0
13
IN NEDERLAND MAG BI
éÉAél
Handel
in erotiek:
dichte
gordijntjes
en open
sadisme
(Van wil onzer verslaggever»)
Een Nederlander, die onlangs voor zaken in Ierland moest zijn, kreeg daar een van
de morele schokken van zijn leven. Hij rekende erop, tussen zijn werk door enige
tijd te zullen moeten doden en wist uit ervaring, hoe 'n opgaaf dat is in een land,
waar alle cafés en bars om half elf 's avonds zedig op slot gaan. Daarom had hij
behalve tandenborstel en pyjama ook „The Carpetbaggers" van Harold Robinson
meegenomen een pil van een boek, dat geschreven is volgens het bestsellende
recept: doe er zoveel mogelijk sex, sadisme, glamour, geld, romantiek en avontuur
door. Geen kinderboek kortom, maar anderzijds toch stukken braver dan onzé eigen
Jan Cremer, want, bijvoorbeeld, van schuttingtaai gespeend. Men vindt het dan ook
in veel Nederlandse boekhandels.
De Ierse douane echter raakte helemaal in paniek, toen zij in de bagage van de Ne
derlander op „The Carpetbaggers" stootte. Het boek werd onmiddellijk als zijnde
regelrechte pornografie in beslag genomen. „Krijg ik het dan in ieder geval terug,
als ik het land weer verlaat?", wilde hij met het oog op de geïnvesteerde 5.25
weten. O nee, geen sprake van. Hij moet verder leven met de veronderstelling, dat
zijn eigendom, na eerst stukgelezen te zijn door alle ambtenaren van de dienst in
voerrechten en accijnzen van de Ierse republiek, met veel verontwaardiging op de
brandstapel is geworpen of toch minstens de boekenkast van de minister van Finan
ciën is gaan sieren.
Zoiets kan nog anno 1967 en vlak bij
de deur. Men kijkt er als Nederlander
vreemd van op, want al zijn we hier
nog niet zover als bijvoorbeeld in De
nemarken, dat kort geleden het begrip
pornografie praktisch uit zijn wetge
ving heeft geschrapt men moet ze
hier wel verschrikkelijk bruin bakken,
voordat zedenmeester Censuur in
grijpt. Dat geldt ieker de laatste ja
ren. Wie zijn ogen thans de kost geeft,
niet eens meer onder de toonbank van
de Nederlandse boekhandel, maar ge
woon in de etalage, kan *ich niet voor
stellen, dat men hier ooit zelfs maar
lauw is gelopen voor een amateuris
tisch boekje als ..Bob en Daphne". De
erotische lectuur beleeft in Nederland
een enorme hausse en spekt boeken
kasten rowel als beurzen op een wijze,
die zowel consument alz producent
meer dan tevreden schijnt te stellen.
Of men dit actuele fenomeen nu toe
juicht of niet het is zeker een nade
re studie waard.
leert althans In Amsterdam, waar
de exotische bloem der erotica het
felst bloeit dat er op dit gebied
ruwweg vier categorieën zijn, gericht
op vier verschillende klantengroepen,
maar alle even lucratief, zodat
moet concluderen dat de markt enorm
groot is. Allereerst valt, zomaar open
en bloot in pocketwinkels aan *t Dam
rak of In de Leidsestraat, de aanwe
zigheid op van bijna alle meesterwer
ken der erotische wereldliteratuur..on
verkort en ongekuisd. Is de volledige
„Juliette" van d« Marquis de Sade
schaars vertegenwoordigd, omdat de
prijs zes delen a raison van 20 gul
den per stuk een grote afzet in de
weg staat „Philosophie dans le bou
doir" van dezelfde infame auteur kan
overal vrij gekocht worden evenals
„Justine". Een ander voorbeeld: ..Tro
pic of Cancer" en „Tropic of Capri
corn" van de Amerikaan Henry Miller
tien jaar geleden met uitzondering
van een enkele baanbreker door de he
le boekhandel geschuwd staan nu in
verschillende goedkope uitgaven open
lijk te pronk en ook „Sexus" van de
zelfde auteur levert geen enkel pro
bleem op. Over Fanny Hill", dat en
kele jaren geleden' in Engeland een
zedenkuisende storm deed opsteken,
praten we maar niet, noch over „My
life and loves", waarin de levensgenie
ter Frank Harris zijn amoureuze en
andere avonturen beschrijft, pit zijn
immers slechts erotische keuterwerk-
jes vergeleken bij „My Secret Life",
Was vroeger „De Lach" het summum van sex-op-papier, tegenwoordig voeren
