m
Kunstmatig eiwit als voedsel
PARUS
DEFINITIEVE
AANVAL
TEGEN
DE HONGER
PARKEERSCHIJVEN
ra
*a*M
WORDEN VERZET
OPBRENGSTEN ZOALS ALTIJD VOOR DE STAAT
ilk
Üfrfirrrr-k-r.-^
Tfci It -u !!W. i L l:h Ir
I'"
In veel landen
v:s
zal one een belangrijk middel blijken in de strijd tegen de honger.
(Van een onzer redacteuren
Een ldein deel van de wereld in
onze dagen leeft in welvaart.
Maar het gros van de mensheid
leidt nog steeds een onwaardig
bestaan, vol ziekte en honger.
Ondanks massale voedselover-
schotten in moderne landbouw-
landen, ondanks goede wil en een
wereldomspannende hulporgani
satie is men nog steeds niet in
staat de honger doelmatig te
bestrijden. Maar de jongste ont
wikkelingen van scheikunde en
biologie wekken de hoop dat het
binnen enkele jaren mogelijk zal
zijn om eindelijk allerwegen met
succes voor een redelijke voedsel
voorziening te strijden.
Er rijn namelijk de laatse jaren in
universiteitslaboratoria ontdekkingen
gedaan en tot uitwerking gebracht,
die op zeer korte termijn een defini
tieve aanval op de wereldplaag der
ondervoeding mogelijk maken. Het zijn
ontdekkingen, die liggen op het terrein
der ingewikkelde stoffen, die behoren
tot de groep der eiwitten, een familie
waarvan het ons zo vertrouwde wit
van een kippeëi ook lid is en naam-
geefster zelfs.
Chemische benamingen als proteïne,
lysine, tryptophaan en aminozuren
zeggen leken in de scheikunde en bio
logie niets. Maar al deze vreemde na
men duiden op bepaalde eiwitstoffen
of groepen van stoffen, die voor de op
bouw en het onderhoud van het
lichaam van mens en dier noodzake
lijk zijn. Zij behoren tot de belangrijk
ste bestanddelen van ons dagelijks
voedsel. Helaas zijn zij vrij kostbaar,
omdat zij niet al te rijkelijk voorkomen
in de natuur. Granen, van welke
soort ook, bevatten bijvoorbeeld slechts
een zeer gering eiwitgehalte, terwijl
zij toch in heel veel landen vrijwel het
enige voedsel vormen.
VERDUBBELD
Nu heeft de wetenschap een paar sen
sationele mogelijkheden ontdekt om de
eiwitten algemener verkrijgbaar te
maken, ter verbetering van de kwali
teit van het voedsel. Men is er name
lijk in geslaagd om het eiwitgehalte
van graanvruchten te vergroten, soms
zelfs te verdubbelen, en men kan ook
kunstmatig in gjrote hoeveelheden op
lonende wijze eiwitten fabriceren, met
De Purdue-universiteit in Lafayette
(Indiana) in de Verenigde Staten is er
door hardnekkige kruisingsproeven in
geslaagd om het eiwitgehalte van di-
Sensationele
vondsten in
laboratoria
verse maissoorten te verhogen. De toe
name van het lysinepercentage beliep
van 69 tot 100 procent en de verhoging
van het percentage tryptophaan be
droeg tweederde. De Verenigde Sta
ten verbouwen de helft van alle maïs
die er op de wereld geproduceerd
wordt.
Door deze ontdekking wordt het eiwit
gehalte van deze graansoort gelijk aan
die van melk. Voor de menselijke voe
ding is dit een enorme vooruitgang,
met name voor die landen waar maïs
een voornaam voedingsmiddel is.
Maar ook daar, waar maïs hoofdzake
lijk voor het mesten van vee dient, is
dit een sensationeel succes: proeven
hebben bewezen dat vee met deze ver
edelde maïs gevoerd driemaal sneller
Onmiddellijk na deze triomf op het
gebied van de teelt van maïs is men
overgegaan tot de toepassing op ande
re graansoorten, speciaal op die wel
ke in de onderontwikkelde landen ge
bruikt worden, zoals sojabonen. die
in een groot deel van Azië het hoofd-
voedsel vormen, en de sorghum, een
bepaalde soort gerst, waar ruim twee
honderd miljoen mensen in primitieve
landbouwlanden van trachten te leven.
