'k\
Honderden mijnen waeliten nog
DONDERDAG 5 MEI 1966
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 13
DE LINKADOORS
LINKADOOIt NÏ3079.XEND JEEM HALF
D0X3N VAN DE STERKSTE LINKAD0ORS
NAAR HET STEEGJE. EN DEGEL3K 7 1II ID 1 Jl ID 11IIDll
KIOPWFRK VOOR UWE PROBEERT BINNEN HUK HUK,HUK.
TE DRINGEN ASJEBLIEF TV.
IPifl
E ORIENT
JEROMBA DE GRIEK
firilaat is hii! Vooruit!
Scheepvaartberichten
AG AM BMX ON 6 te Genua verw; AL-K ES
4 te BeyrouthALMKERK 4 te Gdansk;
ARTEMÏS 4 te Bremen vn IJmuiden:
ACMABA 5 te Curasao verw; AND1JK 4
vn Lourenao Marques nr Bei ra. AN GO GA -
KUST 5 te Freetown verw; ABBEKERK
4 vn Genua nr Pt Said; AGUDAA 4 te
Vitoria; A BED A 6 te Goodhope: AGCOR
5 vn Suez nr Pit Said; AGGORAB 5 vrn
te Hamburg; AHMON 4 n Pt of Spain
burg; ESSO
FOREST LAKE 4 vn Ga Plata nr onbe
kend; FORESTTOWN 4 te Khai-geiland
FRI ES GA-N L> 4 vn Sthattalarab nr Ban-
GIESSEXKERK 5 vn Bremen nr Ham
burg; GORREDIJK 5 te Houston GROTE-
DIJK 5 te Bremen; GUINEEKUST 4 vn
HATlfoR Tte Hamburg; HEEMSKERK
4 vn Colombo nr Aden. HERMES 4 te
AntwerpenHOOGKERK 4 vn Basrah nr
Ras T.umiia 11 F.P.i TI-F-S 5 iHouston
ISIS 4 vn Tampa nr Mobile; IVOORKUST
JOH ANISES FRANS 4 te Caldera
KAGYDON 4 te Pta Cardon. KRYP-
TOS 5 te Lactate* Cyprus.
GIMBURG 5 te Colombo, verwacht,
GYOAON 4 ie Djakarta verw
MARTHON 6 te Nickerie. MERWE-
GGOYD 5 te Eaatlondon. MARKAB 4/5 25
mijl o Pantellaria van Klaipeda n Fama-
gushta. MOHAMMED RF-ZA SHAH 4 van
Kharg eil n Aden
NEDERRIJN pass 4 Kp Bonn naar
PAGAMEDES 5 te Buenaventura. PRINS
OASEMlK 4 v Hamilton n Montreal
RAKI 5 re Palermo. RANDFONTEIN 5
te Gour Marques verw. ROTTI 4 v Co
lombo n Karachi ROTTERDAM 5 te New
York RUYS 6 te Rio de Janeiro verw.
SÖkOUTEN 4 v Mombasa n Dar es Sal.
Men kan aan de scheep vaartredactie
opgeven welk Nederlands schip mei
aan bovenstaande l(J«t wil slen toe
gevoegd, Ook als deze belangstelling
niet meer bestaat, wordt men ver
zocht dit ta melden aan de redactie.
STRAAT FRAZER 5 te Takoradi. SKADI
rss 5 Blzerta n Valencia. SPOORS1NGEG
10 mijl zo Flambroughhead v Bayonne
VIVI PARA 5 v Bombay
Amadi. VGIST 4
ZAAN KERK 4
KERK 5 v Beiri
runderen 2891. graskalvei-en 644. vette kal
veren 184, nuchtere kalveren 1935. schapen
100, lammeren 139, slachtrunderen 708.
Prijzen iln gld 1: melk- en kalfkoelen
pst 1025—1550. guiste koelen p st. 8ö<>—1300,
gras kali'c"
MO—810. nuchte
Slachtrunderen extra kwal per kg geslacht
Sw 455480 idem le kwal idem 415—445.
2e kwal. ld. 365—105, ld. 3e kwal. id.
