PREMIE SPAARPLAN
Davofabrieken dicht: 225 man op straat
Paraschool
- sprongsgewijs
i geopend
Borba doet verzet
Roemenië uit doeken
Prof. Utrecht
vrijgelaten
KLM streeft naar CAO
met looptijd van 5 jaar
Kroongetuige
moordzaak
wijzigt in
hoger beroep
verklaringen
Sparen in spaarbewijzen
levert een extra voordeel op, want... elk jaar
legt het Rijk er 20% bij.
Wanbeleid'
volgens
vakbonden
Hoogbejaarde
schildpad
overleden
Bomaanslag
Canadees
Lagerhuis
Hogarth dreigt met
algemene staking
Pompstation
van Shell in
Hongarije
VRIJDAG 20 MEI 1966
DE LETDSE COURANT
PAGINA 5
GILZE-RIJEN (ANP) Kapitein Wal
ter Mertens, paracommando van he
Belgisch leger en Instructeur van he
para-opleidingscentrum in Scharren ii
België, zette zichzelf gistermiddag zo ge
makkelijk en rustig op de vliegbasis Gllze-
Rijen aan de grond, alsof hij van di
tram afstapte. Ilij oogstte daarmee eei
waarderend applaus van de chef van di
generale staf van de landmacht, luitenant
generaal F. van der Veen en vele andere
landmacht-officieren, die naar Gilze
Rijen gekomen waren om er de officiële
start mee te maken van de parachutis
tenopieldlng voor de commandotroepen in
Nederland,
Ook enkele Nederlandse dienstplichtigen
maakten een sprong, die hen uiteindelijk
het brevet van getraind paracommando
moeten verschaffen. Voordat ze zoveel
ervaring hebben als de Belgische kapitein
Mertens, moeten ze de sprongen echter
nog vele keren herhalen. Kapitein Mer
tens heeft er namelijk al ruim 950 ach tel
de rug. Eergisteren maakte hij de sprong
van zijn leven. Hij liet zich toen van
4200 meter vrij vallen om pas op zes
honderd meter zijn bestuurbare parachute
te openen. ..Parachutespringen is een
paasie." 2Ki hij na afloop in de mess. „Meer
dan de helft van het plezier is eraf als
Je Je parachute opent".
Met de opleiding van de para's is een
duidelijk begin gemaakt. Dat gebeurde in
de Junckerhal op Gilze-Rijen. waar luite
nant-generaal Van der Veen nog eens
benadrukte, dat de commando's de super
soldaten van de landmacht zijn en dat
aan hun opleiding een training in het
parachutespringen niet mag ontbreken.
Die opleiding gebeurde al in België. Maar
nu men las gevolg van een wetswijzi
ging ook in Nederland de mogelijkheid
heeft kunnen vinden zit het erin dat
commando's ook in ons land hiervoor een
uitgebreide training krijgen.
Ontkenning uit
Boekarest
gewantrouwd
BELGRADO (UPI) Tjjdens een con
sultatieve bijeenkomst in Moskou hebben
Roemeense militaire vertegenwoordigers
drie maanden geleden voorstellen ter
tafel gebracht voor wijzigingen in het
Warschaupact. Dit heeft het Joegoslavi
sche blad Borba bekendgemaakt.
De Russische leiders hebben afwijzend
op het Roemeense initiatief gereageerd
als gevolg hiervan heeft de Roemeen-
partijleider Nicolae Ceaucescu op 7 mei
in een rede ongekend felle kritiek uit
geoefend op de Comecon, de communis
tische tegenhanger van de EEG
het Warschaupact.
Binnen drie dagen na deze to<
reisde de Russische partijleider Leonid
DJAKARTA fANP) In de loop va
deze week zijn nog drie gevangenen i
Indonesië vrijgelaten. Onder hen bevindt
zich professor Utrecht, die van Nederland
se afkomst is. Hij werd in de zomer var
het vorig jaar gearresteerd. Het is nog
niet bekend of professor Utrecht in In
donesië zal blijven.
