ZWIJGEND GEVECHT OM HEERSCHAPPIJ TER ZEE Gewijzigde opzet inkomen koningin Papoea's op West-Irian vermoord en vervolgd Russen schaduwen NAYO-marine NAVO-wacht op oceaan versterkt Paleizen en personeel los van inkomen Verbitterde Nicolaas Jouwe: Ir. Philips bij Soeharto Hai in RAI: „zuidelijke carnaval is beter...'* Bosbranden op Sardinië GEEN SUCCES VOOR TITO IN EGYPTE ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1967 ^DE UEIDSE COURANT PAGINA 5 DEN HAAG Rond de NAVO-scheepsbewegingen hangt sinds enige jaren bijna voortdurend een schaduw van de Russische aanwezigheid. Marine-archieven van de NAVO zeggen hiervan: „Russische vliegtuigen voeren regelmatig verkenningen uit boven de Noord- Atlantische Oceaan, de Noorse Zee en zelfs de Noord zee. Ze verschijnen boven NAVO-schepen en Ameri kaanse vliegkampschepen, soms tot vlak bij de Azoren en zelfs tot 80 zeemijlen van de Waddeneilanden. Ze duiken tot 160 meter boven de oefenende NAVO- schepen, soms met een klein aantal tegelijk. In de Stille Oceaan zijn Russische langeafstandverkenners zelfs waargenomen 400 zeemijlen ten oosten van Japan." Oefenende NAVO-schepen kunnen er wel zeker van zijn dat zij worden gadegeslagen door Russische sche pen of vliegtuigen. Grootste banken ter wereld AMSTERDAM (A.N.P.). Zes Nederlandse bankinstellingen komen voor op de l^jst van de vijfhonderd grootste banken in de vr\je wereld. De lijst is samengesteld door het tijdschrift American Banker. De rangorde is be paald aan de hand van de omvang der deposito's per 81 december 1966 of het dlchtsbjj gelegen einde van het boek- De zes Nederlandse Instellingen zijn: Algemene Bank Nederland (nr. 62 op de ranglijst, Amsterdam-Rotterdam Bank (nr. 64), Coöperatieve Centrale Raiffeisenbank te Utrecht (nr. 76), j Coöperatieve Centrale Boerenleenbank te Eindhoven (nr. 127), Nederlandsche Mlddenstandsbank (nr. 232), 6. Hol- landsche Bank-Unie (nr. 331). Bovenaan de UJst troont nog altfld de Bank of America (hoofdkantoor te San Francisco), die zich dtrhalve mag noemen de grootste bank ter wereld. Verder vermelden de NAVO-archie- ven: voortdurend zijn de volgende Rus sische schepen in volle zee. 0 Een treiler voor elektronische waar nemingen in de Middellandse Zee. Eenzelfde treiler ten westen van de Straat van Gibraltar. 9 Een of twee gelijke treilers voor de oostkust van de Verenigde Staten. 0 Een treiler noordelijk van Ierland. 9 Een of twee treilers tussen IJsland en de Faroe-eilanden. Tijdens NAVO-oefeningen (van Match maker bijvoorbeeld) is dit aantal gro ter. De treilers komen dan zelfs tot in het oefengebied van de NAVO-eenheden. Men heeft de bemanningen ervan met het blote oog kunnen waarnemen. NAVO-autoriteiten waarschuwen in dit verband: „De ontwikkeling en activi teiten van de Russische zeestrijdkrach ten, koopvaardij en vissersvloot vormen een steeds groeiende maritieme expan sie, die ons veel te denken geeft." Daar om ook oefent de Sovjetmarine in de Noord-Atlantische Oceaan, de Noorse Zee en in de Grote Oceaan. Volgens de Russische admiraal Gorshkov gebeurt dit „om de schepen, vliegtuigen en onder zeeboten te oefenen in onderlinge sa menwerking in wateren die het oorlogs toneel van de toekomst kunnen zijn." Vlootbezoeken Admiraal Gorshkov heeft een tijd ge leden het bevel gekregen, dat zijn sche pen de Russische kust verlaten moesten Gevolg: diplomatieke vlootbezoeken aan de Arabische en vele Afrikaanse en en kele Europese landen. Het steeds weer uitvaren van zogenaamde Russische vis sersschepen, koopvaarders en onder zeeërs wordt meermalen waargenomen in alle mogelijke zeeën, zuidwestelijk van het kanaal ten noorden van Ierland, rond de