Soepardjo bekent
rol in staatsgreep
spaar veilig:
Roddel op Boekenbal:
K APITALE SHOW' MISLUKT DOOR
GELDGEBREK EN TIJDNOOD
N.Y. Davo
failliet
Postspaarbank
Simon Carmiggelt
wist het niet meer
Tandziekte
houdt 15.000
mensen thuis
Mijnwerkers
na 7 dagen
bovengronds
Flipper en
kameraden
redden
zeeman
Mysterieuze verdwijning
van 898 YAT-aandelen
Vastenactie helpt Latijns-Amerika
Nizam van
Haiderabad
overleden
25 FELRJARI i„_
DE LEIDSE COURANT
(ADVERTENTIE)
(Van onze correspondent)
kISTERDAM- „Geen gala", was het motto van
wet Boekenbal, dat gisternacht heviger dan ooit in z(jn
bestaansjaren woedde. I)e organiserende boek.
al jrukkers en boekhandelaren hadden gezegd: „Wij
acH>oien de flauwe kul eruit, het wordt gewoon een
d v ne feestavond voor de boekengeneratie" Desondanks
I oest de objectieve toeschouwer constateren, dat er
gegr alle mini-mode ten spüt, meer tot lange avondrobes
ieterwerkte lappen dan ooit te zien waren in het
s (jmsterdamse RAI-centrum. Geld voor boeken is er
del Ükens de omzetcijfers van vorig jaar, genoeg maar
ieoP vrouwelijke bevolking schijnt het niet aan textiel
g$t te sparen.
a< een gala dus, wel rechtstreekse t.v.-uitzending,
E aardoor minister Klompé (van het meest
ngademige ministerie, dat we hebben) haar speech
>1 ingestudeerde citaten sterk moest inkorten, want
|b uitzending ging om half negen precies op de
jsuis en de excellentie (in liladraperieën) was er
ui elaas niet bij inbegrepen.
ui Driehonderd medewerkers", zei het programma.
aarbij zorgden het Volendams Operakoor (in
lederdracht) eerlijk gezegd voor een dusdanige
ui umerieke meerderheid, dat er niet zo heel veel
ui lees aan de graat overbleef. Frans Halsema kwam
faijns inziens het verst. Hij bracht notabene met zijn
ue arodische vaak ondeugende „tour de chant" de
8 laak bijna tot meezingen. Het feestvierende publiek
(1300 man sterk) bedacht zich echter juist bijtijds,
hetgeen televisiekijkend Nederland (zes miljoen man
sterk) 'n komische aanblik moet hebben opgeleverd.
Kortom 't boekentopteam van Rinus Ferdinandusse
en Jan Vrijman haalde het niet, zoals duidelijk uit
de finale vol kloosterzusters in minirokjes bleek.
Zelfs het uitnodigend op het toneel geschoven bord
met nadrukkelijke tekst bracht geen meezinger meer
tot daden. Rinus Ferdinandusse en Jan Vrijman
waren er niet boos over. Zij ergerden zich slechts,
omdat de deelnemers (300) per abuis na afloop
geen bloemen aangeboden hadden gekregen.
Na de pauze waren de schrijvers aan het woord.
Wanhopige Simon
Wij verraden de afloop niet, omdat dit deel, de
V.A.R.A. liet na de pauze verstek gaan, door de
K.R.O.-televisie vanavond alsnog zal worden
uitgezonden men raadplege daartoe zijn
omroepgids.
Kenschetsend leek ons, dat Simon Carmiggelt vlak
voor zijn optreden nog wanhopig aan iedereen
vroeg, welk stukje hij verondersteld werd voor te
dragen. Het stond namelijk niet in het officiële
programma vermeld en hij had geen tqd gehad,
zich te prepareren.
Dansen en vernielen
Daarna (twaalf uur middernacht) dan eindelijk
„de paden op, de lanen in" van het boekenbal,
waar het iedereen ieder jaar eigenlijk weer
om te doen is. Merkwaardig verschijnsel: de
krampachtigheid, die de auteurs (het waren er
vele en zeer bekende) zowel in de zaal als op het
toneel tot dan toe gekenmerkt had, verdween als
bij toverslag. De traditionele vernielingen van de
versiering, waarvoor traditiegetrouw weer Metten
Koornstra en Pieter Groot op even originele als
artistieke wijze hadden gezorgd, begonnen dan ook
lang voor half vier 's nachts, het tijdstip dat de
organisatoren bezwerend met de zaal overeen waren
gekomen. In de wandelgangen viel te beluisteren,
dat het mislukken van wat in het programma
vermeld stond als „een kapitale show in talrijke
taferelen" vooral geweten moet worden aan
geldgebrek en tijdnood. Een andere roddel: de
schrijver Cees Nooteboom zal een proces aanspannen
tegen de schrijver Jan Cremer, vanwege een artikel,
lat deze laatste in een speciale Boekenbalkrant over
Liesbeth List heeft gepubliceerd.
