ABW werkt goed, maar kwalijk
nevenverschijnsel: profiteurs
Feestelijke overstap naar
2de eeuw van Nieuwenhuizen
Kan Bouw- en Woningtoezicht bijdragen
tot middeleeuws stadskernonderzoek?
Tatra-Kwartet
DR. P. E POTT:
eerst de goden, toen pas de vluchtelingen.
ZATERDAG 22 OKTOBER 1966
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
JAARVERSLAG GEM. SOCIALE DIENST
Tn de betrekkelijk korte periode, waarin de Gemeentelijke Sociale
Dienst van Leiden ervaring op heeft kunnen doen met de nieuwe
Algemene Bijstand Wet, is, aldus het jaarverslag van de dienst, ge
bleken, dat rechtspositie van de bijstandbehoevende medeburger op
verheugende wijze is verbeterd. Tal van door de cliënten als ver
nederend gevoelde factoren, die inhaerent waren aan de vroegere Ar
menwet, zijn verdwenen. Doch naast deze goede verschijnselen wordt
in het jaarverslag opgemerkt, dat een (gelukkig nog zeer kleine) min
derheid van kwaadwilligen ongekende kansen heeft gekregen om, met
de wet in de hand, op minder fraaie wijze van de Sociale Dienst te
profiteren.
Jeugd loopt wel
eens te gemakkelijk
naar Sociale Zaken
Een gezonde ontwikkeling is het,
dat het verschijnsel „drempelvrees"
aan het afnemen is, al vindt een deel
van de jongere generatie het vandaag
aan de dag wel eens al te vanzelf
sprekend, dat men voor financiële
hulp een beroep op de overheid kan
Het aantal cliënten en het aantal
verzoeken om financiële bijstand of
een andere vorm van hulpverlening
is in 1965 weer aanzienlijk toegeno
men .Opvallend is overigens, dat het
aantal thuiswonende personen, die ge
durende het gehele jaar periodieke
bijstand ontvingen, terug liep. Dit is
voornamelijk te danken aan het op
trekken van het AOW-pensioen tot
een sociaal minimum, waardoor een
groot aantal bejaarden (meest per
sonen met nog enige andere inkom
sten) niet meer voor bijstand in aan
merking kwamen.
MEER ADMINISTRATIE
De werkzaamheden namen aanzienlijk
toe. Niet alleen door de toename van
het aantal cliënten, maar ook omdat
het rechtskarakter van de A.B.W. een
administratief-formele en tijdrovende
afdoening van de aanvrage vergt. Zelfs
de kleinste wijziging in het bijstands
bedrag behoort in een schriftelijke
beschikking aan de betrokkene te
worden bericht. De mogelijkheden van
bezwaarschrift en beroep vergen een
extra nauwkeurige formulering van
de beschikking - ook dan wanneer het
verzoek om bijstand kennelijk niet
meer is dan een buitensporig probeer-
BEZ WAARSCHRIFT
Er werden 38 bezwaarschriften bij het
College van b. en w. ingediend; 15 hier
van werden vóór behandeling ingetrok
ken. Ten aanzien van de 23 overige werd
overeenkomstig hef advies? van de com
missie voor de Bezwaarschriften door
het College een beslissing genomen,
waarbij niet werd afgeweken van de be
schikking van de directeur van de Dienst.
Twee cliënten gingen in beroep bij het
College van Gedeputeerde Staten; één
beroepschrift werd ten gunste van cliën
te beslist, waarna de gemeente beroep
bij de Kroon aantekende. De beslissing
hierop is nog niet gevallen. Het tweede
beroepschrift werd door G. S. afgewe-
ENKELE CIJFERS
Uit het jaarverslag van de gemeente
lijke Sociale Dienst blijkt, dat de las
ten in 1965 in totaal 11.799.000,— be
droegen tegen 9.639.000,in 1964.
Aan personeels- en algemene kosten
werd 1.044.000,besteed (in 1964
912.000,terwijl op grond van de
verschillende wettelijke regelingen
7.872.000,moest worden uitgekeerd.
De inkomsten, bestaande uit restituties,
bijdragen van derden, inhoudingen en
verhaal, kwamen in 1965 uit op een to
taal van 2.883.000,—.
Hoofdcontroleur G. Warnar vijftig jaar
in dienst bij "s Rijks belastingen
In Leiden werkzaam
sinds 1934
Avondmis morgenavond
van Alma Materkoor
De kerkelijke viering van het zesde
lustrum van het Alma Materkoor zal
niet hedenavond, doch morgenavond
zijn-. In de Hartebrugkerk zal het Alma
Materkoor dan de Plechtige Avondmis
(7 uur) opluisteren met een uitvoering
de „Messe" van Mare Antoine
Charpentier en de 150e Psalm van
César Franck. Dirigent is Jan van der
Meer, organist Jan Raas en de wisse
lende gezangen zullen worden gèzon-
gen door de Schola Cantorum van het
groot-seminarie te Warmond.
