Rita Maréchal wil in Israël
joodse geloof aannemen
REGEN
.^AG 22 APRIL 1966
de le1dse courant
pagina lu
DE LINK AD OOR S
LEONARD WlBBERLEy
HIGGLES IN DE ORIENT
I „Daar komt niets van in", zei Tully. „Dit geld zal
l worden uitgegeven voor het doel waarvoor het of
ficieel verstrekt ia of ik zal tegen het accepteren
ervan stemmen, u voor de Vrijheidsraad aankla
gen voor het overschrijven van uw instructies, waar
bij u het In in u gestelde vertrouwen hebt beschaamd
I en erop staan dat het geld naar de Verenigde Sta
ten van Amerika zal worden teruggezonden. Met
Benter achter mij, zou dat betekenen dat u uit uw
functie wordt gestoten en hij minister-president
I „Dat verhoede God!", riep Mountjoy vurig
„Nou zo staan de zaken," zei Tully. „Doe wat u
wilt".
Mountjoy had reeds lang in de genadeloze arena
I van de politiek vertoefd. Hij had vele briljante man
nen zien ruïneren omdat ze niet wisten hoe ze een
nederlaag moesten omzetten In een compromis. Hij
wist dat hij nu een nederlaag had geleden. Maar
hij had nog een paar wapens achter de hand en
daarmee zou hij misschien een compromis kun
nen bereiken.
„Jongeman", zei hij ernstig, „ik zal je een lesje
in ethica en staatsmanschap geven, waarvoor de
studenten in de politieke wetenschappen uit alle de
len van de wereld hierheen zouden komen. Luister
dus goed. Als tekst neem ik het onderwerp eer
lijkheid met betrekking tot de tegenwoordige situ
atie. Jij spreekt over eerlijkheid, maar zoals de
meeste mensen denk je, als je het over eerlijkheid
hebt, in de eerste plaats aan geld. Je redeneert
vanuit het standpunt van een koopman en dan nog
slechte.
Br bestaat eerlijkheid in vriendschap en eerlijkheid
in beginsel. Er bestaat eerlijkheid en eer onder
dieven en eerlijkheid en eer onder staatslieden en
politici, hoewel het vulgus misschien dat begrip
bespot
Je ziet hier alleen maar vijftig miljoen dollar, een
i gelds. en je bent er bezorgd over of die wel
eerlijk zullen worden uitgegeven. Maar er is hier
ook nog een andere som in het geding een som
vertrouwen dat niet uitgedrukt kan worden
in geld. Het is het vertrouwen dat de Verenigde
Staten van Amerika in ons stellen dat wij het geld
accepteren en op die manier hen helpen met het
plan het ruimteonderzoek en de verovering van de
i te internationaliseren. Dat plan. ik moet het
toegeven, kwam van mij. Ik bracht het in goed
vertrouwen naar voren bij de minister van Buiten
landse Zaken. Hij heeft het in goed vertrouwen
aanvaard.
zou oneerlijk, zelfs verraderlijk van ons zijn,
ns nu terug te trekken veel oneerlijker dan
het zich onrechtmatig toeëigenen van een som geld,
groter dan die waarvan nu sprake is.
.ve ons zouden terugtrekken, hebben wfl het
vertrouwen van Amerika verspeeld. Wij hebben
;en plan voorgesteld en toen zij dat accepteer
den. zijn wij afvallig geworden. In vertrouwens
kwesties zijn we onwaardig en onbetrouwbaar ge
worden. nu en voor altijd.
In de uiteindelijke analyse. mtJn Jongen, berust de
kracht en veiligheid van naties niet in verdragen of
grote overeenkomsten op conferenties, maar in het
vertrouwen dat elke natie in de andere stelt. De
Verenigde Staten vertrouwen erop dat wfl dit geld
zullen accepteren, zodat zij hun plan kunnen uit
voeren: de schenking aan de Verenigde Naties be
kend te maken teneinde de internationalisering van
de verovering van de ruimte te bevorderen. WQ kun
nen, wij mogen hen nu niet in de steek laten."
Deze kleine zedepreek had wel enige uitwerking
op Tully. „Het is niet mijn bedoeling het geld te
rug te sturen," zei hij langzaam. „Ik sta er alleen
maar op dat het voor raketonderzoek wordt ge
bruikt."
