groot seminarie zijn geteld KVP wil - door P. v. d. Sanden- meer duidelijkheid brengen 't parlementaire bedrijf in De dagen van het Eerste met adviseur voorlichting ENIGE OVERLEVENDE VERPLEEGSTER ZAG FOTO'S VERDACHTEN Actiegroep Vietnam legt waarschuwing naast zich neer Versplintering maakt plaats voor concentratie ZATERDAG 16 JULI 1966 DE LEIDSE COURANT PAGINA 5 I (Van onze parlementaire redactie) 4 DEN HAAO De Tweede-Kamer fractie van de KVP heeft deze week een geheel nieuwe functie toegevoegd aan liet parlementaire bestel, die van C' voorllchlingaadvlseiir van de fractie. Benoemd in die functie in onze parle- mental re redacteur P(let) J. A. van der Sanden, die na hijna twintig jaar zijn journalistieke carrière gaat afslul- C ten en de voorlichting vanuit een ande- K re hoek gaat verzorgen. „Zowel de frae- tie zelf als de burgers en de publici se. tcitsmedla, die informatie moeten over- L brengen, zijn gebaat bij een goede voor- 1 lichting", zo is volgens rijzige Piet van .Ier Sanden (41) de overweging van M drs. Schmelzer c.s. geweest. I „Ik heb altijd 'n grote politieke belang- I stelling gehad, daarom trekt mij deze nieuwe functie, waaraan ik zelf nog in- •1 houd zal moeten geven, 't Is iets geheel nieuws". Niets is meer waar dan dit V laatste. Want niet alleen heeft geen en- kele andere fractie zo'n eigen functio- naris, ook zullen voor 't eerst de verga- A deringen van" de KVP-fractie, voorheen streng besloten en zelfs niet voor een secretaresse toegankelijk, worden bijge woond door een niet-Kamerlid. Offici- eel is zijn functie: medewerker van de 'v fractie, waaronder begrepen de functie s van voorlichtingsadviseur, maar gezien '4 Van der Sandens joum. listieke verle er den zal het duidelijk zijn, dat de voor- a lichting hem vooral ter harte zal gaan. Het is ook weer niet zo, dat de KVP- j fractie opeens, gelet op de jongste ver- kiezingsuitslagen, behoefte kreeg aan 'n B voorlichter naar binne.. en naar buiten. E „Men heeft al vele jaren zo'n figuur willen hebben, doch het geld ontbrak ervoor. De fractie wilde in dit verband geen beroep doen op de financiën van de partij, omdat zij in elk opzicht 'n zelf standige positie wil blijven innemen. Het geld kwam dit jaar beschikbaar, toen de regering op de rijksbegroting 'n bedrag van 320.000 gulden uittrok voor „tegemoetkoming in de kosten van het E secretariaat der fracties, die voor dit H doel niet of niet in voldoende mate over personeel der Kamer kunnen beschik- ken. Het secretariaat van de fractie 5 bestaat op dit moment uit een chef de ra bureau en twee secretaresses en daar kom ik nu bij". Voorlichtingsadviseur dut alleen voor de fractie van de Twee- m de Kamer, niet voor die van de Eerste f Kamer, evenmin voor de KVP als par tij. „Uiteraard moet e: wel regelmatig contact zijn met degenen die de voor lichting van de partij verzorgen, maar dat is dan ook de enige binding". Zeker wantrouwen Wat valt er nu voor te lichten, naar binnen of naar buiten? „Als ik nog als journalist mag spreken, dan moet ik vaststellen, dat de pers in het parle ment nog op een zeker wantrouwen stuit. Hier en daar heeft men wel eens het gevoel, dat de journalisten dingen willen weten, waarmee ze niets te ma ken hebben. En dat, terwijl de journa listen hun lezers slechts zo goed moge lijk willen Informeren. Als we het hebben over interne voor lichting, dan stel ik me voor, dat ik duidelijk moet maken, dat de voorlich tingsmedia niet een hinderlijk element in het parlementaire bedrijf vormen. Voorts is het de algemene wens van de Kamer, dat het politieke bedrijf dichter bij de burgers moet worden gebracht. Ik stel me voor, dat ik de fractie zal moeten adviseren, hoe dit het beste kan geschieden. Wat niet betekent, dat