l Vanavond in de ether
TELEVISIE
I RADIO
reikt tot op de bodem van onze psyche
Sound of
do-re-mi
op Schiphol
Onbekende
onbeminde
ZIJ da
VPRO en
de sport
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
MAANDAG 13 JUNI 1966
Hot pi sip 1'firt 06 flün vajl vanavond Het meisje van d
„1ICV fllLlZJt? LUri Veenhoeve" is vervaardigd ter gelegenheid
dp Vppnhnpypvan de h°nderdste herdenking van <k
wz r ceiliU/trl geboortedag van de Zweedse schrijfster Selma
Lagerlöf, die het gegeven leverde. Het verhaal
speelt rond een arm boerenmeisje, dat verleid wordt door een rijke boer.
Hij weigert haar te trouwen en ontkent, dat het kind, dat zij bij zich draagt.
van hem afkomstig is. Voor de rechtbank wil hjj hierop zelfs een meineed
afleggen. Diep teleurgesteld trekt het meisje zich enige tijd op een afgelegen
plek terug om vervolgens (na haar terugkeer in het dorpf verliefd te
ir worden op de zoon des huizes, die echter op het punt staat te trouwen. De
moord op de rijke boer. die haar verleidde, betekent én voor het boerenmeisje
én voor de omgeving een keerpunt. De film baarde niet zoveel opzien.
doordat de geladenheid, die het boek kenmerkt, in de film niet helemaal
J „uit de verf" komt. (Nederland I. 20.30).
..Sur un air de Paris"
met Jaqueline Danno
In oktober van het vorig jaar zond de
VA.RA.-t.v. een aflevering uit de
serie „Sur un air de Paris" uit, dat
zoveel bewondering bij de kijkers
oogstte, dat de V.A.R.A. besloot deze
show te herhalen. Hoofdpersoon is Jacqueline Danno, wier literaire chansons
in styi aansluiten bij de schilderijen van haar beroemde landgenoot Bernard
Buffet. Jacqueline Danno wordt begeleid door een ensemble onder leiding
van Rlnus van Galen. De regie is in handen van Ralph Inbar.
(Nederland II, 20.30).
„Adam, wie zijt gij?",
radiorubriek
Dr. C. Rijnsdorp besluit vanavond zijn
rubriek „Adam, wie zijt gij?" oftewel
„De Europese mens, zoals hij ver
andert en zichzelf gelijk blijft". In
drie seizoenen verzorgde hjj in totaal
eenentwintig uitzendingen over avonturiers en bankiers, burgers en boeven,
denkers en dwazen, geneesheren en hovelingen, heiligen en kunstenaars,
libertijnen en martelaren, pelgrims en rabauwen, theologen en vaganten,
uitvinders en veldheren, vrouwen en zeevaarders. In deze seizoenen maakte
hjj tevens een „wandeling" door de cultuurgeschiedenis van Europa. Een
„wandeling", die in de middeleeuwen begon en vanavond wordt beëindigd
met de periode 19451950, toen „Onveil zijn roman „1884" publiceerde,
Albert Camus zijn „La peste" en Jean-Paul Sartre de éénakter „Huis Clos".
(Hilversum II. 20.30).
i Hedenavond
J NEDERLAND I NTS: 19.00 Nws,
19.01 Klaas Vaak. 19.05 De kampkok,
Comedy Caper, 19.20 Openbaar kunst-
ir bezit, 1935 Flipper, 20 00 Journ, 2020
Uitzending van de ARP. 20.30 Het
meisje van de Veenhoeve speelfilm.
21.55 Uitzending Socutera 22.00 Het
J Peking Symphony Orkest: mod. en
klaas, muziek. 2220 Journaal:
NEDERLAND O NTS: 20 00 Nws.
20.01 Cox... aangenaam, detective-
J film. 2030 Franse chansons; VARA:
20.55 Over film. literatuur, toneel en
beeldende kunst; NTS: 2200 Journaal.
Hedenavond
HILVERSUM I (402 ml AVRO:
18 00 Nieuws. 18.15 Actual., 18.25
Stichting Correlatie. 18.30 Dlnermuz..
J 19.45 Overheidsvoorlichting vraag-
gesprek), 20.00 Nieuws. 20.05 Het
eerste Wereldfestival van Neger-
kun6t: Impressies, 21.10 Muzikale her-
lnering aan de jaren 1945-1950. 21.50
ir Voordracht, 22.00 Gram. muz. voorde
40-agers. 22.30 Nieuws, avctual.. 23.00
Lloht muziekprogr., 23.55 Nieuws.
