DE FAMILIE MOZART twee
eeuwen geleden IN NEDERLAND
MARINEOPLEIDING
MODERNER
Fa. J. N. GEIJER
BESCHERMINGSPLAN
OORLOGSDAGEN
Verplaatsbaar theater
voor Operastichting
Bij landmacht
groot tekort in
lagere rangen
AMX-en thans
voor operaties
geheel geschikt
UYCKS
Overheid stopt kennis
onbenut in archief
t Was geen gezichtsbedrog
daar in de Lintelostraat
DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1965
DE LEIDSE COURANT
Expositie in Haags Gemeentemuseum bron van vreugde
Wolfgang en Nannerl
concerteerden in Den Haag,
Haarlem, A dam en Utrecht
Van onze musiekredactie)
,,Met permissie zal de heer Mozart, muziek
meester van den Prins Bisschop van Saltz-
burg de eer hebben op maendag den 30 sep
tember 1765 in de zaal van den Oude Doelen
in 's Hage 'n groot concert te geeven in welke
zijn zoon, oud maer 8 jaeren en 8 maenden,
beneevens zijn dogter, oud 14 jaeren, con
certen op het clavecimbael zullen executeren.
Alle de ouverturen zullen zijn van de com
positie van dien jongen componist die nooyt
zijn weerga gevonden hebbende, de goedkeu
ring van de hoven van Weenen, Versailles en
Londen heeft weggedragen
Dit konden de inwoners van de Residentie lezen in
een annonce van de 's-Gravenhaagsche Vrijdagsche
Courant van 30 september 1765. Document, dat zijn
waarde heeft voor de biografie van Wolfgang Amadeus
Mozart en die relaties, die er tussen hem en ons land
bestaan hebben. Zeven maanden bestaan, in welke
periode het wonderkind met zijn zusje, behalve te
's-Gravenhage, ook nog te Haarlem, Amsterdam en
Utrecht is opgetreden. En waarbij steeds de ver
schijning in de concertzalen werd voorafgegaan door'
haar psychologische voorlopers in de dagbladpers, die
de geest van de uiterst intelligente, in organisatorisch
opzioht onovertrefbare Leopold Mozart verraden:
publicity-officer uit de achttiende eeuw, die werkelijk
voorbeeldig was
„OP WONDERBAARE WIJZE"
Zo kan men in de „Oprechte Saturdagse Haerlemse
Courant" van 16 februari 1765 lezen:
„Hij speelt niet alleen op de clavecimbael met een
ongeloofflijke naauwkeurigheid, de concerten en
sonaten van verscheidene meestersmaar ook op
een wonderbaare xoijzede allermoeyelijkste fanta-
syen, waardig om van den grootsten meester ge
speeld te wordenuyt het hoofd. Laat men hem een
stuk voorleggen, hij zal hetzelve varieeren en zelfs
uyt eenen anderen toon speelen. Laat men hem
eene aria te zingen geven, hij zal ze zingen en
tegelijk accompagneer en, zonder dezelve ooit te
voor en gezien te hebben. Laat men hem een pièce
zonder bas voorleggen, hij zal dezelve zonder moeite
afspoelen, den bas en de tusschen-partijen daarbij
voegende. Wanneer hem in tegendeel eene simple
bas-partij gegeven word, zal hij dezelve speelende
de vereyschte melody daarbij voegen. Als men hem
verzoekt zig op den orgel te laaten hooren, zal hij er
eene aangenaame fougue, of wel een., ander der
allerzwaarste muzyk-stukken op speelen, en op wélke
proef men hem ook stelle, zal hij altoos en een
ygelijk van zijn verheeven en ten eenemaal onbe
grijpelijk talent overtuygen. Voor het overige schrijft
tij zijne composition zonder het clavecimbael aan
It roeren".
Deze merkwaardige annonce treft men onder meer
aan op de kleine, maar boeiende expositie „De familie
Mozart in Nederland", die tot en met 7 november 1965
in het Haags Gemeentemuseum te bezichtigen is.
Annonce, die op wel heel sprekende wijze het karak
ter van de concertpraktijk van die dagen markeert,
concertpraktijk, waarin men de muziekconsument
trachtte te epateren door virtuositeit, door acrobatiek,
door een inventief vermogen, dat vóór alles spontaan
en slagvaardig diende te zijn.
