VOEDSEL
251.000
Dr. Michel more vecht met rug tegen de muur
OOK AUSTRALIË KAMPT MET VIETNAM
Er staan
kinderen
op
wachtlijst
voor
VAKOPLEIDING
-hoopvol perspectief -
door
geldgebrek bedreigd
Toenemend verzet,
ook van kerken, tegen
zenden van troepen
Revolutie
verwacht
in Haiti
ZATERDAG 16 APRIL, 1966
DE LERDSE COURANT
PAGINA 9
Een kleine bedoeïen van de Azazmehstam bij het tentje waarin een gezin van acht mensen woont. Het
tentje bestaat uit lappen van oude zakken die bij de U.N.R.W.A.-hulp zijn gebruikt. De Azazmehstam is in
1948 van zijn weidegronden verdreven en woont nu in de rotsachtige woestijn van zuidelijk Jordanië.
fVan onze correspondent
CANBERRA De regering van
iet gemenebest van Australië, met
farold Holt aan het hoofd, zit op
lit ogenblik met de handen in het
haar over het probleem van de
ventuele dienstplicht in Australië.
-Alhoewel Australië met Noord-
_Vietnam niet officieel in oorlog is,
eeft het toch een contingent
roepen gestuurd dat zij aan zij
net de Amerikanen en met de
ffcroepen van Zuid-Vietnam vecht
egen de communistische legers.
Dit is een doorn in het oog van een
Imtal Australiërs, die op gezette
jden en in steeds toenemende
ate fel protesteren tegen deze
.inmenging in de binnenlandse
aangelegenheden van een ander
a Toch is een groot deel van de open-
1-bare mening in Australië ervan over-
^tulgd, dat indien Australië geweigerd
';K)u hebben hulp te bieden, het uitge
goten zou mogen worden geacht, dat
Amerika ooit te hulp zou zijn gekomen
gi08 Australië op 'n onzalige dag zou wor-
nden aangevallen, zit de regering van dit
,sland met de vraag, waar zij nog meer
0K>ldaten vandaan zou moeten halen zon-
_der al te veel beslag te leggen op kost-
ï-baar mensenmateriaal, dat in de indus-
sfirie hard nodig is. Harold Holt, de op
volger van Sir Robert Menzies heeft
4 iet idee geopperd om ook de zoons van
-(Dunigranten onder de wapenen te roe-
r?en. Dit zou echter op internationale
'ftrwikkelingen kunnen stuiten. Tal van
j nlnderjarlge kinderen van immigran
ten zijn Intussen tegelijkertijd met hun
ïuders genaturaliseerd en kunnen ge
noodzaakt worden dienst te nemen. Zo-
rAra zij de 21-jarige leeftijd hebben be-
pSikt worden deze jongelui voor de keu-
;i» gesteld om de Australische nationa-
Bteit te behouden of de nationaliteit van
f.5
WASHINGTON (RTR) Uit Haiti ko
en berichten over groeiende spanning
ontevredenheid en wellicht zal het
oedig tot een militaire staatsgreep ko
en tegen president Francois „I'apa
'V Duvalier, die al jaar het land
n dictator bestuurt en er een poli-
itaat van heeft gemaakt, zo hebben
ingen in Washington meegedeeld.
De militairen vormen de enige groep
Haiti die het tegen de in 1964 voor het
en in zijn ambt bevestigde president
n opnemen. Er bestaan' geen aanwij-
igen dat de paleiswacht of zijn ge
keesde geheime politie ook tegen hem
_illen opstaan, hoewel enkele weken
leden verscheidene leden van de pa-
l8wacht werden gearresteerd en te-
chtgesteld.
De voornaamste oorzaak van de hui
spanning is volgens genoemde krin-
m de gestage verslechtering van de
onomische toestand. Het jaarinkomen
hoofd van de bevolking bedraagt op
't ogenblik 70 dollar (ongeveer 250
ilden). De Ver. Staten hebben hun eco-
•mlsche hulp aan Haiti al jaren geleden
opgezet uit afkeuring voor Duvallers
erreurbewind".
Harold Holt.
het land van oorsprong terug te nemen.
In het laatste geval is er geen sprake
van dat zij in het Australische leger
zullen blijven.
Een factor waarmee de regering ver
moedelijk geen rekening heeft gehouden
is het verzet van de zijde der Kerken.
