«DE VALK»
Rusland verdedigt
zich tegen verwijt
van antisemitisme
Leidse molen
gaat op gouden
museumwieken
een stralende
toekomst tegemoet
Verdere groei
bij Wegener
Capaciteit wegennet
moet sterk omhoog
T oorspelling kwam irt
in Harderwijk
vRIJDAG 27 MEI 1966
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
DE vele toeristen uit binnen- en
buitenland, die tijdens de
zomermaanden een bezoek
brengen aan de stad Leiden, zullen
daar veel oud-Hollands stedeschoon
ontdekken. Prachtige grachten en
grachtjes met statige oude gevels,
pittoreske hoekjes voor wie die wil
zien. mooie oude kerken en vooral
veel musea, die vermaard zijn over
de hele wereld. De meeste daarvan
heeft Leiden de Sleutelstad te
danken aan de universiteit, de oudste
van Noord-Nederland en aan de stad
geschonken door Willem de Zwijger
na het beroemde en beruchte Leidens
ontzet uit de Spaanse greep in 1574.
Het rijksmuseum van Oudheden met
zijn vermaarde Egyptische collectie
en de even vermaarde Griekse vazen;
het rijksmuseum voor Volkenkunde,
waar schatten van exotische schoon
heid liggen opgetast; het stedelijk
museum „De Lakenhal" met zoveel
historische relieken en vooral Lucas
van Leydens onvolprezen „Laatste
Oordeel" trekken jaarlijks duizenden
bezoekers. Bij die vele musea moet
er vanaf 2 juni een worden bijgeteld:
het molenmuseum „De Valk", inge
richt in de laatste Leidse walkoren-
molen en als zodanig enig in het
molenrijke Nederland, wellicht ook
enig in de wereld.
Molenmuseum De Valk enig in Nederland.
Dezelfde rechten
als alle burgers
LONDEN (TJPIDe Sovjet-Unie,
boos over de, beschuldigingen van dis
criminatie jegens de joodse bevolkings
groep vai^ de rijde der Britse comniu-,
■listen, heeft ontkend dat de joden bi
Rusland tweederangsburgers zouden
rijn. De ontkenning stond in Soviet
Weekly, een publikatie van de Sovjet-
ambassade in Londen.
„Ondanks geruchten van het tegen
deel", aldus het blad, „genieten de jo
den ln de Sovjet-Unie dezelfde rechten
en voorrechten als alle andere sovjet
burgers, en zij nemen deel aan alle fa
cetten van het openbare leven."
De communistische partij van Enge
land heeft in het begin van de week een
krachtige oproep doen uitgaan tot het
bestrijden van het anti-semitisme in de
Sovjet-Unie.
Soviet Weekly noemde de beschuldi
gingen „Absurd", en gaf cijfers waar
uit moest blijken dat de Russische jo
den in veel gevallen plaatsen innamen
die niet in verhouding waren tot hun
aantal op het geheel van de bevolking.
„Blijkens een telling van 1959", al
dus Soviet Weekly, „zijn er in de Sov
jet-Unie 2.268.000 joden. Van dezen wo
nen er 875.000 in de Russische federa
tie, 840.000 ln de Oekraine, 150.000 in
Wlt-Rusland, 94.000 in Oezbekistan, en
de rest in Moldavië, Georgie, Litauwen
Letland. In 1964 waren er in de Sov
jet-Unie 50.915 joodse wetenschapsmen-
waardoor ze na Russen en Oe-
krainers de derde plaats in deze ca
tegorie innamen. Er zijn voorts 82.000
joodse studenten, op een totaal van
3,2 miljoen.
In de Sovjet-Unie zijn .97 synagogen
'n religieuze gemeenten en groe
pen die ln vele republieken., in particu;-
liere hulzen diensten houden. Alle reli
gieuze organisaties genieten dezelfde
rechten, en joden vervullen hun ritueel
wens" aldus Soviet Weekly, dat
het vrij gebruik van Jiddisch als een an
der bewijs van vrijheid van het joden
dom aanhaalde.
APELDOORN (A.N.P.). Aan het
jaarverslag 1965 van Wegeners Couran
ten Concern N.V wordt als aanvulling
op hetgeen op 29 april over de resul
taten reeds is meegedeeld, het volgende
ontleend: de groei van de onderneming
heeft zich in "versterkte mate voortgezet.
Deze groei ging wederom gepaard met
aanzienlijke investeringen. Aanzienlijk
meer middelen moesten voorts worden
vastgelegd in debiteuren en voorraden,
zodat de financiering opnieuw de bij
zondere aandacht opeist.
