LEIDS LEGERMUSEUM
vernieuwt zich steeds ondanks
ruimtegebrek
GEEN DORRE EN STOFFIGE VERZAMELINGEN
Bezoekersaantal groeit van jaar tot jaar
MEDISCHE DIENSTEN
PAGINA 3
DE LEIDSE COURANT
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1967
L£et in de wandeling altijd
I kortweg genoemde 'Leids
Legermuseum' in het voor
malige Oude Pesthuis (1658)
is geen stoffige en door de
tijd aangevreten verzameling
voorwerpen, alleen maar in
teressant voor doorgewinter
de ijzervreters of jonge offi
cieren. Integendeel: steeds
meer komt het ook in de in
teressesfeer van de burgers
(ook van de buitenlandse toe
rist onder hen), omdat het,
zoals de naam op het eerste
gezicht niet zou doen ver
moeden, ook van een groot
deel van de historie van ons
land een dikwijls fascinerend
beeld geeft.
het museum: twee vechtende Japanse Samurai.
Die groeiende belangstelling
blijkt uit de bezoekcijfers, die
zich de laatste jaren in steeds
stijgende lijn bewegen. Werd
in de periode voor 1960 een
getal van 9000 al een 'top'
genoemd, dit jaar mag men
op redelijke gronden ver
wachten, dat een bezoekers
aantal van rond 25 duizend
zal worden bereikt.
Dat zou niet mogelijk zijn ge
weest, wanneer het museum
niet méér zou bieden, dar de
volksnaam doet vermoeden.
Stichting
De officiële naam van het museum
is: Nederlands Leger- en Wapenmu
seum „Generaal Hoefer". Het is geen
rijksmuseum, maar het wordt wel door
het ministerie van defensie gesub
sidieerd.
Jaren geleden begon de artillerie-
generaal Hoefer met het aanleggen
van een particuliere vërzameling, spe
ciaal gericht op zijn eigen „leger
onderdeel". Teneinde te voorkomen,
dat deze verzameling na de dood van
de generaal zou worden verstrooit,
werd de collectie overgenomen door
een stichting. Deze stichting breidde
de verzameling allengs meer uit, men
bepaalde zich niet meer tot de artil
lerie. Die uitbreiding vroeg echter om
meer expositieruimte, die met steun
van de Stichting Gelderse Kastelen
gevonden werd in kasteel Doorwerth.
Helaas werd Doorwerth door oor
logshandelingen in 1944-1945 groten
deels verwoest, waardoor ook vele
voorwerpen uit de collectie verloren
gingen. Gelukkig echter waren vóói
die calamiteit reeds een aantal kost
bare en unieke stukken naar het wes
ten van het land overgebracht.
Na de oorlog vond de stichting vooi
haar inzameling onderdak in het oude
Leidse Pesthuis, daterend uit 1658, er
het in latere eeuwen daarvóór ge
bouwde tehuis voor vrouwen. Deze
gebouwen zijn nog steeds eigendom
van de stad.
Beperkte middelen
Ondanks de subsidie van het mi
nisterie van defensie moet de stich
ting rekening houden met beperkte
middelen. Er is te weinig geld voor
'n doelgerichte propaganda, geen geld
voor de inrichting van een koffie
kamer ten behoeve van de bezoekers.
Budgetair moet het museum met veel
minder rondkomen dan b.v. de (echte)
rijksmusea.
Tóch is al het personeel van het
legermuseum in vaste dienst van het
rijk, met uitzondering van (momen
teel) twaalf mensen, die er geplaatst
zijn vanwege de Dienst Sociale Be
langen der gemeente Leiden. Onder
deze categorie bevinden zich verschil
lende uitstekende en op verschillend
terrein gespecialiseerde krachten.
Groep uit de nieuwe Koreazaal: Volks-
Chinese soldaten, die vochten aan de
zijde van de Noord-Koreanen.
