Met tent of caravan
de winterkou in
Uit pure ellende iets leuks maken!
WAAR
KLEINE DUBBELDAKSTENT
VERDIENT VOORKEUR
Aan welke voorwaarden
moet caravan voldoen
Rijden met caravan valt 's winters niet mee
PAGINA 10
DE LEJDSE COURANT
ZATERDAG 12 NOVEMBER 19Q|[
In de zomermaanden trekken duizenden kampeerders en caravanners over
de wegen om in binnen- of buitenland hun tent op te zetten of de caravan
neer te zetten. Het lijkt een sport voor uitsluitend de zomermaanden. Als er
sneeuw ligt wordt er in tent en caravan ook gekampeerd, al is dit bij velen on
bekend. Aangezien het kamperen in de winter en in de sneeuw geheel andere
eisen stelt dan in de zomer, hebben wij ons licht opgestoken bij de heer C. de
Lijser, kampeertechnisch voorlichter van de ANWB. Voor het kamperen in de
sneeuw met een caravan zijn de adviezen ontleend aan „Camping", het
maandblad voor kamperen, caravanning en toerisme.
in binnen- of
buitenland?
WAT DOE JE
IN DE KOU
TEGEN DE
KOU
Buren zullen vermoedelijk veelbetekenend
naar hun voorhoofd wijzen als iemand zijn
kampeeruitrusting in de auto laadt terwijl grote
vlokken sneeuw uit een loodgrijze hemel het
kwik nog een duwtje onder nul geven. Zij
zullen twijfelen aan de verstandelijke vermo
gens van de buurman, die met de warme adem
een kijkgaatje maakt in de voorruit en ,,de
paden op, de lanen in" fluitend met vrouw en
het wat oudere kroost op weg gaat om midden
verslaggevers
in een ongerept sneeuwlandschap zijn tentje
neer te zetten. In zeker opzicht hebben die be
haaglijk bij de warme kachel zittende buren wel
gelijk. Kamperen in de sneeuw is een extreme
manier van sportief zijn, voorbehouden aan
geharde mensen, die een groot incasserings-
en improvisatievermogen hebben, die, zoals de
heer C. de Lijser van de kampeertechnische
voorlichting van de ANWB het uitdrukt, „uit
pure ellende toch iets leuks weten te maken".
Degenen, die ln de sneeuw wil
len kamperen, zullen vermoede
lijk het meest bevreesd zijn voor
de kou tijdens het slapen. Daar
kan heel wat aan gedaan worden,
waarbij men in de eerste plaats
moet zorgen voor een goede iso
latie vanaf de grond In dit ver
band ligt het voor de hand dat
een luchtbed niet zo erg wense
lijk is. omdat dit bed de kou van
de bodem optrekt en omdat door
de bewegingen van de lucht ln het
bed Iedere keer kou wordt opge
nomen. Bovendien nemen de
luchtbedden In de kleine tent
nogal wat ruimte in.
De heer C. de Lijser advi
seert daarom op het grondzeil
schuimplastic te leggen. Dit geeft
een grotere isolatie, mede omdat
hét plat op het grondzeil blijft
liggen. Over dit plastic legt men
een grond deken, hetgeen aange
naam Is. Wil men een nog betere
onderlaag, dan kan men ook nog
met kranten werken.
Als de warmtebron tijdens het
slapen in werking is moet men
zorgen voor goede ventilatie. Zo
zijn de driehoeken van muskie
tengaas boven ln de tent uitste
kend. Om het tijdens het slapen
niet te koud te hebben, verdient
het aanbeveling twee slaapzakken
over elkaar heen te gebruiken,
maar het gebruik van een flanel
len binnenzak verdient ook dan
nog aanbeveling. Moet men toch
een nieuwe slaapzak kopen, neem
er dan een met een vulling van
ongeveer 800 gram goede dons of
1200 gram kunstvezel.
Heeft men niet de beschikking
over twee slaapzakken, dan kan
men in de slaapzak een deken
stoppen en een flanellen laken
De slaapzak moet altijd aan de
buitenkant blijven. Een flanellen
pyjama past hierbij het beste.
