WERELDRAAD VAN KERKEN:
CONFETTI VAN HUIDSKLEUREN
Michael Long
Vaticaans
concilie II
brengt andere
toekomst
„NEDERLAND IS VOOR
AUSTRALIË
BELANGRIJK AFZETGEBIED"
POND
wordt
DOLLAR
Katholieke interesse
Ervaren mannen
Geen veni,
vidi
vici
Permanente
expositie op
Jaarbeurs
DE LEIDSE COURANT
MAANDAG 14 KEBKUAKI X%G
DAG IN - DAG UIT DAG IN - DAG UIT DAG IN - DAG UIT
-p EUZEGARNALEN, tonijnen,
vruchtesappen, kangoeroe
bontjassen, koalaberen, boeme
rangs en barbecues zullen
deze week in het Rotterdamse
Hilton een spectaculaire aanval
doen op de Nederlandse consu
ment. Zij vormen een onderdeel
van honderden hoogwaardige
produkten, waarmee 95 Austra
lische ondernemingen varië
rend van mammoetstaalfabrie
ken tot miniatuur kunstateliers
het overtuigend bewijs leve
ren van de agrarische en indus
triële ontwikkeling, die zich in
adembenemend tempo in hun
gigantisch werelddeel voltrekt.
Voor de Europeee buitenwacht is Aus
tralië tot op de dag van vandaag uit
sluitend het mekka der landverhui
zers en het grenzeloos weidegebied
voor miljoenen schapen. En dat, ter
wijl de cijfers een volkomen andere
taal spreken: wol- en schapenhuizen,
die in 1949 nog 44 procent van de to
tale export uitmaakten, kwamen vo
rig jaar niet verder dan 32,7. Fabrleks-
goederen daarentegen waren in die
zelfde periode onstuitbaar in de op
mars en enterden een grenzeloos af
zetgebied. Procentueel sprong hun ex
portaandeel van 5 naar 13. een
groei, die voornamelijk veroorzaakt
werd door ijzer- en staalprodukten
(16 miljoen gulden in 1949 tot 248 mil
joen in 1965), automobielen en onder
delen (8 miljoen tot 156,8 miljoen),
olieprodukten (8 miljoen tot 96 mil
joen) en machinerieën (56 miljoen tot
208 miljoen).
Welvaartsexplosie
Daarmee staat Australië overigens nog
altijd aan het begin van zijn grandio
ze toekomst. Dit land, 380 maal zo
groot als Nederland, heeft onuitput
telijke reserves en de exportmogelijk
heden zijn anno 1966 nauwelijks te
schatten. Ruimte Is er in overvloed:
de 11 Vi miljoen inwoners hebben ie
der een vierkante kilometer ter be
schikking (op diezelfde oppervlakte
wonen in Nederland 365 mensen) en
zeventig procent bezit een eigen huis.
Hun levensstandaard is in de afgelo
pen tien jaar met 25 procent gestegen
(alleen te vergelijken met Zweden en
Zwitserland) en deze welvaartsexplo
sie is onder meer zichtbaar geworden
in het wagenpark: één op de drie
Australiërs heeft een auto. Per Jaar
worden 400.000 nieuwe wagens ver
kocht en daarmee is Australië na
Amerika het land met de grootste au
todichtheid.
Boemerang-
effect
Nleuw-Zuid-Wales verleent krachtige
steun aan een boemerangfabriek bij
Peak Hill in Australië. Deze fabriek is
de enige, waar het personeel van hoog
tot laag gerecruteerd is uit de oorspron
kelijke negerbevolking van het vijfde
werelddeel. Vooral de Amerikanen stel
len veel belang in deze nieuwe onder
neming en een firma In New-York heeft
inmiddels een order geplaatst van 1000
boemerangs. Australië hoopt nu alleen,
dat het de zendingen niet per kerende
post terugkrijgt.
iiu meer dan 500 vliegvelden en door
de binnenlandse luchtvaartlijnen wordt
jaarlijks meer dan 50 miljoen mijl ge
vlogen, ten behoeve van S miljoen
passagiers en 65.000 ton vracht. De
Nederlandse Fokker Friendsliip-vlieg-
tuigèn vormen in deze permanente
luchtbrug één van de belangrijkste
peilers. Door hun afmetingen en mo
torisch vermogen zijn ze bij uitstek
geschikt gebleken voor korte vluchten
en kleine vliegvelden.