De omzetten van de afdelingen bedroe,
gen 9,27 min. tegen 7,04 min in 1964
en 5,56 min. 'in 1963. De totale exploi
tatiekosten, voor afschrijvingen en inte
rest, bedroegen 7,51 min. tegen 5,76
min in 1964, een stijging van 30.5 pet.
(v.j. 23,3 pet De lonen vormen met
een bedrag van 2,77 min. bijna 37 *pct.
van de exploitatiekosten Het aantal
personeelsleden stee^ van 217 tot 283 en
het verbruik van rotatiepapier van
2.330.000 tot 2.970.000 kg. of met 27 pet
Ondanks de sterke kostenstijging kon,
dank zij de belangrijke omzetvergroting,
het exploitatiesaldo, voor afschrijvingen
en interest, worden verbeterd en wel van
1,28 min. tot 1,76 min. Zoals gemeld,
wordt voorgesteld het dividend te ver
hogen van 18 tot 22 pet.
VEEMARKT LEIDEN
Aanvoer X31S stuks vee: 12 stier*
«O440, handel rustig: 60 melkkoei
-12751450, handel zeer rustig; 17
koeien 360—125—470, handel lui. duv
koeien 90 625—1000—1425. handel kalm: 12
pinken 550675. handel kalm- 63 vette kalv
270310330. handel lui; 27 nucht kalv
130—140—150 handel iets stugger; vette
schapen 8095105, handel matig; fokscha
pen 50 met 1 lam 140—160,
400—240; 108f 1
.lel redelijk:
100—110. weide 7250—82 —92; 1100 texels
1 20 geiten.
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN. De dertig meter hoge stenen
bovenkruier „De Valk" is gebouwd in 1743
op de plaats waar nog vroeger een wipmolen
stond. ,,De Valk is gesticht door Adrianis
van Deventer en Maarten van Royen. De
eerste steen geleyt door Pieter van Deventer
den 20 Yuli de laatste door Maarten van
Royen den 7 October Anno 1743" staat er
op een gevelsteen met een valk, die aan een
lint een bel om de hals heeft hangen. Twee
eeuwen lang bleef de molen in het bezit van
verschillende molenaarsgeslachtende laatste
eigenaar was W. van Rhijn, wiens familie
de molen sinds 1870 bezat. In 1943 werd de
stad Leiden eigenaresse, doch molenaar Van
Rhijn mocht er tot zijn dood (in 1964) blijven
wonen. Enkele jaren daarvoor had de
gemeente bovendien een groot deel van de
moleninventaris gekocht en de heer Van
Rhijn bood toen zijn eigen molenarchief aan
de stad ten geschenke. Dit bevindt zich thans
in het stedelijk archief. Kort daarna nam de
Leidse gemeenteraad het besluit de molen te
zijner tijd te doen inrichten tot molenmuseum
in samenwerking met de vereniging „De
De molenmdker«werkplaatsafkomstig
Hollandsche Molen". Deze vereniging gaf
daartoe een collectie molenonderdelen en
daarmee verwante voorwerpen ter plaatsing
in het museum in bruikleen. De molen moest
echter eerst worden gerestaureerd. De kap
moest worden vernieuwd en de brede schans,
waarop slechts waaghalzen zich durfden
begeven, had ook een grote beurt nodig.
Gelukkig zijn er nog enkele molenmakers in
het Rijnse land. Hein Verbij uit Hoogmade
is er zo een en die heeft het werk geklaard.
Thans is het dan zover, dat 2 juni 1966 „De
Valk" als museum kan worden opengesteld.
„De Valk" is niet het enige
molenmuseum in Nederland, maar wel
het enige over de korenmolen. Het
molenmuseum te Koog aan de Zaan
betreft immers uitsluitend industrie-
molens en dan nog specifiek Zaanse.
Daarom is „pe Valk" uniek in Neder
land, ook al omdat dit museum een vol
ledig beeld geeft van het molenaars- en
molenmakersambacht. Het molenmakers-
vak 'sterft nU eéhmaal langzaam uit, al
zijn er dan hier en daar nog Wel molen
makers te' vniden, voortgesproten uit
geslachten, die dikwijls al eeuwenlang
met het molenvak van doen hadden.
Zoals Hein Verbij bijvoorbeeld, die
stamt van een oud molénaarsgeslacht
uit Reeuwijk, het waterland in het
Goudse.
Het bijgebouw van d-* molen herbergt
Dertig meter hoge bovenkruier:
unieke molen in randstad Holland
een volledig molenmakersbedrijf, com
pleet met de oude werktuigen en attri
buten van het ambaoht en de originele
oude „mallen" van veel nog bestaande
of reeds verdwenen molens. De conser
vator van het museum, de heer M. Hoog
straten, kocht de inventaris van een
Een collectie oude werktuigen.