ik nu bijvoorbeeld de redevoeringen zou gaan moeten schrijven of corrigeren. Ieder fractielid heeft immers zijn eigen ver antwoordelijkheid. De voorlichting naar buiten houdt in. dat de publiciteitsme dia niet alleen feitelijke informatie ge geven wordt, maar dat hen ook duide lijk wordt gemaakt, welke achtergron den aanleiding geven tot het innemen van een bepaald standpunt of tot be paalde formuleringen". Samenspel Betekent dit nu, dat voortaan fractie voorzitter Schmelzer en zijn fractiele den buiten 's lands vergaderzaal slechts zullen spreken via de mond van. de heer Van der Sanden? „Dat zou te dol Zoeken naar massamoordenaar Vrtj kort voor de gepleegde massamoord werd toevallig deze foto gemaakt van enkele van de acht vermoorde leerling-verpleegsters. Drie van de meisjes zijn hier te zien samen met een onderivijzeresVan links naar rechts: Mary Jordan, de onderwijzeres, Suzanne Farris en Nina Schmale. Politie Chicago hoopvol gestemd CHICAGO (UPI) De 23-jarige Phi- lippijnse leerlingverplecgster Corazon Amurao, die als enige van negen colle gaatjes aan de moord in het verpleeg sterehuls le Chicago is ontsnapt, heeft uit 180 foto's uit het politiefotoarchief, vier of vijf personen aangewezen die op de moordenaar leken. Michael Spiotto Plaatsvervangend hoofd van de recher- V m V8n de N,ad' heeft verklaard meer inlichtingen over hst voorkomen van de moordenaar te hebben gekregen. Hij ..zeer hoopvol" gestemd over de kansen op aanhouding. I Overigens is mej. Amurao volgens de directeur van het ziekenhuis waar zH thans wordt verpleegd, nog steeds niet I in staat een gedetailleerd verslag over de gebeurtenissen te geven. De arts achtte 't I uitgesloten dat iemand anders dan de po- litie in de eerstkomende dagen met haar zou kunnen praten, „zij heeft van het ge- l beurde geen fysiek nadelige gevolgen r overgehouden, maar iedereen die hetzelf. De directeur van het ziekenhuis maak te verder bekend dat het ziekenhuis 'n beloning van 10.000 dollar heeft uitge loofd voor aanwijzingen die leiden tot aanhouding en veroordeling van de moordenaar. Ook zal een fonds in het leven geroepen worden voor de oplei- leiding van jonge verpleegsters, ter na gedachtenis van de acht jonge slachtof- Nieuwe mutaties in Zuid-Slavië BELGRADO. (APP) Zivotije Savitsj en Dragoslav Novakovltsj, secretaris en ondersecretaris voor Binnenlandse Zaken van de republiek Servië, zijn door de alge mene vergadering van deze republiek van hun functies ontheven. In hun plaats ko men Slavko ZecevitsJ, voorzitter van de algemene vergadering van het district Kragujevatz, en Stevan Puvalitsj, secre taris van de kiescommissie van de Zuld- slavisohe socialistische bond zijn. De fractie wil een zo doeltreffend mogelijke voorlichting. Op het ene ment kan het zijn, dat deze door mij rechtstreeks wordt verzorgd, op('n an der ogenblik kan ik voor persvertegen woordigers wellicht beter de weg ba nen naar de fractieleider. Het zal samenspel moeten worden. Vergeet niet, dat het een geheel nieuwe functie is, waarvan je wel een voorstelling hebt maar die zich in de praktijk nog moet Een in ons vak bekend gezegde is, dat de journalistiek tot alles leidt. En dat een journalist de politieke arena treedt is evenmin uniek. Plet van der Sanden leek er als Jon gen al voor bestemd. Bij hem thuis, in Gouda, bestond grote belangstelling voor de politiek en hij herinnert zich, dat hij op zijn 13e Jaar in verkiezings lokalen nijver moest noteren, wie zijn stemplicht al had vervuld, zodat zijn vader een uur voor het sluiten der loka len nog snel de wegblljvers-politiek-ge- lljkdenkenden kon opporren als nog liun stem uit te brengen. Later werd dat koerlerswerk door anderen overgeno men en ontving Plet van der Sanden