NAAR DE FJORDEN OF
DWARS DOOR NOORWEGEN
reis per auto
Zalm vissen
vlakbij Oslo
DE
BOOT
VERTREKT
ZATERDAG 1 APRIL 1967
Toeristische schijnwerper - Toeristische schijnwerper - Toerist is the schijnwerper - Toeristische schijnwerper
Wie met de auto naar Noor
wegen gaat, treft het. De
Scandinavische landen mo
gen dan steeds meer In.trek
komen eigenlijk vreemd
'dat men altijd maar in snel
treinvaart naar het zuiden
Is geraced er is naar het
noorden veel minder ver
keer. En dat is prettig voor
wie vakantie viert, want
daarbij hoort ook de reis
heen en terug naar het va
kantieland. Het wil er b\f
ons niet in dat men zich zo
bar happy voelt als de reis
naar het vakantieoord met
de auto in één ruk wordt af
gelegd. Jawel, het is goed
koper want men spaart een
of twee, soms zelfs drie over
nachtingen uit. Maar per
dag een paar honderd kilo
meter en dan een eenvoudig
maar goed hotelletje is ook
vakantie. Dan verliest men
in elk geval geen dagen met
uitrusten na het racen. Het
is bovendien heel wat veili
ger.
het
Met de tent kan
er net zo goed van nemen.
In elk land zijn campings
of stukken grond waar men
na gevraagde toestemming
de tent mag zetten. Ook In
Duitsland, (in Denemarken
Is kamperen alleen toege
staan op campings) en
Zweden, indien men deze
route neemt voor de
reis naar Noorwegen. En
waarom niet? Men berijdt
in Duitsland een flink
stuk Autobahn, waar wij
vorig jaar midden in het
seizoen het rijk alleen
hadden. Het is even zoeken
in Hamburg, maar van
Flensburg af trekt men
overlangs door Denemarken
over veelal goede tot zeer
goede wegen waar het
verkeer evenmin overdadig
is. Zonder overdreven hard
rijden en met voldoende tijd
voor rustpauzes en eten
„neemt" men in één dag
royaal heel Denemarken tot
Frederikshavn waar de
boot naar Göteborg ligt.
Men dient de boot wel
enige maanden tevoren te
bespreken, want de kans
om lukraak een plaatsje te
krijgen voor de auto is niet
zo bar groot. Ten eerste
moet men er dan zeer vroeg
zijn om vooraan in de
speciale rij te komen van
hen, die het gokje dan maar
wagen. Ten tweede loopt
men de kans een paar keer
de boot te missen, letterlijk,
op een late boot toch nog
een plaats te krijgen en in
het donker in Göteborg aan
te komen, waar men meteen
links moet gaan rijden. Geen
ramp, want men is er zo aan
gewend, maar het is niet zo
prettig om er in het donker
mee te beginnen.
Voorts verdient het aan
beveling vóór Fredrikshavn
een onderkomen te zoeken.
De stad is niet groot en het
aantal hotels is gering. Kort
voor Fredrikshavn ligt
bijvoorbeeld Syvsten met de
zeer aantrekkelijke Syvsten
Kro (hotel-restaurant) met
voldoende parkeergelegen
heid, waar wfl voor twee
kamers (met eigen douche),
uitstekend diner, consump
ties, ontbijt voor vier
personen zestig gulden
(inclusief),1 betaalden. Niet
te laat "kamers bestellen,
want het wordt in de
avondüren druk. Bovendien
kan men na ongeveer negen
uur niet meer eten, want
dan is de keuken dicht.
Overigens is Denemarken
niet alleen goed .van eten en
drinken, maar evenmin
duur. Een moeilijkheid is
wel de taal. Tegen de Duitse
grens spreekt men uiteraard
(al is het niet graag) Duits,
maar „hogerop" wordt het
veelal praten met handen en
voeten.