LEIDSE AGENDA
ZATERDAG 22 OKTOBER
Alma Materkoor feestelijke zitting
iu receptie t.g.v. zesde lustrum. Rest.
L „De Doelen" (Rapenburg) 15.30_uur.
Gem. SchoolBportconfmlssle bosloop
f voor scholieren van het voortgezet onder
wijs. Leidse Hout, 14.30 uur.
ZONDAG 23 OKTOBER
Kath. Kapperspatroonsbond afd. Lei
den officiële jaarviering. Kapel huize
Duinzicht, Oegstgeest, 17.30 uur.
Zondagmorgen gesprek „Gezag en
vrijheid in de werksituatie". Stadsge
hoorzaal, 10.30 uur.
Alma Materkoor lustrumconcert.
Hartebrugkerk, 19.00 uur.
MAANDAG 24 OKTOBER
Nieuw Rotterdams Toneel Opvoe
ring van „Zuster George moet sterven".
Leidse Schouwburg, 20.00 uur.
Kynologenver. „Rijnland" bijeen
komst over „Nieuwe vondsten in de er
felijkheid". Zomerzorg (Stationsweg).
20.00 uur.
Oudercomité Hartebrug bijeen
komst. Mevr. M. Clarenbeek-v. Klaveren
spreekt over „Opvoeden een moeilijke
opgave". Romanuszaal 20.00 uur.
I-eidse Tuiniers en bloemistenveren.
„Door Eendracht Verbonden" leden
vergadering in Geb. voor Chr. Belangen
(Oude Singel 236) 20.00 uur.
NKV, Leiden Propaganda-aktie. Ver
zamelpunt parochiezaaltje Maria Gijzen-
1 steeg (naast Overdekte).
DINSDAG 25 OKTOBER
Rijksmuseum van Oudheden archeo
logische lezing door prof. W. B. Emery,
20.00 uur.
AVOND- EN NACHTDIENST
APOTHEKEN TE LEIDEN
Geopend voor spoedeisende gevallen:
apotheek Tot Hulp der Mensheid, Hooi
gracht 48, tel. 21060.
Bij 200 feestgangers
ook 40 Marokkanen
Commissarissen, directie en het per
soneel van de N.V. v/h Nieuwenhuizen,
conserven „De Sleutels" hebben giste
ren in Avifauna te Alphen aan den
Rijn het eeuwfeest van hun onderne
ming gevierd. Kwamen in de perso
neelsadministratie een groot woord
voor die dagen van 1866 slechts twee
namen voor (die van een blikslager
en een inmaker), het feestelijke over
stapje naar de tweede eeuw werd ge
maakt door ruim 200 man. Al deze
medewerkers waren met hun dames
naar Avifauna gekomen om daar, met
het personeel uit Helden-Panningen
(Limburg) een vrolijk feest te vieren.
Circa veertig Marokkanen, die even
eens tot de personeelsbezetting van
Nieuwenhuizen behoren, vierden dit
feest even enthousiast mee.
De heer K. Mokkenstorm, die na
mens het personeel in Leiden en Hel-
den/Panningen de directeur, de heer
F. H. Nieuwenhuizen, 't feestgeschenk:
een smyrnatapijt voor de directieka
mer, aanbood, wilde ditmaal afwijken
van de in commercieel opzicht goede
gewoonte, dat ook in het zakenleven
regeren vooruitzien is. „Op deze dag",
aldus spreker, „past ons ook een kleine
terugblik hoe het begon (eenvoudig)
en hoe het groeide (enorm)".
De heer Mokkenstorm, die de saam
horigheid en teamgeest in het bedrijfs
leven hoog taxeerde, was wat de ven
nootschap betreft vol goede moed. „Het
personeelsbeleid zal daarbij niet mo
gen verzanden in routine-technieken",
aldus de heer Mokkenstorm, die in zijn
woord van hulde en dank (naar het
aantal dienstjaren ontving het perso
neel deze dag een gratificatie) behalve
commissarissen en directie, daarin
met name „mijnheer Ton" een zoon
van de huidige directeur betrok
en daarbij vooral diens aandeel in
deze eeuwfeestviering memoreerde.
