EIGEN HUIS... DROOM VAN VELEN
Fietsen
ÉÉÉéJ
alléén voor Jan-met-de-pet?
VERGEET
HET
MAAR
RUSTIG!
\Z
m
ZATBRDAO 11 MAART ÏW
(Van een oneer verslaggevers
DAT was me een toestand op
het einde van tfe vorige eeuw.
Doodgewone mensen, zoals
dienstboden en loopjongens, be
stonden het om zo maar op een
fiets te gaan rijden. Op een fiets,
7.0'n deftige fiets! En dan nog niet
eens in fietskledij, maar gewoon in
hun werkendagse pakje. Foei toch,
foei! We kunnen er nu om lachen.
Maar in die dagen vonden heel wat
ongeluksprofeten het toch maar
een bedenkelijk verschijnsel en een
teken van groot verval. Alle foei-
geroep was evenwel van weinig
nut: de fiets was zijn opmars be
gonnen. Een opmars die onstuit
baar voortduurde tot aan het einde
van de tweede wereldoorlog. Toen
leek het erop, dat de bromfiets de
trapfiets weg zou dringen. Maar
het was slechts schijn. Want op
nieuw is de gewone fiets in opmars:
er verschijnen er steeds meer op
de Nederlandse wegen.
Denk nu echt niet, dat een trapfiets
een goedkoop vervoermiddeltje is voor
Jan-met-de-pet. Makkelijk tuffend op
uw brommertje hoeft u echt niet neer
te kijken op die meneer naast u, die
tegen de harde wind intrapt. Ziet u
niet, hoe het fietsje, ondanks de harde
wind, uiterst soepel loopt, dat fiets en
fietser één geheel lijken te zijn? Nou
ja, het fietsje van die meneer is dan
ook twee keer zo duur als uw brom
mertje. Vergis u overigens niet op
nieuw: die hoge prijs wordt niet op de
•erate plaats bepaald door allerlei
snufjes. Niet alles-wat-d'r-op-en d'r-an-
lit maakt dit bijzondere trapdingetje
10 duur. Het is doodgewoon een fiets
O nee, u kunt niet een willekeurige
fietsenwinkel binnenstappen om zo'n
maatfiets te bestellen. Maar als u er
ro'n zes tot twaalfhonderd guldentjes
voor over hebt, kunt u bij de uiterst
ichaarse specialistische vaklieden wel
Urecht. Houdt u er dan wel even reke-
iq ning mee, dat. die vaklieden-)het aantal-
éestellingen niet kunnen bijhouden en
u dus wel even op ¥en wachtlijst
komt, eer u aan de beurt komt. Want
11 rijden er geen duizenden maatfietsen
rond, de vraag is toch betrekkelijk
groot. Groter dan u en ik zouden ver
wachten.
Een maatfiets zou misschien iets zijn
voor personen van uitzonderlijke leng
te, voor wie de ,,confectie"-fiets altijd
te hoog, of altijd te laag is, zoudt u
denken. Maar er zijn heel wat meer
mensen, die een maatfiets berijden.
Fijnproevers van de weg zijn dat, lie
den die zich een fiets laten aanmeten
om het grootst mogelijk rijkomfort uit
hun tochtjes te halen.
Een fiets alleen voor Jan-met-de-pet?
Beeld uit lang
Per fiets de natuur in
Vele grootheden stappen graag eens op
de /iets. Hier een (inmiddels gevallen
grootheid: Soekarno.
Vergis u niet. Ziet u daar die meneer
dat bospaadje' inrijden? Hebt u aan de
rand van het bos die slee van een wa
gen gezien? Daar is die meneer mee
hierheen gekomen. En nu gaat hij met
zijn gezin echt eens de natuur in, zoals
een automobilist en een man op een
scooter dat niet kunnen. Heerlijk rustig
trappen, even wat gezonde en frisse
beweging en tot rust komen buiten de
benzinedamp op de grote weg. buiten
het geronk van de,, motoren. Even tyat
vogels horen fluiten.' die op het Amster
damse Leidseplein altijd door het. la
waai worden overstemd.