zelf de meldingen. Dat was allemaal nog voor de oorlog. Tijdens de bezetting was hij geruime tijd onderduiker, maar hij werd ont dekt en naar een Duits kamp overge bracht. Direct na de bevrijding werk te hij als Nederlands oorlogsvrijwilliger in Duitsland. In 1947 keerde hij in zijn geboorteplaats Gouda terug als redac teur van één der Maasbodebladen. Nevenfuncties Maar in september 1954, toen hij be noemd werd op de redactie binnenland dagblad Het Binnenhof in Den Haag. ging hij om zijn eigen woor den te gebruiken „aan de politiek rui ken". Zijn belangstelling voor parle mentaire zaken was zo groot, dat het bijna niet anders kon of hij werd (in 1960) parlementair redacteur, eerst van de dagbladcombinatie Unitas, daarna (in 1964) van de combinatie Pers Unie, waarbij ook ons blad is aangesloten. Hoewel hij ontelbare uren op de pers tribune en in de zogeheten wandelgan gen van de Tweede Kamer door bracht, vond hij toch ook nog tijd om vele nevenfuncties te bekleden, zowel In politiek als in journalistiek verband. Zo is hij op dit moment onder meer voorzitter van de afdeling Zuid-Holland de Katholieke Nederlandse Journa listenkring. kringbestuur van de KNJK uit dien hoofde hoofdbestuurs van de KRO. Zijn nieuwe woning in Rijswijk, die hij enkele weken geleden met zijn gezin (vier kinderen) betrok, kent hij dan ook nog niet helemaal. Intermediair Maar in de Kamergebouwen kent ie dereen Piet van der Sanden. Niet al leen vanwege zijn opvallend lange ge stalte. maar meer nog uit hoofde van zijn functie van voorzitter van de parle mentaire persclub. die heel vaak de in termediair is tussen ministers en parle mentariërs enerzijds en de parlemen taire redacteuren anderzijds. Als zoda nig bevorderde hij een reeks van ja ren de voorlichting over het parlemen taire bedrijf. De nieuwe taak zal hem dan ook niet zo erg moeilijk vallen. En zijn „werkplaats" zal evenmin verande ren: hij zal blijven ronddwalen over de tribünes, in de perskamers en door de wandelgangen van de Tweede Kamer. De ruimte voor zijn grote passen is iets vergroot: hij mag nu ook de fractieka mer van de KVP betreden, voor niet- fractieleden tot nu toe een goed gesloten domein. Misschien zal hij de journalistiek gaan missen, maar de journalistiek zal op haar beurt kunnen profiteren van de grotere openheid en duidelijkheid, die Van der Sanden steeds heeft gepro pageerd in zijn politieke en parlemen taire beschouwingen. POLITIE ZAL INGRIJPEN AMSTERDAM (ANP) Commissaris H. Molenkamp van de Amsterdamse po litie heeft de actiegroep Vietnam gewaar schuwd, dat hd zal laten ingrijpen als de groep zondagavond haar maandelijkse stille protestmars tegen het Amerikaanse optreden in Vietnam door het centrum van Amsterdam laat doorgaan. In een brief schrijft de heer Molen kamp. dat hij daartoe opdracht heeft ont vangen van burgemeester Van Hall- Van de zijde van de groep werd mee gedeeld. dat de demonstratie ondanks de waarschuwing zal doorgaan, omdat men van oordeel is, dat een dergelijke mars waar niemand last van heeft, zonder meer geoorloofd moet zijn. De groep wei gert principieel vergunning aan te vragen. Arrestatiebevel tegen Duitser in Spanje vernietigd PRANKENTHAL (UPI) De Duitse Justitie heeft het arrestatiebevel tegen de Duitse playboy Wolfgang Wohlfarht in getrokken. Men had hem willen verhoren in verband met de autobahnmoord op een Amerikaans meisje. Eleanor Mae Friday. Haar lijk was op 9 Juni uit de Rijn gehaald. De aanklager in Franken- thal zei gisteren dat verklaringen van getuigen de achterdocht die tegen Wohl- fahit was gerezen, heeft weggenomen Wohlfahrt was te Benidorm in Spanje op vakantie, *oen hij daar werd gearres teerd. Naar verluidt bevindt hij zich nog in hechtenis wegens «wettig