Een boekje open over Leidse
u n i versi teitsbi bl iotheek
Vele duizenden genoten van «...kmt oude l.b. collececebouw?
Kinderlied in Bloemenland
MAANDAG 7 AUGUSTUS 1967
DE LETDSE COURANT
PAGINA 3
UITBREIDING VAN DRIE VERDIEPINGEN IN HET RIJKSHERBARIUM
ONLANGS heeft de tentoonstelling Schatten uit
de Leidse universiteitsbibliotheek"in „De Laken
hal" gehouden, een tip opgelicht van de stoffige
sluier vol spinrag, die het veelgeroemde en wereld-
befaamde bezit van oude handschriften en boeken
van de Leidse universiteitsbibliotheek voor de bui
tenstaander altijd weinig doorzichtig heeft bedekt.
Welk een omvang het bezit van de bibliotheek heeft
aangenomenwordt pas duidelijk wanneer men de
magazijnruimten van de bibliotheek betreedt. Ver
trekken waar het daglicht nauwelijks kan binnen
gluren. waar de eeuwen tastbaar worden door een
stoffige greep op kreukelig perkament en op oude
bandjes en waar de rijen boeken, die men niet in
meters, maar in kilometers kan uitdrukken om
geven worden door een doodse stilte.
~"TTTM anderhalf miljoen „delen" telt de Leidse
rsiteitsbibliotheek, waarvan het grootste ge
deelte in de bibliotheek zelf een plaatsje heeft ge-
iionden. Boeken, brochures, tijdschriften, prenten,
platen en historische en topografische kaarten, een
bezit dat niet statisch staat te staan op de planken,
maar dat een dienstverlenende functie heelt. Het
is bestemd om zo niet uitgeleend dan toch ge
raadpleegd tc worden voor wetenschappelijke doel- l
einden Problemen als huisvesting, conservering. I
aanvulling, catalogisering en personeelsbezetting 1
spelen in de bibliotheek een grotere rol, dan de
genen, die „eventjes" een boek komen lenen op de
U. B. doorgaans vermoeden. Vandaar dat men van
de kant van de bibliotheek besloten heeft op don
derdagmiddag voortaan een rondleiding te organi
seren. om het boekje eens verder open te doen.
dan doorgaans geschiedt, met de hoop wat meer
inzicht en begrip te krijgen in en voor het omvang
rijke en gecompliceerde instituut dat een universi
teitsbibliotheek nu eenmaal is.
De geschiedenis van de bibliotheek be- uitgebreid) hebben de enorme boe-
gint met de stichting van de universiteit j
in 157!3. Het eerste boek was de bijbel, j
J die Willem van Oranje haar schonk, j
i Dertig Jaar later was het aantal boeken
al zo uitgebreid, dat hiervoor een plaats
moest worden ingeruimd in de gewelf
kamer van het Academiegebouw, thans
verslteits-bibliotheek vormen, zich al
lerminst voor een moderne huisves
ting van een grote bibliotheek.
Aan vele duizenden zijn het er honderdduizenden geweest of nog gekomen
meer? hebben de kwekers en handelaren van het snijbloemen
centrum bij uitnemendheid, Rijnsburg, zaterdagmiddag hun visite
kaartje afgegeven. Voor de zeventiende keer in successie heeft het
Rijnsburgs Bloemencorso gereden van en naar de Rijnsburgse veiling
via Oegstgeest en een groot parkoers door de Sleutelstad.
hadden aangebracht, gaven in hun
opbouw uitbeelding aan een bepaald
kinderlied: "Groene zwanen, witte
zwanen, "Onder Moeders Parapluie".
"Twee emmertjes water halen" en
welke kinderliederen al niet meer.
Dreigende lucht
hield het bij
dreigen alleen
Zoals de laatste jaren gebruikelijk,
ls het Corso de naam van de gees
telijke vader, de ontwerper George
Kiersch, is onderhand voldoende borg
wederom een feest geworden. Een
feest van kleuren, van bloemen in een
enorme hoeveelheid soorten en varië
teiten. Een feest ook van herkenning
voor de ouderen, die zich, alleen of
met hun kinderen, het lied herinner
den, zoals zij dat zongen in hun jonge
onbezorgde dagen.
