OP ALLE TOEREN KLINKT MUZIEK
LATER.
Hoger interim
Billiton
WOENSDAG 19 OKTOBER 1966
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 9
NERO; HET GEHEIM
SLAPPE BIZON
SUSK.E EN WISKE: DE POENSCHEPPER
BIGGLES: OPERATIE SPACEFIGHTER
Scheepvaartberichren
Kdam, ADRASTUS 20 te Djeddah verwacht,
ADONIS 1 8v Antw te Rdam, ACTEON IE
te Port-Sudan verw, AEGIS 15 v Maracaibc
n Kingston. AMPENAN 18 v Port Swetten-
17 90 mijl z Kingston naar
New-York, CALTEX PERNIS 18 te Dumai,
CALTEX AMSTERDAM 21 te Rdam verw,
CARIB TRADER 18 t a voor Liverpool,
CELEBES 18 te Hamb, CHIRON 19 te Adam
DAHOMEYKUST^18 te Adam, DORESTAD
'EEMHAVEN 18 v Antw n San Juan, EEM-
LAND 17 v Riogrande n Cabedelo, EOS 19 v
Rdam n Adam
GAROET 19 te Quayaquil, GABONKUST 19
ten anker rede Pointe Noire, GOOILAND ,18
rede Santos, GRAVELAND 18 te Las Palmas
n Z-Amerlka, GAASTERKERK 18 te Duin
kerken. GULF SWEDE 18 v Escrnvos naar
HEEMSKERK 17 v Suez naar Port-Said,
HERMES 17 v Barranqullla n Pta del Gada,
HERCULES
mbuïg, IVOORKUST
karta, KENIA 2.
v Suez n Singapore, KOSSMATELLA 20 te
Melbourne verw, KLOOSTERKERK 18 800
mijl zw Colombo n Fremantle, KAMPER-
DIJK 19 te Newportnews, KARAKORUM 19
te Los Angeles, KINDERDIJK 18 v Cristobal
Men kan aan de soheopvaartredaotl6
opgeven welk Nederlands schip men
aan bovenstaande HJst wil zien toe
gevoegd Ook als deze belangstelling
niet meer bestaat, wordt men ver
zocht dit te melden aan de redactie.
Liturgische kalender
DONDERDAG 20 okt.: H. Joannes
van Kent. Mis Miseratio. Wit.
MARNELLOYD pass 18 Gibraltar 19 1
sabon, MADISONLLOYD
MIJDRECHT 1 9v Suez n Pi
19 te Bremen, MIRACH-Npass 18 ell Zant.
n Marseille, MISSISSIPPILLOYD 18 v Trlpo
5 Golf, MOER-
NEDER WESER
PALAMEDES 19 1
NEDER RHONE
OLDEKERK
PARTHENON
New-York, PHILIDORA 18 v Las Khlrra
Genua, PRINS CASIMIR r~
WILLEM GEORGE I
Mtwara, RIJN
DAM 19 te New-York verw
STATENDAM 18 v Zamboanga n Port Mo-
•esby. STRAAT CHATHAM 20 te Willlngton
Pt Alexandre, SITULA 1
SLOTERKERK 18
STENTOR 17 v Thessaloniki
irg, SINOUTSKERK 18 te Port Said
THERON 18 v Nivkerie n Paramaribo, TJI-
TJALENKA 18 v Maritius n Lour
ULYSSES 18 te Cristobal
VITREA 17 300 mijl nnw North West Cape
n Singapore, VIVIPARA 18 420 mijl z Socotra
22 te Mena al Ahmadl verw n Geelong
WESTERTOREN 18 te Pulubukom verw
WITMARSUM 19 te Le Havre, WILLEM-
Barbados n Port of
Koersen
IPes. 5.!
