Verrassende vondsten bij
opgravingen
in Istanboel
Vlag op schoorsteen van
gigantische vuilver brandingsinstallatie
IDE LEIDSE COURANT"
„KRAAKPERSWAGEN" MAAKT
ZIJN ENTREE IN LEIDEN
Jiri Ropek in Pieterskerk
WOENSDAG 59 SEPTEMBER
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
In Leiden straks geen „vuiltje" meer aan de lucht
fen gigantisch vuilverbrandingsproject verrijst aan de rand van
Leilen, nabij de Haarlemmertrekvaart. Vanochtend wapperde daar
de Idag op de 80 meter hoge schoorsteen, nadat mejuffrouw H. M.
Zaidbergen van „Pers en voorlichting" van het Stadhuis door een
microfoon vriendelijk had verzocht de vlag los te maken. Wanneer
Lenen met agglomeraties 250.000 zielen zal tellen, dan nog zal deze
vuiverbrandingsinstallatie, die een oppervlakte van circa 1,4 ha be-
slajt, berekend zijn op de circa 250 kilo vuil, die iedere inwoner per
jaa" „levert". Twee reusachtige, los van elkaar werkende ovens met
eei roostersysteem zullen onder een hitte van 1200—1300° Celsius in
stat zijn ieder 100 ton vuil per 24 uur te verbranden, waarvan de
rofk door een schoorsteen verdwijnt en gecontroleerd wordt op zijn
betanddelen en de slakken via een slakkengoot een uitweg zullen
vilden. Een ideale oplossing dus voor een van de grootste problemen
ir de randstad Holland: de vuilverbranding en haar konsekwenties
vkw de volksgezondheid.
Maar vijf man
personeel
"brig jaar werd op 15 april de eerste
pai voor dit indrukwekkende inge-
niaze gebouw geslagen. Thans is men
reds zover gevorderd, dat ook de tech-
niche installaties, die voor rekening
va de fa L. van Roll uit Zilrich komen,
ea eind op streek zijn. Een kijkje in
ht 20 meter hoge gebouw werd van-
ohtend de pers aangeboden en deze
ylgde de weg van het vuil: van boven
nar beneden. Het vuil, aangevoerd in
ato's, wordt op een weegbrug gewo-
gd en gaat in de voorstortloods. Zes
enrme deuren geven toegang tot de
vulnisbunker; deze deuren worden hy
draulisch geopend. Het vuil wordt in
eei grote, langwerpige kuip gestort,
warin onderdruk is, zodat het nooit
nar buiten kan waaien en alles zo
scbon mogelijk blijft. Schoonheid is
ooi hetgene waar de directeur van de
geieentereiniging en ontsmettings-
diast,- die de excursie door dit gebouw
leibe, voor ijvert. „De mensen lachen
erpi", zei hij, „maar ik laat het perso-
nel in witte overalls werken. Dan moe-
teizij wel netjes zijn". Overigens gaat
hei proces van de vuilverbranding der-
mee machinaal, dat er in dit hele ge-
bow maar vijf man personeel nodig is.
BENOEMINGEN
LEIDSE UNIVERSITEIT
Bij K. B. is DR.
P. J. THUNG be
noemd tot gewoon
hoogleraar in d<
faculteit der ge
neeskunde om .on
derwijs te geven
in de betrekkin
gen tussen natuur
wetenschappen er
geneeskunde.
Dr. P. J. Thung
flKflfl <1934<le Am-
sterdqpi is ,-gebo-^
ren, studeerde me
dicijnen te Gronin
gen, later, na
kndidaatsexamen, aan de Gemeente-
Tke Universiteit van Amsterdam, j
ij in 1953 het doctoraalexamen i:
gneeskunde aflegde. In 1958 promo-
V(?rde de nieuwbenoemde hoogleraar
m% lof tot doctor in de geneeskunde op
eei proefschrift getiteld: „Ovaria van
oue muizen. Een vergelijkend geron-
tolglsch onderzoek". Behalve z'n proef-
schift heeft prof. Thung, die zich
't Ijzonder zal bezighouden met vraag-
stulken op het gebied van de proble-
majek van het medisch onderwijs, veel
gepbliceerd in binnen- en buitenlandse
vakladen.
By K.B. is DR. P. V. D. BROEK,
wetenschappelijk hoofdambtenaar
by het Psychologisch Instituut te
Leiden, benoemd tot gewoon lector
in de faculteit der sociale weten
schappen om onderwys te geven in
de sclioolpsyeliologie.
