BLEEKZIELTJE
Rijks
weg
2
r
E
y';%
JAN JONKER SPRINGT
EEN GAT IN DE LUCHT
ZATERDAG 16 APRIL 1966
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 11
ET klassieke bleekneusje uit de sloppen
bestaat niet meer. Een scheutje welvaart
gevoegd bij een volle eetlepel medische en
sociale voorzieningen bleek een heilzame
drank tegen volksziekten, die welig tierden
in de armoe. Maar de kinderherstellingsoor
den zijn intussen niet opgeheven, welnee, zij
i onzer verslag gevers)
zitten vol kinderen, die lijden aan de gevol
gen van de welvaart, die nog geen welzijn is.
Het ondervoede kind met de aangedane
luchtwegen, dat te slap op de benen stond
om zich buiten de alkoof te bewegen, heeft
plaats gemaakt voor het kind, dat geen kans
krijgt om als kind te leven.
Het zit tot tegen het middernachtelijk
uur moord en misdaad, liefde en lol op het
scherm te verstouwen, omdat het kijkgeld
eruit moet.
Het zit de volgende dag met een suf
hoofd in de bank. Het kan de lessen niet
volgen, krijgt een standje, raakt achter
en vervreemdt van zijn omgeving. Het gaat
stotteren en bed wateren.
Het mag geen vriendjes mee naar huis
nemen of lawaai maken in huis en moeder
moet hem telkens van alles verbieden;
moeder heeft gelijk, want in het krappe
flatje kun je je naaste buren al die over
last niet aandoen.
Het mag niet ziek zijn, want dan kan
moeder niet naar haar werk of komt het
achter op school.
Het mag buiten spelen, als het zijn
huiswerk maar af heeft, want het mag in
geen geval blijven zitten en het minste wat
het moet halen is de h.b.s.
Het krijgt kwartjes voor frites, dubbel
tjes voor rolletjes drop, mag geregeld naar
de cineac en mag zijn eigen speelgoed
kiezen; en als het bijvoorbeeld een muziek
instrument heeft, zal niemand erop letten
dat het er ook werkelijk iets op leert.
Het mag niet verder gaan dan de stoep
rand, want daar schuift claxonnerend het
ijzeren gordijn van het moderne auto
verkeer langs.
Het kan zichzelf niet amuseren. Vader
en moeder werken allebei en kunnen het
zich niet permitteren tijd vrij te maken
om het kind behulpzaam te zijn bij een
instructief of creatief spelletje.
Het kan niet zo vlot meekomen op
school en wordt door zijn vriendjes niet
aangezien, want de ouders van die vriend
jes hebben hun kinderen verteld dat dom-
zijn het slechtste is dat er bestaat.
Of het wordt opgevoed in de sfeer van:
je hoeft geen vak te leren, want het sociale
minimum haal je altijd en als je je een
keer niet lekker voelt, krijg je ziekengeld.
Het ziet zijn vader uit vissen gaan, na
een telefoontje naar de zaak dat hij wegens
griep een dag onder de wol blijft.
Het krijgt soms zo veel te eten en te
snoepen vooral, dat het naar de dokter
wordt gestuurd om een diëet té vragen.
Het wil ravotten in de vakantie, maar
wordt verplicht zich koest te hcuden in
de auto omdat vader en moeder helemaal
naar Spanje willen.
Mijn kind krijgt toch aes wat het vraagt.
NS,rijdt automobilisten
ontewild in de wielen
volledig onderkennen. Het oponthoud nog buiten
beschouwing gelaten. Het rood van de slechts enkele
malen per dag aanfloepende beveiligingslichten op
deze plaats dagelijks passeren er met grote
snelheid enkele duizenden auto's is meer syno-
(Van een omer verslaggevers) niem aan direct gevaar dan waar ook. Een gevaar,
UTRECHT. Eén ding staat onomstotelijk vast dat nu met meer en minder effectieve middelen
er zal de eerste jaren géén viaduct komen op d enigszins is bezworen, maar bijna onontkoombaar
plaats waar het goederentreinlijntje Nieuwersluis- blijkt, wanneer ^de onberekenbare factor „weers-
Uithoorn al zo'n twaalfeneenhalf jaar heel pardo<
de rijksweg UtrechtAmsterdam kruist. Ge<
groot nieuws, maar wel opnieuw een pijnliji
mededeling voor de vele automobilisten, die b
nauwelijks opvallende enkelspoortje regelmat
passeren en het gevaar ervan misschien al eens ai
den lijve hebben ondervonden of in ieder ge-1
omstandigheden" om de hoek komt kijken en dit
bondgenootschap dreunende klappen uitdeelt, die
een kersvers autokerkhof opleveren. Ongevallen,
waarvan -het grote aantal erbij betrokken auto's en
inzittenden de piek in de ongevallenstatistiek van
Rijksweg 2 steeds scherper voelbaar hebben aan
gepunt.
