Vlissingen en Terschelling
TUSSEN
VECHT WATERSPORT TEGEN GEBREK AAN ALLES
Tekort aan jachthavens, aan ligplaatsen, aan accomodatie, aan kennis
TRIESTE GEVOLGEN
VOOR DE DIEREN
ZATMKDAg 10 SEPTEMBER 1966 DB LEID6E COURANT PAGINA I
Noordwest-Overijssel.
De deskundige Nederlanders
zouden niets liever willen:
„Weg met alle woonschepen,
weg met alle caravans en alle
tentenkampen langs het water.
Leve de boot en de waterspor
ter. De boot moet varen en de
watersporter moet op het wa
ter, niet ernaast in woonschip
of tent."
Dat zal dan wel, denkt het me
rendeel van de bijna 400.000
watersportliefhebbers, die een
bootje of een woonscheepje
of tentje langs het water heb
ben. „Je kunt toch niet dag en
nacht in een paar vierkante
meter blijven zeilen, of drijven,
of racen."
Zo is het probleem In Nederland
geschapen. „De stilliggende
boot en de oeverbevolking zijn
de problemen. Niet de boten, die
onze vaderlandse meren beva
ren", zegt het hoofd van het
bureau watertoerisme van de
A.N.W.B. de heer M. Ruyten
schildt. „Woonschepen horen
niet thuis langs onze meren,
evenmin als gigantische tenten
kampen. Zo'n tentje hier en
daar achter het struikgewas, of
een enkel woonschuitje, aange
past aan de oeverbeplanting
kan nog wel. Maar die massale
oeverbewoning is een doorn in
het oog van de echte water
sportliefhebber."
F (Van een oneer verslaggevers)
DEN HAAG Nederland telt langzamer
hand een respectabel aantal bewoners,
die hun heil en hun recreatie op het water
zoeken In zo'n slordige 80.000 zeil- of
motorjachten (60.000 tussen groot en
klein, 20.000 kajuitjachten) en 4000 race-
boten. Het zijn zeker al 400.000 Neder-
Steeds meer particulieren kopen
oeverstroken op en laten de waterspor
ter voor het afmeren betalen. Ook als
hij even naar de winkelier moet voor
rijn dagelijkse inkopen. Langs de grote
rivieren kunnen nog maar nauwelijks
behoorlijke lig- of aanlegplaatsen ge
maakt worden omdat de grote scheep
vaart er last van heeft. Ga zo maar
door", aldus de deskundige van ANWB.
watersportverenigingen, plassenschap-
pen en dergelijke.
landers, die ervan profiteren, maar ieder
jaar komt er zeker 15 procent bij. Over
een jaar of zeven tellen we waarschijnlijk
al een klein miljoen vaderlanders, die hun
vrije tijd en hun vakanties op het water
willen doorbrengen. Ga daar maar eens
aan staan bij een tekort aan jachthavens
en ligplaatsen van zeker 50 procent.
„Tussen Vlissingen en Terschelling is nu
Strikt
persoonlijk
I: Het Veeree Meer en de Blesbosch
kunnen hun kansen voor de toekomst
nog behoorlijk uitbuiten. De ministerie®
van Cultuur, Recreatie en Maatschap
pelijk Werk en van Economische Zaken
(alleen voor ;de commerciële voorzie
ningen) stellen er zeker subsidies voor
beschikbaar. Maar rond het Veerse
IMeer en straks het Zeeuwse Meer zal I
men wel snel moeten zijn, want voor
dat men het goed beseft zijn de oevers
bezet door woonschepen, zomerhuisjes,
tentenkampen en particulieren, die er
strikt persoonlijke ligplaatsen maken
En dan staat een groot deel van de
honderdduizenden er weer buiten. „Ze
kunnen blijven varen, of men moet ook
hier ijlings eilandjes aanleggen in de
plassen zelf, om voor nieuwe lig- of
aanlegplaatsen te kunnen zorgen."
„We hebben water genoeg in Zeeland,
de Blesbosch, de Friese, Utrechtse en
Zuidhollandse meren en op de grote
.stromen. Straks komt er misschien nog
meer bij In het bepolderde IJseelmeer
of op de Wadden. Maar daar zijn overal
veilige lig- en wlnterbergplaatsen nodig."
aldus A.N.W.B.-deskundige M Ruyten
schildt, die ons met adjunct-directeur
verkeer en recreatie van de A.N.W B.