Skandinavlsche landen, de Mid dellandse Zee. Enkele Russische atoom onderzeeërs hebben enige tijd geleden zelfs een onderwaterreis gemaakt van de Barendszee via de Atlantische Oceaan en Kaap Hoorn naar de Stille. Oceaan. Medio 1966 bevonden zich van Rus sische zijde in de Middellandse Zee: een kruiser, twee onderzeebootmoedersche pen, vier jagers met geleide projectielen, een conventionele jager, vier fregatten, twee mijnenvegers, vijf onderzeeboten, zes hulpvaartuigen en een elektronisch uitgeruste treiler. Kort daarvoor had de Sovjetmarine in de Noord-Altantic ge oefend met ongeveer honderd kruisers, fregatten, nucleaire en conventionele onderzeeërs en hulpvaartuigen. Marine vliegtuigen maakten daarbij in 48 uur tijd meer dan 300 vluchten. In dat jaar was de Russische vloot uitgebouwd tot een marine, die, aldus de NAVO-inllch- tingen niet alleen kwantitatief maar ook kwalitatief een niet te verwaarlozen te genstander geworden is. Inclusief vissersvloot Een kleine maar nog steeds onvol ledige opsomming van de Russische zeestrUdkrachtcn: 16 behoorlijk moderne kruisers, 3 andere kruisers, 22 jagers met geleide wapens grond-grond, 80 jagers, voor een groot deel zeer modern, 250 fre gatten en oorlogsschepen, 400 vloot-, kust- en ondiepwatermijnenvegers, min stens 500 kleine onderzeebootjagers en motortorpedoboten, minstens 100 snelle patrouilleboten met geleide wapens, ruim 375 onderzeeboten, waarvan zeker een kleine 50 atoomonderzeeërs en zeker 100 bewapend met geleide wapens. Daarbij komt dan nog de Russische vissersvloot met zeker 4000 schepen. Een groot deel daarvan enige honderden volgens de NAVO-gegevens houdt zich bezig met spionage en kan gebruikt worden voor het mijnen leggen en voor het vervoer van saboteurs en partizanen. Daarbij komt verder de onderzoekings- vloot van minstens 100 vaartuigen (in 1960). Deze vloot onderzoekt de rijke bo dem van de oceaan en de mogelijkhe den van vooral atoomonderzeeërs en onderzeebootjagers ln de zeven wereld- De zee is vrij Uit zeer recente NAVO-gegevens blijkt, dat Russische elektronisch uitge ruste treilers voortdurend patrouilleren tussen Florida en New Foundland, met de grootste activiteiten tijdens lancerin gen op Kaap Kennedy. Dat zij de laatste jaren steeds aanwezig zijn bij NAVO- oefeningen vooral waar nieuwe wapen systemen of apparaten beproefd worden. Dat ook Russische lange-afstandvliegtui- gen van het type TW-95 en andere typen bij voortduring Amerikaanse vlooteen- heden verkennen. Dat tenslotte regel matig zogenaamde niet-NAVO-onderzee- ers op de Atlantische Oceaan gepeild worden, ook door de Nederlandse ko ninklijke marine. De zee is vrij, dat hebben de Russen onder admiraal Gorshkov zeer goed be grepen. En ze maken er de laatste jaren druk gebruik van. Ook daarover kan de Nederlandse marine meepraten. Vorig jaar hebben de opvarenden van de Karei Doorman en van de onderzeebootjagers Limburg en Drenthe zelf een Russische kruiser en Russische lange-afstandbom- menwerpers kunnen waarnemen. Het antwoord op dit alles is on der meer de NAVO-waakhond, een onafgebroken patrouille, die in de nabije toekomst ingevoerd wordt op de Atlantische Oceaan. Met ook één of meer schepen van de Koninklijke Marine Israël verkoopt Mig-onderdelen aan Indonesië DJAKARTA (ANP) In Djakarta is een speciale vertegenwoordiger van de Israëlische mdnister van Defensie, gene raal Mosje Dajan, aangekomen om on derdelen van de in de Sovjet-Unie vervaardigde Migstraaljagers aan te bie den. Dit schreef het legerblad Berita Joedha. Het is niet bekend of de onder delen afkomstig waren van buitgemaak te Arabische vliegtuigen. Tijdens NAVO-oefeningen op de Noordzee