D. P. van den Broek, die in 1924 te
Drlft is geboren, studeerde geneeskun-
dé'aan de Leidse Universiteit. In 1949
wed hg bevorderd tot doctor in de ge-
neekunde op een proefschrift, dat ge-
wij^ was aan een parallel-test van de
Rouchach-test. Dit betekende de eerste
sucesvolle ijking van deze test voor
Neórland. In 1952 .legde hij eveneens
te meiden het doctoraalexamen in de
psyftologie af. Behalve zijn proefschrift
heel dr. Van den Broek zeer veel in
vakladen gepubliceerd.
DR. D. SUURMOND, wetenschap
pelijk hoofdambtenaar A by de der
matologie, is benoemd tot. gewoon
lector in de faculteit der genees
kunde, om onderwijs te geven ln de
huid- en geslachtsziekten.
DrD. Suurmond, die in 1926 te Am-
stedam is geboren, studeerde medlcij-
nei aan de Leidse Universiteit, alwaar
hyi.n 1953 het artsexamen aflegde. Na
zijn militaire dienst volgde hij de oplei-
dinf tot dermatoloog te Den Haag. Dr.
Surmond is in 1963 gepromoveerd op
eer proefschrift gewijd aan de huidaan-
doaingen van de vulva. Behalve zijn
prefschrift heeft de nieuwbenoemde
lecor enkele artikelen in buitenlandse
vabladen gepubliceerd.
K. en O. kennis kunnen
film over de Nederlandse Antillen, een
korte documentaire van Peter Creutz-
berg en na de pauze van het optre
den van het orkest „Los Antillanos'
waarvan de leden afkomstig zijn vai
Curagao.
Dr. G. van Wengen, verbonden aan he'
Ryksmuseum voor Volkenkunde heeft
zowel de film als de muziek ingeleid.
Hij gaf daarby een kort overzicht
geografie en de economie der eilanden
Saba, St. Eustatius en Sint Maarten „bo
de winden" en z.g. A-B-C-eilanden
Aruba, Bonaire en Curasao, de beneden
windse van deze twee eilandengroepen
in de Caraibische Zee.
De film van Creutzberg gaf
zover wij dat meenden te kunnen vast
stellen een goed beeld van deze zon
nige streken, een beeld ook van de
moeilijkheden, maar ook van de daar le
vende mens. Prachtige natuuropnamen
wisselt hy af met pittoreske beelden
uit het dagelijkse leven en van de
industrie op Aruba en Curagao, welke
eilanden zoals bekend, hun welvaart te
danken hebben aan de olie-industrie,
thans ook in steeds groeiende mate aan
het toerisme.
Het is bovendien in filmisch opzicht
éen' goed werkstuk. Creutóberg hééft
afgezien veel commentaar te le-
naast het filmbeeld. Hij gebruikt
ter illustratie alleen de achtergrondge
luiden van land en volk zelf: het fluiten
vogel, het balken van een ezel,
het roepen van een arbeider, het gezang
kinderen. De film behandelt het
project van de zes eilanden als één gaaf
geheel, het beeld vloeit storingsloos
eiland naar het andere over,
waardoor deze rolprent opvalt door de
rust, die over een groot deel van dit
gebied hangt. Dit totaalbeeld, nog ver
sterkt door prachtige opnamen van de
branding op de rustige kusten, die de
overgangen van eiland naar eiland
prachtig markeren, maakt de film tot een
klein en kleurig juweel, dat tot titel
draagt: „Oké, aki Antillas".
lij onderscheiden besluiten van Cu-
ratiren der Rijksuniversiteit te Lei-
da zijn:
Ievr. Drs. E. S. Alban-Troost, we-
teschappelijk hoofdambtenaar in tij-
dojke dienst bij de Farmacie, voor
hel'tijdvak van 1 september 1965 tot
1 aptember 1966 wederom in deze
funjtie benoemd;
Rtvr. Mr. II. II. Bloembergen-v. d.
Mo4 voor het tijdvak van 1 januari
196ftot 1 januari 1966 tot wetenschap-
pelijc ambtenaar in tijdelijke dienst
bij e faculteit der Rechtsgeleerdheid
(criiinologie) benoemd;
Mvr. T. A. Cohen-Matthijsen, arts,
voolhet tijdvak van 1 september 1965
tot september 1966 tot wetenschap-
pelk hoofdmedewerker in tijdelijke
diest bij de Kindergeneeskunde be-
Nèj. Drs. C. I. R. Glas, voor het tijd-
vabvan 1 september 1965 tot 1 septem
ber 1966 tot wetenschappelijk ambte-
nar in tijdelijke dienst bij de Biblio-
thek benoemd.