Goed motto
Dat George Kiersch ditmaal- goed
"gezeten" heeft met zijn motto Kin
derlied in Bloemenland" staat buiten
twijfel. Veertien van de zestien praal
wagens waarop Neerlands beste bin
ders en arrangeurs een selectie van
het veelkleurige Rijnsburgse produkt
ZOETERWOUDE H.R.
Welk lied er ook op een bepaald
moment aan bod was, een fantasie
rijke en tot de verbeelding van de
toeschouwers sprekende presentatie
werd steeds geleverd. Opvallend ove
rigens tijdens het Corso was het, dat
geen van de 22 muziekgezelschappen
in de lange geurende stoet op het idee
bij te zetten met wat onvervalste kin
derliederen. Op een enkele praalwa
gen werd met een band-recorder wel
iets in die richting geprobeerd,
het geschiedde te krachteloos oi
succes te hebben
Wat ontlasting van het schreeuwend
men toch weer uitkijken naar een gro- ruimte-tekort heeft men enige jaren ge-
i tere ruimte. Deze werd gevonden aan de j leden gevonden door het in gebruik ne-
naar i overkant van het Rapenburg in de Fa- men van een depot op de Hoge Rijndijk,
enj,g jliede Begijnenkerk op de le verdieping. De i waar voornamelijk buitenlandse proef-
overige vertrekken van de kerk werden I schriften naar toe gaan en de jaargan-
j tot in het begin van de 19e eeuw ge- j gen van de tijdschriften die al 20- 30
bruikt als snijzaal, schermschool en gar- jaar lopen en die "meters" boeken op-
i nizoenskerk. In 1820 kreeg de kerk, i die aiokten. Een tweede noodsprong kan
nog steeds als magazijn dienst doet) een men eerstdaags maken; dan zullen er drie
Hoewel^ het Corso nagenoeg op tyd uitbreiding aan de voorzijde, waardoor J verdiepingen van het oude Rjjksherba.
het oude deel vanaf de straatkant aan
het oog werd onttrokken en die in 191ï
verbouwd, zijn plechtstatig voorkomen
en zijn fraai entreé geeft.
naai" noemt; krijgen een strookje, dat
1 jaarlijks van kleur verschilt, met het
nummer waaronder het boek in het
journaal is ingeschreven en worden dan
voorlopig opgeborgen in afwachting van
I het catalogiseren.
Achterstand
Pas wanneer een boek gecatalogi
seerd is kan het worden uitgeleend Om
dat men op het ogenblik in de U. B. een
omdat het zo'n "aardig" Idee geeft
van onze zestiger jaren. Aan de ma
gazijnen, waarin de hoeken zijn opge
borgen worden apodal* eisen gesteld.
bibliotheek heeft
Van 1962 tot en met 1964 heeft men
de plannen voor een nieuwe bibliotheek
intensief voorbereid. Bij het opstellen van
de eisen heeft men zich laten lelden door
de recente ontwikkelingen op biblio
theekgebied in het buitenland. Daartoe
zijn oricnterlngsbezoekcn gebracht aan
bibliotheken In Duitsland. Zweden. Fin
land en de V S Het sehetsplan voor het
z.g. Witte Singelplan", een groot uni
versitair complex tussen Witte Singel.
RIJn- en Schiekade. Grocnhovenstraat cn
Noordeinde. waarvan de nieuwe univer
siteitsbibliotheek deel zal gaan uitma
ken, is verleden Jaar november goedge
keurd. In een torengebouw van 30 ver
diepingen. dat ca. 130 meter hoog zal
zijn, omringd door laagbouw, zal de unl-
versiteits-bibliotheek te midden van de
literaire, theologische faculteiten en de
wjjsbegeerte een onderdak krijgen. Men
werkt thans aan gedetailleerde ontwerpen
Geslaagd
iveerde de
uit Rijnsburg vertrok,
lange karavaan toch met een aanzien
lijke vertraging in Leiden. Een ge
lukkige bijkomstigheid was, dat de
dreigende lucht het bij dreigen hield,
zodat de kijkers (stille kijkers, want
een applausje kon er nauwelijks af),
de figuren op en in de wagens en ze
ker niet op de laatste plaats het Cor
socomité op een in alle opzichten ge
slaagd evenement kunnen terugzien.