De Purdue-universiteit heeft een mon
stercollectie van 5000 soorten sorghum
verzameld en aan proeven ter verede
ling onderworpen. Men is optimis
tisch en verwacht over vijf jaren
praktische resultaten. Men zendt mo
menteel vanuit de Verenigde Staten
eiwitveredelde zaden naar alle moge
lijke landen ter wereld, zowel naar
een moderne landbouwstaat als de
Sovjet-Unie. als naar India. Egypte.
Nepal en Peru.
Het is thans mogelijk om lysine op
goedkope wijze massaal te fabriceren.
Onder andere zullen onze staatsmij
nen dit gaan doen, De fabriek is thans
in aanbouw in Zuid-Limburg. Men
hoopt drie miljoen kilo per jaar te
produceren. Onder meer kan men de
ze kunstmatige eiwitsoort door het
meel mengen, waardoor de voedings
waarde enorm toeneemt. Met eenzelf-
de graanproduktie zal men daardoor
veel meer mensen kunnen voeden. Op
deze wijze kan men vooral in jaren
van graanschaarste de voedselvoorzie
ning veilig stellen. Ook in onze tijd is
schaarste aan graan mogelijk: enkele
jaren geleden waren er in Canada
Australië en Amerika enorme over
schotten. maar thans zijn er vrijwel
geen voorraden meer nu de grote le
veranties aan de hongerlanden, en aan
China en Rusland.
MEER MOGELIJKHEDEN
kweken, die bijzonder eiwitrijk zijn
Samenvattend mag men dus met vrij
grote zekerheid zeggen dat binnen af
zienbare tijd de mens dank zij deze
ontdekkingen op het gebied der eiwit
ten in staat zal zijn de honger op doel
treffende wijze te bestrijden, waar ook
ter wereld. Vooropgesteld natuurlijk,
dat er vrede zal heersen.
ZATERDAG 3 JUNI 1««T
nog gekant
tegen parkeermeters
(Va i
Lucas Klnjn
PARIJS Parijs heeft nog geen
parkeermeters. Alleen maar een blau
we zone. waar anderhalf uur vrij
mag worden geparkeerd. In de blau
we zone moeten we zelf de parkeer-
schijf achter de voorruit zetten, die
regelmatig door agenten en hulp
agenten wordt gecontroleerd. Met de
schijf wordt door de meeste auto
mobilisten de hand gelicht. Als de
anderhalf uur om zijn, verzetten wij
de schijf, na eerst naar alle kanten
te hebben gekeken of er geen agent
in de buurt staat. Op te lang parke
ren in de blauwe zone staat een boe
te van tien frank. Wie gesnapt wordt
bij het verzetten van de schijf krijgt
hel dubbele. Staat een wagen het
verkeer in de weg, dan wordt hij
door de prefectuur van politie weg
gesleept. Tegen betaling van 50 frank
boete kan de eigenaar hem terug-
Al lang is er sprake van om de schijf
te vervangen door vaste parkeerme
ters. De Parijse gemeenteraad heeft
zulk een voorstel al eenmaal ui I960
verworpen, maar de Parijse prefect
wil zijn voorstel doordrijven, ondanks
alle protesten van de federatie van
automobielclubs in Frankrijk. Parkeer
meters bestaan al op het Parijse vlieg
veld Le Bourget, in Montpellier (350
in totaal, 20 centimes voor iedere 20
minuten, na een uur parkeren het dub
bele) en in Straatsburg (waar de auto
mobielclub van de Elzas de stad des
wegen een proces heeft aangedaan).
De steden Nice en Grenoble overwe
gen eveneens parkeermeters in te
voeren, maar willen de kat uit de
boom kijken en afwachten, hoe het
proces in Straatsburg afloopt
De automobielclubs staan op het stand
punt, dat de straat vrij moet zijn om
te parkeren: De prefect van Parijs wil
dat recht niet betwisten, maar komt
met het redelijke argument aandragen,
dat bij vrij parkeren de stad dicht
raakt. Ieder jaar komen er in het Sei-
nedepartement (Groot-Parijs) 100.000
autobobielen bij, die ergens moeten
blijven. Men zal het volgens de pre
fect moeten zoeken in de hoogte of de
diepte. Maar ondergrondse garages zijn
duur en daar vraagt men zulke hoge
prijzen, dat alleen maar de man met
veel geld de huur betalen kan, nauwe
lijks zijn ondergrondse garages afge
bouwd of zij zijn al vol. De grote be
drijven nemen een abonnement voor
een jaar en schrijven de kosten af op
de zaak. De prefect wil de automobi
listen dwingen hun wagens zoveel mo
gelijk thuis te laten en gebruik te ma
ken van de openbare transportmidde
len. Hij heeft laten uitrekenen, dat een
auto gemiddeld een uur per dag in
Parijs rijdt en 23 uur geparkeerd staat.
