Financieel debacle bedreigt meeste Belgische voetbalclubs Twee echte sport vrienden WIE DE BESTE SPELERS KOOPT, KAN NOG MEE Alleen Anderlecht en Standard Luik hebben nog royale recettes j| I MAAR PUBLIEK KOMT STEEDS MINDER NAAR WEDSTRIJDEN NOTEER BIJ RADIO ZO ONTSTOND HET „LEGIOEN DER DUIZENDEN' Han Hollander (ENORM POPULAIR) vertelde dat in 'n voetbalboek ZATERDAG 18 SEPTEMBER 1965 DE LEIDSE COURANT PAGINA 13 (Van onze sportredactie BRUSSEL. Vijf miljoen frank, dit is zo'n slordige 360.000 gulden, heeft de Belgische topvoetbalclub Anderlecht neer geteld om de Feijenoorder Pummy Berg- lioltz in haar superelftal te krijgen. Het was de hoogste transfer op de Belgische voetbalmarkt, maar Anderlecht acht het een redelijke prijs, temeer omdat zij de sterke rechtsbuiten van Feijenoord juist kon engageren voor de tweede topclub van het hedendaagse Belgische voetbal, Standard Luik. Anderlecht heeft grote ambities. Zij doet dit seizoen een gooi t naar de titel in de Belgische voetbalcom petitie, heeft belang op de beker van België, de Europa Cup en wil op de koop toe een toonaangevende rol spelen in de strijd om de Wereldbeker. Om voor zulk een zwaar seizoen stevig gewapend te zijn, heeft Anderlecht zich een spelersinveste ring getroost ter waarde van 10 miljoen Bfr., zodanig dat de club voortdurend kan putten uit een reserve van twee eminente doelverdedigers, acht achterspelers, vier halfs en acht voorspelers, waarbij dan uiteraard nog de „gewone" reserve komt van de tientallen toch nog altijd behoor lijke elementen. Het geval Anderlecht illustreert andermaal, dat voetbal ook in België big business is geworden. Dat commerciële karakter gaf aan vrijwel iedere club in de hoogste afdelingen een nationale en welhaast internationale dimensie. De tijd, toen Antwerp voetballende jongens van de stad Antwerpen op het veld bracht, Anderlecht knapen met stevige kuiten uit de Brusselse randgemeenten recruteerde en Luik haar geluk zocht bij de jeugd van de Maasstad, is ver verleden tijd. In de hoogste nationale afdeling spelen dit seizoen 41 buitenlanders van achttien nationaliteiten.' Van de zestien eerste-klasseclubs zijn er maar twee die hun kans gaan wagen zonder een enkele buitenlander. Het zijn Antwerp en Beerschot. Enkele clubs hebben zelfs zóveel talent ingevoerd, dat zij deze spelers, wegens een reglements voorschrift dat het opstellen van meer dan twee vreemdelingen in één elftal verbiedt, niet eens gelijktijdig op het veld kunnen brengen. Kongo spant momenteel de kroon op de Belgische velden, vóór Brazilië. Hongarije, vlak na de oktoberrevolutie van 1956 zeer sterk vertegen woordigd, is intussen alweer op de achtergrond geraakt. In de Belgische eerste klasse spelen thans tien Kongolezen, zes Brazilianen, drie Nederlanders (Bergholtz en Mulder bij Ander lecht, Debie bij Beringen), drie Luxemburgers, drie Joego-Slaven, drie Italianen, twee Oosten rijkers, twee Spanjaarden. Er is ook een Suri namer, namelijk Zorgvliet, bij Lierse. Bovendien hoort men in nagenoeg elke Vlaamse ploeg uit de hoogste afdeling Waals praten, en Waalse ploegen zoals Standard Luik danken een deel van hun bijval aan Vlaamse spelers. De keuze van de spelers wordt nog slechts bepaald door hun kwaliteit, en door de prijs die de clubs willen (en kunnen) betalen. Dit verschijnsel dreigt trouwens het open karakter van de voetbalcompetities aan te tasten. Men raakt verzeild in een fatale kringloop. Slechts de succesvolle clubs kennen een sterke toeloop van supporters en belangstellenden. Hun penning meesters beheren een florisante zaak en be schikken aan het einde van het seizoen over de indrukwekkende bedragen, die nodig zijn