©eÊcidóeSotEïcmt
Samenstelling en presentatie
van het blokprogramma ,P.M.'
Vanavond in de ether
TELEVISIE
RADIO
Nieuwe KRO-opdracht voor Fons Disch:
Rechtstreeks
contact met
luisteraars
Bestseller-auteur was adviseur van Kennedy
CORNELIUS RYAN - „DE LANGSTE
DAG" - EVENTJES IN AMSTERDAM
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
DONDERDAG 29 SEPTEMBER 1966
Kuxml van de
Nederlandse
democratie
MET de beste bedoelingen
schrijven de vele geneesheren,
die spontaan een bezoek brengen
aan het ziekbed van Nederlands
parlementaire democratie, radica
le geneesmiddelen voor. „Bepaalde
partijtypen moeten maar zo spoe
dig mogelijk helemaal verdwij
nen; het even redigheidskiesstelsel
eruit en het districtenstelsel erin;
een formateur en minister-presi
dent rechtstreeks kiezen; veel
minder bevoegdheden bij de over
heid en veel meer rechtstreekse
macht bij de kiezers." En zo kan
men nog een lange lijst van radi
cale wensen voortzetten.
Maar met eerbied voor al deze
beste bedoelingen, het vermoeden
is op zijn plaats dat de patiënt
door al die adviezen toch niet be
ter wordt, omdat de aanbevolen
.geneesmiddelen bij zijn fysieke
toestand net niet geschikt zijn, of
omdat de patiënt eenvoudig weg
blijft weigeren ervan gebruik te
maken. Dat kan men natuurlijk
erg dom vinden, maar ook een pa
tiënt belieft sommige risico's wel
en andere niet te nemendat hangt
mede af van de ernst van zijn toe
stand.
Dat de parlementaire democratie
in Nederland last heeft van een
kwaal bloedarmoede bijvoor
beeld kan niet ontkend worden.
Dat haar toestand het nemen van
risico's door paardemiddelen vergt,
vinden we evenwel een andere
zaak. Wanneer, tegenover het
enthousiasme van menig jongere,
ervaren staatslieden als prof. Oud
en dr. Drees hun voorkeur voor
gematigder vormen van een reor
ganisatie stellen, dan moet men
niet te snel concluderen, dat dat
alleen maar een gevolg is van het
feit dat zij beiden tot de oude ge
neratie behoren en de eigen tijd
nog maar nauwelijks verstaan.
Onze beste oudere staatslieden
hebben namelijk hun eigen idealis
me en radicalisme voor praktisch
gebruik leren omzetten in een
wijs realisme.
DIT realisme lijkt ons voor dit
moment ook het eerst aange
wezene om verder te komen. Met
het verfoeien van de tegenwoor
dige gang van zaken komt men
niet veel verder; zelfs niet met
politieke „happenings", tenzij men
daarmee zo ver zou willen gaan dat
het op terreur gaat lijken en dan
valt toch moeilijk vol te houden,
dat men de democratie verbeteren
wil. Vroeg of laat draait het dan
immers op anarchie of dictatuur
uit.
Wat meer mensen wellicht op
valt is, dat met pogingen om tot
een herleving van de parlementaire
democratie te komen, zo weinig de
weg via de bestaande politieke
partijen bewandeld wordt. Radi
cale jongeren doen vaak geen
moeite om van beneden af aan hun
invloed in de partijen te verster
ken. De jongerenorganisaties van
de politieke partijen zijn weliswaar
niet altijd zo integraal met de
eigenlijke partij verbonden als
bijvoorbeeld het geval is met de
jonge anti-revolutionairen en de
K.V.P.'ers, maar bij goed gebun
delde en vooral kwantitatief ver
brede actie zouden zij in alle ge
vallen veel meer kunnen bereiken,
dan thans mogelijk lijkt.
Niet alleen in het geval van de
jongeren lijkt ons de aangewezen
therapie voor het wegnemen van
de bloedarmoede in de parlemeri-
taire democratie via een krachtiger
partijleven te lopen.