bezit van een vuurwapen, De ergernis, die sprak uit de Nijmeegse reactie op de plannen voor oprichting van een theologische faculteit in Tilburg, is wel te begrijpen. Terwijl overél in Nederland bisdommen, ordes en congregaties naar de vitale punten samenstromen om hun priesteropleidingen te concentreren, blijft Nijmegen een beetje vereenzaamd in een hoekje achter. Weliswaar sluiten de dominicanen zich bij deze universiteit aan en worden hun graden door haar erkend, maar zij blijven verder een eigen besloten opleiding vormen. In de toekomst zal de theologische faculteit haar studenten vooral moeten rekruteren ujt wat broeders en zusters, wat leken en wat losse priester studenten. Dat is voor onze katholieke universiteit geen plezierig perspectief. Te meer niet, waar zij weet, bepaalde kansen onbenut te hebben gelaten. Het grootseminarie Toen ',wee jaar geleden de franciscanen, de oblaten van Franciscus van Sales, ongeschoeide karmelieten en kruisheren hun priesteropleidingen concentreerden, dachten zij ook over aansluiting bij Nijmegen. Maar kort geleden bleken zij van gedachte veranderd te zijn. Hun keuze viel op Amsterdam en op Utrecht. Waarom, dat is nimmer gepubliceerd. Maar insiders weten te vertellen, dat Nijmegen door star vasthouden aan het streng wetenschappelijke en strikt aca demische standpunt de pastoreel gerichte concentraties waaronder ook de juist- genoemde van zich heeft vervreemd. En dat zijn programma in vergelijking met de fris geconcipieerde van nieuwere opleidingsinstituten inhoudelijk en voor al didactisch te ouderwets werd bevon- De ontwikkelingen, die nu in een be slissend stadium zijn gekomen, werden ingezet op een vergadering te Culemborg in mei 1963, waar de kapucijn, prof. dr. Luchesius Smits, voor leidinggevende figuren uit de Nederlandse grootsemina riewereld een lezing hield over het on derwerp „De studiereorganisatie.in onze filosofica en theologica". Hij pleitte voor een samengaan op velerlei gebied, wat zeker geen luxe was, gezien het feit, dat er toen 32 filosofica waren en 30 theologica, verspreid over 48 huizen. Het plan-Smits, dat toen op tafel werd gelegd, bestond uit drie fazen: ten eerste concentratie van priesteropleidingen, die in eikaars nabijheid gelegen waren; ten tweede oprichting van enkele centrale theologische faculteiten en hogescholen; ten derde uitbouw van een totaal pries teropleidingsapparaat voor heel de Ne derlandse kerkprovincie. Concentraties Van dit plan is de eerste faze nu on geveer gerealiseerd. In september van dit jaar draaien in Tilburg, Eindhoven. Kerkrade en Venray vier min of meer grote concentraties van priesteropleidin gen. voornamelijk opgebouwd uit semi naries. die in eikaars nabijheid lagen en die studenten en professoren in één in stituut hebben ondergebracht. Tilburg concentreert in het Gemeen schappelijk Instituut voor Theologie de opleidingen van kapucijnen, missionaris sen van het Goddelijk Woord, missiona rissen van de Heilige Familie, mont- fortanen, witte paters, priesters van het Heilig Hart en missionarissen van het Heilig Hart. Ook studeren er zg. „vrije studenten", d.w.z. studenten, die zich nog niet aan een bisdom, orde of congregatie verbonden, maar hun keus uitstelden. De wijsgerige en de theologische oplei ding is in een vijfjarige kandidaatsop leiding tot één volkomen nieuw en ex perimenteel geheel geïntegreerd, die kan worden gecompleteerd met een twee jarige pastoraal-opleiding en desgewenst ook met een missionaire opleiding. De concentratie telt nu reeds meer dan 300 studenten. In Eindhoven komen de opleidingen samen van de paters van de Heilige Geest, augustijnen, norbertijnen, lazaris ten en assumptionisten. De sterkte van deze concentratie kan geschat worden