D.ïï.9050—91.00 FMk
OSch. 13.98-M.08 US? 3.50%- 3.63%
In een handomdraai
1231,56789
I
Horizontaal
1. ijzer aantrekkend stuk ijzer. 2.
laden deeltje - voorzetsel. 3. lengte-
1 zuivelprodukt - omtrek. 2. rege-
maat slee. 4. eilandje bij Nieuw-
Guinea - deel van de vinger. 5. bloem
bed - bekende clown. 6, lof - voeg
woord. 7. voegwoord selenium. 8.
sinus (afk.) - collectieve arbeids
overeenkomst - veertiende letter van
het Griekse alfabet. 9. snelheid.
Vertikaal:
1. water in Friesland plaats in Gel
derland muzieknoot. 2. sarren. 3.
plaats in Noord-Holland. 4. muziek
noot cerium. 5. plaats venster.
6. voegwoord - voorzetsel. 7. anders
gezegd. 8. bep. houtsoort. 9. pers.
voornaamwoord - bos haar - diere-
Oplossing vorige dag:
Oplossing
Hor. 1. sta - doder. 2. puik - peru. 3.
uk - era - ei. 4. kee - rif. 5. hap - lis.
6. lus - hoL 7. 11 - tak - sd. 8. eden -
inkt 9. sekte - rio.
Vert. 1. spul - lies. 2. tuk - hulde S.
ai - kas - ek. 4. keep - tot. 5. re - ha.
ski 9, ruif - dito
fi. opa lokL 7. de - ril - nr. 8. ere»
door ellery queen
21
Maar bij de vijfde envelop de brief waarvan geen
doorslag was nam Hume de tijd om hem
nauwkeurig te bekijken. Zijn grote ogen stonden
strak en zijn lippen waren in een onhoorbaar gefluit
samengetrokken
Fanny Kaiser," zei hij. ,,De wind waait dus uit die
hoek, hè?" en hij wenkte ons naderbij. Het adres
was niet getypt; naam, straat en Leeds N.Y. waren
met zwarte inkt in het zwierige handschrift van een
zelfverzekerde egoïst geschreven.
„Wie is Fanny Kaiser?" vroeg vader.
„O, een van onze toonaangevende inwoonsters,"
antwoordde de officier van justitie afwezig, terwijl
hij de envelop openscheurde. Ik zag hoe commissaris
Kenyon plotseling zijn oren spitste. Hij liep snel
naar ons toe en ik merkte dat een paar van zijn
mannen naar elkaar knipoogden op die intieme,
wellustige manier, die mannen eigen is als het over
lichte zeden gaat.
Het briefje was, evenals het adres op de envelop,
in gewoon handschrift. Hetzelfde zwierige hand
schriftHume begon hardop te lezen, maar hij
stopte al bij het eerste woord, wierp 'n bliksemsnelle
blik naar iemand buiten mijn gezichtsveld en las
toen zwijgend verder. Zijn ogen lichtten op. Toen nam
hij Kenyon, vader en mij terzijde en zijn rug naar de
anderen toekerend, liet hij ons de brief lezen. Met
een klein hoofdknikje beduidde hij ons dit niet hardop
te doen.
Er was geen aanhef. De brief begon plompverloren
en was niet ondertekend.
Vermoed dat C. mijn telefoon aftapt. Gebruik daarom
de telefoon niet. Ik schrijf nu aan Ira om hem in
te lichten over de verandering van plannen
overeenkomstig ons gesprek en jouw suggestie
gisteren.
Blijf zitten en hou je been stijf. We zijn nog niet
verslagen. En stuur Maizie naar me toe. Heb een
aardig ideetje voor vriend H.
„Is dit Fawcetts poot?" vroeg vader.
„Geen twijfel aan. Nou wat denkt u hiervan, hè?"
„C" mompelde Kenyon. „Jandorie, hij bedoelt toch
niet die...?" Hij keek uit de hoek Vanz'nvisseoogjes
naar Carmichael, die aan de andere kant van de
kamer rustig met Jeremy Clay stond te praten.
„Het zou me niet verwonderen," zei Hume
binnensmonds. „Wel, wel, ik vond al dat er iets
eigenaardigs was aan onze vriend de secretaris." Hij
maakte een beweging met zijn hoofd naar een van de
rechercheurs in de deuropening. De man kwam met
een verveeld gezicht aanslenteren. „Neem een paar
jongens mee en loop alle draden in het hele huis
na," zei Hume zachtjes. „De telefoondraden. Nu
direct."
