LONKJES NAAR
DE BENELUX
Verhuizing
gigantisch
wereldbedrijf
schept vele
problemen
De Gaulles
plannen
vaag en
mysterieus
Weinig vooruitgang
landbouwfinanciën.'
BEATMIS
IS ABSURD
Luchtruim Frankrijk
voor NAVO taboe
DONDERDAG 5 MEI 1966
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 9
Van «en onzer verslaggever»)
PARIJS. Het politiek hoofdkwartier van de NAVO
aan de deftige Porte Dauphine hangt vol geruchten.
Het gonst er in iedere gang van de mysteries, die nie
mand kan oplossen. Wel komt men iedere dag in com
missievergadering bijeen, leder gegrond gerucht geeft
reden tot bezorgdheid en ieder vervelend woord van
president De Gaulle aan het adres van de NAVO is
rijp voor een ernstige analyse. Dat is de NAVO anno
1966: een vat vol tegenstellingen en twijfels. Men
weet het niet meer. Men weet alleen, dat men diep in
de crisis van de NAVO zit omwille van wat nare
woorden van de Franse generaal. En men weet lang-
zamerhand ook, dat die nare woorden binnenkort werkelijkheid zullen worden: de NAVO moet
uit Frankrijk verdwijnen ,met ales wat erop en eraan zit.
Het is nogal wat, zo'n vertiuizing van een een niet te versmaden royale staf van
gigantisch wereldbedrijf, dat de Noord, medewerkers. Men zit met de militaire
Atlantische Verdragsorganisatie intussen hoofdkwartieren in Fontainebleau van
geworden is. Men zit met een onroerend goed land- en luchtmacht, met het hoofdkwartier
zoals het enorme politieke hoofdkwartier aan voor Centraal-Europa in Rocqencourt
de Porte Dauphine, waar ieder land zijn (Shape), met militaire staven nabij
ambassadeur gevestigd heeft, omringd door Versailles, met Amerikaanse vliegvelden over
Men zit er gewoon mee, want wannee:
president De Gaulle straks zijn vinger
naar de grens wijst, hebben de veertien
overgebleven N.A.V.O.-landen maar te
vertrekken. En daarom gonst het ln de
honderden kamers van het politiek
hoofdkwartier aan de Porte Dauphlné
dag en nacht van de geruchten.
Niemand weet 't u precies te vertellen,
wat er zo allemaal gonst tussen de
ambassadeurs en hun politieke en
militaire adviseurs. Maar de geruchten
stroom ebt langzaam maar zeker ln de
richting van de Benelux, daar waar
Maastricht, Hasselt, Luik, Luxemburg
een wonderlijk stuk wereld bijeenhouden.
Niemand durft het hardop te zeggen,
maar men lonkt vanuit verschillende
landen allervriendelijkst naar Nederland
en België met hun welvaart, welzijn en
geluk aan zee, natuur, plezierige mensen,
goedkope zaken, aantrekkelijke woningen
en vele verlokkende faciliteiten. Dat
voert langzamerhand aan de Porte
Dauphine wel de boventoon, ook al vist
Engeland hartstochtelijk naar een gun
stige ontvangst voor Londen als politieke
N.A.V.O.-zeteL
Wrang respect
Het gaat er alleen maar om of de
Franse generaal, waarover ledereen toch
wel met respect (met wrang respect,
dat wel) spreekt, z(jn dreiging waar zal
maken. Hij heeft de NA..V.O. en de rest
van de wereld laten weten, dat hij er
niets meer voor voelt Frankrijk ln deze
verdragsorganisatie te houden. Dat hij
tegen militaire Integratie van zijn strijd
macht met die van de andere veertien
landen ls. Dat hij zijn atoompeultjes zelf
wel doppen kan en dat hij met de beste
wil van de wereld geen dreiging vanuit
Rusland voor het Westen meer ziet.
„Waarom dan nog langer zo'n gigantisch
wereldbedrijf van de NA..V.O. In stand
gehouden", roept hij schamper van zijn
Blysée naar de Porte Dauphine
Men zegt in Parijs, dat verschillende
Rome beslist:
Meisjes mogen
niet misdienen
VATIKA AN STAD (KNP) De post
conciliaire Raad voor de Liturgie heeft
de landelijke bisschoppenconferenties la
ten weten, dat het priesterkoor verbo
den terrein bljjft voor vrouwen en meis
jes.