„Het is een opluchting te horen dat je er niet aan
denkt het terug te sturen," zei graaf Mountjoy.
„We komen hier dus tot een basisovereenkomst.
Blijft alleen nog maar de wijze waarop het wordt
uitgegeven. Je bent je natuurlijk wel bewust van
het feit. dat er een geweldig profijt voor onze be
volking uit voortspruit als een dergelijke enorme
som binnen onze grenzen wordt verbruikt als de
uitgave wijs geleid wordt."
„Wat bedoelt u met wijs geleid?" vroeg Tully.
„Nou, als het geld in raketonderzoek wordt gesto
ken, komt het aan niemand in Grand Fenwlck ten
goede. Alleen dr. Kokintz heeft daarmee te ma
ken en op het ogenblik schijnen zijn behoeften niet
verder te gaan dan een paar fotografische platen.
Maar als niet al het geld aan raketonderzoek wordt
besteed en een redelijk gedeelte aan werken voor
het welzijn van alle mensen werk waarin zij
een aandeel kunnen hebben en waardoor andere
naar ons land zullen komen om hier hun geld uit te
„U bedoelt wegen, een hotel en sanitair", onder
brak Tully.
„We kunnen het hotel laten varen," zei Mountjoy.
„Tenminste voorlopig. Maar als het kasteel mo
dern sanitair zou krijgen met een gedeelte van het
geld en sr misschien één vleugel voor toeristen in
orde gemaakt kon worden net als de Portuge
zen hebben gedaan met een paar van hun kaste
len dan zou er een onmiddellijk en blijvend pro
fijt voor de bevolking van Grand Fenwick uit ont-
Ik zou erop willen wijzen, dat het waarschijnlijk
in onze hele geschiedenis wel nooit meer zal ge
beuren dat we dergelijke fondsen ter beschikking
krijgen. We kunnen het nu doen. Of we kunnen het
nooit doen. En hoezeer ik je gevoelens voor de Ame
rikaanse belastingbetalers ook kan respecteren, ik
ben er zeker van dat ik je er niet aan zal behoe
ven te herinneren dat je in de eerste plaats moet
denken aan de belastingbetalers van Grand Fen
wick.
„Hoeveel?" vroeg Tully.
„Vijf miljoen", zei de graaf zonder een spier te
vertrekken. „De som waar ik aanvankelijk om ge
vraagd heb. Wat jU en Kokintz doen met de vijfen
veertig miljoen waar ik niet om gevraagd heb laat
ik helemaal aan Jou over."
Tully dacht hier een ogenblik over na en zei toen
„Best. Vijf miljoen voor het kasteel en de weg
De rest voor raketonderzoek."
„Akkoord", zei de graaf en zij schudden elkaar de
Hij had geen overwinning uit de klauwen van de
nederlaag gerukt. HIJ had gedaan wat vaak nog
moeilijker is: een compromis uit de klauwen van
de mislukking gerukt.
HU was bijzonder tevreden over zichzelf.
De aankondiging van 'n schenking van 50.000.000
dollar aan het hertogdom Grand Fenwick ten be
hoeve van onderzoek op het gebied van het zenden
van een bemande raket naar de maan vond plaats
op een bijeenkomst van de Algemene Vergadering
van de Verenigde Naties en veroorzaakte de eni
ge sensatie van een buitengewoon saaie zitting van
dat logge, maar snel groeiende lichaam.
(Wordt vervolgd
GRIEK
Scheepvaartberichten
A1AMAK 19 v Basrah n Khorramshahr.
ALOHTBA 20 te Marseille venv, AMPE-
NAiN verm 20 v Le Havre n Panamakan,
ACTEON 20 v Panama n Pta Cardon,
ALNITAX pass 21 Aden naar fmmsaid.
ALHENA 31 v Hamburg n Nordenham.
ALKES 21 v New-Yorlc naar Beyrouth.
AMELAND 21 v Calcutta met onbekende
bestemming. AMERSKERK 22 te Karachi.
ANDIJK 21 v Kaapstad n East London.
ANNEKERK pass 21 Gibraltar n Marseille.
ACTEON 22 te Pt Cardon. ALDABI 21 v
Rlo Grande n Santos. AEGIS 21 le Wil
lemstad ALUDRA 21 v Buenos Aires nr
Montevideo AMMON 22 te Sta Domingo.
