3 mooie 30-cm langspeelplaten
VElAPEKEKMIS.
'tis'n PHILIPS
bij aankoop van een Philips grammofoon:
samen voor slechts
HET VA TIC AAN IS NIET ZO RIJK
ALS WEL WORDT GEDACHT
De pijpep'akkers
J||
V «iJPSSU.V <2?
O
SUSKE
W'ISKE
uw merk van service en vertrouwen
WOENSDAG 24 NOVEMBER 1965
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 11
Om van uw nieuw bezit meteen ai extra te genieten
Dit is ook een van de vele aantrekkelijke Philips grammofoons.
Wat maakt deze platenspeler tot een waardig lid van de beroemde Philips
familie? Natuurlijk: het vederlichte volgzame Philips opnemer-element en
de veilige diamantnaald.
En wat zijn de bijzondere kenmerken? Hij is geschikt voor zowel mono- als
stereo-platen, heeft een transparant beschermdeksel en staat op een moderne
teakhouten voet. f99,50.
U kunt nu kiezen uit 22 typen in 31 uitvoeringen; van f 69.- tot f 529.-.
Anti-clericale actie
achter belasting
conflict Italië-H. Stoel
IOME De kwestie van de rijkdommen van
t Vaticaan en van geschillen tussen Italië en
tUlge Stoei inzake belastingen (met name
ridendbelasting) is thans aan de orde van de
g. Wij hebben er persoonlijk ongeveer een
»r geleden over geschreven en toen als onze
icscheiden mening geformuleerd, dat het mls-
hien wel verstandig zou zijn als de Heilige
'loei „de boeken opende" al ware het maar om
He geroddel onmogelijk te maken. Zoals de zaken
hans liggen is de vraag. „Hoe rijk is de Heilige
toel". een onzinnige vraag om de simpele reden.
niemand hierop een antwoord kan geven,
tovendien is men van Vaticaanse zijde blijkbaar
deel. dat dit ook niemand aangaat. F.n
(Van c
correspondent Jan Dijkgraaf)
kom
•aten we nu alle genoemde, gepubliceerde, al of
iet fantastische bedragen voor wat ze waard
tjn. dan is het in dit verband alleen maar
ittig, dat men herinnert aan de inbezitneming
•n Rome (en dus van de laatste resten van de
mde kerkelijke staat) op 20 september 1870.
'it was een hopeloos verouderde instelling, alles
oed en wel. Maar het verlies van de zogenaamde
•ereldlijke macht betekende voor de Heilige
toel (lees: de Paus) het verlies van alle
ikomsten. Men vergete niet. dat de pausen tot
ie datum toe praktisch en feitelijk de
rivé-eigenaren waren van de kerkelijke staten,
an hun spoorwegen, gasbedrijven en andere
istelllngen van openbaar nut en voorts van
nkele banken, zoals de twee oudste banken ter
ereld, de Banco di Santo Spirito en de Banco
I Roma. (Van deze beide wordt verteld, maar
"ie kan het controleren, dat de eerste nog steeds
eheel In Vaticaanse handen berust en de tweede
r negentig procent.) Vanaf die septemberdag
1870, toen Plus IX principieel weigerde d"
ogenaamde garantiewetten te erkennen, waarbij
em onder meer een jaarlijks inkomen werd
erzekerd door de Italiaanse staat h(J wenste
ieder opzicht onafhankelijk te blijven en al
lijn opvolgers, tot en met Plus XI hebben
eze politiek gehandhaafd dus vanaf
0 september had de Paus plotseling geen enkele
van inkomsten meer. Daarin werd toen
oorzien door de bekende Sint-Pieterspenning en
»1 van andere initiatieven over de gehele
:atholieke wereld. Maar desondanks ls het
duidelijk, dat de zulver-materiële „schade", die
de Heilige Stoel op 20 september 1870 leed,
domweg niet te vervangen en niet te vergoeden
bleek.
Zoals het ook duidelijk ls uit de voorgeschiedenis
van de verzoening, namelijk de Lateraanse
verdragen van 11 februari 1929, dat de Heilige
Stoel wél een behoorlijke schadevergoeding
verlangde, maar afzag van het „volledige pond".