Dat direct op dit Nederlandse dank
woord een hulde door de Marokkanen
volgde, was typerend voor de arbeids
verhoudingen in dit jubilerende be
drijf. Mohamed Amezian uit Beni Tu-
zine, eerst drie maanden in Leiden
werkzaam, vertolkte, daarbij door een
vertaler bijgestaan, de dank van zijn
landgenoten voor de bij Nieuwenhui
zen ontvangen werkgelegenheid en
geboden gastvrijheid. Woorden, welke
met de aanbieding van een geschenk
werden onderstreept.
Wederkerig dankte ook de directeur,
de heer Nieuwenhuizen, voor de mede
werking steeds van allen ontvangen.
Na al deze officiële woorden kwam het
feest eerst recht opgang. Daarvoor
zorgden in de eerste plaats de Chr.
Muziekver. „Arti et Religioni" en het
tamboerkorps Con Brio uit Alphen
aan den Rijn met een serenade, welke
klonk als een klok en waarvoor direc
teur Nieuwenhuizen als een „veld
heer" liet hij de muzikale troepen aan
zijn blik voorbijgaan grote bewon
dering had.
Voor de „vuurpijl" op dit feestelijke
eeuwfeest zorgde echter Sempre Avan-
ti's „Jong en Jolig" uit Leiden, dat in
een wervelwind van melodieën en
komische kolder 'n programma bracht,
dat bij de eeuwfeestvierders zeer goed
is aangeslagen. Roland Wagter met
„zijn" Mounties en „The Rhythm
Club" brachten deze avond een vrolijk
slot aan „Honderd jaar Sleutels Con-
De heer G. Warnar, hoofdcontro
leur bij de Dienst invoerrechten en
accijnzen te Leiden vierde gistermid
dag te midden van zijn collega's in een
zaal van het Gereformeerd Jeugdhuis
aan de Breestraat zijn 50-jarig ambts
jubileum. De heer Warnar, die 62 jaar
oud is, was met zijn vrouw en zoon
Geert het middelpunt van een men
kon niet anders van belastingambte
naren verwachten minutieus geor
ganiseerde feestviering, waarin alle
aspecten van zijn loopbaan, die zich
over een halve eeuw uitstrekt, met
dankbaarheid en humor werden be
licht.
Hoofdinspecteur A. C. den Duik
opende de rij van sprekers, die de
gouden jubilaris in het zonnetje zetten.
Hij memoreerde de eerste stappen in
de dienst van de heer Warnar in 1916
in Meppel. Daarna volgde Den Haag,
later werd het Groningen en in 1934
tenslotte streek hij voorgoed in Lei
den neer.
„Hinderwet"-ontvangst in stadhuis
BUSKRUITRAMP EEN DER OORZAKEN
DIE LEIDDEN TOT EEN HINDERWET
De Hinderwet- en Bouwtoezichtvereni- Menken gewag van de adviezen, die de
ging is aan het eind van hun jaarver
gadering door het gemeentebestuur van
Leiden ontvangen in de Burgerzaal van
het Stadhuis. Loco-burgemeester de hr,
S. Menken hield een toespraak, waarin
hij o.m. zeide:
„Toen u naar Leiden kwam, zult u
niet hebben bevroed, dat deze stad wel
iets te maken heeft zij het op in
directe wijze met het bestaan van uw
vereniging. De stad was namelijk reeds
in 1807 getuige van een ramp, toen
ten tijde van het Napoleontische be
wind hier een kruitschip de lucht
in vloog, tengevolge waarvan een groot
gedeelte van de bebouwing aan 't Steen-
schuur werd verwoest. Deze ramp gaf
mede de stoot tot wettelijke maatregelen
die in 1875 uiteindelijk resulteerden in
de u nog wel bekende „oude" Hin
derwet.
Met het begrip ^hinder" pleegt u bij
herhaling te worden geconfronteerd, nu
eens als het gaat om trilling veroorza
kende machines, dan weer waar het be
treft de plaatsing van een benzinetank,
een volgende keer weer als men te doen
heeft met de vestiging van b.v. een
Mobil Oil. Als ik spreek over hinder,
denk ik ook aan de verontreiniging van
water, bodem en lucht, waartegen u
ook voorzover dat aan de hand van
de Hinderwet mogelijk is uwerzijds
de 3tryd aanbindt. Daarbij bevindt u
zich in het voorportaal van 't bestuur.
U zult reeds bij uw adviezen een zekere
belangenafweging in acht moeten ne
men. Enerzijds staan dikwijls grote eco
nomische goederen op het spel, ander
zijds wordt uit een oogpunt van volks
gezondheid veelal ingrijpen verlangd
door het opleggen van beperkende voor
waarden."