J
HILVERSUM II (298 m) NCRV:
18.00' Stereo: meisjeskoor. 18:20 Ült-
zending van de A.R.P., 18.30 Gram.
platen voor de tieners, 18.50 Openbaar
ir kunstbezit. 19.00 Nieuws, 19.10 Radio-
krant, 19.30 Gewijde muziek, 20.00
Gram., 20.30 Adam, wie zijt gij?
klankbeeld, 21.15 Oude muziek (gr.).
21.30 Kon. Militaire Kapel. 21.50
Gram., 22.15 Avondoverd.. 22.30 Nws.
22.40 Boekbespreking, 22.50 Moderne
it muziek, 23.20 Gram., 23.55 Nieuws.
RADIO VERONICA (192 m) 18.00
Veronica's Jukebox, verzoekjes. 19.00
Rolling-Stones-show, 19.15 Joost mag
het weten, 20.00 Gram. muziek met
o a. Indonesian Teenagercorner. 21.00
ir Rock. beat and boogie; 21.30 Veronica's
rhythm and Blues hop 22.30 tot 1.00
Gevar. gram. muziek.
DRAADOMROEP lijn) van 18-20 u.:
T 1. Sir Edward Elgar: a. Sea Pictures
J op. 37 (Janet Baker alt Londens
Symphonic Orkeat l Concert voor
ir cello en orkeat in e kleine t. op 85
ir (Jacqueline Du Pré. cello. Londens
Sjmph. Orkest»2 Ralph Vaughan
William»: Fantasie over een thema
van Thomas Tallia (Pittsburgh'»
Symptioni» Orkest I; 3. Sir William
Walton: a Partita voor orkest (Cle-
veland Orkest) b. Symphonic nr. 2
Ü94S 'Missiekle.nkbeeld. 20.00 Opera
muziek 22.00 Nieuw».
BRUSSEL Frans itit m) - 18.30 Nw<
19..10 Klassiek*
gram. k',
NDR-WDR (309
muziek. 22.10 Operette. ï.w üram.
ENGELAND BBC liid mi - 11
Amusementsmuziek. 23 15 Kamermi
U weet alles van dieptewerking, want in de schoonheidshoek worden de oren van het hoofd
gepraat over alle preparaten die in de huid en ónder de huid hun uitwerking hebben. Maar de
jgjtef dieptewerking van het zonnebad reikt nog véél dieper: tot op de bodem van onze psyche.
BRUIN DOOR DE
I
ZON OF...
1 ZELFBRONZERS
Dinsdag
BRUSSEL Nederland» '324 meter)
Voor de soidal
18.46 Spert 1'
HILVERSUM I (402 m) AVRO: i
7.00 Nieuws, 7.10 Ochtendgymn.. 7.20 j
Gram., 8.00 Nieuws, 8.10 Gram., (om i
8.30 de groenteman), 8.50 Morgenwij- J
ding, 9.00 Mod. en klass. orkestwer- j
ken. (9.30 Waterstanden). 1000 Voor
de kleuters. 10.10 Arbeidsvitaminen, j
(11.00 Nieuws). 12.00 Stereo: lichte
orkestmuziek. 12.27 Voor land- en j
tuinbouw, 12.40 Orkestmuziek. 13.00 i
Nieuws. 13.10 Joum., 13.30 Gevar.
muz.. 14.40 Schoolradio. 15.00 Stereo: j
Mod. muziek, 15.30 Voor de vrouw.
