VIJF BOEKEN VAN MOZES Zoeken naar
IN VERRASSENDE VERTALING de oertekst
Britse
invasie
voor de i
bollen
HUIBERS
Sovjetdiplomaten op Lichtgevende
Cyprus uitgewezen jurk in 1.5.
Een echte
levende prins
KERNBOMMEN TEGEN
VIETKONGTUNNELS
Pentagon
ontkent
noodzaak
Staking door
loonconflict
i ADVERTENTIE)
UITGAVEN VAN OE
KATHOLIEKE BIJBELSTICHTING - BOXTEL
alle uitgaven
verkrijgbaar bij de boekhandel
STANDAARDUITGAVE
met uitgebreide
inleidingen
en aantekeningen,
linnen band.
GEZINSUITGAVE
volledige tekst
met korte inleidingen
en beknopte
aantekeningen,
kunstlederen band.
KERKBOEKUITGAVE
volledige tekst
met korte inleidingen
en beknopte
aantekeningen.
Bijlage met vaste
gebeden H. Mis.
Leeslint en soepele
plastic band.
HET OUDE TESTAMENT
Deel I (Pentateuch)
Indeling, omvang en intekenprijs zij
vastgesteld
1. De Pentateuch' 438 pag.
2 Jozué - Koningen - 358 pag
3 Kronieken - Esther E 394 pag.
4 Job - Eccle8iasticus 602 pag.
5. De Profeten 706 pag
Samen ongeveer 2 500 pagina s,
totale intekenprijs
Pnjs deel I afzonderlijk
„LEZENAAR'-UITGAVE BIJBELGEDEELTEN
f 13.90
f 12,25
f 12.75
f 19.90
f21.20
±f 80.-
f 15.50
volledige tekst
Nieuwe Testament, als
voorleesboek bij
Eucharistieviering,
speciale tekstindeling,
grote duidelijke letter,
gebonden in kunstleder,
goud op snee.
Formaat 30 22 x 4.5 cm.
800 pagina's
f 69.50
bewerking door
prof. dr W. Grossouw.
VOETNOTEN
DITMAAL EEN
VERRIJKING
Na wn belofte van jaren la
eindelijk het eerste deel ver
schenen van een nieuwe katho
lieke vertaling van het Oude
Testament. Het eerste deel om.
vat de pentatruch of de vijf
hoeken van Mozes met de voor
geschiedenis van de mensheid
en van Israël en een bundeling
van laraëls wetten. Het alge
meen groeiende verlangen naar
de bijbel en het succes van de
Willibrordvertaling van het
Nieuwe Testament pr ver-
dezer dagen in stilte
rijfde
de Katholieke Bijbelstichting
een reden geworden het Oude
Testament op eenzelfde wijze
„vernieuwd" uit te geven.
I)e veel gebruikte Petrus Ca-
nisiiis Is uit de tijd.
De taal is nog niet verouderd
maar de oorspronkelijke tekst
gaat in de Canisiusbijbel schuil
achter verplaatsingen en ver
beteringen, zelfs achter een al
te vlot Nederlanclo: men vraagt
tegenwoordig naar de oertekst
en wel onveranderd zoals hij
in het Hebreeuws voor ons
ligt.
De nieuwe vertaling gaat
bewust op dit hedendaagse
verlangen in. In opzet volgt de
nieuwe vertaling de Kommen-
tarenreeks, die verscheen bij
Romen en Zonen. Voor dit
eerste deel heeft men gebruik
gemaakt van de commentaien
op Genesis (Dcfralsnei, Exo
dus (Te Stroete) en Leviticus
(Vink». Er is veel werk nodig
geweest om uit deze uiteen
lopende vertalingen een een
heid te scheppen. Bij dit werk
heeft men twee literatoren uit
genodigd: G WIJdeveld en A
Westerlinck. De tekst die nu
voor ons ligt heeft twee voor
treffelijke eigenschappen hij
leest aangenaam en geeft de
grondtekst getrouw weer.