De door Italië by die gelegenheid betaalde som
waa een scherts vergeleken b(j het totaal aan
inkomen, rentes, enz., dat de pausen hadden
gederfd in die bijna zestig jaar.
Maar daar komt nog veel meer b(J. De pausen
ontvangen uit alle delen van de wereld regelmatig
zeer belangrijke financiële steun in de vorm van
giften, legaten enz. Hoe en waar die worden
belegd weet wederom niemand, ook al ljjkt
het wel waarschijnlijk, dat het leeuwedeel van
deze zeer grote bedragen die tezamen een
indrukwekkend vermogen vormen in
Zwitserland, Canada en de Verenigde Staten is
belegd. Hieruit kan men verklaren hoe bijvoorbeeld
Pius XII tijdens de tweede wereldoorlog in staat
was regelmatig vrachtschepen met graan en
andere levensmiddelen en kleding en schoeisel
te verzenden naar de zwaarst getroffen gebieden.
En deze actie gaat voort. Telkens als er ergens
een zware ramp heeft plaatsgehad, stuurt de
Paus waariyk niet alleen zijn telegrafische apos
tolische zegen, maar wel degeljjk ook zeer aan
zienlijke bijdragen in geld en goederen. Maar
dit laatste wordt nooit gepubliceerd volgens de
oude normen van het evangelie zelf.
En dat Paus Paulus nog onlangs In een toespraak
ronduit sprak over „onze aan één kant maar
gelukkig beperkte financiële middelen, die ons
verhinderen al datgene te doen wat wij als
plaatsbekleder van Christus zouden willenheeft
groot opzien gebaard en plotseling het aloude
verhaal inzake de onbegrensde rtjkdommen van
het Vaticaan in een ander licht gesteld.
Wat er nu waar ls van het veelbesproken ronflirt
tussen Italië en Heilige Stoel inzake dc weigering
van laatstgenoemde om imet name dividend-)
belasting te betalen, geloven wij persoonlijk, dat
hier een nieuwe antiklerikale actie achter zit.
waarvan de bronnen waarlijk niet moeilijk zijn
op te sporen. De vraag is nu tweeledig Heeft
het enige zin om zich zo opgewonden bezig te
houden met de financiën van de Heilige Stoel en
dus van de Paus persoonlijk, want hy Is de
Heilige Stoel.
En van de andere kant zou het, zoals we al
schreven, niet verstandig zijn van de zijde van
de Heilige Stoel om eens wat nadeds bekend te
maken inzake juist zijn financiën?
W'iJ zelf zouden niet graag een antwoord willen
formuleren. We denken aan een gebeurtenis als
het concilie en wie de formidabele koeten daar
van tenslotte betaalt. (Dat kan toch moeilijk
één ding zeker: r
van Paus Joannes
salarisverhoging
de Heilige Stoel
allemaal uit de legendarische portefeuille van
kardinaal Spellman komen?) Maar wij weten
ste regeringsdaden
indrukwekkende
allen die in dienst van de
eens wat naders bekend te
de tuinlieden toe. De toenmalige mgr. (thans
kardinaal) Dl Jorio wees er toen de Paus op,
dat dit ongeveer een staatsbankroet zou beteke
nen, waarop Papa Giovanni zei: „Dat is mij
hetzelfde, maar eenleder dient redelijk en eerlijk
volgens zijn verdiensten te worden betaald en
voor de rest: Deus providebit!" En kardinaal
Tardini beleg'.e maar liefst een persconferentie
om deze opzienbarende nieuwe financiële rege
lingen te illustreren. Als gewoonlijk in zwarte
toog met z(jn zwarte kalotje op het hoofd, ver
telde h(j de verzamelde internationale pers
vertegenwoordigers: „Er is niks geheime aan.
U mag best weten, dat een curiekardinaal van
nu af 300.000 lire in de maand krijgt (dat is
precies 1800 gulden)Ik als staatssecretrals
wel een beetje meer, omdat Ik au eenmaal be
paalde representatieverplichtingen heb (gelach)
En hieraan voegde h(j toe. dat hij 25.000 lire meer
■kreeg dan z(jn jurperen collega's binnen Rome:
dat is iets meer dan 150 gulden
Nee, er zijn jaren geweest, met name vlak na
de oorlog, toen Pius XII, kardinaal 'Spellman
en de (toen alom bekende) graaf Galcazzi in
de linkse pers vrijwel dagelijks werden aan
geduid als het „Wall Street-drietal van het
Vaticaan".