AMSTELHOEK 21 v East London naar
Kaapstad. AMFBNAN 2| v Le Havre nr
Cristobal
BOVENKERK 01 te L.vomo, F, ALONG
31 v Algiers n Boston. BLITAR 22 v Oran
n Port Said BARENDRECHT 22 te Vila
Constituclon verw, BATU 22 te Barcelona
CALTEX AMSTERDAM 21 v Port-Said
n Gothenburg. CHARIS pass 21 Curacao n
Port of Spain. CA MI TI A 21 te Curasao
verw, Cl Nu LI A 22 te Valparaiso
DONGEDIJK 21 te Los Angelos
EENHOORN - te Izmir. ECHO 21
b Sueands
30 Gibralt.
FOREST TOWN 21
GIBSSENKEH 21 v
lona GAROET 22 te
HEEMSKERK 21 t<
DRECHT pass 31 Dun
HOUTMAN pass 21 Maladlven n Mant
IVOORKUST 21 v Dakar n Le Havre.
KBIZERSWAARD 21 v Camranhbav
Singapore KELLETIA 31 te Larni
verw, KOSTCIA 21 v Jar row n Antwerp
KAKTMUN 22 te Honiara. KYLIX 20
Atoadan n Bombay
LEID ERKER K 31 te Antw
MENTORU<pass 21 Cadiz
PHTLIDÖRA pass 21 Gibraltar naar Le
Havre PERICLES 22 te Georgetown
PRLNÖ WILLEM V 22 te St Laurence
RIJNDAM 20 thv Jaomel n Lissabon,
ROTTERDAM 21 te Le Havre. RAKI 21
ROTTI 22 te Singapore ven
In een handomdraai
1 734SS789
.ndafjordur. ESSO DEN HAAG pasi
LANGKOE-
MTRACH-N
MATARAM
21
Rou.
XTJKERK 21
."'maITa-
lestad
NESTOR 22
opgeven welk Nederland» «chip roe»
Mn bovenstaande l(l»t wil «len toe
gevoegd. Ook al» deze belangstelling
niet meer bestaat, wordt men ver-
■oebt dit t« melden aan de redactie.
de Janeiro SEROOSKERK
SPAARNfcKERK pass 21
ULYSSES 31 le St Mart
VI DEN A 23 te Port-Sa
SPILBERGEN 32 van Blu
VITREA 21 300 mijl w Ou
VLIST 22 le George town.
K&RCK 21 v Dar es Salaai
WATERLAND 22 v Monl
ZUIDBRKBRK 31 te
verw, ZAANLAND 21 te I
Universitair nieuws
LEIDEN (ANP) De heer J. R. Moed.
latuurwetenschappen op een proefschrift
;etiteldOnderzoekingen over alfalfa mo-
Voorbeurs Amsterdam
Notering: le kw tot 351. Handel g<
VEEMARKT LEIDEN
Aanvoer 5 stieren 390 -120-450. handel
goed: 100 melkkoeien 1000—0275- 1400, h.
rustig: 235 vette koeien 360—420—460 vlug;
150 vare koeien «25—1000—1375. kalm; 3i
pinken 426—550—675. kalm. 20 graskalveren
50O—350—425. kalm- 76 vete kalveren 250
-290—820. vlot; 7.1 nuchtere kalv 140-4166.
rustig: 50 vette schapen 8085—106. rustig:
70 fokschapen TO—010. Iets williger: 906
vette lammeren M—tó—107». rustig, 17*
nulglemmeren, M geiten itotaal 1844 stak*
Horizontaal:
1 betaalplaats - op elkaar 2 wreed heer
ser 3 ijzerhoudende grond 4 niets -
misgebouw 5 kunstprodukt - dun 6 een
weinig - levenslucht 7 voorzetsel 8
schildpad 9 leesteken - gewicht.
Vertikaal:
1 vogel - scheepstouw - in orde 2 Jon
gensnaam 3 heilige - europeaan -
lengtemaat 4 geladen deeltje - deel van
een boom 5 vreemde munt - tijdperk
6 wandelplaats - vlaktemaat 7 voeg
woord - vordering - meisjesnaam 8
kleine iniïam 9 deel van de bijbel -
luchtvaartmij - spil
Oplossing van gisteren
Oplossing:
Hor. 1. oker - edel 2. va - ra 3. ssbel
4. nap - end 5. eglon 6. dal - ten
7. tango 8. to le 9 oder - klap
Vert 1. oven - dito 2. ka - od 3. spelt
4. ria - aar 5 balen 6. epe - gok
7. lento 8. er - la 9. land - neep
Betaalbaarstellin gen
Am Broadcast.