Unieke samenstelling
De oorzaak van de snelle industriële
groei' in Australië moet allereerst ge
zocht worden in de unieke samenstel
ling der bevolking. Er zijn weliswaar
slechts 11,5 miljoen inwoners, maar
de bevolking stijgt met 2,2 procent per
jaar en men verwacht dan ook, dat
tegen het einde van deze eeuw de 20
miljoen bereikt zullen zijn. Dit is ener
zijds het gevolg van het relatief grote
geboorteoverschot en anderzijds van
de immigratie van 2 miljoen buiten
landers. Daarmee is Australië een
jong land .geworden, waar 40 procent
van de bevolking niet ouder is dan 21
jaar. Dit reservoir 'levert ook een
groot aantal werkers: van de 11.5 mil
joen zijn ruim 4,5 miljoen in het pro-
duktieproces ingeschakeld.
De industriële groei wordt voorts gesti
muleerd door de aanwezigheid van delf
stoffen (ijzererts, zink. lood, koper,
bauxiet en aardgas), terwijl daarnaast
de elektrische capaciteit in nauwelijks
13 jaar verdrievoudigd werd tot ongeveer
35 miljoen kwu.
Visitekaartje
De vierdaagse handelstentoonstelling in
Rotterdam is het visitekaartje, dat su
persnel groeiend Australië nu t voor de
eerste keer in Nederland presenteert.
Grote man en stimulator achter de
schermen van deze expositie is Michael
Long, handelsraad van de Australische
ambassade in Den Haag ..Nederland1,'
zegt hij. „is voor ons land een export-
markt, die van jaar tot jaar belangrijker,
wordt. Onze produkten staan kwalitatief
aan de top en wij hebben dan ook niet1
de illusie, dat we ooit in prijs met an-'
deren zullen concurreren. Onze export'
heeft dan ook een andere ..image", wij
mikken op mensen met een kritische
inslag, die meer geld willen neertellen1
voor een beter produkt. De welvaart kan
ons daar alleen maar bij helpen: de!
klant wordt kwaliteitsbewust en Vraagt i
naar het beste, dat op de markt komt.
Australië kan dat leveren".
Bliksemconfrontatie
Tot nog toe bestaan de belangrijkste
Australische uitvoerprodukten naar Ne
derland uit metalen, zoals aluminium,
lood en zink. mineralen, huiden, wol,
appels, peren, sinaasappelen, koffie,
cacao, vruchten in blik, honing, auto
onderdelen, herenconfectie, breigoederen
en sportkleding. Michael Long hoopt ech
ter met zijn bliksemconfrontatie in Rot
terdam te bereiken, dat handeldrijvend
Nederland ook de smaak van andere
Australische produkten te pakken zal
krijgen. Aan hem zal het niet liggen,
want de keus, die hij biedt, is oeverloos:
juwelen zullen er pronken naast edele
wijnen, pjire vanille, drankenautom
scheepsschroeven, ruitenwissers, rote
rende droogrekken, alarmtoestellen, pa
raplu's, olieverfschilderijen op zwart
fluweel en verleidelijke langoesten. Al
tijd opgewekte Long hoopt'in elk geval,
dat hij in dit opwindend spel van vraag-
en aanbod als eeuwig lachende derdei
tevoorschijn zal komen. Vooruitlopend
op de commerciële schouderklopjes uit
de lage landen, is hij alvast Nederlands
gaan studeren; elke woensdag onder
werpt hij zich daarvoor onder het stren
ge, alziende oog van een privéleraar aan
een tongbrekende hordeloop door onze
taalschat. „Het is een hele kluif', geeft
hij volmondig toe. ..maar toch houd ik
dapper vol, want als Australiër moet je
toch wat over hebben voor de mensen,
die ons land ontdekt hebben. Ik heb de
grootste bewondering voor het zaken-
instinct van de Nederlanders: zij hebben
op dat punt dezelfde ideeën als wij: ook
zij beschouwen de hele wereld als hun^
jachtgebied en proberen him markt
aandeel alleen vla kwaliteit veilig te|
stellen.