Weinig Engels
In het westen van Zweden,
uitgezonderd Göteborg, in
Bohusl&n waar men over
'n toeristisch aantrekkelijke
weg naar „boven?, naar de
Noorse grens rijdt, moet
men maar vergeten dat men
zoals vaak wordt beweerd
met Engels overal terecht
kan. In de noordelijkste
badplaats, Strömstad, was
in 't restaurant Skagerack
zegge en schrijve één
dienster, die een klein
mondje Engels sprak. Be
neden, in het zelfbedienings
restaurant moest men op
een knopje drukken om de
maaltijd te bestellen. Alles
in het Zweeds vanzelf
sprekend en er was niemand
die het voor een Nederlander
zo kon vertalen, dat men
wist wat men kreeg. Dat
viel overigens alles mee.
Boven was het restaurant
NAAR
HOGE
NOORDEN
KAN
OOK
AL
VAKANTIE
ZIJN
mèt bediening en daar kon
men ook sterke drank
krijgen. Zweden ligt droog.
Cafés ?ijn er, niet. Alleen
in restaurants kan men
drinken, als men erbij eet.
In elke plaats is wèl een
staatsslijterij, die veelal in
een achterafstraatje ligt.
Daar kan men, voor gebruik
thuis, te kust en te keur
sterke drank kopen.
In de restaurants z(jn de
drankjes duur. Men beweert
dat Zweden een niet zo
.bijster goedkoop land is.
Wat de levensmiddelen
betreft, valt het beslist mee.
Een liter melk kost zeven
dubbeltjes, het heerlijke
Zweedse brood kost een
gulden, 'n pond boter 2,50.
Het is wel even uitkijken
geblazen, want men kent
gewone boter, gezouten,
dubbel-gezouten en onge
zouten.
Een colaatje
Wat de vakantie duur
maakt, z(jn de bijkomstig
heden, die naar onze
mening juist bij 'n vakantie
horen. Een kopje koffie met
toebehoren bijvoorbeeld. In
een eenvoudige tearoom
betaalt men voor een kan
met een inhoud van zes
koppen 2,60. Dat is dus
goedkoop. Maar het slag
roomgebakje (zonder suiker
in de slagroom) kost negen
tig cent. Er waren ook
gebakjes van ƒ1,50 per
stuk. De Zweedse sigaretten
kosten van een rijksdaalder
tot 3,50. Een fles bier
het was wel Tuborg, dus
-K-:
Bij Halmstad ligt over een lengte van vijf kilometer een
strook - zandstrand en er zijn honderden vakantiehuizen,
die verhuurd worden.
import kostte in een
restaurant, dat zeker niet
tot de „dure klasse" be
hoorde, 4.20 kronen (en een
kr. is ongeveer zeventig
cent). Een glas whiskey
kostte 6,30, een flesje cola
1,75 en een flesje appelsap
idem. Een stukje ijs na,
gesneden van een ijstaart,
moest 2,45 opbrengen. Dat
maakt Zweden duur. Men
kan het natuurlijk zonder
whiskey en bier stellen,
maar kinderen willen toch
wel eens een colaatje (voor
1,75). Dat hakt er goed in.
Smörebröd
Het befaamde smörebröd
voor de liefhebber is
eveneens piet goedkoop.
Voor 'n „nationaal gerecht"
zou men uiterst billijke
prijzen verwachten. Dat kan
tegenvallen. Er zijn »smöre-
brödgerechten, die vier gul
den kosten. Dat is dan voor
een normale eter een
maaltijd maar niet zoals wij,
Nederlanders, een maaltijd
gewend zijn. 's Lands wijs,
's lands eer en men moet
natuurlijk wel 'n smörebröd
geproefd hebben.