De vet taling is anders dan die
van het Nederlands Bijbel
genootschap, moderner en iets
vrijer wat woordschikking be
treft, maar dikwijls volledig
aanvaardbaar. Soms staat men
even verwonderd over het
„nieuwe" en bij nader bezien
moet men dan zeggen: „Dat is
het". Als God met Abraham
vanuit Mamre naar de Dode
Zee wandelt, etaat ei„Zij
zagen Sodom in dc diepte lig
gen" Niet alleen geografisch
maar ook taalkundig is dit
volkomen juist. Het „niet be
geren" uit de tien geboden
luidt: „Gij zult uw zinnen niet
zetten op": het Hebreeuwse
woord heeft de betekenis van
„bezig zijn met", „zijn aan
dacht schenken aan"
Het is altijd nog voorschrift,
dat een katholieke vertaling
voetnota's moet hebben Meest
al worden zij ervaben als bal
last. In de nieuwe vertaling
zijn zij zo gekozen dat zij een
verrijking zijn van het geheel
en de tekst werkelijk naar
voren laten komen. Ook In de
nota's leeft de nieuwe visie
van ons hedendaags geloof,
soms aangenaam, soma wat
overdreven nandoend. Zo wordt
de zonüe voor dc zondvloed
modern uitgedrukt met „een
niet huigen voor Gods liefde
volle heilswil", bij de oude
wet van Moze« zou het woord
„wetsovertreding" echt niet
misplaatst geweest zijn. Het
hedendaagse komt ook naar
voren wanneer ..de stem van
de Heer" zonder meer wordt
weergegeven m'et ,.de donder",
of als de „geest van God. die
over de wateren zweefde" ver
taald wordt met „een hevige
wind, die de wateren opjoeg".
Na deze vertaling kan de aan
merking over dc fladderende
vogel natuurlijk verdwijnen.
Literair gezien, Is de nieuwe
vertaling in veel opzichten uit
stekend ge«d:u.gd. vooral in de
poëtische delen Zo is de won
derlijke zegen \an Jacob over
zijn zonen ook in onze tual tot
een mysterieuze hymne gewor
den waarin oude beelden uit
een grijs verleden opdoemen en
ons In hun oude ..\erschijning"
veel te zeggen hebben. Naast
de literaire kwaliteiten moet
ook de uitleg van moeilijke en
betwiste punten worden ge
prezen. Eindelijk Is de damp
uit het paradijsverh-ial vervan
gen door de man met de put
emmer. De eenheid van man
en vrouw wordt weergegeven
met „volkomen Wil", De oer-
geschiedenis Is gemakkelijker
te verstaan. Uittocht en tien
geboden worden goed gesitu
eerd. De lezer groeit naar een
goed verstaan toe.
nodig zoveel vertrouwde namen
te veranderen? Had men in de
oecumenische namenlijst de
oude traditie van de Septua
gint, nota bene van tweehon
derd vórtr Christus, niet kun
nen handhaven? Waarom heeft
Melchisedech de veranderingen
wel overleefd? Hij heet toch
eigenlijk Malki-sedeq. De ver
andering van Mamre in More
i Gen. 13. 18) Is natuurlijk een
vergissing Waarom ook zo
dikwijls gesproken met jij en
jou? Een Zuidnedcrlander kent
dit niet en wenst dit niet. Is
het bovendien wel Juist? Heeft
bijvoorbeeld Sara In de oos
terse verhoudingen Abraham
mogen tutoyeren
Soms roept de vertaling vraag
tekens op Stond Adam volgens
Gen 3. fi lokaal naast Eva of
was hij niet veel meer haar
metgezel naast hnnr? Ontving
Kaïn een merkteken Of was
het veeleer een teken voor
hem, waardoor hij zekerheid
krees? De cohortatlef wordt
erg vrij weergegeven. Is het
verantwoord om Gen. 14, 19
zonder voegwoord te laten be
ginnen? Op zich hete-kent dit
niet veel. maar dit voegwoord
verbiedt ons om 14. 18b („daar
hij priester was van God ver
heven") causaal met 19 („ze
gende hij met deze woor
den...") te verbinden: als 14.
18b causale betekenis heeft,
moet dit verbonden worden met
18a (..•ui Melchisedech, de ko
ning van Salem, bood hem
broo.i en wijn aan. daar
hij..."). De verklaring van de
duizend Jaren als een dag
i blz. 22» en de oplossing van
bet pl.'Meem 777 (Ml SS) MjB
uit dc lucht gegrepen De
n blz
de da
Genoeg. Het zou onJuM zijn
cle goede
schappen door detailkritiek te
verduisteren. Het geheel U een
ware prentutie Verlangend
zien wij uit naar de volgende
delen. .Alleen de prijs zou lager
moeten zijn \eel lager. Heel
hel Oude Tmtaniënt gaal In
deze uitgave ongeveer f 1)0.-
Uimten. Kan de Bijbelstichting
hiervoor niet Iels uitdenken,
zoals dc protertantsc bijbcl-
*t trillingen dat reeds hebben
gedaan
Prof
nag V. de Leei
ADVERTENTIEI
Op Zestienhoven teas het gisteren een druk komen run Britse toeristei
bollen in bloei wilden sien. Met bussen gingen ze naar de Keukenhof.