350—360; vette stieren, p kg gesl gew 365—
440. worstkoeien, p kg gesl gerw 305- J45
vette kalveren le kwal, p kg lev gew 320—
350. id 2e kwal. id. 290—510. id. 3e kwal. id
265—285; nuchtere slachtkalveren, p kg lev
130-170.
koei
toeIen h. lu.orli|k. lui,
ee vrij groot, iets minder vlol, stabiel;
vette kalveren tamelijk Iets levendiger,
hoger, 'nuchtere slachtkalveren ruim.
gunstig, stijf duur; slachtvee normaal,
redelijk, staande prijzen.
COOP VELUWSE EIERVEIGING EDE
59tm64 gr 1007—llö» 64tm70 gr 113a—1279;
eendeeieren sanv 10.000 stuks.-van 60'
gram 1061—1130. «hm74 gr 1140—1240
KAASMARKT GOUDA
Aanvoer 21 partijen Prdzen 3
extra kwel 308 p kg, Handel flaui
In een handomdraai
1 23 A 6 7 8 9
1| ül
2
3
L
5
6
7
PGUaffVHBM ARJCT
Horizontaal:
1. honingdrank - op een keer. 2.
niet onder. 3. voorzetsel. 4. wervel
wind - bep stad. 5 behoeftig -
plaats in Gelderland. 6. opgewarmd
eten - bandje. 7. grootvader. 8.
meisjesnaam. 9. bep. graan - plot
selinge trek.
Vertikaal:
1, familielid - beet - boom. 2. naam
voor papegaai. 3. getij - familielid
- bijvoorbeeld (Frans 1. 4. Franse ter
reurorganisatie - fris. 5. meisjes
naam - semi-overheidsinstelling. 6.
stad in Spanje - erg. 7. voegwoord
- koordans - wintervoertuig. 8. lijst.
9. muzieknoot - landtong - persoon-
Ujk voornaamwoord.
Oplossing van gisteren.
OPLOSSING
Hor 1 vol - horde; 2. look - ar re; 3. ar
- was - an; 4. vat - aas; 5 dal - bak;
6 vel - por; 7. ek - zin - nu; 8. rede -
apot; 9. snoek - apo.
Vart 1. vlam - vers; 2 oor - deken; 3.
lo - val - do; 4. kwal - zee; 5. at - pi;
8. oas - bons: 7. rr - aar - pa; 8. draak
- nop; 9. eens - auto.
Liturgische kalender
VRIJDAG 6 mei. Mis van de derde
zondag na Pasen. Mis Jubilate.
Wit. Eerste vrijdag. Mis van het
H. Hart. Cogitation es. Wit.
DE
DIE NAAR DE
MAAN GING
LEONARD WlBBERLEy
U weet ook, dat toen Columbus een muiterij van
zijn mannen onder het oog moest zien, hij de fles
Pinot Grand Fenwlck opende en aan ieder beman
ningslid een teug gaf en daarmee een muiterij af
wendde, die een mislukking van de expeditie, die
de gehele Nieuwe Wereld voor Europa openlegde,
tengevolge zou hebben gehad
Dat is de betekenis van Pinot Grand Fenwick
door de eeuwen heen geweest. Heren, bent u nu
van plan dit nobele produkt in een soort superben-
zine te veranderen dat vermoedelijk te verkrij
gen "zal zijn aan alle benzinepompen in de wereld,
waar wie dan ook in een raket wenst te starten?"
Maar de graaf had geen schijn van kans. Benter
uitte de beschuldiging dat graaf Mountjoy, zoals ge
woonlijk, tegen de belangen van de werkende on-
afhankelijken in het geweer ging. Als de wijn als
raketbrandstof kon worden gebruikt, dan zou dat
een nevenmarkt voor dit eerste produkt van het her
togdom verschaffen en dan zou aan de arbeiders,
wier vertegenwoordiger hij was, ten goede komen.
Niemand en niets zou de mensen ervan weerhou
den Pinot Grand Fenwick te blijven drinken en hij
voorzag zelfs een grotere vraag, want de mensen
die veertig liter voor hun wagens nodig hadden ihy
dacht reedsaan auto's, voortbewogen door raket
motoren) zouden niet verzuimen zelf een glas te
drinken. Geen andere benzine zou een dergelijke
eigenschappen hebben; goed voor mens en motor.