Droomhuizen
Het was echter opvallend,
dat in Zweden de bungalows
in verhouding met hetgeen
men elders en ook in ons
land betaalt, niet duur
zijn. In de prachtige provin
cie Dalarna (in Rattvik)
staan bungalows, die in het
hoogseizoen 150 gulden per
week doen. Het zijn fantas
tische (houten) bungalows,
geheel ingericht, met onder
andere koelkast, elektrisch
fornuis, douche, verwar
mingselementen, kortom
droomhuizen, die veelal een
overdekt en een open terras
hebben. Alleen lakens en
handdoeken moét men mee
brengen, maar men kan ze
dikwijls ook huren. Voor
hetzelfde bedrag huurt men
dergelijke bungalows in
Alvdalen (Noord-Dalarna),
Vitsand (V&rmland), Ström
stad, Vette (vijf kilometer
van Strömstad in een
„vakantiedorp" waar de
Zweden zelf hun bungalows
aan het strand hebben
staan), het karakteristieke
en zeer populaire Lysekil, in
Varberg en Halmstad. Deze
laatste plaatsen liggen aan
de zonnige westkust, die
inderdaad zonnig is, hoewel
de stralen er niet zo heet
zijn, dat men er in één dag
donkerbruin wordt. Ook een
voordeel, want men kan
gerust de gehele dag in de
zon luieren. Want het is een
sprookje, dat Zweden geen
fijn klimaat zou hebben. Dat
is wel zo. Wij hadden vorig
jaar veertien dagen stra
lende zon van de ochtend tot
de avond.
Aan de oostkust (kant van
Stockholm dus) zijn er
dezelfde bungalows onder
andere in Asarum, Oknö,
Galö. Uiteraard stijgen de
prijzen voor bungalows met
een groter aantal bedden.
Maar zij zijn alle even
geweldig. Inlichtingen En
gels) verstrekt Swedish
Summer Chalets, Nils Erics-
sonsplatsen, Göteborg C.
Kamperen
Zweden is ook voor kam
peerders een ideaal land.
Het aantal officiële cam
pings is groot want de
Zweed is zelf een fervent
kampeerder, die graag ln
eigen land verbluft. Voorts
kan men vrij kamperen,
behalve in de met „Skudds-
omrande" aangegeven na
tuurreservaten. De cam
pings zijn over het algemeen
uitstekend geoutilleerd. De
prezen variëren van kr. 1.50
tot 4 voor een tentplaats en
van kr. 3 tot 6 voor auto met
tent of caravan.
Dit verstaan de Noren onder een „hut",
een houten vakantiehuis, in dit geval
in een vakantiedorp, maar met
gegarandeerde rust.
Dit is een zalm van zeer behoorlijke
afmetingen. De vis zwemt in de Sand-
vikrivier die vlak bij Oslo stroomt. Ze
willen ook wel bijten want de statistiek
w(jst uit dat in het seizoen 1965 meer
dan driehonderd zalmen werden ver
schalkt met een totaalgewicht van vijf
tienhonderd kilo. En die vissen werden
gevangen over een afstand van niet meer
dan vijf kilometer. Zalmvissers beweren
dan ook dat er nóg nooit zo veel en zo
goede zalm in de rivier heeft gezwom
men als de laatste jaren. Het merk
waardige is dat er ondanks de voort
schrijdende industrialisatie en het vol
bouwen van de grond bij de rivier steeds
meer zalmen in de Sandvik springen en
buitelen. Er is dan ook de laatste Jaren
een commissie die er zorgvuldig op toe -
ziet dat de „zalmstand" niet achteruit
gaat. Vandaar. Buitenlanders hebben
over het algemeen geen weet van dit
(zalm)viswater, dat per auto niet meer
dan een half uurtje buiten het centrum
van Oslo ligt. Toeristen, die in Oslo ver
blijven, hoeven niet meer te doen dan de
bus te nemen, of de eigen auto, het vis-
gerei mee te nemen en zij kunnen royaal
op tijd terug zijn voor het diner, wellicht
met een zalm. Het is echter niet een
voudig een zalm aan de haak te slaan.
De Sandvik is smal en het water stroomt
er snel. Wie geen ervaren visser is, zal
moeite hebben de lijn uit de bomen en
struiken te houden die er staan. Maar
het is voor een sportvisser een enorm
genoegen de strijd met de zalm aan te
binden en een exemplaar van ten minste
twee maar soms wel tien kilo te over
meesteren. Wie naar Oslo gaat: de Sand-
vikrivier (en het visgerei) niet vergeten.
