HAVEN
VAN
ROTTERDAM
VEILIG
BEHOEFTE
AAN 800
BEROEPS
ADVISEURS
iRLIJKE NOORSE TANKER
PAS GELOST
NA BREED OVERLEG
ROTTERDAM De veiligheid van de Rotterdamse haven berust op een zorgvuldig uitgewerkt
systeem van voorschriften, controle, hulpmiddelen en als eerste eis voorzichtigheid. Er komt geen
liter gevaarlijke stof Hoek van Holland binnen, of de havenmeester weet ervan. En na aankomst op
de Nieuwe Waterweg worden 't varen, de ligging en de lossing op de voet gevolgd, zo niet afhan
kelijk van de omstandigheden stipt voorgeschreven. Rotterdam kan zich met zijn zoals verleden
jaar bijna 70 miljoen ton geladen en geloste gevaarlijke stoffen de weelde van onachtzaamheid
niet permitteren. Daarvoor staan er te grote belangen en te veel mensenlevens op het spel. Het
Botlekgebied is voor ons land economisch een zegen; bij slordigheid kan het een hel worden.
Om bij gevaar snél weg te kunnen,
de schepen met de sieve
de havenmond gericht.
Met omzichtigheid wordt met da grote tankers gemanoeuvreerd.
(Van e
r verslaggevers)
De school, springplank naar vijfduizend beroepen.
ROTTERDAM Als er 'n Instituut was
dat op dit moment achthonderd kant
en-klaar afgestudeerde beroepskeuze-
adviseurs zou afleveren, dan konden
■e morgen allemaal onmiddellijk aan
de slag. Zo groot is het tekort aan
deze functionarissen In ons land. Zo'n
Instituut is er niet... nog niet. Neder
land kent tot dusver slechts een part
time-opleiding tot beroepskeuzeadvi-
ceur (les op zaterdag, vijftien uur
zelfstudie per week. weinig praktische
vorming, véél verlies aan cursisten
die dat geen drie jaar volhouden) en
het zal nog een kleine vier jaar duren
voordat de eerste golf afgestudeer
den van de nu in het leven geroepen
dagopleiding de maatschappij bereikt.
Op 1 september start in Tilburg de
(landelijke) Academie voor School- en
Beroepskeuzewerk. Directeur: de heer
W. E. H. Beyers, 47 jaar, sociologisch
doctorandus, thans nog directeur van
de Stichting Katholiek Bureau voor
School- en Beroepskeuze in Rotter
dam. Hij is echter geheel vrijge
maakt. voor de voorbereiding van de
academie in Tilburg.
Die achthonderd beroepskeuzeadvi
seurs die Nederland nodig heeft, zal
de academie voorlopig niet leveren.
De capaciteit is voorlopig geraamd op
60 cursisten, van wie zich er nu al
een dertigtal heeft aangemeld. Merk
waardig: daarvan komt slechts onge
veer een zesde deel uit Brabant. De
vestigingsplaats blijkt dus geen extra
grote aantrekkingskracht uit te oefe
nen op de Brabanders.
Van de komende dagopleiding mogen
bevredigender resultaten worden ver
wacht dan van de huidige part-time-
opleiding. die algemeen als onvol
doende wordt beschouwd. Van de 60
beginnende cursisten (die dan al uit
geselecteerd zijn uit honderd gegadig
den). blijven er na de driejarige-op
leiding slechts ongeveer twintig over.
Drs. Beyers: ..Een druppel op een
gloeiende plaat. De behoefte aan be
roepskeuzeadviseurs is de laatste ja
ren sterk gestegen en wordt, onder
invloed van de huidige ontwikkelingen
in de maatschappij, steeds groter
School- en beroepskeuzebegeleiding
krijgt een steeds grotere interesse, die
zich al demonstreert op de lagere
school. Men wil in veel gevallen
graag al overgaan tot het testen van
de leerlingen van de vijfde klas".
