„Ik heb stom geluk gehad!"
BERT KNOESTER TERUG UIT VIETNAM
„We begonnen
met 80 man
en eindigden
met twintig
ASPRO'
sneller
'ASPRO'
langer
BEURS VAN AMSTERDAM
MAANDAG 29 MEI 1967
DE LEIDSE COURANT
'(Van een onzer verslaggevers
SCHEVENINGEN „Ach, wat deed je
's avonds. Je draaide een plaatje. Je dronk een
biertje en voor de rest lette je op. Meestal ge
beurde er niks; ik werd vaak beroerd van de
stilte en dan dacht je: „Begonnen ze nou maar
te knallen". Soms hoorde je, dat er iemand ge
sneuveld was. We waren met tachtig man be
gonnen en toen we naar huis gingen, waren er
nog twintig over. Vaak kende je ze niet eens.
Je had in het voorbijgaan een praatje met ze
gemaakt, je had een wachtje met ze opgeknapt
en dan hoorde je 's avonds: „Die en die is ge
sneuveld". Daar was je dan even stil van, maar
lang duurde dat niet. Je ging naar een kerk
dienst en dronk weer een biertje. Als je het
tien, twintig keer hebt meegemaakt, dan raak
je eraan gewend. Ik heb mijn eigen vriend zien
sterven. Hij liep drie meter naast me en trapte
op een booby-trap. Hij was op slag dood, zijn
lichaam werd in één seconde uit elkaar gerukt.
Ik had geluk, ik kreeg drie scherven in mijn
been en in mijn zij. Ze zitten er nog in. In het
hospitaal hebben ze geprobeerd die dingen eruit
te halen met een lange pincet. Ze hadden me
plaatselijk verdoofd en ik kon alles zien. Ze
konden ze niet vinden. De grootste scherf kwam
tegen de kolf van mijn geweer. Ik hield hem
toevallig aan de goeie kant. Dat is mijn redding
geweest. Als dat ding in mijn lichaam was ge
komen, zou ik finaal zijn opengereten. Die
onderscheiding heb ik daarna toch gekregen.
Iedere militair, die in de strijd gewond raakt,
krijgt het Purperen Hart, maar in heel wat
gevallen komt ie te laat. Ik heb gewoon stom
geluk gehad.
Ik beo zes, zeven keer in «en hinder
laag gelopen. De Vietkong maakt put
ten, waar ze bamboestokken in zetten,
die vlijmscherp zijn geslepen. Als je er
in valt, word je als een varken gespiest,
maar de stokken, waar ik op terecht
kwam, waren oud en braken af. Zo'n
geluk kun je niet bestellen".
Ontroerend
Hij spreekt binnensmonds en met dui
delijke tegenzin, de 26-jarige Bert Knoes-
ler, die na vijftien maanden de hel van
Vietnam heeft geruild voor zijn ouder
lijk huis in Scheveningen. Hij is meteen
op zoek gegaan naar de pleisterplaatsen
van zijn jeugd, maar hij heeft ontdekt,
dat Nederland hem ontgroeid is. „Vroe
ger zat je met je vrienden op het strand.
Ze noemden ons de koppensnellers van
Scheveningen. Over politiek werd nooit
gesproken, daar snapten we toch niks
van. Nou heeft iedereen zijn mond vol
van politiek en praat de grootste kaffer
mee over Vietnam. Ze weten nauwelijks,
waar het ligt en wat er aan de hand is.
Ik heb de terreur van de communisten
zelf meegemaakt. Hele dorpen branden
ze plat en bet gewone volk wordt ge
dwongen om van hun armoedje nog een
groot deel af te staan aan de Vietkong.
Ze maken ergens op een weg een tol en
iedereen, die voorbij komt, moet betalen.
Als er geen Amerikanen in Vietnam
waren, dan zou die golf van terreur
binnen de kortste keren over heel Azië
slaan. Dit is dus een zaak van de hele
wereld, maar de enigen, die er zich voor
Inspannen zijn de Amerikanen. Als dank
voor hun hulp worden ze uitgescholden
voor moordenaars. En een Japanse foto
graaf, die een trucopname maakt van
een gesneuvelde Vietkongsoldaat, die
door een tank wordt voortgesleept, krijgt
de eerst prijs van de World Press Photo.
Dat hQ valse voorlichting geeft, kan nie
mand een fluit schelen. Begrijp je nou,
waarom Nederland me benauwt?"
Als een blok
Bert Knoester haalt zijn schouders op.
Nog één zonnige middag en dan vliegt
hij naar zijn nieuwe vaderland Amerika.
