Reünie 1750 Birmaspoorwegwerkers
Bogaers verschilt
fundamenteel van
mening met K.Y.P.
iiy*5"
TREINKAARTJE: SYMBOOL
VOOR HARDE J AREN IN
TROPISCHE JUNGLE
Van bijbel
sigaretjes
gerold
Emigranten hebben
het goed in tweede
vaderland Canada
Comfortabel
leven met 100
dollar per week
STEEDS MEER MACHT
ONDERNEMINGEN
IN MINDER LANDEN
Bewaakster (21) door
2 tijgers verscheurd
Sociaal denken
blijft achter
MAANDAG 29 MEI 1967
DE LEIDSE COURANT
ZE hebben mijn overste achter mijn rug overgehaald, ondergronds platgeschroefd. Die zei:
„Joh, je gaat." Maar ik zou pas in 1968 naai Nederland komen." Nauwelijks had de Indische
r r kapucijn deze excuserende woorden gesproken, of er kwam een forse kerel op hem afgestapt:
„Zo pastoor, ben je weer hier om je snuisterijen te verkopen?" Inderdaad, hij was er de enige
priester aan de railroad, die vijfentwintig jaar geleden door duizenden krijgsgevangenen in de jungle
van Birma werd aangelegd. Op de reünie van 1750 oorlogskameraden in het Scheveningse Kurhaus.
Pater A. L. M. Vergeest, die met een (gestolen) houten altaar van kamp tot kamp trok. De fabel, dat
hij van zijn bijbel sigaretjes rolde, berust op waarheid.
115*
1157
BOItHA RAILWAY*.
VI -
i
Fotokopie kaartje spoorweg.
Met artiest Wlm Kan stal de gerim
pelde pater Vergeest, die speciaal van
zijn arbeidsterrein in Indonesië was over
gekomen, reünieshow. De cabaretier
prolongeerde 's middags in het tropische
Kurhaus zijn Blrmagrappen en grollen
en leuke, melancholische liedjes, ex-
slapie van de oudejaarsavondhumorist,
Nick Rayer (nu een welgesteld zaken
man in Colorado) begeleidde hem even
als in de Birmaperiode met de accordeon.
Was de sponsor van de massahereni
ging de hele dag prijzenswaardig be
scheiden op de achtergrond gebleven,
Wim Kan zei: „Geachte mede-Birman-
ten, wij zijn gekomen van Albert Heynde
en verre'' en „Sinds wij ontslagen zijn.
werken de Spoorwegen met verlies". Dr.
P. J. Koets, een van de organisatoren,
had volgens Kan iets overgehouden van
de spoorlijn: „HJj is nu loco-burgemees
ter (van Amsterdam) en spreekt af en
toe koeterwaals".
Ka nip tekeningen
!Het was een toestand daar zaterdag
in het Kurhaus. Zo tegen een uur of
twaalf waren alle ex-krijgsgevangenen
binnengedruppeld en kon het gebeuren,
flat twee reünisten in de hal verdeeld
óver tafel en grond originele kampteke
ningen zaten door te neuzen. Het had
hun heel wat moëTtïf 'gekóst de tWft+et-
ten in bamboekokertjes te redden, want
alles wat brandbaar was werd opge
stookt, zelfs radio's. Het duo lachte zich
slap: „Het was in alle ellende vreselijk
gezellig". Een van de twee, J. Leeuwen
burg uit Den Haag, had destijds in het
cabaret van Wim Kan meegedaan. „Wim
Kan stond ondanks veertig graden
koorts op het toneel. Hij werd na afloop
wegge'dfagéh op ëen branCaardje. We
hebben toen Tien Kleine Nikkertjes ge
speeld".
De ander (H. Vranz) schilderde met
roet, kalk en kerrypoeder de decors. Op
zijn naam staat ook de gewaterverfde
kop van Paatje Torn, die een niersteen
had zo groot als een ei. Door de stik
volle gangen van het Kurhaus trok ook
de weldoorvoede hoogconjunctuurmens
L. Vullers uit Kiel. Deze oud-wegwerker
pretendeert het enige treinkaartje van
de „Burma Railways" in zijn bezit te
hebben. H(j herbergt in zjjn portefeuille
ook nog een Japanse ziekenkaart, bot
weg gepikt uit de broekzak van de Ja
panse kamparts. Er staat „tropical typ
hoid" op.