voor de aankoop van topspelers. Minder succesrijke clubs daarentegen zijn soms zelfs gedwongen om goede elementen te „lossen" om weer wat geld in het A* laatje te krijgen. De sterke clubs worden dus sterker, de zwakkere nog zwakker. Vandaar dat er slechts twee kandidaten zijn voor de kampioenstitel, Anderlecht en Standard. De overige clubs zullen naar alle waarschijnlijkheid genoegen moeten nemen met een figurantenrol en voor de meeste blijkt de grootste zorg zelfs te zijn, de degradatie af te wenden. De overwegende positie van Anderlecht blijkt al voldoende uit de vaststelling, dat deze club in tweeënzestig com petities elfmaal als overwinnaar uit de strijd is gekomen, namelijk in 1947, 1949. 1950, 1951, 1954, 1955, 1956, 1959, 1962, 1964 en 1965: zoals men ziet allemaal overwinningen na de jongste wereld oorlog. Standard Luik werd eerste in 1958, 1961 en 1963. Kieskeurig publiek IS*! V*. - fe r ook duurste club van België is Anderlecht. Van jongemannen voor wie miljoenenbedragen werden neergeteld, wordt vanzelfsprekend ver wacht. dat ze ook renderen. En voor alle spelers in de hogere afdelingen is voetbal een aan gelegenheid geworden van bittere ernst, die de volledige inzet eist van lichaam en geest. Zij moeten zich plooien naar nieuwe tactische normen en nieuwe spelopvattingen, ze moeten uitblinken door hun fysieke paraatheid. Wie niet intensief traint, kan niet langer mee. Zuiver talent is veel, maar het volstaat met meer. De wetenschappelijke benadering van het voetbal heeft de kwaliteit in dé Belgische clubs, ook de zwakkere, onbetwistbaar opgedreven. Maar para doxaal genoeg nam de belangstelling van het publiek voor de nationale competitie af naarmate het spelniveau steeg. In het begin- en naseizoen zitten veel penningmeesters met hun handen in het haar en wanneer het weer in de winter niet erg meegaand is, dan blijft ook in die periode het merendeel van de stadionplaatsen leeg. Het publiek heeft immers andere middelen tot ver strooiing gevonden. Het eigen wagentje en de t.v. zijn felle concurrenten en de internationale voetbalwedstrijden, die geregeld door de t.v. worden uitgezonden, hebben het publiek kies- keurig gemaakt. Slechts voor het gewaarborgde bovenste-beste willen ze zich nog interesseren. Er zijn dus een aantal bescheiden Belgische clubs, die in zware financiële moeilijkheden verkeren en zelfs aan de rand staan van het bankroet. Om het tij te doen keren wordt nu geëxperimenteerd met nieuwe formules. Het nieywe voetbalseizoen in België startte officieel op zondag 5 september, maar die dag werden te San Sebastian de wereld kampioenschappen wielrennen (uitgezonden door de t.v.) verreden. Vele clubs oordeelden 't veiliger hun eerste competitiematch zaterdagnamiddag of zaterdagavond (bij kunstlicht) te spelen. Het ziet ernaar uit, dat het zondagmiddagvoetbal zal worden opgegeven ten gunste van zaterdag- en zelfs door-de-weeks voetbal. Of hiermee weer meer publiek naar de voetbalvelden zal worden gelokt, moet nog worden bewezen. Scheidsrechter nog vrij Slechts één categorie van mensen, die zeer nauw bij de voetbalsport betrokken zijn. heeft geen financiële kopzorgen. Dat zijn de scheidsrechters. België heeft er 2.984, een indrukwekkend getal, John Thomas en Valerie Brumel maar het zijn er nog te weinig. De scheidsrechter in België is nog de enige waarachtige amateur op het voetbalveld. Hij is misschien bediende, arts. kapper of winkelier, maar hij mag geen café exploiteren en evenmin hande! drijven in sport artikelen. Voor zijn reizen krijgt hij de onkosten vergoed, en voor de moeite van het fluiten ont vangt hij een fooi. De scheidsrechter mag rekenen op een