In Rotterdam hopen wij te be-!
wijzen, dat Australië dezelfde,
veilige weg bewandelt".
(Van onze verslaggever
ds. F. van der Heijden)
GENEVE. De Wereldraad
Iaat zijn centraal comité vergade
ren in Genève. Honderd mannen
en vrouwen, priesters en leken,
dominees en gemeenteleden, zijn
uit alle werelddelen bijeen geko
men. Ze zullen een nieuwe secre
taris-generaal moeten kiezen, want
de Nederlander dr. W. A. Visser
't Hooft is nu 65. Hij heeft de
slopende functie op een inspire- j
rende manier vervuld, achttien j
jaar lang. Van de stichting van de I
Wereldraad af: Amsterdam 1948. j
Het centraal comité zal zich ook bera
den over de weg, die de oecumene heeft
te volgen in de toekomst. De kaart, waar
dat pad op moet worden uitgestippeld,
is grondig veranderd door vier zittingen j
van het tweede Vaticaanse concilie. Ver
houdingen veranderen snel, onvoorzien.
l)e rooms-katholieke waarnemers die.
naast anderen, al voor de vierde keer de
vergadering bijwonen, helpen dat wel
herinneren.
Er zijn nog andere contacten, die de
Wereldraad zorgvuldig opbouwt of in I
I stand houdt. Contacten met de conser-1
I vatief bijbelse kerken. Zij bekijken de i
Werelldraad met argwanende ogen van-
i wege zijn basisformule en omdat de 216
I leden-kerken over eikaars leer geen re-
glementaire tucht uitoefenen. Contacten
met de niet-christelijke volkeren in alle
werelddelen, zending en evangeliever
breiding. Contacten met de misdeelden:
de tot een enorme miljoenenzaak gegloei
de afdeling wereldwijde ..hulp aan ker
ken en vluchtelingen". Een van de meest
gerespecteerde instellingen op dit netelige
terrein.
Contacten ook om maar niet alles
te noemen met de diplomatieke wereld.
Een kleine groep verbazend bekwame
buitenlandse zakenspecialisten. zoals sir,
Kenneth Grubb, Robert Bilheimer. Frede
rick Nolde, komt telkens met initiatieven,1
die zowel van zakelijkheid getuigen als
Geen Chinezen
Om al dat werk een stoot van een jaar
vooruit te geven, zijn de 100 gedelegeer
den naar Genève gekomen, fraai uitge
doste oosterse orthodoxen metropoliet
Wendlandt heeft een wit hoofddeksel van
het jaar zitten tussen gewone Wcst-
europese bejaarde tantes. Een confetti van
huidskleuren: negers, blanken en Aziaten.
De menselijke ontmoetingen zijn boeiend.
(Van een onzer verslaggevers)
GENèVE Tot 17 februari wordt in Genève een vergadering gehouden van
het Centraal Comité van de Wereldraad van Kerken Voor deze vergadering
bestaat van katholieke zijde grote belangstelling, omdat er beslissingen kunnen
worden genomen die voor de oecumene van het grootste belang zijn. Zo komt
onder andere een rapport op tafel over de contacten van de Wereldraad met
Rome. Hierin zyn de resultaten verwerkt die geboekt zijn in de gemengde
werkgroep van Rome en Wereldraad, alsmede de bemerkingen die de waar
nemers bij het Vaticaans concilie hebben gemaakt.
Een ander belangrijk punt is de poging, die gedaan zal worden om een
nadere omschrijving te geven van het begrip „oecumenisme". Ook zal er
klaarheid moeten komen in het begrip „dialoog". In kringen van de Wereld
raad leeft de overtuiging, dat het concilie met zijn decreet over het oecu
menisme diverse misvattingen, die ten aanzien van de houding van de
Katholieke Kerk bestonden, uit de wereld heeft geholpen.
