S>e CoicbeSoiiAcmt
Indonesië erkent schuld van 600 miljoen
LANGLOPENDE BIJSTAND NEDERLAND
E. DONGES BENOEMD
TOT WAARNEMEND
PREMIER Z.-AFRIKA
Van Hall
omzeilt
provo
klip
Spoedig
akkoord
verwacht
Sigarettenverkoop
daalt aanzienlijk
JAMIN
Prijsmaximum
is bereikt
ROYAL EB
Fontein ging
bellen blazen
Laatste nieuws
Akkoord
Nederland
Indonesië
TROEPEN IN ATLANTA
TEGEN RASSENONLUSTEN
PAPENGRACHT 32 - LEïDEN
TED. 2.09.35 REDACTIE 2.00.15 EN 2.55.94
^DVERTENTIEAFD. 2.08.26 GIRO 10.30.03
DIRECTEUR J. F. J. M. KOENS
HOOFDREDACTEUR L. C. J. ROOZEN
ABONNEMENTSPRIJS: p. w. 0,93; p. maand
3,97; p. kwart, 11,90 j franco per post ƒ12,40.
ADVERTENTIES 22 ct p. mm. Telefoontjes 2,-
KBACHTEN bezorging tel. 3.38.39 (18.00-19.00)
WOENSDAG 7 SEPTEMBER 1966
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WEINIG VERANDERING
D« m««edeel<l door hot
KNMI, geldig tot morgenavond!
Droog weer met zonnige perloden. Vannacht en
morgenochtend plaatselijk mist of lage wolken.
Weinig wind en ongeveer dezelfde temperaturen.
57e Jaargang, no. 16.929
'(Van onze parlemetitaire redactie)
DEN HAAG. De Indonesische
regering is bereid een politieke
schuld van rond 600 miljoen gulden
te erkennen tegenover Nederland.
Daarmee is de Indonesische dele
gatie onder leiding van sultan
Hamengkoe Boewono, minister
van Economische Zaken, verder
gegaan, dan in het vooruitzicht
(500 miljoen) gesteld was. Neder
land stelde daar 900 miljoen gulden
tegenover, maar is thans bereid
dicht bij de Indonesische voorstel
len te eindigen. Na de overeen
stemming, die men vandaag hoopt
te bereiken zal men verder onder
handelen over financiële, weten
schappelijke en technische bijstand
aan Indonesië.
Haagse klingen verwachten, dat in de
nabije toekomst tal van besprekingen
gehouden zullen worden, om de afzonder
lijke aspecten van de bijstand aan Indo
nesië nader te regelen. De Nederlandse
regering ls genegen zeer ver te gaan ln
de langlopende bijstand, omdat zij ervan
overtuigd is, dat Indonesië hiermee het
best geholpen kan worden. Bekend is, dat
Indonesië zijn schuld alleen op lange ter
mijn kan voldoen, Dit ls de enige manier,
om de economische situatie in dit land te
kunnen redden en daarna te stabiliseren.
Een en ander zal ook onderwerp van
besprekingen zijn tijdens de onderhande
lingen in Tokio tussen Indonesië en een
aantal leden van de internationale mone
taire bank, waaronder ook Nederland. Het
verloop van de onderhandelingen in Tokio
hangt af van de resultaten, die de dele-
gatie-Boewono weet te bereiken in Neder
land, Engeland en West-Duitsland-
Steun bedrijfsleven
Het Nederlandse bedrijfsleven heeft zich
al eerder bereid verklaard bij te dragen
in gezamenlijke hulpverlening aan de ont
wikkelingslanden en internationale instel
lingen. „Nederland kan bij deze inter
nationale hulpverlening relatief zelfs een
belangrijke rol spelen", aldus het bedrijfs
leven. „Dit veronderstelt echter de bereid
heid van de Nederlandse regeling ten op
zichte van Indonesië een financieel en/of
garantiebeleid te voeren, dat het het be
drijfsleven mogelijk maakt zijn taak op
korte en op lange termijn te vervullen.