RJjkJweg Z. Voortjakkerende auto's van
Utrecht naar Amsterdam en omgekeerd.
Personenauto's, vrachtwagens, touringcars.
Er kan „doorgetrapt" worden. Behoudens
enkele momenten van gelegenheidsdrukte
.JÊ
Op 600 meter afstand van de spoor
wegovergang te Loenersloot komt
de automobilist de eerste van de
om de 1,0 meter geplaatste waar
schuwingsborden met knipper
lichten tegen.
vr« baan voor ledereen. De gehaastheid is
geworden tot een perpetuum mobile van
driftige monstertjes op rubber banden.
Dóórgaan. Trap ze op de staart. Een
soortgelijke moeilijkheid doet zich voor bij
de brug over de Gouwe tussen Den Haag
en Utrecht, waar bovendien het Rotter
damse verkeer zich voegt.
Viermaal per (werk)dag steekt de Ne
derlandse Spoorwegen een rood-wit stokje
voor de vlotte doorstroming op rijksweg 2.
De vrQe baan wordt voor enkele ogen
blikken afgescWnd door halve overweg
bomen die teroescherming bieden aan
een via de rijkjïg van Nieuwersluis naar
Uithoorn of atirsom puffende goederen
trein. Plotseltyis de weg versperd door
het rode licht.it bij een nooit verwachte
spoorwegovergg hoort. Honderddertig
kilometer en i zo gauw mogelijk stop
pen. Remmain achter die ene remmen
er nog twinti Botsing, botsing, botsing.
Een harmonl met een tophit voor de
sloperij en e treurmars voor de verze-
keringsmaatsappij -
Kettingbotng
Vaak gariet goed. Heel vaak zelfs.
Een enkele ""er loopt het mis. Bij mist-,
een glad,'gdek. sneeuw of zware regen
val. Ondfleze weersomstandigheden was
het, dat -spoorwegovergang bij Loener
sloot al eer enige tijd geleden in de
weinig gStige belangstelling kwam door
omvangre en regelmatig terugkerende
kettlngbingen. Eerst 23 auto's, toen 42
en tenste 62. Voor tienduizenden gul
dens scl'e. Gewonden. Geen doden. Nog
niet.
Er igedokterd. Met voorwaarschu-
wingstxcn en voorwaarschuwingslich-
ten oire veertig meter, waardoor aulo-
mobiliri er - sinds een half jaar
op geven worden, dat zij een gesloten
spoorwovergang naderen Het eerste
bord .-at op 600 meter afstand. In de
prakti blijkt het tot nu toe een verbete
ring. dat voldoende? Waarom geen
ongeli'loerse kruising? Een vraag
die" hebben voorgelegd aan ir.
H. M. Boekwijt. Rijkswaterstaat
Direo Utrecht.
Onriïelijk
„D aanleg van een ongelijkvloerse
kruig is op korte termijn onmogelijk.
De Jten. die daarmee gemoeid zijn lig
gen hoog. Dat kan Rijkswaterstaat niet
opbgen. De grondslag ter plaatse is
zeei'öcht, dus zouden werkzaamheden
daa-apitalen vergen. Bovendien zijn wij
bezmet het uitwerken van wegenplan
nen de directe omgeving van dat punt.
Dan is er missohien een combinatie mo
gelijk. De rijksweg zal ongetwijfeld een
keer moeten worden uitgebreid met
enkele rijstroken. Dan is er hopelijk een
uitweg. Op dit moment kunnen wij niet
anders doen dan streven naar een ver
fijning van de Jongste beveiligingsmaat
regelen. die overigens uitstekend vol
doen. Het systeem van de voorwaarschu
wing werkt prima, al blijft het natuurlijk
de vraag of dat bij erg mistig of slecht
weer ook nog toereikend genoeg is. Wat
het verleden betreft: Toen de weg ln
1953 werd voltooid, was de aanleg van
een viaduct lang niet zo urgent als nu.