kreeg men belangstelling van een Russische trawler, zonder vistuig, maar wel uitgerust met spe ciale waarnemingsapparatuur. Op de foto kan men duidelijk het enor me antennebos zien, alsmede de sikkel en de hamer op de schoor- Studentenraad tegen beurzen van Griekenland DEN HAAG (ANP) Het bestuur van de Nederlandse Studenten raad (NSR) heeft het ministerie van Onderwijs en Wetenschappen In een brief laten weten, dat het verontrust is door de circulaire, waarin wordt mee gedeeld dat de Griekse regering studie beurzen voor Nederlandse studenten be schikbaar heeft gesteld voor studie ln Griekenland. De inhoud van de circulaire gaat vol gens het bestuur van de NSR geheel voorbij aan de situatie, die in Grienland na de staatsgreep is ontstaan: beknot ting van de universitaire vrijheden door het huidige regiem. Met het oog hierop meent het bestuur van de NSR niet zonder meer aan het ver zoek van de minister te kunnen voldoen om de no dige bekendheid te geven aan de moge lijkheid tot studie, die de Griekse re gering biedt. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De regering overweegt om de (hoge) personeelskosten van de koningin en de kosten voor het onder houd der palelsen los te maken van het inkomen van de koningin. Het omstreden wetsontwerp van het kabinet-Cals tnsake een verhoging van dit Inkomen van 2,5 naar 5.2 miljoen gulden wil men dien- overeenkonstig wijzigen en aldus meer acceptabel maken. Het kabinet-De Jong streeft ernaar een en ander bij de in diening van de rijksbegroting voor 1968 In september aan het parlement ken baar te maken. De regering is sinds enige tijd in het bezit van een advies van de Raad van State over dezë materie, waarom ln ok tober 1966 reeds door het kabinet-Cals was gevraagd. Volgens de Raad van State laten de grondwettelijke bepalin gen Inzake het inkomen van de koningin Zware rollen prikkeldraad markeren de controle- en doorlaatpost Man Kam To op de grens van Hongkong en com munistisch ChinaDeze post wa* de laatste dagen het toneel van ernstige incidenten tussen Chinese demonstranten en Britse autoriteiten. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Sinds augustus vorig Jaar zijn bijna vierduizend Papoea's vermoord. Dorpen worden gebombardeerd en kustplaatsen vanuit zee be schoten. Normaal onderwijs Is volkomen ver dwenen. De strijd tegen kindersterfte, door Neder land meti succes gevoerd, is nu een strijd tegen kindergeboorte: in de klinieken overlijdt tachtig procent ran de pasgeboren baby's. Tienduizend Papoea's werden gedwongen naar Indonesië te gaan, de Intellectuele bovenlaag wordt stelselmatig de nek omgedraaid, de bevolking verpaupert en vlucht weg naar de oerwouden. „We gaan hard vooruit, alleen ln de verkeerde richting..-..." Dit trieste relaas over de huidige toestand op West-Irlan (Nieuw-Gulnea) wordt ons gedaan door Nicolaas Jouwe, voorzitter van het vrijheidscomité West-Papoea, voormalig vlce-vooraitter van de Nieuw-Guinearaad. onvermoeibaar ij veraar voor de zelfstandigheid en de rechten van zijn landge noten. „Wij willen vrijheid, zelfstandigheid, wij hebben als ledereen recht op onze eigen Identiteit. Met Indonesië hebben we. historisch gezien, absoluut niets te maken. Wij moeten een eerlijke kans krijgen om eindelijk zelf te bepalen wat we willen Wèt men wil, staat volgens de heer Jouwe als een paal boven water: Indonesië weg en zelf de bonen doppen. Maar dan? Zijn de Papoea's ve: genoeg gevorderd voor een zelfstandig bestuur? Heeft men de kracht om niet t© vervallen in de fouten, die andere Jonge landen maken? „Wij zijn rijk aan vergelijkingsmateriaal en kun nen ons best doen die fouten te voorkomen. Bo vendien