REVERENCE
DIE
REN
RIEM
NIEUWJAAR
Adviseer hem
Zijde
Meetstations
tegen
vervuiling
lucht
PAGINA 6
DE LEID SE COURANT
WOENSDAG 29 DECEMBER 1965
Bil een geruit of gestreept kostuum. Jasje of pantalon (zo-
alt deze tergalpantalon In beige-marron-zwart) draagt men
een simpele das. Bü een unikostuum past daarentegen een
dat met levendig dessin.
Ben pochet of opgevouwen zaJtdoek hoort met bestudeerde
nonchalance in de borstzak van een kostuum gestoken
te worden; bij een los colbert kan het gevoeglijk achter
wege blijven. Geen hobbelige zakken door dikke kranten,
tabakszakken, Engelse en andere sleutels; het is slecht
voor het pak. Laat de manchet van het shirt iets uit
steken. Pers de plooien regelmatig op, nog voor het pak
erom „schreeuwt", dan houdt het langer vorm. (Op een
Zweedse beurs was een strijkyzer te zien dat de vouw
in de broek perst terwijl de man erin zat!) De man met
durf kan schuilen onder een op-art paraplu.
voor
goede
manieren
IN VRIJHEID
GEDRESSEERD
ik niet begreep hindert mij alsof ik
zojuist onwaarheid heb gesproken. De
dressuur van de zusters hield geen
rekening met het individu.
..Ik voed mijn kinderen in vryheid op",
zegt een jonge moeder, „want ik ben
zelf zowat te gronde gegaan aan het
zo hoort het van mijn ouderwetse
moeder". Een prachtig principe, zo
lang het althans niet de vrijheid
schenkt, en het opvoeden vergeet.
Nü biyft haar ouderwetse moeder, die
intussen grootmoeder is, als een ver
slagen, uitgeput mens achter wanneer
de lieve kleinen na een bezoek, het
grootouderlijk slagveld verlaten heb-
Maar straks zijn die kinderen groot.
En dan wil de moderne moeder toch
wel graag énige manieren bijbrengen
aan de slungel die nozemachtig doet
en het meisje dat alles mieters en fijn
vindt, of rot. Ach Madame Etiquette
uit de oude tijd, uit <le vorige eeuu\
uit de periode van Victoria, is een
dame die schuil gaat achter enorm
veel overbodige poespas van stroken,
veren en strikken. Natuurlijk moeten
we haar daarvan bevrijden, maar het
is nu ook weer niet nc' h-ar hele
maal uit te kleden.
De Amerikaanse schrijfster Phyllis
McGinley vertelt hoe zij onlangs in
New-England (het wat deftige deel
van Amerika) een bezoek bracht aan
een vriendin die directrice is van een
meisjeskostschool Bij een rondgang
door het gebouw met oude charme,
passeerde zij met haar gastvrouw op
de trap een leerlinge die een arm vol
boeken droeg. Met haar last moeihjk
balancerend op de treden, slaagde het
meisje erin te doen wat van haar ver
wacht werd: ze zette één voet achter
waarts, boog door in de knieën en
maakte een revérence. De schrijfster
voelde er zich verlegen onder, en bijna
verontwaardigd over zoveel ouderwetse
sier. Is dat nou nodig? Maar de direc-
In het jaargetijde van de familiefees
ten kijken heel wat ouders, groot
ouders, ooms en tantes met argwaan
of verbijstering naar de kleine wilden
die zich soms gedragen als monsters,
en tóch stammen uit het nest van de
eigen keurige familie. Kinderen zyn
in hun gewone doen op hun best. Is
er Iets hyzonders dan raken ze over
hun toeren, worden wild, ongezegge-
lijk. brutaal. Maar zó wild, zó onge-
z,*ggeiyk en brutaal, overschrijdt dat
niet een grens? Met Sinterklaas heb
ben wQ neefjes elkaar nagenoeg zien
kelen om een autootje, zagen wy een
meisje met gierig gebogen armen over
haar bult, klaar zitten elke poging tot
roof met de tanden te verdedigen. Met
Kerstmis hebben we mogen meemaken
hoe ze de eetbare versieringen uit de
boom gapten, blèrden omdat er geen,
of geen aanvaardbare cadeautjes wa
ren, weigerden aan de feestdis te blij
ven zitten.
