S)e Ceicbe Sou rntiT
KARD. ALFRINK: SLAAT
MET OP NEDERLAND
Geruchten rond „Mysterium Fidei"
INVLOEDEN VAN ARTIKEL
PATER SCHOENMAECKERS
VRIJHEID
NA BARRE
TOCHT
Italiaanse pers spreekt
van Nederlands schisma
Vertaling lag
reeds gereed
Chris Berger
overleden
Madurodam geeft beplanting
voor doorzichtig Drakesteyn
„NKV steunt
nog slechts op
eigen sfeer"
Gezonken chloorboot
bedreigt stad in V.S.
HEVIGE STRIJD IN
GEBIED LAHORE
Slachtoffers van oorlogsvoering
PAPENGRACHT 32 - LEluEiM
TELEFOON 2.09.35 REDACTIE 2.00.15 EN 2.55.94
ADVERTENTIEAFDELING 2.08.26 GIRO 10.30.03
DIR. J. F. J. M. KOENS HOOFD RED. L. C. J. ROOZEN
ABONNEMENTSPRIJS: per week ƒ0.83; per maand
ƒ3.55; per kwartaal ƒ10.70; franco per post 11.20.
ADVERTENTIES: 20 cent per mm. Telefoontjes ƒ1.75
KLACHTEN bezorging tel. 3.38.39 (tussen 17.30-19.00 uur)
MAANDAG 13 SEPTEMBER 1965
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
RUSTIG WEER
De weersverwachting, medegedeeld door het KNMI te De
Büt. geldig van heden- tot morgenavond, opgemaakt te
11.15 uur:
Overigens opklaringen en op de meeste plaatsen
droog. Zwakke veranderlijke wind en weinig
verandering in temperatuur.
Vannacht en morgenochtend plaatselijk mist.
56e jaargang, no. 16.627
ROME. In zijn encycliek „Mysterium Fidei", die
zaterdag verschenen is, wijst Paus Paul us VI alle
andere formuleringen over de tegenwoordigheid van
Christus in de Eucharistie dan die van het concilie
van Trente af. Hij keert zich tegen opvattingen, die
te veel nadruk leggen op een symbolische dan wel
niet blijvende tegenwoordigheid, waarschuwt tegen
dwalingen die op dit punt verspreid kunnen worden
en drukt de bisschoppen op het hart het geloof aan
de tegenwoordigheid van Christus in de Eucharistie
zo zuiver mogelijk onder de gelovigen levend te
houden. Paus Paulus verwerpt voorts de opvatting,
dat een zogenaamde privémis (d.i. een mis zonder
gelovigen) niet van belang zou zijn, in tegenstelling
tot de gemeenschapsmis en stelt dat in heide Chris
tus in even grote mate werkzaam is.
ln verband met de koffermoord is
de Japanse ambassadeattaché
Nahafima, die verbonden is aan
Interpol, naar Amsterdam gekomen.
Hij gaat de Amsterdamse politie
assisteren bij het vastgelopen
onderzoek.
Advertentie)
Heel Hollywood loopt te hoop,
wanneer er een jong filmster
retje, een „starlet", te zien is.
Ln Leiden doen we dat niet.
Onze streek zit vol „stariets".
Ze vallen in het dagelijks ver
keer van scholieren, werkende
meisjes en meisjesstudenten
niet eens meer op. Maar des
avonds stralen ze! Dan hebben
ze dansles. Jongelingen, die ook
dansen en meteen een beetje
sterrenkunde willen Ieren, moe
ten haastig inschrijven
't „Werelddansprogramma" bij
dansschool Evert Castelein,
Boerhaavelaan 13, Leiden. Tele
foon 5 20 54.
Ernstige ziekte
kard. Mindszenty
ontkend
BOEDAPEST (UPI) Een woord
voerder van het Amerikaanse gezant
schap in Boedapest heeft de berichten
als zou kardinaal Mindszenty ernstig
ziek zijn van de hand gewezen.
