W JJ
Bram Charité:
Ar
sh JU
F? IP J
jp'
H Et
EEN
RECORD
HEEFT
HIJ
NOG...
VANZELF
GA JE
BUITEN BOORD
HANGEN..
ZATERDAG 29 APRIL 19«T
„ALS IK TRAINER VAN DE
NATIONALE PLOEG
WORD,
MOET IK
VOLMACHTEN HEBBEN"
„Zijn techniek is nog niet hélemaal in orde", zegt Bram Charité van Piet van der Kruk, op de foto te midden van een
aantal kampioenen en ex-titelhouders: Van links naar rechts: Van Dorp, v.d. Toorn, Urgert. r. d. Kruk, Veraar en Nolten.
(Van onze sportredactie)
DEN HAAG Piet van der Kruk staarde in volle concentratie naar
het dof glanzende metaal. De lange Delftenaar zuchtte diep. zqn
geweldige borstkas zette zich uit als een ballon. Gedachteloos doopte
hU zön handen in het magnesiumpoedersloot de ogen en deed twee
stappen in de richting van het plankier, waar 165 kilogram uitdagend
lag te wachten, om even later in de lucht te worden getild. Het lichaam
van gewichtheffer/kogelstoter Van der Kruk schokte heel even, maar
toen kwam het getrainde bovenlijf In beweging om het gevecht met
de halter te gaah leveren. Het levenloze stuk yzer won, want toen het
ln de stevige knuisten van de Simsonatleet in de richting van het
plafond werd gestoten, leek de wereld rondom Van der Kruk Ineen
te storten. De spierbundels verslapten, de voeten, die tot dan toe een
stevig houvast hadden gevonden op het plankier, leken onder de druk
van zijn eigen lichaam en het gewicht te bezwijken en glipten
weg. Honderdvrjfenzestig kilo gleed uit zijn handen en kwam met een
doffe dreun op het hout terecht.
Piet van der Kruk was de deceptie snel te boven. Gehuld in een vaal
trainingspak legde hfl uit wat er was gebeurd tijdens de Nederlandse
kampioenschappen gewichtheffen, enige weken geleden. Tussen al
die mensen, die zich rondom hem verzameld hadden, stond een kleine,
ietwat gezette man, die met een grimas op het vrolijke gezicht alle
drukte met het air van een routinier gadesloeg. Dat was Bram Cha
rité, nog steeds Nederlands recordhouder van de drie olym
pische oefeningen: stoten, drukken en trekken, met een totaal van
425 kilogram. Was de poging van Van der Kruk geslaagd, dan zou
hij het record van „good old" Bram hebben overgenomen, maar de
sterke atleet faalde en Bram Charité bleef in het bezit van het re-
„Ja, Van der Kruk is inderdaad een sterke kerel, maar zijn techniek
is nog niet helemaal in orde" zegt Bram Charité in zijn riante wo
ning in de Schalk Burgerstraat in Den Haag. De levenswijze van de
veertiger (25 augustus 1917) is wel wat veranderd sinds hij het café
bedrijf heeft verlaten. „Ik was geen goede kastelein" vertelt hij, diep
weggezakt in een kleurrijke fauteuil. „Er moest geld bij en dat kan
uiteraard niet. Op een avond was het verlies weer groter dan de
winst en toen stond mijn besluit vast: lk stopte ermee. Hoe ik aan
mijn tegenwoordige beroep gekomen ben, weet ik nu nog niet, het
was zomaar even een ingeving." Hfl lacht even, geen bulderende lach
die je van een man van zijn lichaamsomvang zou verwachten, maar
een bedeesd, fijn lachje. De artikelen van zijn beroep zwerven door
de woonkamer en produceren een orgie van lawaai. Een Siamese kat
spint op een speciaal voor hem ontworpen stoeltje. Zes hondjes dar-
Piet van der Kruk jaagt op
meer dan 425 kilo
telen speels door de kamer. Een groene papegaai produceert onver
staanbare klanken en de vogels in de winkel zingen en sjirpen alsof
het hartje zomer is. Bram Charité handelt in al die dieren. Het is zijn
beroep maar bovenal zijn liefhebberij.