TN de meeste politieke partijen
is een soort van bureaucratisme
geslopen. Het valt echt niet mee
om werkelijke invloed uit te oefe
nen bij het opstellen van een pro
gram of het samenstellen van een
kandidatenlijst
Maar dit valt nu niet mee, omdat
het voor meer dan negentiende
van de Nederlandse partijleden
(over de partijlozen spreken we
maar niet) traditie is dat ze (afge
zien van enige belangstelling als
er verkiezingen voor de deur
staan) niet veel meer doen dan
contributie betalen en zich als pas
sieve critici gedragen. Kan men
dan verwachten, dat hun invloed
op beslissende momenten het roer
om zal doen gaan
Wij pleiten voor veel meer actief
politiek leven in de politieke par
tijen; dan kunnen kiezers die par
tijen met recht dringen en dwin
gen om zich aan verkiezingsbelof
ten te houden. Dan weten Kamer
leden en andere vertegenwoordi
gende mannen en vrouwen, ook al
hebben ze een beleid te voeren
zonder last- of ruggespraak, tot
wat voor beleid ze krachtens hun
aanwijzing politiek verplicht zijn.
Voor de leiders van de politieke
partijen wordt de taak er dan niet
gemakkelijker op. Maar dat is ook
niet nodig en de meeste politieke
leiders zullen met deze taakver
zwaring eerder blij dan boos zijn.
Een veel meer wisselend beeld bij
verkiezingsuitslagen en de samen
stelling van fracties sluiten we
evenmin uit. Maar zal dat een ver
lies zijn? Op korte termijn gezien
misschien wel, op langere termijn
zeker niet.
WANT de democratie wordt zö
meer levend in een brede
groep van de bevolking. De gene-
ratieepanning gaat zich manifes
teren binnen de politieke par
tijen in plaats van als antithese
tussen parlement en - jongere kie
zers, zoals ze nu soms dreigt te
worden.
Bovendien krijgen partijen van
een gemengde samenstelling als de
confessionele groepen de grote
kans te bewijzen, dat ze ook na de
periode van 't primaat der levens
beschouwelijke antithese alle kan
sen hebben om een echte politieke
krachtbron te bjijven.
Parlement, regering en politieke
partijen hebben zeker een belang
rijke taak bij het verbeteren van
onze democratie, maar de voor
naamste opgave ligt in handen van
de burgers, de kiezers, zelf.
Tijdperk Soekarno voorbij
T\E tegenwoQrdlge machthebbers ln In-
donesië zijn erin geslaagd om rond
president Soekarno een vacuüm te schep
pen, dat deze. ondanks al zijn pogingen,
niet vermag op te heffen. Het eens onaan
tastbare Idool van de republiek Indonesia
Is verschrompeld tot een machteloze fi
guur, naar wiens stem niet meer geluis
terd wordt en die meer en meer het object
gaat worden van allerlei beschuldigingen
meer te weten van de communistische
staatsgreep van een Jaar geleden dan voor
een staatshoofd wenselijk mag worden ge -
acht.
Het Is waarschijnlijk, dat op het aan
staande proces tegen de voormalige minis
ter van Buitenlandse Zaken de rol van
president Soekarno in de staatsgreep bre
der uitgemeten wofdt. Het ls de bedoe
ling hem als getuige te dagvaarden. Wil
hfl niet persoonlijk komen wat waar
schijnlijk is dan zal het schriftelijk af
gedaan kunnen worden. Inmiddel; gaan
er geruchten, dut Socbu ïdrio van zins ls
verklaringen af te leggen, die niet ln het
voordeel van de president zijn.
Een opvallend verschijnsel ls, dat de
machthebbers in Indonesië zich zelf van
Iedere aanval op de president onthouden.
Zij laten ddt over aan de pers en de stu
dentenorganisaties. Daarvoor zijn ver
schillende redenen aan te voeren. Mocht
het nodig zijn om Soekarno te laten val
len wat zij denkelijk liever niet doen
dan kunnen zy zich beroepen op de
..stem van het volk". Ztj kuhnen ook de
toenemende kritiek op de president en
eventueel het proces-Soebandrio gebrui
ken om hem te dwingen de politiek te
onderschrijven, die zij uitgestippeld heb
ben en tenslotte moeten zij ook rekening
houden met de omstandigheid dat elders
in het land nog grote groepen zijn, die
In Soekarno de ..vader des vaderlands"
Waar dit alle; op zal uitlopen ls met
geen benadering ie zeggen. De toestand
in Indonesië blijft labiel De geweldige
moordpartijen die losgebarsten zijn
het mislukken van de staatsgreep hebben
veel weerstanden en verlangens
weerwraak verwekt. Deze gevoelens zul
len jaren en jaren blijven en gekoesterd
worden Ze zullen een blijvend gevaar
zijn voor de groeperingen die thans aan
de macht zijn. Maar wat er ook gebeu
ren moge, een ding lfyktvwel zeker: een
stralende wederkomst van president Soe
karno moet uitgesloten worden geacht.