In een bepaling van 25 januari van
dit jaar verklaart de postconciliaire
Raad, dat misdienen alleen toegestaan
ls aan mannen en jongens, niet aan
vrouwen en meisjes.
Volgens de secretaris van de Raad,
Annibale Bugnini, is het dienen van de
mis eigenlijk de taak van de diaken. Een
uitzondering op het voorschrift blijft mo
gelijk voor landen waar plaatselijke ge
woonten dit noodzakelr|k maken. Maar
dan moet de bisschop in Rome om toe
stemming vragen.
Ook Rolls Royce
heeft gebreken
WASHINGTON (UPI) De autocri
ticus Ralph Nader, die meent dat de
Europese en Amerikaanse automobiel
fabrikanten te weinig veiligheidsvoor
zieningen ln hun auto's aanbrengen,
heeft nu van de Rolls Royce gezegd dat
deze auto een velllgheldsgebrek ver-
„De overschatte en te dure Rolls
Royce heeft gebrekkige deursloten",
schrijft hij ln een verslag dat ls over
gelegd aan de commissie voor handel
van het Huis van Afgevaardigden.
„Deuren, motorkap en kofferruimte
springen bij een botsing met een snel
heid van 32 kilometer per uur open".
Franse militairen en politici zich na
deze woorden van de president vai
vijfde republiek diep geschaamd hebben
en hun N.A.V.O.-collega's voor deel
neming de hand gedrukt hebben. Het
zal een van de vele geruchten zijn. Feit
is echter, dat de bekende Franse gene
raal Crépin, commandant van de
N.A.V.O.-luchtstrijdkrachten voor Cen
traal-Europa, onmiddellijk na deze drei
ging met verlof ging en niemand meer
onder ogen durfde komen. Hij is thans
terug ln Fonibainebleau en werkt
harder dan ooit aan de geïntrigeerde
N.A.V.O.-luchtmacht. Men weet het dus
niet meer.
,Waar maken jullie je eigenlijk druk
om?" heeft Charles de Gaulle laten weten.
„Het politiek hoofdkwartier mag voor wat
mij betreft rustig ln Parijs blijven. Ik wil
alleen de militairen kwijt." Maar intussen
schrijven de meeste Franse bladen ln
koor, dat het enorme gebouw aan de
Porte Dauphine straks de zetel wordt van
de Franse radio en televisie. Dat toch ook
Men weet het dus niet meer, maar men
maakt zich zeer ernstig zorgen over de
toekomst van de Noord Atlantische Ver
dragsorganisatie. Het botert niet altijd
in de ministerraad van de NA..V.O., in
de bijeenkomsten vam de permanente
vertegenwoordigers en in die van de
werkgroepen. Er zijn landen, die poli
tieke problemen, andere die financiële
weer andere, die humanitaire zorgen
hebben. De dwarse houding van Frank
rijk zou, fluistert men voorzichtig, ook
andere kunnen aansporen dwars te gaan
liggen. Ondanks de fraaie eenstemmige
verklaring, die de veertien landen on
langs tegen Frankrijk uitgegeven
hebben.
Bovendien weet iedereen langzamer
hand wel, dat de N.A.V.O. een log en
traag bewegend organisatorisch geheel
geworden is, waaraan nodig iets gedaan
moet worden. En verder staat men voor
het vraagstuk wie de gaten 'moet op
vullen, wanneer Frankrijk volgend jaar
zijn militaire biezen gepakt heeft.
Duitse rechten
De stroom van geruchten roept onmid
dellijk en nog heftiger stroom van pro
blemen op, politiek en militair. Want het
frordt iedereen duidelijk, dat alleen
West-Duitsland in staat is deze verplich
tingen op zich te nemen en dat wordt een
bijzonder moeilijk te verteren brok poli
tiek. Ook daarvan is iedereen overtuigd.
Maar wat wil men: Wcst-Duitsland levert
nu al twaalf van de vierentwintig nood
zakelijke legerdivisies voor de N.A.V.O.