GOEDE CONTRACTEN
Twee data uit een zevenmaands verblijf in de repu
bliek, dat men op deze Haagse tentoonstelling zeer
nauwkeurig volgen kan. Want men zal er kennis
nemen van de belevenissen, door het zusje Nannerl
en de vader Leopold opgetekend, waaruit duidelijk
blijkt, dat de laatste zijn ogen (en zijn oren) bepaald
niet in zijn zak had. Die bovendien bewijzen, dat de
leider van de tournee erin slaagde met personen in
contact te komen, die voor het materieel en artistiek
welzijn van zijn kinderen van importantie waren,
getuige, één bladzijde uit zijn reisnotities, die aan
duidelijkheid niets te wensen overlaat:
„Logé a La Haye chez mr. Richard, A la ville de
Paris prés le marchal Tourènne, une tres mawvaise
auberge
Le prince d'Orange.
Le prince de Weilburg et la princesse et le prince
de Nassan-Sarbruck.
L'ambassadeur d'Espagne, et madame.
L'ambassadeur de l'empereur baron de Reischak.
Le gênéral-major de cavallerie mr. Bigot, au Voor-
Le professeur Weis.
L'ambassadeur de Portuggll comte de Salam,
Isac Pinto et Andrê P'nito et sa familie.
Le professeur de la médicine Schioenke.
Le dacteur Hay mans''.
Relaties in allerlei richting: bij het stadhouderlijk
nof, bij het corps diplomatique, bij de rijke koop
lieden, bij de medici, getuige professor Schwenke,
die Nannerl en Wolfgang persoonlijk behandelde,
toen ze dood- en doodziek werden.
Zijn relaties, te Amsterdam gemaakt, waren even
eens „weloverwogen", getuigend bovendien van een
cynische levenskijk, waaromtrent de financier
Grauwhardt genoteerd staat:
Oppium zu sich genommen, dass er sich dadurch
selbst in die Ewigkeit geschickt, und man fand
hernach, dass er seit 20 Jahren her diese Schein-
verfalschung getrieben".
COMPOSITIES
Zo ziet men de familie Mozart in Nederland levend,
werkend, componerend. Want ook liggen er in de
vitrines op deze expositie de lijst van werken, die de
jonge Wolfgang te onzent heeft gecomponeerd, en
het handschrift van de Galimathias Musicum mu
zikale beuzelarij voor klavecimbel, twee violen,
alt, bas, twee hobo's, twee hoorns en fagot (K.V. 32),
zo de charmante symfonie in bes groot (K.V. 22),
zo de zeven variaties voor klavier over het tied
„Willem van Nassau" (K.V. 25) en de acht variaties
voor klavier over een Hollands lied van Christiaan
Ernst Graaf (K.V. 24)
„Een Nederduitse air op de installatie van Z.D.H.
Willem V, prins van Oranje, etc. etc. door C. E.
Graaf in muziek gebracht en door de beroemde
compositeur J. G. W. Mozart, oud 9 jaeren met
konstige variatien vermeerdert a 12 stuivers",
bij de bekende B. Hummel te 's-Gravenhage uit
gegeven.
AUTHENTIEKE PORTRETTEN
Dit alles en nog veel meer is hier tentoongesteld.
En aan de wanden tal van platen en prenten uit deze
tijd. Hoe Mozart er in deze periode van zijn leven
uitzag? Er zijn heel wat valse portretten in
omloop gebracht, authentiek is echter de gewassen
krijttekening van Carmontelle, waarop Leopold,
Wolfgang en Nannerl en de gravure van J. B.
Delafosse met hetzelfde trio, beide van Ï764 date
rend: die zijn op de expositie aanwezig.
En om de bezoeker een indruk te geven van de
meubelen en muziek uit Mozarts tijd hebben het
Kostuummuseum te 's-Gravenhage en het Haags
Gemeentemuseum (afd. oude kunstnijverheid) een
achttiende-eeuwse muziekkamer ingericht.
