INBREKERS SLEUTELS HADDEN VALSE GEREED LIGGEN Hulp universiteiten nog veel te gering „Gein van Birmareünie zit hem voornamelijk in het weerzien' P.v.d.A.-Kamerlid Oele: Staatsmijnen moeten in zee kunnen boren Bezwaren van gen. De Gaulle tegen rede van prof. Hallstein Wm Brandweerman wordt vanuit alarmcentrale geïnstrueerd EX-GEVANGENE WIM KAN HOUDT FEESTCONFERENCE 0? )ONDERDAG 25 MEI 1967 DE LEIDSE COURANT PAGINA 7 (Van een onzer redacteuren) ZAANDAM. ,,U denkt toch zeker niet, dat ik een gaatje in mijn hoofd heb, hè? Het idee alleen, dat ik reclame zou willen maken over de ruggen van Jappenslaven. Ik vind dat een krankzinnige veronder stelling. Die naam Albert Heyn heb ik alleen in de advertenties laten zetten, omdat ze anders gezegd zouden hebben: Waar doen ze het van?" Ze weten donders goed, dat ik het geld niet heb om een feestje voor bijna tweeduizend ouwe vrindjes te bouwen. Alleen zo'n oproep in de kranten kost al een halve ton en dan sta je nog pas aan het begin. Dan moet je je zaal nog huren, je programma finan cieren, je eten inkopen. Mag een tachtig jarige, die zo'n cadeau aanbiedt, asjeblieft zeggen, hoe hij heet? Neen, u hoeft echt niet bang te zijn. U zult zaterdag tever geefs zoeken naar spandoeken en borden, waarop de deelnemers worden aan-» gespoord onze koffie te drinken of de* tanden te zetten in onze overheerlijke* Zaanse koeken. Ik vond het alleen lumme-* lig om niet te zeggen, wie nu precies mijn* ouwe vrindjes tracteert. Dat is alles. Ik} vind dat nog wat anders dan onkiese» reclame". Kamer steunt natte mijnwet redactie de Tweede- Kamerfractie van de Party van de Arbeid moeten de Staatsmijnen als zy dit willen in de Noordzee kunnen boren naar aard gas en aardolie. Ook moeten zy zelf mogc- ïykheden krijgen tot exploratie. ..I)c minister kan niet minder doen dan dui- deiyke toezeggingen geven over de deel name van de Staatsmijnen", aldus de socialistische woordvoerder dr. Ir. A. P. Oele. gistermiddag in de Tweede Kamer by de behandeling van de natte mynwet. „De Staatsmynen hebben daar recht op. Er Is veel meer zekerheid nodig over hun positie op het continentaal plat". Ook andere fracties stonden op het standpunt dat de positie van de Staats mijnen zekerder moet worden. Men ver wachtte van minister De Block vandaag In zijn antwoord op de discussies over de uitvoeringsmaatregelen van de zogenaam de natte mijnwet een duidelijke taakom schrijving. De P.v.d.A. dreigde gisteren zelfs met een motie, wanneer het minis teriële antwoord niet positief genoeg zou zijn ten gunste van de Staatsmijnen. Dr Oele noemde de wetswijzigingen van het kabinet-Zijlstra op het ontwerp van oud-minister Den Uyl die door dit kabinet overgenomen zijn gevaarlijk. ..De voorstel len van oud-minister Den Uyl voor 64 procent afdracht aan de Staat uit de olie en 76 procent uit het gas klinken voor de gemeenschap heel wat beter dan de 58 procent en 71 procent van de latere rege ringen", aldus dr. Oele. „waarbij dan nog komt dat deze regering geen staatsdeel neming in de oliewinning wenst". De vier regeringspartijen stonden echter geheel aan de kant van het kabinet. Zij deelden de mening van de regering, dat met de nieuwe opzet optimale baten voor de gemeenschap verkregen worden Staats deelneming in de olie byvoorbeeld kost honderden miljoenen meer aan rijksin vesteringen. die in de komende jaren dringend nodig zijn voor andere zeer be langrijke doeleinden. De meeste partijen waarschuwden de regering wel tegen discriminatie van Ne derlandse maatschappijen ten opzichte van de buitenlandse. De buitenlanders be talen de staat alleen uit