In alle uithoeken van het Kurhaus
zwierven zaterdag de oud-Birmagan-
gers. De kornuiten met de bijnamen
Edelsteentje. Baby Face, de Blauwe en
Rubberlip. Een man liep met een groot
papier in de lucht. Er stond zijn naam
op: Kannegieter. „Toen was ik zo dun
iu heb ik zoveel haar", gaf hij ten
uitleg. Een dokter van het Roode-Kruis-
ziekenhuis in Den Haag ontmoette veel
oude vrienden. Niet verwonderlijk, want
in het verstikkende oerwoud oefende hij
praktijk uit over duizend cliënten.
Bonestaken
„Ik heb mensen gezien onder volledige
rot omstandigheden, die nu weer hele
maal de oude zijn. Ik ben marinearts ge
weest tot vorig jaar. Ik zit nou In het
Rode-Kruisziekenhuis benen te zetten.
Als je die bonestaken in die tijd zag. En
bij malarialijders vulde de milt bijna de
gehele buik. keiharde milt. Ik zie van
daag niets anders dan bolle toeten".
Een groepje Engelsen In een hoek
hield zich echter opvallend rustig. „W(|
houden ieder jaar een reünie", verklaar
de een \an de (nog) niet-E.E.<;.'> rs. HM
waren deze stille getuigen, die In de
loop van de dag een krans legden by
het nieuwe marinemonument aan de
boulevard. Zy vertegenwoordigden de
„Federation Ex-prisoners of War".
In de concertzaal waar zich tegen
drie uur alle reünisten verzamelden,
was het een intense afwisseling van ab
solute stilte en immens handgeklap. Ap
plaus voor de presidente van de Neder
landse Oorlogsgravenstichting, die van
dr. P. J. Koets tienduizend gulden in
ontvangst mocht nemen als eerste kapi
taal voor een fonds, dat het mogelijk zal
maken, dat nabestaanden een bezoek
kunnen brengen aan graven in Azië.
Men kon een speld horen vallen men
zou het de ongelukkige, die hem had la
ten vallen bijzonder kwalijk genomen
hebben toen drie hoornblazers van de
K.M.K. de Last Post en het Reveille
bliezen. En natuurlijk handgeklap voor
pater-pastoor Vergeest, die aan het be
gin van de dag tegen oude kameraden
had gezegd: „Vriendschap gaat over heu-
B.l.o.-school in
gemeentehuis
(Van onze correspondent
OPMEER Burgemeester N. Komen
van Opmeer de gemeenteraad een uniek
voorstel gedaan. Hij wil in het gemeen
tehuis een b.l.o.-school onderbrengen.
De secretarie zal dan moeten verhuizen
naar een boerderij die al eigendom van
de gemeente is en die men in de toe
komst al van plan was te gebruiken als
gemeentehuis. Aanleiding tot dit opmer
kelijk voorstel is het uitblijven van de
rijksgoedkeuring voor de bouw van een
b.l.o.-school waarvoor de raad destijds
een krediet van 255.000 gulden beschik
baar heeft gesteld.
OTTAWA (ANP) Ongeveer een
half miljoen inwoners van Panada zijn
Nederlandse afkomst. Z() maken 't
het algemeen goed tot voortreffe-
lyk. Het land is in volle ontwikkeling
en kan nog steeds goede vaklieden ge
bruiken. Het is een land met zeer grote
mogeiykheden en de Nederlandse Immi
grant wordt gerespecteerd en gewaar
deerd. Tot deze uitspraak kwam na het
bezoek van koningin Juliana aan „haar
tweede vaderland" de heer N. H. H.
Boesekool, adjunct-emlgratle-attaehé op
de Nederlandse ambassade In Ottawa.
„In het nieuwe vaderland is alles
AALBERSE IS
DE K.Y.P. NIET
AMSTERDAM (ANP) Op een con
ferentie te Amsterdam, georganiseerd
door de federatie van jongerengroepen
van de Party van de Arbeid en gevvyd
aan het partyenstelsel in Nederland,
heeft oud-minister Bogaers zaterdag
verklaard, dat na de val van het ka-
binet-Cals een fundamenteel verschil
van mening tussen hem en de KVP was
ontstaan. Voor de toekomst was volgens
de heer Bogaers allereerst nodig duide-
lykheid in de confessionele partijen, wat
zou kunnen resulteren in een scheiding
der geesten binnen deze party.
