Adenauer Grote verwoesting door brand in Lyon PATRIARCH VANDAAG 90 JAAR Afrika bang voor „Chinese hebzucht Pompbediende schiet negerstudent dood Buitenlandse arbeiders werken stimulerend PAGINA 5 Zelfblussers konden ramp niet voorkomen (Van onze correspondent Lucas Kleijn) PARIJS Door een lek in de gaslei ding van de olieraffinaderij Rhöne-Al - pes 15 kilometer ten zuiden van Lyon, zijn gisteren verscheidene tanks met gas en benzine ontploft, waardoor twaalf personen werden gedood en tach tig gewond, onder wie dertig brand weermannen. De balans ls nog niet de finitief. De materiële schade wordt voorlopig geschat op 10 miljoen francs. Minstens een kwart van alle voorraden gas en benzine is verloren gegaan, de raffinaderij een der grootste nieuwste van Frankrijk, werkten 250 Kwart over zeven gisterochtend be- jon men als gewoonlijk met het vullen ;an flessen butaan en propaangas. Uit sen grote tank was de klep openge- iwe verkeersbord kan men ergens in Duitsland aantreffen: een waarschuwing, dat pantserwagens de weg kunnen oversteken. Bonden over N.S.-rapport Ook te lage lonen buschauffeurs UTRECHT (A.N.P.). - De Neder landse, de katholieke en de protestantse bond van vervoerspersoneel zijn blij met de verschijning van het rapport-Van der Dussen. Vooral, zo zei men ons, omdat een onafhankelijke commissie nu weten schappelijk heeft vastgesteld dat de achterstand in de beloning van het N.S.-personeel, waarop de honden al verschillende malen de aandacht hebben gevestigd, werkelijk bestaat. Bij de komende CAO-onderhandelin- gen zullen behalve de lonen met name de volgende door het rapport naar voren gebrachte punten aan de orde worden gesteld: de leeftijd waarop men bij de N.S. zijn maximum-inkomen bereikt, de promotiemogelijkheden, de jeugdlonen, extra-verhogingen na het bereiken van het maximumloon en de toeslag voor onregelmatige diensten. Indirect heeft de commissie-Van der Dussen ook aangetoond, dat de beloning van de werknemers bij de autobuslijn- dlenaten (één van de groepen waarmee zij het N.S.-personeel heeft vergeleken) een achterstand vertoont ten opzichte van met name de metaalindustrie draald. Onmiddellijk merkten de ar beiders, dat zich in de omgeving veel gas verspreide. Een paar van hen hol den de autoroute Lyon-Wenen op. die vlak langs de fabriek loopt, om het ver keer tegen te houden, daar een enkele vonk voldoende zou zijn, om de gaswolk tot explosie te brengen. De wolk was namelijk niet blijven hangen boven de tanks zelf, maar door de wind afge dreven naar de autoweg. De hollende arbeiders kwamen te laat. Een vrachtwagen passeerde en stak de lont in het kruitvat. Geen ruit heel Een eerste tank vloog met zulk een vervaarlijke knal de lucht in, dat in het dorp Feyzin op twee kilometer afstand van de fabriek, geen ruit meer heel bleef. Daken werden van de huizen af gerukt en muren werden ontwricht. Op alle tanks lagen bij wijze van vei ligheidsmaatregel slangen, die boven 'n bepaalde temperatuur, onmiddellijk spe ciaal schuim tegen oliebranden moeten spuiten. Deze maatregelen hebben goed gewerkt, maar konden niet verhinderen, dat de ene explosie op de andere volg de. De eerste ontploffing breidde zich uit tot vier andere tanks, van elkaar ge scheiden door een afstand van veertig meter. Onmiddellijk na de eerste ex plosie was het eigen brandweerperso neel van de fabriek in actie gekomen, weldra versterkt door de eerste brand weerwagens uit Lyon, terwijl men be zig was met het blussingswerk, explo deerden ook andere tanks, hetgeen ver klaart dat er onder" de gewonden zo veel brandweerlieden zijn. 1 Dè' hitte* weird'- zo groot, tlat then'Het blussen moest staken en alle krachten