In de goede oude tijd
Als kind van acht Jaar lieten de zus
ters my en myn hele klas een nieuw
jaarswens op rijm uit het hoofd leren.
De wens mochten wijzelf in schoon
schrift op een kaart schrijven die
daarna door een artistiek begaafde
zuster werd verlucht met vlinders,
vergeetmynieten, duiven en zomaar
mooie krullen.
Ik had er myn moeder niets van ver
teld. Op nieuwjaardsdag begon mij de
wens te kwellen want ik kon het ge
schikte ogenblik om zonder enige na
dere aankondiging: „Lieve Ouders" te
zeggen, niet vinden. Tenslotte moest
het er toch van komen.
Mijn lieve ouders stonden juist in de
scheiding van de suite zich af te vra
gen of de haard wel hard genoeg
brandde om de twee kamers te ver
warmen, toen ik mij opstelde voor de
gedekte tafel, een diepe revérence
maakte en het vers vol zegeningen en
genadesmekingen uitdroeg. Het werd
prachtig gevonden en de kaart is lan
ge jaren bewaard. Maar de onbehaag
lijkheid van het ogenblik voel ik nog
steeds, de onechtheid van het vers dat
JtWWll>MWWI>IWIWWrWIWWWIIIiiilWiW)lll'WaWBltllil)tiWHlWB»l
trice zei: gbede manieren zijn altijd
nodig. Natuurlijk kunnen wij die revé
rence afschaffen, maar het is een
traditie van onze school. Een deel van
de training voor goede manieren, die
wij nodig achten voor het moreel.
Manieren en moreel
gaan hand in hand
En laat niemand komen aandragen
met te zeggen dat goede manieren
kunstmatig zijn. Als wij een vlag
groeten, een minuut stilte in acht ne
men, het hoofd ontbloten, dan zijn
dat alle kunstmatige plichten. Maar
het hart kan er in meespreken, ster
ker, ze kunnen de kunstmatige uit
drukking zijn van de spontane gevoe
lens van het hart, ze worden symbool.
Zo kan het gaan met de kleine egards
en beleefdheden die wij elkaar bewij
zen. Is het zo moeilijk een vriende
lijke buiging met het hoofd te maken,
respectvol een aangeboden hand te
drukken, een beminnelijk woord te zeg
gen tegen de ander, zelfs als die ander
onze symphatie heeft Ja, dat is moei-
ïyk wanneer er niet van jongs af is
getraind. Het is gemakkelijker met
de handen in de zakken te slenteren
en „hoi" te roepen. Maar het is niet
aangenaam, noch voor de toegeroepe
nen noch voor de roeper, want die
voelt zich met „hoi" óók opgelaten.
Manieren aanleren is moeilijk. Maar
het is een training die de geest oefent
om ook in andere zaken beheerst en
bedachtzaam te zijn. Een training die
zich werkeiyk uitstrekt tot het moreel.
Er is een tijd geweest dat wij min
achtend spraken over de ongemanierde
Amerikanen (die wij voornamelijk
kennen als toerist). Nu is generali
seren in dit opzicht hierom vooral zo
verkeerd, omdat de onopgevoeden op
vallend zijn en herkend worden als
„die onhebbelijke Amerikaan", terwijl
de zich goed gedragenden onopvallend
zijn en dus (wie weet in welk groot
aantal) aan onze aandacht ontsnap
pen. Sedert onze Nederlandse jeugd be
paald niet voorbeeldig meer genoemd
mag worden als het op manieren aan
komt. houden wij onze kritiek wat
meer voor ons. Terecht, want de er
varing op de Amerikaanse meisjes
kostschool is niet zo uniek als het de
schrijfster leek.
