Se£eidie(Soti/fcar»t
Rij namen doet speculatief
de ronde in Den Haag
DRUK OVERLEG VAN SCHMELZER
BINNEN HET UUR
BUSSEN OVERVOL
Mammoetwet
van Veldkamp
mag niet
blijven liggen
BABY YAN BEATRIX
HEEFT EERSTE RECHT
TROONOPVOLGER
Op grond van
wijziging in
grondwet 63
„Onze
levend
kinderen
begraven
zijn
door
Explosie in
Mechelen:
vijf doden
Bangi
e rover
de Steenkolenraad
Spanje sluit
autoweg naar
Gibraltar
Sinds 1950 jaarlijks
prijsstijging van 3 pet.
Advies tot
anti-inflatie
van de SER
Schotjes van bruidskinderen
Russen bereid
te praten over
Rudolf Hess
PAPENGRACHT 32
LEIDEN
TEL. 2.09.35 REDACTIE 2.00.15 EN 2.55.94
ADVERTENTIEAFD. 2.08.26 GIRO 10.30.03
DIRECTEUR J. F. J. M. KOENS
HOOFDREDACTEUR L. C. J. ROOZEN
ABONNEMENTSPRIJS: p. w. 0,93; p. maand
8,97p. kwart. 111,90; franco per poat 12.40.
ADVERTENTIES 22 ct p. mm. Telefoontjes 2,-
KLACHTEN bezorging tel. 3.38.39 (18.00-19.00)
DINSDAG 25 OKTOBER 1966
OPKLARINGEN
De weersverwachting, meegedeeld door het
KNMI. geldig tot morgenavond.
Opklaringen, maar ook hier en daar een bui.
Zwakke tot. matige wind aanvankelijk uit
noordelijke richtingen. Later veranderlijk. Van
nacht op enkele plaatsen mist en kans op
nachtvorst. Ongeveer dezelfde middagtempera-
turen als
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
58e jaargang, no. 16.969
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Formateur Schmelzer heeft gisteren na zijn tweeëneenhalf
uur durend gesprek met prof. dr. J. Zijlstra intensief informeel overleg
met allerlei politici en vakspecialisten gevoerd. Hierbij behoorde ook outl-
premier dr. J. E. de Quay, die vanmorgen omdat hij toch in Den Haag
moet zijn voor een vergadering van de Eerste Kamer verder oxerlegt
met de formateur op diens bureau in de Alexanderstraat.
en voor drs. Schmelzer in welke richting
hij tevens probeert of moet werken: een
KVP-AR-combinatie of een extra-parle
mentair kabinet van sterke deskundige
sociaal-eco-
De formateur heeft na zijn gesprek
met de financieel-economisch deskundige
prof. Zylstra blijkbaar voldoende hou
vast gekregen om verder te werken en
bepaalde personen te polsen.
Met prof. Zijlstra is mede de finan
ciële economische problematiek van ons
land uitvoerig aan de orde gekomen,
zo liet drs. Schmelzer gistermiddag
officieel wetèn. Bovendien zou de forma
teur deze week nog andere persoonlijke
contacten hebben.
financiële economen
Een belangrijke sleutelfiguur in dit
alles voor de A.R. is mr. B. Biesheuvel,
de demissionaire minister van Lanlbouw,
tevens vice-premier in het kabinet-Calt,
die wel over de dekking van rijksuit
gaven wil praten, maar niet over de
uitgaven voor 1967 zelf. Een ander ge-
Dr. Veldkamp is de enige, die het
enorme pakket sociale wetten thans al
befaamd als de mammoetwet-Veldkamp
kan afronden. Het ligt, aldus politiek
Den Haag, voor de hand, dat drs.
Schmelzer een dringend beroep op hem
zal doen zijn persoonlijk en politiek
levenswerk af te ronden. „Nederland Prmse* Beatrix omstreeks maart-april
heeft deze voltooiing namelijk nodig. I wordt verwacht, zal te zijner tijd na de
Ook ai zou dr. Veldkamp hiervoor een mo*der de eerste zijn. die aanspraak zal
groot offer moeten brengen", aldus kunnen maken op de Nederlandse troon,
politiek Den Haag. Dit is zo geregeld in de grondwet, die op
dit punt in 1963 belangrijk wertl ge-
De kabinetsformateur is voornemens «ijzigd.
Tot twaalf uur vanmiddag hebben
Schmelzer en De Quay met elkaar
gesproken in Den Haag.
versie de oudste linie van het koningshuis
wat de erfopvolging betreft.