„Een specifiek op Indonesië gerichte
Nederlandse ontwikkelingshulp lijkt een
daad van wijs beleid van de Nederlandse
regering", aldus het bedrijfsleven. De rege
ring is dit thans ook van plan, nu Indo
nesië zijn politieke schuld aan Nederland
uitgedrukt in 600 miljoen gulden, erkend
heeft.
Zij heeft dit al tot uitdrukking gebracht
door minister Bot van ontwikkelingshulp
aan de onderhandelingen in Den Haag
te laten deelnemen. Voor het economisch
verkeer tussen beide landen zal voor de
regering minister Den Uyl moeten zor
gen, die eveneens op de Haagse conferen-
Moordenaar meende
Ver woerd deed veel
te veel voor negers
KAAPSTAD (Reuter-UPI) President Charles Swart
van Zuid-Afrlka heeft dr. Eben Dongcs, minister van
Financiën, tot waarnemend premier benoemd na de
moord gistermiddag op dr. Hendrik Verwoerd. Dr.
Donges deed direct namens het kabinet een beroep
op de bevolking kalm te blöven. „Een ceder van de
Libanon is gevallen", aldus dr, Donges, „een man
wiens meesterhand ons schip van staat acht jaar veilig
heeft geloodst, is niet meer. Wij danken God dat Hij
Zuld-Afrika zulk een man heeft gegeven." Dr. Donges
zei dat de politie de onderste steen boven zou keren
om de beweegredenen te vinden tot „deze onmenselijke
daad", Dr. Verwoerd zal vermoedelijk zaterdag worden
begraven.
De dader, de 45-jarige vrijgezel Dimitri Tsafendas,
bij zijn collega's ook bekend onder de namen
Tsafendakis, Stifeianos en Chipendas, is direct na
zijn daad gepakt. Nadat hij dr. Verwoerd gisteren in
het parlementsgebouw drie steken in hals en borst
had toegebracht, werd hij door parlementariërs
overmeesterd en aan de politie uitgeleverd. Tsafendas
was sinds korte tijd bode bij het parlement in
Kaapstad.
Hij heeft een goede opvoeding genoten, spreekt een
aantal talen vloeiend en leest veel in de bijbeL De
tamelijk lange en al grijzende Tsafendas is zijn hele
leven een zwerver geweest en heeft naar zijn zeggen
in verschillende werelddelen gewerkt. Hij is in
Portugees Mozambique geboren uit Griekse ouders,
maar ls latei- genaturaliseerd tot Zuidafrikaan.
De beweegredenen voor zijn daad zijn niet geheel
duidelijk. Premier Verwoerd had door zijn ver door
gevoerde apartheidspolitiek veel vijanden, maar
Tsafendas was daarvan kennelijk geen tegenstander.
De kwistig met bijbelcitaten strooiende Griek liet
eerder merken, dat de regering-Verwoerd naar zijn
mening meer deed voor de gekleurde bevolking dan
voor de arme blanken. Tsafendas had maar een
gering salaris. Maar of zijn ontevredenheid hem tot
zijn daad heeft aangezet, is nog niet bekend. Er is
geen sprake van een complot. Er zijn geen verdere
arrestaties verrioht.
Drie steken
Direct na het wegbrengen van de dodelijk getroffen
premier naar het ziekenhuis „Groote Schuur", waar
het .overlijden van de premier bij zijn binnenkomst
officieel werd vastgesteld, sprak de voorzitter van
het Zuidafrlkaanse Huis met trillende stem een
gebed, waarna hij de vergadering sloot. Een van de
artsen, die de premier eerste hulp verleenden, ver
klaarde, dat de premier drie messteken had ont
vangen en bijna direct het bewustzijn had verloren.
Het was de eerste bijeenkomst van het nieuwe par
lement, nadat de verkiezingen in maart \(erwoerds
Nationale Partij een nog grotere absolute meerder
heid hadden opgeleverd. De zitting is nu voor onbe
paalde tijd verdaagd.