PER DAG
TILBURG (ANP) „Voor de toe
komst zal de invloed van de waterfluori-
dering op de tandcaries naar het lijkt
in negatieve zin door het toenemend
gebruik van snoepgoed worden overtrof-
len", aldus de directeur-generaal voor j
de gezondheidszorg, dr. R. J. H. Krui sin- j
ga, bij de opening van een nieuwe kliniek j
■or jeugdtandverzorging in Tilburg.
Dr. Kruisinga sprak de vrees uit, dat
de tandheelkunde een van de terreinen I
de volksgezondheid zal zijn, die tot
bijzonder moeilijk oplosbare vraagstuk-1
ken aanleiding zullen geven. Om bij de
steeds stijgende kosten van de gezond
heidszorg toch tot een optimale efficiën-
tie te kunnen komen, zal in het tand
heelkundige verstrekkingssysteem een
wijziging moeten komen, zo zei dr. Krui-
„Om nu tot zo efficiënt en zo econo
misch mogelijk werkende voorzieningen
komen mag men zich afvragen", aldus
dr. Kruisinga, „of voor bepaalde vormen
van hulp niet op paramedische hulp
krachten een beroep zhl móeten worden
'gedaan." Sprekend over de economische
aspecten van tandzlèktenJ zei dr Krui
singa, dat iedere dag omstreeks 10.000
tot 15.000 mensen van hun werk worden
gehouden door tandziekten, die bij hen
zijn opgetreden. Volgens dr. Kruisinga
zal de schade aan de Nederlandse eco
nomie door dit arbeidsverzuim rond de
100 miljoen gulden bedragen.
IN ASTURIE
OVIEDO (AFP) De elf mijnwerkers
die zeven dagen ondergronds zijn geble
ven in een mijn in Asturië zjjn gisteren
uit hun 300 meter diepe verblijfplaats
weer naar boven gekomen. Zij werden
meteen gearresteerd en naar het zieken
huis overgebracht voor medisch onder
zoek. Zij blijken goed gezond te zyn, maar
hadden de laatste twee dagen honger ge-
De elf mijnwerkers waren vorige week
zaterdag de mijn „Llamas Min as" inge
gaan uit protest tegen hun ontslag. Zij
waren van verschillende mijnen afkom
stig. Ongeveer zesduizend mijnwerkers in
nabijgelegen mijnen begonnen daarna eeh
sympathiestaking. De elf wilden pas bo
ven komen, wanneer zij weer zouden zijn
aangenomen, maar de mijndirectie sloot
de mijn en verbood andere mijnwerkers
naar beneden te gaan, zodat zij geheel
de buitenwereld waren afgesloten.
WENEN (DPAt - Een matroos,
die van de Bulgaarse vrachtboot
..Phoenix" was gevallen, heeft zijn
leven te danken aan een dolfijn,
zo meldt het Bulgaarse persbureau
BTA. Terwijl de man zich boven
water hield en op hulp van zijn
kameraden wachtte, dook aan zn
zijde een dolfijn op. die met een
bijna menselijk geluid zijn soort
genoten riep. De dieren vormden
een kring rond de drenkeling en
weerden de vissen af. die hem
wilden aanvallen. Zij verdwenen
pas toen de matroos aan boord
van een reddingsboot gehesen was.
De danseressen yan de Afrikgansp Ljalibagroep, die momenteel optreden in
Londen, hebben er oud, en nieuw geshowd in Afrikaanse dessins. Het'ene
meisje droeg een mini van rijkgekleurde en met negroïde motieven versierde
Khangas. Het andere meisje droeg de klassieke Grande Bou Bou.