Hij bevestigde wel dat de 73-jarige
kardinaal opnieuw aan tuberculose lijdt
die hij tien jaar geleden in een com
munistische gevangenis heeft opgelo
pen. „Hij doet evenwel zijn gewone
werkzaamheden en is beslist niet ln
srnstige toestand".
Onze concilieredacteur dr. A. v. d. Weyer schrijft naar aanleiding van de encycliek:
De Italiaanse kranten zijn praktisch unaniem de mening toegedaan, dat de nieuwe
encycliek van Paus Paulus NI gericht is tegen Nederland. Sommige bladen schreeu
wen het over zes kolommen uit: Paulus VI veroordeelt ln een encycliek de afdwalingen
in de Hollandse kerkprovincie". Andere doen het wat kalmer aan, maar in wezen
onderschrijven zij dezelfde opinie. En dat terwijl in de encycliek zelf geen enkele
naam van theoloog of vakman te vinden is. Kennelijk hebben de meeste bladen
spontaan een verband gezien tussen dit pauselijke document en het ongelukkige
artikel van pater Ernest Schoenmaeckers. dat door heel de wereldpers en onlangs
ook door de Italiaanse pers heeft gecirculeerd. In alle mogelijke beschouwingen
ziet men zijn naam opduiken en wordt zijn visie op de toestanden ln ons land
klakkeloos overgenomen, met een ondertoon van: „Zie je nou wel, die pater heeft
gelijk gehad. Het werd hoog tijd dat er eens gezagvol werd ingegrepen".
(Advertentie)
Vooral zijn uitspraak over „het gevaar
an een schisma tussen Rome en Holland"
blijkt een funeste invloed gehad te heb
ben. De Jezuïet «ou zich met het eerete
het beste vliegtuig naar Rome moeten
begeven om persoonlijk te Men. welke
rampen hij hier heeft aangericht.
Gelukkig zijn er heel enkele kranten,
e na de visie van pater Schoenmaecker
ook die van kardinaal Al flink vermelden,
die is uitgesproken op de katholieke stu
dentendagen te Delft. Hij zei toen tot zijn
gehoor, dat de Kerk in een crisis ver
keerde, maar dat die crisis een normaal
bijverschijnsel was van elke dynamische
ontwikkeling. „Beweging en ontwikkeling
moeten een reden zijn tot vreugde, geen
motief voor angst".
Passage
De passage in de encycliek, die volgens
veel commentatoren voor Nederland be
doeld is, (wij hebben van het Vaticaanse
persbureau voor de eerste maal in de con
ciliegeschiedenis meteen een Nederlandse
vertaling gekregen, hetgeen een aanwij
zing zou kunnen zijn, dat deze Instantie
ons land op bijzondere wijze met het
document betrokken acht), luidt ala volgt:
„Wij weten maar al te goed, dat er on
der hen, die over dit hoog heilig mysterie
schrijven en spreken, enigen zijn die ovei
privé-missen heit dogma van de transsub
stantiatie en over de viering van de
Eucharistie bepaalde meningen verkondi
gen, die de gelovigen van streek brengt.
Zij brengen bij hen niet weinig verwar
ring teweeg met betrekking tot de waar
heden van het geloof, alsof het aan leder
een vrij stond aan de reeds door de Kerk
gedefinieerde leer voorbij te gaan, of haar
dusdanig te duiden, dat de Juiste betekenis
van de woorden, of de algemeen erkende
waarde van de begrippen daarbij ontze
nuwd wordt.
