IBIZA
CORSICA
MET AUTO EN TENT DOOR AMERIKA
ZATERDAG MEI 1967
TOERISTISCHE SCHIJNWERPER - TOERISTISCHE SCHIJNWERPER - TOERISTISCHE SCHIJNWERPER - TOERISTISCHE SCHIJNWERPER
Soraja drinkt
het water
van
de eeuwige
jeugd
op
De laatste jaren was het, eenmaal op Spaans
grondgebied, „dernier cri" de zomervakantie
aan de Costa Brava of nabij Malaga door te
brengen. De Spanjaarden hielden het bij San
Sebastian, Salou of Alicante. En juist toen
de gehele MiddelIandse~Zeekust tjokvol bun
galows en flatgebouwen stond, die voor de
verkoop aan buitenlanders bestemd waren,
verscheen de naam Ibiza tussen al die
toeristische paradijzen. Misschien heeft dit
eilandje het succes te danken aan prinses
Soraja, die er zich een paar jaar geleden
schuilhield met haar toenmalige vriend
Maximiliaan Schell. Het duurde dagen voor
verslaggevers het paar ontdekten in een
prachtige villa vlak aan zee, eigendom van
een Duitse familie. Soraja liet zich inter
viewen en bekende, dat zij dagelijks water
dronk uit een welbron, want dat deze ma
gische vloeistof eeuwige jeugd en een ge
lukkige liefde schonk. Het strandje, waar
Soraja zich baadt, heet „Cala Grassio".
Sindsdien is het toerisme er sterk toe
genomen. Omdat het eilandje in rechte
lijn slechts 96 kilometer van St. Anto-
nius in de provincie Alicante af ligt,
waar een vliegveld is, maken ook tal
van vakantiegangers een retourvlucht
van enige dagen.
Ibiza is een wonderlijk eiland met ty
pische pleinen en straten. De huizen
zijn volgens een speciale, van de Car-
tageners overgenomen stijl, gebouwd
en zien er Afrikaans uit. Ze zijn ge
lijkvloers en bestaan uit een soort vier
kante blokken, de kamers, die tegen el
kaar aan worden gebouwd naarmate "de
familie zich uitbreidt. Ze hebben heel
kleine ramen met tralies ervoor om de
zon te
De bewoners van het eilandje zijn zee
lieden en vissers. De geschiedenis van
het eiland bestaat uit een eindeloze
reeks oorlogen tegen aanvallers van
buitenaf, die altijd in de meerderheid
waren. Eerst tegen de Phoeniciërs (12e
eeuw v. Chr.), toen tegen de Carta-
geners (Hannibal werd op Ibiza ge
boren). de Romeinen en de Arabieren.
Al deze volkeren lieten er oudheidkun
dige sporen achter, verzameld in een
interessant museum. Zeer opvallend is
het beeld van-, de bruine Cartagener
godin Tanit.
De dorpen heten allen naar heiligen:
Sint Antonius, St. Jozef, San Carlos,
San Miguel, Sinte Eulalia. De oude
naam voor Ibiza luidde Ebusus. Daar
de wegen niet zo best zijn en er geen
treinen rijden, is het beste vervoermid
del de fiets, of een boot om naar ver
schillende havens te varen.
Als overgrootmoeder
De vrouwen boven de dertig kleden zich
nog net als overgrootmoeder, met ze
ven lange rokken en een schort „drill"
voor, een grote vierkante schouderdoek
en een strooien brede hoed over een
hoofddoekje heen. Het haar dragen zij
achterovergekamd in een dikke vlecht.
Zó gingen zij in de zestiende eeuw al
gekleed.
Voor plechtige gelegenheden hebben
zij mooie kleren van rijke stoffen, en
veel juwelen: driedubbel gouden snoer.
OP DE FIETS DOOR
DRENTE
De Drentse rijwielvierdaagse zal van
18 tot en met 21 juli worden gehouden.