Bijgaande, lang niet
uitputtende beschouwing
(daar is het terrein te
breed voor) over het naar
ons gevoelen nog steeds te
weinig bekende Leidse le-
germuseum, is het resul
taat van een gesprek, dat
wij hebben gehad met de
directeur van het mu
seum, de heer A. C. Paar
dekooper.
Men zou verwacht heb
ben, dat de directeur van
dit museum een militair
pur sang zou zijn. Niets
is echter minder waar.
Door min oj meer toeval
lige omstandigheden is de
oud-Indischman Paarde-
kooper, vroeger hoofd
ambtenaar sociale zaken
van het departement Oost-
Java, in zijn huidige func
tie terechtgekomen.
Op zeer gelukkige wijze
heeft de heer Paardekoo-
per de voor hem nog on
bekende facetten van een
leger- en wapenmuseum
dienstig weten te maken
aan het primaire doel,
maar daaraan een veel
breder scala van weten
schap en geschiedenis ver
bonden.
Het resultaat is geworden:
een in oorsprong sterk ge
specialiseerd museum te
plaatsen op een basis, die
't voor een veel breder pu
bliek aantrekkelijk maakt.
Het tijdens zijn "bewind"
van jaar tot jaar sterk
gegroeide bezoekersaantal
lijkt ons van het succes
van dit pogen een sterk
bewijs.
W. P.
Ruimtegebrek
Ook het ruimtegebrek doet zich
voelen, gepaard aan de moeilijkheid,
dat de gebouwen voor een geheel
ander doel zijn gesticht dan om als
museum te dienen. Maar bij evtl.
veranderingen spreekt Monumenten
zorg een hartig woordje mee. Men
mag in het historische oude pesthuis
(een prachtig staal van 17e eeuwse
architectuur, maar helaas voor een
groot deel verscholen achter 't saaie
19e eeuwse voorbouwsel) niet zo maar
gaan breken en veranderen. Bovendien
heeft het rijk de restauratie, die reeds
was gepland, tot nader order stop
gezet. Natuurlijk óók wegens geld
gebrek.
Eén en ander betekent echter niet,
dat men stil en bij de pakken neerzit.
De transformatie tot aangepaste mu
seumbinnenarchitectuur en moderne
constellatie gaat wél door: goede ver
lichting, moderne stoffering, zwevende
plafonds in te hoge zalen. Op zulke
reeds aangebrachte voorzieningen zul
len directeur A. C. Paardekooper en
zijn staf de geïnteresseerde bezoeker
met trots en voldoening wijzen.
Doe-het-zelf
Die trots en voldoening beluistert
men ook wanneer de heer Paarde
kooper zegt: „Alles wordt in eigen
bedrijf gemaakt. Ik maak zelf de
lay-out en het technisch personeel
voert in voorbeeldig teamwork alles
uit. De interesse van mijn mensen
van hoog tot laag is boven alle lof
verheven."
Maar er moet dan ook heel wat ge
beuren om 'n museum als dit „levend"
te houden. Een oud en historisch uni
form op een knaapje met daarboven
sjako, pet of beremuts op een ijzeren
stang, zijn dode dingen en zeggen de
bezoeker weinig of niets. Moderne
etalagepoppen met van zulke nuffige,
infanteriele uitdrukkingen en hemelse
gebaren zijn natuurlijk niet geschikt.
Daarom worden de poppen in eigen
werkplaats gemaakt. Een artillerist uit
1815 moet nu eenmaal een andere kop
hebben gehad dan een jong officier -
zo - van - de - KMA van vandaag de
dag; een bruine Kniller een andere
dan die van een blanke „koloniaal",
dat spreekt vanzelf. Zelfs op minder
sprekende onderdelen dan de kop moet
worden gelet. Heeft men de brede
handen van een kanonnier nodig, dan
kan men geen juffershandjes gebrui
ken. Ontmoet men soms (toevallig)
iemand, die „kanonniershanden" be
zit, dan schroomt men niet die iemand
te verzoeken „zijn handen te mogen
afgieten."