De
Er verschenen rimpeltjes in de hoeken van zijn
mond. „Ik ben vrij zeker, dat Maizie een jongedame
is, die op een bepaald terrein een groot talent
ten toon spreidt."
„Juist Maar waarom zegt u in 's hemelsnaam niet
wat u bedoelt, mr. Hume? Ik ben meerderjarig. En
ik vermoed, dat senator Fawcett met „vriend H"
uzelf bedoelde?"
Hij haalde zijn schouders op. „Het lijkt er wel op.
Ik vermoed dat mijn edelmoedige tegenstander van
plan was een valstrik op te zetten om te bewijzen,
dat John Hume niet de gewetensvolle moralist is,
die hij beweert te zijn. Ongetwijfeld moest Maizie
komen opdraven om mij een pleziertje te doen met
het doel mij te compromitteren. Zulk soort dingen
zijn wel eerder gebeurd en ik twijfel er niet aan,
dat er meer dan genoeg getuigen zouden zijn geweest
om van mijn eh uitspattingen te getuigen."
„Wat zegt u dat aardig, mr. Hume," zei ik lief.
„Bent u getrouwd?"
Hij glimlachte. „Waarom? Solliciteert u naar die
betrekking?"
Op dat ogenblik kwam de rechercheur die wegge
stuurd was om de telefoondraden te onderzoeken,
terug en bespaarde mij daarmee de pijnlijke noodzaak
een antwoord te geven. „De installatie is in orde,
mr. Hume. Alleen deze kamer moeten we nog doen..."
„Wacht even," zei Hume haastig. Hij verhief zijn
stem. „O, Carmichael!" De man keek op. „Ik heb
je voorlopig niet nodig. Wil je buiten wachten?"
Onverstoorbaar liep Carmichael de kamer uit. De
rechercheur onderzocht meteen de draden, die van het
bureau naar de wand doorliepen en bleef enige tijd
aan de doos prutsen.
„Het is moeilijk te zeggen," was zijn conclusie terwijl
hij opstond. „Het lijkt allemaal in orde, maar als ik
u was, mr. Hume, zou ik iemand van de telefoondienst
erbij halen en de zaak deskundig laten onderzoeken."
(Wordt vervólgd)
Kosfelijke albums
met grandioze muziek
Albums met grammofoonplaten
komen meer en meer in zwang.
Was de reden aanvankelijk vooral
van praktische aard (opera's en
Passionen vergden nu eenmaal
drie of meer platen)tegenwoor
dig bieden de discomaatschap
pijen hele concertseries in albums
met gemiddeld vier platen aan.
Dikwijls gaat het hun inderdaad
om kostelijke albums met gran
dioze muziek. Zo'n album vergt
natuurlijk wel een forse uitgave
ineens, maar wie zich die permit
teren kan, wordt dus ook meteen
de eigenaar van een paar uur'
achttien karaats muziek.
In deze rubriek bespreken we twee
van deze fraaie albums: vier Philips-
platen met „I Musipi" in meester,
concerten van de barok A 02736 L) en
een album van Decca (LXT 6238) die
terecht de titel „Festival van Weense
kamermuziek" -meegekregen heeft:
kwartetten en andere kamermuziek
van Mozart, Haydn, Schubert en Von
Beethoven.
Vooral dit „Weense festival" is een
bijzonder artistieke belevenis. Bij het
beluisteren van deze platen ervaart ge
weer eens, wat voor een verbazend
hoogtepunt de muziekgeschiedenis rond
de overgang van barok via Haydn en
Mozart naar de vroege romantiek met
Wenen als scheppend èn uitvoerend
centrum geleverd heeft. Wie de vraag
stelt „Aan wie hter de hoogste prijs?"
weet, dat het gegeven antwoord in de
eerste plaats een kweetle van persoon
lijke smaak is; Haydn, Mozart, Beet
hoven en Schubert, het waren vier
grootmeesters met uiteenlopende ka
rakters, die ondanks hun grote subjec
tieve kracht elkaar sterk beïnvloed
hebben. En die bovendien, vooral als
men bijvoorbeeld let op de korte
levensduur van Wolf gang. Am adeus of
Schubert, bewonderenswaardig pro-
duktief geweest zijn.