Na aan enige andeVe vormen van hin
der te hebben herinnerd, maakte de heer
Ir. H. H. Vos op vergadering Hinderwet- en Bouwtoeziehtvereniging
i Tijdens de jaarvergadering van de Hin
derwet- Bouwtoeziehtvereniging, geves-
tigd te 's Gravenhage, gisteren gehouden
in de Stadsgehoorzaal te Leiden, heeft
na de behandeling van het huishoudelijk
gedeelte ir. H. H. Vos, directeur van ge-
nieentewerken te Leiden, een met dia's
toegelichte verhandeling gehouden over
1 de vraag: Kunnen de diensten van het
bouw- en woningtoezicht een bijdrage
I leveren voor het middeleeuwse stads-
I kernenonderzoek Deze door hemzelf
gestelde vraag heeft ir. Vos in een in
teressante lezing bevestigd beantwoord,
1 maar tevens aangetoond, dat men er in
de praktijk nog lang niet altijd aan toe
MET SCHOP EN SPADE
Alle bouwactiviteiten in een gemeen
te vallen onder het toezicht van de ge
meentelijke dienst van bouw- eu woning
toezicht, aldus ir. Vos, waaronder ook
het slopen in stadskernen ten behoeve
van verkeersvoorzieningen of het vrij
maken voor andere bouwwerken. Tijdens
zulke werkzaamheden kunnen oude be-
woningssporen wórden blootgelegd, die
heel veel kunnen vertellen over oude
middeleeuwse bouwkernen van 'n stad.
Worden zulke sporen gevonden dan
komt de archeologie aan bod, met be
hulp van topografie aan de hand van
kaarten en luchtfoto's,schop en spade,
dikwijls parallel met de werkzaamheden
van de diensten' van gemeentewerken. Is
die vruchtbare samenwerking alge
meen? Hierop antwoordde ir. Vos met
een beslist neen.
Natuurlijk zijn zulke werken vrij kost
baar en daarom zal vooronderzoek in de
archieven dikwijls noodzakelijk zijn.
Maar b.v. van in de oorlog verwoeste
stadskernen is zeer onvoldoende gebruik
gemaakt en dat is thans niet meer mo
gelijk. Alle oude bebouwingsresten wer
den zonder nader onderzoek verwijderd,
de ondergrond beschadigd en afgevoerd.
Zo onder meer in Rotterdam. In het
buitenland is dat ander, zoals spreker
met voorbeelden aantoonde.
GEWETENSONDERZOEK
Toch is er verbetering zichtbaar. In
Rotterdam werd in 1959 een coördina
tiecommissie van advies ingesteld, ge
vormd door gemeentefunctionarissen en
particulieren, m.b. tot'het oudheidkun
dig onderzoek. Ambtenaren met kennis
van zaken en liefhebberij voor zulk een
onderzoek werden belast met het op de
voet volgen van sloperijen en bouwwer
ken. In Amsterdam heeft men de mede
werking aangetrokken van het instituut
voor pre- en protohistorie van de Am
sterdamse universiteit en in Groningen,
van de Stichting voor biologische arche
ologie, maar in steden zonder universi
teit is zulk een samenwerking op hoog
wetenschappelijk niveau niet mogelijk.
Ir. Vos toonde echter met voorbeelden
hoe dat daar óók kan.
Want de moeilijkheden zijn zeker op
te lossen. Volgens de Monumentenwet
1961 moeten alle vondsten, waaronder
ook voorwerpen, worden doorgegeven
aan het R.O.B. te Amersfoort en (bin
nen 3 dagen) aan de burgemeester van
de betrokken gemeente. De afwikkeling
verloopt echter niet altijd vlug en dat is
een groot bezwaar, omdat er dan teveel
stagnatie op 't werk ontstaat. Met 't oog
hierop is de medewerking van aanne
mers over het algemeen gering en wei
geren deze zulke vondsten te melden.
Er moet beter contact komen tussen
gemeentelijke diensten van woningbouw
en archeologische diensten.
Het ministerie van cultuur en recrea
tie heeft grote belangstelling.Ook amb
tenaren van gemeenten zullen die be
langstelling moeten hebben als goede
basis voor medewerking.
Aan de hand van dia's gaf ir. Vos
een overzicht van hoe het dan wel moet
en kan. Zijn' onderwerpen waren onder
zoekingen in Delft naar het voormalige
Karthuizerklooster buiten de stad en
een burcht, welk onderzoek (en de vond
sten) werd gedaan voor woningbouw en
wegenaanleg. Met de betrekking tot Lei
den werden opnamen getoond en toe
lichting gegeven over 't onderzoek naar
de fundamenten van de grafelijke wo
ning op het Pieterskerkhof en resten
van het voormalige slot Paddenpoel.