Het kan wat dit betreft de meeste rech
ten op een belangrijkere plaats in de
N.A.V.O. voor West-Europa laten gelden.
Er rijzen financiële problemen. Wie
bijvoorbeeld moet de Franse twaalf pro
cent van de N.A.V.O.-begroting op zich
nemen. Natuurlijk komt dit ten laste
fan de veertig overgebleven landen,
maar ieder land voor zich zal hierover
thuis nog wel het een en ander te regelen J
hebben. En hoe groot worden de kosten
straks van ieder land, wanneer nieuwe
pijpleidingen, nieuwe communicatie
systemen, nieuwe vliegvelden, nieuwe
onderkomens elders (in de Benelux)
aangelegd moeten worden. Kosten, die
de thans in Franse grond- begraven
3,5 miljard gulden op het ogenblik verre
overtreffen. Welk Europees land bijvoor
beeld zal het aandurven nog meer over
heidsuitgaven op zich te nemen, waar
de Europese Commissie uit Brussel aller
lei harde waarschuwingen laat horen??
Met deze problemen worstelt men nu
al in het politieke hoofdkwartier aan de
Porte Dauphine te Parijs. „Wanneer
Frankrijk het gebruik van cd deze mld-
heel Frankrijk verspreid, met onderkomens
van duizenden militairen al of niet met gezin.
Men zit in Frankrijk bovendien met een
zogenaamde infrastructuur aan pijpleidingen,
communicatiesystemen enz. enz., die het lieve
sommetje van 3,5 miljard gulden aan de
NAVO-partners, inclusief Frankrijk, gekost
hebben.
zegt men in de N.A.V.O.-hoofd-
kwartieren, „hoe denkt hij zijn Force de
Frappe van de grond te krijgen zonder
het N.A.V.O.-communicatiesysteem? Hoe
denkt hij zijn vijandelijke doelen te
kunnen vinden zonder het N.A.V.O.-
waarschuwingssysteem Hoe denkt hij
te kunnen reageren op mogelijke uit
dagingen, wanneer hij deze uitdagingen
niet eens tijdig kan ontdekken?" Men
staat gewoon voor een raadsel met het
dubbelzinnig antwoord van de Franse
president, die graag blijft meespelen,
maar zijn vrienden gewoon buiten de
deur zet met alles wat erop en eraan zit.
„Hoe wil hij het spel eigenlijk spelen?"
Deze vraag houdt iedereen bezig in de
honderden kamers van het N.A.V.O.
hoofdkwartier. Zelfs de Franse delegatie,
die in feite evenveel en e<ven weinig weet
als de andere vertegenwoordigingen. De
mysteries van president Charles de
Gaulle zijn nog steeds een gesloten boek.
Kan men het dan niet meer zonder een
N.A.V.O.? Jonge Westduitse officieren
geven hierop een duidelijk antwoord:
„Wanneer wij in 1938 zoiets als een
N.A.V.O. gehad zouden hebben, hadden
we geen tweede wereldoorlog gekend."
De Nederlanders zeggen het anders,
maar even duidelijk: „Sinds de N.A.V.O.
er is, heeft Rusland geen duimbreed
grond uit het westelijke kamp meer kun
nen bemachtigen." De Noord Atlantische
Verdrags Organisatie blijft daarom het
schild, waarachter de vrijheid zich kan
blijven handhaven.
„Koude oorlog en warme glimlach
blijven zich op het Russische gelaat af
wisselen, precies zoals dat uitkomt",
zeggen de N.A.V.O.-politici. „Vergeet
daarbij vooral niet, dat de communis
tische ideologie onveranderd is en
veranderd zal blijven, vamuit Moskou,
vanuit Peking. Vandaag is het de glim
lach van de hartelijkheid, morgen is het
de koude oorlog met dreiging en vijande
lijke speldeprikken. Het gaat erom wal
de vijand bedoelt en waartoe hjj militair
in staat is."
delen in Frankrijk zelf onmogelijk
maakt, dan moeten wij ze buiten
Frankrijk opnieuw gaan aanleggen. Of
we van de Franse president ooit een
vergoeding voor de geleden schade zullen
krijgen? Vergeet dat maar", zegt men
aan de Porte Dauphine. „De onroerende
goederen worden nationaal eigendom,
onmiddellijk nadat de N.A.V.O. ze aan
gelegd heeft. Dit geldt ook voor de
gebouwen, de kazernes en dergelijke."