Dit betekent, dat op dit moment prin
ses Beatrix de eerste rechten heeft op de
troon, die thans door koningin Juliana
wordt ingenomen. De kinderen van prin
ses Beatrix zijn in het volgende stadium
de rechthebbenden op de troon, waarbij
zonen voorrang hebben boven dochters
en vervolgens het oudste kind voorgaat.
Wanneer derhalve prinses Beatrix zou
overlijden voordat zij koningin Juliana
kan opvolgen, houdt haar nageslacht het
recht op de troon.
Voor 1963 was de regeling anders. Toen
bepaalde de grondwet, dat bij voorover
lijden van een kroonprinses niet haar
kinderen de koning!in) konden opvolgen
0. zelfs niet. als zij een zoon zou hebben,
lit politiek Den Haag circuleert titans dit punt in 1963 belangrijk wert! ge- (he tot dan win zijn aangezien ais „erf-
zoals minister prof. De ka'inetsfo: mau-u. la voornemens „-ijzigd prins maar dat haar zuster recht -
Dlepenliorat %an de A.R.. drs. De l'ous 'O" besprekingen met fractievoorzitters hebbende op de troon zou worden en v»r.
vandeCHt of staatssecretaris De Meijer voort te zotten Hij heeft hiertoe uitge- in het Nederlandse staatsbestel is het volgens de kinderen van die zuster
de KVP voor Economische Zaken. respectievelijk «ie voorzitters van i koningschap het emgp ambt. waartoe de
WD J drager zonder benoeming wordt geroepen ,n dne regeUng is een wjjzlging aan-
fYan een onzer verslaggevere)
DEN HAAG Hei is nog niet bekend
In hoeveel bedrijven In den lande posi-
iof nol worden gereageerd op de glster-
bvond gedane oproep van de Stichting
Ttn de Arbeid oin iu te haken op de
rluchelingenactte. Werkgever ir. J. Hosma
CNV - werknemer J. van Eibergen
ren het gisteravond roerend eens, dat
er hi de bedrijven veel kan en moet wor
den gedaan. Zij deden suggesties voor
i uur ©veiwerk of het afstaan van
i uurloon, dat dan door de werkgevers
wal worden veidubbehL
Op geen «tukken na is neg te zeggen
rf er gisteravond btf de bliksemactie door
de collectanten veel ls opgehaald Wel
werd bekend, dat overal in het land de
collectanten onder de Indruk waren van
het spontane reageren en het royale
geven. Vele collectanten waren ver bln-
s het geplande uur te-rug. omdat, de bus
vol was. dat er niets meer bij kon. Na
leging van de bna gingen zfl opnieuw op
pad. Een tolleotantt in Amsterdam «elt
^Dt collecteer vaak. maar Be heb nog nool*
Zoveel briefjes van Hen en van vflfen--
twlnttg tn ro korte tijd in de bus zien
raan"
De 46-jarige mevrouw O. M. J. Berk
hout-Gordijn tii8 Sdhlpluiden 1« gister
avond door een lokaalgoederentrein aan
gereden ©n om hel leven gekomen, toen
«fl bfi boerderijen laags de Schipluid er
vaart in haw woonplaats aan lier collec
teven was voor de vluchtelingenactie
Mevrouw- Berkhout had haar bromfiets
neergezet tussen de bielsen
spoorbaan
Toen zij van de boerderij, waar zij om
geld voor de vluchtelingenactie gevraagd
had. terugkeerde en haar bromfiets wilde
meenemen, werd zii door de uit de rich
ting Den Hoorn naderende trein aange
reden Zij was op slag dood.
Mies Bouwman reikt
voorzitter van het Ned. comité
de vluchtelingenhulp, het varken
aan, waarmee hij in de koninklijke
loge met de collecte voor de verdreven
Tibetanen begon.
Hel is echter nog
Schmelzer meer personen «11 noemen
dun prof. Zijlstra en dr. De Quay, twee
belangrijke sleutelfiguren in deze for
matie, waarvan het slagen van de
formateur zeer waarschijnlijk afhangt.
De anti-revolutionairen als totaal hul-
Thiel, j len zich nog in raadselen. Fractievoor-
zitter Roolvfnk zei gistermiddag in
Utrecht, dat hij de belangrijke A.R.-pro-
fessor Zijlstra het liefst in een kabinet
zag zitten zonder binding met de A.R.
Dit is waarschijnlijk een aanwijzing van
dat drs. de fractie van de P.v.d.A..