op 150 studenten. In Kerkrade start, eveneens in sep tember van dit jaar een concentratie, waaraan meedoen de redemptoristen, de paters van de Heilige Harten, de pries ters van de Afrikaanse Missiën en het bisdom Roermond. De cursus, die voor lopig alleen het eerste studiejaar omvat, zal telkens met één leerjaar worden uit gebreid. Venray ziet althans voorlopig de opleidingen geconcentreerd van francis canen, kruisheren, oblaten van Francis cus van Sales, ongeschoeide karmelieten, oblaten van Maria en passionisten. Het ligt in de bedoeling deze concentratie over een jaar naar de Randstad-Holland te doen verhuizen. De kleine concentratie Breda, de priesters van het Heilig Hart s werkten met het bisdom Breda, heeft maar een kortstondig bestaan geleid. Daar de priesters van het Heilig Hart uiteindelijk kozen voor aansluiting bij de concentratie Tilburg, moest het ex periment Breda worden beëindigd. Zo staan er dus per september vier concentraties klaar, allemaal bene den de grote rivieren gelegen, om pries terstudenten van diverse pluimage op te vangen. Daardoor is er in de onmogelijke situatie van 1963 al een grote verbetering gekomen. Tweede faze Intussen wordt volop gewerkt werkelijking van het plan-Smits in zijn tweede faze, nl. aan de concentratie opleidingen, die niet in eikaars nabij heid liggen maar die willen verhuizen naar een centrum, waar priesteropleiding op academisch niveau mogelijk is. Het ziet er naar uit. dat in september 1967 drie van dergelijke concentraties zullen starten, nl. Tilburg, Amsterdam en Utrecht. De plannen voor Tilburg zijn onlangs bekendgemaakt. De in het Gemeenschap pelijk Instituut voor Theologie reeds samenwerkende ordes en congregaties gaan samen met het bisdom Den Bosch (dat lange tijd genoodzaakt was een af wachtende houding aan te nemen) en met Breda (dat na mislukking van het ex periment met de concentratie van Hoe ven en Liesbosch voor de keuze Tilburg of Nijmegen kwam te staan) de Stichting Theologische Faculteit vormen. Bedoeling is op korte termijn te komen tot op richting van een door het rijk erkende en gesubsidieerde theologische faculteit aan de katholieke hogeschool. Bij het departement van Onderwijs en Weten schappen is reeds een aanvrage voor er kenning en subsidie gedeponeerd. Wan neer deze verkregen zal worden, is moei lijk te voorspellen. Wel staat vast, dat de nieuwfe stichting in september 1967 met haar opleiding zal beginnen, ook al zal de rijkserken ning dan nog niet verkregen zijn. Het aantal studenten, dat deze opleiding zal volgen kan geschat worden op onge veer 500, dat is een klein derde deel van het totaal aantal priesterstudenten in Nederland. Ook de plannen voor oprichting van een theologisch instituut, dat aansluiting zal zoeken bij de twee universiteiten van Amsterdam en de rijksuniversiteit te Utrecht, zijn in een vergevorderd sta dium. Dit instituut krijgt twee vestigin gen. een in Amsterdam en een in Dijn- selburg. gemeente Huis ter Heide In Amsterdam komen de studenten samen van de bisdommen Haarlem en Rotter dam, van de jezuïten en de ongeschoeide karmelieten; terwijl ook de franciscanen en kruisheren een deel van hun stu denten erheen zullen sturen; naar een centraal collegegebouw wordt nog uit gezien. In Dijnselburg, nu nog lilosoficum van de bisdommen Utrecht en Groningen, VOOR MILITAIREN Geen verhoging vergoeding levensmiddelen DEN HAAG. (ANP) De minister van Defensie, de heer De Jong. heeft in ant woord op schriftelijke vragen, meegedeeld geen termen aanwezig te achten voor het verhogen van de vergoeding wegens ge mis van levensmiddelen voor dienstplich tigen (dit ls een vergoeding voor maal tijden tijdens verlof door de militair bui ten de kazerne gebruikt). Deze