Ir. A. van Gessel. voorzitter van do
Hinderwet- en Bouwtoeziehtvereniging,
dankte ir. Vos onder aanbieding van 'n
boekwerk.
vereniging aan de overheid geeft. Hij
besloot:
„Graag wil ik in dit verband melding
maken van de omstandigheid, dat Lei
den als eerste gemeente boven de hon
derdduizend inwoners in augustus van
dit jaar overging tot vaststelling van 'n
nieuwe bouwverordening. Daarbij werd
gebruik gemaakt van het model, aan
welke totstandkoming uw vereniging 'n
zo belangrijk aandeel heeft geleverd."
De voorzitter van de Hinderwet- en
Bouwtoeziehtvereniging ir. A. v. Gessel
dankte het gemeentebestuur voor de
ontvangst en tevens de Dienst Gemeen
tewerken voor de perfecte organisatie
van die middag, waarop de deelnemers
niet alleen Leiden hebben kunnen be
wonderen maar tevens de instelling van
het gemeentebestuur t.a.v. de Hinderwet
en Bouwtoezicht hebben leren kenen. Ir.
A. van Gessel sprak op het einde van
zijn dankwoord de wens uit. dat het ge
meentebestuur gegeven mag zijn van
Leiden een stad te maken, waar 't goed
werken, wonen en studeren is.
De ontvangst werd vervolgens met 'n
drankje en hapje besloten.
viool, György Konrad, altviool en Ede
Banda, violoncello, dat zo boeiend Bar-
tok en zo mooi van voordracht Beetho
ven kan vertolken, zo ruw en ongedisci
plineerd Joseph Haydn's Kwartet in d
kl. t. op. 76 no. 2 naar voren bracht Is
onbegrijpelijk. Moest men aan de ruimte
wennen of aan de aecoustiek van de Zui-
derkerk? 't Is mogelijk, maar dit be
hoeft dan toch niet te leiden tot slordige
inzetten. Vooral in het eerste Allegro
was van eenheid weinig te bespeuren.
Het Andante o piü tosto allegro bleef
te veel andante. Het gracieuse van het
menuet was niet te horen. Het bleef te
hard en het tempo juist even te snel.
Maar hoe prachtig en geheel toege
wijd klonk Bela Bartok's Strijkkwartet
no. 2 op. 17 uit 1917. Bartok's kwartetten
ontstaan tussen 1908 en 1939, zijn zeer
origineel van stijl en constructie en om
de nieuwe mogelijkheden voor strijkin
strumenten staan zij alleen. Heel typisch
voor de indeling is de driedeligheid met
als laatste deel een prachtig Lento.
Het T&tra kwartet was in dit Bartok
kwartet plotseling veel zekerder en vol
toewijding. Prachtig samenspel werd hier
gegeven en een volkomen zich geven.
Beet
hoven. Afwijkend van de gangbare 4-
delige indeling is Op. 132 in 5 delen ge
schreven. Beethoven gaf de drie kwar-
tettep die hij op „bestelling" van Prins
Galitzin componeerde, waaronder op. 132
een schaduw van eenheid mee nl. door
een fuga thema. In op. 132 zijn verschil
lende thema's te vinden die wij ook el
ders tegenkomen.
Wij vragen ons echter wel af: is het
nodig om bij muziek aan een autobio
grafie te denken. Is het noodzakelijk bi]
dit kwartet te denken aan een zieke
Beethoven die, hersteld, weer aan het
leven wordt teruggeven? Het is hetzelf
de als bij een schilderij te vragen: wat
stelt het voor. De muziek is hier hoofd
zaak. Het T&trai Kwartet heeft dit Beet-
hoven-oeuvre gespeeld met een zeer
mooie voordracht en vooral hier bleek
over welk uitmuntende instrumentalisten
dit kwartet beschikt.
Nieuwe inzichten heeft dit spel niet
naar voren gebracht maar het applaus
was zeer verdiend.
THEO TEN HOOVEN
Kennis van zaken
In de beoordelingsrapporten was on
der meer tot uitdrukking gekomen,
dat de jubilaris een bedachtzaam en
ijverig werker is, die een grote kennis
van zaken paart aan een rustig en
bescheiden optreden.
Bij de lintjesregen van dit jaar op
29 april viel er ook een druppel neer
bij de heer Warnar: hij werd benoemd
tot Ridder in de Orde van Oranje-
Nassau. Ook van andere zijden gaf
men blijk van waardering voor de
verdiensten van de gouden jubilaris.