Uitstekend tegen de kou helpt 'n
trainingspak, dat in Nederland
bij het kamperen nog steeds wei
nig wordt gebruikt in tegenstel
ling met bijvoorbeeld Duitsland.
Kamperen in de sneeuw kun je niet
..even gaan doen" In de zomer is het
kamperen heel wat eenvoudiger Je
maakt een wandeling, zet een bak kof
fie bulten de tent. speelt een partijtje
voetbal of ligt uren zo maar in het gras.
In de winter worden er aan het kam
peren totaal andere eisen gesteld. Daar
bij is een aangepaste kampeeruitrusting
onontbeerlijk. Nog belangrijker is de
juiste instelling, ook van degenen, die
mee gaan kamperen. Men moet gehard
en sportief zijn en alle kneepjes van
het kamperen kennen. Mensen, die in de
zomer onder Ideale omstandigheden bij
het kamperen al ..in de vernieling zit
ten" hoeven naar het oordeel van de
heer De Lijser aan winterkamperen niet
eens te denken.
IMPROVISATIE
Tijdens het kamperen in de sneeuw kom
je voor de meest onverwachte dingen
te staan. Een groot improvisatievermo
gen is daarom uiterst belangrijk, terwijl
men ook moet accepteren dat men
y krijgt en dat een flink beroep
Bij het kamperen In de sneeuw is een
kleine tent, een sportief tentmodel, het
beste, omdat dit soort tent de meeste
warmte, die de bewoners uitstralen,
vast houdt. Een bungalow past goed in
de drang naar goed wonen tijdens het
kamperen, maar voor een verblijf in de
sneeuw moet men in het oog houden
dat een kleine ruimte, die als woon- en
slaapplaats dienst doet, het beste ver
warmd kan worden.
Voor de verwarming is een dubbeldaks.
tent naar het oordeel van de heer C.
de Lijser bovendien niet te missen. Dit
dubbeldak moet dan tot dicht bij de
grond doorlopen, zodat er een „ther-
moswerking" ontstaat. Losse luifels
worden bij het kamperen in de sneeuw
afgeraden Beter kan men bij een com
binatietent het luifeigedeelte thuis laten
en de stormpunt tegen de slaap-woon-
tent zetten. Ook dan heeft men weer
de thermoswerking. Dat hierbij een
kuipgrondzeil noodzakelijk is spreekt
voor zich zelf.
De tent hoeft niet van een speciaal ma
teriaal vervaardigd te zijn. Normaal
tentdoek is goed te gebruiken. Zorg wel
voor stevige pennen, die bij harde
grond tegen een stootje kunnen. Een
rubberen hamer kan hierbij goede
diensten verrichten.
Om de tent op te zetten moet men een
ruimte ter grootte van het oppervlak
van de tent sneeuwvrij maken. Als de
tent overeind staat met de ingang van
de wind af kan. indien er voldoende
sneeuw ligt, een muurtje van sneeuw
van ongeveer 40 centimeter hoogte
rond de tent worden gebouwd. De pe-
troleumvergasser wordt aangemaakt en
blijft als verwarming in de tent. Neem
hiervoor een plankje of een plat me
talen plaat mee en blijf altijd aan het
brandgevaar denken.
Bij het slapen gaan blijft de vergasser
branden totdat men, gewoon gekleed
in pyjama met eventueel een trui over
het jasje, in de slaapzak ligt. Daarna
wordt de vergasser uitgedraaid en op
een veilige plaats gezet, 's Morgens
wordt de procedure Ln omgekeerde
volgorde herhaald. Voor enkele gul
dens zijn z.g. verwarmingskoppen"
verki-ijgbaar, die de warmte-afgifte
aanzienlijk vergroten. Dit zijn splegel-
reflectoren met een verwarmingsele
ment, die men zo in de winkel kan ko
pen. Deze kop draait men vast op de
gasfles.
Vochtige of natte kleding niet in de
tent, maar in de bagagepunt tussen
dak en tent of op de hinnentent bewa
ren. Bij zeer koud of nat weer kan de
verwarming aanblijven in de bagage-
punt. Indien men zich 's morgens wil
scheren met een mesje moet men des
avonds het gezicht invetten, bijvoor
beeld met zonnebrandolie.