vergoeding van 50 tot. 250 frank, naar gelang hij een juniorenwedstryd dan wel een interland fluit. Maar dan een interland buiten zijn provincie, anders moet hij genoegen nemen met 125 frank Het reglement schrijft ook voor dat de arbiter zich moet verplaatsen op de voor de voetbalbond goedkoopste manier. Het. lijken archaïsche voorschriften en men vraagt zich af hoe de Koninklijke Belgische Voetbalhond in deze tijd van materialisme en professionalisme toch nog altijd bijna drieduizend mensen bereid vindt voor het beoefenen van zo'n niet lonende liefhebberij, die hen bovendien blootstelt aan de hilariteit, de ergernis en de toorn van een opge wonden publiek en aan de kritiek van de sport journalisten. Het is niet de eerste maal, dat een scheidsrechter onder gewapend geleide een veilig heenkomen moet zoeken. Daarover kan de in Vlaanderen berucht geworden scheidsrechter Blavier een lang verhaal vertellen. Maar hiermee zouden we meteen in het domein van de Belgische taaltwisten terecht komen TOTOWEDSTRIJDEN VeendamC'ambuur FC Twenthe—AGOVV Go AheadVitesse FC Den Bosch—WV MW—Sittardi» P8VHelmondia '55 Willem n—NAC Blauw WitDWS FC ZaanstreekZFC VolendamAlkmaar VeloxGooiland DHCHolland Sport SVV—HDVS OVERIGE BEKER. WEDSTRIJDEN HeerenveenGVAV De GraafschapTubantia ZwartemeerPEC Zwolse BoysHeracles NECWageningen Fortuna '54Wilhelmina Roda JOLiniburgia De BaronieEindhoven RBCNO AD EDOHaarlem AJaxVolewijckers RCH—Telstar Hilversum—DOS ExcelsiorHVC ElinkuijkXerxes ADOFortuna VI. SpartaDFC (Van onze sportredactie) DEN HAAG Kijk. zo was de stijl van Han Hollander, de eerste sportmedewerker •van de AVRO en door zt)n enthousiaste voetbalreportages In de dertiger jaren enorm populair: ,.Ja'. Ja! Nog een tikjeschiet dan tocheen knal ja. néé, nééé. ja tochGOAL!!!! GOAL!!'.! Een schitterend doelpunt. Bravo Oranje, bravo jongens!!!!" Interlandwedstrijden waren in die periode voor de tweede oorlog kasstukken. Men moest smeken om een kaartje, men moest by alle relaties in de voetbalbond aankloppen om ook door de poorten van het stadion te mogen. Door de radioverslagen van Han Hollander werden de interlands dubbel zo interessant. Honderdduizenden zaten een en al spanning in de huiskamers 1>U de radiotoestellen of stonden voor grote krantengebouwen, waar men het gesproken woord van Hollander nog verduidelijkte door op een groot bord. waarop een voet stok. ian op het eind een wit balletje Han Hollander is bijna een kwart eeuw geleden overleden. Zijn einde was even triest als van zovelen van zijn joodse lotgenoten. Slachtoffer van de Duitse bezetting, de man, die eens heel Nederland tot 'n enorme geestdrift wist op te 'roepen. Begonnen als sportredac teur van De Telegraaf werd hij door de oprichter van de AVRO, Willem Vogt, aangetrokken bij de nog piepjonge ra dio Omroeper Guus Weitzel was popu lair met zijn frisse „goede morgen" gevolgd door het „Happy Days are he re again" maakte hij iedereen meteen klaarwakker Han Hollander deed daarin niet voor hem onder, twee grote en belangrijke pioniers in dc prille na tionale radiowereld. Han Hollander was van origine echter journalist en dat heeft hij ook laten blijken door het schrijven van een voetbalboek onder de titel „Voetbalglorie". Ook daarin was hij een pionier, want hij schreef dat boekwerk in opdracht van de „stoom- koffiebranderij en theehandel H. Smith in Groningen" waarbij het de bedoe ling uiteraard was dat de koper-lezer het boek zelf kon illustreren met foto's, die waren gestopt in de pakjes thee en koffie van de heer Smith. In een voor woord schrijft Han Hollander: „Dit jaren en jaren later van de hand kwam van de grote voetbalexpert ir. A. van