Jrs. A. G. M. Gribnau, wetenschap-
peijk ambtenaar in tijdelijke dienst
bide Biochemie, voor het tijdvak van
1 ieptember 1965 tot 1 november 1966
wderom in deze functie benoemd;
Isotopenbesturlng
In de stortbunker bevindt zich geen
raam. Dit is om te voorkomen, dat de
kraandrijver boven in het gebouw, vals
tegenlicht krijgt. De kraandrijver, die
uiteraard geheel stofvry zit, bestuurt
de kranen en het vuil eenmaal bij
hem aangekomen wordt in trechters
gestort, die volgens isotopenbesturing
gaan. Onder de kranen zitten twee
enorme schijnwerpers, zodat de kraan
drijver toch licht genoeg heeft. Het vuil
wordt geschud, komt in de oven terecht,
die behalve een stalen wand van 5 mm
dik, binnenin ook een gemetselde muur
van een halve meter heeft en wordt
voorgedroogd op een rooster. Vuil heeft
de mogelijkheid (uiteraard minder dan
bijv. anthraciet) om uit zichzelf te bran
den. Daar is de installatie dan ook op
gebouwd. Iedere kilo vuil bevat 1000
calorlëen en is het vuil eenmaal aange
stoken en op temperatuur, dan behoeft
daar niet meer naar omgekeken te wor
den. Omdat het in het begin nog niet
nodig zal zijn, de ovens 24 uur te laten
werken, kan men het vuil laten smeulen
en de oven binnen een kwartier door
onderdruk weer in een ware hel veran
deren. Het vuil in de oven zakt op con
stant in beweging zijnde roosters naar
beneden, todat het op het nabrandings-
rooster terecht komt en de slakken ver
dwijnen in de slakkengoot. In de slak
kengoot staat water en er loopt ovei
de grond een ketting, een soort rail, die
er voor zorgt dat de slakken worden
afgevoerd. Het gebouw bestaat o.m. uil
een bunkergebouw, ovengebouw, een
trappenhuis, de enorme schoorsteen er
een magazijnruimte. In de nazomer var
1966 zal de installatie, na een proef-
stookperiode in gebruik worden geno-
En de stad Leiden zal een unieke
vuilverbranding rijker zyn.
LEZING VAN K. EN 0.
DE NEDERLANDSE ANTILLEN
IN BEELD EN MUZIEK
de filmver
toning met volksliedjes van Curagao, af
gewisseld met een enkel Europees lied,
zoals b.v. het zeer gevoelig gespeelde en
gezongen welbekende „Coucouroucou, Pa
loma". De meeste liedjes waren echter
het papiament, het negerspaans, een
enkele in Spaans of Portugees, omdat
vele liederen, die op de Antillen worden
gezongen, afkomstig zijn van Trinidad,
Cuba, Venezuela, Mexico en andere
Zuid-Amerikaanse gebieden. De liederen,
beschaafd werden gebracht en
gespeeld op gitaren, handtrom en ma
lde z.g. sambabalen) bestonden
uit spotliederen, liefdesliederen en sere
nades, die door de leider van de groep
steeds van een korte, somtyds zeer gees
tige inleiding werden voorzien. Een der
Nieuwe computer voor
de Leidse Universiteit
Het Centraal Re
ken-Instituut van
de Leidse univer
siteit zal in de
loop van het vol
gend jaar de be
schikking krijgen
over een IBM 360,
model 50 compu
ter. De IBM 360/
50 is een middel
grote tot grote
computer, die zal
worden gebruikt
voor al het reken
werk aan de uni
versiteit, alsmede
de verwerking van administratieve
gegevens. De machine is in staat ver
scheidene berekeningen tegelykert Ijd
uit te voeren.
Teneinde de toegankelijkheid van de
computer voor de verschillende over
de stad verspreide universitaire instel
lingen te vergroten, zullen experimen
ten gedaan worden met de bediening
op afstand. Dit is mogelijk door een
schrijfmachine via een telefoonlijn
rechtstreeks aan de computer te kop
pelen. Voorlopig zullen twee van deze
schrijfmachines worden opgesteld, één
op de Sterrewacht en één 'op het Reken-
Instituut zelf ten behoeve van studen-
Deze kunnen dan zonder in de
eigenlijke computerruimte te komen,
probleempjes op de machine draaien,
terwijl de computer tegelijkertyd aan
andere problemen werkt. Indien deze
experimenten gunstig verlopen, ligt het
in de bedoeling deze bedieningsstations
groot aantal laboratoria en in
stituten op te stellen.
in de groep ontpopte zich voorts
als een zanger van formaat.