Wie kon toen voorzien, dat de spoorweg
overgang een knelpunt ging worden,
doordat de snelheden ln het verkeer be
duidend zouden stijgen en er in zo korte
tijd driemaal zoveel auto's op de weg zou
den verschijnen?"
De spoorljjn dateert van 1910 en werd
gebruikt voor personenvervoer. Het per
sonenvervoer verviel betrekkelijk snel en
de lijn werd nog slechts benut voor goe
derenverzendingen. waarbij die vanuit
het centrum van het land naar Amster
dam en ook naar Haarlem en Aalsmeer
Je ziet niets
Ogenschijnlijk verwerkt het kind dit
allemaal soepel. Het vroegere bleek
neusje had nog het voordeel, dat-ie pips
zag en op spillebenen schommelde. Het
kind van vandaag vertoont eigenlijk
geen bijzondere zichtbare afwijkingen.
Het is dan ook meestal een schoolarts,
die deze ontdekt, soms op het spoor
gebracht door een onderwijzer. Ook op
de medisch-opvoedkundige bureaus
vindt men vaak als oorzaak van het
kinderlijk falen het falen van de ouders;
of het falen van de maatschappij, die
alleen rekening houdt met het nut van
het schepsel en minder met de aan
wezigheid van dit schepsel.
Om de reacties van de ouders te no
teren heeft men slechts één keer
een bandje hoeven te maken: maar,
dokter, het krijgt genoeg te eten. het
heeft dik zakgeld en speelgoed en hoe
vaak we het niet in de auto mee naar
buiten nemen; dan rijden we naar de
berm van de weg en dan zit het daar
met ons naar de auto's te kijken.
De bleekneusjes kwamen uit de
sloppen. Het „bleekzieltje" van van
daag vindt men tot in de hoogste
milieus. Er zijn intellectueel hoog ge
gradueerde vaders, die niet weten,
waarom hun kind afwezig is of aggres-
sief, klaagt over hoofd- en of buikpijn,
vroegtijdig onaneert, zioh niet kan con
centreren, op school niet mee kan
komen, niets kan velen, wreed is, ver
nielzuchtig of stiekem: of waarom het
zo nerveus is en tot impulsieve uitbar
stingen komt.
Op jonge leeftijd bezorgen deze kinder
lijke afwijkingen de ouders alleen maar
last. Echt geen dingen om mee naar
de psychiater te lopen. Dat trekt wel
weer weg, denkt men. Het zijn van die
periodes, heeft men ergens gelezen.
Het zijn onevenwichtigheden, waar elk
kind doorheen moet. En inderdaad,
kleine wondjes gaan vanzelf over,
tenzij men de oorzaak ervan niet weg
neemt. De oorzaak van die psycholo
gische afwijkingen schuilen echter vaak
bij de ouders of in de omstandigheden
waarin de kinderen verkeren. En veel
ouders zijn niet in staat of missen de
moed om dat te onderkennen. De
schoolarts prijst zich gelukkig, als hij
op jonge leeftijd zo'n kind eruit kan
halen, wamt hij heeft kinderen van
twaalf tot dertien jaar bij zich gehad,
waarvan hij spijtig heeft moeten con
stateren: hadden we dit maar eerder
gezien. Want hoe ouder de kinderen
zijn. hoe moeilijker de geestelijke
heling is.
Wonderen
Zeker vijftien procent van de kinderen
wordt het slachtoffer van de welvaart,
die nog zo ver van het wei-zijn afstaat.
Met deze kinderen kan men in dc ge
zondheidskolonies wonderen verrichten.
Vaak is zes weken lang genoeg, soms
negen of twaalf. Onder psychische en
pedagogische begeleiding wordt het daar
voorgeleefd zichzelf t« zijn en vanuit
zichzelf zich aan te passen aan de an
dere kinderen. Natuurlek, zon en licht
en frisse lucht ver van de steedse stank
blfjven voor elk kind belangrijk. Maar
daar wordt 't bovendien volgens 'n speel
werkmethode geleerd om zich te concen
treren op creatieve arbeid en dit dan
tezamen en in vereniging met de andere
kinderen. Want do meeste kinderlijke
afwijkingen zijn terug te voeren tot zo
genaamde relatiestoornissen; eerst heeft
de ouder geen tijd voor het kind. dan
het kind niet meer voor de ouder en
tenslotte niet meer voor zijn naaste om
geving, Het wordt gedwongen tot zqn
grillen, omdat het geen rekening wil
houden met zqn naasten, die zich ook
niet voor hem interesseren. Het kind
leeft niet van brood alleen.