Emmenes. maar het verhaalt op vlotte toon de opkomst van het Nederlandse voetbal, en vooral de „periode Lotsy". Het vertelt ook de vondst van het „le gioen wel leuk en lang een veel ge bezigde term bij de verslagen van het Nederlands elftal. Op 29 november '31 speelde het Nederlands elftal tegen Frankrijk in Parijs. Han Hollander schreef dit: „Nederland trok naar Pa rijs. maar niet alleen het Nederlands elftal. Want het was bij die gelegenheid, dat het „legioen" zich formeerde, het legioen der trouwe supporters, dat sinds dien ons elftal nimmer in de steek liet, en als het even kon, meetrok, de gren zen over. om de Oranjemannen te steu nen ln hun moeilijke strijd in de vreem de. Daar in Parijs was het. dat voor het eerst gesproken werd van het „legioen der duizenden". Hoe men daartoe kwam? Een simpele toevalligheid; een Hollandse journalist, die na de wedstrijd zo'n beetje liep te flaneren en peinsde over een „Impressie-stukje", had de uit gelaten Hollandse supporters uit het Gare St. Lazaire zien komen - onbe wust hadden zij de formatie van een le gerschaar aangenomen: in rijen van vier, achter elkaar, gulpte de stoet het station uit. „Ah! La légion hollandaise", riep een enthousiaste Parisienne uit, die getroffen was door de uitbundige en oprechte vreugde van de Hollanders. De journalist ving het op. hij vond de uitdrukking karakteristiek, en schreef een geestdriftig stukje over „het legioen I op de tribunes van ColombesSinds dien had de supportersschare zich de erenaam van „Het legioen der duizen den" verworven en dat het Neder lands elftal en zijn leiders die saamno- righeid tussen de supporters onderling «•n als geheel met het nationale team waardeerden, en ervan doordrongen sportalbum wil niet zijn een volledige j waren welk een grote morele steun historie van Nederlands Internatiónale het bestaan van zo'n legioen voor het voetbalwedstrijden. Ik heb slechts den team was, bleek wel uit een legerorder draad ervan opgenomen en....als een aan het legioen, dip Karei Lolsv eens snel draaiende film afgewikkeld. Torh voor een belangrijke wedstrijd liet pu- niet zóó snel of men kan er gemakkelijk bliceren." de verschillende tijdperken van onze Han Hollander gaat dan verder In op internationale voetbalhistorie in herken- het vijfjarenplan van Karei Lotsy. Het nen. tijdperken van wording, groei, j jaar 1934 brak aan, het jaar van de bloei, verval en glorie. Vele tientallen wereldkampioenschappen. Iedereen origineele foto's van op den voorgrond zong van „We gaan naar Rome", maar tredende spelers uit verleden en heden we zijn niet naar Rome gegaan. Er zullen dit album completeeren en het kwam wel over Nederland een voetbal JOHN THOMAS en Valerie Brumel twee rivalen twee vrienden. Terwijl op hoog niveau de politieke leiders van belde landen elkaar veel vuldig in de haren zit ten, bestaat er tussen mensen, van wie er één zelfs nog van een - ras Is, een hand die steunt op bewonde ring voor eikaars pres tatie* en sympathie. Van af de tribunes en op de televisieschermen l(jkt de str(jd die beide topatle ten bjj het hoogspringen voeren, vaak meedogen loos, waarhij alleen de eerzucht en het record tellen. Maar niets Is min- der waar en het Is be- paatd hartverwarmend te lezen wat John Thomas In het blad Life verhaalt van zjjn bezoek aan het huls van de fenomenale Russische hoogspringer tjjdens de laatste trip van de Amerikaanse atle- ttekploeg naar Moskou. Rus rijdt in een Amerikaanse auto fiets en zelfs te voet naar Milaan. Jui chend en zingend trok het legioen op die gedenkwaardige 27ste mei 1934 Mi laan binnen bij voorbaat al in een over winningstemming. De Italianen, die toch heus wel weten wat