OOK LUISTEREN
De visual» indrukken, hier op te doen, kunnen
worden versterkt door auditieve: door een concert
in de »ula (op 29 september) geheel aan Mozart
gewijd, en door bespelingen van een op de tentoon
stelling geplaatst klaveoimbel, klavichord en tafel
piano, die op gezette tijden door Willem Talsma tot
klinken worden gebracht.
De Haagse MozarttentoonsteUingbron van
vreugde voor kinderen van acht tot tachtig
jaar.
tiL
bladeren door.
Bouw nieuwe
onderzeeboten
en fregatten
(Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG De opleidingen bij de
koninklijke marine worden aangepast
aan de eisen die het zich steeds moder
niserende oorlogsbedrijf stelt. Dit kon
digt minister P. S. de Jong aan in zijn
defensiebegroting 1966. Deze aanpas
sing gaat volgens de al in de defensieno-
an 1964 uitgestippelde gedragslijn.
Wat de vloot betreft schrijft de minis
ter:
r. ms. „De Zeven Provinciën" is na
geslaagde beproeving van het gelei-
de-wapensysteem in de operatieve
sterkte opgenomen en is thans hestemd
voor de versterking van de luchtverde
diging van daarvoor in aanmerking ko
mende vloot- en scheepsbanden.
De twee in aanbouw zijnde onderzee
boten van het 3-cilindertype verrichten
momenteel hun proeftochten. Bij een
gunstig verloop, zullen de schepen In 't
laatste kwartaal van 1965 of het eerste
kwartaal van het volgend jaar worden
„Conservati fedele".
(Advertentie)
Geboorte
aankondigingen
Botermarkt 26 Leiden
Telefoon 20519
MONSTERBOEKEN TER INZAGE
Geen exportorders
bij artilleriebedrijf
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De produktie van
het staatsbedrijf „artillerieinrichtingen"
wordt voor 1966 geraamd op bijna 33 mil
joen gulden (verkoopwaarde) waarvan
20,6 miljoen gulden aan munitie, 1.4 mil
joen gulden aan wapens en instrumenten
en 11 miljoen gulden aan gereedschap
pen. De militaire produktie is geheel be
stemd voor de Nederlandse strijdkrach
ten. Exportorders zijn daarin niet begre
pen. Juist door het ontbreken van
exportorders is het bedrijf onderbezet in
de militaire sector, wat een nadeel van
410.000 gulden betekent. De personeels
sterkte wordt geschat op 1415 man. zo
bljjkt uit de begroting van het bedrijf.
V oorziening
voor 30 dagen
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Aansluitend op het
civiele verdedigingsplan voor de jaren
1962 tot en met 1965 is thans een plan
voor de periode 1966 tot en met 1968
gereed gekomen. Dit nieuwe plan beeft
eveneens ten doel de bescherming van
de bevolking en de beperking of ver
zachting van de gevolgen van oorlogs-
gweld, de voortzetting van het bestuur,
de instandhouding van het maatschap
pelijk leven en de handhaving van liet
moreel.
Het plan dat 300 min. gld. kost,
maar waarvoor in 1966 95 miljoen zal
worden uitgegeven is gebaseerd op
het dekken van de behoefte voor niet
langer dan 30 oorlogsdagen. De met 't
oog op buitengewone omstandigheden
te treffen voorzieningen zullen zoveel
mogelijk ingepast en benut worden in
het normale maatschappelijk bestel.
Dit kan by de b.b., de politie, de tele
communicatie, het vervoer, de water
staat, de voedselvoorziening, de ar
beidsvoorziening en de volksgezond-
Minister Vrolijk
onderzoekt
mogelijkheden
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Vrolijk
(CRM) onderzoekt de mogelijkheden
van een verplaatsbaar opera-theater.
In afwachting van definitieve voorzie-
zieningen op dit gebied te Amsterdam
en elders zou een dergelyk theater ty-
delyk een oplossing kunnen bieden voor
de thans bestaande noodsituatie, zo
meent de
Hierin deelt de bewindsman voorts me
de, dat de Nederlandse Operastichting
per seizoen 8 verschillende opera's tot
uitvoering zal brengen en dat van ie
dere opera gemiddeld 8 uitvoeringen
zullen worden gegeven. De gemeenten
waarin voorstellingen worden gegeven
zullen een bepaalde kostprijs moeten
betalen.