Hij hoopt werk te vinden in het bouw
bedrijf van een vriend in Virginia. Eén
van de weinige vrienden, die hij niet in
de rode aarde van Vietnam heeft moeten
achterlaten. Thuis is in de afgelopen da
gen zo weinig mogelijk gesproken over
oorlog. Zijn moeder zegt wel: „Bert is
stiller geworden. Minder spontaan. Vroe
ger kon hij me opeens in mijn wang knij
pen. Dat doet hij nou niet meer. Als hij
eet, krijgt hij gelijk een opgezette maag
en zie je zijn keel zwellen. Dat zijn alle-
mal zenuwen. HiJ krijgt nou pas de
klappen. Ik heb gezegd, dat hij naar een
dokter moet".
Bert Knoester glimlacht vaag. ,,Ik
slaap als een blok" zegt hij, „maar bij
het minste geringste geluld, sta ik naast
mijn bed. Dat ben ik zo gewend. Ik heb
veertien maanden niets anders gedaan.
De knal van een uitlaat is al voldoende.
(ADVERTENTIE)
helpt nu
werkt nu
Hoofdpijn,
verkoudheid, griep...
2ASPRO''«<i.
U&nttoeet fa!
Ik sta dan stokstijf en draal me om naar
de kant, waar het geluid vandaan komt.
Dat was ook zo in Chu-Lai. We moes
ten met onze compagnie het vliegveld be
waken, maar je wist in feite nooit, waar
de ellende zou beginnen. Vooral de Ame
rikanen worden daar doodziek van. Die
houden van een open gevecht. Dat vin
den ze machtig. Ze moeten de vijand
kunnen zien
In Vietnam gaat alles in het geniep Je
loopt door een moeras en opeens fluit er
een kogel langs je kop Zoek jij dan
maar eens in twee seconden uit, waar
die stiekemerd zit. Op goed geluk schiet
je terug in dp richting, waar je denkt,
dat ie zit. Blijft hij daarna nog hinder
lijk doen. dan leg je met zUn allen een
baslsvuur. Je gooit zo'n duizend kogels
het oerwoud in en dan is het meestal wel
weer stil.
De moeilijkheid is. dat je nooit precies
weet. wie bij de Vietkong hoort en wie
een gewone burger is. Ze lopen allemaal
in het zwart en als je niet oppast haalt
dat vriendelijke vrouwtje naast de weg
opeens een handgranaat uit d'r zak. Het
is daarom verreweg het eenvoudigste om
een heel gebied tot verboden zone te ma
ken. Als Je dan Iemand ziet lopen, heb
je tenminste vrij spel
Ik heb in «Me veertien maanden een
enorm respect gekregen voor de burger
bevolking van Vietnam Het zijn ver
draaid intelligente mensen met een
enorm incasseringsvermogen. En ze we
ten ook precies, wat er aan de hand is.
Ze hebben allemaal een draagbare radio
bij zich en ze kunnen vriend en vijand
op hun dooie gemak beluisteren. Ze zien
SMIDJE
VERHOLEN;!
EN DE
KNAP-
MUTATOR
1141 „Nou, wat heb ik jullie gezegd?", zei de
graaf Van Lmborg Strom, die zich intussen weer in
zijn fraaie opperhoutvestersuniform gestoken had.
„Het is zover, mannen! De hel breekt los!" En de
graaf had gelijk, want een harde, metalen stem
verbrak plotseling de stilte van het bronsgroene
woud en die stem riep allerlei afschuwelijke be
dreigingen. „Het huis is omsingeld door scherp
schutters!", riep Klansky. „Zij schieten op Alles wat
beweegt! Kans om te ontsnappen is er dus niet!
Indien jullie niet binnen tien tellen met de handjes
omhoog naar buiten komt, gaat onherroepelijk mijn
zware tankkanon erop! Is dat begrepen!?"
„Weg wezen, mannen! De geheime gang in!", fluis
terde de graaf. Hij greep een dienblad, waarop hij
een grote stapel toebereide boterhammen had gelegd,
en sloop naar de koepel toe, op de voet gevolgd door
smidje Verholen, die de zware KNAP-mutator torste.