enthousias- is. zagen lachend naar die Hollan ders, die zo dol deden en zo zelfbewust. Zo triomfantelijk als de intocht was, zo geslagen was de uittocht Met 32 brachten de Zwitsers al onze illusies om zeep. Het boek van Hollander stopt bij seizoen 1935—1936. Het Nederlands elftal was toen op een hoogtepunt. Frankrijk kreeg met 61 klop, België met 80. Han Hollander, zo Intens po pulair, werd yijf jaren later een der slachtoffers van de gruwelijkste massa moord in de historie. Het Nederlands elftal heeft sindsdien nimmer meer zo in de belangstelling gestaan. Wijlen Hi maken tot een kostbaar bezit voor jong en oud, voor arm en rijk. Daarbij heeft de uitgeefster er voor gezorgd, dat men zich op uiterst gemakkelijke wijze in het bezit van de foto's kan stellen." Het is geen voetbaldocument, zoals die bijna tot razernij werd. Er waren velen, die meenden dat Nederland gemakkelijk wereldkampioen kon wor den. Oranje ging naar Milaan, voor de wedartijd tegen Zwitserland. Het legi oen trok met extra treinen, per auto, per Valerie Brumel: hoog salaris, gratie studeren. Thomas werd op het vliegveld verwel komd door Valerie en zijn vrouw Man- n tijdens de rit naar het comfor tabele woonhuis van de Rus werd hij al ingelicht over de leefgewoonten van beroemde sportmensen achter het IJzeren Gordijn. Zo zonden Valerie en zijn vrouw bijvoorbeeld gemakkelijk samen op stap gaan omdat er bij hun zoon werd opgepast door een „kinder meisje" dat door de staat was toege wezen. Dit zijn meestal vrouwen van boven de vijfenzestig, die niet meer in het produktieapparaaat passen, maar zich toch op deze wijze nog nuttig wil len en misschien moeten nyiken voor de staat. Marina heeft als turn ster enige bekendheid genoten en voor haar verdiensten in deze tak van sport is zij dan ook benoemd tot „meester". Zij geeft les aan de sporthogeschool, die door Valerie als student wordt be zocht Valerie staat echter ln de sport als wereldkampioen hoger aangeschre ven en hij mag voor de titel „mees ter" ook nog de kwalificatie „interna tionaal" voeren. Bovendien is de ver houding man-vrouw, die in Rusland nog zeer sterk is, ook doorgetrokken ln het sociale vlak, want hoewel Va lerie Brumel in tegenstelling tot zijn vrouw niet werkt, is zijn inkomen toch Nieuwe partner IXIRECTEUREN van winterbanen zijn belangrijke figuren. Vooral als het gaat om zesdaagsen hebben zij 'n belangrijke vinger in de pap bij het samenstellen van de koppels en 't ge beurt meer dan eens dat twee ren ners die al jaren samen de winter doorfietsen op bevel van een directeur elkaar moeten laten vallen omdat hij van oordeel is dat een andere combi natie voor zijn wedstrijd aantrekke lijker is Zo heeft Rudi Altig te ver staan gekregen dat hij er maar vanaf moet zien om de komende winter met Junkermann in zee te gaan. Hij zal' nu '•en aantal zesdaagsen rijden met de Dortmunder Dieter Kemper. boek Geen rust ROD Laver heeft in eet boekje ópen gedaan ove. «tapje van de amateurs naar de prof». Dat overstapje maakte het Australi sche tennisfenomeen op een moment dat hij eenzaam aan de top van het araateurtennls stond en zijn groot slam het winnen van de titels in Australië, Amerika. Frankrijk on Wimbledon had voltooid. Een pres tatie die tevoren alleen door Donald Budge 11938) was geleverd. Laver heeft in het eerste half jaar van zijn (Hofbestaan niets kunnen maken en hij voelde zich als een kleine jongen die voor het eerst op de baan kwam. Nu is hij uitgegroeid tot een van de beste, zo niet dé beste speler ter we reld. „Tennis kun je niet als hobby be oefenen. tenminste niet als je aan de top wilt komen", aldus Laver. ,.ln mijn amateurtljd had ik mij het win