Vier afdelingen
De uitgebreide collecties zijn in vier
afdelingen gerubriceerd. Afdeling I
omvat oude wapens vanaf de middel
eeuwen tot 1840. De wapens van 1840
tot 1940 zijn ondergebracht in afdeling
II. Afdeling III toont uniformen, vaan
dels, vlaggen, eretekens, enz. alsmede
een omvangrijk prentenkabinet. Ten
slotte is ér nog afdeling IV. Dat is een
studieverzameling met materieel van
1945 tot heden. Deze afdeling bevindt
zich echter in het Armamentarium aan
de Korte Geer te Delft, dat met het
Leidse museum samen in één stich
ting is ondergebracht
Naast deze afdelingen is er dan de
technische dienst en een kostbare
in krijgskundige kringen beroemde en
hooggewaardeerde bibliotheek van
rond 25 duizend banden.
Moderne
opstellingen
De laatste jaren zijn een aantal col
lecties opnieuw en op moderne ma
nier overzichtelijk*opgesteld. Zo is er
een apart kabinet voor de ridderorden
en militaire onderscheidingen. Er is
een zaal gewijd aan de ontwikkeling
van het Europese en Amerikaanse ge
weer vanaf 1820 tot 1940. In een ander
kabinet zijn prenten en diorama's van
de schilder H. W. Koekkoek, die ja
renlang in de Leidse Witte Rozenstraat
heeft gewoond. Om de twee jaar wor
den er exposities gewisseld. Zo is er
nu zulk een (tijdelijke) tentoonstel
ling van de schilder Staring.
De voorhal is thans geheel ingericht
naar de moderne eisen van de tijd.
Het oog van de bezoeker ervaart de
eerste kennismaking met het museum
als een orgie van oranje. De blikvan
ger is een groot portret van koningin
Juliana. De vaandels van de (voorma
lige) Landstorm hangen de bezoeker
boven het hoofd en langs de muren
van de twee zijtrappen ziet men grote
kleurenfoto's van de vaandels der hui
dige legeronderdelen. Alles in de kleur,
die aan het vorstenhuis haar naam
ontleend (of ontleende het vorsten
huis zijn naam aan de kleur? Wie zal
het zeggen?)
Churchill-memorial
Beklimt de bezoeker een der twee
trappen aan weerszijden van de voor
hal, dan valt het oog op een meer dan
levensgroot portret van Sir Winston
Churchill, geflankeerd door de Engel
se en Nederlandse vlag en mét de
teksten, ontleend aan zijn beroemde
uitspraken, tezamen een waardig
Churchill-Memorial.
Voorts is er een zaal gewijd aan de
Prinses Irene-brigade, een (kunst-
ambachtelijke) collectie z.g. pronkwa-
pens, een drietal zalen, die de historie
van het Korps Rijdende artillerie, be
kend als de Gele Rijders, in beeld
brengen, een Koreazaal en het eerste
gedeelte van een sinds kort ingerichte
Indische zaal.
Spiegel der historie
Die Indische zaal is een goed voor
beeld van de mogelijkheid een ver
zameling van technische zaken zó op
te stellen, dat ze een goede weerspie-
geling geeft van geschiedenis op veel
breder basis, dan op het eerste gezicht j
voor mogelijk zou worden gehouden, j
De thans ingerichte afdeling omvat 't
tijdperk van 1600 tot 1870 en de op- i
stelling is zo ingericht, dat ze is (om
met dir. Paardekooper te spreken) „als
con verhaal der waarheids wille".
Lr worden niet alleen vragen op-
geioepen, maar het antwoord op die
vragen is meteen te zien. Er wordt
afgerekend met (nog) heersende ge
voelens en gedachten. Men laat zien,
dat de eerste Indiëreizen geen land-
iion0Li tot doel hadden, maar dat het I
Een detail van het binnenwerk van
een gewapende koopvaarder der OJ.-
Compagnie, die in de Indië-zaal staat
opgesteld.
alleen om de handel in specerijen ging,
ter bescherming waarvan enkele steun
punten nodig waren.
