Pu rol hpudi
Staking bij openbare
diensten: Italië lam
TELEURSTELLEND PRIESTERSCHEMA:
PROBLEMATIEK NIET AANGEROERD
Wercampagnes niet al te aggressief
Hoogovens blijven behuizingen
uit grond stampen voor nieuw
personeel in groeiend bedrijf
Rijkdom aan
buitenlandse
taal en dialect
in IJmuiden
Lecanuet neemt het
op tegen De Gaulle
Vechten op
twee fronten
Sportschool Luiten
Oud beeld van de priester als
een heilige boven zijn kudde
©E LEIDSE COURANT
(Van onze correspondent
IJMUIDEN Jarenlang hebben de Hoo'govens in IJmuiden de hongerige moloch van hun steeds
groeiende bedrijf trachten te voeden met arbeidskrachten uit verafgelegen, weinig geïndustria
liseerde provincies. „Kom werken bij ons", vleiden de advertenties. „Reiskosten, verblijfkosten,
eventuele verhuiskosten - u wordt overal mee geholpen". Deze lokkende taal bleek niet aan
dovemansoren gericht. Wie in het IJmondgebied de weg vraagt, moet erop rekenen, antwoord
te krijgen in een dialect, dat zijn gedachten regelrecht verplaatst naar Beemsterzwaag of Schim-
melarij (Drente).
Negers dwingen
Natchez enige
concessies af
NATCHEZ. (U.P.I.De negers van
i'atchez in de Amerikaanse staat Missis
sippi zijn er met marsen en een boycott
de winkels in geslaagd het stadsbe-
lluur belangryke concessies af te dwingen.
is dat negers
oortaan met meneer en mevrouw door
emeenteambtenaren zullen worden aan-
esproken. Een andere voorziet erin dat
óór 15 december nog vier negers in liet
ilaatselijke politiekorps zullen worden
angesteld. Voorts heeft het stadsbestuur
eloofd dat de gelden voor bestrijding van
le armoede gelijkelijk onder negers en
lanken zullen worden verdeeld en dat
maart een neger in de schoolraad zal
rorden opgenomen
(Advertentie
smetteloos zui
ALLE HAVENS,
VERKEER EN
INDUSTRIE
(Van onze correspondent Jan Dijkgraaf)
ROME In geheel Italië is de meest
ernstige en absurde staking gaande,
die men in dit land ooit heeft gekend.
Allen, die op welke manier dan ook be
trokken zijn bij de produktie en de dis
tributie van elektrische stroom, hebben
voor 48 uur hun werk verlaten en de
staking zhl pas vannacht eindigen.
De gevolgen zijn niet te overzien. Ze
laten zich moeilijk samenvatten. We
noemen er maar enkele van: alle elek
trisch verkeer (trolleybussen, trams en
elektrische treinen) ligt praktisch stil.
'an onze correspondent Lucas Kleijn)
PARIJS Het is nu vrijwel zeker
dat de heer Lecanuet, voorzitter van
de MRP (Katholieke Volkspartij), bij
de presidentsverkiezingen kandidaat zal
worden tegen generaal De Gaulle. Het
bureau van de MRP heeft woensdag
morgen vergaderd en na afloop laten
weten, dat er in elk geval een kandi
daat zal komen van het centrum. Deze
kandidaat kan niemand anders worden
dan de partijvoorzitter zelf.
Overziet men de gebeurtenissen van
de laatste maanden, dan kan men al
maar zeggen dat de oppositie te
gen generaal De Gaulle een tri'est fi
guur heeft geslagen. De Gaulle is nu
bijna zeven jaar aan het bewind. In al
die jaren is de oppositie er niet in ge
slaagd met een tegenkandidaat voor
J dag te komen, die het respect kan
idwingen van Frankrijk en van de
iden buiten Frankrijk. Dat respect
ogenblik Gaston Deferre, de
üalistische burgemeester van Mar-
:ille, die de Franse politiek nieuw le-
wilde inblazen, met een goed om-
ijnd program en door twee op elkaar
igewezen partijen naar elkander toe
halen, met uitschakeling van het
de socialistische partij
ISFIO) en de Katholieke Volkspartij
ra MRP). Zowel de socialistische partij
-
Bejaarden niet
zonder hulpdienst
UTRECHT (ANP) De voorzitter
van de vereniging van directies van te
huizen voor bejaarden, de heer T. P.