„Ik zal Soekarno
tot mijn dood
verdedigen
DJAKARTA. (A.N.P.). De Indone
sische ex-generaal Soepardjo heeft bekend
een van de leiders geweest te zijn van de
staatsgreep van 1 oktober 1965. De voor
malige militaire commandant van Borneo,
die terechtstaat voor het bijzondere mili
taire tribunaal in Djakarta, zei, dat de
operatie in drie fazen moest geschieden:
arrestatie van generaals, bezetting van
Djakarta en het in veiligheid brengen van
president Soekarno. Soepardjo zei evenwel,
dat hy slechts aan de derde faze recht
streeks deelgenomen had-
Toen hij vertelde van de aankomst van
de president op het hoofdkwartier van de
opstandelingen, op de luchtbasis Halim.
LHeerema en Verolme
geen oplichters"
DEN HAAG (ANP) Ir. Heerema, lid
an de raad van bestuur van de VAT,
heeft gisteren tegenover enige journa
listen, die hij daartoe op zijn kantoor
had uitgenodigd, de beschuldigingen
tegengesproken, die de heer A. Vos,
secretaris van het hulpcomité gedupeer
den Teixeira de Mattos, in de uitzending
ran de rubriek Echo van dc KRO aan
:ijn adres en dat van de heer Verolme
heeft gedaan.
De heer Vos had. naar hij in deze
radio-uitzending meedeelde, de voor
zitter van de raad van bestuur van de
VAT. de heer W. C. Posthumus Meyes.
verzocht de heren Verolme en Heerema
uit het bestuur van de VAT te verwij
deren. Hij beschuldigde de twee bestuurs
leden ervan de aandeelhouders van de
VAT te hebben willen oplichten De heer
Verolme, ir. Heerema en drs. F. (die
terecht staat Inzake de Teixelra-affaire)
zouden volgens de heer Vos eigenaars
zijn van een Panamese maatschappij,
die 80 procent van de REM-winst zou
opstrijken, waardoor de aandeelhouders
van de VAT (de moedermaatschappij
van de REM) in belangrijke mate tekort
zouden zijn gedaan. Deze maatschappij
zou het REM-eiland in eigendom hebben.
Ir. Heerema deelde gisteren mee. dat
inderdaad een Panamese maatschappij
bestaat, die het REM-eiland ln eigen-
heeft. Dit ls de Excomar S.A te
tma. Deze maatschappij ls op 12
februari 1964 opgericht door enige Pa
namese multimiljonairs, te weten de
heren Saenz, Bemal en dr. Carlos
Arósemena Alias. Laatstgenoemde ls
president van de Excomar. Van de 9000
aandelen van elk nominaal tien dollar,
die de Excomar S.A. heeft uitgegeven,
bezitten de heren Saenz en Bemal leder
een aandeel. Waar de overige aandelen
zijn is een mysterie. De heren Heerema
en Verolme weten het niet. de president
van de Excomar weet het niet ei
..directors" (directeuren volgens
Heerema) van de Excomar (o.a. de heer
Esteban Bemal) weten het evenmin.
Drs F., beherend vennoot van Texeira
de Mattos. zou voor het onderbrengen
van de aandelen zorgen.
Spoor bijster
Ir. Heerema, die speciaal naar Panama
is geweest om uit te zoeken waai' de
aandelen zijn gebleven, heeft een ge
deelte van het spoor van de aandelen
kunnen volgen. Ze zijn door de president
van de Excomar verzonden naar een
adres in West-Europa, vanwaar zij weer
naar een ander adres ln West-Europa
zijn verzonden. Hier is ir. Heerema, naar
hij meedeelde, het spoor bijster geworden
Hij heeft wel een vermoeden, waar de
aandelen zich bevinden, maar hij kon
hierover niets vertellen, evenmin als hij
de beide adressen kon noemen waar de
aandelen aanvankelijk waren heenge-
stuurd. Ir. Heerema hoopt zijn speur- i
tocht naar de aandelen te kunnen her
vatten. wanneer er uitspraak ls gedaan
ln de rechtszaak tegen drs. F.
bij Djakarta, op 1 oktober 1965 en kort
na de moord op de zes generaals, zei Soe
pardjo. dat hij onmiddellijk het staats
hoofd ervan op de hoogte had gesteld, dat
generaal Nasoetion. toentertijd minister
Defensie en thans voorzitter van het
volkscongres, erin was geslaagd aan de
slachting te ontkomen. De president had
hem toen verzocht „de operatie" te sta-
;n een eind te maken aan het bloed
vergieten.
Wat de moord op de zes generaals aan
gaat, herinnerde de verdachte aan een
uitspraak van president Soekarno, dat het
hier een normale zaak betrof in een revo
lutie. „Ik weet niet of dat betekende, dat
de president de moorden goed- of afkeur
de". aldus Soepardjo.