De geschiedenis wordt op de voet
gevolgd, maar de bezoeker wordt niet
uitsluitend geconfronteerd met de la
tere overheersing en de daartoe nood
zakelijke pacificatie, maar ook met de
ontwikkeling van het gebied en zijn
bewoners, die daarvan, n'en déplaise
andere opvattingen, toch óók het ge
volg van zijn geweest.
Men kan die ontwikkeling op de
voet volgen aan de hand van de vele
tentoongestelde voorwerpen met (na
tuurlijk) de krijgsmachten, zowel van
de Oostindische Compagnie als van 't
latere koloniale rijk, als middelpunt,
waaromheen de expositie is opge
bouwd. Grote kaarten en overzichten
stellen de ontwikkeling aanschouwe
lijk voor met als spektakelstuk een
Compagnie van Verre met daarin op
gesteld de originele kanonnen. Want
tenslotte blijft het op de eerste plaats
een leger en wapenmuseum.
Hetzelfde is het geval met de nieuw
ingerichte Koreazaal. Hier kan men
het gehele verloop van de compagne
van het Nederlandse detachement en
de oorlog-schepen „aflezen".
Toekomstplannen
Het zou natuurlijk te ver voeren
om alles, wat het museum de bezoe
ker te bieden heeft, op te sommen.
De collecties worden steeds, zo veel
en zo goed mogelijk, aangevuld door
koop, ruil of schenking. Niet alleen
met het binnenland, ook met het bui
tenland bestaan dienaangaande goede
contacten.
Nog dit jaar hoopt men de Indische
afdeling weer wat verder uit te brei
den en een kabinet in te richten, waar
de uniformen van wijlen Prins Hen
drik, echtgenoot van koningin Wilhel-
mina, een plaats zullen krijgen.
Schilderijen en monotypes van
Kees Buurman in De Lakenhal
r\E IN 1933 TE LEIDEN geboren
achilder-graficus-tekenaar Kees
Buurman exposeert tot 1 oktober zijn
jongste werk in het stedelijk museum
De Lakenhal.
Buurman is geen onbekende meer
in de Nederlandse kunstenaarswereld.
Sinds hij acht jaar geleden voor het
eerst zijn werk (samen met Bert Jonk)
in de openbaarheid bracht, heeft hij
behalve nog in Leiden in meerdere
andere plaatsen van ons land tentoon
stellingen gehad. Zijn werk bevindt
zich in verschillende openbare collec
ties van rijk en gemeenten, alsmede
van de Stichting Openbaar Kunstbe
zit. Voorts voerde hij decoratieve wer
ken uit in een aantal openbare ge
bouwen en scholen. In 1955 maakte
hij reeds een muurschildering in de
Willem II kazerne te Tilburg en twee
jaar later in de kantine van een Haar
lemse drukkerij. In enkele Leidse
scholen bevinden zich kunstwerken
van zijn hand en hij werkt nog aan
enkele opdrachten, waaronder een
keramisch tegelplateau in de nieuwe
kliniek van het Academisch Zieken
huis.
HET WERK VAN BUURMAN toont
een interessante ontwikkeling.
Was het op zijn eerste tentoonstelling
nog volledig decoratief, langzaamaan
ging hij andere wegen volgen. De fi
guratieve elementen in zijn werk ver
vaagden tot bijna onherkenbaars toe
en in zijn jongste schilderingen komt
het nog slechts sporadisch en zeer
zrwak aangeduid tot uiting.
Uitsluitend in zwart en wit met tus
senliggende grijzen componeert Buur
man zijn werken met een onmisken
baar eigen handschrift. Ogenschijnlijk
wat grof en nonchalant op het vlak
geworpen, zijn de composities bij na
dere beschouwing transparant, de
vlakken worden perspectivisch in het
oog van de beschouwer. Buurman
weet op geraffineerde wijze te spelen
met rechthoeken, cirkels en balken.