ZIJn tijdperk is voorbij.
i 'nnr- l\[ f1 7? 1/ f.i schreef „Lulsevaers treurspel over de val
i'OOl i\.Ui .1V-. r ."i.Ven de neersmack van de opstandige
Enghelen" (kortweg „Lucifer" genoemd)
in 1654. Dit barokke meesterwerk wordt nu door velen beschouwd als het
A hoogtepunt in Vondels oeuvre, maar ln het zeventiende-eeuwse Amsterdam
werd het aanvankelijk op aandrang van enkele predikanten en ouderlingen
A door de burgemeester verboden. Men had er voornamelijk bezwaar tegen,
J dat „op een vleesselijcke manier de hooghe materie van de diepte Godes"
werd voorgesteld. Deze door oppervlakkigheid ingegeven bezwaren zijn later
J volkomen verdwenen. Immers ..Lucifer" is niets meer of minder dan een
monumentale schepping ter verkondiging van de innerlijke zekerheden van
J het geloof. De N.C.R.V.-t.v. zendt dit spel vanavond uit. met in de rolbezetting
vooraanstaande Belgische en Nederlandse acteurs en actrices.
(Nederland I, 20.45).
„Kinderen
of niet?"
alleen uit oogpunt
Hedenavond
NEDERLAND I NTS: 19.00 Nieuws,
19.01 Klaas Vaak. 19.05 Jeugdjournaal.
19.15 Regionaal Journaal; NCRV:
19.35 Lucy Show; NTS: 20.00 Jour
naal. 20.20 Llesbeth List; NCRV.
20 45 Lucifer. 20.20 Reportage; .NTS:
22.45 Journaal, 23.00 Teleac.
NEDERLAND II - NTS: 2000
Nleuw&; VARA: 20.01 De grote ver
kwister (VI), 20.30 Achter het nieuws.
20.55 Kinderen., of niet? (4>. 21.40
Presentatie (I): NTS: 22.10 Journaal.
De V.A.R.A.-t.v. brengt vanavond de laatste
aflevering in de serie „Kinderenof niet?",
waarin dr. Soeters uit Heemstede de middelen
voor geboortebeperking bespreekt. Voor de katho
lieken is dit nog altijd eén delicate zaak, die niet
medisch-technische aard dient te worden bekeken.
Dit programma doet dit echter wel. Zij bekijkt zuiver medisch-technisch de
verschillende middelen, die de mensheid tegenwoordig bij de hand heeft om
het kindertal te regelen. De voorbehoedsmiddelen van de vrouw worden
besproken door mevrouw Fortuln-Blitz. van de Nederlandse Vereniging voor
Seksuele Hervorming, terwyi de middelen voor de man besproken worden
door dr. Soeters, samensteller en presentator van 't programma „Kinderen...
of niet?" (Nederland n, 20.55).
Alel JEisse,
De jaarlijkse auditie van de vakgroep „Concer-
t eren de vocalisten" heeft dit jaar tenminste één
inner "rin orfnlpnt talentvolle zangeres opgeleverd; een groot ta-
jis,ent ze,fa volgena deskundigen. Haar naam la
Nel Wisse en zij werd vierentwintig jaar geleden
geboren in Bergen op Zoom, waar'haar vader predikant was. Zij doorliep de
m.m.s., kweekschool, muziekschool te Bergen op Zoom en het conservatorium
te Amsterdam. Nel Wisse h$eft een bijzonder fraaie, helder-metaalachtige
en toch diepe altstem. Haar voorkeur gaat uit naar vocale werken met goede
expressieve teksten. Vanavond brengt de N.C.R.V. haar voor de microfoon
met de pianist Rudolf Jansen als begeleider. Zij zingt werken van Purcell,
Mahler, Britten en Turina. (Hilversum I, 23.15).
NEDERLAND I NTS: 10.45—12.00
NOT/NTS: Schooltelevisie. 12.00—
12.30 Teleac.
Hedenavond
HILVERSUM I (402 m) NCRV:
18.10 Stereo: Musette ensemble, 18.35
Voor de jeugd. 19.10 Nieuws 19.10 Ra
diokrant. 19.30 Leger des Heilskwar-
tler (opn.) 19.45 Claveclmbel, 20.00
Lichte gram., 20.30 Avondpermissie.
