Studenten in Leiden
op zoek naar kamer
Na het drama in de
Alphense Grijpensteinstraat
POLITIEKE PARTUVERNIEUWING OP
K. O.'s ONTWIKKELINGSPROGRAMMA
WOENSDAG 30 AUGUSTUS 1967
DE LEIDSE COURANT
HUISVESTING IN EIGEN FLATS
NIET ERG IN TREK
Deze week z\jn weer honderden eerstejaarsstudenten Leiden binnengetrokken.
Velen van hen zullen hier een kamer moeten vinden, maar een vrij groot aantal
zal daar niet in slagen. Het kamertekort stijgt nog steeds. Per 1 april van dit
jaar woonden van de 9000 Leidse studenten er 7000 op kamers, d.w.z. 78%. Maar
nog altijd 8%, d.w.z. 700 van het totaal aantal studenten heeft hier geen kamer
kunnen vinden en woont noodgedwongen thuis. In 1964 was dit percentage onge
veer 6%. 1900 kamers die nu bewoond worden zijn kleiner dan 10 m2 en voldoen
daarmee niet aan de minimumeis. Zo komt het totale kamertekort in Leiden op
2600. Alleen in Amsterdam met zyn twee universiteiten en in UtTecht is het tekort
no8 groter: resp. 5800 en 8400 kamers. Delft, Groningen en Rotterdam laten
tekorten zien van resp. 2000, 1900 en 900 kamers. Het landelijk tekort beloopt
19000 kamers.
Uit deze cyfers blijkt wel, dat de huisvesting van de Nederlandse student in het
algemeen nog steeds niet rooskleurig is. Men kan dit niet afdoen met de opmer
king, dat de huisvestingssituatie voor zo vele niet-studenten evenzeer te wensen
overlaat. Immers, in het wetenschappelijk onderwijs worden jaarlijks vele mil
joenen guldens geïnvesteerd. Als nu de student niet behoorlijk gehuisvest is, zal
dit zjjn weerslag hebben op de studieresultaten. Daarom is het een zaak van
effieiëncy, dat naast de andere voorzieningen voor het wetenschappelijk onderwijs
ook de hulsvesting de nodige aandacht krijgt.
Studentenhuisvesting in flats
(Klikspaanweg). Foto: Centr.
Fotodienst der Rijksuniversiteit.
Verder moet er afwisseling komen
van laag- en hoogbouw; extra voorzie
ningen zoals een trefcentrum, een
VOORKEURSLIJST.^
LLEIDSE STUDENT™
Wat waarderen Leidse stu
denten het meest in hun kamer?
De NSR-enquête stelt het on
omstotelijk vast: het is de vrij
heid bezoek te mogen ontvangen
naar eigen verkiezen. Daarin
verschilt de Leidse student niet
van zijn collega in de andere
steden in ons land waarin een
universiteit of hogeschool ge
vestigd is.
Ook de op één na hoogst ge
waardeerde kamer-eigenschap is
in alle steden dezelfde: de ka
mer dient tocht-, vocht- en lek-
kagevrij te zijn. Daarna begin
nen de meningen uiteen te lo
pen: Leiden stelt een goede was
gelegenheid zeer op prijs, even
als Nijmegen Utrecht en de Am
sterdamse Vrije Universiteit;
Groningen en Rotterdam daar
entegen geven meer de voor
keur aan een niet-stinkende
verwarming, een kamerkwali
teit die in Leiden pas op de
vijfde plaats komt. Delft en de
universiteit van Amsterdam
hechten nogal aan een niet te
kleine kamer (in Leiden staat
deze hoedanigheid zesde op de
ranglijst). In de Sleutelstad
vindt men een goede verhouding
met de mede-bewoners vrij be
langrijk.
Achtereenvolgens, in aflopende
mate van belangrijkheid, staan
op het lijstje van de Leidse
student: voldoende (daglicht,
gebruik van douche of bad,
gelegenheid tot het bereiden van
warme maaltijd, geschikte af
stand tot studiegebouwen, niet
gehorig, gemakkelijk bereik
baar toilet, geschikte afstand
van gezelligheidscentra, en ten
slotte: zonnige kamer.
winkelcentrum en sportterreinen zijn
eigenlijk broodnodig. De bevolking
gemengd? - van de flats zou zeer
geschakeerd moeten zijn. Door dit
soort maatregelen moeten we „pro
beren „de flat" voor studenten aan
trekkelijker te maken. Dat er al ge
slaagde experimenten op dit gebied
zijn, bewijst de Casa Academica in
Amsterdam. De leefbaarheid van de
kamers is minstens even belangrijk
als hun pure aantal."