Voor de ex-gewlchtheffer bestaan er nog weinig verbintenissen met
het roemrijke verleden. De prijzen, die hij bij elkaar heeft getild, zijn
bijna alle verdwenen. Ze staan niet in een prljzenkast, maar z(jn door
heel Nederland verspreid.
„De lorrenman heeft een aantal 'meegenomen en af en toe heb lk er een
paar beschikbaar gesteld voor wedstrijden. Het vuur gaat eruit. Niet
dat ik mijn carrière had willen missen, voor geen miljoen. Het wordt
echter eens tijd dat je „stop" zegt Ik weet het, dat is verduveld
moeilijk maar toch soms noodzakelijk. Veronderstel dat je aan de
absolute top staat, dan moet je daar ook blijven als je door wilt gaan..
De mensen blijven van je verwachten dat je goede prestaties leverL.
da's logisch, maar soms kan je aan die verwachtingen niet meer vol
doen, zowel fysiek als psychisch. Toch proberen ze dan door te
gaan. Dat is fout. Ik geloof dat ik er op het juiste moment mee ge
stopt ben. Bovendien werd ik geplaagd door blessures die mijn af
scheid van de actieve krachtsport hebben bespoedigd. Was ik door
gegaan, dan zou dat mijn ondergang hebben betekend.
Ik heb een tennisarm, hoewel ik van mijn leven nog geen racket heb
aangeraakt" en hij steekt een korte, gespierde arm naar voren.
Prompt daarop komt ook een van zijn benen naar boven en hij wijst
veelbetekenend naar zijn knie: „Een voetbalknietje". Hij haalt zijn
schouders op alsof hty er niets van begrijpt.
„Als ik nu ergens kom, kijken de mensen me na en voel je ze zeg
gen dat is Bram Charité, die beroemde gewichtheffer. Op zo'n mo
ment komt je mannelijke trots naar boven; da's toch leuk" Was ik
doorgegaan met gewichtheffen, dan zou ik ongetwijfeld op het over
bekende „dode punt" gekomen zijn. Dan kijken de mensen je ook
wel na, maar dat gaat dan in de trant van: Hé, die kerel ken ik
ergens van. Dat is niet leuk voor iemand die altijd in het middelpunt
van de belangstelling heeft gestaan. Ze zijn je dan plotseling ver
geten, want in hun ogen heb je gefaald en een topsporter mag niet
Hoe Bram Charité ertoe
gekomen te om in de
Itandel in dieren te gaan,
weet hij nu nog niet.
Wel weet hij. dat het
gewichtheffen hem nog
steeds niet loslaat.
falen. Zo is het ook met Piet van der Kruk. Hij is jong en heeft nog
'een heel mensenleven voor zich. Dat moet hij benutten. Toen Plet
er niet ln slaagde die 165 kilogram te stoten, stelde hij de mensen
teleur. Ze verwachten iets van je, maar ze vergeten vaak dat zo'n
moment een „hel op aarde" is voor een gewichtheffer.
Praatgrage Bram Charité komt op gang. HU praat met vuur over
zijn geliefde sport. Piet stond voor dat stuk ijzer. HU trachtte zich te
concentreren, maar dat lukte niet. Een gewichtheffer moet zijn eigen
were'd hebbei»- op zo'n «moment. Er mag niemand zijn die hem aan-
wijzigingen geeft, zoals Wj Piet het geval was.
„Arie van der Toorn, de Nederlands kampioen halfzwaargewlcht,
praatte tegen hem als een vader en zijn verzorger moedigde hem ook
flink aan. Dat is fout, dat is volkomen fout. Het gewicht komt heus
wel omhoog zonder de overigens goedbedoelde aanmoedigingen van
een verzorger of collega. Als een gewichtheffer die woorden echt
nodig heeft, kan hU er beter mee ophouden. BU mU was het zo, dat
ik in concentratie raakte als ik voor het gewicht stond, maar dan
moest ook niemand iets tegen me zeggen. Ik werd pas wakker als
het gewicht boven was. Daar zit je kracht, in je concentratie. Mis
je die, dan komt ook het gewicht niet naar boven".