Twee liter sneeuw:
halve liter water
Ook bij kamperen in de winter heeft
men water nodig. Zorg dus een kr aan
in de buurt te hebben. Water bewaren
is niet mogelijk, omdat het bevriest.
Het ie ook mogelijk dat de waterlei
ding door de vorst onbruikbaar is^
Kan men niet op een andere manier
aan water komen lan kan van sneeuw
gebruik worden gemaakt. Twee liter-
aangestampte sneeuw geeft ruim een
halve liter water. Goed doorkoken ls
noodzakelijk.
op het incasseringsvermogen wordt, ge
daan. „Je kunt dus het kamperen in de
sneeuw niet lichtvoetig benaderen", al
dus de heer De Lijser. ..Er is een goede
teamgeest nodig. Êen gezin, dat regel
matig kampeert en waarvan de leden
precies weten wat ze moeten doen en
wat de ander waard is, zou best in de
sneeuw kunnen kamperen. Het js ach
ter wel beter dat men bij deze vorm
van kamperen niet de absolute stilte
najaagt, maar andere sneeuwkampeer-
ders opzoekt-, zodat de zwakkeren opge
vangen kunnen worden".
Laat de kampeerder, die tot nu toe al
leen maar gedurende de zomer zijn tent
pennen in het malse, gras of ln de bns-
bndem heeft gestoken, zich niet laten
ontmoedigen door de vele eisen en voor
waarden. die aan het kamperen in de
sneeuw zijn verhonden. Het kamperen
op een uitgestrekte witte vlakte is uiter
mate boelend.
Wie 's morgens na Klaas Vaak uit de
ogen gewreven te hebben zijn wanor
delijke haardos buiten de tent steekt
ziet wijd in de omtrek de verblindende
sneeuw, de takken, die in één nacht
grijs haar hebben gekregen, de eenzame
wandelaar wiens donkere kleding scherp
afsteekt en de talrijke voetsporen van
het voedsel zoekende wild
SNEEUWBALGEVECHT
Hoe kun je beter wakker worden dan
na een fiks sneeuwbalgevecht en wat is
er mooier voor de drukke man uit de
stad dan met kijker en camera de na
tuur ln te gaan. Voor een stevig ont
bijt is inmiddels gezorgd, terwijl de
gloeiende thee de kou uit het lichaam
verdrijft. Een dag midden in de natuur
is begonnen. Na zo'n kampeerverblijf
kom je herboren thuis. De buren zien
een gezonde kleur op de wangen van de
buurman, de ogen tintelen nog van het
plezier. Misschien had buurman toch
wel gelijk om zo „gek" te doen. denken
zij wellicht-, terwijl ze weer naar de be
haaglijke kachel schuifelen.
(Van een onzer verslaggevers
Voor het kamperen in de sneeuw ls
Nederland niet ideaal. Men moet maar
afwachten of er sneeuw komt, de tem
peratuur is onaangenaam, terwijl het
vochtgehalte ln de lucht en de wind het
gauw guur maken. Wilt u toch in eigen
land blijven, en waarom ook niet, dan
zult u de beste plaatsen aantreffen op
de Veluwe, maar ook in Noord-Brabant
de Gelderse Achterhoek en Zuid-Lim
burg.
De veelal hoger gelegen buurlanden
geven een grotere sneeuwgarantie. Om
enkele terreinen te noemen:
DuitslandBerchtesgaden/Untersalz.
berg, camping „Allweglehen" aan de
voet van de Untersalzberg op 540 me
ter hoogte; Braunlage/Harz, camping
„Ferien vom Ich" op 600 meter hoogte;
Haelach/Allgau, camping „Wertachter
Hof'' op 915 meter hoogte; Krün bij
Mittenwald, camping „Tennsee" op 950
meter hoogte; Reit im Winkl, camping
„Seegatterl" op 740 meter hoogte;
Ruhpolding/Oberbayern, camping „Ort-
nerhof" op 690 meter hoogte; Schluch-
see/Schwarzwald, camping „Wolfs-
grund" op 950 meter hoogte; Wertach
Allgau, camping „Grüntensee" op 915
meter hoogte.