Suurhoff tot Eerste Kamer
Worsteling met
plannen en geld
(Van onze parlementaire redactie)
DEN' HAAG De capaciteit van liet
Nederlandse wegennet moet in de ko
mende jaren volgens minister Suurhoff
van Verkeer en Waterstaat belangrijk
omhoog. Of zijn plannen verwezenlijkt
kunnen worden hangt af van het be
schikbare geld. De begroting van het
rijkswegenfonds 1965 heeft namelijk al
een tekort van bijna 15 miljoen gulden
en ook dit jaar moet de minister met 'n
tekort werken, een tekort, waarmee de
begroting 1967 belast wordt.
In de nota ruimtelijke ordening, die
binnenkort verwacht wordt, komt een
basisplan voor van het hoofdwegenplan.
Daarin is het wegstramien als onder
deel van het ruimtelijk beleid opgeno-
In zijn memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer schrijft minister Suurhoff
verder: „Bij de bepaling van prioriteiten
moeten de eenmaal ter hand genomen
werken in zo hoog mogelijk tempo wor
den voortgezet en voltooid. Gewaakt
dient te worden tegen versnippering
van krachten door het gelijktijdig in
uitvoering nemen van te veel projecten.
Bij het opstellen van het uitvoerings
programma spelen het webwerken van
knelpunten en zwakke punten in het we
gennet mede een rol. Het opnemen
nieuwe werken in de planning voor
bepaalde periode zou gepaard moeten
gaan met het schrappen van ander,
reeds aanvaard werk uit het program-
Wat de grensoverschrijdende wegen
betreft zegt de minister dat het overleg
met de buurlanden zich niet mag beper
ken tot de keuze van het tracé, maar
tot overeenstemming moet leiden om
trent de functie van de weg, de te ver
wachten verkeersintensiteit en het te
kiezen dwarsprofiel.
Ernstige vertraging is ontstaan bij het
srkrijgen van overeenstemming t.i
vele besprekingen kon worden overe
gekomen dat de E-10 (Antwerpen-Bre-
da) en de E-3 Antwerpen-Venlo) vóór
de E-10 tussen Antwerpen en Breda. Na
de zomer van 1970 zullen worden aange
legd.
Het gereedkomen van de Coentunnel
en de IJtunnel zal een belangrijke wij
ziging in de loop van het oeververkeer
over het Noordzeekanaal en het IJ tot
gevolg hebben. Alvorens tot een eventu
ele verdubbeling van de rijbaan van d<
Schellingwouderbrug te beslissen zal de
ontwikkeling van het verkeer n.
openstelling der beide b-nnels worden
afgewacht.
Westerschelde
Het tijdstip waarop een vaste o
verbinding over of onder de Wester
schelde voldoende rendabel zou zij
het beschikbaar stellen van zeer hoge
bedragen te rechtvaardigen, is nog niet
Met betrekking tot de aansluitingen
op de Van Brieneroordbrug wordt ge
zegd dat de verdere doortrekking van
rijksweg 16 tussen Kralingseplein en
rijksweg 3, getemporiseerd i.v.m. fi
nancieringsmoeilijkheden, zo spoedig
mogelijk weer ter hand zal worden ge-
Het streven is er op gericht de weg zo
spoedig mogelijk in 1967 gereed te krij
gen tot de Kralingaeweg. Het doorgaan
de verkeer richting Den Haag zal dan de
binnenstad van Rotterdam kunnen ver
mijden. Doortrekking tot rijksweg 3 zal'
op een later tijdstip in 1967 kunnen wor
den voltooid.
Warmondse molenmaker, «hè er 't bijltje
b(j neerlegde. Er is ook een kleine sme
derij, want hoewel er by de molenbouw
overwegend hout werd gebruikt tot aan
de reusachtige tandwielen toe, het ijzer,
:r toch ook wel bij te pas kwam,
werd op eigen molenmakersvuur ge-
De heer Hoogstraten is een man, die
een gegeven ogenblik door de molen
„gegrepen" werd en alles ging ver
zamelen wat maar met molens, mole-
t en molenmakers te maken had.
Zijn collectie groeide in tal, maar ook
last, want het werd gaandeweg moei
lijker om een verzameling van om en
bij 1200 voorwerpen een goed onderdak
te geven.
Molenboekerij
De vereniging „De Hollandsche Molen"
bracht uitkomst: zij kocht de collectie
engageerde de verzamelaar als con
servator van het te stichten museum. De
trots van de heer Hoogstraten is zijn
bibliotheek over molens, die met 750
banden de grootste molenboekerij van de
wereld is. In een vitrine liggen een
aantal, deels zeer kostbare oude molen
boeken uitgestald.