Hiermee bedoelen wij de niet-katholie-
ke Kerken. Het is een algemeen bekend
feit, dat tal van bisschoppen van de
Anglicaanse Kerk bijvoorbeeld zich fel
kanten tegen uitzending van dienstplich
tigen naar een land waarmee men niet
in oorlog is. Het heeft begrijpelijkerwij
ze heel wat opschudding verwekt, toen
ook van katholieke zijde protest tegen
deze uitzending werd aangetekend. Dit
protest kwam uit Victoria waar een ka
tholiek weekblad van gezag zich cate
gorisch tegen dienstneming heeft ver
klaard, en wel „The Advocate" uit Mel
bourne. Victoria is ook de staat, waar
wijlen aartsbisschop Mannix in de eer
ste wereldoorlog zich fel heeft gekant te
gen dienstplicht, een gebaar dat hem
destijds de ongenade van de Britse re
gering op de hals heeft gehaald, zozeer
zelfs dat hem werd verhinderd op reis
naar Europa in Ierland voet aan wal te
zetten.
De katholieke stem of liever de stem
uit het katholieke kamp is „koren op de
molen" van de oppositie (de Australi
sche Arbeiderspartijdie niet aflaat
zich met verdubbelde felheid te verzet
ten tegen uitzending van dienstplichti
gen naar Vietnam alhoewel dezelfde
partij in 1943 de dienstplicht invoerde
zonder een volksreferenaum. Nu moet
men zich niet blind staren op deze ver
oordeling door een katholiek weekblad
in Australië, ook al wordt beweerd dat
het de steun zou hebben van het aarts-
diocees van Melbourne. Dr. Murray, de
directeur van het Katholieke (aartsdio
cesane) Informatiebureau in Sydney
verklaarde dat de mening, geuit in
„The Advocate" volstrekt niet de offi
ciële mening weergeeft van de Kerk,
zelfs niet die van het aartsdiocees van
Melbourne.
„The Advocate" heeft het besluit van
de Australische regering ten aanzien
van het uitzenden van dienstplichtige
soldaten overzee gebrandmerkt als een
verkrachting van de mensenrechten, te
meer omdat er geen formele oorlogs
verklaring is geweest. Dienstplicht ncht
het blad alleen dan gerechtvaardigd,
wanneer gesproken kan worden van een
uitzonderlijk noodgeval. ..Zonder deze
noodzaak", aldus „The Advocate",
„komt men tot mllltarlsatle van het
burgerlijk leven en van de burgerlijke
mentaliteit. Een staat waarin de dienst
plicht wordt gehandhaafd is een slaven
staat en daarom moet hiertegen stelling
worden genomen, tenzij er geen andere
uitweg is".
De Australische Arbeiderspartij slaat
natuurlijk met aandacht de ontwikke
ling van dit dispuut gade. Intussen ech
ter heeft de rooms-katholieke bisschop
van Bendigo (Victoria), mgr. B. Ste
wart, zich lijnrecht tegen de mening van
„The Advocate" gekant, „want", zo ver
klaarde hij, „het is zeer wel mogelijk
dat van de behandeling van dergelijke
vraagstukken de toekomst van Austra-
1 lië afhangt". De aartsbisschop van Mel-
I bourne, mgr. Simons onthield zich tot
dusver van enigerlei opmerking. Ook
het r.-k. weekblad in Nieuw-Zuid-Wales,
„The Catholic Weekly", heeft zich niet
uitgesproken. Het moge waar zijn dat
de tegenstand in Australië tegen het
uitzenden van dienstplichtigen naar
Vietnam groeit, maar dit is stellig niet
het geval met het katholieke gedeelte
der bevolking.
Inmiddels heeft de secretaris van
kardinaal Gilroy, mgr. H. Kennedy,
verklaard dat „The Advocate" beslist
niet de mening van de Australische ka
tholieke hiërarchie weergeeft, het is
geen officieel orgaan van de katholieke
Kerk. In dezelfde geest hebben zich
reeds nu andere katholieke organen uit
gesproken, zoals „Sydney Vision". Tn
het huis van afgevaardigden is er op
gewezen dat de oorlog in Vietnam een
faze is in de strijd van de vrije wereld
tegen het communisme en in zeer re
cente massale bijeenkomsten van natio
nale groepen van immigranten van ach
ter het IJzeren Gordijn is met klem op
gekomen tegen de tirannie van de com
munistische machthebbers. Het laat zich
aanzien, dat een heftige meningsstrijd
gaat uitbarsten onder de Australische
bevolking en dat lijdelijk verzet van de
zijde van de vakbonden, waarvan er zo
vele onder communistische of uiterst
linkse leiding staan, niet onmogelijk
wordt.
Dit verzet zal zich in de eerste plaats
weerspiegelen in een groeiend aantal
stakingen die de industrie en het ver
voer zullen aantasten juist in een tijd
perk, waarin een volledige ontplooiing
van de nijverheid van uiterst groot ge
wicht is.