Ir. C, A. Kuysten over de Nederlandse
meren en naar de watersportdeekundi-
gen vaart.
Schandaal
„Om maar één voorbeeld te noemen:
Het is toch een schandaal dat In een
watersportcentrum van formaat als de
Loosdrechtse Plassen de watersportlief
hebber niet eens bij de winkels kan ko
men, zonder eerst te moeten betalen."
De heer Ruytenschildt bedoelt het niet
zo grof, maar wel zo hard. Hij is name
lijk zelf een te groot watersportliefheb
ber om dit soort winstgevende objecten
zooder meer te kunnen goedkeuren.
„Het gevolg van deze situatie is. dat
het plassenschap Loosdrecht zeer kost
bare kunstmatige eilanden ln de pias-
moet aanleggen: De geitekaai, De
meent. De weer, 't Bijltje en nog negen
anderen, die honderdduizenden guldens
P«r stuk kosten. Eilanden, die gemakke
lijk anderhalfdulzend mensen recreatie
De waterwacht
Om van de zeezellerg nog maar niet
eens te spreken. „Tussen Oostende en
de Nederlandse havens hogerop is geen
enkele behoorlijke annloophaven aan
wezig. Breskens moet er zeker een
hebben".
Friesland en Noordwest-Overijssel
doen het nu grondig. In Loosdrecht pro
beert het plassendorp alles op alles te
zetten, om het de duizenden watersport,
liefhebbers zo behoorlijk mogelijk naa»
de zin te maken: eilandjes aanleggen
aankoop van nog vrije oeverstroken, en
eventueel onteigening van particuliere
oeverstroken, wanneer straks een der
gelijke wet zoiets mogelijk maakt
Maarwoonschepen horen er niet
thuis. „Ze nemen een onverantwoorde
lijk lange oeverlengte in beslag1', menen
de deskundigen.
Pretparken
Iets anders Is het met ligplaatsen
„met meer vertier". De Unie van water
sportliefhebbers 'heeft dergelijke plaat
sen onder haar hoede genomen op Oo6t-
voorne en bij Groet. Deze doen het goed,
hinden-en de watersport niet en ontsie
ren evenmin het landschap. Recreatie
terreinen voor de watersport mogen er
de watersport.
voor wat de deskundigen betreft wel
meer komen. „Maar spaar ons voor de
pretparken, die dodelijk zijn voor de
Friesland heeft de problemen rond
zijn meren radicaal aungepakt. De
al een chronisch tekort aan dergelijke
accommodaties", stelt de heer Ruyten
schildt vast. ,,0p de Kagerplassen heerst
al een noodtoestand door het gebrek aan
behoorlijke ligplaatsen. De Kaag moet
blijven varen. Men kan er nauwelijks meer
afmeren. De oevers langs de Loosdrechtse
Plassen zijn al voor een groot deel bezet
door woonschepen en zomerhuisjes.
laatste jaren heeft men er bijna 15.000
ligplaatsen langs de 400 km lange
oevers aangelegd. Er komen speciale
havens voor woonschepen, speciale ter
reinen voor zomerhuisjes, en caravans
en tenten, die de watersport niet zullen
hinderen.
Grouw kent iedere watersportliefheb
ber, ook uit het zuiden en uit het wes
ten. De schepen dragen plaatsnamen uit
geheel Nederland.
Ze vinden onderdak in 685 overdekte
ligplaatsen: jachthavens, schiphuizen en
dergelijke. In deze ligplaatsen en in het
recreatie-oord met fraaie zomerhuisjes
is ruim 2.5 miljoen gulden geïnvesteerd.
In de komende jaren komt er nog eens
ruim een half miljoen gulden bij.
Grouw kent iedereen, maar wie heeft
ooit van Terhorne gehoord? Toch kent
deze watersportgemeente alleen al op 't
strandje langs het meer soms een dag-
bezoek van 7.000 mensen. Terhorne heeft
wel een soort, pretpark „Helaas", mom
pelen ze langs het Snekermeer) met wa
terfietsen, veel muziek, veel lawaai.
Houdt ze
maar 'ns tegen
De ministers Vrojljk en Den Uyl sta
ken er zo'n miljoen gulden subsidie in,
voor sanitaire voorzieningen, ligplaat-
EHBO-onderkonii-n enz. enz. De
V.V.V. streeft naar 100.000 overnachtin.
gen, die volgens de plaatselijke autori
teiten gemakkelijk te halen moeten zijn.