Ongeregeldheden
In Zuid-Afrika heerst onder de blanken grote ver
slagenheid en woede. Het grootste bioscoopconcern
sloot direct de deuren van zijn theaters en voetbal
wedstrijden en andere sportgebeurtenissen werden
afgelast. De colleges van de universiteiten werden
verdaagd. Dagbladen kwamen direct met extra
edities en radioprogramma's werden gewijzigd. Maar
in sommige delen van het land kwam het ook tot
ongeregeldheden. De negers in Kaapstad gingen
staken, in het gebied Vereeniging werd de noodtoestand
afgekondigd. Meer dan duizend mensen, blanken cn
kleurlingen, werden gearresteerd.
Vorster
De verkiezing van een opvolger zal niet voor" vol
gende week plaats vinden. Maar over de naam van
degene, die Verwoerd als zevende premier gaat op
volgen, bestaat nauwelijks onzekerheid. Minister
Vorster van Justitie heeft de beste kansen, beter
dan de waarnemend premier Donges. Vorster heeft
het land een aantal fel omstreden wetten bezorgd,
zoals die van 't huisarrest, de doodstraf voor bepaalde
vormen van sabotage en de wet op de „negentig
dagen detentie", die het de politie mogelijk maakt
verdachte personen voor onbepaalde tijd vast te
houden. Donges heeft veel aanzien en zou eventueel
als compromiskandidaat geschikt zijn, wanneer de
stemmen zouden staken. Vorster evenwel heeft als de
man die de apartheidspolitiek van Verwoerd tot
praktijk heeft gemaakt en als hoofd van Zuid-
Afrlka's langarmige veiligheidsdiensten, de beste
papieren. Niets wijst er dan ook op, dat de opvolger
van Verwoerd niet evenals hij zal menen in de po
litiek geleid te worden „door Gods hand". Hij zal dan
ook treden ln de stappen van zijn voorganger, een
martelaar.
Studenten
leuzen in
Londen
A frikaanse studen
ten in Londen le
zen een avondblad
waarin de moord
op dr. Verwoerd
wordt gemeld. De
studenten Melden
juist 'n demonstra
tie tegen de apart
heid voor Marlbo
rough Housewaar
de gemenebestcon
ferentie wordt ge
houden.
tie aanwezig was.
De kans is groot dat minister Bot of
minister Den Uyl zich binnen niet ai te
lange tijd nader in Indonesië zullen oriën
teren over de ontwikkelings- en econo
mische bijstand.
Prinses Irene, die
tn, is gistermiddag
prinses met e
om prins Claus' verjaardag mes te
an Schiphol naar Madrid vertrokken. Op de foto de
geheel nieuw haarkapsel bij het vliegtuig.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Volgens „De tabaks-
detailhandel", het vakblad voor de detail
handel ln tabaksfabrikaten en rokersbe
nodigdheden, is het prijsmaximum voor
sigaretten thans wel bereikt. De laatste
prijsverhoging heeft een belangrijke da
ling van het sigarettenverbrulk veroor
zaakt. Volgens het vakblad mag hierul
de conclusie worden getrokken, dat voor
lopig niet tot verdere prijsverhogingen
kan worden overgegaan, aangezien het
publick te kennen heeft gegeven dan
minder of in het geheel geen sigaretten
meer te zullen roken.
Het vakblad vergelijkt de produktle van
april tot en met juli j.l. met dezelfde pe
riode van vorig Jaar. Daarbij blijkt, dat
de Industrie in de vier maanden van dit
jaar 645 miljoen ((1.6%) sigaretten min
der heeft geproduceerd. afgestemd op de
behoefte. Voor de detailhandel betekende
dit een verlies van een miljoen gulden.
Het blad becijfert verder, dat de In
dustrie na aftrek van aocijne, omzetbelas
ting en handelsmarge in de periode april
t.e.m. juli 62 miljoen gulden overhield,
tegenover 65 miljoen vorig Jaar.
De fiscus daarentegen heeft zijn deel in
de opbrengst zien stijgen met niet minder
dan 18 miljoen gulden. „Het lijkt een
dig bedrag," aldus het blad, „maar het ls
voor de minister toch geen bedrag
over naar huis te schrijven als men weet
dat de minister per jaar een hogere op
brengst uit de sigaretten wil halen
165 miljoen.