22.30 Nieuws, 22.40 Boekbespreking,
22 45 Kerkorgelconcert. 23.15 Alt
mezzo en plano .23.45 Lichte gram.,
23.55 Nieuws.
HILVERSUM H (298 m) AVRO:
18 00 Nieuws. 18.15 Actualiteiten, 18.20
Uitzending KVP. 18.30 Licht Instru
mentaal ensemble. 19.00 Gesproken
brief, 19.05 Sportparade .19.30 Voor de
jeugd. 20.00 Nieuws, 20.05 Spaanse lie
deren (gr.), 20.16 Stereo: Concertge
bouworkest (in de pauze: lezing). 22 30
Nieuws, 22.40 Actuallteietn, 23.00 Jazz
Cocktail, 23.55 Nieuws.
RADIO VERONICA (192 m) - 18 00
Veronica's Jukebox met verzoekplaten.
19.00 Beatleshow. 19.15 Joost mag het
weten: Hits van morgen en overmor
gen. 20 00 Programma voor ledereen die
zijn hart aan de tropen verpand heeft.
22.00 Populaire muziek. 22.30 Tour de
chant. 23 00 tot 1.00 Chiel Montague
met een programma voor dieren- en
andere liefhebbers
BRUSSEL Ned. (324 m) 18.00 Nieuws.
18.03 Voor de soldaten. 18.30 Lichte muz..
18.45 Sport. 19.00 Nieuws. 19.40 Amuse
mentsmuziek. 20.00 Klass. muziek, 11.85
Llederenprogr.. 22.00 Nieuws. 22.15 De
zeven kunsten. 22.30-23.00 Lichte muziek.
BRUSSEL Frans (484 m) 18.30 Lichte
NDR-WDR (309 m) 19.15 Operettecon-
BBC (1500 m) 20.40 Gevj
herinneringen.
I 'rijdag
HILVERSUM I (402 m) NCRV:
7.00 Nieuws, 7.10 Dagopening. 7.20
Lichte gram.. (7.30—7.32 Nieuws), 7.45
Radiokrant. 8 00 Nieuws. 8.10 Lichte
gram.. 8.30 Nieuws. 8.32 Klassieke
gram. 9.00 Voor de zieken. 9.35 Water
standen. 9.40 Musiciana, 10.05 Stereo:
Omroeporkest. 10.30 Morgendienst,
1100 Moderne orkestmuziek (gr.),
11.15 In 't zilver, 12.00 Stereo: Lichte
gram.. 12.27 Land- en tuinbouw. 12.30
Nieuws. 12.40 Stereo: Parade (opn.),
14.05 Schoolradio, 14.25 Klassieke en
moderne liederen. 14.50 Voordracht.
15.10 Voor de vrouw. 15.40 Radiophll-
harmonisch oriccst, 16.15 Klassieke
kamermuziek (gr.). 16.30 Duizend
schoon. 16.45 Stereo: Lichte orkest
muziek (gr.) 17.05 Vocaal ensemble.
17.35 Show en zo.
HILVERSUM II (298 m) VARA:
7.00 Nieuws, 7.23 Lichte gram.. <7.30
7.35 Van de voorpagina), 8.00 Nieuws,
8.10 Lichte gram., 9 00 Te lan en te
water; VPRO: .9.40 Morgenwijding;
VARA: 10.00 Schoolradio, 10.20 Stereo:
LondensSymfonie-orkest (opn 11.00
Nieuws, li.02 Voor de vrouw. 11.40
Stereo: Moderne muziek (gr.). 12.00
Stereo: Licht instrumentaal ensemble,
12 27 Land- en tuinbouw 12.30 Over
heidsvoorlichting. 12.40 Orgelspel. 12.55
Actualiteiten: AVRO: 13.00 Nieuws,
13.10 Actualiteiten. 13.30 Festival van
Chimay 1966, 14.15 Schakeringen.
15.15 Lichte gram.; VPRO: 16.00
Nieuws en praatje 16.30 Omroep
orkest. 17.30 Voor de jeugd. 17.50
Actualiteiten.
HILVERSUM m (240 m en FM-
kanalen) NRU/AVRO: 9.00 Nieuws.