Bram Charité is op het puntje van zUn stoel beland. Naarmate hij in
de richting van het eind van zUn stoel is geschuifeld, is het vuur ln
zijn gesprek nog meer aangewakkerd. „Er klopt iets niet ln de hui
dige organisatie van de gewichthefsport. Dat is jammer, want Ne
derland heeft een aantal gewiohtheffers met talent. Maar ze worden
volkomen verkeerd aangepakt. Om een voorbeeld te geven. Er wor
den kampioenschappen gehouden. Goed, als gewichtheffer wil je daar
graag aan meedoen. Dat was tenminste in mijn tUd zo, maar nu.
De voorzitter van de club komt dan met een lUstje. Doe JU mee?
Ja. da's best zegt de man dan en de voorzitter sehrUft hem op zijn
lijstje: halfzwaargcwichtklasse. Dan gaat hU naar de volgende.
En jy. lijkt het je wat? Het lijkt hem inderdaad wat. maar hij heeft
in geen weken getraind, waardoor tie mogelijkheid bestaat, dat hU
het gewicht niet verder Jtnjgt dan de borst Goed. hU dus niet op
het lijstje".
„Ik wil hier mee niet zeggen dat het bU alle verenigingen zo gaat.
Integendeel, er zUn heus wel verenigingen die goed geleld worden,
maar daar komt dan ook wat uit. Ik weet precies hoe een club ln
handen genomen moet worden. Die ervaring heb lk opgedaan toen
lk zelf een club. „Robot", had. Onlangs hebben ze me weer benaderd
om trainer te worden van de nationale ploeg. Daar moet ik over
nadenken, want ik wil niet dezelfde kant uit als in 1957 toen ik ook
toegezegd had het nationale team onder mUn hoede te nemen. Binnen
de kortst mogelijke tUd lag lk er weer uit. Als het er opaan komt.
kan lk een moellUke jongen zUn en dat hebben ze ondervonden. Als
ik nu trainer word, moet ik zekere volmachten hebben, anders hoeft
het voor mU niet. Bovendien ben lk nog door een aantal vereni
gingen gepolst die mU als trainer willen hebben. Ik heb ze gezegd
dat Ik er wel wat voor voel maar dan moest ik wel enig© bedenktijd
hebben. Als Je trainer wordt brengt dat consequenties voor je me©
en die moet ik eerst onder ogen zien. Neem bijvoorbeeld de finan
ciën. Ik wil best trainer worden maar voor niets gaat de zon op.
Vreemd eigenlijk dat die sport je n1?t meer loslaat. Je kunt proberen
het te vergeten, maar het komt toch weer terug in je gedachten.
Dat doet me aan vroeger denken. M(jn vader had een paar gewich
ten voor me gekocht waarmee ik aan het oefenen ging. Bij mtjn
eerste poging het gewicht boven het hoofd te brengen, kreeg ik het
ding niet verder dan mUn middel. Het la toen voor een tUdje naar
de zolder gegaan, maar het liet me niet meer los en na een paar
weken was ik weer druk aan het oefenen".
Wel kok
De deur van de kamer gaat open en het lawaai uit de winkel golft
naar binnen, met de zoon van Bram Charité. Kleine Bram streelt
de hond. zegt de pupeguni gedag en wendt ziel) daarna tot zijn va
der die hU met een vriendelUk knikje begroet. HIJ wil geen gewicht
heffer worden wel kok. Maar hU is trots op zijn vader. Even trots
als Jules Perel, de overleden voorzitter van de KNKB, was toen
Bram Charité naast superatleten als Davis en Schemansky in 1948
tUdens de Olympische Spelen van Londen op het ereschavot stond.