Koopmans, meent dat men door het
steeds nijpender wordende personeelste
kort in de verzorgende beroepen, op de
duur wel gedwongen zal zijn tot het in
stellen van wat hij noemde een „alge
mene hulpdienst".
Bij de opening van de algemene le
ienvergadering van zijn organisatie in
Jtrecht zei hij, dat hij verder zou wil-
gaan dan prof. Muntendam, die on-
angs heeft gepleit voor de dienstplicht
voor meisjes en die bij wijze van proef
slechts wil beginnen met een beperkte
>roep, namelijk de vrouwelijke medi
sche studenten.
De heer Koopmans zei, dat hij weet
welke nadelen er verbonden zijn aan
neisjesdienstplicht. Hij vroeg zich ech-
er af, of de argumenten pro niet be-
angrijker zijn dan de bezwaren. De Jon-
voegde hij hieraan toe, moeten
»ok twee jaar afstaan in het algemeen
>elang en we kunnen de ouderen, zie
len en andere hulpbehoevenden toch
iet in de steek laten.
I
I
I
I
L
als de katholieke partij hebben Gaston
.Deferre getorpedeerd. De een om deze,
de ander om die reden, maar beide
partijen hebben elkaar wat de schuld
vraag betreft, niets te verwijten. De
socialistische partij is teruggevallen op
Mitterrand, die het hoofdzakelijk van
de communisten zal moeten hebben,
wil hij met een behoorlijk aantal stem
men uit de bus komen. De Katholieke
Volkspartij probeerde terug te vallen op
de conservatieve democraat Pinay. Bei
de partijen SFIO en MRP gaven zich
daardoor in het openbaar een brevet
van onvermogen, waarvan De Gaulle
alleen maar kan profiteren. Toen Pi
nay een en andermaal weigerde, was
de MRP wel genoodzaakt naar een ei
gen man te zoeken, om niet het ver
diende verwijt naar het hoofd te krij
gen: drie jaar hebt gij de politiek van
De Gaulle bestreden en waar is na die
drie jaar, uw eigen kandidaat
Als tegenkandidaat van De Gaulle
zal Lecanuet op twee fronten moeten
vechten: én tegen De Gaulle én tegen
Mitterrand. Zijn positie is niet te benij
den. De Gaulle krijgt zijn zin: rechts
tegen links, gaullisme tegen communis
me, met uitschakeling van de midden
partijen. Het is triest om dat te moe
ten constateren.
Heathregering
moet vallen
BRIGHTON (AFP) De nieuwe lei
der van de Britse conservatieve partij,
Edward Heath, heeft op het congres van
zijn partij te Brighton verklaard dat hij
van plan is de labourregering bij de
eerste gunstige gelegenheid te laten
struikelen.
Tegenover de 4.000 congresleden .ver
klaarde hij de nederlaag van vorig jaar
niet zozeer te wijten aan een vooruit
gang van labour in de volksgunst als
aan de interne zwakheden van de orga
nisatie der conservatieven. Deze zwak
heden zijn nu opgeheven, en „wij zijn
vastbesloten dat dit de laatste keer moet
zijn dat de conservatieven In de opposi
tie zijn".
Over veel uitgestrekte delen van "t land
zitten de mensen zonder water; in Ro
me de hooggelegen stadswijk. Maar
ook het gas komt niet of nauwelijks.
Postvervoer en -bezorging liggen,ook al
voor 48 uur totaal stil. De telefoon
doet het soms wel dan weer niet. De
industrie van groot tot klein is nu ge
dwongen de produktie stop te zetten,
terwijl ook de bedrijvigheid van de ha
vensteden lam ligt, vooral Genua, Na
pels en enkele kleinere maar zeer be
langrijke havensteden. Hoe het op de
vliegvelden toegaat kan men zich wel
voorstellen.