Ook het optreden van de zang- en
muziekgroep werd ingeleid door dr. Van
Wengen. Het talryk opgekomen pu
bliek, de grote foyer van ae Stadsgehoor
zaal was bijkans geheel gevuld, toonde
zyn waardering voor het gebodene
meermalen met ovationeel applaus.
Wpr.
Collecte voor
Margrietbracht
bijna 4,5 mille op
Het is wederom gebleken, dat het
kleuterdagverbiyf „Margriet" een warm
plaatsje inneemt in de harten van de
Leidse bevolking.
Bedroeg vorig jaar de opbrengst van
de collecte 3.309.52, dit jaar schonk de
Leidse bevolking in de collecteweek van
13 t.m. 18 september 1.1. niet minder dan
ƒ4.441.73, dus ruim ƒ1.100.— meer!
Bovendien gaven wederom een aan
tal gemeentenaren zich als donateur
op. Het bestuur is hierover zeer ver-
beygd eq uiteraard de geiqeente zeer
dankbaar.
„MO 0 Y U YT"
Buiten de verrassende schoonheid van zgn schilderwerken, wist Jan Steen
in een paar penseelstreken ons heel wat te vertellen.
Zo schilderde hij, in de tyd, dat men metselde aan het gebouw, waarin
ontworpen en vervaardigd wordt, op de rood-witte vlag van een plezier
jacht met vrolyke feestgangers een
KAART een KOUS en een KAN
met daarboven de woorden „Mooy Uyt", waarmede hij de aardige zegs
wijze uitbeelde: Kaart, Kous en Kan maakt menig arm man, maar die
het recht gebruik van deze drie ooit namen, behoefden nimmer zich voor
enig mens te schamen.
Na 300 jaar genieten wy nog steeds met volle teugen van het werk van
deze vermaarde schilder.
Nog meer kunt U nu iedere dag genieten
van De Leidse Courant, die thans
VERGROOT - VERNIEUWD - VERBETERD
de mooiste en beste krant van Leiden en
verre omgeving geworden is.
In enkele weken werden door abonnees reeds honderden nieuwe abon
nees aangebracht. Probeert U het ook eens; wellicht is er in uw familie
of kennissenkring iemand, die nog niet op De Leidse Courant geabon
neerd is. Wy honoreren uw aktiviteit met
het unieke Leidse Courant speldje en
HET JUBILEUMBLOK
Ondergetekende:
plaats:
datuim:
geeft als abonnee van De I
Betaling zal geschieden per: week
maand x
kwartaal
x Doorhalen wat niet wordt verlangd.
Deze advertentie na invulling opzenden aan: BUREAU DE LEIDSE
COURANT, afd. Abonnementen. Papengracht 32, Leiden.
MAANDAC KRIJGT EERSTE WIJK
ZIJN „GROFVUILBEURT"
Maandag 4 oktober a.s. maakt de eerste door de gemeente Leiden voor haar
Reinigingsdienst aangeschafte „kraakperswagen" zijn entree in de Leidse
straten. De wagen (kosten rond 63.000) is door het gemeentebestuur gekocht
om de Leidse bevolking regelmatig van grote stukken vuil en afdankertjes af
te helpen. De eerste Leidenaars, die de „kraakperswagen" zien verschijnen
zijn de bewoners van de buurt rond de Langegracht, de Houtmarkt, Korte en
Nieuwe Mare. De stad is voor deze extra beurt ingedeeld in 32 wijken, met in
iedere buurt 700 a 800 gezinnen. Het is de bedoeling, dat de wagen zeven keer
per jaar elke wijk van het grof vuil af komt helpen. Daarnaast blijven de
„surprisediensten" na St. Nicolaas en Kerstmis gehandhaafd.
Van gemeentewege wordt op de be
volking een beroep gedaan, zich te
houden aan bepaalde regels. Zo kan
er per keer maximaal een kwart ku
bieke meter dat is ongeveer gelijk
aan de inhoud van 7 normale vuilnis
emmers aangeboden worden. Bo
vendien moet het vuil goed gebun
deld zijn.
Een dwingende eis blijft, dat het
vuil niet op straat gezet mag worden
voordat de wagen in de straat ver
schijnt en men de bel hoort. Op het
nakomen van deze voorschriften zal
nauwkeurig worden toegezien.
Wanneer men zoveel grof vuil heeft,
dat de beurt door de „kraakperswa
gen" niet voldoende is, kan men altijd
nog gebruik maken van de z.g. woens-
dagrpgeling; een telefoontje aan de
Reinigingsdienst, Noorderstraat 18 (tel.
