Enorme domeinen
in Romeinse Rijk
Galliërs dronken maar weinig wijn
DINSDAG 21 DECEMBER 1965
DE LEIDSE COURANT
Unilever flauw
KLM zeer vast
AMSTERDAM. 20 dec. De stem
ming: voor de hoofdfondsen is vanmid
dag: WJ de opening licht verdeeld tot
flauw geweest met weinig zaken. Dit
laatste gold speciaal voor Unilever welk
fonds ruim 3 gulden inzakte bij de ope
ning tot 106.80. Het waren wederom de
Amerikaanse verkopen die de koers in
deze hoek zwaar onder druk hebben
gezet De beurs sprak zelfs van een
,,noodkoers''. Ook Philips moest het
hoofd buigen om dezelfde redenen. Hier
werd gedaan 109.80 ex 1.50 int. divi
dend. Pas op het sterk verlaagde niveau
werd van lokale zijde steun in beide
hoeken geboden. Later in de middag
trok Unilever aan tot 107.50. Philips tot
110.40. De slotkoers voor Philips van
vrijdag was 113. AKU noteerde ex 6 pet
Int. dividend 359. tegen een voorgaande
slotkoers van 36412 cum. int dividend.
Kon. Olie kon zich goed handhaven op
146.40. Wall Street leidde in Amsterdam
tot een 11 gulden hogere advieskoers
voor KLM op 260. Des morgens werd
voor deze stukken reeds 262 betaald
De hoogste koers aller tijden voor KLM
was 264. De handel in de hoofdfondsen
was alleen bij de opening van enige be
tekenis. Voor Hoogovens werd on
anderd 417 als advieskoers opgegeven.
De staatsfondsenmarkt was meren
deels aan de vaste kant. Op 28 decem
ber kan tegen 98 pet worden ingeschre
ven op 2,7 min. ëló pet. obligaties
Stichting Ziekenhuis Opo Dei in Woer
den. De 6 pet, obligaties Unilever wer
den officieel verhandeld op circa 9814,
tegen een ultgiftekoers van 98.
Kaasmarkt Bodegraven
Aanvoer 20 partiten goudee kans. Prijzen
1* kwal 342— 347 2c kwal 285—341 extra
kwal tot 360, Handel kalm
Ixrosduinse groenteveiling
LOOSDUINEN 21 dec Sla I 25',--34.
2 18', 23',. c 8—13',, etoofsla 45-48. and
1 7» 78. 2 52-66, spin 62 - 82 «eld 10—20
(Van een medewerkeri wijnstok" genoemd. Het Is zo goed als
SAINT SAR DOS Volgens de hislo- zeker, dat de Galliërs geen profijt zoch-
•us Camille Jullian (in zijn „Origines ten te trekken uit deze wijnstok.
historiques des ignoble* de France") Galliërs dronken maar weinig wijn.
was de wijn al vier tot vijfduizend jaar die als luxe beschouwd en uit Italië
geleden bekend. Maar, aldus de geleer- geïmporteerd werd. Zij dronken vooral
de historicus, de wijnstok kreeg een een soort bier en andere gegiste dran-
verdachte" vermaardheid: de dronken- ken. die meer kwaad deden dan de wijn.
schap bracht de wijn in opspraak. Ca- In de ..Hlstoire de la Gaulb
len. dat het ..vaderschapvan de Lol-
rewijnen de Romeinen toekomt.
Het is bijna zeker, dat reeds In de
IVe eeuw de wijnstok verbouwd werd in
de streken, waar dit nog gebeurt. Oor
log en verwoesting zijn verschillende
keren over deze streken geraasd. Deze
en andere rampen hebben heel wat din
gen voor goed weggevaagd, maar de
wijngaarden zijn de eeuwen door ge
bleven.
Dp Meer dan graan
Onze medewerker in Zuld-Fr&nk-
rtyk heeft een uitgebreide zwerf
tocht gemaakt langs de Franse
wijngaarden. Hij vertelt In drie
artikelen over het moeizame werk
van de wijnboeren en de omvang
rijke verzorging van akker en
produkt voor en na de oogst, ge
volgd door adviezen voor de
keuze, bewaring en servering van
dit edele vocht, waarin al volgens
de Romeinen de waarheid schuil
gaal in vino Veritas. De repor
tage begint met een terugblik
naar het oude Gallië
mille JulliAn beweert of lieve
derstelt, dat daarom de wijnbouw, vóór
de Romeinen, In het land, dat nu
Frankrijk heet, verboden was.
