BRUSSELSE
RAMP
OOK MOGELIJK
IN ONZE NAUWE BINNENSTEDEN
BLOEIENDE SLUIKHANDEL
IN SIGARETTEN LANGS
NEDERLANDSE KUST
ZATERDAG 27 MEI 10«T
(Van een onzer redacteuren
DEN HAAG De Brusselse
brand mag geen aanleiding geven
tot paniek, maar de zekerheid, dat
een van onze nauwe binnensteden
niet door een dergelijke ramp
spoed getroffen zal kunnen wor
den, is niet te geven. Evenals in
Brussel bieden onze centrumstra
ten de brandweer onvoldoende
armslag. Zo er hier en daar al par
keerverboden gelden voor nauwe
straten, dan is in veel gevallen
toch het inrijden toegestaan. Toe
stromend nieuwsgierig publiek be
let deze auto's ruimte te maken
voor de intussen naderende brand
weer. Niet overal (nog) bevinden
de brandputten zich in het trottoir,
maar op de rijweg onder gepar
keerde auto's. In enkele gevallen
zijn deze zelfs gelegen op parkeer
plaatsen. Veel brandweerauto's
zijn dan ook uitgerust met trek
haken o)n ter plaatse van de brand
hinderlijke auto's weg te slepen.
Dat is heel mooi, maar intussen
blijven deze brandweerwagens ont
trokken aan de eigenlijke blussing
op momenten, waarin elke minuut
de ramspoed meer fataal kan
worden.
De fel om zich heen grijpende brand bij C. en A. in Amsterdam brak gelukkig bij nacht uit. Men
moet er niet aandenken, hoe men personeel en klanten buiten had moeten krijgen, als deze
brand overdag was uitgebroken.
In Rotterdam zijn in raad over deze
kwestie al vragen gesteld, vragen die
in honderden 'Nederlandse gemeenten
gesteld kunnen worden en waarop glo
baal het antwoord zal komen: elke
redelijke veiligheidsmaatregel is toe
gepast of in overweging genomen,
maar 100 procent zekerheid kan
niet gegeven worden, ook al om
dat dikwijls genoegen moet wor
den genomen met het haalbare.
Men spreekt dan van een risicogrens.
Overal waar dit gebeurt heeft men te
maken met een grensgeval, dat geen
maximale veiligheid garandeeit.
Op gezag van de brandweren van
Amsterdam en Tilburg nemen we aan.
dat het bereiken van de brandhaarden
van reap. C.enA. en V. en D. onlangs
geen problemen opleverde. Niettemin
brandden beide panden volledig uit.
Overdag zoud n deze branden nooit
deze omvang gekregen hebben, omdat
men de haard dan eerder zou hebben
ontdekt. Mogelijk. Maar gesteld nu
eens dat men een tijdig ontdekte brand
haard niet onder de knie krijgt, dan
blijft de vraag, of alle personeel en be
zoekers vaak honderden mensen
enel genoeg de veilige straat zullen
kunnen bereiken.
Htet was geen Brusselse, maar een
Nederlandse brandweercommandant,
die zei: ..Bij de bouw van warenhuizen,
ziekenhuizen en theaters moet op het
stuk van de veiligheid een compromis
worden gevonden tussen bruikbaar
heid en brandveiligheid Dat geldt ook
voor onze woningen, waarin we nu
eenmaal bepaalde risico's moeten aan
vaarden". Een dergelijke compromis
gold ook in Brussel. Tegen samenval
lende ongunstige factoren of in Brus
sel kwaadwilligheid zijn moeilijk
maatregelen te treffen. Men kan ge
vaar klein houden, niet uitsluiten.
Deze wetenschap mag echter geen aan-
leiding zijn voor een paniekgevoel
•DEN HAAG
aanvalsplan
De bereikbaarheid van verschillende,
publiek aantrekkende panden in Den
Haag laat te wensen over naar de me
ning van Je brandweer. Men verkleint
dit probleem door van elk groot object
een „uanvalsplan" in petto te hebben.