Geen landelijke toeristenorganisatie of men schermt er met cijfers over
het bezoek van buitenlanders. Sinds het toerisme zulk een vlucht nam
dat de ene helft van Europa het land van de andere helft bezoekt, hebben
de organisaties elkaar met argusogen beloerd. Soms ook met een zekere
jaloezie omdat het bezoek aan het ene land eensklaps met sprongen
omhoog ging en het „eigen land" het nog met een schamel aantal
toeristen moest doen, althans in vergelijking met bestsellers in de
toeristenindustrie als Italië, Zwitserland, Joego-Slavië, Duitsland en
nog wat landen. Noorwegen is een van de landen, die bepaald niet
overstroomdworden met toeristen. In het bekend maken van cijfers
nemen de toeristenorganisaties een roerende eerlijkheid in acht. Er
wordt geen overnachting gesmokkeld, er wordt geen toerist toegevoegd
om het geheel wat aantrekkelijker voor te stellen.
Exclusieve vakantie
in eenzaamheid
of in vakantiedorp
Noorwegen, en dan speciaal de heer
Malfrid Bernhard, die tot taak heeft
meer toeristen naar zijn land te lok
ken, legde deze cijfers op tafel: in
1963 bezochten vijftienduizend Neder
landers Noorwegen, in 1964 waren dat
er zeventienduizend, in 1965 al twintig
duizend en vorig jaar werd de vijfen
twintigduizend gehaald. Dat is een for
se stijging voor een land, dat niet met
reclame smijt en in Nederland niet
eens een permanente vertegenwoordi
ger heeft. Voor 1967 houden de rustige,
eerlijke, sympathieke Noren er reke
ning mee dat er weer meer Nederlan
ders naar hun land zullen komen. De
dames en heren van het Landslaget
for Reiselivet i Norge, wat zoveel is
als het Noors Toeristen Verkeersbu
reau en dat is gevestigd H. Heyerdahls
Gate 1 in Oslo, weten zeer goed dat er
dan ook iets geboden moet kunnen
worden.
Wijde, grootse land
En dat is er, exclusief en in een va
riëteit die enorm is. We doelen op het
„huisje huren", het met een wat com
fortabeler naam aangeduide „bungalow
huren". De Noren spreken liever over
een „hut" om aan te geven wat zij
voor de buitenlandse toerist in petto
hebben. Het is vooral een vakantie
voor rustzoekers. Voor mensen, die in
het wijde, grootse Noorse land een
paar weken op rust willen komen, die
van vissen houden, die niet tegen een
fikse bergwandeling opzien en ver van
de stad zuivere lucht willen inademen.
De Noren zijn zelf helemaal weg van
de houten bungalows, die zij doodge
woon hutten noemen. Klamp elke Noor
aan en hij 'zal „ja" knikken op de
vraag of hij wel eens van een typisch
Noorse bungalowvakantie heeft ge
noten of althans gehoord. Tien tegen
een heeft hij er zelf ook wel eens of
meermalen zijn vakantie in doorge
bracht. Er waren dan ook vele Noren,
die met graagte een eigen bungalow
wilden hebben, maar niet zo dik in de
financiën zaten om het eigen vakantie
huis te laten bouwen. Laten we het op
„vakantiehuis" houden want bungalow
wekt in Nederland altijd associaties op
met Amerikaanse keukens en liefst een
eigen zwembad. En die luxe hebben de
Noorse vakantiehuizen niet.
Bovendien houden de Noren van afwis
seling. Zij gaan niet graag altijd ln
dezelfde streek met vakantie, maar
willen liever hun land zo veel moge
lijk verkennen. Noren zijn nogal honk-
beeld.
Meeprofiteren
Enige jaren geleden werd daarom be
gonnen met het verhuren van vakan
tiehuizen. Mensen, die een „hut" beza
ten, wilden die wel verhuren. Er wer
den vakantiehuizen gebouwd, soms ge
heel eenzaam in een bijster aantrek
kelijke streek, soms in de vorm van
een vakantiedorp. De buitenlanders
kunnen van die bouwwoede meeprofi-
Er zijn twee organisaties, die verhu
ren: Den Horske Hytteformidling A S
en de Norsk Folke Ferie. Via het
toeristenverkeersbureau in Oslo
(schrijven liefst in het Engels of an
ders in 't Duits) kan men zich in 't be
zit stellen van een catalogus, waarin
alle „hutten" zijn ingedeeld naar groot
te, inrichting en ligging. Men kan er
volkomen op aan, dat de vakantiehui
zen zijn zoals ze worden beschreven.