Dartt Wlitèti'ibftd nog niet .to veel te siep.
Haarlemmerstraat 123
Lelden - Tel. 01710-22889
brengt U een grote sortering in
geboorte»
aankondigingen
SPION/1GEKOMPLOT
Onderzoek, ook
in Zwitserland
NICOSIA (AFP/Reuter) In Nicosia
(Cyprus) zijn twee Russische functions -
sen uitgewezen. Het betreft ©en attaché
een functionaris van de Russische
luchtvaartmaatschappij Aeroflot. Voorts
heeft de politie in Nicosia twee Cyprioten
verhoord, zij worden beschuldigd van
spionage voor de Sovjet-Unie en bevinden
zich sinds woensdag in arrest.
De een werkte bij de telefoondienst in
j Nicosia en de ander op een Briste basl6
op het eiland. Zij verstrekten de Russen
gegevens over radioberichten en telefoon
gesprekken van ambassades en liillchtln-
ver de Britse militaire steunpunten
op Cj pros.
De Cypriotische minister van justitie
reituaarae. dat ^een enseze wet op C.. pim
.-pionage tegen een buitenlandse mogend
heid verbiedt De twee Cyprioten zullen
dan ook op vrije voeten moeten worden
gesteld wanneer blijkt, dat hun activitei
ten niet tegen Cyprus waren gericht
De Italiaanse valschermspringer Gior
gio Rinaldi. die is gearresteerd in verband
en spionagecomplot. heeft tijdens 'n
veihoor verklaard, dat hij tegen Spanje
spioneerde omdat hij een tegenstander is
van het bewind van Franco Toen de Rus-
i hem vroegen te spioneren zou Rinal-
Top Wereldraad
Kerken in
Den Haag
DEN HAAG (ANP) Dc top van d
Wereldraad van Kerken uit Geciève cn eei
groot aantal vooraanstaande kerklei
ders en internationale deskunc'igen uit
Amerika, Azië. Afrika. Europa en de
landen achter het IJzeren Gordijn, zul
len van 12 tot 17 april in Den Haag aan
wezig zijn voor een bezinning over de I
taak van de Kerken in internationale
aangelegenheden. Tijdens deze Lijeen-
homst zal met name de positie van de
commission of the churches on inter
national affairs" van de wereldraad van
Kerken worden bezien. De secretaris-ge
neraal van de wereldraad, de Ameri
kaan dr. E. Carson Blake, zal aanwezig
"jn, alsmede de vroegere secretaris-ge
neraal dr. W. A. Visser 't Hooft. Zon
dagmorgen 16 april zal in de Klooster
kerk te Den Haag een kerkdienst gehou
den worden waarin dr. Blake de predi
king zal houden. Dr. F Emmen, se
cretaris-generaal van de Nederlandse
hervormde kerk, leidt d« liturgie in de-
di de voorwaarde hebben gesteld, dat hij
niets behoefde te ondernemen dat nadelig
was voor Italië.
De Zwitserse politie heeft verklaard, dat
er bewijzen zijn dat de grote Sovjetspio-
nagebende die In Italië ontdekt is. ook in
Zwitserland werkte. ..De mogelijkheid van
arrestaties kan niet uitgesloten worden",
aldus de politie.
Premier Karelië
overleden
MOSKOU, A.P.Ivan S.
Beljajev, premier van de autonome
Sovjet-Rupubliek Karelië, is op 59-jarige
leeftijd onverwacht overleden, zo bericht
de Iswestla.
NLW-VORK t.\r - Len van de 1300
artikelen op de elektronische tentoon
stelling in New-York Is een eenvoudige
mouwloze witte jurk. die met een druk
op de knop verandert In een gele. groene
en blauwe sterren, manen en cirkels
spuwende lichtreclame.
De 64 In de jurk verwerkte lampen zien
eruit als stukken dun. buigzaam plastic.