Benter ging onder donderend applaus zitten en
Mountjoy, die zich realiseerde dat hij verslagen was,
aanvaardde de situatie en concentreerde zich op
zijn vijf miljoen voor sanitair. Een paar dagen later
had hij wijselijk zijn standpunt gewijdigd en zijn po
sitie volkomen herzien „Uit eerbied voor de door
het volk uitgesproken ideeën" en werd hij een even
groot promotor van het raketplan als ieder ander
in het hertogdom.
„Een groot staatsman staat altijd ln dienst van
het volk", zei hij met een effen gezicht tegen zijn
zoon Vincent. „Vooral als oppositie tegen het volk
het verlies van eigen positie betekent. Niemand
slaat zo'n droevige figuur als de in discrediet ge
brachte leider, die niet de wijsheid had bij het ver
lopen van het getij de bakens te verzetten. Er is
in de geschiedenis nauwelijks plaats voor hem en
hij wordt het onderwerp van studie voor studenten
die naar een stelling zoeken om een graad te be
halen. En dat, mijn zoon, is het voorgeborchte der
hel voor degenen die door gebrek dan wijs beleid
hun onsterfelijkheid verspeeld hebben".
Vincent gromde. Hij had geleerd deze lesjes in
staatsmanschap van zijn vader zonder commen
taar te aanvaarden. Hij was belast met de feite-
,,iioera! Dat is net wat
lijke constructies van de raket, onder de supervi
sie van dr. Kokintz en hoewel er npg geen directe
verklaring was afgelegd werd als vanzelfsprekend
aangenomen dat deze twee bij de lancering de ra
ket zouden bemannen.
Vincents eerste werk was een lanceerterrein te
vinden. Hij overwoog enige tijd de raket vanaf een
openbetonweg te laten opstijgen en dat zou ook ze
ker mogelijk geweest zijn. Maar het weer van
Grand Fenwick kon niet op tegen dat van Florida.
De regen en de wind zouden het werk vele dagen
ophouden en moeilijkheden veroorzaken door aan
tasting van het metalen omhulsel van de raket. Het
zou beter zijn ln een overdekte ruimte te werken
en toen hij op een dag met zijn vader het kasteel
Inspecteerde (omdat hij ook nog het sanitair zou
aanleggen) bekeek hij de grote toren op de noord
oostelijke hoek van het kasteel. Deze werd de Je-
richotoren genoemd, omdat ztjn basis grensde aan
de Jerlchozaal van het kasteel, zo genoemd naar
het gebrandschilderde raam waarop de val van de
muren van Jericho was afgebeeld.
„Wat zit daarin? vroeg hij aan zijn vader, de
graaf. „De overblijfselen van een wenteltrap
een van de grootste ir Europa", antwoordde Mount
joy. „Het is niet meer gebruikt sedert 1587".
„Waarom?" vroeg Vincent, terwijl hij de hoge.
slanke maar sterke contouren van de toren bekeek.
„In dat jaar struikelde de Spaanse ambassadeur,
die voor de Engelse ambassadeur uitliep naar be
neden, rolde de hele trap af en was dood. De
Spanjaarden beweerden dat de Engelsman hun
de raket vanuit de Jerichotoren."
ambassadeur een duwtje had gegeven. Grand Fen
wick trad als scheidsrechter op en deed de uit
spraak dat het een ongeluk geweest was, maar de
Spanjaarden grepen het incident aan als een reden
om hun Armada tegen Engeland uit te zenden
met rampzalig gevolg. Ze zouden beter uit geweest
zijn als ze onze uitspraak hadden aanvaard".
„Ik dacht dat de Engelse oorlog tegen Spanje het
gevolg was van de Engelse rooftochten in de Spaan
se bezittingen in de Nieuwe Wereld", zei Vincent
afwezig, want hij had het nog steeds druk met
het bestuderen van de toren.
„Dat is de Engelse versie", zei graaf Mountjoy.