Tenslotte is de Katholieke Kerk, zij het zijdelings, ten zeerste geïnteresseerd
bij de verkiezing van een nieuwe secretaris-generaal. De bijeenkomst van
het Centraal Comité zal door enkele vertegenwoordigers van 't Secretariaat
voor de Eenheid worden bijgewoond. Onze krant is bij deze belangrijke
gebeurtenis vertegenwoordigd door ds. F. van der Heijden, predikant te
Lochem.
Dd achtergrond var
legt een bund, die
maar die opgedolvei
het ene zelfde geloof i zijn. Hun afwezigheid doet pijn. Prof.
tien direct, niet ziet. Berkhof uit Leiden kan de tweede dag pas
wil worden. komen.
De vergadering is begonnen met een
sterk, dat jje afwezigen kapeldienst onder leiding van de voorzit-
De ban<l is <va-i5f.
meer' dan alleen protocollair gemist wor-ter dr. F. C Frv. een Amerikaanse lutherse
den. Chinezen zullen er ook dit jaar niet I dominee. Vastgesteld zijn reeds
Kopstukken van de Wereldraad
achter de groene tafel. Op de tweede
plaats van links onderscheidt men
ds. Martin Niemöller, op de zesde
plaats dr. W. A. Visser 't Hooft,
secretaris-generaal van de Wereld
raad. Aan het .woord is Franklin
Clark Fry, voorzitter van het Cen
traal Comité.
datum van de 4de Wereldraadvergadering:
4—20 juli 1968 in Zweden.
Nieuw is. dat er een eerste gesprek met
vertegenwoordigers van joodse gemeen
schappen heeft plaats gehad. Het bepaal
de zich zulks op hun verzoek bij
de gemeenschappelijke taak in de wereld
van vandaag, meer dan bij theologische
vraagstukken.
Het verslag van de scheidende secreta
ris-generaal wijst tevens een paar taken
aan, die nog liggen te wachten. „Wij heb
ben maar te denken aan godsdienstvrij
heid. de christelijke houding tegenover
het joodse volk. ontwapening, het rassen
probleem en de verdeling van de wereld
in rijke en arme landen".
Met karakteristiek het verband,
waarin ze behandeld moeten worden: „In
zo'n situatie is het tot een noodzaak ge
worden voor de wereldraad en de R.-K.
Kerk om samen te overwegen hoe de
nieuwe ontwikkelingen zo geleid kunnen
worden, dat ze aan de hoogste belangen
van heel de oecumene het best dienstbaar
■■■■■I
Wmmmmmsmm
wijze helpen
mannen ondernemers
van
de daad gaan weldoende rond
(Van een onzer redacteuren)
UTRECHT „Ik ben bereid als neutrale t/ude vriend op te treden. We zullen ons
moeten hoeden voor een patriarchale houding. Het is geen kwestie van veni, vidi.
viel, Komen, zien en overwinnen Wü proberen eerst een goed contact te krijgen
met de mensen die ons nodig hebben en daarna hopen we een verstandig woord over
hun problemen te kunnen zeggen. Zelfs het praten over een moeilijkheid met een
vertrouwd iemand kan al bevrijdend werken."
Met deze woorden onderschrijft ir. G. I wijst het feit, dat daags na het instal-
Boschloo zijn nieuwe onbezoldigde func- leren van de commissie er al zes aan-
tie ten dienste van de 200 onderne- vragen binnenkwamen voor een ont-
die verenigd zijn in de stichting moeting met de personificatie van de
Nederlandse Exportcombinatie. Sa- ervaring en de wijsheid.