Jaja, dat kunt u zich wel voorstellen, 'n
man die de gemotoriseerde wereld
eens een keertje ontvlucht. Een op-
vouwfietsje in de auto en klaar is
Kees. Maar voor de rest
Ja, wat voor de rest? Toch een fiets
alleen voor Jan-met-de-pet, als je van
huis naar je werk gaat en omgekeerd?
U bent toch werkelijk abuis. Hebt u
nooit gehoord van die bekende Amster
damse industrieel, in vroeger dagen
burgemeester van Amsterdam, die on
danks zijn hoge status of misschien
juist dank zij die hoge status 's mor
gens op zijn fiets stapt en de halve
stad doorrijdt om op zijn kantoor te
komen, vanwaar hij verreikende beslis
singen neemt? En 's avonds hetzelfde:
op de fiets naar huis.
Hoge heren en hoge dames
De fiets alleen voor Jan-met-de-pet?
Iedereen heeft wel eens een plaatje ge
zien van koningin Juliana op de fiets.
Inderdaad een oude foto. meestal.
Want als het te pas komt. stapt de ko
ningin nog steeds op de fiets. We
praatten dezer dagen eens met secre
taris Hulsman van de stichting „Fiets".
Hij liet ons een vrij recente foto zien
van de koningin op de fiets. En hij
heeft andere prentjes van andere da
mes en heren, hoge heren en hoge da
mes, die allemaal bij tijd en wijle op
de fiets stappen.
Gaat u eens kijken op een zondagmor
gen in het Amsterdamse bos.'Daar ziet
u regelmatig een clubje vooraanstaan
de zakenlieden rijden met de voeten
niet op de pedalen van de auto. maar
op de pedalen van de fiets. En diezelf
de meneer Hulsman van de stichting
„Fiets" kan u een heel rijtje namen
geven van fietsende grootheden uit bin
nen- en buitenland. Hier noemen we
er een paar, in een willekeurige volg
orde: Doris Day, oud-president gene
raal Eisenhower, mr. Maarten Vrolijk
oud-minister van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk, de bekende vlie
ger-schrijver A. Viruly, Sophia Loren,
prinses Magarets echtgenoot Lord
Snowdon, koningen Fabiola, Nikita
Kroetsjev, en Gina Lollobrigida, en
zo zijn er nog heel veel meer.
Miljoenen gewone mensen
Komt Jan-met-de-pet er dan helemaal
niet aan te pas? Natuurlijk wel. Straks
stapt ook uw verslaggever op een fiets
en rijdt heen en weer tussen zijn huis
en zijn redactielokaal. Zo zijn er dui
zenden, heel gewone mensen, die fiet
sen. Duizenden? Welnee, miljoenen!
Want hoeveel fietsen zijn er in Neder
land wel niet? Zes miljoen, zei de
stichting „Fiets" onlangs in een com
muniqué. Maar secretaris Hulsman
zegt later tegen ons: „Eigenlijk weten
we het niet precies. We weten wel hoe
veel fietsen er gekocht worden, maar
we hebben natuurlijk geen precieze cij
fers vein het aantal fietsen dat afge
dankt wordt. Voor de oorlog bijvoor
beeld had een agrariër een oud, afge-
trapt karretje, waarmee hij naar het
ii werk op hét land reed, een gewone
fiets voor een gewone rit in de week en
nog een mooie fiets, die alleen op zon
en feestdagen te voorschijn kwam.
Maar dat is nu natuurlijk niet meer
zo". Dat getal van zes miljoen heeft
men opgesteld aan de hand van voor
zichtige conclusies uit gedegen markt
onderzoeken. Maar die marktonder
zoeken wekken volgens de heer
Hulsman toch wel de indruk, dat het
aantal in werkelijkheid nog hoger ligt.