Het is namelijk niet geoorloofd om maar
een voorbeeld te geven, de zogenaamde
gemeenschapsmis zozeer in de hoogte ste
ken, dat de privé-mis van ieder belang
ontbloot wordt, noch op het aspect var
het sacramentele teken dusdanig te in
sisteren, alsof het symbool-karakter, dat
alleen zonder twijfel aan de heilige Eucha
ristie toekennen, reeds zonder meer de
wijze van tegenwoordigheid van Christus
in dit sacrament zal weergeven, of ook
over het mysterie van de transsubstantia
tie te discussiëren, zonder melding te ma
ken van de wonderbare verandering var
heel de substantie van brood. in het
Lichaam en van heel de substantie van
wijn in het Bloed van Christus, volgens
de leer van Trente. zodat zij zich alleen
beperken tot een transsignificatie of een
transsinalisatie. zoals wij dat noemen.
Tenslotte is het niet toegestaan de mening
te verkondigen en in praktijk te brengen,
volgens tfelke ln de geconsacreerde hos
ties. die na de viering van het misoffer
overblijven, onze heer Jezus Christus niet
langer aanwezig zou zijn". De encycliek
beperkt zich tot het signaleren van opinies
en praktijken, zij noemt met opzet geen
enkel land en geen enkele naam
Ultra-conservatief
Dat wordt wel gedaan door het ultra
conservatieve, door curiale kringen gein-
spireerde blad „II Tempo". Het weet. te J
melden, dat hier ons enigen Nederland is
bedoeld. En nog concreter ..bepaalde figu
ren in Nederland". Bijvoorbeeld de capu-
cijn Luchesius Smits, die tot de gelovigen
durft te zeggen: „Als gij te communie
gaat. dan is het als wanneer gij een kopje
thee gaat drinken, bij uw tante. In dat
kopje thee ls heel haar liefde en haar
begrip voor u gevat".
Trouwens II Tempo weet op alle punten
precies te melden welke stromingen en
personen de Paus bedoeld heeft. Bijvoor
beeld waar hij spreekt over een zekere
onderwaardering van de privé-mis. Hier
keert de encycliek zich. aldus II Tempo
tegen priesters ln Frankrijk, die zelf geen
m lezen, maar „ln volle haast" een kerk
binnenlopen, om uit de handen van een
Afzweren
het blad verkneukelt zich reeds bij
de gedachte, dat ketterse Nederlanders,
gedwongen zullen worden hun leer ln een
publieke verklaring af te zweren. Inder
daad worden ln verschillende kranten de
woorden ketterij en schisma gebruikt in
verband met de situatie in Nederland. Het
is te begrijpen dat de hele Nederlandse
kolonie, nu met journalisten en waarne
mers uitgebreid, deze gang van zaken be
treurt. Toen de kranten met sensatlonale
koppen verschenen, was er nog geen enkele
Nederlandse bisschop gearriveerd.
Kardinaal Alfrink. die rond het middag-
ar ln Rome arriveerde, heeft aanstonds
de Nederlandse pers bijeen geroepen. Hij
de opvatting ,dat de Paus met deze
encycliek speciaal op Nederland zou heb
ben kunnen doelen van de hand, ook al
het wel eens kunnen zijn dat bepaal
de publikaties over de situatie in Neder
land een aanleding hebben gevormd.
In leder geval raakt heel deze encycliek
de Nederlandse theologen en de Neder
landse theologie nu niet. Hoogstens kan
hij zijn gericht zijn tegen bepaalde Indivi
duele personen, die in predikaties of pu
blikaties werkelijk onaanvaardbare din
gen over de Eucharistie hebben gezegd,
namelijk ln die zin, dat bij elke echte ver
andering van brood en wijn in 't Lichaam
en Bloed van Christus zouden hebben
ontkend. Maar onder de vele Nederlandse
theologen ls zo iemand beslist niet te
vinden. Sommige Vaticaanse functiona
rissen hebben de opvatting dait de ency
cliek tegen de Nederlandse kerkprovincie
zou zijn gericht „onverantwoordelijk
drijvingen" genoemd.
iijjjffr; :v,
De 23.jarige Russische student
Vladimir Kroesanov ts zijn land
ontvlucht. Na een barre tocht door
de wildernis van Noord-Rusland e»
Finland bereikte hij Zweden. Hoe
zijn vluchtweg precies gelopen heeft,
wil hij niet zeggen: ,£r zijn er meer
die er gebruik van willen maken."