Outillage
Uit het rapport blijkt, dat de ka
mers van de diverse Stichtingen Stu
denten Huisvesting beter geoutilleerd
zijn dan de kamers by particulieren.
Enkele cijfers kunnen dit illustreren:
In studentenhuizen zijn veel meer
kachels met afvoer (in Leiden
89%) dan in kamers bij particu
lieren (53%).
Ruim 80% van de kamers in stu
dentenhuizen hebben centrale ver
warming, terwijl van de particu
liere kamers niet meer dan 10%
over zo'n systeem beschikt.
95% van de bewoners van stich
tingskamers kan gebruik maken
van douche of badkamer; slechts
38%> van de studenten die bij een
hospita wonen heeft de beschikking
over deze frisse faciliteit.
Daar staat tegenover, dat de studen
tenhuis-bewoners slechts voor 18%>
een eigen wasgelegenheid hebben,
terwijl meer dan de helft (57%) van
hen die bij particulieren een kamer
hebben de wasgelegenheid niet met
anderen hoeft te delen (waarmee dit
Leidse percentage nog het laagst is
van het land). 2% van de studenten
die in Leiden bij een hospes/hospita
wonen heeft in het geheel geen stro
mend water.
De huurprijzen zijn met dit ver
schil in accommodatie in overeen
stemming. Waar Leidse particulieren
gemiddeld S 73 per kamer vragen,
is de huurprijs van de stichtingskamers
gemiddeld 79,-. Per maand wordt in
Leiden gemiddeld 74,- aan huisves
ting besteed. Dat is op één na het
hoogste gemiddelde in het land; al
leen voor de studenten van de uni
versiteit van Amsterdam is de huur
prijs nog één gulden hoger. In Nij
megen is het 't goedkoopst wonen:
66,-. In Leiden wordt voor 2% van
de kamers minder dan 40 betaald,
voor 5% van de kamers meer dan
100,-.
46% van de Leidse studenten be
steedt 20 a 30% van hun budget aan
kamerhuur; één derde van het totale
aantal studenten geeft zelfs 30 40%
van hun budget aan huisvesting uit.
Wat is het effect van dit rapport?
Paul van Wersch: „Het is minister
Veringa ter kennisname toegezonden.
Op basis van de verkregen gegevens
is de NSR op het ogenblik bezig een
prognose op te stellen van het aantal
nog te bouwen kamers tot 1970. We
staan daarbij in contact met de plaat
selijke stichtingen Studenten Huisves
ting. Er zijn twee mogelijkheden om
het tekort aan te zuiveren: óf de
Stichtingen gaan op onze suggesties
in en breiden hun plannen uit, óf de
NNSR gaat zelf bouwen door middel
van woningbouwcorporaties. Maar dat
laatste wordt alleen overwogen als
de eerst genoemde mogelijkheid niet
doorgaat.
De Stichtingen hebben in het rap
port een aardig overzicht van de
huisvestingssituatie. Het rapport kan
ook het Bouwcentrum in Rotterdam
van dienst zyn, dat in het najaar een
enquête gaat houden over woonvor
men, waarbij o.a. de al of niet aan
wezige bereidheid tot het gaan wonen
in flats zal worden onderzocht."
Voorschriften
Zouden er op basis van dit rapport
geen voorschriften kunnen komen
over de minimumeisen waaraan een
kamer moet voldoen?
Paul van Wersch: „Ik zou niet graag
willen dat er van boven af beslissin
gen zouden worden genomen. Het
kamertekort is voorlopig nog zó groot,
dat we ons die weelde echt niet kun
nen veroorloven. De studenten moeten
zelf maar uitmaken of ze in een be
paalde kamer willen gaan wonen of
niet. Zolang wij geen alternatief kun
nen bieden zou ik geen verbodsbepa
lingen willen uitvaardigen. Op de
toestanden in de particuliere sector
hebben we trouwens geen enkele in
vloed. Wel hopen we. dat de Stich
tingen Studenten Huisvesting bij het
bouwen van studentenflats met onze
wensen rekening houden."