Bij het uitwisselen van studenten gaan
vele Nederlandse Jongelui voor een
jaar of langer in Amerika studeren
Zij moeten eerst door een molen van
administratieve en andere formalitei
ten. Zij worden ook wel eens „ge-
Een Amerikaanse dame. ambtenaar
van het (laat ons zeggen) Amerikaan
se ministerie van Onderwijs, liet 400
gegadigden voor een beurs bij zich
komen om er 4 van uit te zoeken. Tot
sommigen zei zij al vriendelijk maar
beslist: „Het spijt me, maar u komt
niet in aanmerking", op het moment
De edelsmid-beeld
houwster Marijcke
Visser heeft een ver
jaardagkalender uit
gegeven waarvan el
ke maand het teken
draagt van de dieren
riem. De motieven
zijn ontleend aan een
koperen wijzerplaat
die zij eens in op
dracht heeft ver
vaardigd; de cijfers
zijn daarop vervan
gen door de bekende
tekens.
Op deze kalender, waar
van de opbrengst het
reumafonds ten goede
k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-kH
komt, vermeldt zij boven
dien welke stenen ho
ren bij de verschillende
maanden. Niet alle schrij
vers zijn het hierover
eens. Maar aangezien de
invloed van de stenen al
tijd een goede is, zal het
niet. zo rampzalig zyn
wanneer men een andere
maandsteen draagt.
In vroeger tqd is aan de
steen van de maand
een bijzondere magische
kracht toegeschreven. An
tieke rammelaars bijvoor
beeld hadden bij voor
keur een handvat of wa
ren gesierd met stenen
die hoorden by de maand
waarin het kind geboren
was. Men hoopte hiermee
de goede invloed voor dit
jonge leven te verkrij
gen. Tegenwoordig hech
ten byzonder weinig men -
sen nog aan „magische"
invloeden. Maar edel- en
sierstenen werken op de
verbeelding. Wie zou niet
willen weten welke stenen
ééns juist voor hem of
haar, bqzonder veel heil
en zegen hebben bete
kend. Naast de aanwij
zingen van Marijcke Vis
ser hebben wij de meest
gangbare opvatting over
die invloeden genoteerd
maar ook in dit opzicht
komen afwekende opvat
tingen voor.
JANUARI (22/18 lot 20/1)
STEENBOK. Hierby boort
zwarte onyx en rode gra
naat, benevens gestreep
te katoog uit India. Onyx
geeft geluk
tegen ongevallen. Rode
granaat sterkt de wils
kracht en standvastig
heid; geeft succes, macht
en gezag; verdryft zwaar
moedigheid.
FEBRUARI (21/1 tot 18/2)
WATERMAN draagt tur
koois uit Thibet of de
als blauwgroene zijde
glanzende valkoog; even-
tueel de kostbare saffier
uit Birma. Turkoois ver
sterkt goede smaak en
fijnzinnigheid, geeft aan
de vrouw geluk en te
vredenheid, aan de man
daadkracht en succes.
Saffier helpt oprechtheid
en trouw, brengt kalmte
MAART 19/2 tot 20/3
VISSEN. Bij dit tekse»i
hoort de veelkleurige
opaal (uit Australië
hematiet of bloedsteen
Engelanden paarse
amethyst (Brazilië)
De opaal biiedt hoop en
vertrouwen, behoudt zui
vere onbedorven gedach
ten. De amethyst behoedt
voor onmatigheid, ver
meerdert kalmte, inner
lijke rust, evenwichtig
heid en vroomheid.