Hilversumer verdacht
van moord in Frankrijk
MULHOUSE (AFP) De 19-Jarige
Nederlander Henri D uit Hilversum is
uit Zwitserland uitgewezen en overge
dragen aan de Franse justitie. De jonge
man wordt verdacht van moord op een
jonge Franse vrouw in juli van dit jaar
in Sevran (Seine et Oise), bij wii
enige tijd ln huis heeft gewoond. Hij zal
een dezer dagen naar Parijs worden
AMSTERDAM In Amsterdam ls
zondagavond overleden de bekend oud-
atleet Chris Berger. Hij is 54 jaar ge
worden en had kortgeleden een zware
maagoperatie ondergaan. Sedert 1 jan.
1945 was Berger hoofdopzichter van het
Olympisch Stadion te Amsterdam.
Chris Berger behoorde tussen 1929 en
1943 tot Europa's beste sprinters. Hij nam
deel aan de Olympische Spelen van 1932
te Los Angeles en van 1936 te Berlijn,
maar zijn hoogtepunt bereikte hij in 1934
toen hij tijdens de Europese kampioen
schappen te Turijn de titels won op de
100 en de 200 meter.
Feestelijke
overdracht
in hal met
limonade
LAGE VUURSCHE (ANP)
,,We gaan zorgen ven
dichtere beplanting
die prinses Beatrix zien
de dag van haar verloving
liet ontlokken naar aanlei
ding van een vraag over de
foto's, die haar vriendschap
met de heer Claus von Ams-
berg ln de publiciteit brach
ten, ls voor wat de gemeen
teraad van Madurodam
waarvan zij burgemeester ls
betreft niet aan dove-
gesproken.
De bijna voltallige raad.
25 jongens en meisjes sterk,
bood de prinses en haar ver
loofde als verlovingscadeau
niet minder dan 36 dennetjes
aan. Het paar was er bij
zonder mee Ingenomen. ..Die
kunnen we goed gebrulkeft",
verzekerde prinses Beatrix.
„Dat heb lk gehoord
antwoordde loco-burgemees
ter Bas Voorbrood.
De Madurodamse wethou-
Drakesteyn ontvangen. Tijdens deze ontvangst werden 36 dennen uit het Canadese bos in
de miniatuurstad door loco-burgemeester Bas Voorbrood aan 't verloofde paar overhandigd.
ders en raadsleden waren
per bus naar „Drakesteijn"
gekomen met de 36 denne
tjes. Het plan om ze ln de
tuin aan te bieden kon niet
doorgaan, omdat er een
druilerige regen viel. Van
daar dat de ontvangst werd
verplaatst naar de hal van
het kasteel.
Bas Voorbrood en gemeente
secretaresse Gwen Vrins
overhandigden het „hele"
bos symbolisch door één van
de dennetjes aan de voeten
van het verloofde paar neer
te zetten.
Prinses Beatrix schonk gla
zen limonade voor haar gas
ten, terwijl haar verloofde
zich door Bas Voorbrood en
de wethouders allerlei we
tenswaardigs over Maduro
dam Het vertellen.
Dr. Tans van P.v.d.A.
ARNHEM (ANP) De voorzitter
van de katholieke werkgemeenschap in
de Partij v. d. Arbeid, de heer J. Wil-
lems, heeft tijdens de zomerconferentle
in Oosterbeek als zodanig afscheid ge
nomen. Hij ls Inmiddels opgevolgd door
mr. F. H. J. M. Daams.
„De geschiedenis van het geestesle
ven van katholiek Nederland, is nog
niet geschreven, maar men hoeft niet
zo veel historische zin te hebben om te
beseffen, dat de katholieke werkge
meenschap daarop een onuitwisbare in
vloed heeft uitgeoefend", aldus dr. J.
