TWEE EXPERIMENTEN IN
ZAAL VAN ROTTERDAMSE
KLËÏNË
DOELEN
ma Vanavond in de ether l
TELEVISIE Clai,de Debussy
Over koetjes
en kalfjes
Voorproefjesnadelig j
voor VARA-t.v.-av
RADIO
Jarige Picasso (85) wilgeen feest
de misdaad
giovanni vent
Engeland handhaaft
nog „klok verzetten
Willem lansz
ontdekker van
Australië
DE LEEDSE COURANT
MAANDAG 25 OKTOBER 1965
5
Concertzaal met
schouwburgkwaliteit
(Van ome muziekredactie)
„Wil men het gesproken woord
goed kunnen verstaan, dan moet
een zaal een korte nagaJmtijd hebben,
terwijl een concertzaal een groot volu
me vraagt en een lange nagalmtljd,
hetgeen tevens betekent, dat men een
gesproken woord In een concertzaal,
zonder technische hulpmiddelen, niet
kan verstaan...." Aldus Herman M.
Kraayvanger In het septembernummer
1965 van Intermezzo, kroniek van het
Rotterdams Phllharmonlsch Orkest,
waarin hij een artikel lanceert over
„De Doelen", het concertgebouw in Ne
derlands eerste havenstad, dat op 15
mei a.s. zijn deuren opent.
Een uitlating, waarvan wij de waar
heid voor honderd procent waarde
ren. Maar laten wij hierover, juist hier
over, ontzettend geschrokken zijn, toen
we, zaterdagmiddag j.l. te Rotterdam
weer eens een experimenteel concert
meemaakten. Ditmaal niet in de grote,
doch In de kleine zaal van het in wor
ding zijnde huls, dat 650 bezoekers kan
bevatten. Die kleine zaal was geheel ge
reed: er waren gestoffeerde stoelen,
vens een tweehonderd bezoekers, deel
nemend aan het Rotterdamse Kunstfes
tival voor de Werkende Jeugd, die ver
sterkt nog door tweehonderd andere be
langstellenden zorgden voor de vereiste
„absorptie".
Men kreeg dus, als kritisch hoorder,
niet de gelegenheid, zoals enkele weken
geleden, een (gewaagde) prognose te
stellen, doch de mogelijkheid te consta
teren, hoe een normaal concert in deze
ruimte van ,,De Doelen" klinkt. Voor
af was er natuurlijk 't gebruikelijk tech
nische ritueel: met geruis en pistool
schoten.
Geen microfoon nodig
Maar toen kwam het: Fellx de Nobel
betrad met zijn Nederlands Kamerkoor
het podium en wenste zijn nummers
zonder microfoon, dus „zonder techni
sche hulpmiddelen", aan te kondigen,
Laten wij, zittende op de tiende rij, hem
volledig verstaan hebben... U begrijpt
onze verbazing en schrik tevens De
Nobele „nagalm" was te kort, de con
certzaal bleek schouwburgzaalkwalitel-
ten te hebben.
Deze „aanloop" lijkt op een grapje.
Ze is het echter niet, want op het gehe
le middagconcert hebben we van de
„droge klank" geleden, of men
complete vloerbedekking met en bene- 1 Pres, Lassus, Non Papa, Hassler, Pur-
cell, Vaughan, Williams, Piet Ketting
of Sem Dresden zong. En bij het „Pa
ter Noster" van Hassler waar twee ko
ren op verschillende plaatsen van 't po
dium moesten worden opgesteld, hadden
we bepaald last van de te korte naglam.
Zo klonk het voor ons op de tiende
rij in de kleine zaal: Hoe stond het met
de vocalisten? Was het zwaar, of licht
zingen
Daarnaar informerend, kregen we de
indruk, dat de directie niet zo enthou
siast was. En wat het vocale ensemble
betreft: men dacht, dat men in een stu
dio zong...
Ook instrumentaal
Zaterdagavond werd het experiment,
waardoor men de mogelijkheid kreeg
„een eerste voorlopige indruk van de
akoestiek in deze zaal te krijgen" met
instrumentalisten voortgezet. Proefob
jecten waren de leden van het Haags
Ensemble voor Nieuwe Muziek onder
leiding van Elie Poslavsky, die compo
sities van Debussy, Varese, Maderna,
Stravinsky, De Kruyf en Brown op hun
voorprogramma hadden geplaatst. Me
dewerking verleende hier Ilcana Meli-
ta, mezzo-sopraan.
Een „experimenteel concert" in de
dubbele zin van het woord, zowel wat
de zaal als de aard van de uit te voe
ren werken betreft.