Ter gelegenheid van het SOO.jarig bestaan van de Maatschappij der Neder
landse Letterkunde, is woensdag aan het pand Hogewoerd 126 een gedenk
teken onthuld ter nagedachtenis aan de oprichter van de Maatschappij, Frans
van Lelyveld. De plaat werd onthuld door de huidige bewoner van het pand,
de heer J. Denninger
NIEMAND
BIJ LAPWERK
GEBAAT
(Van een onzer verslaggevers)
AM8TELVEEN Van onverwachte
zjjde valt in de uiterst actuele problema
tiek der lonen een opmerkelijk geluld te
horen. De vereniging van KLM-vliegers
een categorale vakorganisatie met
«3? leden, wier salaris varieert van
10.000 tot 62.000 gulden heeft bekend
gemaakt. tjjdens een overleg met de
KLM-direetle over het hele pakket van
arbeidsvoorwaarden, dat voor de komen
de herfst op het program staat, .te wil
len streven naar een CAO met de voor
Nederland ongekende lange looptijd van
S Jaar.
-Wat nu op het loonfront gebeurt, ie
lapwerk", zegt. de voorzatter, captain
L. Zeyfert. „De onderhandelingen ver
lopen altijd onder druk. Je springt van
de hak op de tak. Je praat vaak met een
directie, die. gedwongen door de nood
haak van planning op lange termijn, al
lang een positie heeft ingenomen, ie
praat, met andere woorden, tegen een
muur. Als je dan meer uit de leiding wilt
knfjpen. dan ze van plan was te geven,
heb Je een Ideale broedplaats voor con
flicten en onrust. Daar is het bedrijf noch
het personeel bij gebaat".
Sinds de door velen onbegrepen sta
king in 1958 (die bepaald niet ging om
salarisverhoging, al werd dat in brede
kring aangenomen, maar een protest was
tegen het ontslag van de twee voorzitters
Met* en De Laat) heeft de vereniging
van KLM-vliegers in de vakbondswereld
geen beste naam gehad. Nog dezer dagen
beschuldigde de heer P. van Zijl, voor
zitter van de groep burgerluchtvaart van
de Nederlandse katholieke bond van ver-
voerspersoneel, de piloten ervan, dat zij
eledhts rekening willen houden met hun
eigen belang. „Eigenlijk een complLment",
zegt Zeyfert, „waar ben je anders vak-
Drie hospitalen voor
militairen opgeheven
UTRECHT (ANP) Binnenkort zullen
drie militaire hospitalen worden opgehe
ven. Op 1 juli aanstaande sluiten de ge
westelijke militaire hospitalen ln Amers
foort en Arnhem. Voorts ligt het ln de
bedoeling, ook het gewestelijk militair
hospitaal ln Assen op te heffen.
bond voor?". Maar hij vindt het verwijt
niet rechtvaardig. „Natuurlijk is een CAO
met lange looptijd voor ons geen nadeel.
Anderzijds menen wij, dat de arbeidsrust
ermee is gediend en dat dus het hele be
drijf er wel bij zal varen. Wij zoeken
stabiliteit".
De vliegers hebben nu het volgende
voor ogen (en hopen daar bij de KLM-
directie sympathie voor te vinden, het
geen er wel in schijnt te zitten): een
systeem, waarbij beide partijen de spel
regels kennen, zodat ze niet touw gaan
trekken om een beetje winst binnen te
halen, daarmee de arbeidsrust ln gevaar
brengend. Captain Zeyfert („misschien
ben ik een idealist") ziet ln ieder geval
geen heil ln een CAO met lange looptijd,
die werkt op basis van starre formules.
HU ziet meer heil ln een overeenkomst
voor 5 jaar aangaande de principes,
die de ontwikkeling der lonen en ande
re arbeidsvoorwaarden (pensioenrech
ten, verhouding tussen werk- en rusttijd)
beheersen. De cijfers kunnen dan flexibel
blijven. De KLM-OAO is ln overeenstem
ming met. internationale maatstaven. Het
gaat slechts om aanpassingen.