Tot zijn essentie teruggebracht is het
beroep van de beroepskeuzeadviseur:
een jongeman of een meisje helpen
op die plaats in de maatschappij te
belanden waar hij of zij zich het ge
lukkigst voelt en er het beste van kan
Dat is geen eenvoudige taak. Niet al
leen omdat er al ongeveer 5000 ver
schillende beroepen sijn, die overi
gens niet even veel keuzemogelijkhe
den vormen, want vele ervan zijn
functies die via een lange weg in een
beroep bereikt worden. Maar dan nog
blijft het gebied Immens groot, en
van welke jongen, van welke ouders
kan verwacht worden dat ze op dit
terrein thuis zijn?
Bovendien heeft de adviseur te ma
ken met telkens volstrekt van elkaar
verschillende individuen, die vaak
met op de vreemdste gronden stoe
lende voorkeuren voor bepaalde be
roepen behept blijken (mijn vriendin
wordt verpleegster, ik wil het ook) of
die in het geheel geen begrip hebben
van wat hun droomberoep inhoudt en
Vraagt dit niet om een algemene be-
roepenvoorlichtmg die aan de be
roepskeuze voorat dienl te gaan
Drs. Beyers. ..Inderdaad. Er-is in de
beroepskeuze een verandering m het
gehele patroon te verwachten. De be
roepskeuzeadviseur zal meer en meer
betrokken worden bij de beroepen-
voorlichting bij het voortgezet onder-
Nog altijd ligt het zwaartepunt te
veel bij het lager onderwijs: circa 75
procent van alle beroepskeuzeadvie
zen heeft betrekking op leerlingen
van de lagere school.
Onontgonnen terrein
De beroepenvoorllchting bij het mid
delbaar onderwijs isv zegt de diree-
teur van de toekomstige academie,
een praktisch nog onontgonnen ter
rein. Er zijn niet voldoende mensen
voor beschikbaar, tenzij ze voor dit
doel weggehaald zouden worden bij
het lager onderwijs.
Zou het niet wenselijk zijn op de mid
delbare scholen in het lesrooster een
geregelde voorlichting te plannen?
Drs. Beyers: ,,Dat is het zeker"
De Commissie Beroepenvoorlichting
kwam al in 1965 tot die conclusie. We
kunnen op dit gebied niet volstaan
met zo maar eens een middag met
een lezing. De commissie kwam in
een interimrapport tot de conclusie
dat bijvoorbeeld een aantal van 6 les
uren, aan beroepenvoorlichting ge
wijd. voor de 4e en 5e klassen van de
middelbare scholen noodzakelijk is.
Een beroep in de beroepskeuze Is
beslist niet statisch. De beroepenwe-
reld is permanent in beweging. Er
verdwijnen beroepen, er ontstaan
nieuwe. De betekenis van het beroep
verandert gaandeweg, hel vult een
steeds geringer deel van het leven
De beroepskundige en de heroepskeu-
zeadviseur sullen als eerste moeten
beseffen dat aanpassing noodzakelijk
is. Hun beroep verandert omdat de
beroepenwereld niet statisch Is.
Bedrijfsleven
De accentverlegging van beroepskeu
ze naar beroepenvoorlichting geldt
aldus drs. Beyers niet alleen voor 't
onderwijs, maar ook voor het be
drijfsleven. De automatisering zal
veel mensen ertoe dwingen tweemaal
in hun leven te kiezen, ze maakt ou
de beroepen overbodig, en schept
nieuwe. De beroepskeuzeadviseur zal
in de toekomst ook ten nauwste be-
trokken worden bij het vraagstuk van
de vrijetijdsbesteding, want de vrije
tijd wordt op den duur belangrijker
'dan 't beroep. Het beroep wordt mis-
schien een nieuw soort statussym
bool" dat iemand zijn aanzien voor
het oog van zijn omgeving kan verle
nen. Nieuwe, moderne beroepen, die
hun beoefenaren wel veel voldoening
kunnen schenken, hebben soms weinig
..image", een operator in een chemi
sche industrie kan bijvoorbeeld zijn
kennissen niet laten zien wat hij
makkt, hij kan hun zelfs niet uitleg
gen wat het grote belang van zijn
functie is. ook al voelt hij dat zelf we|
aan. Met zulke aspecten krijgt de be-
wepatewMemac straks ook te toakec
Juist door deze voorzichtigheid kwam
de Rotterdamse haven zeer onlangs op
nieuw in de publiciteit. Er deed zich
toen inderdaad een complicatie voor bij
de lossing van de Noorse tanker ..Stolt
Vestfonn", die o.a. ontdaan moest wor
den van een lading acrylonitrile, een
giftige, brand- en explosiegevaarlijkc
vloeistof, ruikend naar amandelen,
maar prompt dodelijk voor de snuiver.