Arrestatie
van spionne in
Frankrijk
(Van onze correspondent)
PARIJS Ginette Rousselet. een
vrouw van 31 jaar zal zich binnenkort
voor het staatsveiligheldsgcrechtshof
moeten verantwoorden wegens spionage
voor een buitenlandse mogendheid, in
dit geval Tsjccho-Slowakije. De polltic
heeft gedurende twee jaar al haar gan
gen nagegaan.
Ginette, die behalve Frans ook Engels
en Duits vloeiend spreekt, was als eer
ste secretaresse in dienst van de firma
Rateau, een grote Franse onderneming
bij Parijs, die turbines, pompen en com
pressors levert voor atoomcentralen,
onder meer ook voor de atoomcentrale
van Pierrelatte, waar het verrijkte ura
nium voor atoombommen wordt ge
maakt. Zij was er sedert 1960 in dienst.
De directie wist dat zij communiste was
maar had in haar het volste vertrouwen.
Zij had de toegang tot de meest geheime
documenten in verband met de Franse
landsverdediging. Toen een eerste ver
denking op haar viel werd zij door de
staatspolitie geschaduwd. Al haar gan
gen werden nagegaan en met behulp
van telelenzen werden haar vrienden en
kennissen gefotografeerd. Het bleek dat
Ginette via Zwitserland reizen maakte
naar Tsjecho-Slowakije.
Noodzakelijk is, aldus spreker, een
christeiyk geïnspireerde partij, die de
noden van deze tyd radicaal aanvalt.
Deze radicaal christelijke part (jen moe
ten afspraken maken voor de verkiezin
gen, tezamen een concept régeringspro-
gram opstellen, gezamelqk een kabi
netsformateur aanwyzen en zonodig ook
de bezetting bepalen van de andere ka-
blnetszetels. Binnen de partygroepering
zou een meervoudigheid van uitgangs
punten mogeiyk moeten zyn, zowel so
cialistisch uls christeiyk radicaal. De
heer Bogaers meende in de huidige KVP
een meerderheid te kunnen vinden voor
een dergeiyke radicaal christeiyke
party. Op vragen verklaarde de heer
Bogaers letteriyk: „De heer Aalberse is
de KVP niet".
Ook de heer Boersma. Tweede-
Kamerlid voor de Anti-Revolutionaire
party, pleitte voor een duidelijke con
fessionele programpartij. Weinig ver
wachtingen had de heer Boersma van
het huidige gesprek tussen de officiële
vertegenwoordigers van de drie confes
sionele partijen.
De fractieleider der PvdA in de
Tweede Kamer, de heer Den Uyl, achtte
het mogeiyk ,dat het komend congres
van de PvdA de ideeën van een linkse
federatie met grote instemming zot
groeten.
Dr. De Gaai Fortman jr. van
christen-radicale jongeren groepering,
meende dat ln alle oude partyen uitge
gaan wordt van de veiligheid van het
eigen gebouw. Voor de christen-radicale
jongeren waren primair ontwikkelings
hulp en de zorg voor de collectieve voor
zieningen. en secundair de inkomensver-
Houdt mijnen open
voor noodgevallen
GELEEN, A.N.P.). Op de zater
dagmorgen ln Geleen gehouden alge
mene vergadering van de katholieke
vereniging van mynbeambten heeft
de voorzitter, de heer A. J. Hubben.
nog eens nadrukkeiyk de vraag gesteld,
of toch niet een of meer mynen in Zuid-
Limburg open dienen te biyven om in
tyd van nood de energievoorziening in
ons land veilig te stellen. Hy wees erop,
dat de oliepositie zich van de ene dag
op de andere kan wyzlgen en dat aard-
gasleidingen vry kwetsbaar zyn.
een grotere maat dan In dichtbevolkt
Europa. De Canadees gelooft amper,
dat Nederland maar 350 km lang en
126 km tyrecd ia. Hy kan zleh'njct voor
stellen, dat op zO'n stukje grond meer
dan twaalf miljoen mensen leven, moe
ten leven.
Het leven ls hier bovendien betrekke-
ïyk goedkoop. De verdiensten lopen ln
de diverse branches nogal uiteen, maar
Iaat lk zeggen, dat een geschoolde ar
beider toch nltyd honderd dollar (200
gulden) Bchoon In week kan verdienen
Daarvan kan hy hier In een auto ryden
en dat ls dan geen kleine, maar een
Amerikaan. Daarvan kan hij ook een
aardig huis betalen", aldus de adjunct-
attaché.