Aeroqulp Corp.
Wellington Fund
N 66 11A6
N. 53 4 30
N. 53 S3.14
K 12 /mm
De aankondiging t
of geen
REGEN
DE BILT. De afgelopen nacht
is er met uitzondering van het
uiterste zuiden van ons land zware
nachtvorst opgetreden. De gras
minima bedroegen op enkele
plaatsen min vier graden. Van het
westen uit naderde vanochtend een
k.n.m.i -
deelt j Vrij zacht
mede: I
brede regenzone, behorende bij een
tweetal oceaanfronten. Om zeven
uur regende het in de omgeving
van Londen. Verwacht wordt, dat
deze fronten ons land de komende
nacht zullen passeren. Daarna
stroomt met wind tussen zuid en
zuidwest zachtere en vochtige ma
ritieme lucht binnen. Tijdelijk
wordt zwaar bewolkt weer ver
wacht met enige regen of mot
regen, later zijn weer enkele op
klaringen waarschijnlijk. Het ge
vaar voor nachtvorst is nu ge
weken.
Zon: 5.27—19.51; maan: 6.35-—
23.18; hoogw. Schev.: 4.37, 16.54.
Weer in Nederland
De weerrapportsn van hedenmorgen
Weer in Europa
Luxemburg l.b
TSTr„rt
Belgrado geh be\
Vakantietoeslag
hoveniersbedrijf
UTRECHT (ANP) Bij de onder
handelingen over de CAO voor 't ho
veniersbedrijf ts overeenstemming be
reikt over een verhoging van de vakan
tietoeslag van 4 tot 6 procent. De
werkgeversorganisaties waren hiertoe
aanvankelijk niet bereid, maar zij heb
ben zich alsnog akkoord verklaard met
dit werknemersvoorstel.
Liturgische kalender
ZATERDAG 28 april: O. L. Vrouw.
MlSalve. Gedachten!» van de
H. Oeorgiu*. Pref. van O. L.
Vroom. Wit.
JJ „Als ik dit land tot mijn tehuis
wil maken, moet ik mij één
kunnen voelen met zijn volk"
TEL AVTV (A.N.p.-I.T.I.M.). Nederland en
speciaal Rotterdam is dezer dagen in Israël „in het
nieuws" geweest naar aanleiding van het feit, dat
de uit de Poort van Europa afkomstige actrice Rita
Maréchal, uit een christelijk gezin geboren, het
verlangen te kennen heeft gegeven tot de joodse
godsdienst over te gaan om de man van haar hart,
de joodse toneelspeler en kunstschilder Yeshayau
Kleinmann, te kunnen huwen. Zij zou genoegen
hebben kunnen nemen met een burgerlijk huwelijk
buiten Israël, zoals door vele joden wordt gedaan,
maar zij wilde niet anders trouwen dan met de in
Israël gebruikelijke godsdienstige plechtigheid voor
een joods paar.
Bij t opperrabbinaat van Israël heeft
zij nu een verzoek ingediend om tot de
joodse leer te worden toegelaten. Dat
had niets te maken met haar godsdien
stige overtuiging de hare is die van
het persoonlijk goed gedrag maar
vloeide voort uit haar opvatting dat zij,
om de echtgenote van de door haar be
minde te zijn en tevens een echte Is
raëli te worden, de godsdienst van de
grote meerderheid van het volk van Is
raël toegedaan behoort te zijn. Zij ver
trouwt er op de gevraagde toestemming
te zullen verkrijgen ofschoon deze niet
zonder meer om reden van huwelijk al
leen verleend pleegt te worden.