31341) of een briefje is voldoende.
Dienst krijgt het druk.
De gemeentelijke Reinigings- en
Ontsmettingsdienst krijgt het overi
gens zeer druk met liet komende
weekeinde. Het veemarktterrein moet
schoongemaakt worden, de zaterdagse
markt (die nu op vrijdag valt) moet
vrijdagavond opgeruimd worden en in
de nacht van zaterdag op zondag zal
er met man en macht gewerkt moeten
worden om de hele stad weer schoon
te krijgen na de „uitspattingen" van
het 3 oktoberfeest. Het personeel, dat
zijn aandeel in het reinhouden van de
LAATSTE ORGELCONCERT K. O.
Het vijfde en laatste van de reeks
orgelconcerten, welke deze zomer we
derom door de Leidse Volksuniversiteit
K. O. en het College van Kerk
voogden van de Hervormde Gemeente
Leiden werd georganiseerd, wordt
verzorgd door de vermaarde organist
van de St. Jacobikerk te Praag, Jiri
Ropek.
Na zijn middelbare schoolopleiding,
studeerde Jiri Ropek (geboren in 1922
te Praag), bij de Tsjechische organist
en pedagoog B. A. Wiedermann aan
het Praagse Conservatorium en daar
na bij dezelfde docent aan de Aca
demie voor Muziek en Dramatische
Kunst, aan welk instituut hij ook drie
jaren als assistent heeft gewerkt bij
de orgel-sectie.
Onder Wiedermann ontwikkelde Ro
pek een buitengewone techniek, een
bijzondere intuïtie voor de uit te voe
ren werken en een zeer fijngevoelige
muzikaliteit. Deze kwaliteiten, ge
paard aan een persoonlijke beschei
denheid, worden hoog geroemd door
muziek- en orgelkenners in vele lan
den. Niet alleen het Praagse publiek
stelt Ropek's orgelconcerten zeer op
prijs, zijn optreden in Engeland,
Frankrijk, België en sinds kort ook in
Nederland, alsmede zijn grammofoon-
opnamen (Bach's orgelsonates!) wor
den unaniem bewonderd.
GEWIJZIGD PROGRAMMA
Rekening houdend met de dispositie
van het orgel in de Pieterskerk heeft
Jiri Ropek gemeend, zijn oorspron
kelijk opgegeven programma te moe
ten wijzigen. Het definitieve program
ma, dat naast een oud-Boheemse
compositie van Ccrnohorsky hoofd
zakelijk werken van voorgangers en
tijdgenoten van Bach bevat, luidt
Bohuslav M. Cernohorsky - Toccata
in C. gr. I. en Fuga in a kl. t.;
Arnold Schlick - Koraal voorspel:
„Maria zart von edler Art";
Johann Pachelbel - Twee koraalvoor
spelen: a. „Wie schön leuchtet uns
der Morgenstern"; b. „Vom Himmel
Domenico Zipoli - Canzona in g. kl. t.
Dietrich Buxtehude - a. Koraalvoor-
spel: „In dulci jubilo"; b. Preludi
um en Fuga in d kl. t.;
John Stanley - Voluntary;
Jan K. Kuchar - Fantasia in g kl. t.;
Joh. Seb. Bach - Twee koraalvoorspe
len: a. „Wer nur den lieben Gott
lasst walten"; b. „Meine Seele er-
hebet den Herren";
Johann Seb. Bach - Preludium en
Fuga in D. gr. t,
stad steeds volop levert, zal ook deze
keer dit varkentje wel wassen. Een
woord van lof vooraf is heus wel op
zijn plaats.
Bij elk gezin wordt een kaart be
zorgd, waarop de dagen staan aange
geven waarop de nieuwe „kraakpers
wagen", die voor uw deur uw oud
roest of afgedankt meubilair in een
handomdraai kraakt en perst alsof het
een propje papier was, bij u langs
Verkeersmaatregelen
Langebrug,
Vrouwensteeg en
Wassenaarse weg
Op de Langebrug, gelegen tussen
de Zonneveldstraat en het Rapenburg,
doen zich als gevolg van de geringe
rijbaanbreedte herhaaldelijk verkeers
moeilijkheden voor. Het is naar de
mening van B. en W. gewenst in deze
situatie verbetering te brengen door
op het gedeelte van deze weg, tussen
het Rapenburg en perceel no. 105
(gelegen naast de dienstuitgang van
de politiegarage), éénrichtingverkeer
in te voeren, tegengesteld aan
van de Breestraat. Beperking var
éénrichtingverkeer voor het gedeelte
van de Langebrug vanaf perceel 105
achten B. en W. noodzakelijk ter voor
koming van tijdverlies bij het uit
rukken van politie-, brandweer-
E.H.D.-voertuigen.