Enorme boekenaanwas
Vier uitbreidingen in het totaal
aan de achterzijde werd het gebouw
rjj smakeloos, maar wel functioneel
Kapel
aan P. v.d. Bosch
nam afscheid
Onder alle H.II. Missen heeft kape
laan P. v. d. Bosch zaterdagavond en
zondag afscheid van de Meerburg-paro
chie te Zoeterwnude- Hoge Rijndijk en
Leiderdorp genomen.
Zondagmorgen om 8.45 uur droeg de
scheldende kapelaan de Hoogmis op ei)
t|jdens zijn toespraak bedankte hij de
parochianen voor de medewerking welke
hjj gedurende v|jf jaar heeft ondervon-
„Vele vriendschapsbanden z|jn er ge
smeed en vele contacten gelegd, welke
nu verbroken zullen worden", aldus de
kapelaan, „en ik zal altijd met vreugde
aan mijn tijd aan de Meerburg terug
denken".
Pastoor Kragtwijk bedankte kapelaan
v. d. Bosch voor de prettige samenwer
king gedurende zijn twee jaar pastoors-
tijd aan de Meerburg. „U was een pret
tig huisgenoot en vooral de gespreks
groepen, de sport en de jeugd hadden
uw daadwerkelijke belangstelling. Het
is Jammer dat uw gestolen auto een
week te vroeg is teruggevonden want
anders hadden wij van de opbrengst van
de collecte van vandaag, die als af
scheidscadeau bestemd is. een nieuw
klein autootje willen kopen".
Na iedere H. Mis was er in de pastorie
gelegenheid om afscheid van kapelaan
P. v. d. Bosch te nemen, waarvan een
druk gebruik werd gemaakt.
Meer, mevr. Peer, mevr. Boers en
mevr. Borsboom. Op dezelfde adres
sen kunnen ook damesleden zich op-
E.HJLO.-COLLECTE
Gisteren is er aan de kerk ten bate
van de plaatselijke afdeling van de
EHBO een collecte gehouden die heeft
opgebracht 425,82 bruto. Hierdoor is
het mogelijk om ook dit jaar weer te
starten met een nieuwe cursus. Men
kan zich hiervoor opgeven bij mevr.
G. de Winter-Berk. Julianapark 5 te
Zoeterwoude H.R., vóór 1 september
a.s. Gezien het steeds drukker wor
dende verkeer, vooral ook op de Hoge
Rijndijk, is het een dringend nood
zakelijke eis dat veel meer bewoners
met kennis van zaken eerste hulp
kunnen verlenen.
katwijkse Reddingsbrigade
schrijft fotowedstrijd uit
De koning, die van Je ras, ras, ras
en het loze meisje, dat moest klimmet
weelde neer op het ln drommen sam
de Nonnensteeg door de biblio
theek kunnen worden gebruikt. Binnen
afzienbare tijd zullen ook die verdiepin
gen vol z|jn, terwijl men verwacht dat
de nieuwbouw van de universiteitsbibli
otheek in het kader van het z.g. "Witte-
singelplan" zeker niet voor 1975 vol
tooid zal z|jn.
Huisvesting personeel
Bijzonder nijpende vormen heeft ook
de huisvesting van het personeel in dc
bibliotheek aangenomen. Voor 100 man
personeel kon geen extra plaats worden
Ingeruimd, met het tragisch-komisch ge
volg. dat men overal in de U.B. mensen
aantreft, die letterlijk en figuurlijk met
hun neus tussen de boeken zitten, een
stuk plastic boven hun hoofd hebben ge
spannen tegen de stof en de kou (want
's winters wordt er gestookt op "boeken-
temperatuur") en met veel hangen en
wurgen op de vierkante meter die z|j
aan de boeken hebben ontworsteld, pro
beren hun werkzaamheden uit te oefe
nen. In het totaal werken er 120 mensen j achterstand van 7 maanden heeft b|j
bij de universiteits-bibllotheek, die ove- het catalogiseren krijgen boeken die ac-
rtgens kampt met een personeelsgebrek, tueel z|jn. veel belangstelling hebben of
Het werken tueeen en met boeken tl .1- i do°r /"«tuten en e.gen studieraten
leen aantrekkelijk, wanneer men »an *""d voorrang
boeken houdt. De weteoachappelOkend^n
staf van de bibliotheek telt ca.
sen, vakspecialisten, die suggesties doen
voor de aanschaf van boeken, maar zich
tevens bezighouden met de alphabetische
en systematische catalogus, het beheren
van een studiezaal of beleldsman zijn of
conservator van een afdeling. De bibli
otheek telt 11 studiezalen, waar men kan
studeren of boeken kan raadplegen, een
tijdschriften- en een algemene studie
zaal.