Volgens „De detailhandel" ls het wel
duidelijk, dat men ln deze tijd met prijs
verhogingen uiterst voorzichtig moet zijn.
Men ziet op het ogenblik eerder een prijs
daling dan het tegenovergestelde.
(AD'v ERTENTIE)
zie pagina 3
ADVERTENTIE
Er is een superbrozem gevallen.
Over zijn baard of over zijn
lange haren. Dat moet nog haar
fijn uitgezocht worden. Door de
smak ontsnapte de tijger uit zijn
tank. Hij heeft de arme knaap
ter plaatse genuttigd. Trek
lering uit dit verspilde jonge
leven en pak het slimmer aan.
Kom gauw inschrijven bij dans
school Evert Castelein, Boerhaa-
velaan 13, Leiden. Telefoon
52054.
WERK VAN PROVO
ZUTFEN (ANP) De politierechter
in Zutfen heeft de 19-jarige Winterswijk-
se provo G. van W. veroordeeld tot
week gevangenistraf voorwaardelijk
betaling van 263 gulden aan de gemeente
Winterswijk, omdat hij op 21 Juli tijdens
een happening een wasmiddel ln een
tein had gegoten. De fontein begon daar
door bellen te blazen en wild te schui
men. De gemeente moest er 263 gulden
voor neertellen om de vettige aanslag
van het wasmiddel uit de fontein te ver
wijderen. De els was 14 dagen voorwaar
delijk met 3 Jaar proeftijd en betaling
der schoonmaakkosten binnen 4 manden.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Nederland en Indonesië
hebben vanmorgen op de derde dag van
de onderhandelingen, een principieel
akkoord bereikt over de hoogte en de af
wikkeling van de schulden aan Neder
land. Het akkoord wordt vandaag, voordat
de Indonesische minister Hamengkoe Boe
wono naar Londen vertrekt, nader ult-
Indonesië was gisteravond al bereid een
schuld van 600 miljoen gulden te erken-
terwijl de sei van Nederland van
miljoen gulden gedaald was tot onge-
r 700 miljoen. Eerder had Nederland
zijn eds al tot een kwart teruggebracht.
Door dit akkoord ligt de weg thans open
voor Nederland om verdere bijstand te
verlenen ln het leader van de ontwikke
lingshulp en voor het Nederlands be
drijfsleven om nieuwe handelsbetrekkin
gen met Indonesië aan te knopen.
Ongecorrigeerd
(ADVERTENTIE)
Verkiezing
wethouders
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De Nederlandse ge
meenteraden hebben gisteren na be
ëdiging van de nieuwe raadsleden uit
hun midden de nieuwe wethouders
gekozen. Dat Ls niet overal zonder
strubbelingen verlopen. In Amsterdam
werd met 31 stemmen voor en 11 tegen
i do communist H. Verhey tot wethou-
1 der gekozen. Hem werd echter b(J
1 herhaling door do andere fracties
duidelijk gemaakt, dat men niet zal
schromen hem op grond van een
artikel in de gemeentewet aan de
i kant te zetten als mocht blijken, dat
hij het partijbelang laat prevaleren
1 boven de belangen van de stad.
[Heb nieuwbakken Provoraadslid B. de
i Vries zwoer bij zijn installatie zonder
i blikken of blozen „trouw aan
1 grondwet en de wetten des rijks'
bepaalde zich er, gestoken in een rode
trui en witte spijkerbroek, verder toe,
i minzaam de handen te 6ohudden van
i de zondags geklede andere raadsleden,
1 die zich ter kennismaking om hem
1 heen verdrongen. De Vries had een
schilderij van prinses Irene en prins
i Charles bij zioh (voor vijf gulden op
i het Waterlooplein op de kop getikt),
1 dat hij do burgemeester wilde aan-
1 bieden onder het motto „als hij het
aanneemt ls hij gek, als hij het wei-
gert. beledigt hij de koninklijke
i familie". Maar de burgemeester
1 zeilde deze provokllp door via
1 ambtenaar te verzoeken geen andere
voorwerpen mee naar binnen te bren-
I gen dan de gebruikelijke aktetas. „Dan
i bied lk het de volgende keer aan", zei
i het ProvoraadsLld grimmig.