met de heer G. Nieveen vormt hij Het ligt in de bedoeling deze commis-
commissie van ervaren mannen, die
als vraagbaak en gesprekspartner wil
len fungeren van in moderne spannin
gen verzeild geraakte fabrikanten. Dat
de hedendaagse ondernemer het niet
j gemakkelijk heeft en behoefte heeft aan
een gesprek met een „oude vriend"
met rijke ondernemerservaring, levens
wijsheid en bereidheid tot helpen, be-
Op dezelfde dag, waarop in
Rotterdam de eerste AuStralisohe
Handelstentoonstelling geopend
is, is duizenden kilometers ver
der het nieuwe tiendelige munt
stelsel ingevoerd. Het ingewik
kelde Australisch pond ver
dwijnt en maakt dan plaats
voor een splinternieuwe munteen
heid: de Australische dollar, die
in Nederlands geld omgerekend,
een waarde krijgt van vier gulden
en zes cent. De Australische bank
wereld heeft zich in de afgelopen
drie jaar minutieus voorbereid op deze ingrijpende omschakeling, die
een slordige dertig miljoen gulden gaat
kosten. Als geheim wapen in deze géld-
slag heeft men ook een aantal Austra
lische schonen gebombardeerd tot „Miss
Munt". Zij hébben tot taak om van kust
tot kust voorlichting te geven over de
omrekening van oud Australisch pond
in nieuwe Australische dollar. Ofschoon
men bij voorbaat aanneemt, dat hun werk
„uit-muntend" zal zijn, houdt men toch
rekening met een omschakelingsperiode
van anderhalf a twee jaar.
KATH. MIDDENSTAND:
Periode van
afkoeling", ook
voor bonden
(Van i
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Den üyl zal
nog eens denken over de gedachte om
bij huiirkoopcontracten een „afkoelings
periode" in te voeren. Kopers, die on
der „hoge-druk" van een handige col
porteur een contract hebben getekend,
zouden dan binnen b.v. drie dagen op
hun besluit terug kunnen komen,
schrijft „Stuwing", het blad van de
katholieke middenstandsbond.
De gedachte werd hier het eerst door
het NKV gelanceerd. De afkoelingspe
riode bestaat al in enkele andere lan
den.
De NRKM voelt wel voor het idee, al
was het alleen haar omdat „hogedruk-
verkoop" de bonafide detailhandel on
waardig is. Men moet zelfs de schijn
vermijden, dat men de klant „erin wil
laten lopen." „Overigens vragen wij
ons wel af, wat het NKV vindt van de
„hogedruk", waarmee vakbonden de
bevoordeling van georganiseerde werk
nemers aan de werkgevers willen „ver
kopen". Krflgt ook de werkgever de ge
legenheid, op een onberaden toezegging
terug te komen 7" aldus „Stuwing",
uit te breiden tot een man of zes.
maar ^de leden zullen met een lan
taarntje moeten worden gezocht, want
zij zullen aan hoge eisen moeten vol
doen. Zij zullen gepensioneerd moeten
zijn en veel tijd beschikbaar moeten
hebben voor een ander: hun leven moet
in het teken gestaan hebben van voort
varend ondernemerschap; zij zullen 't
hun gegeven vertrouwen moeten hono
reren met een strikte handhaving van
de discretie: kortom, van hen wordt
verwacht, dat zij wijze mannen van de
daad zijn.
Ir. G. Boschloo leidde veertig Jaar
lang als directeur de N.V. Meelfabriek
De Korenschoof te Utrecht door de
branding van cfe conjunctuur en is ver
der een bekende persoonlijkheid in de
NEC en de Jaarbeurs. De heer G. Nie
veen verdiende zijn sporen als directeur
van de wollenstoffenfabriek L. E. van
den Bergh te Tilburg in veertig bewo
gen jaren en diende de NEC als be
stuurslid.
Zij maken er geen geheim van, dat
zij het als ondernemers makkelijk heb
ben gehad in vergelijking met de on
dernemers, die vandaag de dag zich
door problemen besprongen zien. Struc
tuurveranderingen. ontwikkelingen in de
EEG en de sociaal-economische proble
matiek stellen niet alleen hun kunde
onder hoge druk, maar evenzeer hun
geestelijke weerbaarheid. Vroeger kon
de ondernemer simpel gesteld voldoen
door de zaak draaiende te houden; te
genwoordig moet hij buitendien con
stant zoeken naar het evenwicht tussen
vele zwaarwegende factoren.