16.00 Nieuws, 16.02 Gram16.15 Voor j
de Jeugd. 17.15 New-York calling, i
17.20 Gram. voor de jeugd.
HILVERSUM II (298 m) KRO:
Nieuws, meditatie, 7.15 Gram(7.30 i
Nieuws), 8.00 Nieuws, 8.10 Gram., j
(8.30 Nieuws, vakantietips). 8.40 Voor
de hulsvrouw. 9.40 Schoolradio, 10.00
Mod. gram. muziek. 11.00 Voor de J
huisvrouw. 9.40 Schoolradio, 10.00
Gram., 11.00 Voor de vrouw. 11.30
gram.. 11.50 Praatje, 12.03 Vocaal en-
semble, 12.20 Voor land- en tulnb.,
12.30. Nieuws, actual.. 12.50 Gram.,
13.35 Voor de plattelandsvrouwen, j
13.45 Gram., 15.10 Lichtbaken (herh), 4
15.20 Variatie» op het thema show, 4
16.00 Voor de zieken. 16.40 Program-
ma voor oudere luisteraars. 17.00 Voor 4
de Jeugd. 17.40 Boekbespr. voor de
ting, Reportagefliteen. 4
HILVERSUM III (240 m en FM-kan)
NRU-NCRV: 9.00 Nieuws, gram., j
10.00 Nieuws. gevar. muziekprogr..
(om 11.00 Nieuws). 12.00 Nieuws en J
volksliedjes. 12.30 Progr. met Frank a
Sinatra. 13 00 Nieuws, actual., licht
orgelspel, 13.30 Klanken van eigen a
bodem, 14.00 Nieuws, lichte vokale 4
muziekjes. 15.00 Nieuws, gram. muz. j
16.00 Nieuws, gevar. muziekprogr.,
16.30 De Top Tien van deze week, j
NRU-VARA: 17.00 Nieuws, verder J
tot 18.00 Veraoekplatenprogr.. J
RADIO VERONICA (192 m> 7.00 j
Ook goelemorgen. 9 00 Muziek terwijl j
u werkt (veraoekplatenprogramma). j
Kookpunt: Huisvrouwenverzoekprogr.. j
12.00 Muziek bij de lunch, gezellige 1
muziek. 14.00 Populair klass. muziek.
15 00 Gram. platen die hun beste tijd j
gehad hebben. 16.00 Dinsdagmiddag-
speciaal (gram. muziek).
18.00 Nieuw», 18.
7 18.30 Volksliedje»
Nieuw». actualiteiten.
iek. 17.15 Orkest ir;
VPRO-voorzitter
laakt omroepwet
ANTENNE
HILVERSUM (ANP) De voorzitter
van de VPRO de heer K. Kooy, heeft
op da zaterdag in Hilversum gehou-
SCHIPHOL IA.to.P). Trots als een
pauw heeft zaterdagmiddag vader Korte-
kaas. een masseur uit Noordwflk, zijn
uitgebreide kroost bij het zingen van een
do-re-ml-lied gedirigeerd midden in de
Europawachtkamer van Schiphol. De vele
vertrekkende vakantiegangers lieten zich
dit extraatje niet ontgaan. Zij dromden
tezamen om de familie Kortekaas. win
naar» van het Sound of Musicconcours
dat Fox Film in de afgelopen lente in
Nederland heeft gehouden, te horen
zingen.
Van de 11 kinderen mochten er slechts
1 ln het do-re-mi-zangconcours deelne
men. omdat in de Sound of Musicfilm
immers ook „slechts" zeven kinderen op
treden Maar nu het Kortekaaskoor met
de eerste prijs is gaan strijken, mocht
toch de hele uitgebreide familie in de
materiële vreugde delen Aldus vertrok
zaterdagmiddag per lijnvliegtuig van
Austrian Airlines van Schiphol de win
nende familie met niet minder dan 15
passagiers voor een gratis vakantieweek
naar Salzburg, t.w. alle 11 kinderen (van
6 tot 19 jaar zonder tweeling), twee ver
loofden van de oudste dochters en vader
en moeder Kortekaas. Het kleine lijn
vliegtuig naar Salzburg was met deze
gmep meteen bijna voor de helft gevuld.
Bij het zonnebaden hebben we het im
mers zo heerlijk druk met onszelf. Geen
ogenblik zonder gedachte aan eigen huid
en haar, aan eigen schoonheid en welbe
hagen. Honderden flessen, potten en
tubes staan in honderden winkelvakken
klaar om meegenomen te worden en van
armetierige bleekneusjes bronzen godin
nen (en goden) te maken. Wij telden
bij onze drogist-om-de-hoek verleden
zomer nog slechts 37 zonnepreparaten.
maar nu heeft hij al keus uit 53. Het
is mogelijk bruin te worden met olie
houdende en vetvrije middelen,'met lait.
crème, gelei, lotion of mousse. In het
Engels. Frans of Duits, maar zelden
ln onze moedertaal, want die neemt de
illusie van het wondermiddel weg.