Ook Hl verzwijgt de burgemeester van
Utlngeradeel, waaronder Terhorne valt,
Watersport in alle
mogelijk.
niet, dat die 7000 mensen per dag voor
hem niet alle 7000 tegelijk behoeven te
komen. „Maar houdt ze maar eens te
gen. als ze willen komen", zuchtte hij.
En het wordt rond de Friese meren en
ln De Lemmer, Makkum en Langweerd
nog veel drukker, daarvan zijn alle pro
vinciale, gemeentelijke en watersport -
autoriteiten overtuigd.
In Noordwest-Overijssel zorgen staats
bosbeheer en gemeenten voor een be
hoorlijke watersport, gekoppeld aan open
luchtrecreatie. Het prachUge natuur
gebied „Weerrlbben" trekt steeds meer
watersportliefhebbers, die op weg van
westelijk of midden-Nederland naar de
Friese meren ln bijvoorbeeld Wanneper-
veen, Giethoorn of Zwartsluis afmeren,
om de „Weerribben" onder vakkundige
leiding te bezoeken. Vorig jaar telde
staatsbosbeheer ln dit natuurreservaat
al 4600 watersportpassanten.
Burgemeester C. van der Wolf van
Wanneperveen heeft deze belangstelling
snel aangegrepen, om zijn 1700 zielen
tellende gemeente een prachtig water
sportcentrum te bezorgen voor ruim
duizend boten. Natuurlijk, het is een
miljoenenobject „en van mij mag het
rustig en bescheiden groeien, maar be
spaar ook mij de pretparken".
het groen en de bossages verborgen
willen hebben.
„Spaar ons voor de pretparken, de
kakelbonte woonschepen en zomerhuis
jes en de miljoenenlandhuizen, die hon
derdduizenden vierkante metera oevers
in beslag nemen".
„Op de Kaag moeten ze al blijven
varen, als moderne vliegende Hollanders
en ln de Loosdrechtse plassen plonsen
voorlopig honderdduizenden guldens tn
het water, om als eiland boven te
komen".
Ieder heeft zo zijn eigen proble
men in dit Nederland van 1966.
De watersport weet er al even
hard van mee te praten.
Latente
behoefte
Maar er blijft een groot gebrek ln
Nederland aan jachthavens, aan lig
plaatsen en aan aanlegplaatsen. ..De be
hoefte aan watersport is ln Nederland
altijd latent aanwezig; velen wachten
met de koop van een boot. omdat er een
groot tekort is aan een behoorlijke
accommodatie1', veronderstelt de heer
Ruytenschildt Water is er genoeg:
Friesland 10.000 ha., Groningen 1200 ha.,
Overijssel 1700 ha., Utrecht-Holland
6500 ha., en daarbij kan men dan nog
de Biesbosch, de Zeeuwse meren en
stromen en de andere grote stromen
tellen in Noord-Brabant en Limburg.
Maar: er moeten Jachthavens komen.
In het westen Is daaraan een groot
tekort, er moeten meer ligplaatsen
komen, anders vernielt men de oevers.
Er moeten ook meer aanlegplaatsen
komen. In alle dorpen langs het water
ls daarvoor voldoende ruimte, wanneer
die maar goed benut wordt.
Ee.. probleem van geheel andere orde
Is de raceboot. „Een raceboot kan de
sfeer rond de watersport volledig beder
ven. Deze boot heeft een eigen gebied
nodig", aldus de deskundigen. Friesland.
Overijssel, Noord- en Zuid-Holland heb
ben er al verordeningen voor gemaakt.
De raceboot mag niet harder dan zoveel
km. varen en dan nog alleen in aange
wezen gebieden.
Het ls allemaal nogal wat. Maar daar
tegenover staat, dat de 40Ó.000 water
sportliefhebbers in Nederland ieder Jaar
met 15 procent toenemen. De meren
hebben hun verzadigingspunt nog lang
niet bereikt. Wel de oevers met nu al
een teveel aan woonschepen, zomerhuis
jes. tenten enz. enz. Althans volgens de
wntersportdeskundigen, die jachthavens
willen hebben ln de zijstromen langs de
plassen, en die de woonschepen, cara
vans, tenten, praktisch onzichtbaar ln
Het Friese merengebied: Hollandserkan het niet.