Maar niet alleen die boeken en de
molenmakerij maken de verzameling uit,
de heer Hoogstraten verzamelde univer
seel. Er is tevens een hele collectie
molenstenen, waarbij zelfs fragmenten
maalstenen uit het neoliticum (plm.
1500 voor Christus), die hij ontdekte
;n opgraving op de Veluwe. Er zijn
verschillende typen van handmolens,
waaronder één uit India, waar de steen
nog direct met de hand wordt gedraaid.
Een flinke collectie oude penningen
in muldersgilden is ook aanwezig, be
mens maten en gewichten, gereed
schappen en curiosa. Zelfs itif een
recent verleden een aantal
speldjes met molens, uitvloeisel van
niet zo lang geleden woedende speldjes-
rage. Alles wat maar enigszins
trekking heeft op molens trok de be4
langstelling van de verzamelaar, tot
postzegels uit aller heren landen toe,
waarop molens staan afgebeeld.
Wiekenvlucht
Onnodig te zeggen: ook het molen-
werk zelf is een museumstuk. Vanaf de
begane grond tot aan de kap, die zich
o'n dertig meter boven de molen
terp bevindt, is het gehele binnenwerk
nog intact. Maar om tot bij die kap te
komen, zal men 150 traptreden moeten
opstappen. „De Valk" behoort nu een
maal tot de groep van grote molens met
n wiekenvlucht van 24 meter.
Maar wie de klim waagt en zijn
voeten zet op de brede molenschans met
het kruiwerk en de vang, of nog hoger,
door een van de kleine raampjes kijkt,
ziet de stad aan zijn voeten liggen en
ver achter de huizenzee tot over
de duinstreek en het plassengebied van
de Kaag kijken.
Daarom ook nog een goede raad aan
landsman en vreemdeling: betreed dit
museum niet slechts om er een verregende
vakantiedag mee te helpen zoekbrengen.
Ga er (ook) eens heen als de zon stralend
aan de hemel staat
Beestenmarkt
De molen zal van tijd tot tijd zijn
reuzekruis tegen de Hollandse luchten
slaan, al zullen de knerpende molen
stenen dan geen goudgeel graan meer
molenmaker uit Warmond.
verpulveren tot sneeuwblank meel. Iedere
vrijdag (dan is er „beestenmarkt", een
bezienswaardigheid op zich) en ook
tijdens het seizoen op een of meer an
dere dagen zullen de wieken draaien en
zoeven in de wind. Dit ten gerieve van
de toeristen. Maar niet voor hen alleen,
want het is ook broodnodig om schade
lijke gevolgen van inwatering van het
wiekenwerk door regen te voorkomen.
Dus zal „molenaar" Pijnnaken, de con
cierge, die op de molen woont, de wieken
naar de wind zetten en kunnen Neder
landers, Amerikanen en Duitsers er hun
meters film op verschieten tot meerdere
glorie van hun feesten thuis en de oude
„Valk", wiens vlucht tot op de dag van
vandaag even spectaoulair is als in
grijze, verre eeuwen.
Een bont jas je met Bermudashort
werd in Londen getoond als
bruikbaar voor de komende herfst.
Het short is afgezet met hetzelfde
bont als het jasje. Bij koude dagen
kan het jasje geheel dichtgeknoopt
worden.
Geen vorderingen
landbouwberaad
in Brussel
BRUSSEL (l'PI) De ministers van
Landbouw van de EEG zijn gisteren
géén stap verder gekomen bjj hun tech-
nlsclte besprekingen over 'n groente-
en-fruit-regeling voor de gemeenschap
en een wereld graanovereenkomst.
Tussen Frankrijk en Nederland trad
een scherp verschil van opvatting aan
het licht over 't graanakkoord. In het
bijzonder bleken de standpunten ver uit
een te liggen inzake de verkoop van
overschotten.
De ministers zetten de besprekingen
vandaag voort met als onderwerp de
prijs van zuivelprodukten, de sleutel tot
een regeling voor een gemeenschappe
lijk prijsbeleid vodr agrarische produk-
Een Sunil team kwant, waste en... Onvermoeibare Sunil-sop is
voorspelde mevrouw G. Migchel- ideaal voor alles: linnen, katoen,
sen, De Wittenhagen 14, Harder- nylon, enz. Bleken Niet nodig,
wijk een nóg wittere was. En even Blauwen Overbodig. U zult het
later wós die wittere was er... zien: Sunil met ultra-waswerking
dank zij de waskracht van Sunil! geeft het hóógste wit1