Elk vakantiehuis is van uitstekende
kwaliteit en er wordt streng op toege
zien, dat die kwaliteit gehandhaafd
blijft.
Open haard
Wie met de auto gaat of de auto
meeneemt met de boot zal vrijwel
nooit moeilijkheden ondervinden. De
meeste „hutten" zijn per auto te berei
ken. Wie per trein reist, kan rekenen
op vervoer van het dichtstbijzijnde sta
tion naar de vakantiewoning. Over het
verkrijgen van de noodzakelijke le
vensmiddelen hoeft men zich evenmin
problemen in het hoofd te halen, want
er is in de buurt altijd wel aan te ko
men. Mocht het 's avonds wat te guur
zijn, dat biedt de open haard voor
houtblokken wordt gezorgd voldoen
de verwarming.
Men zal het reeds ontdekt hebben: het
is een vrij avontuurlijke vakantie in
dien men zich niet in een vakantie-
dorpjë terugtrekt. Overigens zijn die
„dorpjes" bepaald geen campings,
waar het nogal eens lawaaierig kan
zijn en men in de rij moet staan voor
't toilet of om zich te scheren. Noren
zijn opgegroeid met rust, met een
weids land. Die rust willen zij ook in
hun vakantie.
Van 75.- af
Het is eigenlijk onwaarschijnlijk, dat
men voor een dergelijke prijs een va
kantie-onderkomen kan huren. In het
zomerseizoen variëren de prijzen van
de vakantiewoningen van ongeveer
vijfenzeventig gülden per week tot on
geveer het dubbele. Men moet ons
niet ophangen aan een tientje verschil
want de prijs is vanzelfsprekend af
hankelijk van grootte, inrichting en
ligging.
Een dikke vijftig kilometer van
Oslo, in Blefjell, staat een nieuw
toeristencentrum met een hoofd
gebouw dut 58 bedden heeft en
daurnunst een honderdtal cha
lets.
Een nieuw motel met restau
rant is in Januari geopend ln
Sjusjöen, vlak by Lillehammer.
Er zyn 42 bedden.
Van 14 juni af wordt een dage
lijkse bootdlenst onderhouden
van Hammerfest naar Hoiinlngs-
vag. Er kunnen honderd passa
giers mee, die een excursie naar
de Noordkaap kunnen maken.
De boot vertrekt om vijf uur ln
de middag en is omstreeks ne
gen uur In Honnlngsvag. De
volgende dag wordt om negen
uur 's morgens vertrokken en Is
men om een uur weer In Ham
merfest. Retour kost 50 Kronen
(ongeveer 25 gulden).
Van 1 mei af worden de zoge
naamde Vikingtochtcn georga
niseerd van Oslo naar Bergen.
Duur van de trip zes dagen, ook
in omgekeerde richting. Vanuit
belde plaatsen wordt van 1 Juni
tot 4 september ook een drie
daagse trip georganiseerd met
dageiyks vertrek.
Een langduriger reis Is de „Va
kantietrip naar Hardanger", die
wekelijks wordt georganiseerd,
van 23 juni af tot 15 augustus.
Vertrek In Oslo vla Arendal, Se-
tesdal, Solfonn naar Skanovlk
waar men een week verblijft
alvorens naar Oslo terug te ke-
Een reis naar de fjorden en ber
gen van Noorwegen bestaat uit
een treinreis van Oslo naar Fa-
gerne8 waar wordt verbleven in
het nieuwe Fagerneshotel. Dan
naar Sogndal (ln het Sogndal-
hotel) en verder per boot door
de Sognefjord naar Bergen. El
ke week tweemaal zowel van
Oslo als van Bergen uit.