Brezjnev naar Boekarest en voerde daar
gedurende drie dagen geheime bespre
kingen die naar verluidt weinig resultaat
hebben opgeleverd. Kort hierop zond
Roemenië een brief naar de leden van
het Warschaupact waarin de voorstellen
uit de doeken werden gedaan. Deze be
helsden onder meer: terugtrekking van
de Russische troepen uit landen waar zij
niet langer noodzakelijk zijn: bilaterale
onderhandelingen over de kosten van ln
het buitenland gelegerde Russische troe
pen: consultaties vóórdat kernwapens
worden gebruikt: betere verdeling van de
bevelsfuncties binnen het Warschaupact.
Later ontkent de Roemeense regering
het bestaan van een dergelijke brief maar
Oosteuropese zegslieden in Meskou heb
ben verklaard meer dan ooit overtuigd
te zijn van de authenticiteit van de brief.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN BOSCH Opnieuw en thans
voor het Bossche hof in hoger beroep
herleeft het drama van de Zundertse
carnavalsmoord: de nacht van 2 op 8
maart 1965, waarin Tinus van Hasselt
op het erf van zijn boerderij te Zundert
gedood werd. De eerste dag, die het
hof hieraan wijdde (maandag volgen
requisitoir en pleidooi) kende een sen
sationeel hoogtepunt. Zo duidelijk twij
felt de president, mr. W. Roozendaal,
aan de verklaringen van de kroongetui
ge, de weduwe van het slachtoffer, me-
vroow Joh. van Hasselt-Herijgers, dat
hij de zitting schorst voor beraad.
Zij geeft omtrent wat er die
valsnacht gebeurde een geheel andere
lezing dan vroeger. Alle vroegere be
zwarende verklaringen buigt zij zoda
nig om, dat verdachte er zo gunstig mo
gelijk afkomt.
Bijzonder schril la de tegenstelling
tussen deze sltautie en die te Breda,
de rechtbank ln de overwegin-
an haar vonnis zegt, dat de
klaring van verdachte Jos van de:
dat hij van 's avonds half negen tot
morgens half zeven niet op de boer
derij van Van Hasselt ls geweest, „on
verenigbaar is met de verklaring
Johanna Herljgera, van de waarheid
van welke verklaring de rechtbank
overtuigd ls". De schorsing in Den
Bosch duurt maar enkele minuten. Fol
terend pijnlijke minuten voor deze
kroongetuige.
„Volgende getuige, deurwaarder",
laat de president bij zijn terugkeer
ten.
Zeventien getuigen, van wie twee h
decharge, zijn opnieuw omstandig ver
hoord, waaruit zal moeten blijken, of
Jos van den B. terecht door de Breda-
rechtbank ls veroordeeld. Tegen deze
verdachte was 15 jaar geëist wegens
moord. Hij is veroordeeld tot 10 jaar
wegens doodslag.
Men kent de feiten: Op de laatste
avond van carnaval 1965 was Jos van
den B. met zijn vriend Tinus van Has
selt, op wiens boerderij Van den B. zeer
veel werk verzette, op stap gegaan, ln
Zundert en enkele Belgische grensca-
fés. Van den B. had een geel cama-
valspak aan, waarvan hij beweert, dat
hij het in de loop van de avond met
een Belg tegen een blauwe kiel heeft
geruild. Op de terugweg, zegt Van den
B., Is hij uitgestapt, nadat Tinus van
Hasselt nog een Belgische lifter had
meegenomen. Tegen half twee kwam
Van den B. thuis, rond diezelfde tijd
moet Tinus van Hasselt op zijn erf zijn
vermoord, waar hij 's morgens. met
verbrijzelde schedel, door zijn vader
werd gevonden. Van den B. ontkent alle
schuld. „Die Belgische lifter moet het
gedaan hebben", is zijn verweer.