Bij de creatie hoort een witte schouder
tas. waarin de batterijen schuil gaan.
Het enige probleem, behalve de prijs van
meer dan duizend gulden, ls dat soms
een draadje los gaat, waardoor de jurk
begint te knipperen. Wie stralend en
knipperend op een feestje verschijnt,
maakt, natuurlijk wel een onvergetelijke
indruk.
BIESHEUVEL
NIET UIT
POLITIEK
Twee ooievaars zijn op een nest in
Artis lijfelijk komen bewijzen, dat
de lente weer in het land is.
Aandrang op Johnson:
Schrijver „Langste dagJ' op Soestdijk
SCHIPHOL (ANP) De schrijver van
„De langste dag" en „De laatste slag",
Cornelius Rvan (4G). Is gistermiddag
met zijn 13-jarig. zoon Geoffrey op uit
nodiging van prins Brrnhard op Schip-
hl) door de
prins werd uitgenodigd, antwoordde de
in Ierland geboren auteur, tegenwoordig
medewerker van het Amerikaanse tijd-
schrift Readest Digest: ..Het staat na
tuurlijk in verband.met mijn serie boe
ken over de laatste oorlog. Tot nu toe
heb ik het eerste. „De langste dag". 1
en het vijfde hoek „De laatste slag",
over de slag om Berlijn, uit de serie van
vijf voltooid. Ik moet er dus nog drie
WASH ING RON (It.
Drfi
De Wa
Ijlt dat er bij hel m
nsie op wordt aang
apens te gebruiken om
en van de Vietkong 1
en doelen in Noord-Wie
Hen. Het blad noemt grr
in c|ie boekei
al ook Ne-
ckt
„kei
Amsterdamse kunstenaars trokken gisteren met kruisen door de stad om
kracht bi) te zetten aan hun actie tegen de oorlog in Vietnam. Ds grote
kruisen drukten w.am op 4* schouders.
derland een belangrijke rol spelen. Wat
de prins precies met mij wil bespreken,
kan ik u nog niet zeggen. De hoffelijk
heid gebiedt nu- eerst het gesprek met
de prins af te wachten."
De tegenwoordig in Amerika wonen
de schrijver toonde het telegram dat
hij in Parijs van Prins Bernhard ont
ving. Het eindigde met de woorden „Bel
alsjeblieft als je bent aangekomen. Bern
hard." „Dat is nu democratie op zijn
best," meende Kyan. ..Ik kan me met
voorstellen dat prins Philip me dat zou
schrijven. Prins Bernhard is een van
de weinige prinsen van een regerend
vorstenhuis, die met bang is om een am
bassadeur voor zijn volk te zijn". Toen
zijn zoontje hoorde dat zijn vader in Ne
derland prins Bernhard zou ontmoe
ten. riep hij uit: „Een echte levende
prins?"
Rembrandt
ontdekt
SEVILLA (AFP) Een verzamelaar
heeft In de Spaanse stad Sevilla een
schilderij ontdekt, dat In 1660 door
Rembrandt zou zijn geschilderd. Het
doek, dat 1.92 b() 1.07 groot Is, stelt
I Christus aan het krult voor.
rdrlijkin
i Van regeringszijde kon niet direct com-
i mentaar op het bericht worden verkre
gen. maar functionarissen gaven als hun
persoonlijke mening te kennen dat pre-
sident Johnson een dergelijke stap niet
zou nemen, onvnerschillig hoe teleurge
steld hij mocht zij door het voortdu-
j renvan de oorlog, daar dit heel goed tot
I een wereldoorlog zou kunnen leiden
Volgens de defensie-verslaggever var.
j de ..Washington Post is de bom waar-
I van het gebruk wordt bepleit van een
I type dat explodeert nadat zij zich in de
I grond heeft geboord. De bom zou van
een betrekkelijk „schoon" type zijn
maar de bodem tot kilometers In de om-
trek in beweging brengen zodat zowel
onder- als bovengrondse bouwsels zou
den worden vernietigd en alle in di di-
recte omgeving aanwezige mensen zou
den worden gedood.