Paul van Wersch: „Allereerst moeten
de mensen die een kamer willen heb
ben maar er geen kunnen krijgen aan
huisvesting worden geholpen. Maar
tegelijkertijd moeten we ervoor zor
gen dat de kamers die gebouwd
den leefbaar zyn. Dus naast het op
heffen van de kwantitatieve woning
nood tegelijk een kwalitatieve ver
betering."
Laatste moord
teAlpliena. d. Rijn
bijna 60 jaar
geleden
In de politionele geschiedenis
van Alphen aan den Rijn moet
men wel heel ver in het verleden
teruggaan om een soortgelijke
criminele aangelegenheid aan te
treffen. Het moet wel een kleine
zestig jaren geleden zijn, dat een
inwoner op de Herenweg, laat
in de avond, het slachtoffer is
geworden van een roofoverval
en daarbij zijn tegenstand met
de dood moest bekopen.
In deze kleine ruimte vond het
drama plaats. In het gangetje
tussen de woonkamer en de keu
ken, waarin Toni Iloogeveen op
dat moment aardappels stond te
schillen, vond het korte twist
gesprek tussen Henk Strijkert
en de Turkse moordenaar plaats.
Hier vielen ook de eerste scho-
Audio-visueel taalonderwijs
Rapport van 47 bladzijden
met 48 tabellen
Over de problemen op het gebied
van de studentenhuisvesting hebben
we nadere informaties ingewonnen bij
PAUL VAN WERSCH. secretaris so
ciale zaken van de Nederlandse Stu
denten Raad, gevestigd aan de Mors
singel te Leiden. De NSR heeft on
langs een rapport uitgegeven waarin
de resultaten werden gepubliceerd van
een landelijk onderzoek naar de huis
vestingssituatie van de studenten in
Nederland. De hier vermelde gegevens
zijn uit dit rapport afkomstig.
Aan 6.178 studenten in ons land,
gehuwden en ongehuwden, werd een
enquêteformulier toegezonden. De na
men van deze personen waren het
resultaat van een representatieve
steekproef. Men kreeg 4.669 formulie
ren terug, oftewel ruim 75% - een
zeer behoorlijk percentage dus. De
antwoorden* werden op het Centraal
Rekeninstituut te Leiden op pons
kaarten overgebracht. De computer
van dit instituut verrichtte de tellin
gen en de meeste berekeningen.
Eind maart kwam de zaak uit de com
puter. De sociologe mevr. drs. W.
Docter-De Leeuw verzorgde de uit
werking van de enquête, waarvan het
resultaat tenslotte 47 pagina's ging
beslaan met 48 tabellen en 3 bijlagen,
verdeeld over de gegevens die van
beide categorieën, gehuwde en onge
huwde studenten, werden verkregen.
Wij beperken ons tot de huisvesting
van de ongehuwde studenten.
Studentenhuisvesting in ge
restaureerde oude panden (Oude
Singel 58). Foto: Centr. Foto
dienst der Rijksuniversiteit.
Flat niet erg in trek
Een van de belangrijkste gegevens
uit het rapport is, dat ruim twee
derde van de studenten die niet in
een studentenflat wonen überhaupt
weinig voor die vorm van huisvesting
voelen. „Niet zo'n erg groot enthou
siasme voor de woonvorm van de
toekomst" noemt het rapport deze
uitkomst. Men ziet algemeen de ten
dens dat er naar verhouding steeds
minder kamers in de binnenstad voor
studenten beschikbaar zijn: over 3
jaar is dat het geval met 30% van de
huidige studentenkamers.
Het bouwen van studentenflats is
vaak de enige oplossing. Maar in Lei
den bijv. voelt maar 18% van de niet-
flatbewoners voor wonen in een flat.