Ontsluiting Deltagebied
(Van een onzer verslaggeefsters)
BREDA De ontsluiting van het
Deltagebied betekent enerzijds de komst
van stromen dagjesmensen, vakantiegan
ger* en buitenlandse toeristen. Anderzijds
houdt het wellicht het einde ln voor
verschillende plant- en diersoorten. Wan
neer getjjverschlllen zouden verdwijnen
*Un ff hiervan verschillende ten dode
opgeschreven. Vrijwel alle zoulwaterplan-
ten cn dieren, die nu tn de Zeeuwse en
Zuidhollandse stromen leven en wonen
zullen een verzoeting van het water niet
Over de zgrt. lugere diersoorten, zoals
kreeften en garnalen maken we ons niet
eens zo bezorgd, zegt de bioloog dra. W. J.
Wolff. Htj 1& .'erkzuam op de afdeling
Delta-onderzoek van het H •drobiologlsch
Instituut in Yerseke. Daar houdt hij zich
bezig met een onderzoek van de lagere
diersoorten ln het rieltageb' d. „Ernstiger
ligt de zaak wat betreft de hogere dier
soorten". -Van de zeehonden bijv. zullen
zich er hoogstens een paar kannen hand
haven tn de Deltastromen, als de dammen
dicht z(jn.
Even ongunstig ls dan de situatie voor
de ganzen, waarvan er tienduizenden de
wintermaanden ln het Deltagebied door
brengen. Want dit stukje Nederland,
's zomers een toevluchtsoord voor duizen
den stadse „bleekgezlchten", is een over-
wLnterlngs- en broedgebied bij uitstek voor
vele dieren.
(«een kans
Alleen al ongeveer 300.000 vogels stryk
legen het einde van de herfst neer tussen
de Belgische grens en de lijn Hoek van
Holland-Geertruldenberg. Het Deltagebied
ls dan ook een van de belangrijkste over
win ter lngsgebteden ln Euro a. Tenminste,
zo ls de situatie tot dusver. Maar hoe zal
het worden als de dammen dicht zijn en
het Deltagebied ontsloten ls? Als bet
I Deltaplan voltooid la hebben verschillende
soorten ganzen geen schijn van kans meer
z.lch in deze omgeving .staande" te hou
den. Volgens d«- heer Wolff zullen er dun
I <>ok verschillende soorten uitsterven. Zo
j zijn er bijvoorbeeld op de hele wereld nog
1 geen veertigduizend brondganzen. Dnur-
van brengt zeker een kwart de winter door
tn de buurt van tiet Haringvliet. Ze vinden
daar zo gezegd allee wut hun hartje be
geert. Nog wel. Maar zodra de omstandig
heden veranderen ls er voor deze vogel»
uit Noord-Europa geen levenskans meer.
I» er geea ander gebied dal voldoet aan de
levenseisen van een vogelsoort, don ls liet
onvermydelijkn gevolg dat deze uitsterft.
Met al deze problemen houden de stichting
II' I I I r; S':. I.llng
Natuurmonument „De Beer- zich bezig.
ZjJ proberen o.a. deze dieren zoveel moge
lijk te beschermen.
Eer. oplossing zou volgens de heer Wolff
bijvoorbeeld zijn om na het voltooien van
het Deltaplan de drooggevallen platen
met verschillende grassoorten te beplan
ten. Het plan ts dan ook om dit te zijner-
tijd tn de Oosterschclde cn de Grevellngen
te doen Op de Mlddelpluat en de Haring-
vreter Ls het al gebeurt. Maar ook gonzen
zijn kieskeurig. De een wil wel en de ander
geen lang gras eten. Dtt ls een van de
redenen dat men op de Haringvreter een
aantal wilde pony's heeft losgelaten, Dl»
eten alles, zodat het grus niet voor niets
groeit. De pony's zijn dus niet alleen een
toeristische attractie.
Reservaten
Verder wordt gestreefd naar nog meer
wutcrwlldreservaten. wa.irva het Delta
gebied er ongrx eer telt. „Plannen *(jn
er om dit aantal uit te breiden", xertelt
mr. T. Lebret. secretaris van het Zeeuw-
sche Landschap. In heel Nederland rijn
bijna 80 van deze reservaten. Vast staat
In leder geval ilat er Iets uan het behoud
van de wilde gaaien wordt gedaan.