Het oude afgetrapte karretje is niet
meer in tel. Men wil een goed-onder-
houden fiets. Maar desondanks blijft
de vraag: wanneer wordt de fiets af
gedankt? Een vraag waarop het ant
woord (nog) niet gegeven is.
Beter berijdbaar
Wat voor fietsen worden er zoal bere
den? De vooroorlogse zwarte fiets ken
nen we niet meer. De kleur is vaak nog
wel zwart, maar ook meer opvallende
kleuren, zoals groen, blauw en lila
gaan de aandacht trekken. Een groot
verschil zit ln de vorm: de lijn is
vloeiender geworden, het materiaal is
lichter en daardoor is de fiets beter be
rijdbaar. De klassieke toerfiets maak
te plaats voor de sportfiets. Belang
rijker nog is het bijna onopvallende
verschil in de beveiliging.
We kennen een zoon van een fietsen
maker, die als jochie van twaalf, der
tien jaar (gelukkige jongen: toen nog
geen een kameraadje van zijn klas
'n fietsje had, resd hij er al op een,
terwijl nu ieder lagere-school-klnd een
fiets heeft, althans in de hogere klas
sen) voor de oorlog zijn vader vaak
bezig heeft gezien met het repareren
van gebroken frames en voorvorken.
Maar dat zijn euvels, die vrijwel niet
meer voorkomen. Hoe vaak heeft zijn
vader zitten prutsen aan de wieltjes
van de dynamo, die slipten, omdat ze
afgesleten waren net als het zijvlak
van de banden. Doorgezakte bagage
dragers en afgezakte dynamo's, ver
versleten remblokje8, of remblokjes die
losgeschoten waren bij de velgrem-
men: hij heeft het allemaal gezien en
hij kende dat soort dingen door en
De fietsenmakerij van papa ging in de
crisisjaren voor de oorlog op de fles.
Iedereen die niets om handen had en
niet van de steun wilde leven werd
fietsenmaker of sigarenwinkelier. En
de wel-steun-trekkende mens, zich mis
schien meer prijs- dan kwaliteitsbe
wust onder de drang der omstandighe
den, liet de vakman en ging naar een
nieuwbakken beunhaas, die het manke
ment aan de fiets wel slechter, maar
toch goedkoper repareerde. De oorlog
kwam en de fietsenmakérszoon eindig
de die zonder fiets. Hij woonde in de
Amsterdamse binnenstad en had er he- 0
lemaal geen behoefte aan om een nieu
we fiets te kopen. Alles was toch lek
ker dichtbij en in het spitsuur was hij
lopende sneller op zijn werk dan op de
fiets, bij herhaling wachtend voor de
stoplichten. Toen ging de fietsenma-
kerszoon verhuizen naar een kleine
stad: geen tram, geen bus. het werk op
een kwartier afstand van zijn huis. Hij
kocht 'n fiets voor zijn dochtertje en
rijdt er af en toe zelf op. Het eerste
wat hij zei, toen hij voor het eerst op
het nieuwe karretje had gereden, was:
„Wat rijdt dat ding lekker licht". Maar
toen er een keer iets atuk was aan de
lamp, wist hij er geen raad mee: die
constructie was hem vreemd, ondanks
de vele keren dat hij vader op zijn han
den had gekeken ln vroeger jaren.