Het gemeentelijk havenbedrijf in de
persoon van de verantwoordelijke ha
venmeester nam geen enkel risico. In
een langdurig overleg won hij adviezen
in van alle op dit gebied in Rotterdam
werkzame topdeskundigen. Hij gaf ten
slotte zijn fiat tot lossing, nadat aan
alle door de betrokken autoriteiten ge
stelde eisen was voldaan.
De ernst, waarmee dit overleg werd
gevoerd, vormde op zich aanleiding tot
nieuws. De gunstige afloop volgde la
ter met slechts enkele regels op de
telex. Toch schuilt juist in deze om
zichtige afhandeling het verhaal, dat
duidelijk maakt hoe nauwgezet er wordt
gewaakt over de veiligheid van de Rot
terdamse haven.
Reders en agenten van rederijen zijn
verplicht om aan het bureau van de
havenmeester minstens 24 uur voor de
aankomst van het schip daarvan schrif
telijk kennisgeving te doen. Opgegeven
moet daarbij worden welke lading men
vervoert, de hoeveelheid daarvan, als
mede in welke hoevtelheden ml worden
gelost en/of geladen. Gaat het om nor
maal stukgoed, dan is er geen vuiltje
aan de lucht, maar ls er om het geval
eens scherp te stellen 'n tonnetje dyna
miet. dat van boord moet. dan heeft de
havenmeester al de bevoegdheid om voor
de lossing hiervan aan de kapitein een
speciale plaats aan te wijzen Zonder
deze kennisgevingen en zonder een der
gelijke bevoegdheid is het niet mogelijk
de havenbedrijvigheid onder controle
te houden.
Moeilijkheden
Van de Noorse tanker „Stolt Vestfonn"
was ruim op tijd de kennisgeving van
aankomst binnen. Hij had behalve een
tiental andere chemische stoffen In
vloeibare \orm ook een grote lading
acrylonitrile aan boord. Op de kennis
geving was vermeld waar en in welke
volgorde de verschillende ladingen zou
den worden gelost Het schip voer
naar de Derde Petroleumhaven, waar
van de toegang evenals tot de Tweede
en de Eerste petroleumhaven gebon
den is aan een vergunning. Enkele sec
ties acrylonitrile in de tanker werden
normaal onder toezieht overgeslagen In
een hinnenvaarltanker. waarna het res
tant in een andere tank gelost moest
wal
ter wel werkte. Hiervoor moert dan
gebruik gemaakt worden van Jiet zo
genaamde bdtterworthegat, dat dient
voor het schoonmaken van lege tan
kers. maar dat op geladen tankers on
der geen voorwaarde geopend mag wor-
Het ligt voor de hand, dat de haven
meester hiervoor zomaar geen toe
stemming gaf Op korte termijn wer
den deskundigen naar het bureau van
de havenmeester geroepen. In een wip
zat een dozijn mensen om de tafel, t.w.
de chemisch deskundige van de gemeen
te Rotterdam, leden van de verschil
lende veiligheidscommisaiea. arbeidsin
spectie. brandweer en geneeskundige
dienst en niet te vergeten vertegen
woordigers van de betrokken bedreven
en van de reder. Op deze vergadering
werd besloten ten eerste om het schip
naar een veiliger plaats in de haven te
verplaatsen, zodat bedrijf en mensen
op de wal weinig of geen gevaar liepen.
Ten tweede moesten verschillende voor
zieningen getroffen worden voor los
sing door het butterworthegat, zoals
het inspuiten van een laag stikstof
op de acrylonitrile om te voorko
men. dat het gevaarlijke gas al te ge
makkelijk naar buiten zou treden, het
afdekken met doeken van het butter
worthegat om eventuele vonken door
staal op staal voor te zijn Ten derde
moest de lossing geschieden door de
de
Een inwendige afsluiter bleek niet te
reageren op de bediening van buitenaf.