De directeur-generaal van de belas
tingen en de staatssecretaris van finan
ciën zonden beiden een telegram met
een gelukwens.
Rechtvaardig
Inspecteur A. G. Sterk complimen
teerde de heer Warnar met zijn recht
vaardigheid bij de toepassing van de
omzetbelasting. Hij zei het te betrèu-
ren dat de jubilaris per 1 jan. 1969
de dienst verlaat, als hij met pensioen
gaat.
Vervolgens werd nog het woord ge
voerd door de heer A. Voost namens
de kamergenoten, de heer J. M. Wes
terhout, chef de bureau, de heren Ben
jamins en Miedema, hoofden van resp.
de afdelingen controle en administra
tie omzetbelasting, de heer K. v. d.
Veen, ontvanger, de heer J. P. Muur-
ling, verificateur, de heer H. Meijer,
hoofdcontroleur en in dier voege oud-
collega van de jubilaris, de heer J.
Knuppe, bestuurslid van de personeels
vereniging „De Sleutelring" en de
heer C. Laman, voorzitter van de jubi
leumcommissie. Er werden verschil
lende cadeaus en bloemstukken aan
geboden.
Gevonden voorwerpen
Portemonnaie, rijwieltas, diploma-
tentas, dameshandschoenen, damesbril,
vulpen, actetas met inh., herenbril,
meisjesjack, damesvest, dameshandtas
met inh., plank, kinderschoentjes, kin-
dervest, kinder jack, tasje inh. bad-
goed, gevaren-driehoek, zegelring, da
mespolshorloge, schilderijlijsten, zonne
bril, lap stof, autostep, damesjas, da
mes-regenjas, zeilbootje, kinderpyama,
heren-regenjas, armband, sjaal, para
plu, sleutelbos, kogellager, oliepak,
doos met inh., broche, damesschoenen,
damespantalon, autocontactsleutels,
trouwring, rozenkrans, sportschoenen,
beursje, herenpolshorloge, herenpanta
lon, vulpenpatronen, dictaatmap, voor-
zetlenzen (zonnebril), parkiet, rij
zweep, dakleer, damesring, schooltas,
bankbiljet, onderdeel van een uurwerk,
ballpoint.
Terug te bekomen en inlichtingen
te verkrijgen aan het bureau van ge
vonden voorwerpen, Nieuwsteeg 8 te
Leiden, ingang poort, op woensdagmid
dag tussen 14.0017.00 uur.
Telefonische inlichtingen kunnen
niet worden verstrekt.
Tentoonstellingen
Taveerne Tastevin (Beestenmarkt)
Grafiek van Marijke Man (tot 1 nov.
dag. vanaf 4.30 uur)
Boerhaavezaal Schilderijen en te
keningen van G. de Wit (tot 23 okt.
dag. van 2.30-5.30 en van 7.30-9.30 uur).
K. O.-afdeling Oegstgeest sprak over
„Het onbehagen en onze jongeren"
Gisteravond werd in gebouw Irene te
Oegstgeest de Canadese film „Vertrek
zonder afscheid", oorspronkelijke titel
„Nobody waved goodbye" vertoond. De
heer F. A. Rodrigo, bestuurslid van K.
en O. afd. Oegstgeest heette de aanwe
zigen, die in grote getale waren opge
komen, van harte welkom en gaf ver
volgens het woord aan de inleider van
deze avond, mr. A. W. Kist, directeur
Vormingscentrum Oud-Poelgeest.
Deze wees in de eerste plaats op de
strekking van deze film met als pro
bleem-stelling: Een jongeman uit een
goed milieu, zeker in materieel opzicht,
raakt door gebrek aan leiding van de
goede weg af. Spr. vergeleek deze film
met een conflict-situatie zoals die zich
op het ogenblik in onze zg. welvaartstaat
zou voor kunnen doen. Spr. stelde ver
volgens dat het probleem dikwijls ge
legen was in de verveling. Deze ver
veling wilde hij in twee delen zien: de
dodelijke en de onthullende verveling.
Als voorbeeld van een z.i. dodelijk ver
veling gaf hij het nozemprobleem. Posi
tiever wilde hij de onthullende verveling
benaderen, die dikwijls voert tot con
structieve zaken als men tot inzicht in
de leegheid komt. In dit verband werden
door hem Nietzsche en Goethe aange
haald, die van de verveling gezegd had
den. dat „verveling de windstilte van de
ziel" was. en „verveling iS de moeder
Hierna werd de ruim anderhalf uur
durende film vertoond. Deze gaf wel een
zeer sterke zwart-wit tegenstelling van
onbegrijpende ouders enerzijds en een,
ondanks alles, wel goede jongen die door
de drang der omstandigheden met de
justitie in aanraking komt.