DIT bnnri bit DAT °p «l™«l de waterkant moet Me< rfch' "„natp> worden w,] door
UI I noon DIJ UM l dil jatIr de Ultal look de teer geleerde woorden waarmee de
toorden. „Dit past bij dat" is het devies en het minste wat u doen kunt is een uitwerking van de preparaten worden
strandhemd (.jas of -jak) en tas van één stof kopen. De ensembles zijn uit te *erlclaaJ"d-
breiden met pakje en bifrini, met hoed en jurk, tot ware strandgarderobes.
de doorsnee
aanbidster al te geleerd is Wie z
onder de indruk geraken van de toege
niet
den algemene ledenvergadering zijn
bezwaren tegen het wetsontwerp inza
ke de omroep in zijn jaarrede uit
eengezet. Er in zeer onvoldoende er
varing opgedaan met het overgangs-
bestei, het wetsontwerp voor de om
roep, aldus de VPRO-voorzitter, komt
te vroeg. Het wetsontwerp getuigt
van onvoldoende besef voor de cul-
tuurtaak, zowel scheppend als over
dragend van de omroep. Voorts Is de
staatsinvloed te groot. Er bestaat te
vens het gevaar, dat een verbrokkeld
programma z.al worden geboden.
Ir. Kooy zei verder: „Eigenlijk achten
wij het het beste indien het wetsont
werp zal worden ingetrokken. Anders
hopen wij dat het in ieder geval in be
langrijke mate zal worden geamen
deerd en eerst in een later stadium
ingevoerd".
Ten aanzien van de financiering van de
omroep merkte Ir. Kooy op. dat. hoe
wel op allerlei terreinen van het eco
nomisch leven de stijging van kosten
wordt geconstateerd en dientenge
volge een aanpassing van de prijs voor
goederen en diensten onafwendbaar is.
men toch blijkbaar meent, dat de
kijk- en luistergelden ongewijzigd
moeten worden gelaten. Dat men de
omroep, aldus ir. Kooy, dientengevol
ge voor onoplosbare problemen
stelt, schijnt men zich nauwelijks te
realiseren. In de memorie van toe
lichting op het ontwerp omroepwet
wordt de verantwoordelijkheid van de
overheid voor de besteding van de
kijk- en luistergelden op zichzelf
niet ten onrechte duidelijk uitge
sproken. „Dat de overheid echter even
zeer de verantwoordelijkheid heeft er
voor te zorgen, dat radio en televisie
een belangrijke culturele taak kun
nen vervullen overeenkomstig de eis
van deze tijd. doch ook met het oog
op de toekomstige ontwikkeling van
ons volksleven, acht men blijkbaar van
minder belang", aldus de voorzitter.
en
vleessoorten
n kookboekje met Franse gerechten
len we een paar titel» die helmwee
oproepen naar het golvende land, bos-
rustieke campagne, oude stadjes,
ijzeren stoeltjes en aubergee. We
len: rognons a la Berrlchonne, cer-
velle a la Lyonnaise. coeur d'agneau i
la Touraine. ragout Bourbonnals En zo
schotelen we u het volgende voor: kaifs-
larasnieren; hersenen; hart en
longen; en een ragout van hart, lever en
nieren. Opeens is de romantiek weg.
Hersenen lijken een beetje griezelig,
hart en longen doen denken aan honde
en de noemer waaronder dit alles
kan worden samengebracht: organen,
klinkt zo medisch.
Het is de onbekendheid met deze pro-
dukten die een zekere afkeer veroor
zaakt. Vooral op het platteland gaan we
kelijks grote partijen organen verloren
omdat slager noch klanten belangstel
ling hiervoor hebben; bijna niemand zou
dan ook Iets lekkers van kunnen ma
ken, zeker de jonge garde niet. De voe
dingswaarde is intussen niet te onder
schatten. Dat lever zo „gezond" ls, mag
wel bekend heten, maar niet dat var
kenslever het wint van runderlever en
veruit wint van kalfs- en lamslever.
De calorische waarde van al dit soort
vlees is daarentegen gering; we worden
dus niet dik van. Want uit navraag is
gebleken dat de ouderen onder ons zich
nog wel herinneren hoe vroeger dit alles
werd gewaardeerdde huisvrouw van
minstens 40 jaar kan er ook nog wel
omgaan. Maar bij de jonge lieden
komt het niet meer op tafel: misschien
noeten ze de smaak ervan weer te pak
ken krijgen op een buitenlandse reis.