Er is voor de Nederlandse Opera
stichting een subsidie van 2.635.000
gulden uitgetrokken. Voor de wacht
geldregeling van voormalige perso
neelsleden van de Nederlandse Opera
is naar raming voor het eerste jaar
700.000 gulden nodig. De helft hiervan
komt voor rijksrekening.
Het rijksaandeel in het exploitatiete
kort wordt verhoogd van 40 tot 60 pet.
van het Nederlands Dans Theater.
Voor de subsidiëring van de amateu
ristische kunstbeoefening is voor 1966
ruim 1,6 miljoen uitgetrokken (vorig
jaar ruim 1,1, miljoen)
heidszorg. Het plan gaat uit van zowel
conventionele als nucleaire aanvallen op
ons grondgebied, waarbij de conventio
nele wapens een aanvulling zullen zyn
op de kernwapens van zwaar kaliber.
De kans op 't gebruik van biologische
strijdmiddelen wordt gering geacht, die
van chemische wapens eveneens gering
en dan nog niet gericht op de bevolking.
Het is onmogelijk, zo zet minister-pre
sident mr. J. Cals uiteen in zijn begro
ting, afdoende bescherming te bieden
tegen alle denkbare gevaren. De over
grote meerderheid van de bevolking zal
het oorlogsgeweld echter kunnen over
leven, als maatregelen worden getrof
fen tegen radio-actieve neerslag. De
uitgaven zijn dan ook vooral op deze
maatregelen gericht. Het plan voorziet
o.m. in de bouw van onderkomens voor
het bestuur en de verdedigingsorganen,
in het aanleggen van een reservevoor-
raad muntbiljetten, in de aanschaffing
van reservebrugmateriaal, de aan
leg van reserve waterkeringen, aanschaf
materiaal voor dijkdichting, voorraad-
vorming van aardolieprodukten, ge
nees - en verbandmiddelen en andere
essentiële goederen, aanschaffing en ver
spreide opslag van noodvoedsel, voor
raden en kunstbescherming.
Hogere subsidie
voor buitenlandse
werknemers
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De subsidie ten behoe
ve van buitenlandse werknemers is
voor 1966 bijna vervijfvoudigd. Zij komt
in totaal op 1,2 miljoen gulden. Het be
drag komt onder meer ten goede aan
plaatselijke en regionale activiteiten op
dit terrein, Ook voor migrerende groe
pen en buitenlandse studenten is meer
subsidie op de begroting van cultuur,
recreatie en maatschappelijk werk uit
getrokken, een bedrag dat viermaal
ligt boven dat van dit jaar (1.724 mil
joen gulden).
Staatssecretaris Egas zal een amb
telijke commissie instellen, die allerlei
vraagstukken bij de aanpassing vtn Su-
rinamers in Nederland moet behande
len en beoordelen. Het is ook wenselijk
speciale aandacht te besteden aan het
bevorderen van een goede relatie tus
sen Ambonezen en de Nederlanders,
vooral nu steeds meer Ambonese ge
zinnen in gewone wijken komen wonen.
Het particulier initiatief kan hierbij vol
gens de staatssecretaris bijzonder veel
goeds doen.
Betere behuizing
voor Ambonezen
(Van t
parlementaire redactie)
DEN HAAG De regering verwacht,
dat eind 1967 alle Ambonezen uit barak
ken verhuisd zullen zijn naar normale
woningen. Op het einde van dit jaar zijn
in totaal 2200 .Ambonese gezinnen in
stenen huizen ondergebracht. In 1966
en 1967 zullen het er nog eens» 950 zijn. j seerde opleidingen,
Voor de Ambonezenzorg is opnieuw
een bedrag van bijna 10 miljoen gulden
op de begroting van cultuur, recreatie
en maatschappelijk werk uitgetrok-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De werving van vrij
willig militair personeel, vooral in de
technische afdelingen, blijft urgent. Mi
nister P. S. de Jong van Defensie heeft
dit al ln zijn Defensienota-1964 laten we
ten, in zijn begroting 1966 komt hij er
opnieuw op terug. Het tekort van
vooral lager personeel neemt bij de
landmacht toe. Een verhoogde wer
vingsactiviteit is daarom volgens de
minister onontbeerlijk. De minister
blijft in dit verband en mede om finan
ciële redenen streven naar gecentrali-
Woordenboek Nederlandse taal Bij
K.B. is benoemd tot lid van de rijks
commissie van bijstand voor het woor
denboek der Nederlandse taal prof. dr.