Op weg naar een brand weet men al
hoe en waar het object te benaderen
is. In Den Haug kreeg deze werkwijze
een unieke technische aanvulling, met
name een microfilmprojectieapparaat.
zodat door middel van portofoon en
mobilofoon aan de man in de vuur
haard en rookwolken verteld kan wor
den hoe hij zijn weg door het gebouw
kan vinden.
Gelukkig liggen in Den Haag de mees
te brandkranen in het trottoir, maar
op de plaats van de brand moeten
kiaanwageno soms auto's wegslepen.
Bij branden kan trouwens de hulp van
de politie evenmin gemist worden,
want brand blijft een kijkspel en me
nigmaal hinderen kijkers in hoge mate
de hrandwecr. Nog hinderlijker overi
gens is de arrogantie van automobi-
plaatsje te kunnen reserveren terzijde
van de brandweerauto's. Zonodig legt
de politie daarom het verkeer om.
Brandputje ondei
doende bereikbaar, ofschoon men daar
zioh gelukkig prijst met ruim voorhan
den open water, omdat parkerende
automobilisten de brandputjes niet al
tijd vrijhouden. In samenwerking met
de politie wordt in geval van brand
melding a la minute, gezorgd voor het
vrijmaken van de route dooi verkeer
op te houden dan wel om te leggen.
Men wenst wat dit betreft geen risico
te nemen. Hiervoor bestaan uitgewerk
te plannen en afspraken.
Met ongeveer dezelfde moeilijkheden
en mogelijkheden werkt men in Lei
den. Meer dan in Delft hecht men hier
waarde win aamenwerking met de BB.
dan volgens afspraak een telefonische
kettingreactie ontstaat, die snelle aan
komst van BB'ers op de plaats van de
ramp garandeert.
We plaatsen een vraagteken bij de
stelling van de Amsterdamse brand
weercommandant. dat in zijn gemeente
alle grote puilden zonder moeilijkheden
bereikbaar zijn. Letterlijk zei hij: ..Het
Brusselse probleem van te nauwe stra
ten en geparkeerde auto's bestaat bij
ons niet of nauwelijks'Naar onze
zienswijze schetst hij hiermee een te
optimistisch beeld. Dat hij in de prak
tijk zich niet laat lelden door luchthar
tigheid mag hieruit blijken, dat er ge
regeld oefeningen worden gehouden,
ook samen met. het personeel van de
warenhuizen, en dat winkelexposities
altijd worden Ingericht ln overleg met
de brandweer. Waar nog steeds volgens
de Amsterdamse brandweer Ls gebleken,
dat de brandweer binnen vier minuten
ter plaatse kan zijn bij een brand in de
binnenstad, werkt men ook niet met
een uitgesproken aanvalsplan, al ls de
politie voortdurend beducht op omleg
ging van het verkeer
Utrecht, dt met Amsterdam gemeen
heeft, dat bluswater gemakkelijk uit de
grachten ls te betrekken, volgt onge
veer hetzcllde systeem van wernen. om
dat de Utrechtse warenhuizen aan door
gaande wegen liggen. Slechts ln .uitzon
derlijke gevallen verwacht men in
Utrecht moeilijkheden bij de bereik
baarheid van de brand
Botterdam heeft hef voordeel, dat de
gebouwen in de binnenstad vrijwel alle
maal nieuw zijn, dat de jongste inzich
ten op bel gebied van de brandveiligheid
er in verwerkt zijn en dat het vrijwel
geen nauwe biiiueiistadMruten heeft
waarlang» warenhuizen en dergelijke
zijn gelegen. In Rotterdam in in 1940 in
Mn klap afgerekend met alle proble
men. die krappe centra aan brand
weren elder» opleggen. De Rotter
dam
iickam
dal zijn stad niet door een soort;
iijkc brand als in Brussel, kan w
clen getroffen. „Dit kun je natu
lijk nooit zeggen", zo zei hij. „mi
egelen hebben
hifi
mder
DEVENTER
geen illusies
In Deventer maakt men zich geen
illusies. Daar is de situatie in de bin
nenstad gelijk aan die van Brussel.