Italië: Cortina d'Ampezzo, Internatio
nal camping Olympia op 1200 meter
hoogte; Toblach (Bobbiaco) camping
Olympia op 1240 meter hoogte;
Oostenrijk: Dalaas (Klostertal), cam
ping Dalaas op 836 meter hoogte: Inns-
bruck-Amras, camping Seewirt op 575
meter hoogte.
Zwitserland: Engelberg. camping
Eienwaldli op 1005 meter hoogte; Lau-
terbrunnen-Weid, camping Jungfrau op
800 meter hoogte: Leysin, camping
Séminaris op 1250 meter hoogte;
Lungern, camping Lungera am See op
700 meter hoogte: Zwei simmen, cam
ping Caravan Parking Zweisimmen.
NEDERLAND
Het enig? kampeerterrein in Nederland
dat op winterkampeerders ie ingesteld,
is het terrein De Zwarte Bergen in
Luyckgestel. Kampbeheerder B. M F.
Miché zit midden in verbouwingswerk
zaamheden, want het restaurant zal
van verwarmde toiletten en douches
worden voorzien.
Ligt er sneeuw en wilt u daarin kam
peren, bel dan eerst met de heer Miché,
tel. 04974-373. Dan zal hij u kunnen
vertellen of hij u kan ontvangen.
In Nederland zijn er nog meer terrei
nen gedurende de winter open. maar
die zijn niet ingericht voor een
sneeuwkamp. In Duiteland heeft men
een groot aantal geschikte terreinen.
Naast de reeds genoemde terreinen zijn
aan te bevelen de kampeerterreinen in
Hellenthal, Freilingen en Hoxel. Zui
delijker vindt men de terreinen in
Wildbad, Trechtinghausen, Sulzburg
en Freiburg.
..Het kampeerseizoen is voorbij... leve
het kamperen". Deze kop staat ln het
maandblad ..Camping" boven een arti
kel over het kamperen in de sneeuw
het winterkamperen zoekt men in het
traditionele nieuwjaarskamp van de
Zwitsers.e Kampeer Federatie. Hier
kreeg men een mogelijkheid om op 'n
geheel nieuwe wijze van de winter
sport te genieten. Meer nog dan in de
zomer werden vriendschapsbanden ge
legd tussen kampeerders uit verschil
lende landen, mede omdat de pioniers
van het winterkamperen door de om
standigheden meer op elkaar waren
In het artikel wordt voor het kampe
ren in de sneeuw een caravan beter
geacht dan een tent. De caravan moet
dan wel aan diverse voorwaarden vol
doen. Zo moet de isolatie goed zijn.
Instructiekamp in
weekeinde
De Nederlandse Caravan Club orga
niseert regelmatig instruetieweek-
einden, onder meer voor het kampe
ren met- een caravan in de sneeuw.
Deze weekendkampen zijn ook toegan
kelijk voor niet-ledeu. Nadere inlich
tingen bij de Club, Toeperweg 8, Venlo,
telefoon 04700-2750.
Hel rilden mei een caravan In de winter vereist «prrliUe
aandacht. Handremmen zijn wegens vastvriezlngsgevaar niet
U benutten, zodat wlelblokkcn en de versnelling gebruikt
moeten worden. Bü het wegrijden kan het gebeuren dat
één of belde aandrflfwielen doorslippen. Droge as of zand.
een stuk opgevouwen kippegaa» of een vloermat kunnen
dan onschatbare diensten bewijzen. Ook een schop en sleep
kabel horen onherroepelijk ln de wlnteruitrusting thuis.
Meer nog dan bij het zomerkamperen moet men oppassen
dat men de weg. die men berijdt, ook weer kan verlaten
Maak daarom zo nodig te voet een korte verkenning voordat
men zich in de nesten steekt. Bij sneeuw zullen de sneeuw
kettingen uitkomst bieden. Tegen ijzel ls slechts één re
medie: de wagen aan de kant en wachten tot men de weg
in een betere conditie heeft gebracht, hetgeen op de hoofd
wegen meestal wel binnen een etmaal het geval zal zijn.
Zorg daarom altijd voor een gevulde propaanfles en vol
doende levensmiddelenvoorraad.
Vooral als men een gaskachel gebruikt doet men er ver
standig aan voor de heen- en terugreis de eigen propaan
gasfles te reserveren. In het kamp kan men dan een gasfle-
van het plaatselijke merk huren, die men bij vertrek weei
inlevert.