Volgens een andere geleerde, Pierre
Vital, (In „Les viel lies vlgnes de notre
France") groeide de wijnstok spontaan
in de natuur in verschillende streken,
zoals op de oevers van de Rijn. in Sa-
voye en In de Pvrënées-Orlentales. De
ze wijnstok wordt door velen „wilde
Advertentie J
Daar. waar het klimaat en de grond
dit toestond vervingen de grondbe- rU8t ov
zlttcrs onder dc Galliërs enorme graan- wljnbou
velden door wijngaarden wijn bracht f'° hlïlt
meer op dan graan. De wijnbouw ver- maar 'J
spreidde zich dermate, dat de wijn ZIJ" geweest. Vunwege het grote gra.m-
geen luxe was. voorbehouden alleen nan l"korl reglementeerde keizer Domltta-
de rijken. Iedereen, die wilde, kon nu nu« streng de aanleg van wijngaarden,
wijn drinken, omdat iedereen van een1 °nder. keizer Probus In de Ille eeuw
stuk land een wijngaard kon maken nam (l(' wljnbm
Het teveel aan wijn werd geëxporteerd, vv*. n'*t te stuit
o.a naar Germanië, of verkocht aan
de legerleiding, die vooral gedurende Eigen praktijken
een oorlog, een grote afneemster was: |>e domeinen war»
de wijn verdreef voor een tijd het a-,. dl„
Eeuwenlang bleef de heimwee van de soldaat en maakte hem
Marseille, ingesloten in ..moedig", driest en... onbewust van u,JnKaardm van P.uUn In Aqull.nl,
aanva' De voornaamste van deae wijn velden lx
tjnexporteurs maak- \nnden zich rond Langon. Paulln b«
zich al vanaf de eerste eeuw onge- rat de stad Bourg en uitgestrekte gr
mille Jullian vinden wij het begin van
de wijnbouw ln Frankrijk. Zijn oor
sprong ligt in dc streek van Marseille,
toen ongeveer 600 jaar voor Christus,
de Grieken van het Aiatische Phocis de
nieuwe kolonie bouwden en zij in die
zelfde ttyd de eerste wijnstok
ken plantten. Toch is het niet aan Mar
seille te danken, dan Frankrijk
wijngaard
een enclave van Gallië, een geïsoleerd gevaar tijdens
geval. Trouwens vandaag wordt de stel- De Iuliaanee
ch elders uitbreidende
aar 92 schijnt, volgens
i overvloedig wijnjaar,
'bsrmelijk graanjaHr te
vlucht.
ling, volgens welke de wijnstok in
Frankrijk gepropageerd werd door de
Romeinen, door verschillende auteurs
bestreden. Toch domineert de mening,
dat de wijnbouw zich dóór en nA de Ro
meinen ontwikkeld heeft in het land,
dat later „Frankrijk" is geworden.
Alles overleefd
BIJ hun eerste overwinning op Galllë
(122-121 J. v. Chr.) annexeerden de Ro
meinen de Provence, de Dauphliië en
daarna het land van N'arbonnc. De In
die tijd op grote schaal in Italië ver
bouwde wijn werd toen Ingevoerd In de
Provincie l.anguedoc. Na de tv
overwinning (58-50 j. v. Chr.) veraf
de de wijnntok zich over de nieuw
bieden tot In Bourgogne en zelfs vt
Omstreek* diezelfde tijd veroverd
wijnntok gebieden ten westen va
Lanquedor in de Garonnrvaliel
- maakte zich populair In bet land
Bordeaux.
De wijnstok voelde zich vooral
thuis In de ..Graves" (kiezel en zand
gronden rond Bordeaux) en op de hellin
gen van de heuvels langs de rivieren
de Dordogne, van Libourne tot Berge
rac. de Lot vooral bij Cahors en ■li-
Tam rond Gaillac. De landen van Ar
magnac. Bëarn en Auvergne en zelfs
het Centraal Gebergte waren na een be
trekkelijk korte tijd wijnstreken en .zelfs
gerenommeerde wijnstreken geworden.