W. J. H. Caron, hoogleraar aan de vrije
universiteit te Amsterdam.
sterkere
'erking tussen burger- en mili
taire verpleeginrichtingen, naar centra
lisatie ook van bepaalde militaire de-
De speciale regeling voor het oplei
den van technische vrijwilligers bij de
landmacht krijgt vastere vormen.
Waarschijnlijk wordt deze vrijwilliger
in een militaire functie geplaatst, die
overeenkomt met de burgerloopbaan,
die hij na afloop van zijn verbintenis
wil bekleden. De opleiding tot dit bur-
gerberoep geschiedt of ln militaire dienst
of onmiddellijk daarop aansluitend.
overgenomen en aan de vloot toege
voegd. Dan zal de koninklijke marine
over vier boten van dit type beschikken,
Twee fregatten van de Van Speyk-
klasse zijn te water gelaten:
De bouw van het onderhanden zijn
de zestal verloopt zo, dat de schepen in
de loop van 1966-1967 gereed zullen zijn
voor de dienst. Het ligt in het voornemen
de zes fregatten van de Amstelklasse,
die van de Verenigde Staten in bruik
leen werden ontvangen, successievelijk
na het gereed komen van de Van Speyk
klasse aan de Amerikaanse regering
terug te geven.
De bouw van twee onderzeeboten
het eencllindertype zal voor het einde
van het jaar 1965 worden aanbesteed.
Deze boten, die als hoofdtaak de on-
derzeebootbestrijding zullen hebben,
zijn ten aanzien van bewapening, ma
noeuvreerbaarheid, geruisloosheid en
onderwaterprestaties moderner van ont
werp dan die van de „Dolfijnklasse", 't
Eerste contact over het verkrijgen van
steun bij het bouwen van nucleair voort
gestuwde onderzeeboten is opgenomen.
Ten behoeve van de bouw van twee,
onerzeeboot-bestrijdingsfregatten uitge
rust met een grond-lucht geleide-wa
pensysteem. is een eerste post uitge
trokken. Verwacht wordt, dat de teke
ningen en het bestek gedurende het
jaar 1966 gereed zullen komen waarna
de voor deze schepen benodigde appa
ratuur kan worden besteld en de inschrij
ving kan worden geopend.
Over de helikopters, die in aanmer
king komen voor de fregatten van de
Van Speykklasse zal in het najaar van
1965 een definitieve beslissing worden
genomen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het AMX-materlaal is
thans ln zijn geheel operationeel ge
schikt. Minister P. S. de Jong ver
wacht geen moeilijkheden meer met de
AMX-tanks, waarbij in het verleden
mankementen opgetreden zijn. Het rap
port over scheurtjes in elevator en koe
pel Is bijna gereed. De voorlopige con
clusie Is echter al, dat de samenstelling
van het pantserstaai goed Is. Nog dit
jaar worden de AMX-voertulgen bij do
parate eenheden Ingedeeld.
Het opvoeren van de vuurkracht bij
de centuriontanks wordt volgend jaar
voltooid. Deze tanks moeten nog, zoals
bekend, tot ongeveer 1970 mee. dan
komt een nieuwe middelzware tank ter
sprake, waarschijnlijk een produkt van
Amerikaans-Duitse makelij.
De minister blijft doorgaan met het
huren van oefenterreinen in Nederland.
De plannen voor het oplossen op lange
re termijn van oefengelegenheden zijn
nog in voorbereiding. Het ministerie wil
grote regionale terreinen geleidelijk aan
in eigendom verwerven. Deze gebieden
blijven ten dienste van de recreatie op
tijden, dat het leger er geen gebruik
van maakt.
Voor gemechaniseerde oefeningen in
groot verband blijft Nederland op het
buitenland aangewezen. Het zijn de al
in gebruik zijnde terreinen ln West-
Duitsland en België.