Hoezeer in dit geval de kwantiteit aan
kwaliteit gepaard is gegaan, bewijst
onder meer de sector kamermuziek
van het viertal. Juist deze sector Is op
het „Weense festival'' van de Decca-
plaat onder de loep genomen en dan
nog wel in uitvoeringen door ensembles
die meestal uit leden vain de beroemde
Wiener Philharmoniker zijn samen
gesteld.
Wiener Octet
Sprekend hiervoor is de laatste plaat
van het viertal; het Wiener Octet voert
en Schuberts Octet in F Groot op
uiteen der mooiste stukken kamer
muziek die we kennen. De muziek
literatuur kent maar weinig lyrische
werken van dit formaat en Schubert
zelf componeerde naar ons gevoel geen
ander stuk kamermuziek, waarin zijn
gevoelskunst als liedercomponist en
zijn talent als symfonicus elkaar zo
vruchtbaar ontmoet&n. Trouwens ook
Het Wiener Octet.
zart, Haydn en Beethoven toont de
zeurt Haydn en Beethoven toont de
kamermuziek vaak nauwe relatie met
hun symfonieën.
Van Schubert werd ook opgenomen het
bekende „ForeUenkwintet" waarbij de
Weense uitvoerende musici assistentie
kregen van de Blitse pianist Clifford
Curzon, die qua klankvolume m het
berin naar onze smaak iets te veei
domineert, maar In het andante ge-
heel op de strijkers ingespeeld blijkt.
Van Mozart spelen leden van het
Wiener Octet het Klarinetkwmtet KV
581, met Alfred Boskovsky als uitmun.
tend blazer, en een aantal kleinere
werken voor kamerorkest waarbij Willi
Boskovsky, de primarius van het octet,
de directie voert; naast een mars en
een tiental min of meer bekende menu
etten (wie heeft Mozart hierin kunnen
evenaren speelt dit Hamermuziek-
ensemble ook pen vijftal oontradansen.
waarvan de eerste een versie op Figa
ro's aria „Non piu andrai" is.
Ook Beethovens septet opus 20, heel
anders lyrisch dan het soortgelijke
werk van Schubert, wordt door leden
van het Wiener Octet uitgevoerd; qua
ensemblespel is dit technisch misschien
wel het allerbeste van de plaat.
Haydn is vertegenwoordigd door
zijn Kwartet opus 33 no. 2, een glan
zend en vloeiend stuk met het merk
waardige 6teeds door rustmaten onder
broken slot, waarvan beweerd wordt
dat Haydn zo componeerde om onder
het musiceren door kwebbelende dames
in de val te laten lopen. De uitvoering
van Haydn staat op naam van het
Weller Kwartet, eveneens een ensem
ble met goed samenspel en een mooie,
liohte toon.
IN DE MARGE
DEN HAAG De N.V- Billiton maat
schappij heeft over het eerste halfjaar
1966 een netto winst behaald van 6.44
miljoen gulden. Aangezien tot dusver geen
dergelijke berekening placht te worden
opgemaakt, zijn overeenkomstige cijfers
van het eerste halfjaar 1965 niet beschik
baar.
Berekend op jaarbasis steeg de netto
winst, uitgedrukt in procenten van het
aandelenkapitaal, van 31 procent in 1965
tot 41 pet. in 1966: uitgedrukt in procenten
van het eigen vermogen zijn deze per
centages resp. 6,6 en 8.4 procent. Ver
wacht wordt, dat de in het tweede half
jaar 1966 te behalen resultaten niet min
der zullen zijn dan die welke in het eerste
halfjaar werden verkregen. Commissaris
sen en directie overwegen over 1966 op
aandelen eerste- en tweede rubriek een
interimdividend van resp. 15 en 10 procent
uit te keren- Een besluit in die zin k^n
medio november worden verwacht. (Over
1965 werden interimdividenden uitge
keerd van 12% resp. 7% procent in totaal
werd uitgekeerd 25 procent resp. twintig
procent.