Door schilderingen op inklapbare lui
ken komt hij tot steeds wisselende cf-
Voormalige
Pesthuis gesloten
In verband met de toestand van
het dak van het voormalige Pest
huis, waarin een deel van het Leid
se Legermuseum ls gevestigd. Is
het gebouw voorlopig voor het pu
bliek gesloten. Voorlopig blijft dus
alleen het voorgebouw, de voorma
lige Leidse vrouwengevangenis,
voor het publiek geopend.
Het oude Pesthuis, waarvan de
restauratie ls aangekondigd, valt
onder monumentenzorg. Het da
teert uit 1658. Het ls nog niet
bekend, wanneer men mpt de
grote restauratiewerkzaamheden
zal kunnen beginnen, maar de
dakconstructie schijnt van dien
aard te zijn dat de veiligheid van
de bezoekers ln dat deel van het
museum gevaar zou kunnen lopen.
Waar de museumstukken tijdens
de restauratiewerkzaamheden zul
len worden ondergebracht (het
voorgebouw ls reeds geheel bezet)
is nog niet bekend. Het Pesthuis
- in gebruik b|j de Stichting Ne
derlands Leger- en Wapenmuseum
„Generaal Hoefer" - ls eigendom
van de stad Lelden.
„Huisvesting"
tijdelijk verhuisd
Volgende week (21-26 augustus) kan
het Bureau Hulsvesting geen bezoekers
ontvangen. Wegens interne verbouwing
van het pand Hooigracht 79 neemt het
bureau tijdelijk zijn Intrek in bet pand
Hooigracht 69. Tijdens de verhuizing
zal volgende week het bureau telefo
nisch bereikbaar zijn.
De verbouwing van Hooigracht 79
komt hoofdzakelijk neer op vergroting
en verbetering van de wachtruimte voor
het publiek en uitbreiding van het aan
tal spreekcablnes van twee naar drie.
Gedurende de werkzaamheden, die
naar schatting twee maanden gaan du
ren, kan men voor huisvestingszaken
met Ingang van maandag 28 augustus
ln het pand Hooigracht 69 terecht. Het
personeel zal trachten de ongemakken
van de tijdelijke behuizing zoveel moge
lijk weg te nemen.
fecten door een, wat we zouden willen
noemen "samensmeltend contrast" van
het zwart en het wit.
De beschouwer moet zelf trachten
daar een boodschap in te zien, zegt
Buurman zelf. Ik leg er geen bepaal
de inhoud in, de ernstige kijker moet
die onderkennen naar eigen gevoel en
"De algemene zekerheden, die Im
pliciet in dergelijke geometrische vor
men verankerd liggen, worden in een
aantal "kastjes" uit de jongste tijd
weer gerelativeerd: luikjes blijken
hun negatieve of positieve tegenhan
gers te verschuilen. Zwart wordt wit
of grijs, de cirkel wordt omgezet in
een aantal balken", constateert dm.
W. L. Wurfbain in de folder van de
tentoonstelling.
ryAT ALLES BIJ ELKAAR maakt
het echter onmogelijk Buurman*
werk in een bepaald "vakje" onder
te brengen. De vormgeving staat dicht
bü de zogeheten geometrische kunet.
die echter zuiver optisch-plastisch is.
Bij Buurman geen weloverwogen geo
metrie, doch volledig uit het gevoel
ontstaan. Naar de schilder zegt als
een "boodschap", die de kijker per
soonlijk moet onderkennen.
Wij menen, dat Buurman het laatste
woord in zijn kunst zeker nog niet
heeft gesproken en evenmin is nog te
zeggen waartoe ze uiteindelijk zal lei
den. Zijn werk is echter belangrijk
genoeg om de verdere ontwikkeling
met interesse te blijven volgen.
W. PRINS
Wilt u iets weten
Vrijstelling Abonnementsgeld. Over om
veer een maand ga lk een grote rel» ma
ken en bltJf dan 8 maanden van huls.
deze periode? Zo ook voor het abonne-
llng van luister- en ktJkgeld gedurende
Kom lk dan ln aanmerking voor vrfletel-
mentegeld van de telefoon T
Antwoord: BtJ een afwezigheid van lan
gere duur kunt u geen korting krtygen
op uw telefoonabonnement.