Wat men ook probeerde, men kreeg de
leiding niet opeh. Daardoor was het on
mogelijk de lading te lossen. De haven
meester stond voor het probleem: hoe
krijg ik die tank leeg? Ofschoon h(j de
bevoegdheid heeft de kapitein van een
dergelijk schip met zijn gevaarlijke Ia-
ding het zeegat uit te wijzen, is het dui
delijk, dat dit geen oplossing is voor
een haven, die behalve veiligheid ook
service wil bieden. De enige mogelijk
heid was om de acrylonitrile ,,over de
top" te lossen, d.w.z. de stof van de
ene sectie van de tanker over te heve
len In een andere, waarvan de afslui-
Havenmeester
neemt
geen enkel
risico
eigen bemanning van de tanker en wel
met gebruikmaking var) persluchtmas-
kers en onder toezicht van twee Rot»
terdamse gasdeskundigen. Tijdens de
werkzaamheden moesten tenslotte
blusboten in de directe nabijheid van
de tanker blijven. Bovendien werden de
bedrijf «brandweren van de omliggen
de firma's gewaarschuwd en mensen
van de eerste hulp.
Malheur
/onder verdere complicatie* Is de tan
ker vervolgens gelost. Ofschoon men
met al deze maatregelen vrijwel de ze-
kerlield had, dat er geen ongelukken
zouden kunnen gebeuren, haalde men
na de lossing toch verlicht adem, omdst
een ongeluk In een klein hoekje» zit en
omdat men veel In de hand kan hebben
behalve soms net dat kleine brokje mal
heur. dat een haven In vuur en vlam
kan zetten.
Om het risico van het kleine ongelukjs
In het kleine hoekje zo klein mogelijk te
houden, houdt de havenmeester de drie
petroleumhavens onder streng toezicht.
Men vindt in deze havens dan ook geen
„scharrelaars", d.wz bootjes die er niets
te maken hebben of bootjes van krui
deniers e.d. De havenmeester is eigen
lijk een beetje bang voor dit m>ort
schippers, omdat zij de bijzondere sfeer
vaii deze havens niet kennen, rustig
roken en nonchalant varen. In deze ha
vens'trekt wel dag en nacht zijn ronct-
jes de met blusmateriaal uitgeruste pa
trouilleboot van de havendienst, die
vaargelden Int van de blnnentanker s en
verder attent is op elke oliekring in het
water of boven het water drijvende gas
wolk Jes. De kapiteins van deze patrouil
leboten hebben politlebevoegdheid en
kunnen proces-verbaal opmaken tegen
kapiteins, die slordig zijn of anderszins
de veiligheid In gevaar brengen. Deze
boten staan ook voortdurend In mobilo
fooncontact mei de havenmeester, zo
dat bij elke afwijking van de tjormale
toestand er direct gewaarschuwd kan
worden. Rechtstreeks In contact met de
havenmeester staat weer dat deel van
de Rotterdamse brandweer, dat zich ge
specialiseerd heeft in havenbranden.
Om de veiligheid In dp Rotterdamse ha
ven te garandeten wordt niets aan het
toeval overgelaten Het bulten de ha
vens houden van schepen met gevaar
lijke ladingen niet mogelijk, omdat
deze ladingen bestemd zijn voor in de
Botlek gevestigde bedrijven, zodat ze
dan toch over land aangevoerd zouden
moeten worden. In de keten van voor
schriften en voorzieningen ontbreekt
wellicht één schakel, nl een streek
ziekenhuis In Botlek. Men heeft er
wel dokters en zelfs een operatiekamer,
naar als de nood aan de man komt
■•ou Rotterdam wei eens te ver weg
Ma
iiggei
Is
ile rump dan toch
haven zou moeten treffen en hef
voor de schepen zou uiliIrniUen op red
den wie zich redden kan. dan zullen de
kapiteins er ongetwijfeld voordeel van
hebben, dal zij met de steven alvast
naar de havenmond gewend staan.
Want elke kapitein Is verplicht juist
met het oog hierop om achteruit va
rend te meren. Als ledereen zleh strikt
tan de regels houdt, kan de veiligheid
an de Rotterdamse haven sprrekwonr-
Ijjk worden.
iWi mwa--
OuvooreichMge kamdaUngen kunnen mensenlot enz kosten.