En wat is dat al niet Een groot aan
tal vliegvelden, telecommunicatieverbin-
dlngen, kabels, installaties voor de vloot-
bases, oorlogshoofdkwartieren, hulp
middelen voor de vliegtulgnavlgatae,
oefeninrichtingen, pijpleidingen.
Mans genoeg
Wil Charles de Gaulle dit dan allemaal,
deze paniek in de N.A.V.O.-gelederen?
Sommige politici aan de Porte Dauphine
geloven van wel, anderen twijfelen er nog
aan. Men kan er namelijk nog niet hele
maal uit. De Franse president heeft im
mers gezegd, dat hij zijn verplichtingen
tegenover de N.A.V.O. per se wil nakomen.
Maar hij wenst domweg geen integratie
van zijn strijdkrachten, „omdat Frankrijk
zelf mans genoeg is". Dat zal dan wel,
maar men vraagt zich toch wel af, wat
deze generaal daarmee nu precies be
doelt.
Hij zwelt van trots, wanneer hij praat
sver zijn „Force de Frappe", zijn eigen
al of niet vliegende atoommacht. „Maar",
Fors gesprek
Ziet De Gaulle het willens en wetens
anders Men peilt zijn bedoelingen nog
steeds niet. „Het wordt tyd, dat er een
mondeling gesprek met de Fransen
komt. Eerder kunnen we ons toch geen
duidelijk beeld vormen van de crisis
de omvang ervan. Misschien, dat het
zo'n fors gesprek allemaal wat zonniger
is, dan het nu lijkt."
Het klinkt fraaier, dan men bedoelt.
Men gelooft er nauwelijks meer ln. En
heeft er toch ook spijt van. Want
niemand haalt 't in zijn hoofd te zeggen,
het wel graag zonder Frankrijk
doet. De gaten, die straks openvallen,
worden namelijk te groot en te diep om
gemakkelijk over te denken. „Wij
bestuderen thans de omvang van mili
taire consequenties. Zij is niet gering,
want de noord- en zuidflank zijn straks
definitief gescheiden. Dat is bijna onver
teerbaar", stellen N.A.V.O.-militairen nu
al zorgelijk vast.
„En dan te weten, dat de orga-
politiek, militair en econo
misch al zoveel bereikt heeft. Moet
een deel ervan nu afbrokkelen?
Goede wil en offers zijn de prijs,
die ervoor betaald moeten worden.
Een prijs, die de Franse president
blijkbaar niet meer wil betalen.
Helaas."
E.E. G. -MINISTERRAAD
Geen voorbarige
uitkeringen
Landbouwfonds
BRUSSEL (ANP) De Europese mi
nisterraad heeft gisteravond ln Brus
sel vóór acht uur op Nederlands
zoek de bespreking van de gemeenschap
pelijke financiering van het landbouw
beleid onderbroken om de Nederlandse
delegatie in staat te stellen de twee ml-
Nieuwe leden
adviesraad
weigeren functie
DJAKARTA (A.N.P.). Achttien
leden van de opperste adviesraad ln
Indonesië, die kortgeleden door president
Soekarno gereorganiseerd en tot 67 leden
uitgebreid is, hebben en bloc geweigerd
hun benoeming in deze raad, die onder
voorzitterschap van Soekarno staat, te
aanvaarden, aldus meldt Antara.