Veel wijnbouwers noemen de heilige
Martinua van Tours de „vader van de
Loirew ijnen". Dat de H Martinua om
streeks 315 de eerste Marmoutierwljn-
stekken plantte, wordt ln het algemet-n
als een feit aangenomen. Maar het is
ook een feit. dat de Romeinen alnd.s
twee eeuwen ln de streek verbleven,
hetgeen ons veroorlooft ts veronderstel-
bieden In de streek van Narhonne,
ln de streek van Campania, In Zuld-
Itallè, en In Spanje. De geschiedenis
beeft xoor ons de namen bewaard \an
tenminste tien van zulke grote wijnko-
nlngen In Galllë
Bulten deze monsterdomeinen be
stonden er nogal veel tamelijk grote
wijndomeinen, zoals dat van Ausone,
dat zich uitstrekte over 260 hectaren.
De kleine, maar bijzonder talrijke do
meinen bevonden zich vooral rond de
steden. De eigenaren van deze kleine
wijngaarden deden meestal aan poly-
ulture of oefenden er een ambacht bij
uit Zo is het in vele Franse wljnsti -
ken nu nog het geval
Volgens de beroemde Romeinse ns-
t'iiirhlstorlcus Piinlus (gestorven in 79
na Christus, tijdens een uitbarsting van
de Vesuvius* produceerde men te Mar
seille „een dikke, lekkere wijn". Men'
bediende zich van deze wijn om ren 1
tweede soort te maken, die minder dik
en niet zo lekker was. „De wijnen van I
Béziers", aldus Pliniua, „waren slechts
ui Gallië bekend. Met opzet schrijf ik j
bier niet over de wijnen uit de streek'
van Narbonne. Daar bevinden zich fa- 1
brieken. die rook door de wijn doen j
en. wat erger is. schadelijke krulden
Dit doen zij om de kleur cn de smaak j
te camoufleren. Er zijn er. die hiervoor
aloesap door de wijn mengen"
Iedere streek bezat zo zijn eigen
praktijken om de smaak van de wijn te j
veraangenamen of om de wijn langer
de, van natura
voortreffelijke wijnen ondergingen geen
speciale behandeling.
Aan de Galliërs danken wij de uitvin
ding van de houten wljnton, die veel
beter is voor het behoud van de wijn dan
de breekbare, poreuze amforen en an
dere opbergrniddelen, die de wijn een
bijsmaak van pek of leer geven
Veemarkt Botterdam
ROTTERDAM H firn morgen werdea
aangevoerd 2J*t. «uk* t..t*le
annvoc 3067 •tuk- 2uo slachtruitderwk
öüu get» utkavm. 170 vrte luUi»i<a 1»
grankiJv M7 nuchters k*lv. Vt lopers. 45
biggen. 18 (Maiden veulen*. BS ach*pen
>f bunnirrrn en 17 hokken of gelten
Prüsen Slacht rundei en extra kwal 4»>
3U5
415,
MOkstl25n 'sïle
n Jil.V 330, kalf
pinken
kalv "1» Vn'*m"
lacht tuurden 26» 3.i.
en 15 «O, achapen lm ,|jn.
hsn.irl t«",..n/k, prtjseii even hogerlopers
aam matig handel kalm ,pr\)seo gedrukt.
Hervatting van
strijd Jemen?
BEIROET Reuter |n Jemenltl-
schc krlngi-n In Beiroet Is gezegd dat
de redeshespreklngen In llaradb die
door president Nasser an Egypte en
koning Fe Is al van Manrdl-Arahië zijn be
legd. mislukt zijn en dat de konlngsg.-
slnde troepen binnen een maand de
strijd tegen de republikeinen zullen her-
Een gezaghebbende Jemenltlaohe
royalistische woordvoerder Is van me
ning. dat de aanhangers van de Imam
Mohammed al Badr. «Ir strijd ln de ia-
a miliar he vastenmaand, die later -leze
■•ek begint, zullen h-rvatten.
I niveftitair nieuws
voüe actie. Daarna*
tlnding tan de Qalhfri.
Delf. sem' sri.es n^y'r V M
Oudenhoven Oen lUsg en
d. srleex l" W
""■•li en mm I. M II Drew*».
UTOKUIlV °*K' v'Utilf.er vsn de ver
"mewt"'v 'l'f m Mvl"
f'fed* vtS^'df* klbu^T 'rVrhr''
Ulmste sin t*r> h*. mmi,| en neurolo
gie I H inklermedalll# voor neurologie
L".u S,0rm Lee„,ve„ uu