Is natuurlijk niet animerend dat de
slager deze artikelen door hun kwets
baarheid zelden in voorraad heeft. Men
moet ze bestellen en meestal kan hij ze
de volgende dag leveren.
Maurice Saillant, bijgenaamd Curnon-
sky. de erkende koning der gastronomen
die 10 jaar geleden overleed na alle keu
kens ter wereld doorgrond te hebben zei:
..Wat is "n goede keuken? Die de dingen
zo laat smaken als ze zijn". Wij ver
zekeren u dat een kalfshart goed is en
dan ook goed zal smaken als het met
zorg is bereid.
Wij willen het u laten proberen: Vul
het kalfshar t op met gehakt, zout het en
wentel bet door de bloem. Braad het aan
alle kanten bruin in een lepel vet met
een garnituur van groenten. Blus het
vet met een glas witte wijn en een glas
bouillon. Verdeel nu het sap van een
halve citroen over het gebraad en laat
het in een gesloten pan gaarsudderen.
Het kalfshart wordt ln plakken gesneden
en geserveerd met droge rijst, tomaat,
komkommer en augurk.
Sportieve sneakers voor relax en vakantie, dé sluipschoen voor comfortabele
voeten van man, vrouw en kind. Uitgevoerd in kleurig linnen, jute, tweed, blue
jeans en allerlei andere stoere materialen. Boven de soepele crépezooleen
stevige rand van kleurig gevlochten touw. (Bata International),
voegde lettertjes: „met ultra olie", „met
ultra 2000". „met coëfficiënt 4", „met
dubbele stralenfllter'?
Nu vinden we bij de drogist nog niet
eens de produkten van grote schoon
heidshuizen: daan-oor moeten we bij de
dépositaires zijn. Hier zult u nog andere
eigenschappen vinden, die het zonne-
preparaat waardevol maken: de flacon
met een speciaal ontworpen bodem om
goed in het zand te blijven staan, of
de kleine amfoor die van een kettinkje
is voorzien om aan het badpak vast te
binden, zodat we geen stap behoeven te
zetten zonder de bescherming van de ge
voelige huid!
Het onderscheid tussen vette, normale
of gevoelige huid ls niet verwaarloosd,
de fabrikant heeft aan alles gedacht
Toegevoegde vitamine (de huidarts zegt:
„Je kunt ze evengoed innemen, het
maakt geen verschil", maar die huid-
arts weet niet dat wij zo knap worden
van het geloven in wonderen) maken
de huid tijdens het bruin worden nog
glad en gezond ook. Het woord „hydra-
tante" of „hydrating". dat vochtinbren-
gend of voehtvasthoudend betekend,
komt tegenwoordig op bijna alle schoon
heidsmiddelen voor en nu" dus zeker op
de goede zonneprodukten Want tegen
uitdrogen helpt de combinatie van vocht
en vet. Zelfs de lippenstift met toevoe
gingen tegen uitdrogen en ruw worden
van de lipjes, is voor het zonnebad uit
gevonden.
Maar als het weer niet meewerkt? Wat
dan?? Zijn we dan blij. omdat dé mode
toch heus nog steeds eep gouden tint
voorschrijft die beter met een make-up
dan met zonnebmin is te verwezenlij
ken? Nee. Eindelijk een punt waarop de
mode ons kan gestolen worden. Bruin
zullen we zijn. Daarom heeft de parfu
merie geen klagen want als ze daar
door de stoelvaste ijsheiligen met de
creams en gel's blijven zitten, vliegen
de zelf-Sronzers eruit, per fles. per pot,
per tube. in elk geval en gros.
In de sector met grote namen vonden
wij een nieuwe aanwinst Bronze Perma
nent (Ayer). Dat „permanent" betekent
niet minder dan dat het effect (op ge
zicht of hele lichaam) wel twee tot vijf
volle dagen aanhoudt!! Een lènge tijd.