Onze globale indruk?... Die was gun
stiger dan op het middagconcert. Wel
klonk alles nogal luid, de verschillende
klanken leidden ten opzichte van elkan
der een te autonoom bestaan. Men had,
speciaal In Debussy, meer binding kun
nen wensen. En passant opgemerkt: de
zaal als geheel Is bijzonder „geluidge
voelig", niet slechts op het podium,
doch ook op de plaatsen, waar de luis
teraars zitten. Maar misschien is dit
juist de bedoeling van de geluidsexperts
van de TNO, die verantwoordelijk zul
len zijn voor de definitieve akoestiek.
Ook hier herhaalden we onze vraag:
hoe was het op het podium? Een van
de executanten deelde ons desgevraagd
mede, dat hij helemaal niet ontevreden
was: het spelen in de kamermuziekzaal
ln De Doelen te Rotterdam „was hem
niet tegengevallen".
Ziehier de ervaringen van ons zelf en
anderen. Als we deze nieuwe concert
ruimten tot slot mogen vergelijken met
dat wat in de Randstad Holland de klei
ne zaal in het Amsterdamse Concertge
bouw en het Haagse Diligentia ons bie
den, dan preferen we èn de Hofstad èn
de hoofdstad.
In dit stadium althans, waarin men,
naar we vermoeden, doorgaat met ex
perimenteren. Want ons betreft: we ho
pen dan op een klassiek strijkkwartet.
Van Joseph Haydn bijvoorbeeld.
Speelfilm
met Frank Sinatra
Tijdens de tweede wereldoorlog ontmoet 4
in Zuid-Frankrijk Sam Loggins (Frank
Sinatra), een bekwaam soldaat, de marco- J
nist Britt Harris (Tony Curtis). Zij beiden 4
sluiten vriendschap, die echter door toedoen J
van het meisje Monique Blair (Nathalie Wood) verandert in rivaliteit. 4
Sam wil het meisje trouwen, terwijl Britt slechts een spelle'fe met haar
speelt. Sam koestert het plan om Britt te doden, maar deze komt reeds bij 4
een vijandelijke aanval om het leven. Het zwakke punt van deze film, 4
getiteld „Rivalen zien niet om", is het gegeven: een mengelmoes van liefdes-
en oorlogsscenes, waarin de psychologische achtergrond niet overtuigend 4
naar voren komt. (Nederland I, 20.30).
.The Golden Ear-rings'
in ,Waauw'
K.R.O.'s eigen gedanste hitparade
vermeldt vanavond als bijzondere
gasten „The Golden Ear-rings",
een vrij jonge beatgroep uit Den
Haag, dat zo langzamerhand het
Mekka van de beat begint te worden. De groep begon in de Haagse Marathon,
waar zij, volgens hun eigen zeggen, een schare fans van rond de zesduizend
bezit >n. In september jongstleden oogstten zij tijdens een „Teener Top
Show" meer applaus als de gerenommeerde „Scorpions". Hun eerste plaatje,
„Please Go", werd door hen zelf gecomponèerd en staat momenteel op de
vijftiende plaats van de Nederlandse hitparade. (Nederland II, 20.01).
Frank Sinatra in de film „Rivalen
(Nederland I, 20.30).
Liederen van
Hedenavond
Verschuiving van melk
naar vlees
DEN HAAG (ANP) Bij een ver
schuiving van nielkproduktle naar rund-
vleeeproduktte blijft het de belangrijk
ste taak van de Nederlandse fokkerij,
binnen het eigen rundveeras het kalf en
de koe zowel voor de melkproduktie als
voor de vleesproduktle geschikter te
maken.
Dr. Ir. R. D. Politiek, lector In de
veeteeltkunde aan de landbouwhoge
school te Wageningen, schrijft dit in
een pré-adives, uitgebracht voor het op
donderdag 23 en vrijdag 29 oktober in
Breda te houden landhulshoudkundig
congres.
De heer Politiek vertelt dat Neder
land in de EEG met zeven procent van
het aantal melkkoeien elf procent van
de totale melkproduktie en zes procent
van de totale rund- en kalfvleesproduk-
tie heeft. Herhaaldelijk leest men de
raad. nog sterker van melk- naar vlees-
produktie om te schakelen omdat hier
in meer perspectief zou zitten. In de
prijsverhouding vlees-melk is dit echter
tot nu toe niet naar voren gekomen.
Wel ls de verhouding voor het vette-
kalfsvlees veel gunstiger, zodat de pro-
duktie daarvan zich enorm heeft uitge-
hreicj.
1 "Vr.' Politiek geeftf de volgende zéér
globale verdeling van de ongeveer 1,8
miljoen in ons land per jaar geboren
kalveren over de verschillende bestem
mingen: 150.000 sterven bij de geboorte
of in de opfokperiode, 120.000 worden
nuchter geslacht, 450.000 worden voor
de verschillende categorieën jong mest-
vee (vleesstieren, ossen, vleespinken,
vaarzen) bestemd, 630.000 voorname
lijk stierkalveren worden voor de kal-
vermesterij bestemd, 450.000 vrouwelij
ke kalveren worden tot melkvaars op
gefokt om de uitstoot van de melkvee
stapel te vervangen. Alleen door een
betere genetische aanleg van de fok-
dieren zou het eventueel mogelijk zijn,
minder kalveren te gebruiken voor de
vervanging van melkkoeien.