„Gaan jullie maar vast vooruit", zei agent 009
vastberaden. „Ik hou hier de boel wel even in de
gaten en geef wat achterhoededekking". „Maak
je over mijn huis maar geen zorg, ouwe jongen",
zei de graaf. „Als het niet anders kan, blaas dan de
zaak maar rustig op. Myn rol is hier nu tóch
uitgespeeld". „In orde, heer graaf", grinnikte
Sjeems. „Ik zal proberen op het juiste moment te
blazen". En wéér klonk toen Klansky's harde stem
door de elektrische roeper: „De tien tellen zijn
voorbij, makkers!", riep hij. „Nu volgt een waar
schuwingsschot. Als je leven je lief is, kom dan
onmiddellijk naar buiten!" En nauwelijks waren
deze woorden verklonken of daar sloeg met een
dreunende slag de eerste granaat al in. Versplinterd
hout en brokken steen en kalk vlogen Sjeems Pond
om de oren. Maar deze liet zich daardoor niet
afschrikken en mompelde: „Kom ons maar hólen,
Kille
MAANDAG 29 MEI 1967
Actieve fondsen
Ned '53-I-n
Ned '50-I-n
Ned '54-I-II
Ned 1955-1
Ned 1955-n
NecH 947*5
Bank en Credict Inst.
Handel. Industr.. Petrol.
KonPetr
Scheep.
KLM A 380
KNMS NB A 87
stvMUNed A 106',
NlevGoud nrc 94'*
vOmmeren nrc 170%
ittLloyd
ScheepvUnle A 135% 135%
Obligaties
Prov. Gemeent. Publ. Inst.
A'dam'47 3% 88% -
A-dam'48 3Vj
5% 96%
4% 90X
Hypotheek Banken
Fr-GronDW 6 94% 94%
IdemDV 5 87 86x
IdemDU 4% 85 84
Id.DE-VE 3% 73%
UtrHKl 3% 74X
Id.E-EE-F 3 75%
WestlHypB 5 84%
IdemN-O 3% 72 -
leNedA-O 5 90
Premie Oblig.
Alkmaar'56 2% 73% 72
2% 77%
2% 75
2% 72%
2% 73%
2% 76x
2% 85%
Handel. Industr., Div.
AmstelBr55 5 *93%
Bijenkorf 6 101 100%x
Pegern'57
Idem'52^
Convert Obligaties
Oblig. Buitenland
Eur.Bk'65 5% 92 %t 9
Wereldbk'55 3% 86% 8'
KSG 5% 96
Belgie'81
DortmHörd
CéreHydE
7 100% ioo%b
7 100% 100%
4% 96% 96 %b
si d
Depot en Bet. A
AlgFondsb I 1030
HBB Bel I 733
HollandFund 448
Intergas I 386
Wereldenergle 273
AmstBelMiJ 114-51
DutchlntFnds 105.51
Europafonds-I
CanGenFund 9%
ChemlcalFund 17%
Massachusetts 16%
TelevlsElec 10%
Aandelen
Bank, Cred. Vei
cert D 468^
AlbHcIJn
AlgVruchtlmp
ll Brouw 338 339%
AmstRIJtuie a
ANIF.M nat.bez
AutmScrW a
BeercnTrlco a
Blaauwhoed
Blijden:
Bijenkorf ni
CarspGarens
CentrSulker
CraneNederl
CuracHand n:
Daalderop
DrteHoeflJze
Gelder-Tlel nrc
Gerofabr NB
Grofsmederij a
Gruyter OTopr.b
Havenwerken
HelnekenBler
HensenMach
HeroConserv
HoeksMach
.S3
KNTCXtU n
K/.outKctJ n
renschoof
NaardenChem a
S3
NedKabt
NedMelk-ünle 245x
NedScheepsb a 91
PontHouth
ScholtCnt
Scholt-Hon
Schuppen
TeehnUnle
Texoprlnt
_exd
lvldend
sST
165x
143%
82%
35.80
ISO4
159*
147
208%
44.20
185
79.70
i S3
Vulcaansoord t
walvisvaart
wijk^Herlnga
MoearaEnlm A
ld. 1/10 opr
Id. 1 wlnstbew
- gedaan en bieder
Scheepvaart Mij en
Ned. Antillen
A 156%
AntlllVerff A 96
Canadese Certificaten
CanadPac 68% 68%
ImperlalOU 58% 58%
InlNatGas 11 11
IntNIckel 99% 99
ShellCanada 10 26% 27%
Amerikaanse Certifacaten
ACF industr 50%b 51%
AmEnka 32,V 32%
AmMotors 12% 12%
AmRadlator 22% 22%
AmSmcltlng 62% r.2'i
AmTel-Tel 57% 57%
Anaconda 92 92%
AtchlnsonTop 28% 29
BethlStecl 34% 34%
ChudbGotham 4% 4%
ChesapOhlo 68%
CitScrvtce 1
ColumblaGas
CurtlssWrlght
ook, wat de Amerikanen In hun land
doen. Er worden ziekenhuizen, scholen
en kerken gebouwd, er wordt voor ton
nen aan medicamenten, klen-n en s|»eel-
goed uitgedeeld.