Paul van Wersch zegt over dit pro
bleem: „Niet alleen de student moet
'flat-minded' worden gemaakt, maar
ook omgekeerd: de flat moet zich
aanpassen aan de verlangens van de
student. Die moet zijn eigen voorkeur
van wonen kunnen bepalen. We moe
ten geen uniforme blokken hebben,
maar de nodige differentiatie: studen
ten die aan privacy hechten moeten
de beschikking kunnen krijgen over
eigen voorzieningen die ze met nie
mand hoeven te delen, zoals telefoon,
douche, kook- en wasgelegenheid.
Anderen, bijv. leden van een jaar
club, een dispuut e.d., zijn weer
ingesteld op het gemeenschappelijk
gebruik van de voorzieningen. Ook
zij moeten aan hun trekken kunnen
komen.
uitgebreid tot Engels en Duits
Een speciaal facet van K O's ontwikkelingswerk wordt In het komende sel-
.en gevormd door een belangrijke en zeer actuele cursus in samenwerking met
de Commissie voor het Studium Generale der Leidse universiteit. Het betreft de
is „Politieke partijvernieuwing in Nederland?" Er is de afgelopen maanden
op politiek gebied zoveel gebeurd, dat een dergelijke cursus, om een beeld te kun-
verkrygen van de algemene politieke situatie, wel buitengewoon welkom moet
zijn, vooral sinds de jongste ontwikkeling door de actie der „christelijk-radlcale"
KVP'ers. Op vijf dinsdagavonden zullen door deskundigen Inleidingen worden
gehouden. Natuurlijk wordt de cursisten de kans geboden met de Inleiders van
gedachten te wisselen. De onderwerpen zijn achtereenvolgens: „Zijn onze partijen I
verouderd?", „Hoe functioneren onze partijen?", „De radicale christenen" en „De j
radicale democraten" (voor jongere cursisten) en „Nuar een progressief samen-
werkingsverband" (voor oudere cursisten). Besloten wordt met het thema „Naar j
een nationale party?". Medewerking als inleider verlenen prof. dr. H. Daalder
te Leiden, dr. P. J. Boukema te Amsterdam, dr. P. R. Baehr te Amsterdam en t
mr. H. van Riel, fractievoorzitter VVD, Eerste Kamer. Bovendien zjjn gevraagd
de oud-ministers mr. Y. Scholten en drs. P. W. M. Bogaers. De eerste avond is
op 26 september.
FILMCLUB 16
t het
De Filmclub 16 kan niet
programma worden weggedacht. Ook dc
waardevolle Inleidingen (vaak door de
cineasten zelf) z(jn hier debet
avonden (ln de Jacóba-zaal
Burcht) zijn al vastgelegd: Whltehouse
Festival (stukken uit beroemde Ameri
kaanse films zoals Shane, High Noon
e.a.), „De passagier" van Munk, „Het
tweede gezicht" (para-normale verha
len), Retrospectief van oude Nederland
se films, Slavische tekenfilms en It's
comedy time met Stun Laurel, Oliver
Hardy of een Buster Keatonprogramma.
avonden worden gew(jd aan het
werk van beroemde Nederlandse cineas
ten, die zelf hun films komen inleiden.
Antieke cultuurgeschiedenis ln het Rem-
brandt-lyceum. Evenals ln de vorige Ja
ren zal steeds de vraag „Wat hebben
wjj noge als erfenis van de klassieke
oudheid?" centraal staan.
Om ongeveer half een gister
middag klonken hier in dit huis,
Grijpensteinstraat 35 te Alphen
n. d. Rijn, de schoten die een
einde maakten aan het leven
van de 40-jarige Toni Hooge-
veen-Martens en die Henk Strij
kert levensgevaarlijk verwond
den. De hele dag bleef de wo
ning verder in het middelpunt
der belangstelling staan.
sen en over alle andere K Sc O-program-
ma-onderdelen van het seizoen '67-'68
weten, raadpleeg de maandelijkse K O-
publlkatles, aan te vragen op Plantsoen
25 te Lelden, (tel. 31841). Nieuwe leden
zijn hier altijd welkom.
LEIDERDORP
Zoals bekend delen de afdelingen Lei
derdorp en Oegstgeest ten volle ln de
activiteiten van het instituut te Lelden.