9.02 Vrolijk platenprogr, (Om 10.00 en
11.00 Nieuws). 12.00 Nieuws. 12.02
Operettemuziek: NRU/KRO: 13.00
Nieuws. 13.02 t5ev muzlekprogr. (gr.).
(Om 14.00 en 15.00 Nieuws); NRU/
AVRO: 16.00 Nieuws. 16.02 Licht gev.
platenprogr.. 17.00 Nieuws. 17.02-:-18.00
Gev. platenprogr. automobilisten.
RADIO VERONICA (192 m) 7.00
Ook goelemntgen door Harmen Slezen.
9 00 Verzoekplatenprogr. voor de be
drijven. 10.00 Koffietijd met Tineke,
thuis (Bart Brugmans). 17.15 Platen-
1100 HuisvTouwenverzoekprogramma
door Gerard de Vries. 12 00 Lunch-
muziek. 14.00 Matinee met Rob Out.
16.30 Showprogr., 17.00 Toppers van
palet. 17.30 The Teenbeatclub.
BRUSSEL Nederi. (324 m) J
(Van onze radio- en t.v.-redacteur)
HILVERSUM De 48-jarige chef-omroeper Fons Disch van
de KRO-radlo zetelt sinds kort ln een oude villa tegenover
de grote studio aan de Emmastraat. Hier ls hU dag-ln. dag-uit
vol enthousiasme aan het werk voor z|Jn nieuwe opdracht. De
programmaleiding heeft deze „sprekende KRO-gids" met de
prettige jonge stem vers
grammavernleuwlng de i
te nemen van ..P.M.". ee
de namiddag). Het is een
8 oktober tussen twe
door dc KRO wordt uitgezonden.
ocht om in het kader van de pro-
amenstclling en presentatie op zich
i afkorting van „Post Meridiem" (in
blokprogramma. dat zaterdagmiddag
half vijf voor de eerste maal
(ADVERTENTIE)
Ander» hoogtepunten:
MODE THEATER
2 x 's avond»
40 opwindende modeflitsen
In een feeëriek lichtspel
NOVITEITENCENTRUM
RUIMTESCHIP met KEUKEN
wederom In Nederland
86' DAMESBEURS
PAVILJOEN
van het KIND
behalve 'a zondag»
KOKEN en STOKEN
met AARDOAS
VLOERBEDEKKING
voor ieder vertrek
Hoewel de inhoud 'bestaat uit eèn groot
percentage lichte muziek, zal het
„blok" op de hele en halve uren worden
onderbroken door vaste items gewijd
aan het onderwijs, politieke voorlich
ting (Vraag aan Den Haag), een woord
vap aalmoezenier C. Nleuwenhulzen
tot de schippers (16 uur) en eenmaal
ln de 2 weken „En nu mijn geval",
waarin Louis Beumer vragen op sociaal
en maatschappelijk terrein beant
woordt. Deze rubriekjes zullen niet
langer duren dan v/jf minuten elk.
Voorts zal In „P.M." aandacht worden
besteed aan toerisme en populair we
tenschappelijke lectuur. In samenwer
king met de „Bond Zonder Naam" zal
onder de titel „SOS-Mensen ln nood"
getracht worden met hulp van de luis
teraars onmiddellijk uitkomst te bie
den ln noodgevallen. De BZN zal bij
de beoordeling van deze noodgevalier
tevoren „filterend" optreden, aangezien
Fons Disch van mening is, dat je ook
ondanks alle goede wil, getraind dient
te z(Jn om de naastenliefde goed te
leren beoefenen.
Telefoon
Voorts zal ln dit programma telefonisch
contact worden gelegd met de ge-
uniformeerde landgenoten bij politie,
leger en luchtverkeer, die ln de week
enden moeten werken. Ook een kort
overzicht van de Inhoud der zaterdag-
avondbladen en daarbij zonodig tips
voor speciale radio- en televisie
programma's zullen in „P.M." niet ont
breken.
Tenslotte noemt hy nog een rubriek, die
tot titel draagt „Dat had lk nooit ge
daan". Daarin worden willekeurige
mensen gevraagd zich te verplaatsen
in de persoon van veelbesproken
figuren en hun mening te uiten
in het oog lopende beslissingen, die
deze figuren hebben genomen.