Ik heb het zelf meegemaakt: overal,
waar we kwamen, werden we toege
juicht, de kinderen droegen ons op han-
den, omdat we, ondanks de afschuwe
lijke oorlog, volledig aan hun kant ston
den. Elke drie maanden brak er wel er- 1
gene In ons gebied de pest uit en dan
trokken we de jungle ln met vaccinatie-
ploegen. Ik heb zelf drie kinderen op de
wereld geholpen. Effe tussen neus en
lippen door Kijk, als jf dan thuis komt
en ze schelden Je uit voor moordenaar,
dan pik Je het toch niet."
Atoombom
Bert Knoester. die vier jaar geleden
naar Amerika emigreerde „omdat er In
Nederland niks meer te beleven viel", ie
indertijd ln de VS vrijwillig bij de Ame
rikaanse mariniers ge» aan om op die
manier sneller hvt staatsburgerschap
van de Verenigde Staten te verwerven
Aanvankelijk diende hij op de „Indepen
dence", waar hij onder meer waakte
over een voorraad atoombommen. „Zul
ke zaken", zegt hij nu, „worden sterk
overdreven, Deze kanariekool naast me
ie ook van Ijzer en daar gebeurt ook
niks mee Precies hetzelfde is het met
een atoombom. Zolang je hem niet op
scherp zet, is het een gewoon stuk me
taal".
Zielig gedoe
Toen hij begin 1966 werd opgeroepen
voor Vietnam, heeft hij er enorm tegen
op gezien. „Ik had ook die verhalen ge
hoord. Ik dacht: „Daar kom ik nooit
meer levend uit". Achteraf zegt hij:
„Die tijd in Vietnam is een ervaring ge
weest, die met geen goud te betalen is.
Ik heb er een hoop geleerd, een hoop ge
ïncasseerd. En Ik weet nu ook, wat het
communisme is. Het maakt van mensen
beesten, het kan en heel volk tot willoze
slaven maken. Ik heb geen Vietnamees
ontmoet, die voor de Chinezen was In
tegendeel, ze haten de Chinezen, maar
zonder steun van de rest van de wereld,
kunnen ze er niet tegenop. Daarom vin.l
Ik het zo'n zielig gedoe, ale ze met span
doeken door de straten van Amsterdam
gaan lopen."
Ik werd van het nieuws in Holland
door mijn ouders op de hoogte gehouden
en las over al die demonstraties in de
legerkranten. Ik heb alleen mijn
schouders opgehaald en gedacht: „Ze
weten niet beter, ze laten zich mooi
door de communisten gebruiken". Ik
heb vorige week op het strand in
Scheveningen mensen van mijn leeftijd
met het rooie boekje van Mao zien
zwaaien. Allemaal kwajongenswerk. Ze
onderschatten de macht van het
communisme, dat overal een vinger in
de pap houdt.
kijken alleen naar de ver
schrikkingen in Vietnam, maar reali-
1 zich niet. waarom en voor wie die
oorlog gevoerd wordt.
Leuke sneeuw
Dacht je, dat ik het leuk vond, als er
weer een vriend gesneuveld was Ik
heb je verteld: we begonnen met tachtig
we eindigden met twintig man. In
veertien maanden valt er nou eenmaal
altijd wel wat af".
Zijn vader pakt zijn sigaret uit de
mond en zegt: „Je zegt het wel wat cru
Bert, he| Rikt wel of je het over appejs
hebt".
Zijn zoon hoort het niet. „Ik heb een
hoop dia's gemaakt", zegt hij dromerig,
„allemaal vergezichten. Ik had natuur
lijk ook doden kunnen fotograferen,
maar het ging me om de natuur.
Ik ben gek op de natuur. Ik zal ook
heus wel eens met Kerstmis naar huis
komen. Met feestdagen ls Nederland
een fijn land.
Als het dan ook nog een beetje
leuk sneeuwt, is het helemaal ge
weldig".
r
Liturgische kalender
I DINSDAG :io mei: Mis van de I
zondag. Gedachtenis H. Felix I. I
Groen,
V.
Universitair nieuws
HIJ
Utrechtse unlvcrslti
telt der
dn ris bij
rljksunlver
t social» geografie. Op
1932 promoveerde hij san de
n wijsbegeerte. Van t
iel 1949 was hU rcferen-
l.ater werd dr. De Voo.vs
•tensehappen om onder-
Ie sociale geografie (ln
-d dU gewijzigd In de
SUSKE EN WISKE
BIGGLES: DE VALSCHERMSPRINGERS
S31
StBrands 10
StOUN-J
Studebnker
KunrayOU
Tidewater
UnlonPaclflc
UnStSteel 10
Western Ban
WestlnghElec
Wilson and Co
S3