GHU. Drs G. M Nederhorst De grondwet begunstigt in de laagste
(P.v.d.A.) kwam vanmiddag om half
vier, mr. E. H. Toxopeus (VVD) om
vijf uur en nadien nog mr Beernink
Verbitterde vader in Aberfan:
gebracht omdat zij de stabiliteit, die voor
het koningschap wenselijk werd geacht.
mls(e Immers. r.o was de redenering,
niet alleen heeft» de eerstgeioepene tot
«te troon zich voor zijn zware taak voor
te bereiden, ook de volkeren van het
koninkrijk moeten zich geestelijk ver-
(rouwd kunnen maken met de gedachte,
wie te zjjner tijd zal opvolgen. Plotselinge
verschuivingen in de orde van opvolging
werden ongewenst geacht.
I Van onze correspondent
MECHELEN
in een bedrijf
werking te Mechelen
kost ana vjjf arbeid.
Vijftig mensen zijn
Protesten tegen
de officiële
doodsoorzaak
(Van onze correspondent)
LONDEN De zitting van ljjkschou-
er Benjamin Hamilton in het xwaar-
het lokale goederentreintje getroffen Aberfan gaf gisteren aanleiding
L~ tot radeiose protesten. Een man die zijn
vrouw en twee zoontjes verloren heeft in
de ramp. eiste dat als officiële doods
oorzaak zou ingeschreven worden „Levend
begraven door de nationale steenkolen-
raad". Dit is het overheidsorgaan waar
onder al de genationaliseerde mijnen van
Groot-Brittannië resorteren en dat ver
antwoordelijk kan gesteld worden voor al
de ongevallen in de mijnstreken.
De lijkschouwer had net de overlijdens-
oorzaak van een van de zoons van de
protesterende vader voorgelezen. De zit
ting was gewijd aan de dood van 34 van
de 143 gevonden slachtoffers van de sin-
telbergramp. De 60 aanwezigen stemden
luidop in met het protest van de verbit
terde vader. Een vrouw riep klagend:
„Hij heeft gelijk. Ze hebben onze kin
deren vermoord".
De lijkschouwer antwoordde dat een
gerechtelijk onderzoek zou ingesteld wor
den naar aanleiding van de ramp en dat
iedereen zijn oordeel mocht kenbaar ma-
GIBRALTAR (UPI) Het Brits-
Spaanse geschil over Gibraltar heeft van
daag een crisishoogto bereikt met de af
sluiting van de vitale verkeersweg naar
Gibraltar voor alle voertuigen. De weg
blijft alleen voor voetgangers geopend. I>e
Britse kroonkolonie is voor haar voedsel-
i handelftwaarvooivienlng geheel afhan
kelijk geworden van haar lucht- en wa
terverbindingen. Over zee staat de rots
alleen In verbinding met de grensstad
Algeciras.
Tot dusver heeft generalissimo Francis-
c»o Franco niet te kennen gegeven dat hij
deze haven voor de kroonkolonie wil af
sluiten om Engeland ertoe te bewegen de
na meer dan 260 jaar terug te geven
aan Spanje, maar Spaanse zegslieden
houden rekening met afsluiting van de
haven als onderdeel van de „harde lijn"
der Spaanse regering.
Waarnemers, menen dat bij een lang-
I durige afsluiting van de grensweg de in
woners van Gibraltar zich mogelijk tot
Marokko zullen wenden voor voedselvoor-
Maandagavond heeft de goevemeur van
Gibraltar sir Gerald Lathbury, de 20.000
inwoner» ervoor gewaarschuwd dat nog
meer economische beperkingen voor de
deur staan. Hij vroeg de bevolking begrip
I op to brengen voor de moeilijkheden en
och niet al te bitter jegens Spanje te
ken aan reetater Edmund Davies, de man
die de Britse treinrovers veroordeeld
heeft en die thans door eerste-minister
Wilson met de pijnlijke navorsingen in
Aberfan belast is. De diepbedroefde vader
bleef echter aandringen dat. als oorzaak
van het overlijden van zijn vrouw en
tweo jongens zijn beschuldiging aan het
adres van de steenkolenraad moest inge
schreven worden.
Het hoofd van de steenkolenraad. lord
Robens heeft gisteren gezegd dat de slak-
kenhoop van de heuvel gegleden was
wegens het ontstaan van een bron van
onder de sintels, waardoor de basis van
de hoop doorweekt en glibberig gemaakt
werd. ..Niemand wist iets af van die
bron', beweerde hij. Een mijnwerker van
Aberfan sprak dit echter tegen. „Op de
plaats waar de slakkenhoop opgestapeld
werd. Is er altijd een beek met sterke
stroming geweest", aldus deze mijn
werker. o
AMSTERDAM 'ANP' - Een in
woner van Amstelveen belde giste
ren de politie om te waarschuwen
dat 'n bestelauto tegen een paaltje
was gereden. Agenten controleerden
de wagen en ontdekten dat er ver
schillende mankementen aan wa
ren en dat ook de nummerplaat
aan de achterzijde afwezig was.