Het ligt in het voornemen om,
dien de raad tot de voorgestelde maat
regel besluit, voor het genoemde weg
gedeelte tevens een wachtverbod vast
te stellen aan de zijde der oneven
huisnummers, zulks met intrekking
van de thans ter plaatse geldende
wachtverboden.
Ook op het gedeelte van de Vrou
wensteeg, gelegen tussen de Apothe-
kersdijk en de Haarlemmerstraat, voor
welk weggedeelte een geslotenverkla
ring geldt voor motorrijtuigen op meer
dan twee wielen en alle wagens in de
richting van de Haarlemmerstraat,
laat de verkeerssituatie te wensen
over. De vrij talrijke auto's, die door
dit gedeelte van de steeg in de rich
ting van de Apothekersdijk rijden, ver
oorzaken herhaaldelijk gevaarlijke si
tuaties, zowel in de steeg zelf als op
de splitsingen met de Haarlemmer
straat en de Apothekersdijk.
Het college acht het daarom raad
zaam dit weggedeelte ook in de rich
ting van de Apothekersdijk gesloten
te verklaren voor motorrijtuigen op
meer dan twee wielen.
Voorts doen zich op de Wassenaar-
seweg ter plaatse, waar het rijwiel
pad wordt onderbroken door de oprit
naar de hoofdingang van de Polikli
nieken voor Inwendige Ziekten van
't Academisch Ziekenhuis, nogal eens
verkeersmoeilijkheden voor. Voor een
deel konden deze moeilijkheden wor
den ondervangen door voor de oprit
een wachtverbod vast te stellen.
Daarnaast verdient het aanbeveling
voor de twee doorgangen tussen de
hoofdrijbaan en de oprit een zodanige
regeling te treffen, dat de westelijke
doorgang alleen gebruikt mag worden
voor het inrijden, en de èostelijke
doorgang alleen voor het uitrijden.
Bij de westelijke doorgang zal dan
tevens een gevaarsteken worden aan
gebracht, waarop staat aangegeven,
dat op de oprit rekening moet worden
gehouden met rywielverkeer in beide
richtingen.
Wilt U iets weten
We wilden nog even terugkomen op de
vraag betreffende Lode van Gent We
deelden mede, dat we geen informatie
hem konden krijgen. Een vriende-
ïyke abonnee heeft ons enige documen
tatie toegestuurd, zodat we toch enigs
zins de indertyd gestelde vraag kunnen
beantwoorden.
De heer van Gent houdt causerieën met
films over vreemde landen en volkeren.
Het adres Is: Lode van Gent, Von We
berstraat 20 te Utrecht, tel. 030-31369.
.OTTO: Kan ik hier ln Nederland mee
spelen in de Duitse lotto- lotery en wel
ke weg moet ik dan bewandelen, vraagt
L. O.
Antwoord: Het Is geoorloofd aan deze
Lotto deel te nemen, ln zoverre, dat U
Uw loten rechtstreeks uit Duitsland moet
betrekken. Deze loten mogen n.l. niet
door Nederlanders worden verkocht
Wij kunnen U o.a. noemen het adres:
H. Altheer, 4432 Gronau Postfach 2,
Duitsland, of rechtstreeks by Nordwest
Lotto, Nordrheln Westfalen.
Miljoen gevraagd voor
aardgasvoorzieningen
Ten behoeve van de financiering
van de overschakeling op aardgas in
de periode van 1 juli 1965 tot en met
30 juni 1966 is het leningplafond voor
de gemeente Leiden verhoogd met
5.000.000.- Hieraan werd de voor
waarde verbonden, dat uiterlijk 15
september 1965 goedkeuring aan Ged.
Staten der provincie Zuid-Holland zou
zijn gevraagd op de besluiten tot het
aangaan van de leningen, nodig om
deze verhogingen te realiseren.
Aan deze voorwaarde is voldaan
door inzending van de besluiten van
de raad van 23 augustus j.l. tot het
aangaan van twee geldleningen, elk
groot 3.000.000.- Om het volledige
bedrag van 5.000.000.- te kunnen
verwerken dient thans nog een aan
vullend krediet te worden verleend
van 1.000.000.-
Mede in aanmerking genomen de
regelmatige voortgang van de werk
zaamheden bij de overschakeling op
aardgas, welke de verwachting wet
tigt, dat tegen 1 juli 1966 reeds rond
30.000 aansluitingen zullen zijn behan
deld geven B. en W. de raad conform
te besluiten in overweging.