Truffaut filmt
buiten Frankrijk
AMSTERDAM. De bekende Franse
filmregisseur Francois Truffaut heeft een
overeenkomst gesloten met Amerikaanse
en Engelse co-producerende firma's voor
het regisseren van een zg. sclence-flctlon-
film, onder de titel „Fahrenheit 451".
Het ls de eerste keer, dat Truffaut. bui
ten Frankrijk een film maakt. Het ver
haal ls gebasseerd op een roman van Ray
Bradburys één van de bekendste science
fictionschrijvers. De vrouwelijke hoofdrol
in deze film wordt vertolkt door Julie
Christie.
Huwelijk Lollobrigida
niet gestrand
ROME (I7PI) De Italiaanse film
ster Gina Lollobrigida heeft gisteren
gezegd dat de berichten, als zou haar
huwelijk met Milko Scofic zijn gestrand
onjuist zijn en dat zij van plan is de
genen, die ze hebben gepubliceerd in
rechten te vervolgen.
Het bericht over de beweerde mis
lukking van het huwelijk werd aanvan
kelijk gepubliceerd in Parijs en overge-
men op de voorpagina's van Italiaan
kranten.
Op zaterdag
NEDERLAND I NTS: 19.00 Nws,
19.01 Klaas Vaak, CVK-IKOR-RKK
19.06 Kenmerk; NTS: 19.35 Magilla
Gorilla, film, 20.00 Journ., 20.20 Uit-
zending van de P.S.P., 20.30 Rivalen
zien niet om, film, SOC: 22.25 Uit
zending Socutera, NTS: 22.30 Journ.
NEDERLAND II NTS: 20.00 Nws.
KRO: 20.01 Waauw, gedanste hitpara
de, 20.25 Galerie, kunstkroniek; NTS:
21.25 Ballet,KRO: 21.45 Onze man in
Washington, NTS: 22-10 Journaal
Tegenwoordig zijn er steeds minder zange
ressen, die zich bekwamen in het brengen
van recitals. Deze bijzonder moeilijke tak
van muziek vereist namelijk een dermate
groot inlévings- en uitbeeldingsvermogen, dat
slechts, weinigen hierin uitblinken. Eén hiervan is echter Denise Monteil,
die vanavond, samen met Marinus Flipse als pianopartner, liederen van
onder meer Claude Debussy zingt. (Hilversum I, 23.30).
Susana y José dansen
.La Verbena'
De Nederlander heeft voor de
Spaanse dansen altijd belangstelling
gehad. Onder de vele dansgroepen,
die Spanje rijk is, neemt het duo
Susana y José nog steeds een
belangrijke plaats in. Vanavond dansen zij een balletfantasie op „La Verbena",
een verhaal over een groep zigeuners, die b(j toeval enkele kledingstukken
en foto's vinden en aan hun enthousiasme over deze vondst dansend uiting
geven. Muzikale begeleiding: het Zuidhollands Orkest onder leiding van
Armin Janssen. (Nederland II, 21.25).
geen kost voor
„fijnproevers"
ANTENNE
tweede net geplaatst kunnen worden.
Met een wildwestverhaal op I als con
trast bijvoorbeeld.
achtereenvolgende avonden het eerste cliff Richard was leuk; jammer x
net kon bezetten. Vrijdag was een
flinke plaats ingeruimd voor Cliff
Richard en Liesbeth List (met o.a. een
markant liedje uit Shaffy Chantant)
en daarmee, was zaterdag het effect
zowel voor „Cliff in Valkenburg" als
voor het optreden van de cabaret
groep van Ramses Shaffy er al een
beetje af. Bovendien was dit laatste
programma juist voor deze avond een
minder geschikte keuze omdat het
bepaald niet de allemanskost bood die
op zaterdag zeker In een Jubileum
periode toch wel een beetje voor de
hand ligt.
het
vrijdagse voorproefje dat overdadend
schaadde. De Zweedse produktie „Wat
moet ik doen...?", waarmee de avond
werd uitgeluid, handelde ironisch over
de problemen van het televisiemaken
in het amusementsgenre. Genre waar
in ook de sex een eigen plaats heeft.