Vandaag ontvangen:
Uitgeverij J. M. MeulenhoffRijksen: Va
renaissance tot heden, f 19,50: Tophof'
Leeg te aanvaarden, f5,-; G. v. d. Wp
cheren: De naakte hond, f7,50: Meri: r
kuil, f 5,—. Uitgeverij Querido: E. S. Wil
lards: Mijn moeder werd opgehangen
A v. d. Werfhorst; De wlnterkraaier
Uitgeverij Polak en Van Gennep: Dr. Lip
schits: Honderd jaar NI" 7. Uitgever
Ploegsma: Het grote boek over vriend
schap met dieren, f '3,90. De Arbeiders
pers: George Kool: Aantekeningen bij eer
zeereis, f7,90; Heinz Küpper: Simpiliciu
45, f6,90; M. Olthuis: Even ogen dich'
f6.50: Ludwig Marcuse: Het pessimism
f6,50; A. D. Hildebrand. Nieuwe avo>
turen van Belfloor en Bonnevu, f 1.9'
Gottfried HeindlHistorie met klein „ha
f3,90. Uitgeverij H. J. W. Becht: N. vr
Hees: Bisschop Bekkers, f 5,90. Uitgevei
Moussault: Isaak Babel: verhalen.
Verdienstelijk werk van minder
bekende fonografische ondernemingen
is, dat ze soms in hun pakket minder
vaak gespeeld werk van bekende
componisten opnemen. In dit verband
noemen toe „Twaalf Duitse Dansen"
van Mozart, die' met op de keerzijde
van de plaat Twaalf Duitse Dansen"
van Beethoven voor 't merk Amalthea
(AM 20180) opgenomen werden. De
uitvoering die aan Mozart en
Beethoven alle recht doet wedervaren
staat op naam van het Pro Musica
Orkest uit Stuttgart, dirigent Edouard
van Bemoortel. Welke „twaalf dansen"
vallen te prefereren? Naar onze smaak
die van Mozart. Maar wanneer bij de
luisteraar de kern anders uitvalt,
staan toe niet verbaasd. De één houdt
meer van witte, een ander van rode
Een andere plaat van Amalthea (AM
20230) heeft Johann Strauss als
middelpunt. Koor en orkest van de
Hessische Rundfunk geven met solisten
een uittreksel uit de „Zigeunerbaron",
een van de beste operettes, maar hier,
jammer genoeg niet met zangers, die
allemaal aan „bel canto" doen. Aan de
keerzijde van de plaat 'n merkwaardige
inval: een „Johann Strauss Fantasie"
door het Wiener Sinfonietta Orkest
onder leiding van Heinz Sandauer. die
dirigeert en klaviersoli speelt. Curieus,
maar voor de liefhebbers niet onaardig.
Koormuziek uit Bulgarije brengen
enkele koren uit Sofia, Les choeurs de
Sofia. Kaval", voor het merk Harmonie
Mundi (H.M.O. 30576). Muziek van
r-niet of maar weinig bekende
componisten; muziekdie goed in het
gehoor ligt en door de koren uit Sofia
gebracht wordt in een stijl, die aan de
beste Nederlandse mannenkoren denken
doet.
Musicologisch interessant is de plaat
■riet Engelse muziek uit het begin van
'le zeventiende eeuw, die in de serie
..Das alte Werk" (Telefunken SAMT
"M81-Averscheen. Uit de kamermuziek
■it die periode onder een verzamel-
aam „Consort-music" genoemd
koos Gustav Leonhardt werk van
William Lawes, Thomas Tomkins en
William Byrd voor een concert, dat
grotendeels op instrumenten uit de
baroktijd werd uitgevoerd. Musicolo
gisch zeer belangrijk maakt deze mu-
riek vergeleken met de hoogtij van de
barok de indruk overwegend „huis
vlijt" te zijn. Maar vergist u niet;
luister bijvoorbeeld eens aandachtig
naar Byrds „Miserere" (een kort stuk
voor orgel) of het begin van diens
tweede fantasie en ge ontdekt weer
brokken onbekende schoonheid.