Na afloop van de film ontspon zich on
der de dikwijls geestige leiding van mr.
A. W. Kist een geanimeerde discussie,
die niet naliet nog andere, soortgelijke
problemen naar voren te brengen.
De heer Rodrigo maakte zich tot tolk
van de aanwezigen en bedankte mr. Kist
voor zijn inleiding en discussieleiding.
Hij wees erop, dat in het kader van het
„Onbehagen en onze jongeren" nog een
drietal lezingen in Oegstgeest gehouden
zullen worden. De eerste vindt plaats op
28 oktober om 20.00 uur in het Rijn
lands Lyceum. Deze lezing zal gehouden
worden door prof. dr. E. V. M. Vercruys-
DIRECTEUR VAN MUSEUM VOOR VOLKENKUNDE
ADVISEUR ACTIE VOOR TIBETANEN
ONTMOETINGEN
GEEN HULPVERLENING
IN WILDE WEG!
WANNEER HIJ zo achter zijn bureau
zit, onbewogen, maar minzaam,
traag en minutieus zijn zinnen vormend,
het hoge voorhoofd ontbloot van haar,
dat van achteren zorgvuldig gekamd is,
terwijl zijn lippen, slechts vagelijk ver
anderend, soms een glimlach vormen,
dan kun je je voorstellen dat hij het
had kunnen zijn: bestuursambtenaar.
Moeilijker voor te stellen is, dat deze
man een interesse heeft, die aanvanke
lijk een puur wetenschappelijk karakter
had, maar zich zodanig ontwikkelde, dat
hij er zich persoonlijk zeer bij betrok
ken ging voelen.
Op grond daarvan kon ik conclusie»
trekken inzake de opbouw van het go
denstelsel.'
IN 1965 HEB IK op uitnodiging van
de regering van India datzelfde ge
bied weer bezocht. Toen ben ik pas ge
confronteerd met de vluchtelingen en
heb een en ander kunnen vergelijken
met mijn bezoek van 1952. De proble
men zijn immens". Hij zegt het gedistan-
cieerd, met vage glimlach. Sprekend
over de oplossing van de problemen
van de ruim 60.000 Tibetanen, die in
de grensgebieden van India en Tibet
zitten, zegt hij: „Ik hoop, dat we door
de acties overal in Europa tot een
structurele oplossing van een aantal
vraagstukken kunnen komen. Het moet
geen hulpverlening worden in het wilde
weg
r Volkenkunde bijzonder na
aan het hart. Iedereen, die een keer zijn
vele lezingen over Tibet en het pro
bleem van de Tibetaanse vluchtelingen
hoort, zal met enige verbazing waarne
men, hoe hij de tragedie van Tibet,
schijnbaar verlegen en terughoudend, anderzijds gericht op de beoefening van
zonder stemverheffing en appelleren aan meditatie, de methode dus. Nu was het
sentimenten, maar met veel kennis van vooral de methode, die bij de vorsten in
zaken en overtuiging, zodanig aan zij:» Azië veel weerklank vond. want naar-
toehoorders weet kenbaar te maken, dat mate het Boeddhisme meer mystieke Wanneer je langs de weg van het par-
deze gefrappeerd en gefascineerd huis- vormen aanneemt, is er „een vergro- ticulier initiatief kunt komen tot een
waarts keren. ting" van de bovennatuurlijke vermo- structurele oplossing van een aantal
geus. Zij stuurden vanuit Tibet, Java, vraagstukken, dan accepteren ze dat
NU TIBET deze komende dagen in het Sumatra en China hun mensen naar de wel
middelpunt van de belangstelling
actie met die voor India. Wij zijn
deze actie al anderhalf jaar aan het
voorbereiden. We hebben overlegd met
de autoriteiten van India enerzijds en
met de Dalai Lama en zijn kabinet an
derzijds.
India wil zijn strikte neutraliteit
handhaven en duldt geen hulpverlening
en inmenging van het Westen. Ze kun
nen het woord hulpverlening niet ho-
dit Boed-
i groot deel van Europa komt te
staan en naar men hoopt miljoe
nen een offer zullen brengen om de nood
van de van huis en haard verdreven Ti
betanen te lenigen, is een geïnteres
seerdheid in Tibet nauwelijks meer op
merkelijk te noemen. Vrijwel elk dag- "Vr.T™ vc
Z.«„„w het Boeddhisme alleen
dhisme voorkomen in Tibet, Java en
Sumatra. In India heeft de Islam dat in
de 12de eeuw verdrongen en tenslotte is
Tibet bewaard
De Tibetanen zitten in India, dat is
het enige gebied waar ze terecht kun
nen, waar ze nog iets van het klimaat,
waarin ze gewend zijn te leven, terug
vinden. Ze zullen zich wel moeten aan
passen, maar met behoud van hun cul
turele waarden.
tuur en religie en het ondoorgrondelijki
bergland, waartussen zij
hadden.