In een petitie aan Soekarno, vice-
premier Soeharto en het kabinetspresi
dium dringen de achttien aan op.uitstel
van de installatie van de raad totdat
een wet hierover, als door de grondwet
verlangd, is aangenomen. Onder de wei
geraars zijn de algemene voorzitter var
de islamitische Nahdatoel Oelema, Id-
ham Challd, de leider van de katholieke
partij Kasimo, de algemeen secretaris
van de protestantse partij Parkindo,
Siregar, de voorzitter van de nationalis
tische partij PN.I., Osa Maliki en de
voorzitter van de Indonesische journalis
tenorganisatie Djoenae;di
In Amsterdam
20.188
vreemdelingen
AMSTERDAM (A.N.P.). Het aan
tal geregistreerde vreemdelingen in de
hoofdstad aan wie een verblijfsvergun
ning werd verleend bedraagt thans
20.188, aldus een mededeling van de
Amsterdamse Vreemdelingendienst. Eind
februari 1965 was dit cijfer 15.320.
Numeriek spannende Spanjaarden de
kroon (2705), op de voet gevolgd door
de Duitsers (2534) en Italianen (2330).
Op de vierde plaats staan de Marok
kanen, van wie er eind april 1965 nog
maar 267 waren en nu reeds 1646 zijn.
Daarna volgen nog twee landen waaruit
meer dan duizend man naar de hoofd
stad zijn getrokken: Indonesië (1512)
Engeland (1112).
nuten stilte ter herdenking van de doden
ln acht te nemen. Na ruim drie
was op dat moment nog op geen enkel
punt van de agenda een akkoord be
reikt.
De ministers van de zes landen
de Europese Economische Gemeenschap
zouden hun overleg vandaag voortzet
ten. Naar minister Biesheuvel w<
dagavond verklaarde zal de Europese
ministerraad echter zeker de volgende
week zoals trouwens voorlopig is vast
gesteld weer voor de landbouwfinancie-
ring bijeen moeten komen, indien het
tempo niet wordt verhoogd. Het is ove
rigens niet alleen de gemeenschappelij
ke financiering van het landbouwbeleid,
waarover de „zes'' moeten trachten
tot een akkoord te komen. Op de agenda
staat ook het formuleren van een ge
meenschappelijk standunt der EEG
voor de verdere onderhandelingen ln
Genève over de Kennedyronde, waarbij
dit keer in het bijzonder sprake is van
Internationaal akkoord over de
wereldhandel ln granen.
Duitsland en Nederland waarschuw
den tegen te voorbarige beloften voor
uitkeringen uit het landbouwfonds, voor
al ten behoeve van Italië. Minister Bies
heuvel betoogde daarbij, dat volgens
voorlopige schattingen het bepaald niet
zeker ls dat Nederland meer uit het
fonds zal ontvangen dan het er in moet
bijdragen. Zonder cijfers te noemen
achtte hij het niet uitgesloten, dat bij
dragen en ontvangsten wel eens ln even
wicht konden zijn voor Nederland.
Vatikaans theoloog:
VATICAANSTAD (Reuter) Een Va
ticaans theoloog, mgr. Benvenuto Mat-
tenccl, heeft in het weekblad Onserva-
tora Delia Domenlca als z(jn, mening
te kennen gegeven, dat religieuze mu
ziek in jazz- of beatsttyl op het absurde
af ls.
Hij noemde in dit verband een der
gelijke muzikale versie van de mis, die
in de Canadese provincie Quebec is
uitgevoerd, en een concert van beatmu-
zlek, dat onlangs in een kerkelijk ge
bouw in Rome werd gegeven. De theo
loog vond, dat er ondanks alle goede
bedoelingen, weinig overbleef van het
heilige karakter van dë kerkmuziek. Dit
was z.i. zeker niet de bedoeling van de
veernieuwlng ln de Kerk.
Pater Meinsbergen
uit ziekenhuis
CULEMBORG (KNP) Pater Isaias
Meinsbergen OSA, provinciaal der au
gustijnen. ls uit het ziekenhuis ontslagen.
Pater Meinsbergen werd 17 maart door
een hartinfarct getroffen en in het St>
Barbaraziekenhuis van Culemborg opge-
Maandelijkse
toestemming
voortaan nodig
LONDEN (Reuter) Frankrijk beeft
z(jn NAVO-bondgenoten Amerika en
geland meegedeeld dat met ingang
1 juni op maandelijkse basis toestemming
nodig ls als militaire vliegtuigen van deze
landen over Frani grondgebied willen
vliegen of in Frankrijk willen landen. In
een nota van de Franse regering die dins
dag op de Britse ambassade in Parijs is
overhandigd wordt voorts gezegd dat een
dergelijke overeenkomst met een geldig
heidsduur van een jaar voor 1966 niet
meer kan worden gesloten.