VOORZICHTIG
Het rijden op gladde wegen vraagt nog meer dan de normale
voorzichtigheid. Tracht onder alle omstandigheden renunen
in de bochten te voorkomen. Schakel daarom tijdig in een
lagere versnelling bij de afdalingen. De auto krijgt het op
wintersportreizen ook zwaarder te verduren. Zorg er daarom
voor dat hij in een perfecte conditie verkeert. Bij herige
kou daalt de capaciteit van de accu sierk. terwijl bovendien
door de koude olie extra-veel van de startmotor en accu
wordt gevraagd. Ook hier kan voorverwanning met de ven
tilatorkachel net het verschil tussen wél en niet starten
uitmaken.
Afdekken van de motor met een kleed tegen de kou kan
nuttig zijn. Vergeet echter niet de deken bij de start te
verwijderen.
terwijl ook speciale aandacht moet
worden geschonken aan de mechani
sche bescherming. Het is niet voldoen
de de platen onbeschermd tegen de on
derzijde van de vloer te plakken, om
dat dit materiaal vrij kwetsbaar is,
terwijl het bovendien een traktatie
voor ratten en muizen betekent. Een
plaat aluminium of hardboard vormt
voor de vloer een afdoende bescher-
Plastic folie tegen de ramen is een
goede en goedkope raamisolatie, ter
wijl voor de verwarming een olie
kachel zeer bruikbaar is omdat de olie
onderweg verkrijgbaar is. Ook een
gaskachel kan goede diensten bewij
zen. Voor deze en andere kachels geldt
als voorwaarde dat de verbrandings
lucht en de afgewerkte gassen aange
zogen en afgevoerd moeten worden.
Wanneer men op een op winterkampe
ren ingesteld terrein bivakkeert zal
veelal de mogelijkheid bestaan van
aansluiting op het sterkstroomnet. Dit
opent de mogelijkheid van een haast
ideale bijverwarming met een elektri
sche ventilatorkachel. Bij dit alles is
een goede ventilatie noodzakelijk. Het
afplakken van de ventilatieopeningen
wordt daarom sterk afgeraden.
Ook de sterkstroomaansluiting van de
caravan vraagt de nodige aandacht.
De gebruikte kabel moet worden voor
zien van een aarddraad en gecontro
leerd worden op mechanische bescha
digingen en isolatlefouten. Oprollen
van de kabels, terwijl er nog spanning
op staat, kan bij isolatlefouten ernsti
ge gevolgen hebben. Neem daarom
altijd eerst de stekker uit de contact
doos en rol de kabel in van de span
ningsbron naar de caravan toe en niet
Aangezien men in de winter meer be
hoefte aan ruimte in de caravan heeft
dan in de zomer en men de normale
voortent niet kan gebruiken in ver
band met de te verwachten sneeuwval,
moet men voor wintergebruik de cara-
WATER
Ook de watervoorziening verdient
speciale aandacht, Voetpompen zijn
in de winter niet te gebruiken, zo-
zijn in de winter niet te gebruiken, zo
dat men het beste voor onderweg een
jerrycan kan meenemen. Het drogen
van de kleren dient zoveel mogelijk in
de voortent te geschieden of overdag
in de zon. Ook een ventilatorkachel
kan hierbij goede diensten bewijzen.
Zelf koken
als je wakker wordtzie je een uitgestrekt sneeuwlandschap
Tijdens het kamperen in de sneeuw is
goede voeding nodig. Het koken in een
kleine tent is niet altijd een genoegen,
zodat men als men het zich kan per
mitteren beter „buiten de deur" kan
Kookt men toch liever zelf zijn' win-
terkost, doe dit dan bij voorkeur op
petroleum-, benzine, of propaanvergas-
eers, die tevens als verwarming in de
tent kunnen worden gebruikt. Butaan-
gasapparaten zijn voor dit doel min
der geschikt, omdat butaan bij onge
veer vier graden onder nul bevriest.
Bij verwarming met de andere ver
gassers is een goede ventilatie beslist
nodig. Elk vuur verbruikt zuurstof,
terwijl benzine-, petroleum, en pro-
paanvergassers ook nog vocht pro
duceren.