Regisseur Ake Falck ruimde aan dit
element een wel erg grote plaats in
en deed dit op de vrijmoedige wijze
die in Zweden misschien asl normaal
geld maar die de Nederlandse r
Dinsdag
NEDERLAND I
11.35 Schooltelei
Hedenavond
HILVERSUM I (402 m> NCRV:
18.00 De marinierskapel der Kon. Ma
rine; 18.20 Uitzending van de VVD;
18.30 Geest, liederen; 18.50 Openbaar
Kunstbezit: 19.00 Nieuws en weer-
praatje; 19.10 Radiokrant; 19.30 Klass
en mod. gram.muz.; 19.55 Op de man
af. praatje; 20-00 Amus. muz., 20.20
Strijd tegen het lijden, documentaire,
21.20 Pop. klass. muz.: 21.45 Klass.
muz. pianorecital: 22.15 Avondoverden
king: 22 30 Nieuws; 22.40 Boekbespr.;
22.50 Lichte orkestmuz.; 23.20 Lichte
gram.muz.23.30 Sopraan en piano
moderne liederen; 23.55 Nieuws.
HILVERSUM II (298 m> - VARA:
00 Nieuws. 18.15 Van harte;
21.30 Veronica's Rhythm and Blues
Hop; 22.30 Alle remmen los door Jan
v. Veen; 24.00-1 00 Gevarieerde platen
Dinsdag
goede smaak overschreed. Reden 0ndeJ. „5 a;„,aE ]lch, progr 19 5„
wij ons niet dankbaar voel
den voor dit VARA'se jubileum
geschenk
Een fijn programma was het wel
Nico Knappers knappe regie deed ver- Slagende amateurs
geten dat het eigenlijk alleen in een
intiem zaaltje tót zijn recht kan
komen. Maar wat moet de al dan niet
Verenigde Arbeider Radio Amateur
met zo'n happening-achtlge combina
tie van chansons, Scarlattimuziek,
Lodeizens poëzie en heerlijk-regel
rechte kolder? Deze fijnproeverskost
had echter op een andere dag op het
Parlementair overzicht20.00 Nieuws
20-05 Promenade-orkest en solisten en
koor: operamuziek; 21.10 Liedjes;
21.30 Etherforum; 22.05 Instrumentaal
ensemble: oude muziek; 22.30 Nieuws;
22.40 Actualiteiten. 22.50 Vergelijken
derwijs. muzikaal gesprek; 23.25 Jazz-
tpagazlne23,55 Nieuws.
HILVERSUM I (402 mtr) KRO:
7.00 Nieuws; 7.10 Meditatie; 7.15 Lichte
gram.muz.(7.30-7.32 nieuws): 7.55
Overweging; 8.00 Nieuws; 8.10 Lichte
gram. ,muz.; (8.30-8-32 Nieuws); 8.40
Voor de huisvrouw; S.35 Waterstanden
9.40 Sohoolradio; 10.00 Aubade: gevar.
muziekprogr.11.50 Volaan.... voor
uit, praatje; 12.00 Angelus; 12.03 Volks
muziek (gr.); 12.20 Voor de boeren;
12.27 Meded. t.b.v. land- en tuinb.;
12-30 Nieuws; 12.40 Aktual. of gram.;
12.50Lichte gram. en praatje: 13.35
Voor de plattelandsvrouwen; 13.45 Mu
ziek kent geen grenzen: licht muziek
progr.; 14.45 Zie. ik maak alles nieuw.
Godsdienstig progr-; 15.00 Bij Cascade
te gastlicht muziekprogramma;
16.30 Onderweg: Gebedsdienst (16.00
Voor de zieken); 17.00 Voor de jeugd;
17.40 Voor de padvinders; 17.50 Over
heidsvoorlichting.
Onbereikbaar
op zijn nieuwe
landgoed
CANNES (UPI) Pablo Pi
casso, een ieVcnd monument
onder de schilders, viert van
daag zijn 85ste verjaardag nog
even koppig als hij altijd is
geweest. Het uit Spanje af
komstige genie, als miljonair
lid van de communistisch©
partij, nazi-hater en getrouwd
met een vrouw die 45 jaar
jonger ls dan hij. heeft zich
voor zijn verjaardag volkomen
afgezonderd van zijn vroegere
buren, vermoedelijk ln de villa
„Notre Dame de Vle", een met
stevige muren omheind land
goed ln het Zuidfranse dorp
Mouglns.
gelaten can publiciteit
kr ij-gen.
In 1943 ontmoette Picasso
te zijn nieuwe landgoed telefoons
laten aanbrengen. De meeste
bezoekers die zich aanmelden
De aankoop van deze villa. het j^i^se festijn kwamen
nu 18 maanden geleden, was bijwonen en trok hij weg
de reactie van Picasso op nlet
de ..verjaardagsfestlvlteiten'- [ee6ten hoaveIJ
waarop zijn vroegere buren
rond de villa „La California Vroe iet Verleeen
nabij Cannes hem plachten te vroLSef mei venteen
het idee dat deze „goede
buren een ear-dlge duitver- and„„,
dienden een de toeristen die
10 Jaar later verliet met de zijn en niet voor begin-i
woorden dat zij er genoeg van ber zullen terugkomen,
had te leven met een histo- Enkele bevoorrechten wordt
1 bezoek wordt vereerd.