(Van onze speciale verslaggever)
BEIROET, april 's Middags
in zijn kantoor, 's avonds thuis
in zijn flat aan de Middenllandse
Zee zijn gasten ontvangend, is
Laurence V. Michelmore, com
missaris-generaal van de UNRWA
duidelijk een man die verbeten
vecht met de rug tegen de muur.
Hij is die morgen juist terugge
komen van een bliksembezoek
aan Koeweit en Irak, waar in de
olie de rijkdommen van het Na
bije Oosten opwellen. Hij is er
letterlijk gaan bedelen om geld.
I>e perspectieven zijn niet zonder
hoop, zegt hij voorzichtig. Morgen
zal de pers van de Libanon hem
waarschijnlijk weer bitter aan
vallen. Omdat hem de euvele
moed wordt toegeschreven, het
vluchtelingenvraagstuk te willen
oplossen. Stel je voor.
De UNRWA (United Nations Relief
and Works Agency for Palestine Refu
gees in the Near East) is sedert 1948
het middel waarmede de wereld poogt,
via de Verenigde Naties haar verant
woordelijkheid voor het Palestijnse
vluchtelingenvraagstuk waar te maken.
Maar de UNRWA moet werken op basis
vaa vrijwillige bijdragen.
Sedert 1950 is door een aantal rege
ringen ruim 520 miljoen; dollar geofferd,
het leeuwedeel door de Verenigde Sta
ten (365 miljoen). Engeland, dat des
tijds als mandataris over Palestina met
de Balfourverklaring van 1917 en het
Churcill-Statement van 1922 het meest
tot het scheppen van het probleem heeft
bijgedragen, schonk 91 miljoen, Cana
da 17,5 miljoen, de rest minder Ne
derland rond 945.000 dollar, Israël al
jarenlang niets meer, de Sovjet-Unie
nog nooit één cent. Uit allerlei particu
liere bronnen komt Jaarlijks daarnaast
nog eens rond 800.000 dollar binnen, he
laas tot nog toe uit Nederland niets.
UNRWA moet om
dollars bedelen
De UNRWA werkt al jarenlang met
tekorten. Zij heeft die tot nu toe kunnen
opvangen uit het stichtingskapitaal, maar
voor 1966 gaapt er een gat In de begro
ting van 4,2 miljoen dollar, dat niet
meer te dichten is. Tenzij dr. Michel
more en zijn staf op hun. bedelreizen
door de wereld gehoor vinden.
In alle 54 UNRWA-kampen zijn de
Palestijnse leiders zeer nauwkeurig op
de hoogte van dat tekort van 4,2 mil
joen, dat in wereldverhoudingen een
belachelijk laag bedrag is, het equiva
lent van nog geen vier straaljagers. Het
is een beschamende vertoning, dit ge
bedel te moeten aanzien èn verrichten,
het wekt terecht bitterheid in duizenden
Palestijnse harten. En nog maar zelden
hebben in de wereld om zulk een klein
bedrag zulke grote moeilijkheden ge
dreigd.
Er is voor 1,3 miljoen vluchtelingen
38,6 miljoen dollar aan uitgaven te
doen. Dat duidt er al op, dat de UNR-
WA-hulp tot een minimum beperkt moet
blijven. Bijna de helft van het geld
(46 procent) is bestemd om de vluchte
lingen aan het eten te houden en zo
goed mogelijk aan onderdak te helpen.
De gezondheidszorg vraagt 13 procent,
het onderwijs de rest: 15,8 miljoen dol-
De UNRWA-voedselvoorzlening biedt
een minimaal rantsoen aan meel, peul
vruchten, suiker, rijst en vetten van
1500 calorieën (in de winter 1600) per
dag aan 860.000 mensen, ongeveer het
getal van de oorspronkelijke vluchtelin
gen,
Er staan nu meer dan 251.000 baby's
en kinderen op de wachtlijst voor rant
soenen. In theorie moet er iemand van
de oude lijst sterven, om een kind dat
buiten Palestina uit vluchtelingouders
werd geboren, aan een hap eten te hel
pen. Hoe al die gezinnen dan leven,
blijft een raadsel, tenzij men aanneemt
en dat mag men met zekerheid doen
dat er een levendige zwarte handel
is in rantsoenen en bonkaarten, en al
lerlei kunstjes om voor een oude va
der, die al lang is overleden, nog altijd
ln de distributie mee te draaien.
Een echte bevolkingsboekhouding,
als ln Nederland, bestaat er in het Na
bije Oosten trouwens niet. Het is er
in de dagen van Maria en Jozef:
moet nodig weer eens een volkstelling
worden gehouden, maar geen regering
die er wat voor voelt.