UTRECHT „Ite
fok door". Korte c
lingen van iedere z
ilschool 1
pstag
Ieder jaar komen er in ons land dui
zenden watersportliefhebbers bij die
zich eerst hebben lopen t«- vergapen
aan de mooie en dure bootjes op de
HISWA. Wie daar is geweest, liet hij
niet oog en hand strelend gaan langs
de vloeiende lijnen van een rank
Jachtje? Velen hebben onlangs meege
leefd met een dappere Engelsman die
het waagde om alleen in een zeiljacht
de beruchtste windhoek uller oceanen
Kaap Hoorn te ronden. Gemiddelde
hoogte van de golven drie meter. BIJ
de oude zeilvaarders was het de roer
ganger verboden om achterom te kij
ken omdat er soms watermuren van
ntig
ertje eis.
i alle
cht.
schip Inliepen. De watersportgebieden
in het Utrechtse landschap zijn wat
rustiger en watersportenthousiaslen
kunnen daar best leren zeilen.
De mening heerst nog steeds dat dc
zeilsport alleen is weggelegd voor een
selecte groep jongelui die zelf over een
(dure) zeilboot beschikken of die van
familie of vriendje één mogen gebrui
ken. „Watertandend" staan ze langs
de kant als een scheepje schuin over
het water scheert en rakelings een boei
weet te ronden. Natuurlijk weten zij
wel van het bestaan van zeilscholen
maar vaak hebben ze daar het geld
niet voor of moeten ze nog met het ge
zin mee op vakantie.
V?
In Utrecht bestaat echter een zeilver
eniging die aan jongelui van zeventien
tot rond twintig jaar. voor een belache
lijk lage prijs, zeillessen in de weeken
den geeft. De club heet „Overstag" en
hij beschikt over eigen boten die buiten
het vakantieseizoen op de Vinkeveense
plassen dobberen.
Ervaren zeilers geven daar onderricht
hoe men met een zeilboot moet om
gaan en brengen en passant de sportie
ve behulpzame ..kameraadschap' bij
die het leven op het water kenmerkt.
(Iedere (snel)weggebruil
de sfeer van water en
bemanning heeft opgesi
zijn prohlcmen in t p«
wolken en wijdte. Het
wind het grootzeil
buitenlucht, sportiviteit. I.
iKcltap,
ngerlg
Als niet-zeiler zijn we eens meegevaren
om te ervaren hoe dat nu allemaal
gaat op zo'n boot. Achteraf is de enige
spijt die we daarvan hebben het feit
dat we de leeftijd van 20 jaar reeds
te ver zijn gepasseerd om ons nog te
kunnen laten inschrijven.
De zeilen werden gehesen en weldra
voeren we met ruime wind het haven
tje uit. Hoe belangrijk de richting van
de wind voor een zeiler is beseft men
pas, als men zich realiseert dat de boot
met de wind schuin vóór zijn hoogste
vaart loopt. Dit nautische wonder is
eigenlijk het ideaal waarnaar je als
fietser altijd hebt verlangd.
De zestlenkwadraats-toerboot voerde
een lap zeil die torenhoog bovpn de
man in de kuip onder de wolken zwab
berde. „Als dat maar goed gaat", denk
je bij jezelf. Maar het gaat goed en het
blijft goed gaan. AI gauw mag de leer
ling de fokkeschoot vasthouden en het
touw op commando laten vieren of
aanhalen, totdat hij aanvoelt hoe het
moet. Het touw schiet tijdens het wen
den dan wel eens uit de onwennige vin
gers omdat de kracht van de wind
wordt onderschat, maar dat went snel.
Vanzelf ga je ver buiten boord hangen
als de boot wat helt, zoals je het erva
ren zeilers wel eens hebt zien doen.