Nu hadden de kappers ons al geleerd
het woord penpanent zo te verstaan:
permanent behandelen voor een perma
nent effect:
Bij de zelfbruiners is het zaak goed de
gebruiksaanwijzing te lezen. Er ls ook
wat voor te zeggen een produkt van goed
bekend staande huizen te kopen, ook
al is het een beetje duur. Want de vlek
ken die de bruiners-zonder-zon op de
huid kunnen geven, zowel bij het aan
brengen als bij het afslijten, doen de
schoonheid geweld aan.
ter
Als het kan
ook voor de man
Exclusieve
expositie
woningtextiel
DESSINS IN DE MAAK
Tussen twee buitenlandse verblijven in
was Claudia Cardinale in Parijs en
koent bij Nina Ricci deze rechtetoiffe
jerseyjapon, opgehouden aan een
halster van broderie in turquoise-
kleurige stenen en goud.
IN het jongste nummer van „Vrije Ge
luiden" wordt met een juichtoon ge
constateerd dat VPRO-t v zoveel sport
in zijn programma's doet. We vinden
dat nauwelijks een juichtoon waard.
Sport en t.v Prachtig! Maar dan ac
tueel en liefst in de vorm van recht
streekse wedstrijdreportages. Voor het
overige liefst zo spaarzaam mogelijk
en dus niet zoals bv. zaterdag twee
„sportieve" t.v.-portretten (Tlemen
Groen en Yolanda Balast op eén avond
Zeker niet als elke actuele aanleiding
ontbreekt
Bovenstaand overigens terzijde want de
VPRO bracht zaterdag óók „Aaaah-
dele" rond Adéle Bloemendaal en die
is geknipt voor t-v.. Merkwaardig ge
noeg overigens: ze heeft nauwelijks
stem. nauwelijks glamour Maar per
soonlijkheid uniek! Zaterdag had
ze bovendien een voortreffelijk reper
toire en Rob Touber bleek ln staat om
haar als regisseur voortreffelijk op te
vaneen Louis van Dijk assisteerde
p" 'en vaardig aandeel in een I
oijdrage. Ton van Duinhoven I
ook. benevens beatgroep Les Baroques,
die gehandicapt, werden door het feit
dat vlak ervóór beat op het scherm ge-
De mini-musical die Ben Rowold en Ma
ria Linder vervolgens boden was niet
sterk, een beetje kinderachtig zelfs.
Maar ze bevatte één kolossale vondst:
de overgang van maanlandschap naar
Zandvoort-aan-de-zee! Zo kolossaal,
dat we het hele programma er een plus
voor willen geven
Gisteren bij de KRO weer Biblioteca di
Studio Uno. Ditmaal met een parodie
op de Odysee. We hebben er ons goed
mee geamuseerd maar erkennen het
bezwaar van sommige critici Derge
lijke, parodistische programma's zijn
eigenlijk alleen genietbaar als men het
origineel kent Waarbij met Homerus
nog het extra-gevaar opduikt dat clas
sici vertwijfeld de handen ten Olyip-
pus heffen bij zoveel spot
Het Kunstmaandorkest bewees vervol
gens dat Griegs Peer Gyntmuzlek niet
helemaal een versleten aangelegenheid
is Vooral de bijdrage van Erna Spoo-
renberg was van grote allure-
Het „Museum Swaenste\jn" exposeert tot
en met 3 Juli in haar gebouw aan de
Herenstraat 72 te Voorburg werken van
Ad van Moorsel. B. J. Aalbers. Tosca
B lok-v. d Willik, Hélene Kerdijk-
Eskens. Carla Stokdljk, Johan W. N.
Straus. Thorn Breukel, Kees Verhoe
ven, Lijda Harderwijk, lr. K. W. Blom.
Er bestaat een wisselwerking tussen
fabrikant en ontwerper: de industrie
kan niet zonder talent, het talent heeft
de industrie nodig en daarom is aan de
exclusieve expositie van woningtextiel
in het Centrum voor Industriële
Vormgeving in Amsterdam (tot
13 junide titel „Dessins in de maak"
gegeven.
Twee fabrikanten, de bekende Ploeg
uit Bergeyk en de jonge, ideeën
sproeiende Kendix uit Waalre geven
daar samen met drie Nederlandse
ontwerpscholen (de Academie voor
Industriële Vormgeving te Eindhoven,
het Instituut voor Kunstnijverheids
onderwijs te Amsterdam en de Aca
demie voor Kunst en Industrie te
Enschede) een overzicht van ontwerp-
ideeën, proefdrukken, kleurstellingen
en weefsels. Men kan er het gordijn-
dessin volgen vanaf het eerste idee tot
aan het industrieel eindprodukt.