hun brutowinst, de Nederlanders zitten vast aan een veel hogere vennootschapsbelasting, aldus mr. R. Ne lissen van de K.V.P. Een wijziging van de uitvoeringsmaatregelen is volgens deze K.V.P.'er beslist noodzakeiyk Eerste Europese satelliet 30 mei de ruimte in DEI .FT (ANP) De lancering van de „Esro" 2 satelliet, die om technische re denen enige malen werd uitgesteld, zal thans plaats hebben op 30 mei om 03.06 uur Nederlandse tijd. VRAGEN IN KAMER DEN HAAG (ANP) Het Tweede- Kamerlid drs. G. M. Nederhorst (PvdA) heeft aan de minister van Buitenlandse Zaken schriftelijke vrugen gesteld be trekking hebbend op de komende topcon ferentie van de EEG. die volgende week ln Rome gehouden zal worden. Hij vraagt of het Juist Is dut het Franse staatshoofd, generaal De (iaulle. er be zwaren tegen heeft dat In Home. behalve door de voorzitters van de rand. ook het woord gevoerd zal worden door de voor zitter van de Europese commissie, prof. Hallstein, een tegenstander vnn de Franse president. Hij vraagt verder of de Nederlandse en Belgische regering ann de regering van het gastland hebben laten weten dat ze zulk een rede van de voorzitter van de Europese commissie bij het tienjarig bestaan van de EEG een vanzelfspre kendheid vinden. Acht de regering, aldus luidt de laat ste vraag van de heer Nederhorst het toevoegen aan de onredelijke eisen van het Franse staatshoofd niet een dusda nige ondergraving van de positie van de Europese commissie, dat dit voor het ka binet aanleiding zou kunnen zijn af te zien van zijn voornemen om bij de her denking van het tienjarig bestaan van de EEG in Rome aanwezig te zijn. (ADVERTENTIE) K| HAAGSE PRIMEUR (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Als eerste korps van Nederland heeft dc Haagse brandweer sinds kort de beschikking over een mi cro filmprojccticapparaat, dut een revo lutie teweeg zal brengen bij het blus- singswerk in grote en belangrijke ob jecten in Den Haag. Op het scherm van dit apparaat wordt een microfilm van de plattegrond van het object geprojec teerd zodat de brandweerman in het brandende gebouw via een mobilofoon- MMrai alari kan wordet ntralc de bi Aan het korzelig woord de grijzende, sterk gebruinde Henk Engel, perso- neelsdirecteur van Albert Heyn en or ganisator van de massale Birmareünie het Soheveningse Kurhaus. Op zater dag 27 mei zullen zij elkaar weer na 22 jaar ontmoeten, de ex-krijgsge vangenen. die met bloed, zweet en tra- de dodenspoorlijn door de verstik kende jungle van Birma hebben aange legd. Zij komen uit 21 landen, uit Ca nada. Indonesië, uit Nigerië, Libanon, de Antillen, Turkije, Tanzania, Austra lië en Nederland. Zij hebben allen de zelfde benauwende herinneringen aan die jaren tussen 1942 en 1945, toen zij op de rand van de afgrond voöhten voor hun leven. Zout in pap Henk Engel was één van hen. Op het van de twintiger jaren vertrok hij theeplanter naar het voormalig Nederlands-Indiië „omdat in de Zaan streek het zout in de pap niet te ver dienen viel". B(j het uitbreken van de tweede wereldoorlog werd hij als reser ve-officier onder de wapenen geroepen i de dramatische val van Paprl Harbor wachtte hem en 16.000 andere Nederlanders een deportatie naar de binnenlanden van Birma. Achter zijn pijnlijk nauwkeurig aangeharkte bureau op de zesde etage van een Zaans kan toorpaleis. waar de grutterspraktijken t almachtige Albert geruisloos gp- ■entariseerd worden, zegt hij: ..We kwamen op 27 mei 1942 in de haven van Tafoy aan. Dezelfde dag dus. waarop de reünie plaatsvindt. Akkoord, het is een wat gewrongen datum, maar het is in elk geval een aanknopingspunt. Tot