bersenkronkels als „Sex en Sadisme „Fatale Wellust" en „Betaling in Natura"
de boventoon in winkeltjes als deze. Altijd zijn we' mensen die blijven staan,
altijd wel een koper
het dagboek van
gelsman uit de Victoriaanse tijd, die
het masker van preutsheid en degelijk
heid, waarachter deze periode zijn ge
laat verbergt, afrukt om- de ware-
schokkende trekken te laten zien. Ook
dit werk, dat in Engeland nog verbo
den kost is, wordt vrij-uit in Amster
dam verkocht. Het verdient hierbij de
aandacht, dat bovengenoemde boeken
(een bescheiden bloemlezing) in het
algemeen slechts In vreemde talen ver
krijgbaar zijn. Men vraagt zich af, hoe
de censor zou handelen, als er onver
korte onverbloemde vertalingen kwa
men van „Juliette" of „My Secret Li
fe". Niet welwillend, waarschijnlijk,
gezien het feit, dat de oplage van de
NVSH-uitgave „ls pornografie schade
lijk?" met vertaalde fragmenten uit
de erotische wereldliteratuur prompt
in beslag werd genomen. Hetgeen dan
ook tot de conclusie moet leiden, dat
zij, die vreemde talen beheersen, be
voorrecht worden boven hen, die met
hun opleiding minder gelukkig zijn ge
weest. Het verstand komt kennelijk op
erotisch gebied niet met de jaren,
maar met de talen.
De tweede categorie, die welig blijkt
te tieren ls die der zogenaamde „voor
lichtende boeken". Zij behandelen met
veel ernst en gebruik van statistisch
cijfermateriaal de seksuele problemen
en afwijkingen van de homo sapien-
Een vrij overbodige zaak natuurlijk,
want een gelukkig getrouwd man zal
niet de behoefte hebben, zich te verdie
pen in „The Impotency of the Male",
•terwijl iemand, die dit probleem wel
aangaat, zijn wijsheid niet dient te ha
len uit pocketboeken, maar bij de spe
cialist. Zeker waar zulke werkjes case
histories geven van masochisme, sa
disme, exhibitionisme, fetisjismp en
erger, lijken zij eerder de erotische
nieuwsgierigheid te willen bevredigen
dan hulp te bieden aan een beklagens
waardige zieke minderbeid. En die
nieuwsgierigheid ia er... de ..voortich-
tende boeken" vliegen eruit lnf'veel
grotere getallen, dan er lijders aan af
wijkingen zijn.
Blote plaatjes
De vraag naar „vlauele erotiek",
blijft onverminderd levendig en het
aanbod heeft zich de laatste jaren in
verbazingwekkend tempo kunnen aan
passen. „Blote plaatjes kijken" ls een
liefhebberij, die momenteel ln Iedere
kiosk of tijdschriftenwinkel beoefend
kan worden. De enige aorg van de
handelaren is, dat te veel belangstel
lenden (voornamelijk ouderen van het
mannelijk geslacht) het bij kijken la
ten en niets kopen. „Per slot van re
kening zijn wij geen maatschappelijke
Instelling voor gefrustreerden en
gluurders", merkt er een beiorgd op.
Vroeger was het „Zonneland" of Iets
dergelijks en ging de verkoop onder de
toonbank door. Thans is er niets ver-
bloemends meer, noch in de titels van
tijdschriften die het vrouwelijk naakt
aan de man brengen, noch in de wijze
van verkoop. En in plaats van de body
builderblaadjes kwamen tijdschrif
ten voor homofielen, waarin recht op
de man af wordt gegaan. Er is een tijd
geweest dat het toppunt van de visue
le erotiek in Nederland „De Lach"
was met zijn pin-upfoto's van film
sterren in bikini. Het blad dreef voor
namelijk op treinreizigers, want thuis
wilde of durfde men er niet mee ge
zien worden. Momenteel is „Playboy"
al heel gewoon en kan men nog veel
verder gaan. Wie tachtig gulden te mis
sen heeft, kan op de Amsterdamse Zee
dijk stripteasefilms kopen, zonder dat
iemand hem een strobreed in de weg
legt. „Waarom ook niet?" zegt een
ambtenaar van de zedenpolitie. „Als je
in een nachtclub in ruil voor een bier
tje een striptease kunt zien, waarom
«ou je er dan thuis niet voor tachtig
gulden naar mogen kijken?"
l vierde catego-
Tenslotte Is er nog
rie op het gebied
in Nederland tegen de klippen opgroeit
de categorie, die de zedenpolitie
aaitiMrkt als „de randpomografie".
