent zal handelen. Als Iemand dat
zou doen, dan zou dit getuigen van een
gebrek aan ethische moed of erger nog
van een legalistische hypocrisie".
De medische zijde van het vraagstuk
werd behandeld door prof. dr. J. L.
Mastboom, hoogleraar in de verloskunde
gynaecologie van de universiteit te
Nijmegen. Hij onderstreepte nog eens,
dat de medische indicatie voor abortus,
gezien de vooruitgang der wetenschap,
vrij zeldzaam geworden is. „In de afge
lopen 10 jaar", zo zei hij, „werden mij
behalve twee gevallen van baarmoeder
kanker bij jonge zwangerschap zeven ge
vallen ter beoordeling voorgelegd. Ik heb
gemeend in geen van deze zeven geval
len de ingreep te moeten verrichten. De-
even moeders kwamen allen in het
bezit van een levend kind, terwijl hun ge
zondheidstoestand niet op aantoonbare
wijze beïnvloed is".
Hij onderstreepte nog eens, dat me
disch gezien hei ongeboren leven een
echt menselijk leven ls en verwierp de
opvattingen van Ruygers en Van der
Marck, die een wezenlijk onderscheid
menen te mogen maken tussen de eerste
weken van de zwangerschap en het la
tere stadium ln die voege, dat ln de eer
ste weken er niet zou kunnen worden ge
sproken van een menselijk persoon. Deze
opvatting vindt nergens steun bij de Ne
derlandse gynaecologen, katholiek en
niet-katholiek. „Indien Ik tot zwanger
schapsbeëindiging moet overgaan", aldus
prof. Mastboom, „wens lk de volle ver
antwoording voor het doden van mense
lijk leven te dragen zonder mij te sug
gereren, nog niet met een menselijke
persoon te doen te hebben".
zien, dat er zich inderdaad omstandig
heden kunnen voordoen, waarin de psy
chosociale indicatie voor zwangerschaps-
beëindiging gesteld moet worden. Hij
legde er echter grote nadruk op, dat
deze gevallen uiterst sporadisch zullen
zijn: „Misschien maar twee in mijn hele
artsenloopbaan". Hij constateerde, dat in
feite de diagnose wel eens te gauw wordt
gesteld. „Het zou beter zijn," aldus dr.
Prick, „de volle aandacht te besteden
aan een goede preventie, door het geven
van seksuele voorlichting, het verstrek
ken van anticonceptieve middelen en een
pedagogi?, die de jeugd leert zich Iets
te ontzeggen."
Prins Bernhard naar
ba ggerf i lmpremière
DEN HAAG Z.K.H. de prins der
Nederlanden heeft het voornemen op
woensdag 4 oktober a.s. In de Doelen
te Rotterdam de première van een film
over het baggerbedrijf bij te wonen.
(Van onze correspondent)
OOSTERBEEK Op het gebied van
het vervoer van zieken en verkeers
slachtoffers bestaan in ons land nog „af
grijselijke lacunes". Een onderzoek
langs een van Nederlands drukste rijks
wegen (Den Haag-Utrecht) heeft uitge
wezen, dat het gemiddeld 25 minuten
duurt eer een slachtoffer door een am
bulance wordt opgehaald en dat wacht
tijden van 35 tot 40 minuten frequent
voorkomen.
Dit terwijl er op het eerste gezicht toch
vrij veel ambulances beschikbaar zijn
in de 19 gemeenten, waardoor dit stuk
rijksweg loopt. Ook is gebleken, dat
soms ambulances Worden bemand door
monteurs, die gauw de overall verwis
seld hebben voor een witte jas.
Dit en nog tal van andere bittere
constateringen waren te horen tijdens
»en bijeenkomst in Oosterbeek over
,het verkeersongeval". Het gesprek was
georganiseerd door het Oranje-Kruis, de
Koninklijke Nationale Bond voor red-
dingswezen en Eerste Hulp.
Felle taal gebruikte de Bredase ge
neesheer-directeur van de GG en GD,
dr. A. J. M. Smulders: „Op het gebied
van het vervoer van zieken en ver
keersslachtoffers bestaan in on- ;.,n.i af
grijselijke lacunes. Als het niet zo tra
gisch was, zou men de VVV's moeten
verzoeken dit soort folklore ln haar pro
paganda op te nemen".
De Bredase arts wilde hiervoor ech
ter niet de exploitanten van ambulance
wagens aansprakelijk stellen. „Maar
sommigen kan men wel verzoeken er
mee op te houden", zo ging hij verder.
„De fout ligt bij hen, die verantwoor
delijk zijn voor de gezondheidszorg in
ons land. Dit vervoer is het laatste stuk
gezondheidszorg, dat nog door vakman
schap vervangen moet worden".
De heer Smulders bepleitte een ver
deling van het land ln districten met
centrale posten van waaruit het vervoer
moet worden geregeld. Van het rijk zou
daarbij een stimulans moeten uitgaan.
„Waar blijft dit op hangen? Waarom
kan men wat dit betreft niet door de de
partementale muur heendringen?" aldus
de heer Smulders.