vergoeding komt globaal overeen met de kostprijs van een onbereid dag rantsoen levensmiddelen en deze kostprijs ligt, volgens de minister, than* lager dan de vergoeding. Het belangrijkste van de nieuwe opzet van de priesteropleiding ie niet, versplintering plaats maakt voor concentratie, het belangrijkste is, da oude seminariegeest door een totaal nieuwe zal worden vervangen. Prof. dr. Luchesius limits, de kapucijn, die in 1963 een lezing hield over de reorganisatie van de hogere priesteropleiding en daarmee hot plan-Smits op zijn naam bracht. verzamelen zich de studenten van deze beide bisdommen plus die van francis canen, kruisheren, oblaten van Maria, oblaten van Franciscus van Sales en passionisten. Genoemde ordes en con gregaties, die voorlopig nog gezamenlijk in Venray studeren en die "aanvankelijk hun blikken in de richting van Nijme gen lieten gaan. blijken nu gekozen te hebben voor een vestiging in de Rand stad-Holland. Het is de bedoeling, van dit theologi sche instituut, ook al is het in twee plaat sen gevestigd, een eenheid te maken, minstens in die zin. dat aan beide scho len door één professorenkorps college zal worden gegeven. Het aantal studen ten zal in de buurt van 500 komen te liggen. Kansen Zoals reeds werd opgemerkt. Is de universiteit van Nijmegen door deze ont wikkelingen enigszins in een isolement geraakt. Geen enkel bisdom en afge zien van de dominicanen geen enkele orde of congregatie heeft voor aanslui ting b(| deze universiteit gekozen. Het kan zijn, dat de ongunstige ligging daar bij een rol heeft gespeeld. Maar de voor naamste factoren zullen toch wel in een andere hoek gezocht moeten worden. Men kan zich afvragen of er nog an dere concentraties zijn, die een kans maken Jot volwassen theologische facul teiten uit te groeien. Voor Eindhoven is dit weinig waarschijnlijk, althans wan neer Tilburg erin slaagt, zijn opzet te verwezenlijken. In Brabant is nl. geen plaats voor twee theologische facultei ten. die dicht bij elkaar in de buurt zou den liggen. De papieren van de Lim burgse concentratie zijn aanmerkelijk gedaald door het wegtrekken van de missionarissen van het Heilig Hart naar Tilburg en van de jezuïten en onge schoeide karmelieten naar Amsterdam. Bovendien is het een hele vraag, of er in Limburg ooit een universiteit zal wor den opgericht, waarbij zo'n theologische opleiding zich zou kunnen aansluiten Sommigen ijveren voor een Benelux- universiteit of zelfs voor een universiteit met Europese allure. Maar dit is van zelfsprekend nog toekomstmuziek. Perspectief Achter de tweede ligt dan de derde faze van het plan-Smits. En deze zou wel eens dichter in de buurt kunnen zijn. dan velen op dit ogenblik vermoe den. De faze nl. waarin de academisering van de priesteropleiding een feit zal zijn geworden en de daarop gerichte insti tuten niet meer gedragen zullen worden door een bepaalde bisschop of door een bepaalde reguliere overste, maar door onafhankelijke curatoria van nationale allure. De priesteropleiding zal dan een zaak zijn geworden van onze kerk provincie ads geheel, een zaak die door allen gezamenlijk wordt gedragen. Op dat moment zullen de opleidings instituten hun studenten niet meer krij ten via een kleinseminarie van bisdom of religieuze gemeenschap, maar bevolkt worden door jongeren, die de middelbare school hebben afgemaakt en nog geen uitgesproken binding met bisdom of orde hebben. Dit zal een zekere verschuiving In de studentcnbevolking te zien geven en ook geheel nieuwe eisen gaan stellrn aan het onderwijs, net ia zaak. In dit op- zlrht zo ver mogelijk vooruit te zien en nu reeds rekening te houden met d.- realiteit zoals die morgen zal zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1966 | | pagina 5