Voorstel B. en W.:
Kerstbomenmarkt
definitief op
Schuttersveld
In 1962 besloten B. en W. de kerst
bomenmarkt, welke voorheen op de
Apothekersdijk werd gehouden, bij
wijze van proef te verplaatsen naar
het bestrate gedeelte van het Schut
tersveld, zulks omdat, door de invoet
ring van eenrichtingverkeer op de
Haarlemmerstraat, de verkeerssituatie
op de als parallelweg fungerende Apo
thekersdijk handhaving van de markt
aldaar niet langer verantwoord maak
te. Nadat het om verschillende rede
nen gewenst bleek het proefkarakter
ook in 1963 en 1964 te laten voort
duren, kan thans worden gesteld, dat
de proef is geslaagd.
B. en W. stellen de raad daarom
voor de verordening, houdende aan
wijzing van de dagen, uren en plaat
sen voor het houden van de verschil
lende markten en van veilingen van
fruit in dier voege te wijzigen, dat als
plaats voor de kerstbomenmarkt thans
definitief wordt aangewezen het be
strate gedeelte van het Schuttersveld.
SCHEEPSBERICHTEN
Grote vaart: ACMAEA 28 sept.
Akrotiri verwacht; ACTEON 1 okt. Co
lombo verwacht; ALAMAK 27 sept.
Z Napels/Genua; ALGORAB 27
sept. te Salvador; ALKES 27 sept. 60
ONO Tunis/Beiroeth; ALNITAK 24
sept. van Santos/Buenos Aires; ARCA
29 sept. Mukalla verwacht; CALAMA-
RES 27 sept. van Southampton/Am
sterdam; 28 sept. te Rotterdam; GA-
ROET 28 sept. te Genua; HECTOR 28
sept. te Limassol; JAPARA 28 sept.
van Antwerpen/Rotterdam; KLOOS-
TERDIJK 26 sept. te New Orleans;
KORATIA 27 sept. 1140 W Djakarta/
Sydney; KORENDIJK 27 sept. 270 O.
Nantuehet/New York; LADON 25
sept. te Savannah; DMAINLLOYD 28
sept. te Noumea verwacht; MEDON
27 sept. 860 NO Paramaribo/Paramari
bo; MEMNON 27 sept. 120 ZW Port an
Prince/Curagao; MERWELLOYD 27
sept. 400 ZO Halifax/New York;
NUSHABA 27 sept. 150 NNO Parama-
ribo/Newpornews; OVERIJSEL 27
sept. te Shanghai; PARKHAVEN 25
sept. te Montevideo; PEPERKUST 27
sept. 30 OZO Kaap Palmas/Las Pal-
mas; SARPEDON 27 sept. 440 ON
Nassau/San Pedro; STEENKERK 27
sept. van Eastlondon/Port Elisabeth;
TELAMON 27 sept. van Freeport/
Hamburg; ULYSSES 25 sept. van San
Juan/San Pedro; VIDENA 27 sept. 400
Sydney/Balik Papan; WONOSARI
25 sept. van Port Pirie/Aden; WONO-
SOBO 27 sept. te Suez.
PROF. dr. KAMPMAN MELDT
Kerk gevonden, ouder
dan de Aya Sofia
Naur prof. dr. A. A. Kampman, dl-
ectenr van het Nederlands Instituut
'oor het Nabije Oosten in Leiden, dlrec-
eur van het Nederlands Historisch Ar-
ihaelogisch Instituut in Istanhoe en bui
tengewoon hoogleraar aan de Universi
teit in laatstgenoemde plaats, meedeelt,
erd reeds in mei 1960 een vondst van
larmeren fragmenten, waarvan twee
met inscripties, te Sarachane gedaan.
Deze plaats, gelegen ten westen van
nieuwe stadhuis van Istanboel en ten
zuiden van het aquaduct van keizer Va-
lens, bracht aan het licht, dat weste-
ran en gedeeltelijk onder de Atatur-
boulevard zich de resten moesten bevin-
van de kerk van de H. Polyeuktes
die volgens historische gegevens is ge-
bowd door prinses Anicla Juliana ln de
jaren 524527. Doordat naast het stad
huis de Ataturkboulevard een tunnel
kruising zou krijgen, kon men in augus
tus 1964 een aanvang met de opgravin
gen maken, die in de zomer van 1965
werden voortgezet.