moest concentreren op het verzorgen van de gewonden en het zoeken naar Een overzicht van de brandende tanks van de. olieraffinaderij Rhöne- doden of nog levende vermisten. In af wachting van verdere hulp uit de omlig gende steden. Noodtoestand Het ministerie van Binnenlandse Za ken in Parijs liet voor de Isëre- en de Rhöne een noodtoestand afkondigen. Dat wil zeggen: alle wegen naar Lyon werden voor het verkeer gesloten, om reddingsploegen en brandweermateriaal ruim baan te geven. Uit Parijs stegen militaire vliegtuigen op met brandex- perts, gespecialiseerde brandwagens vertrokken uit de hoofdstad op weg naar Lyon, voorafgegaan door gierende mo torpolitie, om de weg vrij te maken. Uit Marseille gebeurde hetzelfde. Scell- Berre stuurde uit Marseille een wagen met 10.000 liter schuim. Boven de vlammen en rookwolken die tot 400 meter stegen, cirkelden he likopters, om aan het grondpersoneel aanwijzingen te geven. In het dorp Frey- zin werd op het gemeentehuis een eer ste centrale post ingericht voor het verzorgen van de gewonden. Uit Lyon zelf stuurde het Rode Kruis alle be schikbare ambulances om gewonden op te halen en hen naar de drie voornaam ste ziekenhuizen te brengen, die speci aal zijn ingericht op 't verzorgen van brandwonden: de ziekenhuizen Eduard Herriot, Saint-Luc en La Grange Blan- In Freyzin reden auto's rond met luidsprekers om de bevolking tot kalm te aan te manen en een paniekstem ming te vermijden. Op de bewoners van omliggende dorpen werd een beroep ge daan om evacués tijdelijk aan een on derdak te helpen. Meer dan de helft van de bevolking verliet het dorp uit angst voor nieuwe explosies. De laatste ontploffing hoorde men om kwart over drie gistermiddag, maar op dat uur was het grootste gevaar gewe ken, i aapgezien men .de benzine ui.tde meest bedreigde tanks had laten weg- Gistei avond was de vlammenzee nog' steeds zo groot, dat men op veilige af stand van de brandhaarden moest blij- Protestmars in Tuskegee TUSKEGEE (UPI) Marvin Se- grest, een blanke 69-jarige pompstation- bediende in Tuskegee (Alabama), is beschuldigd van moord met voorbe dachte rade op de 21-jarige neger Sa muel L. Young, een student in de po litieke wetenschap aan liet overwegend negers bezochte Tuskegee insti- Young werd doodgeschoten toen hij gebruik wilde maken van het toilet in het pompstation waarin Segrest avond dienst deed. Zijn stoffelijk overschot DEN HAAG (A.NP.). De aanstel ling van hardwerkende buitenlandse arbeidskrachten blijkt de prestaties van het overige personeel te stimuleren. Ir. J. J. G. van Hoek, voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland, deelde in zijn vandaag gehouden nieuwjaarstoespraak mede, een bedrijf in het gebied van de Kamer dit had gemeld. Een aantal be drijven in Rijnland overweegt samen woonoord te stichten voor de tal rijke buitenlandse arbeiders, die zij in dienst hebben. werd door een taxichauffeur gevonden aan de ingang van een straatje in de buurt van het naast het busstation ge legen pompstation. Volgens de politie van Tuskegee, waar meer negers dan blanken wonen, werd Young gedood met een kogel in een slaap. Vijftienhonderd medestudenten van het slachtoffer heb ben een mars gehouden en gevraagd om federale agenten. In Meridian in Mississippi is bekend gemaakt dat schoten zijn gelost op twee agenten van de federale recherche die een reeks van kruisverbrandingen (een Ku-Klux-Klangebruik) op enige plaat sen in Mississippi op maandagavond moesten observeren. De schoten waren gelost nadat de agenten uit hun schuilplaats hadden moeten komen om het nummer van een bestelauto op te kunnen nemen. De twee inzittenden zijn later op hun boer