H°
tanen, hun „wonderlijke" geestelijke h°°Bgebergte en zijn daaruit voort- vruchtbare gebieden moeten worden ont-
leidsman de „Dalai Lama", die zich vl™;lendegeïsoleerde ligging. gonnen met de mogelijkheid van irriga-
noodgedwongen met politiek moet he- ™rklanng van de late vormen van tie. Er moeten betrekkelijk kleine scho-
moeien, hun moeilijk tó begrijpen cul. BoeMhisme op Java en Sumatra hen ik len komcn. d,e z0 flexibel zijn, dat ze
tuur en religie en het ondoorgrondelijke T "rtM. Daar he" P»- van basisonderwijs kunnen uitgroeien,
hun domicilie rallelverschlJnselen gevonden. Merk- tot voortgezet onderwijs, vooral in tech-
waardig daar, waren de goden met hun nische richting.
vele armen en hoofden en de demoni- Er hoeven geen doktoren te komen en
sche figuren, die men moeilijk kan zo, eerst moet er een basis zijn. Ge-
plaatsen in het Boeddhisme. Het is me schoold lager technisch personeel met
op grond van teksten en oud- een goede handvaardigheid, dat huizen
te wijzen hoe dat godenstelsel en bruggen kan bouwen en herstelwerk-
ontwikkeld en het waarom zaamheden kan doen. Mensen die een-
i. Dat te doorgronden is niet ge- voudige E.H.B.O.-werkzaamheden kun-
makkelijk, er ligt een uiterst ingewik- nen verrichten,
keld denksysteem aan ten grondslag. Al
De basis daarvoor ontwikkelde zich mijn ontdekkingen en gegevens hierover JJET HELEi ONDERRICHT moet af-
noodgedwongen in de oorlog. Dr. Pott. zii" gepubliceerd in mijn proefschrift *„estemd zijn op de situatie van bal
die op 3 oktober 1918 te Groningen werd ■■ï°Sa kantra". «'«™P l si
geboren, studeerde Indologie in Utrecht Beiden promoveerde". ^".TgeToud"".^^
met de aanvankelijke bedoeling be- a
stuuraambtenaar in het voormalige Ne- pN TOEN, ja toen heb ik naar een beweeg, „n land „;et een andere
derlands-Indie te worden. Dat voorne- I-« gelegenheid gezocht, om alles wat cultuur en gewoonte. Dus tweetalig on-
men liep vast door de oorlog. De tijd. die ik in theorie aan de hand van gegevens, derwijs bijv.
hij overhad, besteedde hij om zich te manuscripten en voorwerpen had gevon-
specialiseren in de Indische archeologie den. eens aan de levende werkelijkheid Nee ik ben niet bang dat de Tibeta-
en natuurwetenschappen. te toetsen. „en hun cultuur en godsdienst kwyt-
Dat kon pas voor het eerst in 1952, raken. Hoe lang hebben de Joden niet
„JK WAS OORSPRONKELIJK gemte- dankjzij een Z.W.O.-subsidie, maar toen in baUingschap geleefd en tenslotte zijn
'OEWEL DR. POTT adviserend lid
de Stichting Nederlands Comité
Vluchtelingenhulp 1966 is, de stichting, j»®™™
die dus de actie voor Tibet op touw "ontwikkeld"5
heeft gezet, is noch de politiek, noch het haarval
vluchtelingenvraagstuk de directe
zaak van zijn interesse voor Tibet.
resseerd in de oudheidkunde van was het eigenlijk te laat. Ik kon Tibet, er velen toch teruggekeerd
Java en Sumatra" zegt dr. Pott „en door de opstand tegen China, niet meeu HeUig Land
stootte daar op late vormen van Boed- binnen. Ik heb in een grensgebied geze-
dhisme. In Voor-Indië ontwikkelde zich ten. het zgn. „Klein-Indisch Tibet". Daar
in de 8ste tot 10de eeuw na Christus een had 11c het geluk een volledig rituele dui- *r.1
het
En dr. Pott gUinlacht. Wat ondoor
grondelijk en berustend. Dat doet de Da-
Lama ook. Alleen wat vermoeider....
