HONGER WERELD Ellende schuilt achter goedkoper pakje Imargarine 375 miljoen en hulp van vrijwilligers Amerikaanse tiener is zijn ouders boven het hoofd gegroeid Jt, VI De Nederlandse mgr. Heygen, '/nissiebisschop van het Afrikaan- je Kameroen, is dan wel verrukt over ieder dubbeltje dat hij extra krijgt, maar wat doen zijn mensen met een spoorlijn als er geen tech nici zijn? En wat beginnen zijn technici, wanneer ze niet voldoen- de loon ontvangen? En wat moet de regering zonder geld om hen te betalen Dit alles speelt in Afrika, in Azië, in Latijns-Amerika, in het Midden-Oosten. Twee miljard, of 1,5 miljard mensen, die te weinig voedsel hebben. Wat doet het cijfer ertoe: de armoede is er, als naakte waarheid. „Miljoenen in deze wereld zijn nog verstoken vart het meest elementaire dat een mens kan brood om van te leven", heeft prins Bernhard ons al eens voorgehou den. Ziek en hongerig Ministers uit Vietnam, Chili, India, Ceylon, Pakistan, Argentinië reizen in tussen de wereld af en bedelen links en ts om hulp. Hun mensen zijn ziek hebben te weinig dokters en ge- middelen. hun kinderen sterven van honger. Er moe geld komen, technisch» bijstand, import, ex een betere land bouw, betere industrie beter beheer. Nodig zijn: meer vakmanschap, meer kennis, meer intellectuelen, en hand kracht. En de een miljard welvarende men- n buigen zich over hun hulpprogram- a's. een miljoentje zus. een miljoen- e zo. een paar honderdduizend hier en >g wat duizendjes daar. „Het zou een cabaretprogramma kunnen zijn", zei een doodvermoeide missionaris vorige maand op thuisreis naar het rijke Ne derland. ..Maar ik kan er alleen niet om lachen..." In augustus zette de „nationale raad in advies inzake hulpverlening aan [minder ontwikkelde landen" zwart op „De in 1965 vervallende verplich tingen voor rente en aflossing op uit staande schulden in Argentinië, Brazi- Chili zijn meer clan twee keer zo |hoog als de thans beschikbare hulp. Bo- 'endlen moet dan nog het negatieve saldo op de lopende rekening van de betalingsbalans gedekt worden". En voor wat India betreft schrijft de raad: een voortzetting van de huidige van financiële hulp aan India moet deze hulp in 1975 geheel besteed worden aan de betaling van rente en aflossing van aangegane schulden". DEN HAAG Dezer dagen zei een oud- minister-president: „De Nederlander moest eens weten, hoeveel ellende schuil gaat achter zijn twee cent goed koper pakje margarine. Hij zou, als hij het wist, voorlopig geen hap meer door zijn keel kunnen krijgen". Bittere woor den in een welvaartsstaat, die Neder land begint te worden. Maar ook bittere waarheid, want goedkope grondstof- prijzen op de wereldmarkt maken de armoede voor twee miljard mensen in de ontwikkelingslanden alleen maar groter. verslaggevers Iemand heeft wel eens de gedachte geuit, om iedere cent, die een pakje margarine, een pond rijst, suiker, thee of koffie goedkoper worden, te bestemmen voor het land van herkomst. Zoiets is politiek onverkoopbaar, omdat geen Nederlander erin gelooft. Een of twee of drie procent van het nationaal inkomen ligt ons beter: zoiets raakt onze eigen portemonnee niet rechtstreeks. „Maar moet onze naastenliefde met een twee of drie pro cent ophouden?", vraagt minister Bot van Ontwikkelingshulp zich terecht af. ■HM Gezamenlijke krachtsinspanning, ook met handkracht. Twee centen Dit is een realiteit voor de ontwikke lingslanden, die even bitter is als de «hommelende wereldprijzen van de grondstoffen, daardoor bijvoorbeeld ons Pakje margarine een of twee centen goedkoper kan worden. De dure auto's, gouden bedden en hyper-luxe hotels in een aantal ontwikkelingslanden zijn ook een realiteit. De realiteit van een groei naar de volwassenheid, waarop nie mand in de westerse wereld zich blind mag staren. De man in het ontwikke lingsland kent zijn status evengoed als wij. En bij hem is het misschien alleen Erger is, dat 2 of 1,5 miljard mensen honger blijven lijden. We kunnen er he le parlementaire jaren over discussië- ger waarschijnlijk maar voor een deel van de miljarden mensen weg. De hon ger beheerst namelijk nog steeds de wereld, door welke maatschappelijke, sociale