In diplomatieke kringen in Londen zei
men dat Engeland zijn andere bondgeno
ten zou raadplegen over de jongste Franse
maatregel. Frankrijks 14 NAVO-bondge
noten hebben reeds werkgroepen in het
leven geroepen die in Parijs de gevolgen
van president De Gaulles maatregelen met
betrekking tot de NAVO onderzoeken.
Deze groepen zullen binnenkort bij de
NAVO-ministerraad, die komende maand
ln Brussel vergadert, aanbevelingen doen.
West-Duitsland heeft Frankrijk ge
waarschuwd dat de Franse troepen hun
recht op verblijf In West-Duitsland ver
liezen op het ogenblik dat zjj op 1 juli
aan het NAVO-opperbevel worden ont
trokken.
Eén jaar voor
moordenaar
„Tijger-lady"
SAIGON (UPI) De rechtbank van
Saigon heeft majoor Le Van Dan, meest
gedecoreerde soldaat van het Zuidvietna-
mese leger, veroordeeld tot één jaar ge
vangenisstraf wegens moord op zijn
vrouw, bijgenaamd „tiger lady". Van
Dan, die samen met zijn vrouw het 44ste
Ranger bataljon van de Zuidvietnamese
strijdkrachten tot meest gevreesde vijand
van de Vietkong maakte, schoot zijn
vrouw dood toen ze hem betrapte op
overspel. „Ik aanvaard het vonnis. Het
was onvermijdelijk", zei majoor Van Dan.
Ludwig Erhard dinsdag aan de regering
ln Parijs ls overhandigd. In het memo
randum werd gezegd dat de Franse
strijdkrachten slechts op Duits grondge
bied mogen blijven indien zij een speci
fieke NAVO-mlssie onder NAVO-com-
mando hebben in geval van een nood
toestand. ln vredestijd met de NAVO
samenwerken en zich verder onder
werpen aan het Westduitse soevereine ge
zag.
President Johnson heeft een volledig
onderzoek gelast naar de mogelijkheden
om tegemoet te komen aan het West
duitse verlangen naar een groter aandeel
in de kerndefensie, zo is ln ingelichte
kringen te Washington gezegd. Volgens
deze kringen zou het onderzoek kunnen
leiden tot nieuwe Amerikaanse voor
stellen.
De Amerikaanse president had deze
stap gedaan omdat het steeds duidelijker
werd dat Engeland en West-Duitsland er
niet in slagen een oplossing te vinden, zo
zei men, Heb zou een wijziging kunnen
betekenen in de Amerikaanse houding ten
opzichte van de gedeelde verantwoorde
lijkheid bij de kemdefensle, die steed6
was gericht op een beperking van het
aantal „vingers aan de trekker*.
Symbolische boete
voor verspreider
voetbalspeldjes
DEN HAAG, (A.N.l*.). De kanton
rechter in Den Haag heeft de strafzaak
behandeld tegen de heer J. Jacob! aan
wie overtreding van artikel 35 van de wet
o phet auteursrecht was ten la*te gelegd,
aangezien hij speldjes .verspreidde met de
afbeelding van Feijenoordspelers zonder
hun toestemming.
De president van de Haagse rechtbank
had op 7 december j.l. in kort geding de
verspreiding van de speldjes al verboden,
doch de officier van justitie achtte de zaak
belangrijk genoeg om de strafvervolging
door te zetten. De kantonrechter hield
rekening met het feit dat de partijen in
middels to overeensemmlng zijn gekomen
en veroordeelde de heer Jacobl tot een
symbolische boete van 15 gulden. HIJ over-
doog dat betaalde voetballers, gezien de
korte duur van hun carrière en de risi
co's aan hun loopbaan verbonden, belang
hebben bij het behalen van financiële
voordelen uit hun populariteit.
Gezien het principiële karakter van deze
strafzaak liet de vereniging vn contract*
spelers zich ter rechtzitting vertegenwoor
digen door haar raadsman.