Vorig jaar is men met dit evenement,
dat er mede voor moet zorgen dat de
naam van Drente op toeristisch gebied
meer in de belangstelling komt, begon
nen en toen hebben 250 deelnemers uit
alle delen van het land, en zelfs uit het
buitenland, vier dagen iedere dag naar
keuze 40, 60 of 100 km per dag op de
fiets afgelegd. Men startte toen vanaf
het TT-circuit, maar uit de reacties
van de deelnemers is gebleken dat men
de afstand naar Assen, waar de mees
ten overnachtten, te ver vond. Thans
heeft men het sportcomplex van de ge
meente als centraal punt gekozen. Een
groot deel van het momenteel 180 kilo
meter lange Drentse rijwielpadenplan
is in de routes opgenomen.
ketting met gouden kruis, gouden scha
kelarmband volgens de Cartagener
kunst gesmeed, terwijl zij aan elke
hand wel drie ringen dragen.
Voor elk sterfgeval in de familie dra
gen zowel de mannen als vrouwen van
Ibiza zeven jaren rouwkleding, wat tot
de strengste rouw van Europa behoort.
Vandaar dat bijna iedereen er in het
zwart loopt.
Op de stoel
Levensechte filmscenes worden gratis
voor toeristen opgevoerd. Hoe maakt
de man op Ibiza zijn meisje het hof.
Spaans Nationaal Bureau
voor Vreemdelingenverkeer,
Laan van Meerdervoort 8-8a,
Den Haag, telefoon 18.27.66
Deze zede dateert nog uit de zesde
eeuw! Het begeerde meisje zit in de
keuken aardappels te schillen of te
handwerken, tezamen met haar moeder.
Bij de tafel staat een derde, lege stoel.
Dan klopt er een keurig geklede jon
geman aan, die nii goedkeuring van de
vader van het meisje op de stoel gaat
zitten en een praatje aanknoopt. Soms
is deze pretendent niet de enige en
moet hij plaats maken voor een vol
gende. jeugdige bezoeker, die ook al op
zijn paasbest gekleed, eveneens over
koetjes en kalfjes komt praten. Het
meisje observeert haar aanbidders in
stilte en de enige manier om te ken
nen te geven wie zij het aardigst vindt,
is de uitverkorene langer op de stoel
aan de praat te houden! Als verschei
dene malen achtereen eenzelfde bezoe
ker vrij lang „op de stoel heeft ge
zeten", weten de ouders van het meisje,
wie zij verkiest, waarna zij goedkeu
ring voor een vaste verkering geven.
Dat de vrouw er zich passief het hof
Iaat maken, blijkt ook uit de volksdans,
die droevig en eentonig klinkt, met he
geleiding van een soort Egyptische flui
ten. De meisjes bewegen de voeten nau
welijks, in kleine sprongetjes, terwijl
de mannen dol om hen heen dansen.
Aan het eind strekt elk meisje de hand
uit naar de jongeman die zij verkiest.
Eerste klas
Ibiza heeft de naam, dat men er in de
gezellige restaurantjes de lekkerste
kreeften kan eten van de gehele we
reld. De eethuisjes liggen vlak aan het
strand, naast de palmbomen. Verder
kan men er Catalaanse gerechten krij
gen, waarbij veel verse vis verorberd
wordt.
De taal heet het „Ibicenco" en is een
Catalaans dialect. Het toerisme is er
kunstschilders wonen er het gehele jaar
door en produceren er abstracte doe
ken, die zij 's winters in Parijs en New-
York aan de man brengen.
Een typische bewoner van het eiland
is ook de jachthond „podenco", lelijk en
ruigharig, maar door schaapherders en
jagers om zijn scherpzinnigheid zeer
op prijs gesteld. Helaas dreigt dit hon
denras uit te sterven.
Daar Ibiza in juli en augustus vrijwel
geheel vol zit, is de beste tijd om er
vakantie te houden, vanaf begin sep
tember. Ook omstreeks de jaarwisse
ling is de temperatuur er ideaal,
eersteklas. Behalve Soraya hebben al
lerlei Duitse industriëlen, filmsterren,
dollarmagnaten en de prins van Monaco
er vakantievilla's gekocht. Tal van
NOG MEER FIETSEN
DOOR NEDERLAND
De Alliance Internationale de Touris
me (AIT) organiseert van dinsdag 21
juni tot en met zaterdag 24 juni een in
ternationale fietstocht door Nederland.