Geen „band"-werk
Fons Disch, die nog met veel meer plan
netjes rondloopt, verklaart nadrukke
lijk, dat hy rekent op de medewerking
Eigenaars Britse
piratenzenders
voor de rechter
LONDEN (Rtr) De oorlog van de
Britse regering tegen de „wilde"
zenders is gisteren verscherpt door
dat de eigenaar van nog een derge
lijke sender. Roy Bates van Radio
Essex, gedagvaard Is. De zaak komt
in november voor. Het station van
Bates sendt vanuit een fort uit de
oorlog in de Theemsmonding. Niette
genstaande de dagvaarding heeft
Bates gezegd, dat sijn zender binnen
een week zodanig versterkt zal wor
den dat hij heel Engeland bestrijkt.
De tender van Bates functioneert een
Jaar.
Er zijn ook reeds dagvaardingen ge
zonden naar de eigenaars van „Radio-
390", die opereert vanuit een ander
fort ln de Theemsmonding.
De Engelse regering heeft verklaard
dat tegen Pasen van het volgend jaar
wettelijke maatregelen genomen zul
len worden om verdere wilde zenders
aan te pakken, die zijn gemonteerd op
■chepen voor de Engelse kust.
ANTENNE
K.R.O.'s rhcj-oinroeper Fons Disch.
van "de luisteraars. Hy houdt zich
gaarne voor hun suggesties, informa
ties, op- of aanmerkingen aanbevolen.
Hy praat graag met mensen en als hy
straks zijn nieuwe blokprogramma op
de zaterdagmiddag gaat presenteren,
dan wil hij het contact met de luiste
raars voelem De microfoon is voor hem
geen dood instrument maar een com
municatiemiddel met honderdduizen
den in den lande. „Je moet de mensen
als het ware voor je zien zitten en
daarom ben ik zo blij, dat alle uitzen
dingen van „P.M." rechtstreeks zijn
en niet worden ingeblikt. Als de huis
vrouw zaterdagsmiddags het thee
water opzet, dan moet ze by het luis
teren naar de radio zeker weten, dat
ik op hetzelfde moment tot haar spreek
of een mooie plaat voor haar aankon
dig".
Post Mortem
Dat is typisch Fons Disch, open voor
kritiek en bijzonder serieus in zijn
werk. Maar er ls ook nog een andere
Fons Disch, een man die vol humor
zit en heerlijk kan lachen over de grap
pen van zyn collega's, die de „P.M." al
direct gebruikten om zyn programma
„Post Mortem" te noemen. Fons
pliceerde direct: „Goed gevonden v
een programma dat je zelfs na je dood
niet meer loslaatzelf heeft hij nog
even gepiekerd over de titel „Propris
Manu" (eigenhandig), maar het werd
tenslotte toch „Post Meridiem".
Philip Bloemendal
ook in „Monitor"
(Van onze omroepcorrespondent)
HILVERSUM. Naar wy vernemen
zal de heer Philip Bloemendal,
redacteur-commentator van Polygoons
bioscoopjournaal, eenmaal ln de twee
weken het nieuwe N.T.S.^programma
„Première" op dinsdagavond voor de
televisiecamera's presenteren. Hierin
zullen de t.v.-kykers fllmlnformaties
krygen, alsmede flitsen uit rolprenten,
die in de bioscopen gaan draaien.
Bovendien is de heer Bloemendal
bereid gevonden om althans voorlopig,
naast Ageeth Scherphuis op te treden
als presentator van het nieuwe
N.T.S.-familieprogramma „Monitor",
dat elke zondagmiddag op de beeldbuis
komt. De officiële start van „Monitor"
vindt zondag a.s. om drie uur plaats
en naar verluidt staan de kijkers
diverse verrassingen te wachten.
HILVERSUMS
HOTEL NU
OPLEIDINGS
CENTRUM
VOOR T.V.
(Van onze omroepcorrespondent)
HILVERSUM Met de ingebruikne
ming van hotel Santbergen, dat door
de NTS voor ruim twee miljoen Is
verbouwd tot opleidingscentrum voor
t.v.-technici en programmamedewer
kers, zal ln de toekomst aan de gro
te vraag naar vakbekwame t.v.-men
sen heter kunnen worden voldaan. Op
de plaats waar voorheen een hotel en
daarvóór een gezellige herberg stond,
worden straks aspirant-regisseurs,
technici, cameramensen etc. ge
schoold. Was die Qplelding sinds
1962 In kasteel Groeneveld te Baarn
gehuisvest en sterk theoretisch ge
richt, ln „Santbergen" is het 'n idea
le combinatie geworden van de theo
rie met de praktijk.