Hoe dan ook: het ls duidelijk dat
op het eten nog niet verder bezuinigd
kan worden, tenzij men alle kampen ln
opstand wil hebben En hetzelfde geldt
voor de medische verzorging. Dt
UNRWA houdt een complete gezond
heidsdienst in stand met 123 medische
centra, twee eigen ziekenhuizen en
menwerking met 70 andere, tachtig
sultatiebureaus voor moederschapszorg
en klnderhygiëne, een staf *van eigen
verpleegsters en vroedvrouwen, ten de
le ln Jordanië onder Nederlandse
leiding (zuster M. Ritmeester). Ook
op dat apparaat kan en mag men niet
beknibbelen.
De consequentie van dit alles is even
wel, dat bij het onverhoopt uitblijven
van de fondsen om het gat in de be
groting te stoppen, de eventueel nood-
Aan de Middellandse Zee bij Siblin in Libanon bouwde de U.N.R.W.A. een van haar vakopleidingscentra voor de tweede generatie van Palestijnse vluchtelingen
een kweekschool op de voorgrond, een technisohe school lager op de helling. Juist stichtingen ale deze worden nu het meest bedreigd door tekort aan geld.
De U.N.R.W.A.-rantsoenen
dringen door tot in het
uiterste zuiden van Jordanië
bij de havenstad Akaba,
eindeloze kilometers door
gloeiende woestijn.
zakelijke bezuinigen zouden moeten wor
den gevonden Juist in de sector die dr.
Michelmore terecht voor de meest be
langrijke van het UNRWA-werk houdt:
onderwijs en vakopleiding van de jeugd
En dat zou catastrofaal kunnen zijn voor
het verdere verloop van de historie.
De UNRWA ls een enorm schoolbe
stuur, dat samen met de UNESCO 406
scholen ln stand houdt en in totaal la
ger- en vervolgonderwijs verzorgt of
subsidieert voor 227.975 kinderen. Het
heeft 5000 onderwijzers en onderwijze
ressen in dienst en een speciaal vler-
jarenprogramma om dit korps niet al
leen technisch te scholen, maar vooral
om het een eigen beroepsverantwoor
delijkheid bij te brengen. Want voor
al te velen is het onderwijsvak nog al
te zeer een baantje geweest, een door
gangshuls naar betere baantjes of stu
die in het buitenland. En ln het kader
van deze verheffing van het vak, pas
sen de vier UNRWA-kweekscholen voor
jongens en meisjes, die jaarlijks ruim
400 geslaagden afleveren.
Vakopleiding: in dat niet het beslis
sende middel om de vluchtelingen-
Jeugd het uitzicht op een menswaar
dige toekomst te openen? Jawel, zegt
de commissaris-generaal met volle over
tuiging en het wordt hem kwalijk geno
men door al wie In de Arabische we
reld de jeugd liever opoffert aan een
politieke Illusie, dan haar wil leren op
eigen benen te staan. Toch moet het
ook naar onze heilige overtuiging déze
kant op, want Iedere andere weg loopt
dood In rondlummelen In de kampen,
verveling, armoede, verbittering en ho
peloze avonturen.
Beslissing valt
in deze maanden
Er zijn helaas nog maar weinig
vakscholen voor de Jonge vluchtelingen,
die slechts bij overlevering van ouders
en grootouders weten, hoe het land er
uit ziet waaruit niettemin ook zij offi
cieel als gevlucht geboekt staan. Er
groeit een nieuwe generatie op, zowel
vatbaar voor de propaganda dat Jo
den slecht zijn", als eventueel gevoelig
voor een benadering, die niet op bet
verleden maar op de toekomst is ge
richt. Het gaat er maar om wie de
ze jeugd met de meeste overtuigings
kracht kan benaderen.
UNRWA's vechten om het geld is vech
ten tegen het terugzetten van de klok.
Want als het geld er niet komt, moe
ten juist de vakscholen dicht, omdat ze
de duurste zijn.
We hebben ze gezien; die scholen:
Wadi Seer bij Amman (396 plaatsen),
Kalandia ten noorden van Jeruzalem
(392), Siblin bij 't oude Sldon nu Saida
ln Libanon (396) en UNRWA's trots: de
eerste en enige vakschool voor meisjes
in heel het Nabije Oosten ln Ramallah,
16 kilometer van Jeruzalem.
Met de vier kweekscholen mee
heeft men het dan echter ook
ongeveer gehadberoepsoplei
dingsmogelijkheid voor 633 meis
jes en voor 2875 jongens op een
bevolking van 1,3 miljoen zielen.
Het is weinig, en het is bovendien
in gevaar. Kan Nederland er
niets aan doen?