Maar daarnaast leven ze ook volop hun
eigen leven. De Leiderdorpers kunnen
b.v. genieten van een uitgestelde boot
tocht door de Zuldhollandse wateren (op
zaterdag 9 september) onder weten
schappelijke leiding. HéT wordt een brok
geschiedenis van de ontwikkeling van
Holland. Voorts vermeldt 't Leiderdorps
programma een cursus Hoeden maken,
een literaire lezing door Jan Wolkers,
kindermatinees in herfst- en kerstva
kantie, solo-toneel door Nel Kars (To
neel uit verschillende eeuwen), toeris
tische lezing met tips en dia's, een lezing
door Artis' directeur dr. Jacobl over
„Verloving, huweltyk en kinderverzor
ging bij dieren" en een concert door
Henk Brlërs Jeugdkamerorkest Lelden.
OEGSTGEEST
Voor de afdeling Oegstgeest Is een
cursus boetseren en pottenbakken ge
pland. Verder vermeldt het Oegstgeest*
programma o.a. een avondcursus Een
voudig Engels, oen causerie van Jan
Blokker over „De jonge Nederlandse
film", een concert in do Groene- of WH-
Ubrordkerk door het Pleyelkwartet, een
klndermatine door het kindercircus „At-
leta" te Warmond, een marionetten
opvoering en een cabaret (slot)-avond.
Een cursus voor moeders (m.b.t. het be
zighouden van Jonge kinderen) wordt
overwogen. Voor belde afdelingen geldt
ook: nudere inlichtingen by het bureau
K O. tel. 31841.
WEKkCUBBUSSEN
Men kan tenslotte uit de grote reeks
creatieve cursussen en werkcursussen
een keus maken. Een enkel voorbeeld:
Beeldende expressie ln wandlappen,
boetseren en schilderen, originele ca-
deautjes maken, Japans blocmenachlk- r v^e' op vr^ aR p
ken, enz. Wilt U meer over deze cursus- de K Si O-leden.
Dromedarissen in Anatoke, een van
e vele reisindrukken van Jan P. Str(J-
os, die hierover vertelt In de leclifg
Naar het land van de halve maan".
De volksuniversiteit van K O heeft
aan talencursussen weer heel wat te
bieden: het zijn er welgeteld 25. van
Russisch tot Latijn. Ze worden gegeven
volgens de beproefde, klassieke methode,
maar ook het moderne audio-visuele on
derwas (het vorig seizoen zo goed als
experiment geslaagd) wordt voortgezet.
Hierbij wordt intensief gebruik gemaakt
van bandopnamen en dia's; huiswerk
maken is overbodig. Behalve Frans kun-
FILM LEZINGEN
Vreemde landen en volken zijn weer j
het onderwerp van zes film- en dialezin
gen. Zo komen o.m. aan bod Turkije
(Jan P. Strljbos). Egypte en het Nabije j
Oosten, Azië. India en Mexico.
Als belangrijke studiecursus noemden
\v(j in de aanhef reeds de politieke party- I
vernieuwing. Van de overige talryke stu-
y vier
dit Jaar ook Duits en Engels volgens den over Ontwikkelingshulp, de huidige
de moderne methode geleerd worden.
^Interessant is het te weten, dat b.v. by
de cursussen Engels gebruik wordt ge
maakt van „ear training" (luisteroefe
ningen: het scherp opnemen van Iets dat
verteld wordt of voorgelezen), drills
(het inslijpen van bepaalde zinspatronen
it\\ Ikkelingi-n in Indonesië (als Intro
ductie een informatieavond met gemeen
schappelijke Indonesische maalt yd) en
Moderne theologie. Ook zal aandacht
worden besteed (iets meer gedegen dan j
een Boudewljn de Groot dit heeft ge
daan) aan Jeroen Bosch en zyn tydge-
grammatlcale structuren), en geluids- noten. Dit Jaar wordt de 450ste sterf-
banden met „native speakers" (Engelse dag van Bosch herdacht,
stemmen). De cursus Volx et Image* de j Als reprises van films van klasse wer-
France is nog steeds het onvolprezen den voor de eerste fllmserle ln het Ca-
voorbeeld voor deze ottreuseanreek*. mera-theater uit een lange weosltj* ge-