derij gearresteerd. In hun auto lagen verscheidene kruisen, een blik benzine en gebruikte patronen. Aardolieboring gestaakt ROTTERDAM (ANP» De Neder landse Aardolie Maatschappij (N.A.M. te Oldenzaal heeft meegedeeld dat haar exploratieboring bij Vlieland, die werd verricht met het boorplatform „Oriënt. Explorer", zonder resultaat moest wor de beëindigd. De boorwerkzaamheden bij Vlieland waren 25 november 1965 be- neemt afstand van eigen werk (door dr. K. J. Hahn) Konrad Adenauer is vandaag negentig jaar oud geworden. In maart zal hij op een congres van de C.D.U. het voor zitterschap van de partij neerleggen en daarmede zich uit de politiek terug trekken. Wie de biografie van de oude bondskanselier en zijn onvermoeibare geest kent, zal voorshands nog geneigd zijn aan te nemen dat Adenauer alleen wat afstand zal nemen, afstand van de leiding van zijn eigen partij die hij bijna twintig jaar iu handen had, afstand van de regeringspolitiek waarop hij tot in deze dagen rechtstreeks in vloed heeft uitgeoefend, afstand van de wereldpolitiek die hij met 'n verrassende en nooit verlammende belangstelling heeft gevolgd afstand tenslotte van zijn eigen werk, de opbouw van het democratische Duitsland uit de morele en materiële vernietiging. de Duitse en de Europese 1 geschiedenis ingaan als staatsman van on gewone historische betekenis en sommigen vragen zich af of h(j niet eens de tot een legendarische figuur van de Duitse geschiedenis gemaakte Bismarck aan dimensie zal over treffen. Inderdaad beseffen w(j pas geleidelijk hoezeer* de na oorlogse geschiedenis van Duits- land met de naam van Ade nauer verbonden is Hij nam ine: een vanzelfsprekendheid waaraan zijn omgeving lang zaamaan. maar nooit helemaal gewend raakte, eerst de leiding van de C.D.U. in Noordrijn- Westfalen, in 1950 die van de gehele C.D.U. in handen, van zelfsprekend in democratische verkiezing aangewezen, maar steeds het gehele gewicht van zijn dominerende persoonlijk heid in de weegschaal werpend Hij werd bondskanselier van de eerste Westduitse regering, ver wierp een coalitie met de socia listen, met het gevolg dat prak tisch de C.D.U. en dus voor een groot gedeelte hij zelf verant woordelijk werden voor de ge stalte. de betekenis en de poli tieke plaats v; in de wereld. Dit was een kwestie van grote moed en ongewoon staatkundig vermogen. Duitsland lag in puin. de industrie, de handel was kapot, er waren geen hui zen er kwamen 10 miljoen haveloze vluchtelingen uit het Oosten binnenstromen, moreel en politiek was Duitsland na '26 ontruimden de geallieerden het bezette Rijnland en bezocht president Hindenburg Keulen. Tijdens de rondrit zat burge meester Adenauer naast hem. deze onmenseijke natlonaal- socialistische oorlog van zijn buren, van Europa, van de we reld afgesloten. Adenauer aar zelde geen ogenblik, de leiding van de eerste regering van deze st.itat op zich te nemen- En hij. bleef aan het hoofd van deze ,st^at tot in 1963. even lang als de Wèlmar Republiek heeft ge duurd en langer dan Hitler had geregeerd, met het resultaat dat de Bondsrepubliek heden de der de economische macht van de wereld is. Politiek wonder Dit „economisch wonder" dat onder zijn gezag door de toen malige minister van Economie Erhard werd volbracht, is ech ter niet groter, misschien zelfs minder spectaculair dan de in tegratie van het vroegere na- tionaal-socialistische, totalitaire, in 1945 moreel ontredderde Duitsland In de vrye democra tische wereld van het Westen, de nieuwe staat Toen In 1948 de breuk tussen het Oosten en het Westen ont stond. aarzelde Adenauer geen ogenblik: hij koos voor de vrye wereld tegen het communisme, voor de democratie