Kortom, ondanks de toch al onoverko
melijke economische crisis waarin Ita
lië zich bevindt, wordt nu door deze
staking van een kleine honderdduizend
man, die daarenboven tot de best be
taalde arbeidskrachten behoren, 't land
in een volkomen chaos gestort. En de
financiële, economische en commerciële
gevolgen van dit alles, laten zich op
geen stukken na voorzien.
Noodmaatregelen
Tot de avond tevoren hoopte de re
gering in de persoon van de minister
van Arbeid dat dit conflict alsnog te
voorkomen zou zijn. Maar niets heeft
de vakbonden kunnen overtuigen. Het
minst van alles klaarblijkelijk het na
tionale welzijn en de misère waarin
velen zich op dit ogenblik bevinden. Met
name als altijd weer de arme en ten
achtergestelde bewoners van de provin
cies en de bergstreken.
Natuurlijk zijn tijdens de afgelopen
nacht tal van noodmaatregelen getrof
fen, zoals bijvoorbeeld het inschakelen
van bepaalde legeronderdelen en het
van stal halen van de oude stoomloco
motief voor althans de meest vitale
verbindingen. Maar het is duidelijk, dat
alles, wat op het laatste moment is ge
ïmproviseerd, niet veel meer betekent
dan de bekende druppel op de gloeien
de plaat.
(Advertentie)
JUDO
(dames, heren
vanaf 5 jaar»
Sindsdien is men echter in het hoge
noordoosten ook aan het industrialise
ren geslagen en daarmee kwam een ont
wikkeling in de startblokken, die precies
in omgekeerde richting gaat. Zo ver
schijnen momenteel in IJmond en Zaan
streek advertenties, die de arbeids
krachten in Fries en andere dialecten
smeken, toch snel weer terug te keren
naar ,,Us heitel&n" of het plaatselijk
I equivalent daarvan. De Friezen en
Drentenaren, die eens op kosten van
i Hoogovens hun hebben en houden naar
de IJmond versleepten, kunnen nu op
1 kosten van Friese en Drentse Philips-
vestigingen met hun hele hebben en
houden weer terug.
De Hoogovens op hun beurt, ook niet
voor een gat te vangen, pakken daarop
met hun koffer vol leuzen de trein naar
het zuiden, in de verwachting, dat de
Limburgse mijnen misschien wel
mensen te missen hebben, die
uiteraard in ruil voor de nodige vergoe
dingen naar de IJmond wilden ko
men. Maar als deze migranten straks
weer met vakkundig opgeroepen herin
neringen aan het bronsgroene eikehout
van hun jeugd (plus de nodige vergoe
dingen uiteraard) bij de blanke top der
duinen worden weggelokt, omdat er in
middels in Limburg een arbeidstekort
is ontstaan, zal niemand verbaasd zijn.
„Aggressieve werving m het binnen
land" constateert ir. W. H. Schoenma
ker, lid van de raad van 'bestuur van
de raad van bestuur van de Hoogovens
op grond van het hierboven beschreven
sociaal-economisch kaatsspel, ,,is een
bijzonder kostbare zaak. Het is inder
daad juist dat buitenlandse arbeiders
ons meer kosten dan binnenlandse, al
is hun loon precies hetzelfde. Aan een
Italiaan of Spanjaard zijn wij per jaar
gemiddeld 2.000 gulden meer kwijt dan
aan een Nederlander. Maar men moet
dit bedrag bepaald zien in zijn juiste
perspectief. Men zou het met name
ROME Ook al heeft het ingrijpen
van de Paus. waardoor een mondeling
debat over het priestercelibaat onmoge
lijk is gemaakt, nogal scherpe reacties
uitgelokt, het zou toch volkomen fout zijn
te menen dat er nu over het priesterschap
geen belangrijke gedachtenwisseling ge
houden zou kunnen worden. Er is op dit
gebied heel wat meer aan de orde dan
alleen de celibaatskwestie. De vragen, die
gesteld worden, raken niet alleen de bui
tenkanten van het priesterschap (en als
het erop aankomt, is het celibaat toch
niet meer dan een kwestie aan de buiten
kant) maar het priesterschap zelf. zin en
betekenis van het priesterlijk bestaan in
deze tyd. plaats van de piiester in de
Kerk en in de huidige wereld, daar gaat
het om. En daarover zal het concilie zich
in de komende dagen beraden.