APRIL (21/3 tot 20/4)
RAM. In deze periode
past de rode en gele jaspis
uit Idar en karneool uit
c-k-K-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-
en daarbij
behorende
sterren
Madagascar fraai voor
een gegraveerde zegel
ring). Jaspis brengt troost
in leed, moed by tegen
slagen, en verhoogt op
merkingsgave en onzelf -
zuchtigheid. Van karneool
verwacht men voorspoed,
gezondheid en lang le-
MEI (21/4 tot 20/5)
STIER. Stieren dragen
rozekwarts uit Noord-
Amerika, smaragd uit
Colmubia en oranje kar
neool. Rozekwarts ver-
fijnt bekoorlijkheid, in
nerlijke en uiterlijke
schoonheid en charme.
Smaragd zoekt de wel
stand en vredelievend
heid, ook de wilskracht
en de weerstand tegen
verzoeking, en de steen
beschermt tegen laster.
JUNI 21/5 tot 20)6)
TWEELINGEN. Voor u:
u: diepzeeparels, hemels
blauwe aquamarijn uit
Brazilië, gele citroen, en
de gestreepte bruine
tijgeroog.
Aquamarijn is zegenrijk
voor huwelijksgeluk en
trouwe vriendschap, op
gewektheid en levens
vreugd. Citrien slijpt
JULI (21/6 tot 20 ID
KREEFT. In deze periode
chrysopraas, maansteen
als een waterdruppel die
het licht uit India vangt,
en de grijze aventurün
uit India. Crysopraas
sterkt hoop in de toe
komst en zelfvertrouwen.
Maansteen vergroot har
monie in het gezin en be
schermt tegen ongeluk en
voorspoed.
AUGUSTUS (21/7 tot
22/8 LEEUW. Hierbij
hoort de groene peridot,
robijn, bergkristal, bril
jant en diamant, de hard
ste van alle edelstenen.
Robijn vermeerdert aan
zien en gezag, geeft
macht, moed en levens
vreugd. Bergkristal ver
hoogt oprechtheid, helder
heid, en zuiverheid van
gedachten. Briljant en
diamant zijn het symbool
voor kracht, reinheid. Ze
staan in voor standvas
tigheid, helder oordeel,
zuiverheid en ingetogen
heid.
SEPTEMBER (2S)8 tot
22/9) MAAGD Blauwe
saffier en zirkoon uit
Ceylon horen bij u even
als agaat in allerlei tin
ten, die vooral in Brazilië
worden gevonden.
Blauwe saffier voor de
At-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-
k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-k-kH
oprechtheid en trouw,
kalmte en gemoedsrust,
en jeugdigheid. De zir
koon verruimt mensen
kennis en geeft vreugde-
en vriendschap. Agaat
zou heil, zegen en een
lang leven kunnen bren-
OKTOBER (23/9 tot
22/10 WEEGSCHAAL.
Oranje citrien uit Brazi
lië, veelkleurige tour-
malyn uit Madagascar,
en rookkwarts, allemaal
doorschynende stenen,
Citrien versterkt eenvoud,
scherpzinnigheid en door
zicht. Tourmalin belooft
gezondheid, lang leven en
sterke krachten van li
chaam en geest.
NOVEMBER (23/10 tot
21/11) SCHORPIOEN.
Hierbij behoren Sadar en
Sarduin, die hun naam
„juweel" eer aan doen.
Juweel betekent: voor
werp van vreugde.
DECEMBER (22/11 tot
21)12) BOOGSCHUT
TER. In deze donkere
maand zijn er de vro
lijke tinten van saffier
kwarts, lila chalcedon en
azuurblauwe lapis lazuli.
Saffierkwarts voor eer
lijke karaktereigenschap
pen en kalmte. Chalce
don schenkt tevreden
heid, en blijmoedigheid,
maakt ook bedachtzaam,
geneigd tot zelfinkeer.
Lapis lazuli is een sym
bool van karaktervast
heid en zin voor kleur en
harmonie.