Maar als men nuchter blijft en ziet hoe de
Paus persoonlijk en zijn voltallige omgeving leven,
hoe armzalig tal van curieprelaten (die niet over
eigen vermogen beschikken) moeten zien rond
te komen, hoe elke vorm van luxe ontbreekt In
deze keiharde moderne t(jden in scherpe tegen
stelling tot de renaissance en barokperioden
dan lijkt het dat er van die formidabele rijk
dommen en astronomische vermogens In werke
lijkheid niet veel overblijft.
Dat de Heilige Stoel zeer veel goed doet, In het
geheim, weet eenieder, die In Rome voont. Wij
zelf zouden een kolom kunnen vullen met naam
en toenaam) van zieken en armen, weduwen en
weeskinderen, die prompt en zonder bureau
cratische rompslomp financieel en materieel ge
holpen werden na een soms simpel briefje.
Onder Pius XII was heel deze dienst onder leiding
gesteld van de historisch geworden madre
Pasqualina. die door de altjjd geestige Romeinen
„de moedep van onze moeder de Heilige Kerk"
werd genoemd. Wat z|j in al die negentien jaar
aan goed heeft gedaan, zou beslist eens moeten
worden gepubliceerd. Paus Joannes en Paus
Paulus hebben een speciaal secretariaat voor
dit doel ingericht, waar elk verzoek om hulp
en iedere noodkreet onmiddellijk terechtkomt.
Dat secretariaat is uiteraard anoniem en het
is wellicht beter dan toen madre Pasqualina
ln da hele wereld bekend was (hoewel zij nooit
NIETS
GEBEURD
WAT WILT GE
f)) t GEBEURT m
1/ JOMDER.
DAT ER "N
ROUWEN »D J
VROEGER 1 f"AT VAJ1LT GE'
HADDEN ALS WE NIET
WE IETS VERPLICHT
OM ONS Z'JN TE WERKEN.
MEE BEZIG WAAROM
TE HOUDEN. ZOUDEN
WE PLAKTEN L WC DAN o
P3PEN 1 WERKEN
in het openbaar verscheen en eigenlek niemand
haar ooit heeft gezien) en toen alle verzoeken
lijnrecht b(j haar terechtkwamen: stapels en
stapels brieven per dag
Kortom, we kunnen best verzoeken aan de Heilige
Stoel om de boeken te openen. Maar of we er
iets beter en wijzer van zouden worden. I|)kt
ons een open vraag. En of al de milde schenkers,
die in welke vorm dan ook de Heilige Stoel
financieel steunen, daarmee nou zo gelukkig
zouden zijn, ls nog een tweede vraag. Tenslotte
hebben we tot nog toe niet het minste recht tot
wantrouwen en dat ls een zeer groot positief feit
En of dë Heilige Stoel nu al of niet
dividendbelasting aan de Italiaanse staat
betaalt, lijkt ons, alweer persoonlijk, een
bijzonder onbelangrijke aangelegenheid,
vooral als we ons herinneren hoe diezelfde
Heilige Stoel in 1870 een geweldige finan
ciële ramp moest weerstaan en in zestig
jaar geen saldo aan rente of dividend
heeft ontvangen.
Er zijn, dunkt ons, belangrijker zaken aan
de orde op dit moment.
I'rof. dr. S. Dresden houdt maandag
I avond 29 november In de Pulchrl Stu-
i dto aan het I.ange Voorhout te Den
Haag voor de leden van het letterkun
dig gcrtootschap O.K K een lezing over
huidige romankunst onder de tltri
..Enkele opmerkingen over roman
ird llol/cl
cpoi.cert tot 18 decern
du Midi. De Carpen
Haag. schilderijen er
Universitair nieuw
DEI DEN' Aan ris -
psychologie msj A Ho
I.Ven*if"^Thïnsn«.
TELEFOONTJES
v:±- 30 woorden f 1,75