Toen de agenten de man aanhiel
den omdat zijn auto niet in orde
was. kwamen ze tot de wonderlijke
ontdekking dat de man waarschijn
lijk met een afgebrande kurk een
snorretje op zijn bovenlip had ge
tekend. Hij bleek bovendien een
zonnebril bij zich te hebben en een
groot speelgoedpistool. Een en an
der was voor de agenten aanleiding
hem mee naar 't bureau te nemen.
De man bekende alras de bedoeling
te hebben gehad een roofoverval te
plegen op het bijkantoor van de
Raiffeisenbank in Amstelveen. Hij
was er zelfs twee keer binnen ge
weest maar op het laatste moment begonnen tegen 16 ex-s>fc>-ers en voorma-
zonk de moed hem steeds in de lige leden van de Gestapo, die in de
schoenen Omdat hij geen enkel laatste wereldoorlog zouden deelgeno-
strafbaar feit had gepleegd en zelfs men hebben aan de moord op 160.000
geen poging daartoe had gedaan. Poolse joden. De zestien hebben gewerkt
heeft de Amstelveense politie de op het hoofdkwartier van de Gestapo en
man weer naar moeder de vrouw het slavenkamp bij Lvov, dat vroeger
gestuurd. lin Polen lag en nu in de Sovjet-Unie.
Voorts was de overtuiging, dat de tra
ditie en de nationale gezindheid het
sterkst ieven en gecultiveerd worden in
de oudste linie van het koningshuis, het
en hevige ontploffing zjj ]angS mannelijke, hetzij langs vrouwe-
chemfsche metaalbe- lijke lijn zich voortzettend
i heeft het leven ge- Op moment is derhalve de situatie.
dat. prinses Beatrix troonopvolgster ia en
bij haar onverhoopt overlijden prinses
Margriet en daarna, bij haar overlijden.
fabriek.
bedrijf is totaal ver- prinses Christine Zodra Beatrix' baby
hade wordt geraamd geboren is, zal deze prins of prinses de
prinsessen Margriet en Christine „pas
seren in de erfopvolging.
De ontploffing heeft zich voorgedaan in
een centrale werkruimte, en is vermoede
lijk veroorzaakt door het exploderen van
een zoutbad. Men neemt aan, dat een nog
onbekende chemische reactie de directe
oorzaak van de ramp is geweest. In het
bedrijf waren op het moment van de ex
plosie -- even na een uur in de middag
ruim 200 man. het kantoorpersoneel in
begrepen. aan het werk.
De explosie was zo krachtig, dat men
zich achteraf met verbazing heeft afge
vraagd hoe het mogelijk is. dat het aantal
doden tot vijf beperkt bleef. Gedood wer
den 4 arbeiders die in de directe omgeving
van het zoutbad stonden Een arbeider
werd bedolven door een instortende muur
De heer H. Fransen, de 80-jarige
dorpsomroeper van 's-Heerenhoelt en
een der oudste in het land van dit
uitstervende beroep, gaat ermee op
houden. Na 40 jaar dienst te hebben
gedaan gaat de koperen bel keurig
opgepoetst op de kast. In 's-Heeren-
hoek vindt men dat jammer, want
Fransen is in zijn ZuidrBev eland»
kostuum een stukje dorpsbeeld
geworden.
Vandas
Stuttgart
Kritiek op Mao
door Rode Garde
PEKING (Reuter) In minstens
een geval hebben rode wachters kritiek
geoefend op partijleider Mao Tse-Toeng
zelf, zo blijkt uit een in Peking versche
nen nummer van het Engelstalige blad
„Brief uit China". Dit blad wordt gere
digeerd door de 80-jarige Amerikaan
se journaliste Anna Louise Strong. Zij
schrijft dat niemand in China Immuun
is voor het streven van de rode wach
ters naar een strikter communistische
levenswijze. Het land wordt met miljoe
nen aanplakbiljetten overstroomd, het is
niet te veel gezegd wanneer het aantal
rode wachters dat door China reist op
tien miljoen wordt geschat, aldus het
blad.