BIJNA EVEN GROOT
Daarby Is tot niet geringe verbazing
der opgravers een kerk aan het licht
gekomen, die ouder dan de Aye Sofya,
slechts weinig minder in oppervlakte ls
geweest. De opgravingen stonden onder
auspiciën van het Archaeologische Mu
seum te Istanboel en Dumbarton Oaks,
met een Engels-Turks opgraversteam on
der leiding van dr. M. Harrison en dr.
N. Firatli.
Het kerkgebouw is 62 meter lang, In
clusief de narthex voorgalery51 me
ter breed en wordt ln de lengte ver
deeld door twee reusachtige funderin
gen, die oost-west lopen, ter dikte van
7 en met een diepte van 7 meter., 17 me
ter uit elkaar liggend. De funderingen
scheiden het hoofdschip van de zijsche
pen, zodat het middenschip een breedte
heeft van 20 meter. Van de apsis is een
rechthoekig fundament bewaard geble
ven, ter breedte van 15 meter. De op
gravers zyn van mening, hoewel het nog
te vroeg ls een definitieve uitspraak te
doen, dat de H. Polyeuktes een basilica
met koepel moet zijn geweest, misschien
van hetzelfde type als de Aya Sofya, met
welker bouw in 532, na een grote brand,
in opdracht van keizer Justinianus (527
-565) een aanvang werd gemaakt.
Zulks zou betekenen, dat vijf jaren voor
het begin van de bouw van de Aya So
fya (527, eerste regeringsjaar van Jus
tinianus) reeds een zeer grote koepel
kerk te Constantlnopel aanwezig is ge
weest. Heeft deze koepelkerk dan tot
voorbeeld gestrekt aan de bouwers van
de Aya Sofya, de befaamde architecten
Anthemios van Tralies en Isodorus van
Mileta, of zou men mogen veronder
stellen, dat deze belden ook aan de H.
Polyeuktes hebben gebouwd?
RIJK TERREIN
Het opgravingsterrein Is byzonder rgk
aan, tot de kerk behoord hebbende ge-
.sculptuurde fragmenten. Er werd e|ro
kroonlijst met naantcyfers gevonden, als
mede een boogconstructie met pauw-
riguur. Het sculptuurwerk Is van voor-
treffeiyke kwaliteit. Er werden ook ver
scheidene fragmenten van sullen gevon
den, die Ingelegd waren met een f|Jn
afgewerkt patroon van groenig en goud
kleurig glas en amethist. Fragmenten
van mozaïekvloeren, van muurmozale-
ken, van fresco's en gepolychromeerd
muurvernls op marmer worden thans
door de expeditie bestudeerd.
Een bijzonder fraai gebeeldhouwd py-
lerkaplteel, dat in 1964 werd ontdekt en
dat zich in het archaeologische museum
bevindt, is identiek aan de twee kapite
len op de Piozzetta San Marco te Ve
netië. Oorspronkelijk dacht men, dat
deze kapitelen in 1258 uit Palestina wer
den medegebracht, doch de huidige on
derzoekingen hebben aangetoond, dat de
kapitelen te Venetië gemaakt zyn te Sa
rachane te Constantlnopel. Deze con
clusie ls van zeer groot belang, omdat
men daardoor de invloed van de Byzan
tijnse sculptuur over het gehele ryk be
ter kan bepalen.
CERAMIEK
Er zyn slechts weinig bouwkundige
constructies uit de Turkse periode, die
zich bevinden boven de H; Polyeuktes.
Fraai vroeg-Turks aardewerk uit de
Izniklndustrie uit de ,15de en 16de eeuw
en Chinees aardewerk uit dezelfde pe
riode laten zien, dat er In hel begin van
de Turkse periode bewoning van dit
stadsdeel heeft plaatsgevonden. Ook lo
cale ceramiek uit dit periode werd door
de opgravers aangetroffen.
Het ligt ln de bedoeling, dat de op
gravingen in de zomer van 1966 zullen
worden voortgezet. Dan zal ook de tij-
deiyke rybaan naast de Ataturkboulevard
worden verwyderd en zullen de opgra
vers tot de daaronder liggende gedeel
ten van de H. Polyeuktes kunnen door
dringen.
De directeur van het Archaeologisch
Museum, Necati Dolunay, en de leider
van het opgravingsteam, dr. M. Harri
son, hebben aan het einde van het sel-
zoen-1965 de vondsten voor een aantal
daartoe uitgenodigde vakgenoten, hoog
leraren en instituutsdirecteuren tentoon
gesteld. Ons land was waarbij vertegen
woordigd door prof. dr. A. A. Kampman.