Do scheepvaartmaatschappij Ber
gen organiseert driedaagse toch
ten naar de fjorden. Elke week
vertrek vanuit Bergen naar Ba-
lestrand, Gelranger, Eldfjord en
terug naar Bergen per luxe-
sehlp In de periode van 5 Juni
tot 31 augustus, tyel duur.
i' 1
Van 20 mei tot 10 Juni Is het
in Noorwegen bloesemtyd. Een
prachtig gezicht, die witte weel
de boven het blauwe water van
de fjorden.
Van 25 md tot 11 juni wordt
In Bergen een Internationaal
muziekfestival gehouden met
o.a. dagelijks recitals In het tot
museum Ingerichte huls van
Grleg. Voorts ballet, concerten,
folkloristische uitvoeringen, to-
Op 23 Juni wordt In geheel Noor
wegen het Midzomernachtsfeest
gevierd met vuurwerk, dansen
en veel vroiykheld.
De „Venus" vertrekt uit Rotterdam en kan 1/13 passagiers en 40 auto's bergt
uit Rotterdam en Amsterdam
Het Is niet voor eenleder weggelegd om de vakantie
te beginnen met op de boot te stappen. Het Is wel
een Ideale manier van reizen. Noorwegen Is (men
kan natuurlijk ook over de weg gaan, bijv. via De
nemarken, Fredrikshavn, Zweden (Göteborg), langs
de westkust via de SvLncsundbrug naar Noorwegen)
vanuit Rotterdam en Amsterdam per boot te berei
ken. Met de „Venus" het schip op de foto bo
ven kan men van Rotterdam naar Stavanger,
Haugesund en Bergen, naar het land van de fjor-
en er is plaats voor 40 auto's. De afvaart is elke
/.aterdag in Rotterdam van 1 Juni tot 7 september.
Men vertrekt op zaterdag in de namiddag, Is zon
dagavond in Stavanger en maandagochtend vroeg
in Bergen. Terug vertrekt men ln de avonduren van
elke donderdag uit Bergen en is men op zaterdag
ochtend In Rotterdam. Er is een toerlstenklas en
een eerste klas. De prijzen zijn resp. (exclusief
maaltijden) 200 en 320 Kronen, dus ongeveer 100 gul
den en 160 gulden.
De prijzen voor maaltijden zijn in de toeristenklas
6 Kronen voor ontbijt, 14 Kronen voor warme maal
tijd. In de eerste klas kost het ontbijt 8 Kronen, de
lunch 20, het diner eveneens 20 Kronen. Zeer rede
lijke prijzen derhalve voor een schip dut is inge
richt voor cruises op de Middellandse Zee en naar
Madeira.
Het schip ligt ln de dagen tussen aankomst ln en
vertrek uit Bergen niet renteloos. Van 5 juni tot 28
augustus worden elke maandag cruises naar de
fjorden gemaakt. Op donderdag gaat de boot weer
naar Bergen terug waar de passagiers voor Rotter
dam wachten. Tijdens deze cruise wordt een bezoek
g'bracht aan de Sogne-, de Gelranger-, de Har
danger- en de Eidfjord. Voorts worden tijdens de
cruise uit de havenplaatsen diverse excursies geor
ganiseerd, die men apart moet betalen (o,n. in Eid
fjord naar de grootste watervol van Noorwegen,
VÖrlngsfoss en in Gelranger naar een punt van
waar men een schitterend gezicht heeft over het
berglandschap). De prijzen van deze cruises varië
ren naargelang type en ligging van de hutten van
ongeveer tweehonderd tot zeshonderd gulden. Maar
voor dat laatste bedrag heeft men dan ook een sul-
te aan boord en dat hoeft ook weer niet. In deze
prijzen zijn wel de maaltijden begrepen.
Van Amsterdam uit vaart de „Black Prince" met
accommodatie voor 550 passagiers en 185 auto's.
Eveneens een zeer comfortabel schip, dat In de
wintermaanden voor cruises wordt ingezet. De boot
vaar naar Krlstiansand. Duur van de reis onge
veer twintig uren. Prijzen van 65 gulden voor een
sleeperette (te vergelijken met een ligstoel) tot 175
gulden voor een luxehut.