Geëmotioneerd riep Soepardjo op een
gegeven moment uit: „Ik zal Soekarno tot
mijn dood verdedigen". De ex-generaal,
die donderdag door zijn zelfbewuste en
vrijmoedige manier van optreden waarbij
vrees voor de waarschijnlijke dood
straf niets te bespeuren viel. enige sympa
thie op de publieke tribune had gewon
nen (er klonk zelfs af en toe enig applaus
werd nu echter uitgejouwd toen hij
verklaarde: „De raad van generaals is
nu in Indonesië aan de macht, terwijl de
wettige ministers in de gevangenis zitten".
Wit van woede beet de voorzitter van het
tribunaal, luitenant-kolonel Soegiri. hem
toe: „Ga niet te ver'.
DEVENTER (ANP) De Zutphense
ichtbank heeft de N.V. H. Davo Haar-
denfabriek, de N.V. Deventer IJzerglete-
a de N.V. Davo Therm te Deventer
failliet verklaard. De rechtbank vond
geen termen voor definitieve surséanc,
zoals was gevraagd.
De fabrieksgebouwen in Coevorden
werden verkocht, die in Deventer zijn
nog te koop. De Nederlandse Midden-
standsbank verwierf alle bezittingen van
Davo als onderpand voor de verstrekte
leningen.
Ten gevolge van de toenemende con
currentie en de slechte orderpositie, ver
oorzaakt door de huidige ongunstige con
junctuur, waardoor de handel uiterste
terughoudendheid betracht, is P. H.
Vloemans schoenfabriek N.V. te Kaats
heuvel in een zodanige positie gekomen
dat de directie het niet verantwoord
acht het bedrijf voort te zetten. Dit
heeft ertoe geleid dat de N.V. heeft be
sloten vrijwillig tot liquidatie ove
gaan. Dit betekent ontslag voor 65
Zeker 100 van de 365 werknemers
van de coöperatieve strokartonfabrie
ken Reiderland te Winschoten en De Toe
komst te Scheemda zullen op korte ter
mijn worden ontslagen. Dit is het gevolg
van besluiten die de ledenvergaderingen
van beide fabrieken gisteren namen om
een fusie aan te gaan.
Als gevolg van inkrimping van de af
zet, met als gevaar een voorraadstijging,
die uit liquiditeitsoverwegingen niet
acceptabel zou zijn heeft de N.V.
Enschedese spinnerij Tubantia be
sloten een vergunning tot werk
tijdverkorting aan te vragen. Voor
geveer 325 van de 450 personeelsleden
zal gedurende negen weken de werktijd
met ruim 25 procent worden verkort.
Spaar bij de Postspaarbank-
de veilige manier van sparen.
Uw spaarbankboekje staat op naam: zonder uw handteke
ning kan niemand aan uw geld komen. Uw spaargeld is
veilig, zelfs bij diefstal of verlies van het boekje. Meer dan
2200 vestigingen in Nederland staan voor u klaar: het post
kantoor is altijd in de buurt. Bij de Postspaarbank kunt u de
voor u meest geschikte spaarvorm kiezen met een rente
variërend van 3,48% tot 5%. En heeft u een girorekening?
Dan kunt i=r=7T^u zelfs thuis sparen. Kies de veilige ma
nier van sparen!
Deze week de schijnwerper op
Latijns-Amerika, het giganti
sche ontwikkelingsgebied, waar
een strijd op leven en dood
wordt gevoerd tussen de mach
ten van het behoud en de krach
ten van de revolutie. Wij weten
heel goed, dat wij als klein
landje dit continent-in-nood niet
uit zijn problemen kunnen hel
pen. Ook niet met onze Vasten
actie. Maar wij hopen wel een
steentje tot zijn ontwikkeling te
kunnen bijdragen.
AMERIKA werd zo als we nog van
onze lagere-schoolopleiding weten
in 1492 door Columbus ontdekt.
Hiermee begon een periode van gelei
delijke kolonisering, waarin tal van
Europese landen een rol hebben ge
speeld. Onder andere de Nederlanders
met bun West-Indische Compagnie, die
in 1625 het eiland Manhattan van de
Indianen „kocht" voor de fantastische
prijs van 60 gulden, 10 hemden, 80 paar
kousen, 10 geweren, 30 kogels, 30 pond
krult, 30 bijlen, 30 ketels en een kope
ren braadpan.