Wat het leven ln Canada verder in
houdt met een inkomen van 100 dollar
per week legt de heer Boesekool uit.
„De Immigrant kan dan leven nis een
Canadees. Dat betekent, dat hij niet
alleen ln een auto rydt, maar ook de
weekends bulten kan doorbrengen, waar
hy een eigen buitenhuls bouwt. Het
komt vaak voor, dat de vrouwen en
kinderen het grootste deel van de zo
mer ln het buitenhuis leven, terwyi pa
ln de stad werkt en In de weekends
naar zyn „cottage" komt.
Van zo'n Inkomen kunnen ze zich ook
overigens recreëren, zoals de Canadezen
doen: watersport, skiën, jagen, enz", al
dus de emigratie-attaché. Hy voegt er
aan toe, dat de eerste tyd de Neder
lander ln Canada mocilykheden krygt
te verwerken, omdat hy zich moet aan
passen, „Wat het vlugst gaat en
dit ls belangryk als men de taal
spreekt; Frans in Quebec en een stuk
van Ontario en Engels, waarmee men
in geheel Canada wel terecht kan".
Hulp van
Amsterdammers
aan deserteurs
uit Y.S.-leger
DEN HAAG. (A.N.P.I Op de Neder
landse televisie zijn filmbeelden vertoond,
waaruit sou moeten hyken, dat In Am
sterdam tenminste één organisatie werk
saam K die Amerikaanse deserteurs uit
Duitsland zou helpen
□Md <d*>rtfetn% rr werd eet kt ut Uil van
400 tot 500 genoemd, zouden zowel op
eigen initiatief uls door middel van pam
fletten tot hun desertie komen. Op de
film werden drie Jongelieden getoond, die
verklaarden voormimeiyk uit persoonlijke
motleven te zijn gedeserteerd. De film
beelden. gemaakt door een Frans-Duitse
filmploeg, toonden ln Londen gedrukte
pamfletten, waarin Amerlkaunsr solda
ten worden aangemoedigd om te deserte
ren in verband met d«' oorlog jn Vietnam
en waarbij hun woidt aangeraden zich
met Amsterdamse provo's ln verbinding
te stellen
Verder bleek, dat het niet alleen pro
vo's zouden zijn, die hulporganisaties op
touw zetten. Gesproken werd over een
Quakerorganisatie, twee Trotskistische
organisaties en verder zouden pacifistische
organisaties financiële hulp bieden. Ook
werden verhulde figuren, een jonge vrouw
en een Jongeman, opgevoerd die in dit
descrtlewerk zouden zitten Ook werd het
Interieur van een Amsterdamse woning
getoond, waar deserteur» zouden worden
verstopt, voordat zij naar een land kunnen
vertrekken, dat geep NAVO-deaerteur*
uitlevert.
Van de zijde van de NCRV-rubriek
AtUntll die dn» filmbeelden en mm
mentai en uitzond, werd meegedeeld dat de
koninklijke marechaussee van deze deser-
teursorganlsatles niet op de hoogte ls Op
merkelijk was dat de getoonde pamfletten
volgens de filmbeelden Inderdaad op het
station in Amsterdam bij aankomst van
treinen met Amerikaanse verlofganget*
werden uitgedeeld, hetgeen nog nooit ls
geconstateerd.
PARIJS In een dresauurcentrum *oor wilde dieren hebben twee tUgers
zaterdag een bewaakster van 21 Jaar. Yvelle. van baar ware naam Madeleine Merle,
verscheurd en gedood. Zeven uur lang ls hel dorp Pierre-de-Varengevllle In Seine
Maritime, waar bet ongeluk gebeurde, in staat van paniek geweest.
In het dak van het centrum, waaruit de dieren gelukkig niet ontsnapt waren,
heeft men een gat moeten boren voor een alang met verdovend gas. Fa» toen de
ontsnapte dieren behoorlijk verdoofd waren, heeft men hen ln de kooien kunnen
opsluiten. Meer dan zestig gendarme# en brandweerlieden hielden met de wapens
in de handen het gebouw omsingeld. Klaar om te schieten wanneer een van de
dieren naar bulten zou komen.