In het radde dialect van zijn grens
streek herhaaldelijk onderbroken
door de president om langzamer en dui
delijker te spreken doet Jos opnieuw
het verhaal van zijn onschuld. De be
zwarende omstandigheden worden hem
uitvoerig voorgehouden: het bloed op
zijn carnavalshoed, welke bloedspatten
afkomstig zijn van iemand met dezelfde
bloedgroep als het slachtoffer. De
bloedspatten op zijn schoenen: ook de
bloedgroep van het slachtoffer. De vier
haren, geklemd ln de hand van het
slachtoffer: een haarsoort, dat van ver
dachte afkomstig kan zijn. De verklarin
gen van vele getuigen, die zeer bezwa
rend zijn. Verdachte blijft ontkennen.
Spijkerhard.
Maandag gaat het doek opnieuw op.
Een groot nationaal plan maakt het sparen nu nog aan
trekkelijker. het Premie Spaarplan. Het Rijk steunt u
hiermee om tot waardevol bezit té komen. Elk jaar kun
nen u en uw vrouw een spaarpremie van f 100,— krijgen.
Door te sparen in spaarbewijzen.
Wat is een spaarbewijs? Een spaarbewijs is een
bewijs van storting van f 25,Hiermee kunt u deel
nemen aan het Premie Spaarplan. Spaarbewijzen kunt u
bij alle spaarinstellingen verkrijgen. U ontvangt over dat
geld, behalve de normale spaarrente, ook de spaarpre
mie. Met spaarbewijzen groeit uw bezit dus sneller.
Hoeveel Over een gespaard bedrag in spaar
bewijzen per jaar van maximaal f 500,ontvan
gen u en uw vrouwnadat u die spaarbewij
zen vier volle kalenderjaren hebt aangehouden
een belastingvrije spaarpremie van 20 dus
maximaal f 100,2)
Een voorbeeld Als u dus samen in dit jaar f 500,
spaart in spaarbewijzen, krijgt u begin 1971 de spaar
premie van f 100,U mag natuurlijk ook minder dan
f 500,sparen, de spaarpremie is altijd 20%. Spaart
u volgend jaar weer, dan krijgt u de spaarpremie over
dat bedrag begin 1972. Zo kunt u jaar in jaar uit de
spaarpremie verdienen.
De bijdrage van het rijk kan zo in de loop der jaren tot
een flink bedrag oplopen.
Wie? U kunt aan het Premie Spaarplan deelnemen als:
1. uw belastbaar inkomen in het voorafgaande jaar ten
hoogste f 15.000,was;
2. u ten minste 21 en nog geen 60 jaar bent (en
niet reeds deelneemt aan de Zilvervloot).
Waar? Bij de Spaarbanken, Postkantoren,
Banken, Boerenleenbanken, Raiffeisenbanken en
Bouwfondsen.
Vraag de gratis brochure!
BASIS VOOR PERSOONLIJK BEZIT
„U HOEFT NIET MEER TERUG TE KOMEN"
DEVENTER (ANP) Het debacle
in de èDavo haardenfabriek In Deven
ter ls thans volledig geworden. De direc
tie heeft het personeel van de Davo-ves-
tlging ln Coevorden woensdagmiddag
meegedeeld dat ook dit bedrijf zal wor
den gesloten. Voor de ongeveer 225 per
soneelsleden houdt dit ontslag In. Korte
tijd nadat de vennootschap surseance
kan betaling had aangevraagd en gekre
gen, kwamen door de sluiting van de be
drijven in Deventer reeds 175 perso
neelsleden op straat te staan. Met Ingang
i aanstaande maandag (28 mei) zullen
alle bedrijven van Davo voorgoed ge
sloten zijn.
De produktie van de hypermoderne fa
briek te Coevorden van gashaarden
werd in 't najaar '64 ter hand genomen,
maar nog voordat de fabriek op volle
capaciteit werkte, kondigden de eerste
tekenen van een stagnerende afzet bij
Davo zich aan. De moeilijkheden zijn
sindsdien verergerd, onder meer door
commerciële beleidsfouten van de direc-
AUCKLAND (UPI) Een schildpad,
die in 1777 door de Britse ontdekkings
reiziger kapitein James Cook aan de
koning van Tonga werd geschonken, is
woensdag op het eiland Tonga overleden.