augustus 1945 hebben we aan die spoor- staan spitten. Zestigduizend gealli eerde militairen en dan nog eens 240.000 Aziaten. Het percentage doden bij ons bedroeg 25 procent, bij de Azia ten 30. Dat komt neer op 222 doden per kilometer spoorlijn of 1 dode per dwars ligger. Als je de foto's uit die tijd be kijkt. dan begrijp je nog niet. dat er nog één vent levend uit die hel te voor schijn is gekomen. Als wandelende gp- raamtcs deden we ons werk en elke dag aag je je vrindjes om je heen sterven van de honger, van de uitputting. Kameraadschap Zelf heb ik altijd het gevoel gehad, dat ik het zou overleven. Ik ben een opti- •an huisuit en als ik me doodziek- voelde. dacht ik alleen: „Dat gaat wel >ver ze slepen me er wel weer door heen". ik heb zegge en schrijve maar één keer het idee gehad, dat het met me afgelopen was. Ik kreeg de 83ste aanval van malaria en daarbij had ik ook nog berri-berri. Mijn hele lichaam was één zak vol water, alles was uitgezakt en gezwollen en lk kon geen stap meer doen. Toen ik bleef liggen, hoorde ik 'an mijn vrindjes roepen: „Jon gens. Engel gaat de pijp uit". Ik wist. dat ze gelijk hadden, maar toch hoopte een wonder. Ze kwamen één voor één naar me toe en legden hun eigen noodrantsoenen bjj me neer. Dat moet je je voorstellen: ze stierven zelf van de honger maar toch gaven ze het laatste, wat ze hadden, om mij te red den. Die kameraadschap heb ik daarna nooit meer ontmoet". Henk Engel hoopt, dat h(j die ereschuld tegenover de vrienden van toen. op 27 mei met één grandioos gebaar kan vereffenen. „In die stroom aanmeldin gen", zégt hij, „ben ik allerlei namen tegengekomen, maar namen zeggen me niks. Dat hebben alle knapen, die aan de Birmalijn hebben gewerkt. Omdat ze drie jaar geen vitaminen naar bin nen hebben gekregen, lijkt hun geheu gen op een zeef. Ik kan wel gezichten herkennen. Als ik een vrindje uit het kamp in de Kalverstraat tegenkom, dan denk ik: „Zijn gezicht heeft iets be kends, maar ik mag dood blijven, als lk weet, wie hij iS". lachend: „Zo gaat het de laatste weken aan één stuk door. Als je aan zo'n reünie begint, heb je er geen flauw benul van, hoe die kerels er na 22 jaar voor staan. Je kunt alleen afgaan op je eigen gezondheid. Ik ben er heel huids afgekomen en vond na afloop mijn gezin in diverse concentratie kampen terug, maar ik heb er wel een rotte maag van overgehouden. Dat bruine smoel is echt geen bewijs, dat ik kerngezond ben. Dat heb ik alleen te danken aan de dokter, die zei: „Engel, als je nou niet drie maan den gaat rusten, dan red je het niet" Dat was vorig jaar september. Ik zei: „Bedoelt u, dat ik naar een ziekenhuis moet?" Hij zegt: „Sorry, maar het is je enige kans". Ik heb hem aangekeken en alleen ge dacht: „Jij weet heel best vader, dat ik alleen maar in een ziekenhuis ga liggen om te sterven". Ik heb het daarom maar op een akkoordje met hem gegooid en afgesproken, dat ik een zeereis van drie maanden zou maken. Vandaar dat bruine kleurtje. Het stelt niks voor". Terwijl de brandweerwagens uitruk ken naar het brandende gebouw wordt op het scherm de plattegrond geprojec teerd. In een filmcasette kan men 2200 van deze plattegronden onderbrengen. Indien men op de alarmcentrale weet waar de brand precies woedt, kan men de hand van de plattegrond beoor- malaria. Monstermaaltijd Wat wel iets voor moet stellen is de reünie, waaraan hij eenzaam, maar niet alleen twee jaar onvermoeibaar heeft gewerkt. Het resultaat biedt hij de 1750 deelnemers zaterdag met ge paste trots aan: een beslissend kennis makingsuur in alle zalen van het Kurhauscomplex. een monster-nassi- maaltijd, waarvoor 500 kilo rijst door de hotelkoks worden gebakken; een tentoonstelling van foto's en documen ten uit de Birmaperiode; een speciaal voor de reünie gemaakte film en een feestprogramma, waaraan een groep Engelse krijgsgevangenen en oud medespitter Wim Kan hun medewer king zullen verlenen. „Als strales de „Last Post" wordt ge blazen voor de tienduizenden, die het* niet gehaald hebben", zegt Engel.