of politieke oorzaken. „Waar om zou onze naastenliefde moeten op houden bij een, twee of drie procent van ons nationaal inkomen?" Zij houdt daarbij ook niet op, want over de ge hele wereld zijn acties gaande tegen het geldgebrek, de honger en de ziekte. Van de twee miljard mensen zijn er 10 miljoen op Ceylon, waarvoor de NO VIB een actie wil ontketenen. Dit ei land in de Indische Oceaan, dat twee maal zo groot is als Nederland, heeft een tekort aan geschoolde krachten voor de landbouw en het onderwijs, aan medische hulp. aan technici, aan zakenlieden, aan een redelijke export. De tien miljoen Ceylonezen leven in 'n kringloop van problemen. Want wa.ar de landbouw en de industrie op een te laag peil staan, waar het onderwijs nog ontoereikend is. blijft het geld weg. dat dringend nodig is voor het doodgewone leven van alledag. Oude banden Ceylon en Nederland hebben al oude banden. In de zestiende eeuw voeren de Nederlanders erheen, om de bewoners te hepen tegen aanvallende overheer sers. In de tweede wereldoorlog, tussen 1942 en 1945 landden opnieuw Nederlan ders op Ceylon. Ze vestigden zich aan de befaamde China Bay met hun Catali- navliegboten en Liberators en startten vandaar voor hun oorlogsopdrach'en. Praktisch ieder lid van de marine luchtvaartdienst, toen dienend in net 321ste squadron, heeft goede herinnerin gen aan het eiland, aan de Ceylonezen, de Tamils en Singalezen, waarvan er vele bij het squadron hebben gewerkt als chauffeurs, koelies en bedienden. De NOVIB, Nederlandse organisatie voor internationale bijstand, heeft dus terecht een bijzondere belangstelling voor Ceylon. Zij wil de Ceylonezen. die zelf al enorm veel doen aan hun ontwik keling. bijstaan bij het herstellen en de aanvulling van de vissersvloot, bij het bouwen van watermolens voor de wa terhuishouding, bij het onderwijs, bij voed8elbewerkingen, bij medisch-hygië- nische projecten en bij de gemeenschap pelijke ontwikkeling. De NOVIB, een beroep doende op iedere Nederlander, moeilijkheden te geraken werkt daarbij samen met het UNESCO- centrum Nederland en het Nederlands comité van de UNICEF, in de anti-hon geractie 1965, die tussen 18 en 24 okto ber gevoerd wordt. En zelfbehoud Nederland geeft volgend jaar aan al Ie vormen van hulpverlening aan ont wikkclingsgebicdcn 375 min. gl»l. uit <l< schatkist. Een aanzienlijk bedrag. Maai er zijn aanzienlijk meer moeiUJkhedei onder de rond twee miljard mensen. di< de Nederlandse schatkist onmogelijl kan oplossen. I)at is wel mogelijk dooi de gezamenlijke westerse landen, die 'i ereplk-ht hebben tegenover de vele an dere gebieden en voor wie liet In feit» ook een kwestie van zelfbehoud li r in t De ouders hebben het lachen al lang verleerd. De jeugd leeft nog plezierig hap in de andei (Van onze verslaggeefster) NEW-YORK In Amerika is het kind de ouders boven het hoofd gegroeid. Het is langzaam gegaan, zodat men het eigen lijk pas in de gaten kreeg toen het te laat was. En toen was het écht te laat. Toen was het al heel gewoon geworden, dat kinderen van twaalf voor een feestje een orchidee kregen van een vriendje, dat er op dezelfde leeftijd met ogenschaduw en lippenrood vakkundig werd omgegaan, en dat dansles en „vaste verkerking" begonnen in de zesde klas. „HOE GEVEN WE ONS KIND ZIJN JEUGD TERUG" :ich Dit geldt evengoed voor de persoon lijke inspanning van iedere individuele Nederlander, die als jongere vrijwilli ger erop uittrekt, die onder auspiciën van de actie „wij en zij'' van 't NKV naar zuid. west of oost reist, die als on dernemer probeert door middel van za kelijke relaties hulp te bieden, of die zich als leke- of religieuze missionaris in de ontwikkelingslanden vestigt. Alle vormen van ontwikkelingshulp zijn denkbaar, ook die van de NOVIB, waaraan iedere thuisblijvende Nederlan der kan meewerken. Misschien krijgt minister Bot van Ontwikkelingshulp dan ongelijk met zijn opmerkingen, dat de kloof tussen arnu» en rijke landen steeds groter wordt. Hij wil zelf niets liever dan zijn ongelijk zo snel mogelijk be kennen als daar aanleiding voor is. De ouders beginnen daar nu echter zoetjesaan genoeg van te krijgen. De gevolgen