Het dier, dat als naam Tuimalila, droeg,
werd als stamhoofd met groot respect be
handeld en is waarschijnlijk 192 jaar oud
geworden. De schildpad was ook een be
langrijke toeristische attractie.
Deze witte rat ie, wat je noemt, in de lorum en kan zijn balans op de lat maar
enkele moeite koet. Hij had van deze beide onderzoekers, die naarstig zoeken
flinke hoeveelheid jandoedel gekregen
tie, die een weinig gewild type gashaard
te lang in produktie en verkoop hield.
De voorraden gashaarden hoopten zich
op, terwijl de afzet van olie- en kolen
haarden eveneens afnam.
Achteraf bezien was de investering in
de nieuwe fabriek in Coevorden boven
dien een minder gelukkige beslissing, zo
heeft de directie toegegven. Naar
de directie meedeelde, is het besluit
ook de gloednieuwe fabriek in Coevorden
stop te zetten, te wijten aan de houding
van de bankier van Davo, de Nederland
se middenstandsbank. De bank weiger
de verdere kredieten te verlenen.
Het ontslag van de 225 grotendeels
oudere personeelsleden van de fabriek ln
Coevorden is ook bij de werknemersbon
den als 'n bom ingeslagen.
De betrokken arbeiders hebben de
ontslagaanzegging pas woensdagmiddag
ontvangen, nadat kort tevoren eerst de
bondsbestuurdere en daarna de leden
de ondernemingsraden waren ingelicht.
„Er is geen geld meer", kregen de t
beiders woensdag omstreeks half drie
„U hoeft niet meer terug te komen,
want vrijdag is toch een verplichte snip
perdag".
Geen geld
De directie, zo ls tijdens het overleg
met de bonden gebleken, kan 't loon
deze week zelfs niet meer betalen. Tot 13
mei was geld beschikbaar, maar
dichtdraaien van de kredietkraan door
de bankier (de middenstandsbank) plaat
ste de directie voor nieuwe moeilijkhe-
De bankier heeft zich bereid
klaard het loon voor deze week te beta
len. De vakbonden kregen na herhaald
aandringen ook nog gedaan, dat de ban
kier ook de zogenaamde penweek (eind
afrekening) volgende week nog voor zijn
rekening zal nemen, en daarmee is de
kous voor de 225 Davo-arbeiders af. Va
kantietoeslag zullen de arbeiders niet
meer ontvangen, hoewel velen reeds In
verband met de naderende vakantie ver
plichtingen zijn aangegaan door het stor
ten van waarborgsommen.
De heer Ubblnk, directeur van de ge
lijknamige gieterij, die met de Davo een
concernmaatschappij vormt, was niet
bereid de bonden een toezegging te doen
ten aanzien van zijn morele verplichtin
gen tegenover het Davo-personeel.
De arbeiders voelen zich nu extra be
nadeeld, want door de wegens liquidi-
teitsmoellljkheden vorig Jaar september
ingevoerde werktijdsverkorting hebben
zij al de helft van de wachtgeld- en
werkloosheidsregeling gesoupeerd. Ze
voelen zich bedrogen.
„Een staaltje van wanbeleid", zo rea
geerde de algemeen secretaris van de
christelijke nietaalnijverheidsbond, de
heer J. de Graaf. Onbegrijpelijk en on
aanvaardbaar vindt de voorzitter van de
katholieke metaal bond St.-Eloy de heer
P. Brussel, het dat men ln het totale be
leid bij de Davo, de sociale belangen zo
heeft verwaarloosd. Je kunt de arbeiders
meer van de ene op de andere dag
op straat zetten, meent de beer Brussel.
„Schiet Kareltje
niet dood..."
SAIGON (Reuter) Amerikaanse he
likopterpiloten, die gelegerd zijn op het
vliegveld Doe Hoa bij Saigon hebben
verzocht „Kareltje" niet dood te schieten.