Samen doen
De moderne psychologie legt er de
nadruk op, dat de mens geen eenling
is, maar dat hij pas mens is in het
medemenselijke. In de gezondheids
kolonies geeft men eerst het kind zijn
eigenwaarde terug en leert het ver
volgens door de indeling in een groep
van zes om het speelwerk samen te
doen. Op deze wijze krijgt het kind
begrip voor gemeenschap, het samen
doen. Niet zelden ziet men ln deze
kinderoorden schuwe kinderen zich ont
plooien tot leidinggevers en ziet men
aggressieve brutaaltjes inbinden tot
hulpvaarddgen. Dit zijn natuurlijk maar
voorbeelden, want er zijn niet twee
dezelfde mensen. Elk kind volgt ook
daar de weg, die het ingegeven wordt
door de eigen persoonlijkheid. Maar
wel vallen daar in de rust en de stilte
van bos of zee de spanningen van hem
af, komt het tot vrede met zichzelf
en ontplooit het zich.
laat zich niet met een ander vergelij
ken. Hier is heel in het kort het
verhaal van een meisje van elf. Zjj
vond de zes weken ln de kolonie de
mooiste tijd van haar leven. Thuis kon
ze niet slapen. Zij moest een Ideln ka
mertje met broertje en zusje delen.
Wonend in de Amsterdamse binnenstad
was er altijd om baar heen de herrie:
radio. t.v., verkeer, pratende en schreeu
wende mensen. Zij stal slaapmiddelen
of geld om het te kopen. Dit leidde
weer tot liegen. Zij leefde op de toppen
van haar zenuwen en was in hoge mate
aggresslef. Zij toonde zich diep dank
baar voor de zes weken ongestoord
En dan te weten, dat er ouders zjjn,
die geen toestemming willen geven
voor het verblijf van zes weken van
hun kind in zo'n gezondheidskolonie.
Mijn kind is geen bleekneus, zeggen zij.
Ik kan hèt zelf wel opvoeden, het komt
niets tekort. Soms ook is de financiële
bijdrage een bezwaar, want de t.v., de
auto, de wasmachine en het gasfornuis
staan nog op de rekening
Steevast komt als laatste verweer als
alle hinderpalen uit de weg geruimd
schijnen te zijn, dat het kind achter zal
komen op school, wanneer het zes
weken onderwijs mist.
Hierover is navraag gedaan bij de
onderwijzers. Zij zeggen: allerminst,
een normaal kind haalt dat wel weer
in, als we dat een beetje bijwerken.
Bovendien verwerkt een geestelijk en
lichamelijk opgefrist kind de stof beter
en sneller dan een gestoord kind.
een steeds belangrijker plaats gingen in
nemen. Zodra het verkeer op rijksweg 2
binder begon te ondervinden van het
sluiten van de spoorbomen, verlegde de
NS de dienstregeling zodanig, dat er geen
opstoppingn konden ontstaan tydens
drukke uren .Op werkdagen kruist de
goederentrein de rijksweg tenminste vier
maal: 7.50 uur ('s maandags 6.30 uur),
8.35 uur. 11.30 uur en 16.25 uur.
Gebeten hond
De heer A. Hoogezand van de pers
dienst NS: „Bij deze kwestie komt NS
steeds als de gebeten hond te voorschijn,
maar we moeten éón ding niet vergeten.
Degene, die hinder veroorzaakt moet ook
zorgen, dat de hinder wordt weggenomen.
Wat is er aan de hand wanneer we vol
gens de normale procedure denken? Wan
neer de NS bij de aanleg van een spoor
lijn een weg kruist draaien wij voor de
kosten op. die daaraan verbonden zijn.
Maar als er al een spoorlijn ls en er
wordt een weg aangelegd, dan draait de
wegenbouwer, in dit geval Rijkswater
staat. voor de kosten op. Dat is niets
nieuws. Als er indertijd een viaduct zou
zijn aangelegd, had Rijkswaterstaat dat
moeten betalen. -Dat is toen niet gebeurd,
maar als het nog een keer zo ver komt.
blijft hetzelfde gelden. Het zal er uit
eindelijk wel van moeten komen want het
is de enige ideale oplossing gezien de
steeds grotere verkeersdrukte".