Zo Is de fiets veranderd. Dan praten
we nog niet eens over de exclusieve
modellen, die er vooral in vouwfietsen
bestaan. Want wonderlijk genoeg zijn
die vreemde modellen er niet zo erg
Ingegaan ln Nederland. De afwijken
de maat van een wiel bijvoorbeeld
trekt veel bekijks, als iemand op zo'n
karretje rijdt, maar bijna niemand
lijkt het aan te durven zelf zo'n model
aan te schaffen. In Italië bijvoorbeeld
is dat anders. Trouwens bij bijzondere
evenementen in Nederland ook. Zo
heeft de stichting „Fiets" een leen-
park van fietsen in allerlei soorten en
modellen. Bij allerlei gelegenheden kan
men daarvan gebruik maken. Bezoe
kers uit het buitenland wisselen hun
congresdagen graag af met een fiets
tochtje. Maar ook Nederlanders zitten
wel op die leenfietsen bij bijzondere
manifestaties. En dan valt het op, hoe
doodgewone burgers op een min of
meer normaal model opeens aan een
ander op een „gek ding" vragen: „Mag
ik 'ns op dat fietsje rijden? 't Lijkt me
zo leuk". Some Is het «en hele wed
strijd om het meest buitengewone fiets
je te pakken te krijgen.
Fietskleding
Overigens zitten we hier alweer mid
den in de mode. Een mode, die zich echt
niet alleen tot de flets bepaalt, maar
ook tot de kleding. U las al aan het
begin van dit verslag, hoe men ach en
wee riep toen de kleine luiden zonder
fietskleding op de fiets gingen zitten.
Een fietsmode is er sinds die tijd min
of meer uitgeraakt. Maar opnieuw Is
die er weer: mannequins showen mo
dellen op de fiets. Een praktische flets,
een lichte fiets, een doelmatige fiets.
dan ook een praktische, lichte en doel
matige kleding. Soms komt de charme
er wel eens aan te kort. Er zijn van
die dingen, die op do fiets lekker han
dig zijn, maar beslist niet mooi. Er
zijn echter ook wel dingen, die tege
lijkertijd stijlvol en praktisch zijn.
Van fietsen, zegt men, krijg Je mooie
benen. Die mooie benen willen boven
zich ook een charmant gekleed lichaam
dragen. Geen nood, dames, rond de
eeuwwisseling waren er in diverse lan
den speciale kleermakers voor fietsen
de dames, in Parijs alleen al waren er
zes. De nieuwe vlotte fietsmode heeft
de vraag naar fietskleding sterk doen
stijgen en wie weet krijgen we wel
weer die speciale kleermakers voor da
mes op de fiets terug. Met de fiets
heeft het heel veel te maken, al la het
niet de flets zelf. Die nieuwe mode
geeft met de flets een status aan de
rijder of rijdster, een status, die de
bromfietser niet bereikt, omdat de
brommer iets heel anders Is. De brom
fiets is een vervoermiddel, maar de
liet» is naast Vervoermiddel ook luxe,
vakantie- en toerismesteun bij uitstek.
Vakantie en toerisme? Waarom is de
tandem dan niet „ln"'? Een korte glo
rieperiode vlak na de oorlog is op dit
moment een zwakke opleving, meer
niet. „Samen op de tandem, ja gezel
lig", zou dat geen nieuwe leus kunnen
zijn? Of... is het misschien niet gezel
lig? Zeker is. dat de tandem minder
wind vangt dan twee afzonderlijke fiet
sen. dat de kracht om een tandem
voort te bewegen per persoon minder
Is dan van twee afzonderlijke fietsen.
Toch lijkt de tandem er maar niet ln
te komen. Is het misschien, omdkt Je
achter elkaar zit en dus te weinig di
rect contact hebt? We weten het niet.
maar het lijkt er veel op.
Zo is de fiets dan in Nederland: een
ding om gezellig «en tochtje op te ma
ken, een praktisch en handig vervoer
middel over niet al te lange afstanden,
een instrument om gezondheid en ont
spanning te bereiken, maar ook een
vertrouwd en dienstbaar instrument of
statussymbool.
algemeen vervoermiddel.
(Van e
verslag geve
De fiets als middel bij de reoreatie. Bij duizenden worden sa in de zomermaanden
aangeboden bij de spoorwegen om naar een vakantiebestemming ie worden
getransporteerd.