„Kareltje" is een sluipschutter van de
Vietkong, die al 300 keer op toestellen
heeft geschoten die van het vliegveld op
stegen. maar 299 maal miste. De piloten,
die zeggen dat het ene schot dat raak
een gelukstreffer is geweest, hebben
het Amerikaanse en Zuid Vietnamese per
soneel verzocht niet terug te schieten. De
Vietkong zou hem kunnen vervangen
door iemand dis wel kan mikken, zo
m zij.
Advertentie)
OTTAWA (Reuter) Het is waar
schijnlijk te danken aan een misrekening
van tweeëneenhalve minuut dat de bom,
die woensdag In een van de toiletten van
het Canadese Lagerhuis explodeerde,
niet in de vergaderzaal uit elkaar
sprong.
Uit notities van de maker van de bom,
die bij de ontploffing om het leven
kwam, is gebleken dat hij de ontsteking
een vertraging van 2,5 minuut had gege-
De man was van plan om de lont in het
toilet te ontsteken en de bom vervolgens
in de vergaderzaal van het parlement
te werpen. Men vond voorts een toe
spraakje, dat de man blijkbaar had wil
len afsteken en waarin stond dat hij zo
veel mogelijk parlementsleden wilde
vermoorden om „de deplorabele ma
nier" waarop zij het land bestuurden.
Weer twee CAO's
afgekeurd
DEN HAAG (ANP) Op advies van
het college van rijksbemiddelaars heeft
de minister van Sociale Zaken en Volks
gezondheid, dr. G. M. J. Veldkamp, we
derom ten aanzien van enkele CAO's-be-
palingen onverbindend verklaard. Het
betreft thans die voor het schoonmaak
bedrijf en het glazenwassersbedrijf. Bei
den betreffen een loonsverhoging van
meer dan 7 procent.
Britse havens liggen stil
(Van onze correspondent
LONDEN. „Een beroep op de oor
logsvloot zal een algemene staking ver
oorzaken" Deze uitdaging heeft de Schot
William Hogarth, leider van de stakende
Britse zeelieden, gëricht tot premier
WH son.
ZUn woorden veroorzaakten nieuwe
spanning. De nationale vakvereniging van
62.500 zeelieden schijnt te verwachten dat
andere vakbonden zich bij haar zouden
voegen voor een krachtproef met de rege
ring
Premier Wilson en zijn ministers heb
ben opnieuw onderzocht hoe de belangen
van de natie tijdens de staking beschermd
kunnen worden zonder de leden van de
vakverenigingen te provoceren. Hoe dan
ook. Wilson heeft het standpunt ingeno-
dat de nationale belangen ln elk
Moelele wil zich
overgeven
l.EOPOLDSTAD Pierre Moelele, de
rebellenleider die tweeëneenhalf jaar ge
leden de stoot gaf tot de bloedige Kongo
lese opstand, zou zich willen overgeven.
Moelele houdf zich naar verluidt nog
schuil met een bende van enkele honder
den mannen in het oerwoud, ongeveer
480 km ten oosten van de Kongolese
hoofstad.
geval voor gaan en dat de regering dus
niet mag zwichten voor dreigementen.
Waarnemers vragen zich af wanneer de
regering een noodtoestand zal afkondigen
om bepaalde overheidssectoren de nodige
bevoegdheden te geven voor de verzeke
ring van essentiële bevoorrading. In rege
ringskringen werd gezegd dat deze maat
regel zou afhangen van de toestand in de
havens.
BOEDAPEST (UPI) In Boedapest
is donderdag bet eerste benzinepomp,
station van de Shell in Hongarije ge
opend. Het zal alleen beschikbaar zijn
voor in het buitenland geregistreerde
auto's, wier bestuurders betalen in har
de valuta.
Volgens het Hongaarse persbureau
MTI hebben nog meer buitenlandse ben
zinemaatschappijen en automobielfabrie
ken gevraagd om in Hongarije soortge
lijke diensten aan buitenlandse toeris
ten te mogen bewijzen. Ze zouden daar
toe in de nabije toekomst in staat kun
nen worden gesteld, aldus MTI.