De AIT is de overkoepelende organisa
tie van alle toeristenorganisaties ter
wereld, waarin voor Nederland onder,
andere de ANWB zitting heeft. De or
ganisatie van de tocht is in handen ge
legd van de ANWB.
De fietstocht, die in de eerste plaats is
bedoeld voor leden van buitenlandse,
bij de AIT aangesloten, rijwielclubs,
duurt vier dagen en is ongeveer 400
km lang. De tocht leidt van Amsterdam
via Den Haag. Gouda en Zeist naar
's-Hertogenbosch en voert door de
schilderachtigste en meest karakteris
tieke streken van Noord- en Zuid-Hol
land. Utrecht en Noord-Brabant.
r boven loopt, lieeft 'dit gezicht op de hav
Vanaf de „overkant" uan de haven ligt Ibiza er, terrasgewijs gebouwd, zo bi).
het lie de beauté met het niet geheel opgemaakte bedje
In het centrum van het eiland Corsica
in het hart van een grillig massief ligt
de vroegere hoofdstad, nu onderpre
fectuur. de citadel Corte. vanwaar
men een uitstekende controle heeft
over de Middellandse Zee. On
middellijk nu de annexatie werd Cor-
sicu door Frankrijk een gouden toe
komst beloofd. Inderdaad werden
prachtige plannen gemaakt, maar de
verwezenlijking werd nooit een feit.
De Corsicanen bleven op zichzelf aan
gewezen. Een jaar of tien geleden werd
hun weer eens, voor de zoveelste maal
'n betere toekomst voorgespiegeld. De
ondervinding heeft de Corsicanen echt
zeer wantrouwend gemaakt. Toch ge
loofden verscheidenen van hen in de
tien jaar geleden gedane belofte. Maar
ook emigreerden vele jonge eilandbe
woners naar het vasteland. Om de
grond, die elk jaar door minder ar-
öeidskrachten moet worden bewerkt,
toch te laten renderen en om tegelijker
tijd het Franse tekort aan hout te hel
pen aanvullen, ried men de Corsicanen
aan om eucalyptusbomen te planten
voor de papierfabrikatie. Een grote
papierfabriek, zo werd beloofd, zou op
het eiland worden gebouwd. Hectaren
werden beplant met eucalyptusbomen
maar de fabriek is er nooit gekomen.
De Corsicanen vragen zich nu af voor
welk land zij bomen geplant hebben.
De oude, grijsgebaarde Corsicaan, die
zijn schapen hoedde, had alles van de
stoere bergbewoner, van het grillig ge
vormde, gerimpelde gezicht tot het
bonkige van zijn lichaam. Hij was
maar drie jaar op school geweest,
maar. zo zei hij, „het leven en de on
dervinding hebben mij wijs gemaakt".
Hij was een Corsicaanse patriarch en
sprak met een zachte, indringende
stem. Zijn blik was wijd. Er vloeide
slechts wijsheid uit zijn mond, een
door het harde Corsicaanse leven ge
polijste wijsheid. „Wij leven hier
eigenlijk sinds het einde van de acht
tiende eeuw als verlaten door degenen,
die ons nochtans beloofden, dat wij bij
't vasteland zouden worden ingedeeld.
Hoe vaak werden ons de mooiste din
gen en een beter leven beloofd! Ik
lach erom, als ze me voor de zoveel
ste maal vertellen over prachtige plan
nen en dure beloften. Monsieur, on se
ruine en promesse! Wij, Corsicanen,
geloven er sinds lang niet meer aan.
Mijn ouders zeiden steeds: Je zult je
zelf moeten helpen. Op de eerste
plaats zul je zelf voor je belangen
moeten zorgen. Door ondervinding wijs
geworden, doen dit trouwens de mees
te Corsicanen". Hierin moet de reden
gezocht worden van het „particularis
me" van de Corsicanen, die nog leven,
zoals vroeger, in „clans".