Gewoonlijk schenkt Féllx de
kunstenaar op zijn verjaardag
Volgens de behandelende rech- een verjaardagstaart en een
werd de schilder in het aantal oesters, Picasso's lleve-
boek afgetekend als
waarde, soins kwaadwillig
VZEto" onrechtvaardig jenever
mige van zijn collega'
talloze zaken tekortschietend trad,
tegenover zijn familie en om
geving." De rechter meende
vergasten. Volgens sommige picasso ka". echter niet aan echter dat het wat laat
ingewijden kreeg de
schilder zi^n rePutatie ontkomen. Zijn
Werkbijeenkomsten
van stichting
,Ons leekenspel'
DEN HAAG. De Stichting „Ons Lee
kenspel". belegt, in samenwerking met de
Stichting „Ons Eigenvolk", enkele werk
bijeenkomsten in de kerstweek, 2730
december, In Bussum
De bijeenkomsten zijn gewijd aan Ver
bale Expressie, het geestelijk lied. Regie
en creatieve katechese, Medewerkende
docenten zijn o.a. Jan Cox. Marcel van
Dyck en Andrê v. d. Heuvel. De bijeen
komsten staan onder leiding van Joop
Brekmann.
Weer .klassieke'' films
in Amsterdamse
Cinétol
AMSTERDAM. Het avantgardistischc
Cinétol. heeft het voornemen weer enkele
„klassieke" films te vertonen.
Op het programma staan ..De moeder"
van Vsevolod Pudovkin. op 31 okt. en 1
november: „Storm over Azië" van Pudov
kin. 2 t em. 4 nov. Tenslotte het beroem
de „Potemkin" van Serge M. Eisenstein.
28 t.e.m. 30 okt. en voorts ..Tjchapajew"
van de gebroeders Wasiljewi, op 5 en 6
november ln Cinétol.
te protesteren tegen het
lingsgerecht.
Picasso is op zijn verjaardag
zijn eigen niet eenzaam, maar omringd
en door de zorgen van zijn vrouw
n- Jacqueline, waarmee hij vier
in jaar geleden in het huwelijk
wee van zijn vier
kinderen de 17-jarige Claude
en de één jaar Jongere Pamela.
Voorts is het huis voorzien van
een staf van zeven bedienden.
Onder NTS-vlag bracht de NCRy gis
teravond een opvoering; door de Haar-
.lerpse,- Toneel Club van. Mftrivaux' „De
kolonie". De H.T.C. won hiermee des
tijds het Nationaal Landjuweel. Een
belangwekkend initiatief deze uitzen-
d'ng. Het amateurtoneel maakt, mede
als gevolg van de televisie, een moei
lijke tijd door. Alleen al hierdoor ls
het redelijk dat de t.v. met uitzendin
gen als deze iets „terugdoet". De op
voering bewees overigenis dat ama
teurtoneelspelers een waardevolle in
breng in de t.v.-programma's kunnen
leveren. De voorstelling was uitste
kend verzorgd en als we vaststellen
dat er goed geacteerd werd hoeven
we daarvoor beslist geen milde maat
staven te hanteren. We kunnen het
hoogstens betreuren dat déze Mari-
vaux gekozen was en geen spel dat
een boeiender, en ook moderner,
thema tot onderwerp heeft.
De eerste aflevering van „Dienstplicht"
boeide ons wèl. Uiteraard, zouden we
zeggen bij een programma van Kees
van Langeraad. Met zevenmijlslaar
zen werd door zo'n tweeduizend jaar
militaire geschiedenis heengegaan.
Dat leverde uiteraard slechts een heel
globaal beeld op dat weinig nuan
ceringen toeliet. Maar het beeld was
wèl helemaAl televisie. Met een
vlotte, soms iets te pathetische, tekst
die voortreffelijk gemonteerd beeld
materiaal begeleidde. Hoewel we de
indruk hadden dat de geschiedenis
soms veralgemeend geweld werd aan
gedaan zien we toch met belangstel- Volgens het Russische persbureau 1
BRUSSEL Nederland (324 r
Nieuws; 18 03 Voor de soldi
Lichte muziek; 19.00 Nieuws
en om de Opera- 22.00 Nieuw
BRUSSEL Frans (484 mi -
19.15 Nieuwe gram.muz.; 21
ENGELAND BBC (330 m) 19.35
id, muz.;
- 18.00
Nieuwe gram. platen- 18.31 Gevar. pro
gramma- 21 40 Lichte muz.; 22.3o Lichte
muziek, 23.00 Gevar. progr,, 23.31 Jazz
muziek. 1,00 Lichte muziek.
RADIO VERONICA (192 m): 18.00
Veronica's Jukebox, druk op de knop
verzoekjes!. 19 00 Cliff Richard 6how;
19 30 Per hitparade de wereld rond;
20.00 Gramé met o.a. Indonesian Teen-
agercomer; 21.00 Rock, beat en boogie;
Theo Stokkink, presentator van
„Waauw".