tegen een nieuw totalitair regime. En toen de Europese beweging haar campagne voor een supra nationale samenwerking van alle vrije Europese landen be gon, volgde hij Churchill, de Gasperi en Flobert Schuman en pleitte in mei 1948 ln de Ridderzaal ln Den Haag aan het hoofd van de Duitse dele gatie op het eerste Europa Congres voor een blijvende, on verbrekelijke unie van alle Europese landen in een nieuwe eenheid op supranationale grondslag. Uit dezelfde over tuiging werkte hij krachtig mee aan de uitbouw van de Atlan tische samenwerking waarvoor Duitsland een niet onbelang rijke verdedlgingsbijdrage zou leveren. Duitsland werd bondge noot in het Atlantische bondge nootschap. een partner waarop de Verenigde Staten steeds meer telden. Carrière Dit enorme weric verrichtte Adenauer byna aan het einde van een carrière: in 1876 ln Keulen geboren, als zoon van een gezien katholiek gezin, af stammeling dus van het tradi tionele Rijnlandse burgerlijke milieu, werd hij eerst advocaat, dan wethouder, van 1917 tot 1933 burgemeester van zijn va derstad. een man met durf en grootse ideeën, die de stichting van de universiteit, van nieuwe woonwijken, de brede boule vards om de stad, de jaarbeurs etc. stimuleerde, een man van groot gezag in de Centrumpartij. Uft zijn vaste katholieke levens overtuiging. z(jn burgerlijke af komst. zyn urbane, democra tische levensstijl was hij fel ge kant tegen het Pruisisch-totali- talre nazisme, dat uit Berlijn op hem afkwam terwijl hij al tijd veel voor de westelijke Franse cultuur en denkwijzen gevoeld had. Nog na de machts overname van Hitier ln 1933 verbood hij het hijsen van de hakenkruisvlag. werd daarom ontslagen, twee keer gearres teerd en tot aan het eind van de oorlog ln een klein doipje vastgezet. Aan het eind van de oorlog was Adenauer 69 jaar oud Hij had rustig en tevreden, als anti nazi zelfs beloond en ln ere. van zijn pensioen kunnen leven. Zeker, nadat de Engelsen hem in de gelegenheid hadden ge steld. wederom als opperburge meester van Keulen de totaal vernielde stad herop te bouwen, en reeds in oktober 1945 wegens onbekwaamheid weer was ont slagen. Niet zo Adenauer werkte met alle kracht aa wederoprichting van een chris telijke partij mede en dt ont slagen burgemeester kwam in 1949 als eerste bondskanselier weer terug. Ztjn grote loopbaan als staatsman begon. Patriarchaal Adenauer was steeds ei*van doordrongen, dat de belangrijk ste taak van een Duitse rege ringschef na de nederlaag van 1945 op het buitenlandse ter rein lag: hij hield zich dan ook bijna voortdurend met Europa, de splitsing van Duitsland, het communistische gevaar, de At lantische samenwerking, de op bouw van een Duits defensie- stetóel e.d bezig. Hier liggen dan ook zijn grote en blijvende ver diensten. Ze vinden hun ooraprong in zyn sterke zin voor politieke realiteiten, zyn instinct voor macht- en machtsuitoefening, zijn patriachale styl. een mengsel van brave huisvader, efficiënte burgervader en bur gemeester. soeverein agerende partyvoorzitter en stugge kan selier. Dit alles kan echter niet worden losgemaak en los gezien van zyn diepe katholieke le vensovertuiging oude stijl na tuurlijk. wars van socialistische avonturen, de wereld verdelend in goeden en kwaden, in gelo vigen en ongelovigen. In vryen en communisten, en uit deze simpele en overtuigende analyse van de wereldconstellatie een kracht puttend die alles over leeft en alles doorstaat. Adenauer was een Rijnlander ook ln zijn humor: eens vertel de hij in Washington dat er drie Duitslanden zijn Een bier hij I drinkend, een Schnapsdrinkend de en pen wtjndrinkend Duitsland Het 1* nauwelijks drie Jaar geleden dat premier