Veel bedrijven beschikken over een
goede staf, waarin de verschillende
vraagstukken tegen elkaar afgewogen
kunnen worden en die aan het slot met
een oplossing komen. Er zijn ook onder
nemingen met goede commissarissen of
spitse adviseurs. Die dat niet hebben
kunnen terugvallen op de ervaren man-
Want deze ervaren mannen hebben
destijds ook gezeten met een probleem
als de financiering bij het groeien van
de onderneming. Moet er geld aange
trokken worden, partners worden ge
zocht of de zaak omgezet worden in
een NV? Hoe worden in deze situaties
de belangen in familievennootschappen
in veilige havens geloodst? Hoe worden
de tegenstellingen overbrugd tussen de
oude en de jonge generatie, die om
beurten een emotionele draai geven
aan het roer van het bedrijf? Privé-
moeilijkheden maken blind op 't mo
ment, dat de positiebepaling van 't be
drijf een open oog vraagt.
Ir. Boschloo en de heer Nieveen zijn
plan diep te graven in de per
ten een ongunstige invloed uitoefent op
het bedrijf.
Ir. Boschloo: „Op de bijeenkomsten
van de NEC word je zo vaak aange
klampt over zaken, waar je je niet
mee wil bemoeien, maar waarbij je
tocht denkt: de oplossing ligt voor de
hand, maar deze wordt niet gezien, om
dat men verstrikt blijft in bijzaken.
Niet' iedereen accepteert direct hulp
van een ander. Jaren achtereen zie je
dezelfde mensen worstelen. Dat hoeft
niet, want er zijn er ook, die zeggen:
we komen er niet uit. Geeft u uw oor
deel nu eens. Wij willen dan graag ko
men praten. Maar «ij zijn geen pana
cee voor alle moeilijkheden. Wij willen
alleen maar beschikbaar zijn en dan
ook ai onze denkkracht geven aan de
zaak, die aan ons oordeel wordt voor
gelegd."
De vijf tot zeven ervaren mannen, die
uiteindelijk de commissie zullen vor
men, zullen een zo breed mogelijke
schakering van bedrijven gaan verte
genwoordigen, opdat ieder de voor hem
juiste man zal kunnen ontmoeten. Zij
zullen zich echter niet begeven op het
terrein van de specialisten. Maar op
welke specialisten zullen die onderne
mers zich moeten beroepen, die 't tot nu
toe altijd alleen hebben gedaan en met
noeste vlijt een zaak hebben gewrocht,
die rijp is voor delegatie van taken?
Zulk een ondernemer, die het gevoel
heeft op een wolk te leven, kan in
de vingerwijzingen van een ervaren man
een stabiele zelfbevestiging vinden.
Zeer zeker, de kans blijft, dat er ooit
een verkeerd advies zal worden gege
ven. Maar liever dan te peinzen op de
vraag, wie daarvoor dan de verant
woordelijkheid draagt, neemt ir. Bosch
loo dit risico. Zonder risico is nooit een
zaak groot geworden.
Als ervaren mannen zijn de heren
Boschloo en Nieveen daar diep van
overtuigd.
BRUSSEL (ANP) De koninklijke
Nederlandse jaarbeurs in Utrecht over-
weegt de inrichting van een permanente
expositie. Dat valt af te leiden uit
enkele opmerkingen, die de algemeen
directeur van deze beurs, drs. J. H. D.
van der Kwast, maakte op een perscon
ferentie in Brussel, waarop de jaarbeurs-
directie de Belgische journalisten gege
vens verstrekte over de komende voor
jaarbeurs in Utrecht (van 9 tot 16
maart) en de andere beurzen die In dit
jaarbeursjubilcumjaar op het program-
De heer Van der Kwast zei: „De
koninklijke Nederlandse jaarbeurs heeft
de overtuiging, dat permanente exposi
ties. zoals men in de USA ziet, wellicht
in de toekomst ook ln EEG-verband mo
gelijk en nodig zullen z(jn. Met name
voor de exportpositie van de gezamenlijke
EEG-partners zou serieus over de inrich
ting van één of meer van dergelijke ten
toonstellingen gedacht moeten worden.
Als beursorganisatoren hebben wij de
indruk, dat zich hier een nieuwe interes
sante ontwikkeling manifesteert in het
expositievlak. Een ontwikkeling, waarop
wij zelf in ons nieuwe grote, ln 1970 te
openen expositiegebouw een adequaat
antwoord hopen te kunnen geven".