Het Pentagon gaf late i een verklaring
uit waarin werd gezegd dat „In de hui
dige omstandigheden geen kernwapens
I in Vietnam nodig zijn en dat militaire
i autoriteiten het gebruik daarvan niet
ww zijn, „Dc AR heeft tijdens dc vei -
klezingm nadrukkelijk bepleit, dal de
hoofdlljnvn van het knhinet-ZIJIstra
voortgezet moesten worden. Daarin zit
ten ladicale lijnen, zoals de bestrijding
van de werkloosheid door de strijd aan
de wortel tegen de inflatie. De socialis
ten hebben dit afgewezen, evenals da
hoofdlijnen van het kahinet-Zljlnti a
aldue de heer Roolvlnk „Deelname van
de socialisten of HberVen maakt een
kabinet noch social st sch noch llhcmal
De christelijke paitljon voluien liet hmt
van het ImMM
De heci Roolvink betreurde het. dat de
volgens hem aangescherpte menings
verschillen naar huiten gekomen zijn
„ZIJ moeten zo snel mogelijk uitgepraat
worden, maar niet In het publiek".
Dna J. Kuipoi Ma van de elf be
faamde ARi.-*pijL*tciiimcis. blaak lab
voor de VARA-tv ook voor een deel
achter het duo Blesheuvel-Roolvtnk te
staan. „Het Is geen principieel menings
verschil. wel een communlcaGegebrek
zei de heer Kuiper, duarmee letterlijk
de woorden van de heer Roolvlnk van
een half uui geleden voor de NCRV-
tetevisle aanhalend. Verder zei deze Jon.
ge AR-splJtstemmer „Ook de Partij
van de Arbeid tobt met dezelfde moei
lijkheden. Dc heotaandc partijen moe
ten binnen drie Jaar tot een herverka
veling komen". HIJ atelde verder na-
jongere confessionelen zeker niet met
jongere radicale socialisten zouden an-
mengaan.
Zeven maal
I 00 boete voor
wonderdokter
BEEK EN DONK (ANP) Oi
veer ISO werknemers van dr ruim
man tellende fabriek van klinknagels
schroefbouten P. van Thiel en toner
Beek en Donk sijn gisteren na de pa
van negen uur in staking gegaan,
leen de beambten bleven aan hun w
I ADVERTENTIE)
conflict is verminde
ring van het tot op heden uitgekeerde
loon dut de laatste jaren hoger was dan
in de CAO was geregeld. De arbeiders
zijn van mening dat het toeslagstelsel,
dat als gevolg van het tekort aan perso
neel enige jaren geleden werd ingevoerd,
een wezenlijk onderdeel vormt van het
overeengekomen loon. waarbij men in 't
midden laat of de verleende toeslagen
al dan niet legaal zijn.
De directie stelt zich echter op het
standpunt dat zij zich als gevolg van de
toenemende concurrentie genoodzaakt
ziet om de bakens te verzetten.
Er schijnen geen vooruitzichten te zijn
dat de staking dinsdag na Pasen zal
worden beëindigd.
OOSTHt KG „Ik houd i
op", verzuchtte de Antwerpse vertegen
woordlger V., n.ul.it rie officier van
Justitie hij het Oosthurgse kantongerecht,
mi N. van Kaalte, zijn els op 7 maal Nno
gulden had gMtatd, De Antwerpenaai
wa» (luidellik teleurgesteld, dat er to
iveinig waardering was voor dr uctlvl
tellen .llc hi) vele maanden lang al*
wonderdokter In heel Zeeuw»-Vlaanderen
had ontplooid.
Zijn koffertje was gevuld met een
wichelroede, een aantal anatomische
kaarten en een pCnMftppttUt Verdere
benodigdheden: pusfoto van een patiënt
en een bedrag van veertig gulden gis
..--alarls" Op 6 september van het vorig
juar deed wachtmeester eerste klas I'
Junse van de rijkspolitie, groep Aarden
burg. een Inval In een hotel te Sluis Hij
trof daar veertig deels Belgische potlën
ten aan. die geduldig op hun beurt wacht
ten In de ..bchundclknmer" zat de art»
druk bezig zijn „geneeskunde" uit te
Voor dergelijke feiten beeft C V a!
een hele reeks veroordelingen ln ztjn
vaderland achter de rug In totaal heeft
ht) acht maanden In gevangenissen door
gebracht Het vonnis van de kanton
rechter was: 7 maal 300 gulden
Kardinaal overleden In Rome i op
87-jarige leeftijd gestorven Francesco
kardinaal Braeci Zijn naam is verbonden
aan het concordaat dat tussen Italië en
het Vatieaan werd gesloten in 1929.
vdfMMBdHttSt»*-