Helaas moet meteen worden gezegd,
dat het schema over dit onderwerp bij
zonder teleurstelt. Het behandelt welis
waar eerst de bediening en dan het leven
van de priester. Het probeert ook zijn
plaats te bepalen ten opzichte van de
bisschop, van zijn medepriesters, de leken
en de Wereldkerk. Het geeft zelfs enkele
aanwijzingen voor zijn levensonderhoud.
Maar bij nader toezien blijkt het vol
komen langs de problematiek van het
huidige priesterschap af te glijden. Een
Nederlands theoloog verzekerde mij;
„Het stuk rechtvaardigt zijn bestaan niet.
Het laat nergens een vonk overspringen.
Het heeft geen enkel benut van de pro
blemen die er in priesterkringen leven
en blijft helemaal steken in het be
staande, bij ons al voorbijgestreefde pries
terpatroon." Dit oordeel klinkt hard.
maar het woi'dt door zeer veel concilie
vaders en deskundingen onderschreven.
Zo wordt het priesterzijn door het
schema nog altijd gezien als een functie,
die het hele leven in beslag neemt .en
die de functionaris doet belanden in een
bepaalde maatschappelijke stand. Nu
moeten wij direct toegeven dat dit sinds
onheuglijke tijden in de Kerk het geval
is geweest. Maar wij moeten toch ook
onder ogen zien, dat juist op dit punt
momenteel vragen worden opgeworpen,
die men niet uit de weg kan gaan, vra-
gen die samenhangen met het nieuwe
zicht dat wij hebben gekregen op de
plaats van de Kerk in de wereld. Als wij
het goed zien. vindt de celibaatskwestie
juist hier zijn laatste fiuidering.
Veel moderne priesters willen niet
langer in een klerikaal wereldje worden
opgesloten, zij willen als priester te mid
den van de mensen staan, om samen
met hen de werkelijkheid te ervaren, van
uit die werkelijkheid lijnen te trekken
naar God en op die werkelijkheid het
licht van het evangelie te doen schijnen.
Oude priesterbeeld
Nu mag men natuurlijk niet verwach
ten. dat deze nieuwe visie, die in grote
delen van de Kerk nog niet is doorge
broken. door het concilie zomaar ineens
wordt overgenomen. Maar wel mag men
verwachten en zelfs eisen, dat het schema
er blijk van geeft deze problematiek te
kennen. Dit iiu is absoluut niet het ge
val. De samenstellers zijn volkomen in
het oude priesterbeeld blijven hangen.
Men zoekt in het lijvige document te
vergeefs naar iets dat als een antwoord
op deze vragen zou kunnen dienen, iets
dat enig licht laat schijnen in de duis
ternis en dat een voorteken zou kunnen
zijn van een doorbraak, die misschien
ooit zon kunnen volgen.
De priester, die in het schema optreedt
Is nog helemaal klerikaal. Zijn taak
omvat: de prediking van Gods woord, de
bediening van de sacramenten en het
besturen van de kudde. Hij wordt gezien
als de man die uit het volk is genomen,
als de heilige, die ver boven de kudde
zweeft en die vanuit zijn bijzondere con
tacten met de bovenwereld het godde
lijke op de mensen doet neerdalen. Het
is de priester met de lange soutane en
de ronde hoed. Het is de man, die de
sleutels van de kerkelijke schatkamr in
zijn gezalfde handen heeft en die met
de rijkdommen, die hij daar aantreft, het
leven der gelovigen mag onderhouden.
Men vraagt zich werkelijk af. of de ver
antwoordelijke commissie voldoende ken
nis heeft genomen van de constitutie
over de Kerk, waarin toch een heel ander
beeld van de heilsbediening wordt opge
hangen. Als dit zo is. heeft zij er in ieder
geval de teneur niet van begrepen.