De man. voor wie de gevolgen van een
verkeerskortsluiting op dit knelpunt au
moment het meeste werk met zich mee
brengen. is ongetwijfeld adjudant C. van
der Steeg, groepscommandant van de
rijkspolitie te Breukelen, waaronder Loe
nersloot ressorteert. „Ik zit hier al acht
tien jaar. dus ik heb de situatie van het
begin af meegemaakt. Het is altijd al een
moeilijke zaak geweest. De eerste jaren
niet zo. maar wel toen het verkeer ging
toenemen. De laatste twee jaar ging het
herhaaldelijk mis met botsingen, waarbij
nu en dan zestig auto's betrokken waren.
Vooral bij slecht weer is dat bijna onver
mijdelijk. De voorwaarschuwingsborden
en lichten blijken gelukkig een belang
rijke verbetering te zijn. maar we zijn er
nog niet.
Lichten boven en niet naast de weg en
daarmee gecombineerd aftellende snel
heid tot vyftig kilometer op de laatste
paar honderd meter voor de gesloten
bomen. Daar wordt op dit moment aan
gewerkt. Bovendien is er een afspraak
gemaakt, dat Ik bij heel slecht weer met
de NS ln contact kan treden om het ver
trek van een bepaalde goederentrein uit
gesteld te krijgen. Allemaal maatregelen,
die hun nut hebben, maar de enige goede
oplossing ls natuurlijk een viaduct. Dat
moet er komen".
Iets waar ledereen het wel mee eens
zal zijn. Rijkswaterstaat hopelijk ook. Op
korte termijn dan.
Hoofdinstructeur
...een vlotte doorstroming.
rood+oit stokje steekt..^
van parachutisten
opleidingscentrum
(Van onze correspondent)
AVENHORN. Na een verblijf van
elf juar in Centraal-Afrika is de 82-
jarigc Jan Jonker in de ouderlijke wo-
ning te Avenhorn teruggekeerd. Hij is
in Nederland terug op uitnodiging van
parachutistenciubs in Rotterdam, Den
Haag en Noord-Brabant. Er zal zeer
waarschijnlijk in de Maasstad een
paraehutistenopleidingscentrum worden
opgericht, waarvan Jan Jonker hoofd
instructeur wordt
De vlak voor zijn terugkeer met een
Engels meisje getrouwde Noordhollander
heeft het hoogterecord van Centraal-
Afrika op zijn naam staan met een
sprong van 5000 meter. En dan te weten
dat dit gebied al 1500 meter boven de
zeespiegel ligt. In zijn recordsprong zat
een vrije val 78 seconden. Pas op 750
meter hoogte werd de parachute open
getrokken.
Zijn eerste sprong vanaf 700 meter
hoogte betekende voor hem het begin
van een sport, waardoor hij geheel werd
gefascineerd. Jan behaalde alle inter
nationale brevetten voor instructeur op
dit gebied, Hij l ichtte drie clubs op in
Zambia, namelijk in de hoofdstad Lusa
ka, Luanshya en Chinchola. Jan heeft
nu zelf meer dan 200 sprongen gemaakt
Geen gevaar
Hij stond in gervgeld contact met de
Eerste Nederlandse Parachutisten Club
Op uitnodiging van dc elubs in Rotter
dam, Den Haag en Noord-Brabant be
sloot hij naar Nederland terug te keren.
Jan heeft in Nederland inmiddels al
twee keer gesprongen. In zijn ouderlijk
huis is hij momenteel met zijn vrouw
bezig de voorschriften en veiligheids
maatregelen op papier te stellen „Als
men zich hieraan houdt, zit er helemaal
geen gevaar ln het parachutespringen.
De parachutes weigeren nooit".
Jan Jonker ziet voor zijn werk in
Nederland een goede toekomst, want het
aantal van ongeveer driehonderd actieve
parachutespringen*, die men hier kent
weinig ten aanzien van andere landen
is zeker voor uitbreiding vatbaar.
Om nog niet eens te spreken van het
sterk opkomende zogenaamde reclame-
springen.
Geslaagde vlucht