Nochtans werkt men daar niet met
een uitgewerkt „aanvalsplan", omdat
men erop gokt. dat het in de nauwe
straten geldende eenrichtingsver
keer ook in geval van brand onbe
lemmerde doorgang voor de brand
weer mogelijk maakt. De moeilijk
heden ontstaan echter pas op druk
ke verkoopdagen, wanneer de smalle
straten gevuld zijn met winkelde
wandelaars.
Ook in Zwolle houdt men het hart
vast. wanneer er in zulke omstandig
heden brand uitbreekt. Hier moeten
nog veel brandkranen overgebracht
worden naar de trottoirs.
grote gebouwen in de binnenstad vol
doende bereikbaar, omdat
binnenstad een verkeersbeperking geldt.
Op drukke dagen echter waarop veel
verkeer gebruik maakt van de onmid
dellijk rond de stadskern gelegen rond
wegen. ziet de brandweer in geval van
nood de zaak hachelijk ln. Het ls vrij
wel uitgesloten, dat er verbetering ln
deze stand kan worden gebracht.
Deskundigen breken zich er al Jaren
lang het hoofd over. De brandweer heeft
voor eigen behoefte een systeem ont
worpen om de plaats van de brand snel
te kunnen bereiken. Het brandweer
personeel houdt zijn kennis op dit ge
bied bij door oefeningen aan de hand
van kaarten en maquettes van de oude
binnenstad.
De Haarlemse commandant prijst zich
gelukkig, dat zijn brandweerkazerne in
de oude binnenstad staat, zodat hij bij
centiunfbilinden snel ter pfhntSr kan
zijn. H"
op dn
kan geven. Daarom werkt de Haarlem
se brandweer met een vooropgesteld
plan om alle punten ln de binnenstad
bereikbaar te houden.
In de oude Noordhollandse steden als
Hoorn en Alkmaar vreest men de druk
ke dagen, vooral mai'ktdagen. waarop
de smalle straten verstopt zitten met
wandelaars Dan is er geen doorkomen
aan. Bovendien staan er vaak nogal
wat auto's geparkeerd op brandpunten.
Deze auto's zullen bij brand versleept
moeten worden. Om toch zo snel moge
lijk water tc kunnen geven kan met
tankauto's gedurende vijf minuten voor
water worden gezorgd
In de zuidelijke steden als Breda.
Bergen op Zoom en Den Bosch loopt
de bereikbaarheid tijdens spitsuren
gevaar. Dat dit fataal kan worden,
daarover maakt men zich geen enkele
illusie. Als alie omstandigheden tegen
werken breekt een ernstige brand uit
op een drukke dag of een spitsuur,
staan er auto's geparkeerd op onmis
bare putjes, ziet de politie geen kans
om in paniek geraakte menigten in
goede banen te loodsen en lopen brand
weerwagens vast op automobilisten,
die niet tijdig de route vrijmaken. Het
vuur grijpt dan bovendien nog snel om
zich heen, aangewakkerd door een ste
vige wind en gevoed door licht brand
baar materiaal zols de moderne kunst
stoffen. die in etalages en andere
versleringen worden gebruikt. Men
kan dit beeld overdreven vinden,
men moet zijn veiligheidsmaatregelen
nu eenmaal afstemmen op de meest
ongunstige omstandigheden.
Voldoende druk op het water is een
voor elke gemeente afzonderlijk pro
bleem, dut meestentijds ter plaatse
naar gelang de omstandigheden en de
benodigde hoeveelheid water moet wor
den opgelost. Heeft men meer druk
nodig dan de 2 tot 3 atmosfeer in het
waterleidingnet, dan zorgt de brand
weer mei eigen pompen voor een ho
gere druk. In veel gemeenten gaat er
na een brandmelding ook een telefoon
tje naar de waterleiding voor verho
ging van de druk, maar hierin kan
soms niet worden voorzien, omdat niet
alle waterleidingbuizen de gewenste
druk kunnen hebben.