Wel bestaat de mogelijkheid om uw ra
dio- en telefoontoestel gedurende die tfjd
te laten verzegelen. Op het postkantoor
kunt u daarvoor Invullen formulier L.V.
28 en daarop een postzegel van 2,50
plakken, terw(jl u tijdelijk uw radlokaart
Inlevert.
Voor het televisietoestel vraagt for
mulier T.V. 4 aan en handelt als boven
aangegeven is voor het radiotoestel, al
leen kost u dat 7,50.
Tevens kunt u als u de datum van terug
keer nu al weet een kaart voor het ont
zegelen aanvragen en Ingevuld aan het
loket afgeven ook.
Huls uitzetten. W(j bewonen een huls
dat nu verkocht wordt. Kan nu degene
die het huls koopt ons er uit zetten? Het
ls een oud huis en doet momenteel 10,-
aan huurprijs per week. Kan de koper
ons dwingen om het huls te verlaten
door de huur drastisch te verhogen T
Antwoord: De nieuwe eigenaar zou n
pas tot ontruiming kunnen dwingen als
hij 3 Jaar eigenaar ls. H(J zou dan moe
ten procederen, waarb(j de kantonrech
ter de belangen van belde partijen b(J de
bewoning van bet huis tegenover elkaar
afweegt. De huur eigenmachtig sterk
verhogen kan h(j niet. Wel kan h(j de
huuradviescommissie Inschakelen om
de Juiste huurprijs te laten vaststellen.
Mocht het ooit tot een proces komen,
voorziet u zich dan van een goede rechts
kundige hulp om uw belangen te verde
digen.
Taplflex. Ik heb een half Jaar geleden
taplflex gekocht en momenteel ls de
kleur erg grauw. Ik heb van alles ge
probeerd om de frisse kleur terug te
halen, maar niets mocht helpen. Weet u
raad?
Antwoord: Na ingewonnen advies bloek
ons, dat er over taplflex zelden of nooit
klachten hebben bestaan. Als u zich (al
of niet vla uw leverancier) wendt tot de
importeur Soltex n.v„ Badhoevedorp
(teL 02968-3253), dan komt er Iemand
kflken en maakt u goede kans op alge
hele vergoeding.
Ziekenfondspremie. Ik ben een alleen
staande en zou graag vernemen welke
premies van het ziekenfonds men moet
betalen voor bejaarden.
Antwoord: De premies voor ziekenfonds
verzekering voor bejaarden bedragen
vanaf 1 Januari 1967: b(J een Inkomen
niet hoger dan 4.782,- per week 2,72
of per maand 11,82; bij een Inkomen
van 4.782,01 tot 5.792.- per week
5,44 of per maand 23,64; b(J een In
komen van 6.792,01 tot 6.476,- per
week 8,16 of per maand 85,46.
voor Leiden en Omgeving
Middeleeuws ridderharnas
Lelden: Voor alle artsen die de week
enddiensten waarnemen telefoon 22222
bellen. Tot zaterdag 12 uur eigen huls
arts raadplegen.
Apothekt-n Lelden: Apotheek „Tot
Hulp der Menschheld", Hooigracht 48.
telefoon 21060. Op zaterdag 19 augustus
is in Lelden voor spoedeisende gevallen,
's morgens van 8 tot 12 uur, bovendien
geopend Apotheek D. C, Kok, Rapen
burg 9, tel. 24807. De zaterdag-, zondag
avond- en nachtdienst van Apotheek R.
van Breest Smallenburg te Leiderdorp
wordt waargenomen door Apotheek „Tot
Hulp der Menschheld". De Oegstgeestse
Apotheek en Apotheek Voorschoten zijn
de gehele week geopend.
Voorschoten - Dkt J M. Barbanel.
Chopinlaan 32. tel. 3875. Tandarts: G.
M. Manschot. Pauwenstraat 1. 9.30 mei-
i den Voorschotense Apotheek Leldseweg
66. tel. 2525. Wijkzuster Gezondhetds-
I centrum W(jnganidenlaan 2. tel 2177.