Yvette was door de Paryse directie van het centrum In dienst genomen. Tegen
elf uur zaterdagmorgen kwam Yvette het gebouw binnen. De kooien stonden in
het midden, terwijl aan iedere kant een gang vrfl was voor passage. Een paar
minuten later hoorde de 52-jarige tuinman-chauffeur de jonge vrouw om hulp
roepen. Toen de man bij de kooien kwam. lag Yvette levenloos op de rug. Een van
de dieren had het gezicht aan de linkerkant opengereten. De rechterarm lag op
de steel van een achep, waarmee de ongelukkige zich op het laatste ogenblik
moet hebben verdedigd. Aan haar voeten lag een bezem, die moest dienen om
de kooien schoon te maken. Mogeiyk heeft zy zich ook van deee b—am bediend
om da tijgers op «en afstand La houden.
Spreekverbod voor
uitgetreden Davis
LONDEN (KNP) De uitgetreden
Engelse priester en bekende theoloog,
Charles Davis, mag geen spreekbeurten
vervullen voor katholieke verenigingen of
instellingen De katholieke studenten van
Oxford li.idden hem uitgenodigd op 2 juni
te spreken over ..Institution:!Ilsme en
cbrisleiyke eenheid".
Van hoger hand werd te kennen gege
ven dat de bijeenkomst met ham als spre
ker niet kon dooi gaan. Men neemt aun
dat kardinaal Heenan ertoe opdracht heeft
gegeven De lezing van Davis zal evenwel
toch doorgaan, maar nu voor de chris
telijke studentenvereniging te Oxford,
eveneens op 2 JunL
Op advies van mgi Bruimer van
Middlesbrough heeft cie Newman Associa
tion te Hull eveneens een uitnodiging aan
Davis om op 7 Juni te komen spreken
ingetrokken. De organisatoren bleken nog
al verdeeld in hun opvatting of Davis wel
voor een katholiek gehoor kon komen
spreken, nu hy uitgetreden is en getrouwd.
Het advies van de bisschop gaf tenslotte
da doorslag.
UTRECHT (ANP) „TarwUl In het
maatschappelijk leven buiten de onder
neming zich een democratiseringsproces
aan het voltrekken Is, constateren we
bij de ondernemingen een toenemende
ongecontroleerde machtsconcentratie,
waarhij een steeds groter wordende
groep van mensen afhankelijk wordt
van de beslissingen, die door een steeds
kleiner wordende groep lUn genomen."
Dit zei de heer A. P. A. Riemen,
bestuurslid van ,.St.-Eloy", de katholie
ke bond van werknemers in het metaal-
en elektrotechnisch bedrijf en aanver
wante bedrijven, vanmiddag in Utrecht
op het congres van zijn bond. Dit onder-
nemlngabeeld moet naar zijn mening
worden verklaard uit het feit, dat het
ondernemingsgewijze produktiesysteem
nog steeds wordt beheerst door een tech
nic h-economische denkwijze en het ach-
terblljven van een sociaal geïntegreerd
Het personeelsbeleid draagt nog te
veel de sporen stammend uit een patriae
chaal verleden, dat zich uit ln een neo-
patemalisme, waarbij geprobeerd wordt
ondergeschikt aan het technlsch-econo-
miache, een soort familieband te schep
pen. Dit blijkt bijvoorbeeld uit sommige
personeelsorganen, waarin meer plaats
ls ingeruimd voor huwelijks- en geboor-
tenaankondlglngen dan voor verslagen
van de ondernemingsraad, aldua de
heer Riemen.
Hij is voorts van oordeel dat de onder
nemingsraden een eigentijds karakter
moeten krijgen door de informatieplicht
van de leiding aan de ondernemings
raad. Ook het overleg met de onderne
ming.-raud moet worden uitgebreid.
De heer A. C. A. vim do Bogaard,
ook bestuurslid van ,,St.-Eloy", »pr«k
over de Europese integratie en de vak
beweging. Hij constateerde, dat de
vakbeweging op Europees niveau niet
of nauwelijks aanwezig is. ..WIJ kunnen
weerstand bieden aan de dreigende ver
storing van het sociale maatschappe
lijke evenwicht ln Europa en wij kunnen
die situatie voorkomen door een Europe
se vakbeweging van allure", aldus de
heer v. d. Bogaard. „WIJ zijn bezorgd"
zo vervolgde hy, „dat winder een derge
lijke Europese vakbeweging de belan
gen van de werknemers niet zullen wor
den behartigd op de wijze, zoals wij dst
na de oorlog ln Nederland gewend zijn.
Van de werkgevers zal moeten worden
geëist de vakbeweging op Europees ni
veau te erkennen als gesprekspartner,
opdat de belangen van de werknemers
door Europese integratie niet worden
geschaad."