VAN
TOT EN MET CARNAVAL
dat zij haar bureau in Den Haag bin
nenstapten. Het binnenstappen gebeur
de dan op een onaanvaardbare manier,
met de handen in de zakken, met een
cigaret in de hand. Een van de vier
die de beurs kregen, bond zg het vol
gende op het hart: Jongeman, je hebt
goede manieren. Denk niet dat wij in
Amerika blij zijn als je je das los
knoopt. je jasje uittrekt en daarmee
ook je manieren aflegt. Wees een
goede ambassadeur voor Je land en
laat zien dat het oude Europa stijl
heeft bewaard, een styi waarop wy.
als afstammelingen uit Europa, en als
vrije Amerikanen, nog steeds bijzon
der prijs stellen.
En daaruit blijkt dat zelfs in een vrye
opvoeding, een dosis dressuur onmis
baar is. Vrijheid voor de kleine woeste
lingen die onze familiefeesten zo dode-
ïyk vermoeiend maken, maar strakke
teugels als het aankomt op beleefd
heid: een revérence in de geest, voor
goede
Voor het geval u het nog niet wist: de
komende maanden, te beginnen met
nieuwjaar en te eindigen met carna
val, behoort u te glinsteren op elk
feestelijk avondje, en wel van top tot
teen. Daar zijn allereerst de glinster-
japonnen, bloeses en avondjasjes van
lurex in zilver en goudkleur. De com
binatie is momenteel: goud-met-zwart
en zilver-met-wit (of pastel). Geheel
zwarte jurkjes worden op zijn minst
met kralen geborduurd en als u daar
absoluut geen gelegenheid voor hebt.
wees dan niet zuinig met bijoux.
Er zijn verschillende i
feest tegemoet te treden, afhankelijk
van uzelf, van de gastvrouw en van de
reden tot feesten. U kunt het doen:
met durf in fel gekleurde satijn
(shocking roze, de kleur van Schiapa-
relli is terug» met diep decolleté aan
alle kanten en geborduurd met paillet
ten op zijn minst langs de zoom.
met bescheidenheid: in een zwart crêpe
japonnetje dat vanuit een hoge taille
licht uitloopt en eventueel met zwarte
satynen blezen is afgezet; of in de
mousselinen chemisier met lange mou
wen (heel zwart en heel doorschijnend)
met appeal (om het woord sex nu maar
eens over te slaan): in wol kende or-
ganza's met waaierende plissés, stroken,
volants, eventueel opgehangen aan
schouderbanden van strasz;
met cabaretallures: modellen die bestaan
uit over elkaar vallende bladeren (van
textiel» of bloemen, die ruisen van de
veren, by voorkeur van de vogelstruis:
met on-art: zet op uw zwart jurkje blok
ken oi ruiten, T-stukken of X-figuren
in wit. Doe het gauw want tegen het
voorjaar zal de mode zo op-art eng zgn
dat het ons duizelt en we er gauw schoon
genoeg van zullen krygen.
ter
Als het kan
ook voor de man
GEEN KOFFIE
MET KALMEREND
MIDDELTJE
Wie last heeft van slapeloosheid weigert
's avonds het kopje koffie. Want de
cafeïne maakt helder en verjaagt de
slaap. Drinken wij niet een kop koffie
om weer helder te worden? Duitse art
sen hebben uitgemaakt dat inderdaad
onmiddellijk na het drinken Van koffie
een verbetering van het concentratie- en
reactievermogen optreedt, maar dat dit
snel weer afneemt en de curve dan te
rugzakt tot beneden het peil dat ge
noteerd werd vóór het drinken van de
koffie. Dus: dat slapeloos blijven van
een kopje koffie een of meer uurtjes
voor het naar bed gaan is maar sug
gestie. zeggen ze. Intussen zitten de
slapelozen dan maar met die suggestie
want liggen is zo verschrikkelgk als de
slaap niet wil komen. Maar, zo heeft
het onderzoek ook uitgemaakt, combi
neer de koffie niet met het zenuwkaime-
rende middeltje, waaraan de helft van
de mensheid momenteel verslingerd Is.