ONTWERPEN VAN DESSINS
Koude, kalkwitte gordijnen met grijze
motieven bedrukt, zijn gedrapeerd
naast geweven ruiten in ongewone
kleurstellingen; van helder, naar
purper zwemend rood, dat momenteel
ook in de kledingtextiel zo gewild is.
Vorm, kleur en ritme komen samen tot
ornament, dat op de stof wordt aan
gebracht, geweven of gedrukt.
Sommige stoffen gaan op deze expo
sitie vergezeld van hun eerste ontwerp,
hun eerste proef. Dat zijn vellen papier
met elan en met verf beschilderd. Maar
het eijn ook wel lappen inferieure
oefenstof waarop ineens en direct door
de ontwerper wordt gedrukt, zonder
de brug van een ontwerp ln een andere
techniek met ander materiaal dan voor
het eindprodukt zal worden gebruikt.
Andere ontwerpers geven hun eerste
ideeën vorm door knip. en plakwerk.
En tenslotte kan het werken met afval-
materialen een inspirerende bezigheid
zijn: zo is een constructie van melk-
doppen aanleiding tot het vervaardigen
van een gedessineerde, glanzende stof.
klagen er nogal eens over. dat de
industrie te weinig belangstelling heeft
voor het talent. Mevrouw G. Neter-
Kahler van het Amsterdamse Insti
tuut voor Kunstnijverheidsonderwijs,
zegt: „De ontwerper moet zich steeds
vernieuwen, maar de eisen van de
industrie leiden tot een verschraling
van zijn Ideeën. Omgekeerd zal zijn
talent ontwikkeld worden als zijn ont
werp goed wordt opgevangen."
De heer J. Hardy van de Acadamie
voor Kunst en Industriële Vormgeving
te Enschede is het met mevrouw
Neter eens, dat er een hiaat tussen
school en industrie is. Als de afge
studeerde ln de industrie te werk ge
steld wordt, is het te zelden in een
creatieve functie en dat tast zijn
creativiteit aan, er gaat talent ver.
loren. Het gaat de pur-sangontwerper
vaak zo, dat hij zijn ontwerp afstaat;
het fabrieksteam neemt het over en
bepaalt het uiteindelijk resultaat. De
academie in Enschede, zo midden
tussen de textielindustrie gelegen,
heeft met die industrie nauwelijks
contact.
„De tussenschakel!, het bewerken van
Kendix, recht» Ploeg met „duitend blaadjes"
Een deel van het ontwerp is afgelijnd,
omdat het niet geschikt is voor
uitvoering.
een eigen ontwerp tot te gebruiken
fabrieksidee, is door de leerlingen niet
te ontberen", zegt mevrouw Neter.
„Het moet zover komen, dat ze na een
opleiding van vier jaar de fabriek in
kunnen."
Eenzelfde klacht kan gehoord worden
op scholen, die opleiden tot mode
ontwerper. Wij menen, dat de aan-
tomende leerlingen te veel illusies
worden gegeven; dat er te weinig
rekening wordt gehouden met de plaats
die de industrie voor de jonge (mode)-
ontwerpers heeft. Zelfs onze beste con
fectionairs nemen zelden graag afge
studeerden van academies. Zij ont
werpen zelf, of vinden het creatieve
talent onder hun medewerkers, die
eerst ander, minder artistiek werk
hebben gedaan en er niet voor terug
schrikken dit naast het ontwerpen te
blijven doen.
In de woningtextielindustrie nemen
Ploeg en Kendix een aparte plaats
in. Hier mag de ontwerper zijn ont
werp in de ontwikkeling door de fa
briek blijven volgen en dat komt het
dessin op het afgewerkt gordijn zeker
ten goede. Maar niet elke fabrikant
kan zoveel plaats Inruimen voor het
„artistieke" dessin, zoveel vraag ia
daar nu ook weer niet naar.
„De research in textiel is nog niet ver.
Er moest veel meer op dit gebied
gebeuren", vindt mevrouw Neter.
„Research aangaande de beroemde
Zweedse Ryatapijten begon al in 1914.
Denemarken weert zich met borduur
werk, Zweden met streep- en folklore-
stoffen. Nu wordt er gewerkt aan de
Poolse gobelins. In Nederland zou het
hard nodig zijn te studeren met meer
middelen op bredere basis en bij de
bronnen."