NTS-JOURNAAL
De technische apparatuur van studio
Santbergen is groter dan strikt nodig
is. Dit om het NTS-journaal in de na
middag en avonduren gelegenheid te
bieden vrij te beschikken over studio
en apparatuur. Tot nu toe vond de pre
sentatie van het journaal ln de Vitus-
studio te Bussum plaats. De redactie,
die in Hilversum is gevestigd, krijgt
in Santbergen een eigen redactieka
mer met zes telexapparaten.
(Van onze correspondent
AMSTERDAM Een vluchtig bezoek
in Amsterdam verenigde gisteren bcst-
:!ler-auteur Cornelius Ryan (van „De
Langste Dag" en „Dc Laatste Slug
>r enkele uren aan het werkontbljt
■t een aantal Nederlandse uitgevers
publiciteitsmensen. Hij werkt nu al
itlen jaar aan een trits van vijf his
torische romans over Wereldoorlog 2
.De Lungste Dag" oplage thans vier
miljoen in 19 talen) is daar de eerste
I, terwijl „De Laatste Dag" het sluit
stuk vormt. Waar blijft de lussen-
tot? Ryan: „Oh, die komt nog. Dat Ik
deel vijf tussendoor heb moeten doen
am. omdat ik na het gesprek tussen
Kennedy en Kroetsjev In 1962 tot mijn
me verbazing als eerste toegang
kreeg tot de archieven van het Russi
sche ministerie van Defensie. Wanneer
de rest klaar komt. weet Ik niet, noch
kan ik onthullen, welke fasen van de oor-
:e sullen behandelen. Wel verseker
Ik u. dat ln een boek uw land een grote
rol zal spelen". Aha. het Ardennenof
fensief, concludeert de oplettende luis
teraar dan meteen.
Ryan heeft het niet gemakkelijk ge
had met de Russen en de lijvige neer
slag van zijn vele zweetdruppels is ach
ter het IJzeren Gordijn nog ongunstig
ontvangen ook. Maarschalk Zjoekov de
verdediger van Stalingrad, heeft in een
open brief aangekondigd, het gesigneer
de exemplaar te zullen terugsturen",
vertelt vertelt de schrijver zuur. „Het
boek bevat volgens hem falsificaties
Ik moet tot de droevige conclusie komen,
dat de maarschalk, hoe moedig als mens
ook, niet kan lezen". Ryan wijdt de pro
blemen rond „De Laatste Slag" dat de
val van Berlijn besArijft, aan het ver
schil tussen de geschiedschrijving in het
Westen 'en ginds. „Wij hebben misschien
verschillende historische inzichten, maar
de feiten blijven onveranderlijk. Zo niet
in Rusland. Daar wijzigen de feiten
zich, naarmate er andere politieke inzich
ten komen. Wist u dat de Russen min
stens zes verschillende visies over de val
van Berlijn het licht hebben doen zien?"
Hoe verklaart u zijn succes?
„Ik houd de lezer als een Prome
theus bij zijn nekvel omhoog en laat het
neerkijken op het universele patroon
van het menselijk leed en streven" zegt
hij. „Je zou het een nieuwe soort ge
schiedschrijving kunnen noemen hoe
wel: Herodotus deed het al 400 jaar voor
Christus en hij is 2000 jaar een bestsel
ler gebleven. Ik schrijf niet over de oor
log. Ik gebruik de oorlog slechts als
een raamwerk waarbinnen lk de moed,
de angst en de geestelijke veerkracht
van de menshled toon. HIJ is als oorlogs
correspondent met ontzaglijk veel leed
geconfronteerd geweest. Hij is, hoewel
van Ierse afkomst, nu Amerikaan en voelt
Amerikaans en behoorde zelfs tot de
naaste medewerkers van Kennedy.
Hoe staat hij tegenover Vietnam?
„Daar wil slechts dit van /.eggen",
roept hij duidelijk bewogen, „wij zijn
in Vietnam om u daar en u en u tegen 't
communisme te beschermen. Dat is ge
noeg voor mij. Ik ben ontzet over het
feit. dat er nog steeds geen onderhan
delingen zijn. Als Kennedy was blijven
leven, was dat misschien anders ge
weest. Maar ook Johnson is een bekwaam
man. We moeten voor hem bidden. Ik
zou niet graag in zijn schoenen staan".