„De interpretatie van de geschiedenis hangt voor
namelijk af van de nationaliteit van de natie bin
nen welks grenzen ze wordt gepubliceerd".
Ze gingen belden de toren in en Vincent inspec
teerde zorgvuldig het metselwerk. Hij bevond het
in uitstekende staat. De wenteltrap aan de binnen
zijde kan worden verwijderd zonder de stevigheid
van het bouwsel te schaden.
„Hoera! Dat is net wat we nodig hebben", riep
Vincent uit.
„Waarvoor nodig hebben?" vroeg zijn vader.
„Voor de raket. We kunnen de raket onder ln de
toren die verbinding heeft met de kerkers van het
kasteel in elkaar zetten zo hebben we een uit
stekend beschutte werkplaats en we kunnen de
raket door het dak van de toren lanceren".
„Vanuit de Jerichotoren?" vroeg de graaf.
„Zeker", zei Vincent. „Waarom niet?"
(Wordt vervolgd)
HET gebeurde in Schoorl, een dezer dagen.
Vier jongens speelden er in de duinen. Een
van hen ontdekte een mijn onder het zand, vlakbij
de strandafgang. Nog geen 50 meter van het
's zomers druk bereden fietspad. Toen de
politie erbij kwam, lagen er 46 mijnen bloot. De
mijnopruimingsdienst werd ingeschakeld en vast
gesteld werd, dat de jongens op een „vergeten"
mijnenveld, daterende uit de Duitse bezettings
tijd, hadden gespeeld. Uit Bergen aan Zee
wordt vandaag een nieuwe „vondst" gemeld. In
de duinen daar heeft de mijnopruimingsdienst
20 a 25 mijnen door ontploffing onschadelijk
gemaakt.
(Van onze correspondent)
Bij het Noordhollandse Den
Oever ligt de „Soenda", het op
leidingsschip voor de Marine
bommen- en mijnenopruimings-
dienst. Specialisten in het op
ruimen van explosieven krijgen
er hun opleiding. Het is een
dienst, die tijdens en vlak na de
tweede wereldoorlog een groot
aantal mensen in dienst had.
Iedereen dacht toen, dat in de
loop der jaren de ploeg tot een
kleine kern zou kunnen worden
teruggebracht. Nu, ruim twintig
jaar na de oorlog, is men al
lang van dat idee teruggekomen.
De bommen- en mijnopruimings
dienst is nog steeds even actief.
Nog dagelijks wordt men ge
confronteerd met de naweeën van
de wereldbrand '40'45.
i de opruimingsdienst
vinden nog elke dag projectielen. Dat kan
zijn op de Leusder Hel. waar een nlet-
ontplofte vliegtuigbom wordt gevonden,
tijdens werkzamheden in Flevoland, waar
een hele partij granaten wordt ontdekt,
het kan zijn dat spelende Jongens een
mijnenveld vinden.
Vooral aan de kust. heeft de
mijnopruimingsdienst nog altijd het
meeste werk. Regelmatig worden er
mijnen gevonden, diep onder het zand
verborgen of aangespoeld na jarenlange
zwerftochten Vissersschepen krijgen nog
steeds mijnen in hun netten.
Na zo'n vondst rinkelt steevast de tele
foon op het hoofdkwartier van de bom
men- en mijnopruimingsdienst in Den
Helder. „Afblijven!", luidt het eerste
woord aan de andere kant van de lijn.
Niet aankomen Als het kan de omgeving
afzetten en ln ieder geval wachten op
de opruimingsdienst. Onmiddellijk na een
melding komt de dienstdoende ploeg ln
actie, alles ligt klaar ln de wagen en
binnen een paar minuten zijn de man
nen onderweg. Een officier, een onder
officier, een paar manschappen, een ver
pleger. Stuk voor stuk deskundigen in het
demonteren.
Maar Den Helder kan ver weg liggen.