Bru»*t-I*e ramp In onw Meden vrijwel
uitgesloten mag heten, er toch ook
geen reden I» om de ogen te sluiten
voor de gevuren. Deze kunnen onder
ongunstige omstandigheden zeer groot
zijn. Warenhuizen, kantoren en ook
ziekenhuizen, waar alles wel geordend
en wel beveiligd lijkt, kunnen In onze
nauwe binnensteden In tyd van een
ommezien veranderen In massagraven.
In Brussel heeft men dit op zeer
rampzalige wijze ondervonden.
Vissers knappen
vuile werk op
\LKMAAR. De sluikhandel
in Amerikaanse sigaretten langs
de gehele Nederlandse kust
bloeit als nooit te voren, liet is
goed als
ichei
dal
lelilk
maand vi«
laslingvrije sigaretten ons land
worden binnen gesmokkeld die
voor nauwelijks meer dan twee
kwartjes worden ingekocht, in
Nederlandse entrepots, dan een
enorme reis maken om lenslotle
via Helgoland weer in ons land
Ie worden binnengesmokkeld
f. 1 20 tot f. 1 '15 per pakje ople-
lebick
De douane kan luei tegen
lijks iets uitrichten door
aan samenwerking met collegae
In het buitenland. Bij deze
grootse smokkelaf faire wordt
o m. gebruik gemaakt van een
mysterieuze kotter, die geen vis
het vuile werk moeten opknap
pen De sigaretten ln de Neder
landse en buitenlandse entre
pots ln ons land zijn belasting
vrij Indien ze uit de entrepots
worden gehaald, worden ze in -
er een borgsom worden betaald
Zodra deze vracht - gezegeld
en wel - de grens over is. wordt
de borgsom terugbetaald Wan
neer het. zoals hier. om enorme
hoeveelheden gaat. zijn de borg
sommen vuak zeer groot, zodat
wel geldschieters in het kon
Nederlandse vissers
boord g«
Hollandse kust gebracht
moeten zitten die uiteraard Ondeiweg kunnen
■etten i
bergt. De zaak ia zeer goed ge
Vanuit Nederland worden de
sigaretten Ingescheept naar Hel
goland waar de controle zeer
matig la Daar worden ze dooi
krijgen van douaneschepen
doch ook daar schijnt men aan
te kunnen ontkomen door d.-
sigaretten lucht, en waterdicht
afgesloten, gewoon ln de netten
te stoppen en op de zeebodem
te deponeren. Daar worden se
lal ei weer opgevist
Het is de douane ook bekend dat
er tenminste een kotter ia die
slechts in troebel water vist en
••n Helgoland en de Nederlandse
kast om sigaretten te transporte
ren. Enige tijd geleden kreeg de
douane de melding dat dit schip
vaat zou zijn gelopen op de
„Razende bof by Den Helder
is bijzondei
nan wal verdwijnen de sigaret
ten op de zwurie murkt Sigaret
ten zijn meestal van Amerikaan
r makelij die m da wink-
meer dan iwee gulden kosten
De bonafide Mgarettenwlnke
llers worden door deze sluikhan
del ernstig gedupeerd In prak
tlsrh alle Klote centra zijn smok
keisigaretten vrij gemakkelijk te
krygen
f*»k de zwarte markt schijnt bij
zondei goed te zijn georganl
-eerd Een enkele keei maakt,
men in het binnenland een
loding bult. muur daarbij speelt
dan nog vaak het toeval een rol
En aan nog heeft men maar
een zeer klein deel van de 200 000
tot 300.000 pakjea die Iedere
maand Illegaal ons land binnen-