Catalogiseren
Nu de vakanties weer voor een groot
deel achter de rug zijn gaat de gym
nastiekvereniging „Meerburg" weer
draaien. Te beginnen met a.s. dins
dag ziet het programma er als volgt
uit. Dinsdag 18.3019.30: meisjes groep
E, geboren in 1955; 19.30—20.30: meis
jes groep F, geboren in 1954. Vrijdag
17.0018.00: meisjes groep C, geboren
in 1958; 18.0019.00: meisjes groep D,
geboren in 156/'57; 19.0020.00: meis
jes groep G. geboren in 1952/'53; 20.00
21.00: dames groep H, geboren in
1951 en eerder; 21.0022.00; gehuwde
dames, groep I.
Een week later in verband met va
kantie van de kleuterschool: dinsdag
16.3017.30: groep A jongens en meis
jes. geboren na 1961: donderdag 16.30 j Ingezonden foto's blij'
17.30: groep B jongens en meisjes, de brigade. Inzendingen
geboren in 1959 t/m 1960. De groepen
staan onder leiding van de dames A.
Peeters. C. Sassen en de heer F. De-
vilee. In verband met het deelnemen
aan de bondsvaardigheidsproeven re
kent het bestuur op trouwe opkomst
van de leden. A.s. zondag zal er be
kend worden gemaakt wie er zijn
uitgekozen om deel uit te maken van
een keurgroepje meisjes en dames.
Deze zal onder leiding staan van de
heer Devilee.
Op verzoek van verschillende zij
den zal het bestuur tevens de moge
lijkheid onderzoeken om te komen
tot de oprichting van een jongens- en
herenafdeling. Dit kan echter alleen
doorgaan bij voldoende deelname en
het beschikbaar zijn van de zaal. Zij
die hiervoor interesse hebben kun-
De Katw|jkse Reddingsbrigade wil
gaarne het een en ander vastleggen van
de gehouden reddingsdemonstraties, die
op 15 juli j.l. zijn gehouden, waarbij
prins Claus aanwezig was. Vele honder
den foto werden deze middag gemaak.
Om een en ander te kunnen bereiken
heeft het bestuur nu een foto-prijsvraag
uitgeschreven met als prijs ƒ25. - aan
foto-materiaal. Iedere amateur-fotograaf
wordt uitgneodigd één van zqn beste
foto's in te zenden aan het secretariaat
van de KRB, Hoorneslaan 489 te Kat
wijk. De bekroonde foto zal op een of
andere wijze bekend worden gemaakt.
Igendom van
Voorzitter KRB als gast
bij doop van prinsje
De voorzitter van de Kawijkse Red
dingsbrigade (KRB) en zijn echtge-I
note ontvingen dezer dagen een uit- j
nodiging van het Koninklijk Huis om
aanwezig te zijn bij de doopplechtig- j
heid van Prins Willem-Alexander, op
2 september a.s. in de St. ,Jacobskerk
te 's-Gravenhage.
LEIDERDORP
VERKOOP ROODE KRU1SZEGELS
Dinsdag, woensdag donderdag ei
vrijdag a.s. kan men in de hal van 't
postkantoor aan de Ockenrode te Lei- Backen en nog een boeken. Onlangi
zich opgeven vóór 15 augustus derdorp terecht voor het kopen ran reusachtige schimmelzwammen, ve
bij de bestuursleden J A. W van der Roods Kruissefsls. <U« gewoekerd hoddit hg de
Jaarlijks worden er zo'n 25.000 boe
ken en tijdschriften aan het bezit
,1.' i B. toegevoegd. Dat
In pakken en zakken hoeken die elke
dag naar binnen worden gesjouwd en
die een plaatsje in de magazijnen
moeten vinden. Het aanschaffen van
nieuwe boeken geschiedt op aanvra
gen van hoogleraren en wetenschap
pelijke staf van de universiteit, de
staf van de bibliotheek zelf en door
Instituten en depots van de verschil
lende faculteiten.