1 Nieuwstadt, onder de rook van
Sittard, zit sinds gisteravond zonden
gemeentebestuur. Dit als gevolg van
i het niet doorgaan van de beëdiging
i van de nieuwe raad. Vlei- nieuwe
raadsleden van Nieuwstadt, dat al
enige tijd zonder burgemeester zit,
weigerden de eed af te leggen in
l handen van de loco-burgemeester, om-
dat deze Ln de verkiezingsstrijd mede
een pamflet had ondertekend, waarin
do partij van de vier raadsleden var
nalatigheid ten opzichte van do ge
meente werden beschuldigd, Dat moet
eeret herroepen worden. Venvacht
wordt, dat tijdelijk een zogenaamde
commissaris voor de gemeente zal
worden aangewezen.
De raad van Bussum besloot
een emotionele vergadering de drie
leden van de Boerenpartij uit te slul
ten van het lidmaatschap van alU
i-aadscommiS6les. Dit omdat een var
de leden tien Jaar uitgesloten is ge
(ADVERTENTIE)
eis ijs
heerlijk veel en niet duur
Het nieuwe Amsterdamse provo
raadslid B. de Vries kijlct belang
stellend toe- hoe zijn buurvrouw,
Schreuder-Struik, de eed
als raadslid aflegt.
Burgemeester van auto getrokken
ATLANTA (UP.I.) De gouverneur van de Amerikaanse staat Georgia, Carl
Sanders, heeft de Nationale Garde opdracht gegeven naar Atlanta te gaan om er
d® politie te helpen ln haar gevecht tegen grote menigten oproerige negers
Burgemeester Ivan Allen kwam naar het toneel van de onlusten en wilde vanaf
het dok van een auto tot kalmte manen. Maar hij werd uitgescholden voor „blanke
thrived" en tegen de grond gegooid. Op sommige punten wist de politie met behulp
van traangas do rust te herstellen, maar elders braken nieuwe ongeregeldheden uit.
De negers gooiden politieauto's om en bekogelden dc agenten met stenen en flessen.
De onlusten waren begonnen als een betoging bij wijze van protest tegen het op
treden van do politie tegen een neger die van autodiefstal werd verdacht
Een neger die eveneens op een auto ging staan om de burgemeester ln zijn
verzoek om rust bij te vallen, wend naar beneden getrokken en afgeranseld. Er
zijn negen gewonden, onder wie vijf negerkinderen die ln een huls zaten dat door
de politie met traangas werd bestookt.
wecet van het kiesrechten de overige
twee zich niet wilden dlstanclftren van
hun fractiegenoot.
In de 7 leden tellende gemeente
raad van Abbenbroek hebben 3 vrou
wen zitting. Een van de dames werd
tot wethouder gekozen, „En dan nog
zoggen dat de vrouw geen belangstel
ling heeft voor de politiek", merkte
burgemeester Wcntholt op.
In de Westzaanse raad heeft de
vorklezing van de belde wethouders
een onaangename nasleep gekregen.
De Prot-chr.-groepering had een brief
doen uitgaan, waarin de overige raads
leden werd verzocht geen steun te
geven aan de kandidaat van de groep
Gemeente- en streekbe langen (de
grootste partij) vanwege fascistische
tendenzen Ln deze partij. Een van de
leden van Gemeente- en streekbelan-
gen Indertijd een actief verzetsman
zag zich door deze uitlatingen
gekwetst cn zal bij de officier van
Justitie een aanklacht Indienen
In de Noordhollnndse gemeenten
Winkel, Nieuwe Nledorp en Oude
Nledorp moesten bij hot ontbreken
van een burgemeester de tot wet
houder gekozen raadsleden zichzelf
Installeren.