Het Japanse blad Asahi achrijft van
zijn correspondent in Peking vernomen
te hebben, dat bepaalde groepen rode
wachters het onderling niet eens blijken
t« zijn. Er zijn twee groepen gevormd
dto eikaars politiek verwerpen. D« eojr-
respondent wijt dit aan hel ontbreken
ran een structurele leiding
(Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG. De S.E.R. heeft be
rekend. dat de prijsstijging der con
sumptie in de jaren 1950—1965 gemid
deld drie proeent per jaar heeft bedra
gen. Dit is vooral een gevolg geweest
van sterk gestegen bestedingen, die
bij een gespannen arbeidsmarkt «eer
tot prijsstijgingen hebben geleid. In zyn
advies aan de regering, hoe in de toe
komst inflatie te voorkomen of tot een
incidenteel verschynsel te beperken,
zegt «Ie S.E.R. dan ook, dat liet een
gebiedende eis is, dat de arbeidsmarkt
ontspannen blijft. En die ontspanning
is weer te bereiken als men kans ziet
de bestedingen te beperken, zouel de
binnenlandse als de buitenlandse Het
anti-inflatie-advies van de S.E.R. is
vandaag gepubliceerd.
heid vormt met het oog op het verze
keren van voldoende investeringen, «lie
een economische groei ln stand moeten
houden. De S.E.R. acht het ook van
belang, dat componenten van een loons
verhoging, die tot verhoging van ar
beidskosten kunnen leiden en daardo«n»
tot stijging van de prijzen, zo gelijk
matig mogelijk in de tijd worden ge
spreid. Gedacht wordt hier aan invoering
of verhoging van premies voor sociale
verzekeringen en aan huurverhoging.
Aan de reeds genoemde Instrumen
ten (fiscale maatregelen, inkomens
beleid) voegt de S.E.R. nog het mone
taire beleid toe. Het suooee van da pre*
ventie valt of staat bjj-een Juiste coör
dinatie van deze onderdelen. Het «leem
hangt ook af van de vrijwillige mede
werking van de betrokkenen. In dit
verband wijst de raad er ook op, dat
als de overheid vindt dat haar uitgaven
buitengewoon moeten stygen, cjj de
onvermydelykheld van deze stijging
door een doelmatige voorlichting voor
brede lagen der bevolking begrijpelijk
moet maken. Anders zal nien niet be
reid zijn, een relatief verzwaarde belae-
tingdmk te aanvaarden.
Tenslotte erkent de S.E.R. nogmaals.
De S.E.R. erkent, dat de buitenlandse dat Nederland de inflatie niet alleen kan
vraag naar Nederlandse produkten groot bestrijden maar dat gecoördineerd in-
kan blijven, vooral als in het buitenland ternationaal optreden nodig is. Neder-
de arbeidskosten blijven stijgen Het land kan echter met meer gezag voor
wordt dan wat moeilijker om de arbeids- zulk een gezamenlijk preventief beleid
markt te ontspannen. Maar dan rest pleiten, als het er in slaagt in eigen
nog de mogelijkheid van wisselkoers- land de prijsinflatie tot het onvermijde-
cyrrectie (revaluatie), die het Neder- HjRe terug te dringen,
landse produkt voor het buitenland
duurder kan maken. De S.E.R. blijkt
j «laar niet zo erg voor te zijn, gelet op
«Ie bezwaren die er ook aan kleven. Hij
meent, dat er dan maar wat inflatie
I geïmporteerd moet worden en dat men
I deze wat moet afzwakken door het
voorkomen van binnenlandse impulsen.
Wil men de binnenlandse impulsen
vermijden, dan kan via de belastingen
de groei van de bestedingen worden
beperkt. Preventief optreden is voorts
mogelijk via de inkomstenpolitiek. In
een periode, waarin sprake is van be
stedingsinflatie, verdient het voorts geen
aanbeveling over te gaan tot een alge
mene verkorting van de arbeidsduur.
Wanneer het loon gelyk blijft, staat
Immers tegenover gelijke bestedings-
mogelijkheden een verminderde produk-
tiecapaclteit. Prijsbeleid kan verder ook
belangrijk zijn. terwijl het opvoeren van
1 de besparingen een belangrijke groot-
LONDEN (AFP) De Sovjetrussi-
sche regering is bereid met 'd drie Wes-
trlijke mogendheden in Berlijn, Frank
rijk en Engeland en de Verenigde Staten
te gaan spreken over de manier waarop
Rudolf Hess, de enige nog resterende
gevangene in Spandau, gevangen zal
worden gehouden. Dat heeft de Britse
minister van Buitenlandse Zaken, Brown
gisteren in het Lagerhuis verklaard. Het
overleg zal binnenkort in Berlijn begin-