Corsica, wuarvan men goed honderd
jaar geleden beweerde dat het in staat
was om een miljoen mensen te voe
den, telde in 1965 nog maar 168.000 in
woners. Bijna honderd dorpen tellen
er nog geen honderd inwoners De
laatste vijftig jaar is de landbouwbe
volking met de helft verminderd. Men
emigreert naar de steden, naar het
vasteland. Een grote schuldige van
deze emigratie is zeker het tekort aan
komfort. Heel wat dorpen beschikken
niet over stromend water in de huizen
en de inwoners moeten zich tevreden
stellen met een wijktelefoon. Zij moe
ten letten, zoals ook in heel wat Zuid
franse dorpen, op het signaal van de
claxon vun de rijdende kruideniers-,
slagers- en bakkerswinkels, omdat zij
geen winkels in hun dorp hebben. Toch
is er de laatste vijftien jaren een gro
te vooruitgang te constateren. De wo
ningen in de dorpen zijn ook in ge
huchten over het algemeen elek
trisch verlicht, de bakker rijdt ei ge
regeld langs, zodat do familieovens
niet meer gestookt behoefden te wor-
Oerwoudpist^
Corsica wordt het „Ile de Beauté" ge
noemd. Het is een prachtig eiland en
het had een paradijs kunnen zijn voor
hen. die er wonen en voor de toeris
ten. Maar een paradijs is onmogelijk
zonder een gezonde, welvarende econo
mie en de toeristen stellen heel wat
voorwaarden eer zij een land tot para
dijs uitroepen.
Vele toeristen verpluatsen zich per
auto. Zij eisen goede wegen. De Cor-
Misschien moet
het 1
rekel
als
me welvaartsbron. Een andere, niet te
verwaarlozen grote economische ex
pansiemogelijkheid, zijn de landbouw
en de veeteelt. In de zomer Is het wa
tertekort een grote handicap voor een
vruchtbare landbouwexploitatie. Hier
aan kunnen plannen-op-papler niets
veranderen.
Op de reeds voor de landbouw in ge
reedheid gebrachte grond vindt men
vooral in afwachting van de beloof
de irrigatie wijnstokken, die een
wijn met een hoog alcoholgehalte ge-
Als pi
zal Coi
al de
rlgal
i feit
ideale grond
beschikken voor dc zuidvruchtenteelt:
sinaasappelen, citroenen, clementinen
en avocados. Main zelfs als de vlak
ten landbouwrijp zijn gemaukt. blijft
het feit, dat het centrale gebied en
dat is het grootste gebied vun Corsi
ca uit grillige harde bergen be
staat en dat juist daar talrijke Corsi
canen wonen, die ofschoon zij er niet
rijk van worden, toch genoeg uit hun
veeteelt halen om ervan te kunnen le-
Duarmee zijn ze tevreden. En tussen
die bevolking zal de toerist die ervan
houdt niet in een geheel „opgemaakt
bedje" te komen, zich wonderwel thuis
De i
die
de
In 1966 hebben ongeveer 26.000 Nederlanders
hun vakantie in de Verenigde Staten doorge
bracht. Omgekeerd hebben anderhalf miljoen
Amerikanen Europa voor vakantiedoeleinden be
zocht, van wie eenvijfde deel naar Nederland is
gereisd. Nederlandse autoriteiten in de V.S.
trachten zo veel mogelijk Amerikanen te interes
seren voor ons land, waarbij vooral Amsterdam
als lnvalshaven voor Europa wordt verkocht. De
K.L.M.. de Holland-Amerlkalijn en uiteraard het
New-Yorkse kantoor van het A.N.V.V. (en dc
bijkantoren in de V.S. en Canada) vestigen de
aandacht op Nederland in nauwe onderlinge
samenwerking. Omgekeerd hebben wij Onno
Leebacrt, sedert jaren directeur voor het Neder
landse toerisme in Noord-Amerlka, naar zijn
mening gevraagd wat betreft het aantrekken
van Nederlandse toeristen voor de V.S.
„Niets lijkt mij idealer voor Nederlanders om
Amerika te gaan zien. dan zoals wij dat gewend
zijn: per auto en kamperend. Men heeft hier ln
de V.S. nog niet zo lang geleden een groot aantal
kampeerterreinen ingericnt, voorzien van alle
gemakken die maar wenselijk zijn. terwijl de
kosten om te overnachten gering zijn. Voor
vijftig dollarcent 180) of ten hoogste voor
één dollar 3.601 'kan men n'lmporte waar
overnachten. Er zijn zelfs een aantal kampeer
plaatsen die vrij zijn."