Het zijn boeken, die in het Nederlands
geschreven zijn en die dan ook met 'n
schuin oog naar de wet precies als
Edith Pi af in haar beroemde ..Mylord"
de gordijntjes neerdoen, wanneer het
echt realistisch dreigt te worden. Om 't
erqtische vacuüm, dat hierdoor ont
staat, te vullen per slot van rekening
beloven de titels de lezer „Fatale Wel
lust", „ln de greep van de Hartstocht"
..Betaling in Natura", „Duivelse Drif
ten" en dergelijk fraais grijpen de
auteurs naar het klassieke middel der
sadistische beschrijving en zij doen
dat op een wijze, zo wansmakelijk, dat
men geneigd is, zich af te vragen, of
dit niet de gevaarlijkste erotische lec
tuur van alle is. Zij appelleert immers
niet eens meer op normale menselijke
instincten, zoals bijvoorbeeld de visue
le erotiek en een boek als „My Secret
Life" doen, maar op de laagste,
meest primitieve driften.
Zeventig in vijf jaar
Het ontstellende is, dat juist deze vier
de categorie in Nederland de boventoon
voert. Voor de erotische wereldlitera
tuur moet men zijn talen beheersen.
Voor de „voorlichtende boeken" is al
thans een sprankje Intellectuele be
langstelling voor de problematiek van
de seksualiteit vereist. De „viBuele ero
tiek" vergt tenminste nog het overwin
nen van de drempelvrees. Niets van
dat alles bij de randpomografie. Het
is leesvoer van de ergste soort. Je
hoeft er niet eens een winkel voor
binnen. Op het Waterlooplein in Am
sterdam vindt men deze misselijk ma
kende rommel bij kramen vol. Offi
ciële cijfers zijn niet bekend, maar 'n
goede aanduiding is het resultaat van
het onderzoek, dat is ingesteld door
de Vrije Volkjoumalist Nico Polak, die
als weinigen de zelfkant van de hoofd
stad kent. Hij schat, dat er alleen in
Amsterdam al vijftig zaken zijn, die
dit soort randpomografie verkopen
Hij kent een Rotterdamse uitgeverij,
die Iedere week twee nieuwe titels op
de markt brengt in een oplaag van ze
ker 4000 exemplaren. Hij citeert een
schrijver, die voor 500 gulden een boek
in deze categorie aflevert. Hij heeft er
al 200 op zijn naam, waarvan zeven
tig In de laatste vijf Jaar.
Artikel 240 van het wetboek van straf
recht zegt: „Hij die enig geschrift ver
spreidt. waarvan hij de inhoud kent,
en dat aanstotelijk is voor de eerbaar
heid wordt gestraft met een gevange
nisstraf van ten hoogste een jaar of
e»n boete van ten hoogste zesduizend
gulden". Een vage formulering en
er is weinig jurisprudentie. We weten
wel. dat de minister in 1911 heeft ge
steld dat de eerbaarheid op het seksue
le vlak -moet liggen. Dnt sluit dus al
de sadistische scenes uit Dun is er het
arrest vim de Hoge Rand. dal bijna
alles op dit gebied mogelijk maakt, nis
het maar niet uitdagend is. De bock
handelaren vooral de niet-erkende
in Amsterdam begrijpen, hoezeer 't
sein voor hen op groen staat en profi
teren ervan. De erotiek is handels
waar van de eerste orde geworden.
Je hoeft er niet eens een winkel voor binnen te gaan. de smeerlappertj kan je ook op de markt zoals hier In Amstei
dam kopen. De „Prachtrealleten van S.95 en hier 1.50" kan de leser na gebruik weer inleveren bU de koopman.
Hij krijgt dan 50 rent „statiegeld" terug....