} „dan zullen we ons voor de zoveelste* keer vruchteloos afvragen, waarom* wij daar wel in die Kurzaal mogen* staan. Als er toen geen kameraad-* schap was geweest, als je geen echte vrindjes had gehad, die achter je* stonden, dan had niemand het over-} leefd. Die reünie had je dan zonder veel* moeite in een telefooncel kunnen houden." „Geld in veilige kluis niet veilig' Kikkerland „De reacties op onze uitnodiging zijn overigens enorm geweest. Het leek. alsof ze op die reünie hadden zitten wachten. Zelf had ik voorzichtig gere kend op duizend man. Ik vond dat tock al een indrukwekkend gezelschap voor een originele nassi-gorengmaaltljd. Toen de inschrijving gesloten was, bleken er echter 3000 inschrijvingen te zijn. Ik had dat aantal niet ver wacht. omdat er geen gegevens be kend zijn over die periode. Er is geen burgerlijke stand van de Birmaspoor- weg en je mag het me dus nauwelijks kwalijk nemen, dat ik fout gegokt heb. Het gevolg was wel, dat ik alle plan nen van het eerste ogenblik in de vuil nisbak heb kunnen gooien. Het enige, wat ik niet kon annuleren was het Kurhaus in Scheveningen, want zulke zalen liggen in Nederland nu eenmaal niet voor het opscheppen. Wij hebben het hele complex tot onze beschikking en wat dat betreft zouden we dus met gemak 3000 deelnemers kunnen her bergen. De pijn is alleen, dat alle reünisten op een gegeven moment in de Kurzaal bij elkaar moeten komen} en daar gaan er op zijn hoogst 1750* in. Ik heb dus 1250 inschrijvers moe-} ten teleurstellen en dat is verdomd» spijtig. Ze krijgen wel het speldje en* een nummer van de reüniekrant, maar^ ik ben me er van bewust, dat het een* zeer gebrekkige pleister op de wonde} is. De gein van die reünie zi mers in het weerzien. Mensen, die in^. de bitterste ogenblikken van hun leven* op elkaar waren aangewezen, komen} na 22 jaar weer samen. Ik verwacht.» dat het een ontroerende confrontatie} wordt. Ik heb een brief gehad van» een Nederlandse emigrant uit Canada,* die schreef: „Ik heb de pest aan dat» kikkerland aan de Noordzee, maar* voor die reünie kom ik toch graag} over". Zo'n man geeft zonder blikken* of blozen duizenden guldens uit om} een paar uur samen te kunnen zijn» met de vrindjes van de Birmaspoor^* lijn. Zo zijn er honderden; ze hebben} hun vakantieplannen rigoureus veran-* derd voor die ene middag". Ouwe hap Zijn monoloog voor één heer met helm-* wee wordt onderbroken door 't dwin-} gend bellen van zijn telefoon. Hij pakt* met geroutineerd managersgebaar de} hoorn, luistert en roept dan: „Maar* meneer, dat is geen enkel probleem.* Als u zorgt voor een rolstoel, dan is^ er geen vuiltje aan de lucht. U wordt* straks keurig opgevangen door de} „ouwe hap" en als een prins door uw* vrindjes rondgereden". Hij legt de hoorn neer en zegt glim-- In de hel va hutten van bamboe de voorportalen van de verlossende dood. Duizenden zieken lagen hier in rijen van vier te wachten op het einde van do verschrikkingen. In elke hut uc IMM1U vail was plaats voor 300 patiënten, diedelen hoe de brandweerman het beste langzaam, maar onverbiddelijk ge-* het gebouw kan betreden. Men kan hem sloopt werden door de moordende} precies door het gebouw leiden, van