Koffie plus tranquillizer geeft onge
lukken.
De kerstboom heeft zijn tijd ge
had. het vgetstuk wordt weer
opgeborgen. '„Waarom het niet
nog tens voor wat anders ge
bruikt1" vroeg zich een knut
selaar af en hij creëerde de ver
jaardagsboom. Hij zette een stok
i bamboe, bezemsteel of tak) in
het voetstuk, bekroonde die met
een dwarslat, door twee schuine
latten ondersteund. Op de dwars
lat zette hij evenveel kaarsen
als het .f aast varken jaren telt:
in het midden straalt een extra
grote kaars, het levenslicht. De
verjaarscadeautjes, aardig ver
pakt, hangen met kleurige linten
aan de boom. Het ia weer eens
een andere manier om een kleine
jarige luk te wensen.
werking van betrokken organen, instel
lingen en deskundigen en het uitwisse
len van eikaars gegevens behoren vol
gens de staatssecretarissen Bartels en
Meijer van Sociale Zaken en Volksge
zondheid tot de zeer belangrijke strijd
middelen tegen de luchtvervuiling. Tech
nisch zullen de deskundigen en Instel
lingen binnen niet al te lange tijd kun
nen beschikken over een uitgebreid net
van meetstations, die in oprichting zijn.
In de strijd tegen de meest voorkomen
de vervuilingsstoffen kunnen algemene
richtlijnen opgesteld worden, bij Inci
dentele verontreiniging zijn telkens af
zonderlijke beoordelingen nodig.
De twee staatssecretarissen geven in
hun uitvoering antwoord op de vervui-
lingsvragen van het socialistische Twee
de-Kamerlid dr. ir. A. P. Oele te ver
staan, dat het niet eenvoudig is zonder
meer algemene richtlijnen voor de
strijd tegen de luchtvervuiling op te
stellen. Voor een effectief en deskundig
beleid is een groot aantal gegevens van
uiteenlopende aard nodig: een nauw
keurige studie van de invloed, die ver
ontreinigende stoffen hebben op mens,
dier en plant onder voor Nederland spe
cifieke omstandigheden, metingen van
de lucht, gegevens van de luchtveront-
reiniger zelf, de concentratie van de ge
vaarlijke stoffen, de frequentie, waar
mee de stoffen in de lucht voorkomen,
de relatie tot de bestaande bebouwing,
meteorologische omstandigheden en der
gelijke.
Zodra het hinderbesluit gewijzigd is
zullen de noodzakelijke adviseurs ten
bate van de lokale en regionale overhe
den ingeschakeld kunnen worden.
Normen over de eventuele toelaatba
re c.q. ontoelaatbare vormen van lucht
verontreiniging kent Nederland niet, al
dus de staatssecretarissen verder in
antwoord op vragen van de heer Brug-
geman (PSP) over de luchtverontreini
ging in het gebied van Amsterdam. Dat
dergelijke maar dan weloverwogen
normen opgesteld moeten worden
vinden zij juist. Daaraan werken zij
trouwens al.
Binnenschip gezonken
AMSTERDAM (ANP) Het binnen
schip Stad Amsterdam", dat vanochtend
lag te laden bij de N V Superfosfaatfa
brieken Albatros aan het Binnen-IJ te
Amsterdam, is plotseling gezonken. De
schipper en de stuurman konden zich in
veiligheid stellen Vermoedelijk is ouder
dom van het schip de oorzaak.
Olie in Suriname Nabij Calcutta in
het Surinaamse district Saramacca is
wederom aardolie aangeboord. De nieuwe
olielaag is nog dichter bij het aard
oppervlak aangetroffen dan in oktober
j.l„ toen olie op een diepte van slechts
120 meter werd gevonden.