Tsjoe en Lai van Commu nistisch China aan het hoofd van een grote delegatie een reis ondernam langs de voonaamste Afrikaanse hoofdsteden. Het doel van deze reis was de Russi sche invloed proheren terug te dringen en die van China ervoor in de plaats \T 1\T I» T? stellen. Om Afrika van de „goede tussen V.IN.tr. en K.L.i». i.edo, Hngen" van dit land te overtuigen beloofde <le Chinese premier hulp. Voor- ui waren de Chinezen bereid „technici" de in de diverse Afrikaanse landen te stationeren om de bevolking op alle mo gelijke gebied tot steun te zijn. Geen overeenstemming (Van onze correspondent HEERLEN Het bestuur Vereniging van Nederlandse Gemeenten V.N.G.en het bestuur van de sectie Nederland van de Raad van Europese Gemeenten (R.E.G.) zijn het niet eens geworden over de praktische uitwerking van een wederzijdse taakafbakening. De V.N.G. blijft de belangenbehartiging op bestuurlijk vlak. ook in Europees ver band. voor zich opeisen en acht de huidige sectie Nederland van de R.E.G. niet representatief voor de Nederlandse bestuurskringen met betrekking tot de staatkundig-ideble aspecten van de Euro pese gemeentelijke samenwerking. Nauwelijks was Tsoe en Lal naar Pe king vertrokken of de Chinese hulp werd voelbaar. In het koninkrijk Boe- roendl werd een bevoorradingsbasis op gericht voor de Kongolese rebellen, die mede dank zij deze Chinese steun gro te gebieden van Kongo ln handen wis ten te krijgen, waarbij (zoals bekend) moordpartijen aan de orde van de dag waren. De premier van Boeroendi, die als eerste tegen de groeiend* Chinese HUK AAAR j HUT CA invloed opkwam. werd vermoord. Daarop werden de Chinese technici het land uitgezet. Dit bleek later een paci ficerende Invloed op Oost-Kongo te heb- Elders ln Afrika hadden de Chinezen al evenmin reden tot vreugde over hun vorderingen. Algerije, waar Ben Bella was verdreven, bereidde zich ln die tijd voor op het houden van de grote Afro- Aziatische conferentie, maar deze ging zeer tot ongenoegen van Algiers op aan dringen van Peking niet door. Sedert dien heeft Algerije zich meer en meer tot de Sovjet-Unie gekeerd. In Soedan was het al even vlug gedaan met de Chinese Infiltratiepogingen. De commu nistische partij werd er verboden om dat de regering aanwijzingen meende te bezitten dat Peking achter een commu nistische staatsgreep zat. Tegenslagen De president van de Ivoorkust heeft de Chinezen ook al als ongewenste vreemdelingen betiteld en de Afri kaanse volkeren gewaarschuwd voor de „Chinese hebzucht". Dahomey heeft de ln 1964 aange knoopte diplomatieke betrekkingen met Peking om tot nog toe onbekende rede nen verbroken en ln Opper-Volta wor den de Chinezen betiteld als samen zweerders, die moeilijkheden over het land hebben gebracht. Tenslotte ls er de recente staatsgreep in de Centraal-Afrlkaanse Republiek, die volgens politieke waarnemers Is uit gevoerd onder andere met het doel de toenemende Chinese Invloed tegen te gaan. Ondanks de tegenslagen neemt communistisch China nog steeds een autoritaire houding aan. Maar ongetwij feld zal het in Peking met zorg worden opgevat, dat het ene land na het ande re (ook in Azië) China de rug toekeert en dat er een isolement dreigt waaruit het moeilijk zal zijn te geraken. Aan het begin er niet slecht nJHBPBHPH meldde toen vol trots dat de economl- °P verkeerde paard gewed. Het ging altijd slecht met de Duitsers, als het Schnapsdrin- kende Duitsland (Pruisen» of het bierdrinkende Duitsland (Beleren, in casu Hitier) de leiding hadden. Iedereen weet dat Adenaeur by het wyndrin- kende Duitsland behoort. Be- scheldenheid was nooit zijn zwakte. En zijn lichtelijk cyni sche omgang met nauwe mede werkers