HOEVELAKEN - Een eigen huis.... droom van
velen, bereikbaar voor weinigen Althans deze
gedachte leeft in Nederland. De N.A'. Bouwfonds
Nederlandse Gemeenten, waarvan het hoofdkan
toor ln Hoevelaken, onder de rook van Amersfoort
gevestigd Is, wil deze gedachte doorbroken. Vanaf
1946 beeft het Bouwfonds al 40.000 mensen aan
een eigen huis geholpen en vooral om het sparen
voor een eigen huis grotere bekendheid te geven,
is het Bouwfonds gaan samenwerken met de
Rijkspostspaarbank. Onlangs werd deze samen
werking bekendgemaakt. In enkele dagen tqds, zo
vertelt de lieer J. AVIersema. hoofddirecteur van
de N.V. zijn er al '1000 aanvragen voor deze
nieuwe spaarmogelijkheid binnengekomen.
Het klinkt ook aantrekkelijk, zoals het Bouwfonds
de zaken voorstelt: ,,Wie 75. per maand op
zijn bouwrekening spaart, heeft in deze opzet
na vijf jaar het benodigde geld bijeen om een
huis van 48.000 te kopen". Maar hoe aantrek
kelijk deze slagzin ook klinkt, er zullen genoeg
mensen zijn die hier niet op in durven gaan omdat
ze niet overzien kunnen hoe groot de Jaarlijkse
lasten zullen bedragen, in welke gemeente de
bouwfondshuizen staan en ook omdat ze niet weten
hoe ze in contact moeten komen met het Bouw
fonds dat maar in elf Nederlandse steden een
bijkantoor heeft.
Door de samenwerking met de Rijkspostspaarbank
;n mogelijk ook over twee jaar met andere banken
en door inschakeling van de girodienst van de
R.P.S. kan de toekomstige huiseigenaar gemak
kelijk en op voor hem overzichtelijke wijze voor
zijn huis gaan sparen De eerste stap gedaan
moet worden is een eenvoudige Er moet een
aparte spaarrekening geopend worden bij de
Rijkspostspaarbank met een eerste Inleg van 75,-
Hiervan ls 25.bestemd voor de administratie
van het Bouwfonds maar hij de koop van een huis
krijgt de spaarder deze ƒ25 terug De volgende
overschrijvingen zijn ln het algemeen slechts
mogelijk in vaste bedragen van tenminste 50.
per maand. Net als bij het normale spaarbank
boekje kan er, zolang het saldo nog geen 1000.
is, gewoon geld afgehaald worden Men moet er
echter voor zorgen, dat het bedrag van de spaar
rekening tenminste met 350.per Jaar omhoog
gaat. Zodra de spaarrekening groter is geworden
dan 1000.— kan men he* geld opnemen met een
opz^fgingstéfmijn van 12 maanden o| ineens met
MO ottmt MO llttt woWflP* MW feodrog.
Natmu-lijk krijgt men over het gespaarde geld
rente. Tot een bedrag van 100b - bedraagt de
rente 3,48 procent. Zodra het spaartegoed de
1000.overschrijdt, met een maximum van
50.000,wordt er jaarlijks 6 procent rente ge
Hypotheken
En nu komt de belangrijkste vraag voor de spaar
der: „Wanneer kan ik mijn huls kopen?" Het
Bouwfonds Nederlandse Genieenten is bereid voor
de woningen, die volgens eigen bouwfondsvoor-
schrift en onder eigen bouwfondscontrole ge
bouwd worden, een hoge hypotheek te geven.
Voor diegenen, die nog geen 55 jaar oud zijn,
kan men zelfs gaan tot 90 procent. Dat betekent
dus dat de spaarder de eerste 10 procent zelf op
moet kunen brengen. De meeste huizen van het
Bouwfonds vallen in de prijsklasse tussen de
40.000 en 60.000. Met 4000. of meer
overgaan tot de langverwachte koop
nu komt het Bouwfonds
als men iedere maand
?n na vijf Jaar 4800.