TIJD EN GELD
Zoeken naar een plaats, /.egt de pre
fect. kost tijd en geld: Iedere minuut
zoeken naar een parkeerplaats ver
hoogt het verkeer met zes procent, liet
weggegooide geld aan benzine en slijta
ge kan men evengoed in de parkeer-
stoppen. De automobilisten zul
len
dat
parkeren op straat een ..dienst" is van
de overheid, waarvoor moet worden
betaald, zoals men betaalt voor gas
en elektriciteit. Voor de prefect is gra
tis op straat parkeren een oneerlijke
concurrentie voor particuliere onderne
mingen. die dure garages boven of on
der de grond hebben laten bouwen. Ko-
men Ier parkeermeters. dan behoeven
de wagens niet meer bumper aan bum
per te staan en komt ruimte vrij voor
de bestelwugens. Laatste argument
van de prefect: een parkeermeter
brengt zijn geld op. De ontvangst per
meter per jaar bedraagt 1100 frank,
zodat de winst kan worden besteed
voor het bouwen van garages of het
aanleggen, buiten Parijs, van grote
parkeerruimten, waar voorstadbewo
ners hun wagen kunnen laten staan.
De prefect verwijst naar voorbeelden
in de praktijk. In Londen staan in het
centrum van de stad 10.000 parkeer
meters. Een jaar na de plaatsing nam
de snelheid van het verkeer met tien
procent toe. Het gemeentebestuur
nog altfld volgens de Pardee prefect
past in Londen de tarlevrn van dc
parkeermeters voortdurend bij 't aantal
automobielen aan. zodat vijftien pro
cent van de plaatsen bij parkeerme
ters onbeeet blijft.
Ook aan argumenten tegen de parkeer
meters ontbreekt het niet. Volgens de
federatie van automobielclubs gaat
een vergelijking met het buitenland
niet op. In Frankrijk steekt de
staat het grootste deel van wat de au
tomobilisten aan lasten moeten opbren
gen in zijn ruk, terwijl andere landen
van de inkomsten autoroutes maken.
Het jaarlijkse vignet dat op het per
soonsbewijs van de auto moet worden
geplakt op de „carte grise" was oor
spronkelijk bestemd voor hulp san de
ouden van dagen. Maar van de op
brengst krijgt het „solidariteitsfonds"
niets en de staat pikt alles in. Ieder#
nieuwe belasting op automobielen
maakt de automobilisten in Frankrijk
kopschuw en Uitermate wantrouwend.
Voorbeelden zijn ei; genoeg voor dat
wontrouwen. Bouwondernemingen zijn
verplicht in nieuwe huizenblokken
evenveel garages (boxen) te maken als
er woningen zijn, maar in de praktijk
komt daar niets van terecht. Om over
een box te kunnen beschikken moet de
bewoner van een appartement om te-
beginnen 60 frank op tafel leggen, die
hij kwijt is. En dan nog moet hij
maar afwachten of er een box vrlj-
De federatie van automobielclubs
neemt het tenslotte op voor allen, die
economisch en sociaal belangrijk werk
verrichten, maar wier koopkracht niet
voldoende Is om nog eens extra voor
parkeren te betalen.
Er i
i derde
voedselvoorziening te verbe
ook die hangt samen met
fabricage. Men kan namelij
heel kunstmatig voedsel ver
stoffen. Er is totaal geen s
dat dit voedsel minderwa
voedingswaarde. Het zal alleen
zijn. i
Duidelijk ia het verschil te zien tussen het i arken dat met veredelde n
gevoederd, en het andere dat gewone ma*s kreeg voortgezet.
destijds met de „kunstboter".
De voedseldeskundigen hebben nog
meer variaties op hun lijstje staan:
/ij kunnen ook voedsel maken, dat
half natuurlijk en half kunstmatig is
Men heeft in de Verenigde Staten al
.kunstvlees" samengesteld, dat ..heer-
ijk echt" smaakt. Het is een hrouw-
-:el of weefsel van minderwaardige
vl.v planten, zeewier en algen Het
schijnt dat deze compositie tn Ameri
ka binnenkort in de handel zal komen
voor de helft van de daar geldende
vleesprijs.
Tenslotte Is men momenteel In staat
om door middel van aardgas en ssrd-
oüe bepfciüs ató-a» ^^-*1
heeft aangenomen.