Ryan was in Amsterdam ter gelegen
heid van het leit dat 17 uitgevers en 6
platenmaatschappijen zich verenigd heb
ben in een boekenclub, die „De Ne
derlandse lezerskring" heet en die
met 200 titels en 40 l.ps'p op de
markt zijn gekomen. De leden (al 30.000)
verplichten zich per kwartaal een be
drag van dertien gulden te besteden. De
club richt zich op die Nederlandse gezin
nen die tot nu toe uit drempelvrees of
om financiële redenen het boek en de
plaat nog niet hebben ontdekt, ,,'n Nieu
we doorbraak, vergelijkbaar met de
komst van het pocketboek tien jaar
geleden", aldus president-directeur Van
den Brink van Elsevier, die tot de Ini
tiatiefnemers behoort.
Het voormalige hotel Santbergen te
Hilversum, is door de N.T.S. ten
koste van twee miljoen gulden
verbouwd tot opleidingscentrum
voor jonge televisiemedewerkers.
J~) E Europacupwedstrijd Ajax-Besiktas
kon gisteren niet rechtstreeks worden
uitgezonden. Dat was jammer voor de
vele voetballiefhebbers onder de kijkers,
maar het is iets waarbij wij ons moe
ten neerleggen. Wel toegestaan werd
een flinke gefilmde reportage achteraf.
Van de NTS had mogen worden ver
wacht dat daarvan het best-mogelijke
gemaakt zou worden. Dat werd niet
gedaan.
We doelen hier niet op het ongelukkige
foutje by de montage dat het eerste
doelpunt verdwalen liet. Vervelend,
maar zoiets kan gebeuren; daar willen
we begrip voor opbrengen. Maar het
gekozen commentaar werd iets on
zinnigs. Herman Kuiphof sprak n.l.
tweemaal drie kwartier en zyn com
mentaar werd dus mèt de beelden tot
ongeveer de helft Ingekort, Het werd
er Volslagen onbegrijpeiyk door.
We weten niet of de schuld bij Herman
of bij de NTS-programmaleiding ligt.
Als Kuiphof wist dat er zoveel weg
geknipt zou worden zou hij heel anders
hebben moeten spreken. Beter nog, hij
had commentaar-achteraf moeten ge-
ven bij de ingekorte reportage zoals
b.v. óók bij Sport in Beeld gebeurt. Nu
werd het iets onmogelijk-chaotisch.
Eerder op de avond was het meest be
langwekkend uiteraard zouden we
haast zeggen KRO's Brandpunt.
Met een reportage over de studenten
^lie met schuttingwoorden het studie-
toelagebeleid van minister Dieo.nhorst
te lijf gingen. En vooral met boerse
Koekoek-uitspraken over de roering
rond zijn partij die zijn kiezers de haren
te berge moesten doen ryzen.
Geïntrigeerd hebben we ook gekeken
naar „De slakken", door de AVRO op
„II" geboden. Otto Dijk, de beste dra
matische schrijver voor t.v. had hiertoe
een verhaal van Ward Ruyslinck be
werkt. waarin de instelling van ver
schillende mensen rond één gegeven
boeiend gestalte kreeg. Dat gegeven
een ernstig zieke ziet zich, hallucinair,
bedreigd door slakken. Zijn huishoud
ster reageert alleen op het ongemak
van die hallucinatie, de artsen hebben
slechts oog voor het medische a9pecl
en de zielzorger vindt in zondebesef de
oplossing.
Een boeiend spel. waarbij wc de indruk
kregen dat regisseur Fred Bosman
vooral in zijn capiera^ehandeling ster
kere troeven uit had kunnen spelen.
De acteurprestnti''s van vooral Joan
Remmelts, Julien Fehoonaerts en Caro
van Eyck. waren van voornaam ge
halte. Vg.
Ge^lolv
Goyen
WENEN (Rtr). „De Nederlandse
haven", 'n schildery van Jan van Goyen
(15961656), dat vorig jaar van een
tentoonstelling in Wenen was verdwenen,
ls gisteren by een routineonderzoek door
de politie in een huis in Wenen
teruggevonden. Het schilderij ls ongeveer
een miljoen Schilling (140.000 gulden)
waard. De vondst gebeurde tydens een
onderzoek naar een serie diefstallen van
houten beelden en madonna's uit kerken
ln geheel Oostenrijk.