Het lijkt veel, i
voorbeeld goed te pas
75.— opzij legt, heeft i
particulier,
huis
i 48.0
kopen, krijgt men doorgaans niet meer dan 70
procent hypotheek. Dat houdt in dat de koper als
eerste som 14.400 op tafel moet leggen. Voor
velen betekent dat jaren en jaren sparen. De
f 4800.zijn dus gespaard. Als men tegen de
hoge lasten opziet, kan er nog doorgespaard wor
den. Wil men tot de koop overgaan, dan kan de
koper de hypotheek in 30 jaar afbetalen. Dit bete
kent in de praktijk, dat de koper gedurende 30
jaar maandelijks 270.betaalt, een bedrag dat
ongeveer gelijk ls aan de huur van vele flats ln de
vrije sector in de Randstad Holland
Tien treden
A'ooral voor Jonge mensen zal het bedrag van
f 270,de eerste jaren te boog liggen. Daarom
is de hypotheek met de tien treden In bet leven
geroepen. Het eerste Jaar betaalt de koper slecht»
f 155.— per maand, net volgend Jaar (hij beeft
inmiddels opslag gehad I f 170,het derde Jaar
f 185.—, het vierde f 200.en zo gaat het door
totdat hij na het tiende Jaar f 290,— per maand
betaalt. Dit bedrag moet bij ook de komende 20
Jaar betalen om het huls zijn eigendom te noe-
De toekom*ttge huiseigenaar Maat voor nog meer
len. maar omdat hypotheekrente, afschrijving, on
derhoud*- eri verzekeringskosten aftrekbaar zjjn,
krijgt men de eerste Jaren zelfs geld van de belas
ting terug. Wel staat men voor grond -, straat-
riool- en baatbelasting, maar dat ls meestal maar
enkele guldens per maand. En ook deze poet ls
weer aftrekbaar van de inkomstenbelasting.
Anders vragen die bij d* adsplrant-koper naar
boven komen *JJO« boe alet het huie se jnt, waar
staat het en wanneer kan lk er Intrekken? Als
men een Bouwfondsrekening b(J de Rijkspostspaar
bank heeft geopend, wordt van deze rekening
het abonnementsgeld voor het tijdschrift van het
Bouwfonds afgehouden. Men krijgt dan het twee
maandelijkse tijdschrift ,,Ona eigen huls", waar
onder meer de Bouwfondshulzen (van bunga
lows, tot eengezinswoningen en flat* toe) bespro
ken worden.
Eigen-huistips
Verder Is er hrt hij voegsel „eigen-hulatlps", waar
alle bouwplannen, de In aanbouw zijnde complexen
en direct op te leveren woningen In vermeld
>taan. In bijna geheel Nederland bouwt het Bouw
fonds. dat als zustervereniging het Bouwfond»
'/.uld-Nederland heeft. Ongeveer 5000 bulz.cn ko
men er per Jaar klaar, terwijl het bouwfonds
verder momenteel 1000 woningen heeft, die nog
niet bij deelnemers geplaatst zijn.
BIJ alle Bouwfondsprojecten genieten de deelne
mers (in volgorde van de tijd die ze al staan
ingeschreven) de voorkeur boven andere belang
stellenden. „We zijn er domweg op uit", zo zegt
de heer Wleraema, ..óm alle mensen een eigen huls
te laten krijgen. Door de samenwerking met ds
Rtjksportspaarbank gaat het nu wei veel een
voudiger. Men laat <le werkgever gewoon maan
delijks een bedrag op de giro overmaken, iet*
wnt toch al steeds meer gedaan wordt, en spaart
automatisch het huls"
Dat kopen voordeliger is dan huren, toont het
Bouwfonds aan ln de folder „Ik koop een huls".
n werking
Iemand, die bijvoorbeeld 140.per maand
verhuurt, dit ls circa 32,20 per week, en
50 Jaar lang in zijn huis blijft wonen, brengt
84.00 naar wjn huiseigenaar. Daar is een
mooie bungalow voor te kopen.