verraadt, dat hem de moeliyke gave van een grote leider gegeven was. namelijk ondankbaar te kunnen zijn. Hij kon ministers ontslaan, zo plot seling dat zij het uit de krant vernamen, en hoe hy met zijn opvolger Erhard omsprong, dat is. zo repen^ en zo pijnlijk, dat het beter Ls niet nader hierop in te gaan. Simplisme Deze rechtlijnige ietwat sim plistische, maar buitengewoon doelmatige politiek kwam ln moeilijkheden, zodra ln de Oost- West-vorhoudlng een nuan cering. een beweging, een zekere elasticiteit kwam. De trouwe vriend van John Foster Dulles vond nooit- sympathie voor John Kennedy. Sindsdien waar schuwt Adenaupr met stijgende onrust en met een onzekere kijk op de veranderdp werkelijkheid voor mogelijke catastrofes: het Westen is volgens hem niet vol doende op zijn hoede voor Mos kou. Veel gecompliceerder wer den de dingen echter op Euro pees gebied: de oude vriend en makker van Robert Schuman op het Europese veld begon in De Gaulle de grote Europese partner te zien. waarbij hij nooit voldoende besefte, dat het uit eindelijke doel van de gaullis tische politiek ver verwijderd ls niet alleen van de Europa- politiek van Flobert Schuman. maar ook van de Atlantische politiek van Duitsland, van zijn Oost-Europapolltiek en van de defenslebelungen van de Bonds republiek. Hier werden realis tische en illusionaire voorstel- llngen. scherp inzicht en evi- dente vergissingen zo sterk ge mengd. dat het nfscheld van Adenaeur alleen naar bulten j demonstreert, wat in feite reeds I werkeiyk is: de aera-Adenauer I is ten efnde. M De navolger van Adenauer heeft het niet gemakkeiyk. Hem ont breekt de grote staatkundige contuur. de harde greep, de zekere en duidelijke keuze. Daarom zal het in de toekomst nog duidelijker worden, dat Adenauer, met zijn fouten, zijn starheid, zijn simplificaties, zyn late vergissingen een van de grootste staatslieden van deze van China, te weten Zuid-Vletnam der de voet lopen en de heerschnppij in het Afro-Aziatische blok aan zich trek ken. zijn mislukt. In plaats van op een machtig voet stuk bevindt Peking zich thans ln poli tiek drijfzand waarin het steeds meer grond verliest. In Afrika waait een an- ti-Chlnese wind die gemakkelijk tot 'n flinke storm kan losbarsten. In Azië zijn de binnenlanden meer en meer op hun hoede en lang niet meer bereid tot een te hechte vriendschap met de grote Chi- In Afrika heeft Peking sche en militaire positie van het land nooit zo krachtig waren geweest als toen. Pakistan. Indonesië en Cambodja weiden ervan doordrongen, dat China 'n machtige bondgenoot zou zijn en dien overeenkomstig handelden deze landen dan ook. Maar met het verstrijken van de maanden werd duidelijk, dat er ook een zeer groot gevaar zat ln de vriend schap met Peking. De door de commu nisten ln Indonesië geïnspireerde op stand, die door het leger werd neerge slagen, Is er wel het sprekende voor beeld van. Mislukt De twe* voornaamste doelstellingen Maai in deze ontwikkelingen liggen ook gevaren verscholen. Niemand min der dun de Chinezen zelf zijn ervan overtuigd, dat het Chinese volk nog tot grote verrichtingen in staut is. Op een persconferentie in september van het vorig jaar zei premier Tsjoe en Lal, dat zijn lund nog zeker dertig Jaar nodig heeft om, met Inspanning van alle aan wezige krachten, tot een gezonde en krachtige Industriële, landbouwkundige en militaire grootmacht te komen. Al gaat het Peking dan ook niet ge heel voor de wind, de moeilijkheden die het thans reeds ln de gehele wereld veroorzaakt (Vietnam, Afrika enz.) to nen aan. dat het toekomstige gele ge vaar niet onderschat mag worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1966 | | pagina 5