j gang tot gang, van trap tot trap van deur tot deur. Op de geprojecteerde plattegrond staan allerlei bijzonderhe den die de brandweerman moet weten. Aan de hand van deze gegevens kan de centrale zeggen welke blusmiddelen de brandweerman moet gebruiken, waar gevaarlijke stoffen liggen opgeslagen en hoe hij na een verkenning het gebouw moet verlaten. Deze gegevens zijn ook op kaarten in de brandweerwagen aanwezig, maar vaak ontbreekt de tijd om dit materiaal op te zoeken. In de alarmcentrale kan men met het nieuwe apparaat de be treffende kaart veel sneller opzoeken, terwijl men de order minder emotioneel zal doorgeven dan de bevelvoerder bij de brand. In de komende weken zal het apparaat worden ingericht. Werkers aan spoorlijn van de dood aan monstermaaltijd in Scheveningen verhoogde zijn levensverzekering *é»i waf hdfleuke is, fiéf koStffeht niets meer... En dat kan ook üw man! Wanneer hij nu deelneemt aan het Premie Spaarplan en elk jaar 500,— aan premie betaalt, dan krijgt hij vanaf 1972 ieder jaar honderd gulden terug van het Rijk! Belastingvrij! Dit geld kan hij dan weer gebruiken voor het verhogen van zijn levensverzekering. Honderd gulden meer premie betekent een lorse stijging van het verzekerd bedrag. (Tenzij u voor die honderd gulden liever een leuk jurkje koopt Praat in ieder geval eens met uw man over dat Premie Spaarplan. Alle levensverzekeringsmaatschappijen en assurantie tussenpersonen zullen hem graag inlichten. PREMIE SPAARPLAN Basis voor persoonlijk bezit ADVERTENTIE) Tv aangeschaft voor alibi LEEUWARDEN (ANP) /- gevangenisstraf eiste de officii justitie by de Leeuwarder rechtbank te gen elk van de twee hoofddaders van een lange reeks inbraken, waarvan (lie b(j de zuivelfabrieken te Grouw en Tol- bert de hoofdschotel vormden De 30- jarige A. T. B., autohandelaar te Sneek, en de 36-jarlge R. R. hadden samen, naast deelname aan een groot aantal andere kraken, deze twee spectaculaire inbraken, waarbij byna een half mlïjoen gulden werd buitgemaakt op hun naam Twee andere Snekers, de 28-Jarige loswerkman M. A. E. en de 31-jarige autosloper G. V. die niet mee gedaan eerstgenoemde verdachten aan andere diefstallen met braak waarbij voor dui zend guldens werd gestolen, hoorden twee Jaar en zes maanden gevangenis straf tegen zich eisen. Als het speurwerk van gemeente- en rijkspolitie geen succes gehad zou heb ben, zouden nog heel wat van dit soort inbraken zijn gevolgd. De plannen voor nieuwe operaties en de valse sleutels lagen al klaar. B verklaarde dat men van de zuivel fabriek te Wljnjeterp was afgestapt, nadat in de kranten was gemeld dat het melkgeld voortaan door de Friese zui velhandel via de bank zou worden be taald. Na hun bekentenis hadden de in brekers al hun werktuigen en valse sleutels, die voor een deel in de Noord oostpolder waren begraven, aan de po litie uitgeleverd. Er werd enorm veel in beslag genomen. Q.a. portofoon» en b(j bijzonder goed ingerichte werkplaats. Men heeft zelfs mot serieu ze plannen rond gelopen om in Italië een laser-straalapparant aan te schaf fen. Bovendien beschikten de heren over een draagbare t.v., die wel eens een nuttig alibi zou kunnen verschaffen. Als zij tijdens hun karweien meteen de t.v. keken, konden zij de politie een heleboel over de programma's vertellen, dachten ze. In z(Jn requlsltor noemde de officier van justitie het uiterste raffinement de grote twee. en de koelbloedigheid waarmee ze te werk gingen verbijste rend, bijna griezelig. Het is duideiyk gebleken dat niemand moet denken dat geld in een veilige kluis goed is opge borgen. wanneer men niet