Op de afd. aquisltie van de bibliotheek j
worden de bestelbonnen met de aanvra
gen bekeken op ongewilde doublures en
doorgezonden naar de boekhandel De
universiteit bezorgt de Leidse boekhan
del veel klandizie, maar bestelt ook vaak
in buitenland, al naargelang de aard van
het boek. Het boekenbezit van de uni- j
versiteits-bibliotheek is geregistreerd in j
een drievoudig, omslachtig maar water
dicht systeem van catalogiseren. Boe-1
ken, die binnenkomen, worden geregls-
treerd in wat men bij de U. B. het "Jour-
boeken
ka8t-catalogus,
bestemd voor het personeel, waarin men
titels van boeken via het nummer van de
plank waarop het stond en het nummer
van de kast zelf kan terugvinden. Voor
de bezoekers van de bibliotheek is er
de veel plaats innemende alfabetische
catalogus op auteursnaam. In de sys
tematische catalogus komen de boeken
op onderwerp; een Engelse roman onder
Engelse letterkunde, bij de romans van
de twintigste eeuw en dan weer onder
naam. Hebben de boeken een vaste
plaats gevonden, dan zijn er 7 magazijn
bedienden. die in de wir-war van boe
kenrekken de aanvragen te voorschijn
noeten toveren. In principe kunnen alle
lultccrl eken uitgeleend worden tenzij ze le kost-
uaar z|jn of speciale waarde hebben. Dan
echter kan men ze toch raadplegen in de
U. B. zelf. Dat geldt beslist niet alleen
voor oude handschriften maar ook voor
de moderne letterkunde.
Speciale eisen
Veel van do moderne letterkunde be
hoort toe aan de Maatschappij voor
Nederlandse Letterkunde, waar\un de
bibliotheek in 1876 in bruikleen is
gegeven. Toen er ln<lert|jd zoveel
vraag was naar het hoek: "Ik Jan
('remer "dat de eerste druk binnen
twee maanden nagenoeg was versle
ten heeft men het opgeborgen in een
spéciale, gesloten kast. Niet ter be
scherming van het publiek, zoals in
andere bibliotheken weleens gebeurt,
maar ter bescherming van het boek,
t tussen de boeken.
hiervoor en hoopt op de voltooiing van
deze nieuwbouw voor het vierde eeuw
feest van de Leidse universiteit In 1975
Ondanks de mogel||kheden. die de
nieuwbouw zal srlwppen heeft men
b|J de U. B. -door de ecuwen w|Js ge
worden- nauwelijks de lllussle dat de
ze uitbreiding de behoeften aan
ruimte lange t|Jd zal dekken. Mrn
houdt het echter niet voor ondenk
baar dat de techniek van de micro-
fotografische reprodnktle -thans al
veelvuldig op de zolder van de l'. B.
toegepast- zo'n vlucht zal nemen, dat
de expansie van het publicatie-volu
me niet uitsluitend z||n weerklank
hoeft te vinden ln overvolle boeken
kasten.
Men houdt het tevens voor mogelijk
dat er ln de toekomst ergens ln het land
een centrale bibliotheek zal worden ge
sticht met boeken en tijdschriften, die
niet dagelijks geraadpleegd hoeven te
worden en die daardoor dc andere bibli
otheken zal ontlasten. Bovendien zal
het tijdrovende werk van catalogiseren,
titela maken en andere administratieve
werkzaamheden wellicht kunnen worden
verricht met behulp van computers, hoe
wel datgene wat men er ln moet stop
pen. natuurlijk mensenwerk blijft. Voor
lopig Is dat echter allemaal nog toe
komstmuziek met zeer aantrekkelijke
klanken voor het personeel van de U. R.
Een vaste bestemming voor het huidige
gebouw heeft inen nog niet; het word!
niet uitgesloten geacht, dat men het als
collegc-gebouw zal gebruiken. De cen
trale ligging en de vele, ruime zalen
lenen zich daar uitstekend voor.
HELEEN CRUL-v. BRUSSEL