G. M. Tans, voorzitter van de Partij
v. d. Arbeid tijdens dit afscheid. De
heer Tans merkte op, dat er een duide
lijke groei is naar een opener samen
leving. „Het Nederlandse katholiek vak
verbond kan nog slechts één argument
vinden voor haar bestaan, namelijk de
eigen sfeer", zo zei hij. „Veel jongeren
zien in dit argument al geen heil mser,
laat staan ln dat van een christelijke
partij".
Krokodillen in
zuidelijke ivijk
New Orleans
BATON ROUGE (UPI-Reuter)
Met man en macht wordt er gezocht
naar een In de orkaan Betsy vergane
boot, die geladen Is met cilinders
chloor. I>e boot voer op de Mississippi
toen de orkaan Betsy op zijn hevigst
was. Ais de chloorladlng vrij zou ko
men onder water ontstaat het zeer gif
tige chloorgas, dat de levens van de
40.000 inwoners van Baton Rouge kan
bedreigen. Er worden uit voorzorg
honderdduizend gasmaskers beschik
baar gehouden.
President Johnson heeft bevolen dat
alles ln het werk moet worden gesteld
om de boot, die op weg was van Lake
Ceylon weert
Indonesisch
vliegtuig
NEW DELHI (UPI) De secretaris
generaal van de Verenigde Naties Oe
Thant heeft vandaag In New Delhi zijn
besprekingen met de Indiase leiders
voor gezet terwijl ln uit Pakistan af
komstige berichten wordt gemeld dat
India ln het gebied van Lahore op grote
schaal wordt teruggeslagen. Volgens de
Een als gevolg van oorlogsgeweld totaal vernield dorp In Kasjmir. Verbijsterd dwalen de bewoners tussen de puinhopen.
Pakistaner® kunnen de gevechten In
Lahore wellicht aanspraak maken op
de kwalificatie het grootste gewapende
treffen te zijn dat zich sedert de twee
de wereldoorlog heeft afgespeeld.
Van Indiase zijde zijn geen bijzonder
heden bekendgemaakt over de slag die
woedt ln het gebied van Lahore en Sial-
kot. Wel heeft een woordvoerder in New
Delhi gezegd dat de Indiase strijd
krachten ln alle drie sectoren van het
front in Lahore Wagah, Kalhra en
Kasoer vorderingen maken - in weer
wil van zware Pakistaanse tegenaanval-
Indiase waarnemers hebben de me
ning te kennen gegeven dat de oorlog
zich niet zozeer heeft ontpopt als con
flict gericht op gebiedsuitbreiding maar
als een slag ter vernietiging van eikaars
strijdkrachten.
India beweert 250 Pakistaanse tanks
te hebben vernield of beschadigd, het
geen neerkomt op de helft van de Pakis
taanse pantserbewapening. Pakistan
zou in 't westelijk deel van haar grond
gebied over 500 tanks hebben kunnen
beschikken.
Het ministerie van Buitenlandse Za
ken van Ceylon heeft bekendgemaakt
dat zij een Indonesisch transportvlieg
tuig met militaire instructeurs aan
boord toestemming heeft geweigerd om
te landen. Het Indonesische toestel was
op weg naar Pakistan. Ceylon heeft be
sloten geen partij te kiezen in het
flict tussen India en Pakistan en kan
derhalve niet toestaan dat schepen of
vliegtuigen met troepen of wapens aan
boord, bestemd voor India of voor Pa
kistan gebruik maken van haar fa
ciliteiten.
Auto gestolen
van verdediger
autodief
LONDEN (UPI) Advocaat Barry
Hudson mocht zaterdag gelukwensen
van een Londense rechter ln ontvangst
nemen voor de uitstekende wijze w
op hij een man had verdedigd die
autodiefstal werd verdacht. Nog glun
derend van de gelukwensen verliet Hud
son het gerechtsgebouw om buiten tot
de ontdekking te komen dat tijdens het
proces zijn auto was gestolen.