zullen we graag de 6teun en adviesen van andere landen accepteren. Vooral Nederland met zijn grote ervaring kan ons in belangrijke mate helpen, ook al omdat we het goed met elkaar kunnen vinden: uw land heeft een sterk rechts gevoel en heeft onze drang naar vrijheid geaccep teerd. Het grootste deel van de Papoea's heeft een groot vertrouwen in Nederland", aldus de heer De situatie ls echter nog niet zo ver ontwikkeld, dat die vrijheid voor de deur staat. De Indone- Kindersterfte in klinieken 80 procent slsche leiders lijken enigszins op weermannetjes die om de beurt meedelen, dat de Papoea's wél en dat ze géén volksstemming zullen krijgen. De laatste ontwikkeling is weer positief, want enige dagen geleden wist een woordvoerder van secre taris-generaal Oe Thant te vertellen, dat de In donesische regering officieel had beloofd de ver plichtingen na te komen. Wel wordt aan dergelijke verklaringen meestal toegevoegd: „Hoewei het eigenlijk oveihodlg is". Daarmee is de heer Jouwe het allerminst eens: „Wij houden niet van Indonesië. En er la niets verbeterd door de komst van Soeharto, met zijn zogenaamd democratische en westeree regering Vorig jaar kondigde hij voor West-Irian standrecht af. Dat wil zeggen, dat Papoea's, van wie men vindt dat ze tegen het gezag samen spannen. ter plaatse, zonder prooes. kunnen wor den doodgeschoten. Er wordt vaak gebruik van gemaakt." Indonesië schijnt erg verzot te zijn op het bezit van West-Irlan. Het heeft er langdurig vooi streden. De heer Jouwe meent te weten waa „Java is overbevolkt, er komen jaarlijks twee miljoen mensen bij. Andere gebieden, zoals Celebes en Sumatra, willen de ruimte die daar is niet delen met Javanen. Men heeft zelfs gedreigd met burgeroorlog. De regering zag toen geen andere uitweg meer, dan op Nieuw-Gulnea een opvang centrum voor Javanen te scheppen. Nicolaas Jouwe, vlot Nederlands en Engels spre kend en ook nog een stuk of wat van de drie honderd dialecten van West-Irian beheersend. Is bitter gestemd. Zijn geloof ln de kracht van de VN ls na de crisis rond het Suezkanaal opnieuw geschonden. Vertrouwen ln Oe Thant had hij al niet meer. Nederland speelt, vindt hij. op het ogenblik een Pontius Pllatusrol. Toch geeft hij de moed niet op en reist voortdurend de gehele wereld af om begrip voor het standpunt van de Papoea's te kweken. Hij doet een beroep op andere, jonge volkeren, die kortelings hun zelfstandigheid hebben bewerkstelligd. HIJ wendt zich keer op keer tot de Verenigde Naties. HIJ vertelt over de pres taties die Indonesië zijns Inziens levert: oorruptle. diefstallen, moord en onderdrukking Of de wereld zijn stem zal horen, terwijl zo veel andere, luidere kreten de aandacht trekken? De toekomst, en met name het jaar 1969, aal deze vraag misschien beantwoorden. toe, dat de personeelskosten en de onder houdskosten der paleizen apart worden begroot en los komen te staan van het eigenlijke inkomen van de koningin. De- personeelskosten bedragen thans jaar lijks voor 250 man personeel 3.7 miljoen gulden. Het onderhoud van de palelzen komt op 825.000 gulden. Met haar huidi ge inkomen van 2,5 miljoen gulden per heeft de koningin al jarenlang uit eigen middelen moeten bijpassen om alle kosten te betalen. Het kabinet-Cals stond destijds voor de taak deze toestand te corrigeren iets wat in feite al veel eerder had dienen te gebeuren. Nu was genoodzaakt het inkomen in één keer meer dan te verdubbelen. Dit stuit te op weerstanden in en buiten het parle- waar op dat moment juist woor den als „bezuiniging" en .matiging" hoog genoteerd stonden. Het desbetref fende wetsontwerp kwam niet ln behan deling en het kabinet- Cals haastte