In de paar uur dat de ploeg onderweg
ls. gebeuren nogal eens ongelukken De
eerste schrik ls voorbij Je bekijkt de zaak
nieuwsgierig nog eens van dichter
bij. Het lijkt eigenlijk helemaal niet zo
gevaarlijk Zo'n mijn heeft tenslotte al
jaren op zee rond gedobberd, er zijn
erbij uit de eerste wereldoorlog. Er ge-
gebeurt niet* als Je hem - - voorzichtig
nog aanraakt Je experimenteert ver
der. Kijken of de schroeven vastzitten
„Afblijven!", zouden de marinemannen
wel willen schreeuwen. Geen enkele mijn
of bom ls ongevaarlijk, al heeft hij nog
zo lang onder de grond of ln het water
gelegen.
Booby traps
De mijnopruimers spreken uit ervaring.
Tientallen mijnen hebben ze al opgeruimd
en nog steeds komen ze voor verrassin
gen te staan. Er bestaan tal van variaties
ln mijnen. De eontactmijn bijvoorbeeld.
Die ontploft zodra bij met een vaartuig
in aanraking komt. Akoestische mijnen.
Magnetische mijnen. Drukmijnen. In elke
mijn zit doorgaans zo'n 300 tot 800 kilo
springstof.
Mijnenbouwers vooral die uit de
laatste oorlog blijken vaak een ware
genialiteit aan de dag te kunnen leggen
ln de constructie van deze stalen wapens.
Bij de ouderwetse mijnen kon Je de deto
nator en de aanvuurlading wegnemen en
het monster was getemd. Het moderne
vernuft heeft nieuwe trucjes. Binnen ln
de mijn «lt een uiterst fijn instrumen
tarium en daarmee zijn allerlei foefjes
uitgehaald om de mijn toch te laten
exploderen. Boobytraps Een foto-elek
trische cel doet hier wonderen en zelfs
het losdraaien van een schroef kan
fataal zijn.
De mannen van de mijnopruimings
dienst moeten Juist met die schroeven
werken. Ze weten aan welke schroef ze
wel en aan welke ze niet kunnen draalen
Welke mijnen te demonteren zijn en
welke Je gewoon moet laten ontploffen.
Maar helemaal zeker zijn ze nooit. Het
karwei wordt dan ook door één maxi
Na meer dan 20 jjaar nog
steeds drukke dagtaak
■nijiiopriiiniingsdieiist
opgeknapt De anderen blijven op af
stand, als het werk het toelaat.
De ervaring, die de Marine-opruimings
dienst in de afgelopen twintig jaar heeft
opgedaan, ls opgeschreven ln een lijvig
boek, wel de ..demonteerbijber' genoemd
Alle mogelijke projectielen van Ameri
kaanse. Engelse. Duitse. Nederlandse.
Franse en Japanse makelij zijn te vinden.
Dreigend traag
Eenmaal aangekomen op de plaats, waar
een mijn Is gevonden, gaan de mijn-
opruimers in een dreigend traag tempo
te» werk. Haastig optreden schept alleen
maar meer gevaar. De logge kolos, dat
daar na twintig jaar rustig ligt te roes
ten, kan ln een volgend ogenblik een
helse machine worden en mensenlevens
wegvagen. Daarom rustig kijken. Het
projectiel identificeren. Vergelijkingen
maken. Mogelijke verrassingen opsporen.
En dan aan de slag. Rustig. Eén man.
De marinemannen zijn gewend om ver
geefse reizen te maken. Ze vinden het
niet erg. Beter tienmaal voor niets dan
eenmaal te laat.
Twintig Jaar na de oorlog en ze zijn
nog steeds nodig. Ze hebben er een dag
taak aan. Nog tientallen Jaren zullen ze
nodig zijn. Want de mijnenvelden die
bekend en geregistreerd waren, zijn wel
opgeruimd. Maar er ligt nog minstens
zoveel onder de grond en ln het water,
waar niemand weet van heeft Vorig
Jaar werden veertig zeemijnen onschade
lijk gemaakt door demontage of ont
ploffing. Evenzoveel vliegtuigbommen
werden ln 1965 door de mijnoprulmerE
tot waardeloze klompen staal gemaakt.
Maar de monsters moeten bij toe
val gevonden worden. Op bouwwer
ken, bij graafwerkzaamheden, tijdens het
vissen op zee, of door spelende kinderen,
zoals in Schoorl. Zesenveertig mijnen vlak
naast het fietspad, „vergeten