Vroomheidsboekje
Zo mogelijk nog slechter is het hoofd
stuk over het persoonlijke leven van de
priester. Deze passage kon zonder meer
overgenomen zijn uit een negentiende-
eeuws vroomheidsboekje van de popu
laire soort. Nergens komt tot uiting, dat
de priester in de allereerste plaats heilig
zal moeten worden door het verrichten
van zijn dienst ten bate van 'het Gods
volk. Daarentegen wordt .de volle nadruk
gelegd op de persoonlijke mystieke band
die hem verbindt met Christus en ver
uitheft boven de kudde, zodat de heilig
heid primair wordt gezien als het onder
houden van deze band en het versterken
van deze pei-soonlijke relatie.
Wat bijvoorbeeld te zeggen van de vol
gende passage, waarin het probleem van
actie en contemplatie wordt aangesne
den: „De priester mag zich niet zo over
geven aan de uiterlijke activiteiten die
uit zijn taak voortvloeien, dat hij zijn
eigen heiligheid verwaarloost." Natuur
lijk heeft het schema gelijk als het ver
onderstelt, dat hier bepaalde spannin
gen kunnen optreden, maar het stelt de
vraag principieel verkeerd als het tussen
beide componenten van de spannings
verhouding een tegenstelling construeert.
De „uiterlijke activiteiten" staan niet
tegenover de „eigen heiligheid". Integen
deel; de priesterlijke heiligheid zal juist
het gevolg zijn van deze activiteiten Hoe
meer de priester zich dienstbaar maakt
aan de mensen, hoe heiliger hij zal zyn,
ook al heeft h(j soms het gevoel door
deze activiteiten te worden opgevreten.
Dat had het schema voor ogen moeten
houden. En dat had het ook zeker ge
daan als het zich had laten inspireren
door de constitutie over de Kerk. waar
letterlijk het volgende te lezen staat:
„Zij (de priesters) moeten door hun dage
lijkse bediening groeien in de liefde tot
God en in de naaste".
Celibaat
Wat tenslotte de celibaatskweatie be
treft. hier beperkt het schema zich er
toe, de bestaande wetgeving tc bekrach
tigen. Duidelijk wordt gezegd en dat
is een winstpunt dat liet hier over een
historisch gegroeid verschijnsel gaat in
de Latijnse Kerk en niet om een godde
lijke wet. De Kerk, aldus het schema,
is zich bewust van dc grote vruchten
die het celibaat in de loop der geschiede
nis heeft afgeleverd. Daarom Is zij niet
bereid het op te geven cn bevestigt zi|
voor de Latijnse Kerk deze eeuwenoude
traditie.
Men Kan het betreuren, dat op de
gegaan en dat bijgevolg geen antwoord
eigenlijke problematiek niet dieper Is in-
wordt gegeven op de vragen, die er bij
zeer veel priesters van alle leeftijden,
vooral bij de jonge priesters en waar
schijnlijk nog meer bij priester-kandi
daten. leven. Temeer niet. nu door het
pauselijk ingrijpen een debat over deze
zaak onmogelijk is gemaakt Wij delen
deze teleurstelling, maar voegen er
meteen aan toe, dat dit voor de vaders
nog geen rede hoeft te zijn om het schema
in zijn geheel te verwerpen. Indien velen
toch met die gedachten rondlopen, dan
is dit op grond van een dieper liggend
bezwaar. Het schema is over heel de lijn
in het oude traditionele priesterbeeld
blijven steken, negens opent het enig
perspectief. Nergens vinden wij aanzetten
voor een ontwikkeling, die in veel landen
voor noodzakelijk wordt gehouden. Daar
om dient het een resoluut „neen". Liever
geen verklaring over het priesterschap
dan deze.
Drijvende Ar<
moeten vergelijken met de bedragen
die wij kwijt zouden zijn, als wij de
1800 nieuwe mensen, die de Hoogovens
ieder jaar weer aan moet trekken, lou
ter via aggressieve werving op de bin
nenlandse arbeidsmarkt bij elkaar
moesten zoeken".