zich de Raad van State om een advies in deze netelige materie te vragen. Men wil thans de personeelskosten on derbrengen op de begroting van Binnen landse Zaken en de onderhoudskosten der paleizen op de begroting der Rijks gebouwendienst. Definitieve beslissingen worden genomen na de terugkeer van premier De Jong van vakantie, in de laatste week van augustus. Ook de ko ningin, die thans nog In Porto Ercole verblijft, moet haar flat nog aan de nieuwe opzet geven. Volgens het oorspronkelijke wetsvoor stel zou voorts het inkomen van prins Bernhard moeten worden verhoogd van 300.000 tot 475.000 gulden. DJAKARTA (ANP) Deze week heeft Ir. F. J. Philips, president van de raad van bestuur van NV Philips' Gloei lampenfabriek. Indonesië bezocht en uit voerige besprekingen gevoerd met overheidsinstanties en vertegenwoordi gers uit het bedrijfsleven. Hij is ontvangen door generaal Soe harto, de waarnemend president. In de- besprekingen zou de basis zijn ge legd voor een mogelijke samenwerking de regering binnen het kader van de nieuwe investeringswet. Ir. Philips verklaarde, dat het Philipsbedrijf in staat is zijn massaproduktie van elek tronische verbrulksgoederen en onderde len, alsook van installaties in Indone sië te hervatten. 99 „Totale oorlog tegen Biafra LAGOS (AFP) Het militaire be wind ln Nigeria heeft order gegeven tol do „totale oorlog" tegen Biafra. hel oostelijk deel van de federatie, waar van de troepen de laatste dagen op merkelijke successen hebben geboekt. In de federale hoofdstad Lagos kwam gisteren het luchtdoelgeschut ln actie, toen een onbekend viermotorig vliegtuig laag over de stad vloog. Ondanks hel hevige afweervuur werd het toestel niet Bij een aanval van een Biafraanse bommenwerper van het type B-26 op het vliegveld van K ad oen a blijkt een Westdultse technicus te zijn gedood en een collega van hem ernstig gewond. De Westdultsers woonden nabij de fe derale luchtmachtbasis, die donderdag tweemaal werd aangevallen (Vat correspondent) X MSTKKDAM - Gedragen orgel muziek en wierook zo begon gister avond, ren hoogmis gelijk, de love-in die dr gemeente Amsterdam ln de oude R.A.I. voor haar hippies had georgani seerd. Met instemming van burgemees ter Samkalden, zo bleek ter plaatse De heer Haro Wledeman, ambtenaar bu reau jeugdzaken, en organisator van de gesubsidieerde happening, zei tenmin ste ..Ik ben persoonlijk bij de burge meester geweest. Hty stond helemaal achter het plan. n(j had graag zelf wil len komen, maar vond dat helaas niet correct, omdat hij zich pas op 31 Augus tus officieel aan de Amsterdamse be volking mag voorstellen. IVH zijn er ses gemeenteraadsleden aanwezig". Dit laatste wns moeilijk te verifiëren. druk was het bU „Hal ln de RAI' Reeds 's middags om vijf uur had hef daarnaar uitgezien, toen bleek dat er al 1400 plaatsbewijzen van f 2.— waren verkocht, maar de ware omvang mn Amsterdams drift naar het universele liefhebben kwam een kwartier na het openen van de zaal aan h.-t licht. De 3500 gedrukte plaatsbewijzen waren in een inum uitverkocht en ln paniek moest de heer Wledeman er nieuwe la ten bijdrukken. De sfeer was in stijl van de love-in - heel lief. Men zag gekke kledingstukken, waarop hier en daar 7-eep kloppers en aanverwante huishoudelijke artikelen waren genaaid Er werd gestoeld met gesubsidieerde bal lonnetjes en gesprongen op de beat van de drie gesubsidieerde orkesten. Knokploeg De 25 man sterke knokploeg van de ge meentelijke Inspectie voor lichamelijke opvoeding keek glimlachend toe hoe er een ruit sneuvelde want het was duide lijk per ongeluk. Iedereen had bloemen achter het oor, In de mond en tussen de tenen. Men was zn lief