Dood door val
van hoge berg
DUNEDIN A.N.P.). Een vijf jarige
Nederlandse jongen. Jacobus Molenaar,
ls om het leven gekomen, toen hij tijdens
een tocht door het nationale park in
Nieuw Zeeland een val van 140 meter
maakte. Het jongetje was ongemerkt
onder een veiligheidshek doorgekropen,
terwijl zijn ouders vanaf een berg het
uitzicht bewonderden.
WASHINGTON (R«»ut*r-AFP) -
De landen van het westelijk half
rond hebben in KT°t* meerderheid
een resolutie aangenomen, waarin
wordt beslaten de schepen die op
Cuba varen te boycotten. Het be
sluit werd genomen tijdens de bij
eenkomst van de organisatie van
Amerikaanse stat en(O.A.S.), die
thans in Washington bijeen is.
Mexico, dat als enige Amerikaanse
staat nog diplomatieke banden
met Cuba onderhoudt, en voorts
Chili, Ecuador, Columbia en Uru
guay, onthielden zich van stem
ming. Tot de landen, die, ondanks
herhaalde vorige oproepen, handel
zijn blijven drijven met Cuba, be
horen Engeland, Frankrijk en
Spanje.
De Latijns-Amerikaanse landen hebben
wel een resolutie van de Verenigde Sta
ten verworpen waarin het OAS-secreta-
rlftat opdracht werd gegeven een lijst te
publiceren van de firma's die handel dril -
ven op Cuba.
Het voornaamste doel van de conferen
tie was een gesprek over de subversieve
activiteit van Cuba In de andere landen
van hot westelijk halfrond. De conferen
tie veroordeelde dan ook de Cubaanse In
menging ln Bolivia en Venezuela en men
besloot met algemene stemmen de Ver
enlgde Naties te laten weten dat deze
Cubaanse activiteit een Inbreuk ls op de
VN-resolutie van 1965 Inzake nlet-lnmen
ging in binnenlandse aangelegenheden
van andere landen.
Al vijfentwintig dagen ligt de eenzame, modderige Amerikaanse basis
Con Thien onder artillerie- en mortiervuur van de Vietkong. Meer dan
zevenhonderd Amerikaanse mariniers zijn er gedood of gewond. Een aan het
been gewonde marinier wordt doos twee kameraden naar 'n hulppost gebracht.
JERUZALEM (Reuter). Israëli
sche kolonisten z(Jn begonnen zich te
vestigen ln de omgeving van Banlafi
op het Syrjsche plateau al* eerste stap
voor de bouw van drie Joodse dorpen.
Dit is meegedeeld door premier Ksjkol
t(|dens een kabinetszitting ter goedkeu
ring van de vestiging van een ander
dorp te GoesJ Etzlon by Hebron In het
bezette deel van Jordanië.
Banlas, dat ongeveer 75 kilometer
van de Syrische hoofdstad Damascus
ligt. werd na hevige gevechten op de
Syriërs veroverd tijdens de zesdaagse
oorlog In Juni van dit Jaar cn ligt tn
een woest gebied van waaruit het Meer
van Galilea wordt beheerst,
Goesj Etzion was de plaats waar vier
V Joodse klboetzlm lagen, die vlak voor
de Arabische-Israëllsche oorlog ln 1948
werden vernietigd.
Op een vraag over ds politieke be
tekenis van de vestiging van Israëlische
dorpen In bezet gebied, antwoordde een
woordvoerder: „Het kabinet heeft de
politieke kant niet besproken".
De bouw van egp Israëlisch dorp ln
de vlakte van Jericho eveneens
voormalig Jordaans gebied staat ook
op het programma. In dat gebied lag
een Joods dorp dat In 1948 werd
geëvacueerd.
Israëlische veiligheidstroepen hebben
na een vuurgevecht ln een grot ln dr
buurt van Nabloes. In het bezette deel
van Jordanië, dertien Arabieren gevan
gen genomen. Elf Van hen waren ge
wond. De Israëliërs leden geen verlie
zen. In de grot werden wapens gevon
den, waaronder vUf machinepistolen van
Russische makelij. Dit heeft een woord
voerder van het Israëlische leger zon
dagavond bekendgemaakt.
In Nabloes zelf werden ook wapens
gevonden. Twee personen werden gear
resteerd. De Israëliërs waren hun nctles
begonnen om hun positie In het gebied
van Nabloes te versterken na een aan
tal sabotagedaden en tegenwerking van
de Israëlische autoriteiten.
Tijdens het weekeinde werd het uit
gaansverbod verscherpt. Een aantal
zaken werd gesloten omdat de eigenaars
gehoor hadden gegeven aan een oproep
tot het houden van een proteststaking
tegen de Israëlische bezetting, dinsdag
HAMBURG (Reuter). -- De West-
dultse minister voor Defensie, Gerhard
Schröder, die drie weken geleden een
hartaanval kreeg, In zaterdag uit het
ziekenhuis ln Hamburg ontslagen. HIJ
zal naar de Tegernsco In Beleren gaan
voor algeheel herstel. Verwacht wordt
dat hy eind oktober zijn werk zal her
vatten.