Alkemade en Lelmuiden: dkt. P. J. J
M. Heynen, Noordelnde 166. Roelof-
arendsveen, tel. 01713-329 en dkt. Brink
horst, dkt. Stapenseastraat 6, Lelmui
den, tel 01721-269.
Alphen uun den RUn: zat. dkt. v. d.
Steen. Wllhelminalaan 66, tel. 2738. Zon
dag fikt. Stehouwer, Anna van Buren!
5, tel. 2472.
Bodegraven: dkt. E. M. Bol, Wilhel
minaatraat. tel. 2113, en zr. M. v. d.
Werf. Prins Bernhardstraat 2. tel. 2086:
Apotheek Grendel. Lange Tlendeweg
Gouda.
Boskoop: dkt. Pompe, tel. 2038. w(jk
verpleging zr. de Haan. tel. 2805.
Hazerswoude: zie Leiderdorp.
Hlllegom: dkt. A. v. d. Kaaden, Hoofd-1
straat 14, tel. 5114. Tandarts Hal vei la.
v. d. Endelaan 76. tel. 02520-6219. Apo
theek Vierkant 223, Llsse.
Kat\v(jk aan den IHJn: J. Bergman
tel. 2921. Apotheek, Prlnceotraat 3, tel.
2755.
Katwjjk aan Zee: dkt. J. J. W. Scho
nenberg, tel. 2336.
j Koudekerk aan den RUn: zr. van der
Leer. B. G. Cortslaan 34. Leiderdorp, tel.
01710-23109. Ook voor Koudekerk, Hu-
1 zerswoude (Rijndijk), Zoeterwoude (HR
D) en Leiderdorp. Bij ongevallen aan de
RUnd(jk bellen tel. 01714-278.
Langeraar, Nleuwveen en Woubrugge:
dkt. A. M. van Dongen te Nleuwveen,
tel. 01723-101 en zr. De Haan te Wou
brugge. tel. 01729-22$}, b.g.g. 320.
Leiderdorp: dkt. M. P. Hennlnk, Mau-
ritssingel 166. Leiderdorp, tel. 33686.
Leldsclundam: dkt. P. J M. van der
Mee, Pr. Margrietlaan 10, tel. 4535. Tand
arts voor spoedgevallen tel. 070-543035.
WUkverpleglng Wlt-Gele Kruis. W. Plj-
ocr'aan 49, tel. 4161. Ambulance bU
RUkspolitle. tol. 3923.
Lisne: Apotheek en tandarts onder
Hlllegom. dkt. N. Bet. Nassaupark 43.
tel. 3996.
Nieuwkoop en Noorden: dkt. M. San
ders. Nieuwkoop, tel. 01725-555.
NdwQkerhoat: dkt H. de Onaf,
Duindoorns!raat 1, lel. 02533-2910 Zllk.
dkt. A. T. v d. Lugt, Hoogdulnweg
20. tel. 02521-5707. Tandarts: A. P. Sal-
verda, v. d. Knilelaan 76. Hlllegom, tel.
02530-6219. WUkverpleglng: Wlt-Gele
Kruis, Rusthof 1. tel. 2168.
Oogst geestdkt. J. H. Melssncr, L, do
Collgnylaun 19. Oegstgeest, tel. 51390,
Wit Gele Kruis en Groene Kruis: zr. D«
Jonge. tel. 54500. b.g.g. 22222.
RUnsburg: zie Katwijk aan den Rijn.
Susscnhclm: dkt. J. M. van Nes. Hoofd
straat 156. tel. 7119.
Voorhout en Warmond: dkt. Bots.
prof. Aalberselaan 2. tel. 02532-7393. Zr.
Muhlhaus, dr. Kuljperluan 3, Voorhout,
tel. 02532-8122.
Zwamnierdanc dkt. K. Olll, Zwam-
merdam, tel. 01726-2527.
De Zllk: zie NoordwUkerhout. Tand
arts zie Hlllegom.