(Advertentie)
HOORT ERBIJ
(Advertentie)
Mentaliteit
van regenten
bij het rijk
Een Sunil team waste in Zutfen bij
mevrouw G. W. LadrakLintelo
straat 13. Na afloop werd vergele
ken en... wat Sunil gewassen had,
moj witterduidelijk witter! Zie
daar de reden waarom iedere dag
weer huisvrouwen overgaan op
Sunil. Voor de grote en de fijne
was. Want alles wint aan witheid.
Zonder bleken, zonder blauwen
Sunil met ultra-waswerking get
het hóógste wit!
DEN HAAG (ANP) Op het docu-
mentatieoongres in Scheveningen Is in
Inleidingen en discussies geconcludeerd
dat de opgetaste kennis van de over
heid meer beschikbaar moet komen
voor wetenschap en bedrijf.
De overheidsorganen van hoog tot
laag in het documentatiewezen spelen
een belangrijke rol als beheerders van
enorme hoeveelheden kennis op aller
lei gebied. Deze kennis is niet alleen
voor het bestuursapparaat zelf. maar
evenzeer voor de wetenschap en het
bedrijfsleven van grote betekenis.
Vier inleiders benaderden het onder
werp „overheidsdocumentatie" van
verschillende kanten. Tot de proble
men, die werden besproken, behoorden
de toegankelijkheid, bruikbaarheid en
ordening van de massa's informatie,
die door de diverse overheidsorganen
worden vergaard en beheerd. Het con
gres werd bezocht door ongeveer zes
honderd vakmensen op het gebied van
de documentaire informatie: archivaris
sen, bibliothecarissen, documentalisten,
literatuuronderzoekers en reprografen,
die werkzaam zijn in handel en indus
trie, in Instituten en organisaties, bij
overheidsorganen en op diverse terrei
nen van wetenschap.
Prof. dr. E. W. Hofstee, hoogleraar
ln de sociologie cn sociografie in Wage-
ningen en voorzitter van de sociaal-we
tenschappelijke raad van de koninklij
ke academie van wetenschappen, gaf in
zijn inleiding een overzicht van de ver
schillende bronnen van kennis, waarover
de overheid beschikt. In de documenten
ligt een ontzaglijke hoeveelheid kennis
verborgen, die vooral voor de maat-
Scheldende ambassadeur De konin
gin heeft op paleis Huis ten Bosch te
Den Haag een afscheidslunch aangebo
den aan de scheidende ambassadeur van
Australië, Z.E. W. R. Crocker.
schappijwetenschappen ls om van te
watertanden. Maar ook voor andere we
tenschappen onder meer de technische,
zal er veel belangrijks liggen, aldus
prof. Hofstee.
Van deze gegevens komt er slechts
betrekkelijk weinig naar bulten, Prof.
Hofstee kon zich niet aan de indruk
onttrekken, dat in het Nederlandse
overheidspparaat nog altijd iets schuilt
van de oude regentenmentaliteit: wat
de heren wijzen, moeten de gekken
Subsidie-
verhóging
maatsch. organen
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De provinciale op-
bouworganen krijgen dit jnnr meer sub
sidie van 't ministerie van Cultuur, Re
creatie en Maatschappelijk Werk. Op
de begroting is daarvoor een bedrag
van 1.558.000 gulden uitgetrokken, met
welk geld de opbouworganen eventueel
huil staven kunnen uitbreiden. Het al
gemeen maatschappelijk opbouwwerk
in gemeenten hoven 75.000 inwoners
komt van de grond. Deze taak ligt
hoofdzakelijk zoals staatssecretaris
Egas dit noemt op liet terrein van de
sociale planning. Met 1,1 miljoen gul
den wordt dit werk In 1966 gesteund.
Een onderzoek is ook gaande naar
de functie van de wijkcentra In de gro
te steden. Staatssecretaris Egas houdt
hierover voortdurend contact met Den
Haag, Enschede en Rotterdam.
Hij heeft in zijn begroting ook de
vraag opgeworpen, of kinderen be
neden de kleuterleeftijd, die overdag
thuis dc nodige zorg ontberen, niet
met meer overheidszorg omringd moe
ten worden. H(j denkt in dit verband on
der meer aan het Instellen of het in
standhouden van kinderbewaarplaat
sen. Zo ja, dan moeten deze crèches
waarschijnlijk aan bepaalde voorwaar
den gebonden worden.