(Nederland II, 20.01).
HILVERSUM II (298 m) AVRO: 4
7.00 Nieuws, 7.10 Ochtendgymnastiek;
7.20 Lichte granxmuz.; VPRO: 7.50 J
Dagopening; AVRO: 8.00 Nieuws; 8.10
Lichte gram-muz.; (8.25 De groente-
man); 8.45 Morgenwyding; 8.55 Een 4
boek voor 't geest, leven, boekbespr.;
9.00 Palet, programma voor de zieken; J
10.00 Voor de kleuters; 10-10 Lichte -*
gram.muz.; (11.00 Nieuws); 12.00 Rit-
misch ensemble en zangsolisten; 12.27 4
Meded. t.b.v. land- en tuinb; 12.30
Overheidsvoorlichting: Uitzending voor J
de landbouw; 12.40 Licht instrum. en-
semble en zangsoliste; 13.00 Nieuws;
13.10 Actualiteiten; 13.30 't Muzikan-
tenuur: 1. Klass. en semi-klass. muz.
2 Pianorecital: mod. muz. 3 Instrum. J
ensemble: klass. muz.; 14-40 School-
radio; 15.00 Voor de vrouw; 15.40 Zang J
en piano: lichte muz.; 16.00 Nieuws:
16 02 Musette-orkest (gr.) 16.15 Voor
de jeugd; 17.15 Praatje; 17.20 Lichte 4
gram. voor de tieners.
HILVERSUM III (F.M-kanalen)
NRU/NCRV: 9.00 Nieuws; 9.02 In-
strumentaal allerlei (gr-); 10.00 Nws.; 4
10.02 Drie in de pan: licht muziekpro- 4
gramma (gr.); 12.00 Nieuws; 12.02
Elektronisch pianospel met ritmische 4
begeleiding (gr.); 12.30 De Top Tien J
van deze week (gr-)!. 13-00 Djieuws; 4
13.02 Klanken vaii eigen bocjem (gr.);
13.30 Notenparade: gevar. muziekpro-
gramma (gr.): 14.00 Nieuws: 14-02 4
Zing, zing, ring: lichte vokale mu-
ziekjes (gr.); 15.00 Nieuws; 15.02 Mu- 4
riek bij de thee. lichte gram. muziek,
speciaal voor-de dames; 16.00 Nieuws; J
16.02 Tienerama: platenshow voor 4
tieneraNRU/VARA: 17.00 Nieuws:
17.02 Western en Country music (gr),
17-30—18.00 Promenade orkest; amus.
muziek. 4
RADIO VERONICA (192 m): 7.00
Ook goelemorgen9 00 Muziek terwijl
11 werkt; 10 00 Koffietijd met Tineke; J
11.00 Artiesten met eigen stijl; 11.15
Een verzoekplatenprogramma; 12.00 J
Muziek bij de lunch met de Agenda 4
en om 12.45 uur Tips voor de vrouw;
14.00 De Speldoos, pop. klass. muz.; 4
15.00 Verleden tijd. oude gram. platen;
16.00 Dinsdagmiddag-speciaal, nieuwe J
en zo goed als nieuwe plaatjes.
Russen eerder t.v,
dan Amerikanen!
MOSKOU. (A.F.P.). Reeds lang voor
dat daar in de Verenigde Staten en in
andere westelijke landen sprake van
was. werd in de Sovjet-Unie de televi
sie ontdekt en ermee geëxperimenteerd,
aldus het Russische persbureau „Tass".
ling naar d
Liturgische kalender
DINSDAG, 26 oktober: Mis van
de zondag. Met gedachtenis
van de H. Evaristus. Groen.
twee Russische ingenieurs, Ivan Bel-
janski en Boris Grabovski er op 26 juni
1928 in Tasjkent. de hoofdstad van Oez
bekistan. in geslaagd beelden uit te zen
den en te ontvangen. Het presidium
van de opperste Sovjet van Oezbekistan
heeft de ingenieurs ter' gelegenheid van
de opening van een tentoonstelling de
titel „verdienstelijk uitvinder" verleend,
omdat zij „de eerste t.v.-zender en
-ontvanger ter wereld" zouden hebben
gebouwd.
door howard shaw
46
De stijl van de brieven was uiterst verzorgd,
de inhoud gaf blijk van een intense belangstel
ling voor de gang van zaken en het schrift was
klein, maar zeer duidelijk. Hoewel hij vaak ou
de schrijvers citeerde, gaf hij ook vele praktische
raadgevingen, zoals; „De katrollen van de etensllft
moeten minstens driemaal per jaar gesmeerd wor
den om zeker te zijn, dat alles geruisloos loopt",
Dit schreef hij in zijn brief van 22 december 1958.