Het buiswater spettert rond de oren,
maar dan heeft men de „vuur"-doop
gehad en meent men Neptunus al bij
zijn baard te kunnen grijpen. Spelen
derwijs leert men verschil tussen grij
pen en overstag gaan De fijne tac-
tiekjes die de instructeur in zijn zeil-
abracadabra probeert uit te leggen
worden al half begrepen voordat men
beseft, dat water enorm hongerig
maakt.
Wanneer dan het grote moment aan
breek dat het roer in de ene en de
grootschoot in de andere hand vastge
houden mag worden, dan waant men
zich de meester die de boot zegt te
gaan waar men heen wil. Thuis geko
men worden de moegebogen rugspieren
gestrekt en meent men nog de deining
van de boot te voelen voordat Orpheus
de wacht van Neptunus overneemt.
Manfred Schnelldorfer
- met geigerteller -
op zoek
naar kunstrijtalenten
MUNCIIEN De Münchense student Manfred
Schnelldorfer hij wil architect worden is dooi
de „Deutsche Eislauf Union" benoemd tot trainer van
de Westduitse schoonrijders en -rijdsters op de schaats.
Deze sportieve functie is speciaal georeerd met het
oog op de Olympische Winterspelen die in 1972 in
Sapporo in Japan zullen worden gehouden
Het contract dat Manfred Schnelldorfer die in 1964 in
Innsbruck Olympisch en in Dortmund wereldkampioen
werd heeft ondertekend, heeft voorlopig een
duur van iwee Jaar. Het luat zich echter aan
zien dat de Westduitse achoonrUdera en -rijdsters voor de
Olympische Spelen van 1968 m Grenoble niet meer van
Schnelldorfer» adviezen kunnen profiteren. „Daarvoor Is het
al te laat", zegt 8chnelldorfer. In zo'n korte tijd ziet hij
weinig kans nog een paar talenten aan de !Js)oppervlakte
te toveren. Behalve onder de paren heeft de Bonds-
publiek op het ogenblik geen veelbelovende kunatrijders
-rUdstei
geei
Ichnelldorfei
of In
Manfred Schnelldorfer lna het behalen van de Olympische
en de wereldtitel korte tijd professional geweest, maar in
middels tot de amateur-status teruggekeerd. Hij heeft een
grammofoonplaat gemaakt welke sport-,.ster" doet dat
niet ln West-Dultsland? en speelde in een film. Het was
aanvankelijk de bedoeling dat Schnelldorfer zijn studie zou
voortzetten, maar hij schynt nu gezwicht te zijn voor dc
omstandigheid dat hij waarschUnlijk sneller geld kan ver
dienen als trainer.
De nieuwe Duitse trainer zal het zeker niet gemakkclUk
krijgen om zelfs nog voor 1972 voldoende mannelijke en
vrouwelijke kunstschaatsers op het Ijs te brengen, die Duits
land een of twee van zUn welhaast traditionele plaatsen
vooraan op de wereldranglijst zouden kunnen bezorgen
Schnelldorfer zegt ln die verband, dat het eerste wat hij
nodig zal hebben om zijn baan als trainer te kunnen ver
vullen een geigerteller zal zUn. waarmee hij op zoek kan
gaan naar talenten
Schnelldorfer hoopt met de diverse andere trainera te kun
nen aamenwerken. In eerste instantie zullen zUn voornaam
ste taken eruit bestaan goede contacten te leggen, kandi
daten voor de „bonds"-tralning uit te zoeken en de training
te coördineren. Duarvoor zal Schnelldorfer van de D.E.U.
de nodig»- financiële middelen krijgen. ..Zonder geld Is ln
de schaatssport niets te bereiken", aldus Schnelldorfer.
Wie het In dc kiinstljasport tot Iets heeft gebracht, h.id
geld achter zich. hetzU een r(jke pa hetxU een vereniging".
Onder Schnelldorfer moet dat anders worden: wie talent
heeft, zal door de D.E.U. worden ondersteund en onder
leiding \an Schnelldorfer trainen Hopelijk kan Schnelldorfer
ook arme talenten helpen