van het „too much too soon" (te veel en te gauw) zijn zo duidelijk ongewenst, dat men zich is gaan afvragen of er niet iets aan ge daan moet worden. Want uit stevige vriendschappen op de „rijpe" leeftijd van veertien en vijftien jaren, komen tienerhuwelij ken voort, die vaker wel dan niet eindigen in een scheiding. Bovendien blijkt dat de „too-much-too-soon" kinderen, als ze 18 zijn, verschrikke lijk verveeld door het leven gaan. Ze hebben al jaren In avondkleding bals bezocht, en vliegtuigreizen ge maakt. zodat ze geen enkel plezier hebben in dingen waarvoor ze eigen lijk een gat in de lucht zouden moe ten springen. Amerika wil daar dus iets aan gaan doen. Wat na de oor log begonnen is, omdat iedereen veel meer geld had en het zo lo gisch leek dat de kinderen daarvan ook rijkelijk zouden profiteren, moet nu met beleid worden omgebogen in een andere richting. Eigenlijk gezegd is men daar tien jaar geledon al mee begonnen. Een mrs. Halberstadt uit Charlotte. South Carolina, zag zoveel narig heid voortkomen uit de vrijheid van de tieners, dat ze het initiatief nam tot de oprichting van een „Parents League", een ouderclub. Want, oor deelde ze. het zijn de ouders die door hun toegevendheid de brokken heb ben gemaakt, en die horen ze ook zelf op te ruimen. Maar hoe? Wat moet je doen om de volwassen allures van een hele generatie in ile klem te smoren ..IEDEREEN MAG 't" De mevrouw uit Charlotte had een aantal gezonde Ideeën die ze aan de ouderraden van haar woonplaats voorlegde: laat ons In gezamenlijk overleg, en In samenwerking met priesters en psychologen, trachten een weg terug te vinden. En als hulpmiddel in de beknotting van de tiener stelde zij voor een boekje sa men te stellen, dat de ouders kun nen raadplegen als ze niet goed we ten of ze hun kinderen iets wel of niet moeten toestaan. Het boekje kreeg de titel „Let's agree" (Laat ons het eens worden) en toen ua een aantal jaren bleek dat de resultaten heus zichtbaar werden, gingen vele ongeruste ouders in diverse andere staten het voorbeeld van Charlotte volgen. Het idee dat een kind zo lang moge lijk een kind moet blijven, is zich dus gaan vertakken. Ouders met schoolgaande kinderen krijgen ad viesboekjes thuis waarin bijvoor beeld staat dat het niet aanbevelens waardig is een kind ai met twaalf jaar naar dansles te sturen. De ou derclubs spreken steedsr over „recommendations", aanbevelingen, omdat men niets wil opdringen. Er zijn nu eenmaal ouders die hun kin-' deren zo snel mogelijk volwassen wil len laten worden, en die wil men niet voor het hoofd stoten. Maar het is gebleken dat de meeste ouders zo'n houvast zeer op prijs stellen. Het kan nu niet gebeuren dat de lie verdjes hun ouders toestemming af dwingen door te vertellen dat „ieder een" het mag. Want alle ouders raad plegen hetzelfde boekje, en daar staat op een gegeven moment dui delijk in aangegeven, dat het beslist niet aanbevelenswaardig is 'n meis je van dertien met haar vriendje naar de bioscoop te laten gaan. Wat doe je dan wél met je kinde ren, als je ze niet voortdurend voor de t v. wil hebben? De ouderclubs die vaste verkering en avondjurken tegenwerken, zijn vóór verkennerij en volksdansen, tégen feestjes zonder toezicht, vóór partijtjes in de mid daguren of avondfeestjes met „soft drinks" en ouders in de buurt. Voor al alcohol wordt stérk ontraden. VERKEERDE WEG „We zien dat we de verkeerde weg zijn opgegaan", zeggen de ouders. „We moeten onze kinderen hun jeugd later ook teruggeven, dun veel gelukkiger mensen". Tezelfdertijd zijn ze ervan over tuigd. dat het kind van nu noodzake lijkerwijs meer van de wereld weet dan zijn ouders vroeger. Maar dót hoeft niet verkeerd te zijn, als de grenzen maar in het oog gehouden De grenzen die de Amerikaanse tie ner binnen de perken moeten hou den, worden zwart op wit door hun opvoeders vastgelegd, en het is de bedoeling dat de ouders er stevig do hand aan houden. Maar er Is In de loop der jaren zoveel „gewoon" ge worden wat eigenlijk ongewoon zou moeten zijn, dut de weg terug niet meevalt ten compli.it in avondkleding.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1965 | | pagina 11