Op de verhalen in de kranten, die
overigens zonder uitzondering in waar
derende toon zijn gesteld, gaat Rita Ma
réchal niet nader in. Het gaat eigenlijk
om een strikt persoonlijke aangelegen
heid, zegt ze, en ik zou het veel prettiger
vinden wanneer die kranten
tevoren in Engeland gehuwd met de Is
raëlische optometrist Uri Cohen, die zij
tijdens zijn studie in Nederland had le
ren kennen en met wie zij zich in Haifa
gevestigd had. Bij dit paar verblijvend
hechtte Rita zich steeds meer aan het
zonnige Israël en zijn bewoners die zij
om hun i ;-namische instelling bewon
derde. Zij ging naar de Sarid-kibboets
in het dal van Ezraelon om er met het
Hebreeuws en de joodse cultuur ver
trouwd te raken. Zij 'maakte in Israël
--------- .een bescheiden debuut in het Ohel-arbel-
den schrijven over ons theater in Haifa derstheater in Tel Aviv onder leiding
mijn artistieke werk. Want juist van van de uit Nederland geboortige Nissan
f- Netiv. die haar nog van het Amster-
damse toneel kende Maar vooralsnog
artistieke geest die in
moge Israëlische theaters zoals dat ln
Haifa overheerst, is zij zo geschar-
Horend dat haar Interviewer iets over
haar „op de telex naar Nederland wil-
zetten" slaakt zij de verzuchting: „Kon
u mijzelf maar p de telex zetten"
want daar zou ze graag weer een paar
weken verteeven vooral nu haar moe
der herstellende Is v n een ernstige ope
ratie. Maar dat ls het bezwaar van zo
ver weg van het geboorteland In een
buis op de berg Karmet te zitten, dat
de vervulling van een dergelijk mense
lijk verlangen zo'n probleem vormt.
Rita Maréchal, die in 1955 haar di
ploma van de toneelschool ln Neder
land behaalde -n tot '61 bij de Neder
landse Comedie werkte, vertrok daarna
voor hst eerst naar Israël. Daar woon
de teen ml haar suster Frieda, drie Jaar
zichzelf niet opgewassen menend tegen
de taal- en uitspraakmoeilijkheden en
overige omstandigheden keerde zij naar
Nederland- terug, waar zij onder meer
voor de t visie optrad.
Het heimwee naar Israël werd haar
echter toch spoedig weer de baas en
toen zij van haar zuster Frieda vernam
over de mogelijkheid van een plaats bij
de gemeentelijke schouwburg van Hai
fa, ging zij daar weer op af. Nog steeds
worstelend met de voor haar zo vreem
de taal speelde zij Rosina in Goldonl's
„Knecht van twee meesters" en ankele
andere rollen. Vooral ook werd zij ge
grepen door haar eigen rol ln de uitbeel
ding van het pioniersleven der zionisten.
Haar aanstaande echtgenoot ontmoette
zij ln 1964 bij repetities in Je schouw
burg van Haifa.
De laatste maal, dat Rita Maréchal
in Nederland optrad, was in 1963.
Voor de televisie speelde zij toen de
titelrol in „Boefje".
met zijn volk", aldus zei zij In een ge
sprek met het blad „Yediolh Akhro-
noth", dat als kop er hoven zette. „Ac
trice wil ook joodse zijn bulten het to
neel". En In artikelen in het weekeind-
blad van „Maariv" en ln het geDlu-
streerde weekblad „Bool" werd haar
verklaring naar voren gebracht: „Ik
wil een hechte plaats ln uw harten".
Rita, die destijds in Nederland reeds
gespeeld had in stukken als „Een hu
welijk onder Lodewijk XV" van A Du-
mas, „Romanoff en Julia" van Ustinov
en „Hier met de poet" van Marceau,
treedt nu in Haifa op als Wendy in
„Peter Pan". Zij is overigens niet de
eerste niet-joods-geborene die via het Is
raëlische toneel op de voorgrond komt.
Vóór haar waren daar Orna Porath, de
ster van het Kamer-Theater van Tel
Aviv, die de naoorlogse Duitse actrice
Irene Klein was voordat zij met een Is
raëlische militair trouwde, en Eva Lion
(Koerbler), de niet-joodse actrice uit
Wenen, die zich bekendheid verwierf
met haar optreden ln „Dy buk" In het
Habim&h Theater.
Verwoerdprijs
voor Verwoerd
STELLENBOSCH (Reuter) De
Hendrik Verwoerdprijs is dit jaar toe
gekend aan de premier van Zuid-Afrika.
Hendrik Verwoerd. Dit heeft de voor
zitter van het Hendrik Verwoerdfonds,
in 1960 in Zuid-Afrika gesticht om men
sen te onderscheiden die buitengewone
diensten van nationaal belang hebben
verricht, bekendgemaakt. Premier Ver
woerd bekleedt geen functie ln de stich
ting, die sljn naam draagt.