Charles naar New Orleans te vinden.
Het zoeken wordt zeer bemoeilijkt door
de omstandigheid, dat tal van rivierbo
ten ln de orkaan zijn vergaan. Deskun
digen geloven dat de gebezigde cilin
ders zeer sterk zijn en niet gauw zullen
lekken.
Overigens heeft de orkaan Betsy to
de staten Florida, Louisiana. Mlsalsslp-
ii Arkansas veel vernielingen ver
oorzaakt. Men vreest dat het dodental
tot 150 zal oplopen. Met name in New
Orleans heeft Betsy hard huls gehou
den. Bij alle moeilijkheden daar komt
ook nog een ware plaag van krokodil
len, die uit de moerasgebieden rond de
stad, de zuidelijke stadswijk binnen
dringen.
ARRESTATIE
DIRECTEUR
„LEEVLIET"
AL LANGER
VERWACHT,
(Van
verslaggevers
WARMOND Toen de r(jkspolile te
Warmond verleden week van de Haagve
officier van justitie het verzoek kreeg om
over te gaan tot arrestatie van de 53-
jarlge directeur-eigenaar M. J. van het
jongensinternaat „Leevllet" te Warmond
op verdenking van ontucht met minder
jarige leerlingen verbaasde dit geen van
de politiemannen. 81nds langere tijd al
wist de politie van het bestaan van moei
lijkheden in de leiding van dit internaat
en bovendien liepen met de regelmaat
van de klok leerlingen weg, die onder deze
situatie leden.
Wanneer dezen door de politie achter
haald waren, werden zij aan uitvoerige
verhoren onderworpen. Meestal toonden
deze Jongens zich erg gesloten, maar uit
het weinige wat zij vertelden kon de po
litie al vrij snel de oorzaak van het weg
lopen aan het licht brengen. De feiten,
die hierbij aan het licht kwamen, waren
echter telkens zo op het randje af niet-
bezwarend, dat er niet opgetreden kon
worden. Niettemin werd de gang van za
ken ln het internaat door de polltje nauw
lettend en zonder opzien te baren ge
volgd.
Hierbij voegt zich het feit. dat vrijwel
alle lagere en middelbare school leerlin
gen op dit internaat afkomstig zijn uit
gezinnen, waarvan de ouders ln omstan
digheden verkeren, die de uit-huls-plaat-
slng van deee kinderen noodzakelijk
maakten. Het zou beter geweest zijn als
ln al wat eerdere stadia van de zich ont
wikkelende moeilijkheden ln dit parti
culiere Internaat Jongens naar huls zou
den zijn gezonden. Bepaalde, revkeerde
betrekkingen tussen de directeur en de
leerlingen zouden dan niet tot stand zijn
gekomen.
Bij het overdragen van de arrestant aan
de rijksrecherche, die de zaak thans in
onderzoek heeft, kon de rijkspolitie War
mond een vrijwel compleet dossier aan
reiken aan de Haagse officier van justitie.
Hieruit blijkt ook, dat de moeilijkheden
zich uitsluitend toespitsten rond de gear
resteerde directeur en dat de beide onder
directeuren alsmede de gouverneurs geen
enk ale blaam treft.
Concrete aanleiding tot deze arrestatie
zijn geweest klachten van ouders, die ge
deponeerd werden bij de Haagse officier
van Justitie. Deze klachten schijnen er
op te dulden, dat reeds langer gloeiende,
verwerpelijke relaties tussen de directeur
en een aantal van zijn leerlingen de maat
van strafbaarheid hebben bereikt.
Mogelijk zal de voorlopige hechtenis
van de directeur duren tot de zaak voor
de Haagse rechtbank komt.