In zijn brief van 15 januari 1959 schreef hij onder
„Het doet mij genoegen te vernemen dat Edoardo
langzamerhand aan de gang van zaken in de tratto
ria begint te wennen. Het is eigenlijk wel goed dat
hij zo uitermate traag van begrip is. In andere om
standigheden zou ik er bezwaar tegen gehad heb
ben nog iemand te laten delen in ons geheim om
dat dit het risico onevenredig zou hebben vergroot,
maar de enorme domheid van die jongen brengt het
terug lot een vrijwel te venvaarlozen factor. Toch
is het gelukkig dat er destijds een omweg langs de
graftombe is gemaakt. Zelfs zijn sluimerende ver
beeldingskracht zou misschien kunnen ontwaken bij
het zien van het graf-
En in zijn brief van 16 februari 1959:
„Ik zou je willen afraden het salaris van Carlo
weer te verhogen. Hij ontvangt nu. zoals je zelf ook
wel weet, een maandgeld dat gelijk is aan dat van
een luitenant-kolonel van de Carabinieri. Ik ben
bang. dat hij op de duur t« veeleisend zal worden—
De brief van 5 maart 1959 bevatte een eigenaardige,
vermanende passage:
„Je moet heus wat meer geduld hebben met Edo
ardo. Er zijn toch onmiskenbaar aanmoedigende
tekenen van verbetering in zijn werk. In december
brak hij. volgens je verslag, vierentwintig schalen
in de tunnel, vijftien bij het oplopen van de trap en
zeven bij het afdalen, dus zesenveertig in totaal.
In februari brak hij er maar achttien, alles bij el
kaar. Ilc geef toe dat het vervelend is je gasten te
moeten laten wachten, tot er een nieuwe bestelling
naar Carlo is doorgegeven en hij deze heeft uitge
voerd. Ik vraag me af of de verlichting in de tunnel
wel voldoende is. Edoardo zal niet moedwillig
vreemde kunsten met de schalen gaan uithalen,
maar mogelijk is er een stuk dat slecht verlicht is
en waar hij niet goed zijn weg kan vinden. Ik kan
niet geloven dat hij zijn plicht zou verwaarlozen en
daarom raad ik je aan meer geduld met hem te heb
ben. Je bent geneigd gauw op te vliegen en ik ben
bang dat berispingen een ongunstige invloed op zijn
werk zouden kunnen hebben...
In zijn brief van 31 maart 1959 schreef hij:
„Om een onverklaarbare reden begin ik Carlo te
wantrouwen. Ik weet wel dat hij evenzeer in de
zaak betrokken is als jij, signora Pandolfi en ik,
maar nu je me hebt geschreven dat hij plannen
heeft te trouwen met een eerlijke en deugdzame
jonge vrouw, vrees ik voor ernstige gevolgen. Ik
moet eerlijk toegeven dat hij ons nu al dertig
maanden lang trouw geholpen heeft aan de etenslift,
maar een inwendige stem waarschuwt mij voor de
invloed die een vrouw op hem zou kunnen hebben.
Zie ik het misschien te somber in? Begin ik op
mijn oude dag een zwartkijker te worden?
Om de bijzonderheden van de misdaad van Giovan
ni Venturi te .kunnen overzien volgen we de bewe
gingen van de accurate, gezette restaurateur van
Trastevere op een namiddag in de tijd dat de trat
toria op het toppunt van zijn roem stond en Gio
vanni, zonder het te weten, het einde van zijn mis
dadige loopbaan naderde.
Het is D uur in de namiddag van 11 januari 1959.
De voordeur van de Trattoria Di Giovan
ni is gesloten en gegrendeld. De beroemde eetzaal
is donker en verlaten. In de keuken ligt Edoardo,
de reusachtige neef van de boekhandelaar, op een
bank te slapen, vermoeid van drie uur lang rennen
door de tunnel om de schotels voor de lunch aan te
dragen. De deur die de keuken met de kelder ver
bindt, is gesloten, evenals de deur van de kelder
naar de tunnel; voor de laatste is bovendien een
stapel zakken met tufsteen geplaatst, zodat een toe
vallige bezoeker zelfs het bestaan ervan niet zou
vermoeden.
Boven ligt Giovanni in een warm bad. Van tijd tot
tijd kijkt hij op de klok aan de muur van de badka
mer en neuriet aria's uit La Traviata. Hij heeft
geen haast.
Om 5.15 klimt hij uit zijn bad, droogt zich voorzich
tig af en gaat zich scheren. Daarna wast hij zijn ge
zicht met koud water, wrijft er eerst wat vinaigre
op en daarna talkpoeder; onderwijl zingt hij 'n aria
uit II Trovatore. Hij zingt luid en slecht, maar dat
weet hij niet en als hij het geweten had, zou hij er
zich niets van aangetrokken hebben.