tevens een veilige plaats voor de sleutel heeft be dacht. Het publiek mag zich dit wel terdege realiseren, aldus de officier. Bijstand ontwikkelingshulp Uitdaging aanvaarden UTRECHT (ANP) De feitelijk ver leende bynlnnd door Nederlandse uni versiteiten en hogescholen aan univer siteiten in de ontwikkelingslanden is nog gering. Naast personeelstekorten en hel uiihiyven van overheidsvoor/.lenln-1 gen is de iioneaak daarvan een gebrek aan werkelijke overtuiging bij de be-1 trokken Nederlandse universitaire In- stellingen. Men heeft deze activiteiten vaak meer als een morele plicht gezien dan als ©en kans en een wetenseliappe- lyke uitdaging. Het doorbreken van een nieuwe kyk op deze kwestie zal het accent verschui ven van bijstand- en kennisoverdracht naar een samenwerking op voet van ge lijkheid. Dat zal lelden tot een twee- richtlngverkeer en tot de bevrijdende gewaarwording, dat wij slechts hebben mee te werken aan dat. wat de zuster instelling voor de autonome ontwikke-1 ling van haarzelf en haar land nuttig en nodig acht. Dit zeggen prof. dr. J. F. Holleman (Leiden), mr. H. G. Quik (Nufflc) en dr. G. van den Steenhoven (Nijmegen) in een werkstuk dat zij hebben opge steld voor ile conferentie over „De tauk van de Nederlandse universiteiten en hogescholen ten aanzien van de ont wikkelingslanden", die op 26 en 27 mei in Utrecht wordt gehouden. In het werkstuk wordt onder meer gesteld, dat het probleem van de ont wikkelingshulp niet zonder meer opge lost kan worden via economische maat regelen of door verhoging van de finan ciële bijdragen. De westerse universi teit heeft hier een eigen verantwoorde lijkheid en zal haar structuur en orga nisatie moeten aanpassen aan de uit die verantwoordelijkheid voortvloeiende taak. De schrijvers onderschelden de internationale taken van de universiteit in de onderwijsfunctie, het wetenschap pelijk onderzoek en de dienstverlenende functie. Van fundamentcel belang noe men zij de manier waarop de samen werking met de universiteiten in ont wikkelingslanden tot stand komt. Als de westerse landen werkelijk streven naar een sumenwerklng. die de autonome ontwikkeling van de ontwikkelingslan den tot doel heeft, zal men medewer king moeten geven aan de universitei ten in die landen op een manier die de autonomie van de ontvangende univer siteit niet in gevaar brengt N.K.V.-bond schaadt handel UTRECHT. (A.N.PI De katholieke bond vnn personeel in de handel neemt het de eveneens by het N K.V. aange sloten katholieke bond van werkne mers in Bank. en Vcrzekeringsbedryf en Administratieve kantoren (B.V.A) kwa- ïyk. dat deze bond *yn leden in de gele genheid stelt om tegen speciale pryzen texticigoedrrcn en een prWmakUker te kopen en daarmee „het onzalige voorbeeld van liet N.V.V. volgt" De bond van handelspersoneel heeft bij het bestuur van dc B V A ernstig tegen deze „stunt" geprotesteerd. Door uitscha keling van de detullhundel worden de belangen vun onze leden geschaad, zo De bond betwist ook de korting van 30 procent die de B V.A. zijn leden in het vooruitzicht heeft gesteld Als voorbeeld noemt de bond een vun de tcxtlelpakket- ten. ale bij dc B V A f. 57.15 kost en waar van de winkelwaarde op f. 77.25 wordt becijferd. Maar. aldus dc bond van han- delspersoneel. on-s is gebleken dat hetzelfde pakket textlelgoedercn ln de normale detailhandel verkrygbuur is tegen de prijs van f. 49.20 D-- bond Iu--rnv.r nb-t verbaasd: „Dit verschijnsel doet zich ook elders voor waar een vakorganisatie meent het beter te kunnen doen dan de normale

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1967 | | pagina 7