nen van de vier grote toernooien ten doel gesteld en dat betekende., dat ik elke week van toernooi naar toernooi moest reizen om in vorm te blijven. Natuurlijk had Ik er meer dan eens genoeg van. maar ik kon mij eenvou dig geen rust permitteren, omdat mijn vorm dan onmiddellijk terugliep. Daarom: wie de top wil bereiken zal moeten tennissen week ln week uit". aanzienlijk hoger dan dat van Mari na. Brumel rijdt ln een Amerikaanse auto. een Rambler. Het ls een luxe die niet velen zich kunnen permitte ren. te meer daar er vrijwel geen on derdelen van deze wagen te verkrij gen zijn Brumel heeft dan ook over dit probleem zijn licht opgestoken bij John Thomas, die hem uiteraard ook niet direct een oplossing aan de hand kon doen. Natuurlijk zijn ook de sportbeoefening en dè tralningsmogelijkfieaen onder werpen van gesprek geweest, waarin Brumel met enige trots verhaalde over het prachtige kurort van de Rus sische atleten aan de Zwarte Zee. De opleidingen die Brumel aan de sport hogeschool volgt worden voor hem be taald waardoor hij zich dus zonder zorgen aan zijn sprinttraining kan wij den. Toch wordt Brumel in de burger maatschappij behandeld als elke ge wone burger. Toen hij onlangs de maximumsnel heid overschreed kreeg hij een forse boete, terwijl bovendien zijn rijbewijs voor een half jaar werd ingetrokken. Thomas had voor hetzelfde „vergrijp" in Amerika niet meer gekregen dan 'n waarschuwing. Valerie en Marina zijn pen bijzonder gelukkig paar. Als zij niet aan Bport doen dan spelen zij schaak of verdie pen zij zich in puzzels. De Brumels zijn namelijk van me ning dat, als het lichaam niet werkt, de geest dit maar moet doen, zodat zij hun tijd yrijwel altijd nuttig be steden. Uitgaa!n doet het echtpaar niet veel. hoogstens gaan zij op bezoek bij vrienden en ook dan komen vaak nog db schaakstukken op tafel. Volgens John Thomas bestaat er ook een groot verschil in de wijze waarop de atleten van belde landen zich verdiepen in hun sport. Stellen de Amerikanen zich te vreden met hun training en wat massa ge, de Russen gaan veel verder met hun voorbereidingen. Daarover heeft Thomas uitvoerig gepraat met trainer Vladimir Djatakov, die hem ook heeft beloofd het oefenschema van Brumel op te zenden. Hard trainen GARRINCHA traint zoals hij nog nimmer heeft gedaan. De Brazili aanse rechtsbuiten die al aan twee wereldtoernooien heeft deelgenomen wil ook de derde maal graag van de partij zijn. Zijn ernstigp knieblessure leek de plannen te verstoren, maar na een geslaagde operatie heeft deze populaire speler zijn plaats in het eer ste elftal van Botafogo ny heroverd Daarvoor heeft hij hard getraind. Hij was als eerste op het veld en ging ais laatste weg. „Als mijn tegenstander» voortaan op de bar spelen en niet op mijn benen, dan houdt Ik het nog wel een poosje als voetballer uit" aldus Garrinch.i, die vooral zo goed zijn best doet omdat hij na de wereldkampi oenschappen graag voor een Italiaan se profclub wil gaan spelen. „Dan kan ik in mijn laatste jaren nog goed wat gel-I verdienen", zo redeneert de Bra ziliaanse rechtsbuiten. Wie zijn favo riet is voor de wereldtitel? Engeland' Burgemeester HOEWEL het met het betaalde voetbal In Frankrijk nog steeds mi- sere is zijn er nog altijd clubs die zich geroepen voelen om hun spelers te gaan betalen. Dit seizoen zijn er vijf betalende verenigingen bijgekomen, waaronder twee uit Corsica. Een ver eniging komt uit Marignane. 'n plaats je vlak bij Marseille. De trainer van deze club is een zekere Delend, die ook nog burgemeester ls van hd plaatsje. Zijn broer speelt in het c r ste elftal.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1965 | | pagina 13