In zijn slaapkamer neemt hij een schoon overhemd,
helder wit en goed gesteven, uit de kast. Hij strikt
een zwarl dasje om, trekt een pas-geperste zwarte
broek aan en zwarte sokken en schoenen. Onder
het aankleden kijkt hij naar de klok in zijn slaap
kamer.
Om 5.50 loopt hij de trap af naar de keuken van
zijn trattoria en schudt daar de slapende Edoardo
wakker. Terwijl de jonge reus zijn hoofd en zqn
armen onder de kraan houdt, haalt Giovanni drie
schone witte voorschoten uit een la. Een zal om
zijn eigen dikke middel gebonden worden als hij
gereed is om zijn gasten te ontvangen. De tweede is
voor Edoardo, nadat hij de as uit de haard in de
eetzaal verwijderd heeft en een nieuw houtvuur
heeft aangestoken. Miranda zal de derde dragen,
als zij komt om stoom in de keuken te produceren.
.(wordt vervolgd)
Industrieel
verwerpt
wintertijd
(Van onze correspondent
LONDEN. Naar jaarlijks gebruik zijn
de Britse eilanden gisternacht overge
gaan tot de wintertijd, hetgeen voor ge
volg had dat de Britten zondagochtend
een uur langer mochten slapen. Portugal
I9 het enige andere Westeuropesc land
waar men sedert het einde van de tweede
wereldoorlog niet heel het jaar dc zomer
tijd aanhoudt.
In Groot-Brittannië zijn de bewoners
wettelijk verplicht de klok in de maand
oktober een uur achteruit te zetten. Deze
wet. dateert van 1916 en was toen een
onderdeel van de campagne om brand
stof te helpen besparen. Na de eerste we
reldoorlog bleken vooral de landbouwers
voorstanders van een uur langer licht in
de winter en daarom werd de noodmaat
regel nooit Ingetrokken.
Het is jaar en dag de gewoonte geweest
tijdens het eerste weekeind van oktober
de wintertijd in te luiden. Pas enkele jaren
geleden werd door her pai'lement beslo
ten dit naar het laatste weekend van
oktober te verschuiven. Talrijke super-
conservatieve Britten zijn daaraan echter
nog niet gewend. Op de eerste zondag
ochtend van deze maand oktober is een
heel Engels stadje een uur te laat uit. het
bed gekomen, omdat 's zaterdags verkeer
delijk in de plaatselijke krant gestaan
had. dat jüe klokken een
moesten gezet worden
zullen gaan. Zij zijn de enige arbeiders en
bedienden van Groot-Brittannië die op en
top „Europees" doen.
den met de Britse wintertijd een bespa
den met de Bruitse wintertijd een bespa
ring van ongeveer vijftig procent te kun
nen doen", zegt Sullivan. „Daarmee bedoel
ik een besparing op de tijd waarin ik me
in verbinding kan stellen met mijn klan
ten op het vasteland. Negentig pot. van
onze produktie is bestemd voor Europa".
Officieel Engeland is nog niet van plan
de wet van 1916 in te trekken: „Wij wach
ten af", zegt men op het ministerie van
Binnenlandse Zaken in, Londen, „tot de
overgrote meerderheid van de Britse open
bare mening voorstander is van besten
dige zomertijd En dat is op het ogenblik
nog lang niet het geval".
CANBERRA, (A.N.P.). Prof. Manning
Clark van <le Australische nationale uni
versiteit te Canberra heeft verklaard, dat
al z(jn historische navorsingen erop wij
zen. dat de Nederlandse ontdekkingsreizi
ger Willem Janszoon de man is geweest,
die Australië heeft ontdekt toen hij in
1606 met zijn schip ..Duvfken" van Ban
tam naar het zuiden voer en op het hui-
ovuit dige schiereiland Kaap Vork in het noord
oosten voet aan wal zette.
Non-conformist
Een Engels bedrijf, de „D.H. Industries"
van Barking in Essex, dat verf en appa
raten in plastic maakt, weigert dit jaar
gevolg te geven aan de wet op de uur
verandering. De directeur-generaal van
deze kleine firma. D. P Sullivan, is een
non-con for mist en heeft besloten in zijn
fabriek de zomertijd het gehele jaar door
te handhaven. Hij verschaft werk aan 24
mannen en vrouwen, die van vandaag af
een uur vroeger op post moesten zijn dan
normaal en ook een uur vroeger naar huis
Voorheen verkeerde men in onzekerheid
over de „ontdekker" van het toen onbe
kende zuidland. sommigen beweerden dat
de Portugezen de eersten waren, anderen
noemen Marco Polo. de Fransen hebben
verklaard dat Jean Fonteneau de eerste
was. terwijl de Chinezen met de zeevaar
der Ghengo Ho de eer opeisen. Prof. Man
ning Clark wordt in zijn theorie, dat Wil
lem Jansz de ..Columbus" van Australië
is, gesteund door de Britse historicus An
drew Sharp en de Australische deskundi
ge dr. G. C. Bolton.