De ontdekking van Zuid-Amerika volg
de vrij snel op die van Noord-Ame-
rika. Hier werd de kolonisering een
bijna uitsluitend Spaans-Portugese
zaak. De Spanjaarden bezetten het
grootste deel, de Portugezen alleen
het overigens enorme gebied van
Brazilië. Overal werd de oorspronke
lijke Indianenbevolking onder de voet
gelopen en dan gebruikt al9 goedkope
arbeidskracht in het agrarische bedrijf
of ln de mijnbouw. Slechts enige
stukjes zijn tot op de huidige dag
Mgr. Alfonzo Zaplana
Bellizza vraagt 10.000
gulden aan de vasten
actie. Jk zou me
voorlopig kunnen red
den als u mij dit geld
stuurt, dat ik brood
nodig heb om medica
menten te kunnen
kopen. De kinderen
sterven hier wegens
gebrek aan de meest
noodzakelijke medi
cijnen, er heerst hier
veel t.b.c. en bloed
armoede door onder
voeding." Op de foto
een tandart senstoel
met complete uit
rusting, iets wat ook
nog steeds op de ver
langlijst van mgr. Al
fonzo staat.
bulten de greep van de Latijnse cul
tuur gebleven: Brlts-Guyana, Frans-
Guyana, Suriname en de Falkland-
eilanden. Maar die zijn te klein om
ook maar Iets aan de benaming
„Latijns-Amerika'' te kunnen afdoen.
Pas ln de vorige eeuw hebben de
Latijns-AmerLkanen onder leiding van
Simon Bolivar en José de San Martin
het Eurpese juk afgeschud. Sindsdien
bestaat heel het continent, op enkele
kleinere koloniën na, uit onafhanke
lijke republieken.
Latijns-Amerika is, in tegenstelling
net het zwaar ontwikkelde Noord-
Amerlka, nog altijd een agrarisch ge.
HAIDERABAD. (Reuter). De Nlzam
tn Haiderabad, een van dc rijkste mail
ed. De economie berust er op twee I 7Cre,1<!«' Vf,ndvMK u|> t*chl,KJar,Se
en het I lee"Hd overleden Dc Nlzam, die over het
vorstondam Haiderabad regeerde, tot dit
in drie taalgebieden werd verdeeld, was al
enkele weken ziek nu een aanval van
tot voor enkele jaren
25 miljoen gulden per
Dit bedrag was de laatste tijd ge-
tot „slechts" 2.4 miljoen gulden.
pijlers: het grootgrondbezit
ïebrotk van goedkope inheemse
icidskrachten. Pogingen om via p CU1WIC w
natige ontwikkeling uit de achterlijke I 1"^ h"hT
ituatie te komen worden gehinderd j een j,
loor de onwil van conservatieve mach- i ;aar
en en door de periodieke revoluties. daald
lie elk beleid op langere termijn onmo-
;elljk maken. De
Een vrachtauto met aanhanger, geladen met twintig ton margarine, is in Groningen uit de koers geraakt en heeft
een enorme ravage aangericht. De lading kwam op straat terecht en de wagen vernielde een verkeersinstallatie en
een geparkeerde auto om daarna tegen een gevel tot stilstand te komen. De chauffeur en zijn bijrijder toerden lioht
gewond uit de brokstukken bevrijd.
n de laatste Jaren gaat het christen
lom, dat tot nog toe meestal de be
houdsgezinde krachten steunde, zich
neer en meer voorstander tonen van
en ingrijpende sociale omwenteling,
/oortrekker daarbij la de Braziliaanse
lisschop Helder Camara. Van grote
nvloed op de hele gang van zaken ls
ingetwljfeld ook het voorbeeld van
Cuba, waar Fidel Castro met behulp
van Sovjet-Rusland een communis
tische maatschappij in het leven heeft
geroepen.
De aan opium verslaafde heerser bracht
de laatste jaren van zijn leven door ln
zijn paleis in de stad Haiderabad. waar
42 bijvrouwen en tweehonderd kinderen
hem gezelschap hielden. Men vertelt, dat
de Nizam ln de kelders van zijn palels
een fortuin aan gouden munten en antiek
porselein bewaart en vele matrassen en
oude schoenen met schatten heeft volge
stopt. Zijn edelstenen, waaronder een dia
mant ter grootte van een walnoot, berus
ten echter bij banken In Bombay.
De Stichting Beeldende Kunst exposeert
tot 16 maart tn haar tentoonstellings
zaal Amstel 46 Amsterdam oliever
ven en gouaches van de Utrechtse
kunstenaar Niek J. Molenaar.