Drijvend tehuis
Ir. Schoenmaker sprak bij gelegen
heid van de officiële ingebruikneming
vuii hof-i drijvoride tehuis voor Italiaan-
kc arbeiders „C'asa Marina", dat pal
naast de sluizen van IJmuiden in het
NoofdxeekanaaJ dobbert, i >it „hotel"
met zijn 244 bedden, heeft Hoogovens
2,6 miljoen gulden gekost. Daarnaast
Investeerde het. bedrijf 5,5 miljoen in 't
schip „Arosa Sun", waarop 600 Span
jaarden gehuisvest 7.1jn en 2.8 miljoen
in het woonpark „Euro Casa", dat 272
bedden voor Spanjaarden telt.
Met deze miljoenenbedragen is het
I geld, dat Hoogovens In zijn buitenland
se arbeiders steekt, echter nog lang niet
op. Men moet er bijvoorbeeld het ver
lies aan arbeidsuren bijtellen, dat wordt
veroorzaakt door het feit. dat de Italia
nen en Spanjaarden 6 extra vakantieda-
i gen per jaar krijgen om naar hun va
derland te reizen, terwijl ook de reiskos
ten zelf eenmaal per jaar voor rekening
van het bedrijf komen. Men moet er
voorts het geld bijtellen, dat wordt ge-
.stoken in de Peregrinusstichting, die de
I buitenlanders helpt bij hun aanpassings
moeilijkheden. en met moet incalcule
ren. dat de terugreis van arbeiders, die
toch hun zonnige zuiden prefereren door
Hoogovens wordt betaald, terwijl anrter-
I zijds Italianen, die permanent in Ne-
I der land willen iplijven, de rekening voor
de verhuizing van hun gezin gedeelte
lijk bij het bedrijf kunnen presenteren.
Dit alles is er debet aan dat een norma-
I Ie Nederlandse arbeider bij Hoogovens
I voor gemiddeld 14.000 gulden in de boe
ken staat, terwijl een Italiaan of Span-
I jaard gemiddeld 16.000 gulden kost.
Zelfde kansen
Ir. Schoenmaker schrikt, zoals ge-
j zegd niet terug voor dit verschil van
I 2.000 gulden dut overigens Hoogovens
met zijn duizend buitenlandse werkne
mers jaarlijks in totaal toch even een
slordige 2 miljoen extra kosten moet
opleveren. Enerzijds realiseert hij zich.
hoe hoog dit bedrag wel eens zou kun-
I ncn zijn als hij op de gespannen bin
nenlandse arbeidsmarkt tegen concur
rerende grootbedrijven ging opboksen.
Anderzijds ook meent hij: „Deze vreem
delingen die meewerken aan de uit
bouw van ons bedrijf, hebben naar on-
ze mening recht op een goede begolel-
I ding van onze kant. Wij vinden met na
dat zij hij het verkrijgen van
(elfde kaïxsc
liehhen als Nederlandse werkkrachten".
Als concretisering van deze opvatting
beschikt Hoogovens dus thans over drie
uitstekend geoutilleerde wooncentra,
waar de Italianen en Spanjaarden on
der de door Hoogovenrook omfloerste
hemel, toch een beetje de sfeer van het
zonnige thuis terugvinden. Het systeem
werkt goed. Ir. Schoenmaker: „In het
begin hadden we onder de buitenland
se arbeidskrachten een verloop van 70
pet-, terwijl het onder de Nederlanders
slechts 7 tot 8 pet. bedroeg, maar op het
ogenblik ia er geen verschil meer. Het
zelfde geldt voor Het ziekteverzuim. Er
gens anders mogen de buitenlandse ar
beiders misschien als gevolg van slecht
eten of heimwee maagklachten hebben
bij ons komt dat al lang niet meer
Scheiding
Burton-Taylor?
PARIJS (UPI) De filmsterren
RlcharJ Burton en Elizabeth Taylor over
wegen te gaan soheiden, aldus heeft het
weekblad France Dtmanche vandaag ge
meld. Het blad zei dat het tweetal de
afgelopen tijd enige malen in het open
baar ruzie heeft gehad.