voor elkaar en het ging er zo lekker aan toe. dat een vergrijsde buffetjuffrouw zuchtte: „Wat, heb lk ln mijn Jeugd veel moeten missen" De polltde speurde ondertussen ln burger naarstig naar overtredingen (met name van de opiumwet) maar zn dan' al sprake van was. ging het alle maal ln het gewoel van Amsterdams liefhebbende bloemen Jeugd verloren. Onder de zesduizend bezoekers bevonden zich uiteraard ook hi-ha-happener Si mon Vinkenoog (in pandjesjas tot op de dunne kutten»maar ook violist Theo Olof. dr. Gans (d4e zoveel kunst ln zijn handel doet», een jongen met een witte duif ln zijn hand en een ouderpaar met een baby op de arm. Er was reeds een enkele vechtpartij geweest waaraan vier rechercheurs geruisloos een einde maak ten, hetgeen bi) dé heersende herrie niet moeilijk viel Hier en daar werd op de vloer geklaverjast. Elders werd /eer hevig lief gehad onder het motto „Thuis kan het ook. maar hier mog liet De kraan met het opschrift „echte liefde, echt genot zeur niet langer, waag het met God", kreeg geen enkele belangstelling De kraan met het op schrift „priet praat protestpetten 25 cent" des te merr, Het buffet werd als dansvloer gebruikt, dus bier om de tropische hitte te verdrijven was er niet bij Overal gebroken bierfles)®, nergens vebroken harten. Maar een echt dol feest was deze gemeentelijke love-in niet al waren cr toeters, vermommln- cren en lolbroeken genoeg. Aan de voor avond van Aswoensdag kunnen ze het in het zuiden beter. ROME (DPA-AFP) Door de grote droogte zijn op het eiland Sardinië tal rijke bos- en grasbranden ontstaan, die worden bestreden door bonderden brand weerlieden. militairen en vrijwilligers. De schade wordt rceda op «rug* mil jarden lire geschat. In verscheidene plaatsen op het eiland zijn de hotelgas ten het strand op gevlucht om zich te beveiligen tegen rook en vonkenregen. Enkele blussers zijn met rookvergltl- glngsverschljnaelen ln het ziekenhuis op genomen. Een gebied van 10.000 hecta ren zou reeds een prooi der vlammen Kraamvrouw in handboeien SAN JOSF. (AP) Toen politieman Richard Couser geen toestemming kreeg de geboorte van zijn eerste kind bij te wonen, klonk h(J zich niet zijn handboei en aan z(Jn vrouw vaat, tot de tieken- hulsautoritclten toegaven. De 22-jarige Couser stond op het punt naar zijn werk te gaan toen zijn vrouw Pemella merkte dat de baby zich aan kondigde. BIJ aankomst ln het zieken huis bleek Couser de verloskamer niet mogen betreden. Het ziekenhuis had echter niet terug van de handboelen, en voorzag de aanstaande vader van een witte jas. Moeder en dochter maken het CAIRO Na de eerste besprekingen tussen de presidenten Tito en Nassar begint het steeds duidelijker te worden dat de vredesformule van Tito voor het Midden- Oosten onaanvaardbaar voor Nasser is. Do presidenten zouden nu proberen een andere oplossing voor de crisis in het Midden-Oosten tc vinden. Tito zou morgen vertrekken voor een bezoek aan de hoofdsteden van Syrië en Irak en donderdag terugkeren. Het Joego-Slavische partijorgaan Borba zegt ln een hoofdartikel dat „er geen Joego-Slavisch plan bestond voor een compromis of iets anders dat door Tito aan de Verenigde Arabische Republiek of de andere Arabische landen zou worden voorg®teld". Borba schrijft ook, dat Joego-Slavlë „contact met d VS heeft opge nomen na de boodschap van president Johnson, en voor zover kan worden nage gaan, geeft de uitwisseling van boodschappen tussen president Johnson en Tlto aanleiding tot hoop ten aanzien van het nut van deze dialoog ten behoeve van een verdere vermindering van de spanning in het Midden-Oosten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1967 | | pagina 7