De heer Leebaert gaf ook een reisprogramma
aan. ..Men kan natuurlijk niet in één vakantie
heel Amerika zien. Wanneer men dus naar
New-York reist en daar een auto huurt (of
koopt), kan men bijvoorbeeld de noordelijke
route eerst nemen. Door New-York naar Massa
chusetts en New-Hampshire, vla een trip van
Canada en de Michiganmeren naar Chicago
Vandaal' naar het -ilden, naar Denver, Colorado.
Geleidelijk aan kan men dan naar het oosten
terugbuigen en via Virginia en Washington DC
naar New York terugkeren. Dan heeft men een
goed stuk Amerika gezien De assistent van de
heer Leebaert, de heer H. W. Leeuwenburgh.
merkte op. dat men over de pool naar Los
Angeles of San Fransisco kan vliegen en vandaar -
uit hetzelfde programma kan volgen en dc Ame
rikaanse westkust bereizen tot Mexico.
Wil men het'wat gemakkelijker doen, dan kan
men overnachten in de Amerikaanse motels, waar
men echter In guldens omgerekend al gauw
30— tot 40 per nacht betaalt In San
Diego (Zuld-Californië) bijvoorbeeld bevinden
zich honderdvijftig hotels en motels, met in
totaal 21.000 kamers. Over hotelruimte behoeft
men zich dus geen zorgen te maken Wat men
ook vanuit San Francisco zou kunnen doen, is
een trip naar het noorden, naar Oregon en
Alaska maken. Callfornlë zelf ls een staat, waar
men gemakkelijk een maand kan doorbrengen,
omdat het een Ideaal vakantieklimaat heeft. Er
zijn prachtige nationale parken en de beroemde
Rocky Mountains. San Francisco wordt wel ver
geleken (door Amerikanen) met Rome. Toeristen -
Kinnen bereik
Tezelfdertijd kunnen toeristen naar de V.S
rekening gaan houden met de aanstaande sen
sationele ontwikkeling in dc transatlantische
reismogelijkheden. Dc heer Leebaert: „Als de
komende jaren met de nieuwe reuzenvllegtulgen
op één ochtend ao'n 1500 tot 2000 Amerikaanse
toeristen naar Europa gaan. hebben wij in Ne
derland dan voldoende hotelruimte beschikbaar
om hen op te vangen? Een Amerikaan gaat niet
met vakantie. Hij reist, hij wil komfort hebben
op reis Amerikanen hebben hotels en motels
nodig. Hebben wij die ln Nederland? Hebben wij
die in grote getalen beschikbaar binnen vijf
jaar? Omgekeerd ls men ln de vs bepaald
gereed elke toeristeninvasie uit Europa te ver
werken en op te vangen. De V.S. begint steeds
meer binnen het bereik te komen van de Neder
landse toerist"
pittoresk dorp ziet liggen en dit wil be
zoeken, doet het beste zo lang moge
lijk de grote weg te volgen. Wil hij
het langs een binnenweg, vank de
kortste weg, bereiken, dan heeft hij
kans om opeens op een weg terecht te
komen, die met zijn gaten en diepe
karresporen veel lijkt op een ..oer
woudpiste".
De verantwoordelijke heren voor het
Corsicaanse toerisme blijven optimis
tisch gestemd en hopen dot binnen een
jaar of vijf tien procent van het Inko
men uit het toerisme zal komen In
1964 bezochten 230.000 toeristen het
„Ile de Beauté". Dat Jaar stortten zij,
vooral van mei tot september, 81 mil
joen nieuwe francs in de Corsicaanse
geldla. De laatste tijd werden Jaarlijks
425 kamers bijgebouwd. Zelfs doel
men ernstige pogingen om het wlnter-
toerisme te bevorderen. Deftige hotels
vindt men zowat overal in de grotere
steden, als Sartène en AJaccio. Maar
er ls gebrek aan hotels voor de „ge
wone" toerist en er zijn niet genoeg
kampeerterreinen.
Corsica, eiland van de schapen en c<m
een niet tot in de puntjes uitgekiends
vakantie.