Universitair Nieuws
AMSTERDAM Aan de vrije universite
te Amsterdam zijn geslaagd voor de examen:
kand. psychologie L. van Loon, Den Haar
kand. politicologie: P. Nieuwenhuijsen, Zoe
AMSTERDAM Aan de universiteit vat
Amsterdam zijn geslaagd voor kand. ex
Ch. Verschuur, G. G. J. D.
s-Kleijn, Den Haag en P. H. J. L.
en uit Waddlnxveen.
I Musici
Wanneer we 't album met de meester
werken uit de baroktijd wat beknopter
bespreken, is 't niet omdat de Philips-
platen minder de moeite waard zouden
zijn, maar omdat we de roem van
„I Musici" in menig werk reeds be
zongen hebben, dat in deze album-
verzameling opgenomen werd.
hoboïsten Driehuys en Van Tricht)
blijven behoren tot de kleine top van
kamermuziekensembles, die qua stijl
en techniek vrijwel alle zeventiende
en achttiende-eeuwse muziek, die voor
hun samenstelling geschikt is, vol
maakt kunnen spelen. Het album be
vat: concerten van Locatelli en
Scarlatti, 'n hoboconcert vanAlbinoni,
het zogenoemde „Rustconcert" van
Corelli, van Vivaldi onder meer een
concert voor twee mandolines, strijkers
en orgel en een bijzonder interessant
concerto voor fluit en strijkorkest.
Johann Sebastian Bach is vertegen
woordigd door een tripleconcert (fluit,
viool en klavier), het concert in d-klein
voor hobo en viool en, in dezelfde toon
soort, het bekende concert voor twee
violen.
Eén plaat werd geheel aan Handel
gewijd; „I Musici" voeren van hem uit
het concerto grosso in b, in d en in
F-groot. Het is al lang geen nieuws
meer, dat zij Handels concerti even
virtuoos en schoon spelen als het werk
van hun eigen Italiaanse voorvaderen.
Boccherini
Goed aansluitend bij de muziek van
„I Musici" is het drietal celloconcerten
van Luigi Boccherini, die Anner
Bijlsma, een van de solocellisten van
het Concertgebouworkest, vorig jaar
voor Telef unken (SAMT 9473-Aliet
opnemen.
Boccherini schreef voortreffelijk voor
de cello en zijn concerten (waarin ook
dé hoorn een ereplaats krijgt) rijn qua
vorm de evenknie van Vivaldi c.s.
Alleen in de stijl wat „gladder" en de
variatie minder groot. Anner Bijlsma
speelt subliem. De begeleiding wordt
prima verzorgd door het gelegenheids
ensemble „Concerto Amsterdam".
G. v. L.
ZON
of geen
ZON
DE BILT. 1 pe depressie,
die gisteren -Ierland lag,
verplaatste z- de Ierse Zee
en vulde ziel -hts langzaam
op. Een bre met krachtige
tot harde ?r rekt zich van
k.n.m.1 ws enkele
deelt
mede:
de
buien
ceaan tot 't zuidelijk gedeelte
de Noordzee uit. Deze winden
voeren onstabiele lucht aan,
waaruit in Zuid-Engeland en
West-Frankrijk plaatselijk zware
buien vielen, hier en daar zelfs
met onweer. De depressie zal
langzaam naar Schotland trekken,
toaarbij in ons land een zuid-
viestelijke wind blijft waaien.
Naast opklaringen zullen plaat
selijk weer enkele buien kunnen
voorkomen. De temperaturen zul
len wellicht iets lager worden,
maar een daling van enige bete
kenis wordt niet verwacht.
Weer in Mpdprland
Wppr in Europa
